Streszczenie obywatelskie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014 2020 Załącznik do RPO WL 2014-2020 Opis Programu Główne cele Głównym celem RPO WL 2014-2020 jest podniesienie konkurencyjności regionu w oparciu o wewnętrzne potencjały, sprzyjające zwiększeniu spójności społecznej i terytorialnej. Główne osie priorytetowe, wspierane w Programie Program został skoncentrowany na 13 głównych osiach priorytetowych: badania i innowacje cyfrowe Lubelskie konkurencyjność przedsiębiorstw energia przyjazna środowisku efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego mobilność regionalna i ekologiczny transport rynek pracy adaptacyjność przedsiębiorstw i pracowników do zmian włączenie społeczne edukacja, kwalifikacje i kompetencje infrastruktura społeczna Oczekiwane efekty Programu (przykłady najważniejszych wskaźników rezultatu i produktu) Wsparcie 3515 przedsiębiorstw (971 finansowo a 2544 niefinansowo) Przebudowa i modernizacja 300 km dróg Modernizacja energetyczna 241 budynków Ponad 105 MW dodatkowej zdolności wytwarzania energii odnawialnej, Wsparcie 25 podmiotów leczniczych Wsparcie 20014 bezrobotnych Przekazanie środków na podjęcie działalności gospodarczej dla 3978 osób pozostających bez pracy Wsparcie 28553 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym Wsparcie 653 podmiotów ekonomii społecznej Wybudowanie 409 km sieci kanalizacji sanitarnej oraz 323 km sieci
Dane kontaktowe IZ RPO wodociągowej Wybudowanie 14903 jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE Uczestnictwo 15260 uczniów szkół i placówek kształcenia zawodowego w stażach i praktykach u pracodawcy Objęcie 1758 dzieci zajęciami zwiększającymi ich szanse edukacyjne w edukacji przedszkolnej Wsparcie 255 przedsiębiorstw w ramach działań B+R Objęcie cyfrową ewidencją gruntów I budynków całej powierzchni województwa Wsparcie 25 obiektów zasobów kultury oraz 9 obiektów dziedzictwa naturalnego Objęcie programem zdrowotnym 38828 osób Objęcie wsparciem 12032 osób pracujących. Zarząd Województwa Lubelskiego ul. Spokojna 4 20-074 Lublin marszalek@lubelskie.pl, drpo@lubelskie.pl 1. Ogólne dane gospodarcze nt. województwa lubelskiego Ogólne dane gospodarcze Wskaźnik Rok Jednostka Wartość Stolica regionu Lublin Powierzchnia łącznie (km 2 ) 2013 Km 2 25122 Ludność (w tys.) 2013 w tys. osób 2156,2 Gęstość zaludnienia 2013 os./1 km 2 86 PKB per capita (ceny bieżące) 2011 PLN 26919 Polska=100 2011 % 67,9 (EU27=100) 2011 % 44 Stopa bezrobocia 2013 Średnia roczna (%) 10,3 2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 W dniu.. Komisja Europejska zatwierdziła program rozwoju regionalnego dla regionu lubelskiego tj. Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2014 2020 (RPO WL 2014-2020). Całkowity budżet RPO WL 2014-2020 wynosi ok. 2 230 mln EUR. Wsparcie Unii Europejskiej, pochodzące z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynosi 1 603 mln EUR, natomiast z Europejskiego Funduszu Społecznego 627 mln EUR (około 2,71% całkowitej kwoty środków UE zainwestowanych w Polsce w ramach polityki spójności na lata 2014-2020). 2.1. Cele specyficzne w RPO WL 2014-2020 Realizacja poszczególnych priorytetów inwestycyjnych przyczyni się do osiągnięcia następujących celów specyficznych:
Oś Priorytetowa Priorytety inwestycyjne Cele szczegółowe priorytetów inwestycyjnych 1. Badania i innowacje 2. Cyfrowe Lubelskie 3. Konkurencyjność przedsiębiorstw 4. Energia przyjazna środowisku 5. Efektywność energetyczna gospodarka niskoemisyjna i 1a 1b 2c 3a 3b 3c 4a 4b 4c Zwiększone urynkowienie działalności badawczo-rozwojowej Zwiększona aktywność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw Zwiększony poziom wykorzystania technologii informacyjnokomunikacyjnych w administracji publicznej Lepsze warunki do rozwoju MŚP Zwiększony poziom handlu zagranicznego sektora MŚP Zwiększone zastosowanie innowacji w MŚP Zwiększony poziom produkcji energii ze źródeł odnawialnych Zwiększona efektywność energetyczna w przedsiębiorstwach Zwiększona efektywność energetyczna w sektorze publicznym i mieszkaniowym 4e Poprawiona jakość powietrza 6. Ochrona 5b Zwiększone bezpieczeństwo powodziowe w regionie środowiska i 6a Sprawny system selektywnej zbiórki odpadów w oparciu o efektywne instalacje regionalne wykorzystanie zasobów 6b Realizacja zobowiązań akcesyjnych w zakresie gospodarki ściekowej w aglomeracjach 2 10 tys. RLM 7. Ochrona dziedzictwa 6c Zwiększona dostępność zasobów dziedzictwa kulturowego regionu kulturowego i 6d Wzmocnione mechanizmy ochrony różnorodności biologicznej naturalnego i krajobrazowej w regionie 8. Mobilność 7b Zwiększona dostępność drogowa w regionie regionalna i ekologiczny 7d Zwiększona dostępność kolejowa w regionie transport 9. Rynek pracy 8i 1. Zwiększenie zatrudnienia osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (w tym osób starszych po 50 roku życia, kobiet, osób niepełnosprawnych, osób długotrwale bezrobotnych oraz niskowykwalifikowanych) 2. Poprawa szans na zatrudnienie osób odchodzących z rolnictwa 10. Adaptacyjność przedsiębiorstw i pracowników do zmian 11. Włączenie społeczne 8iii 8iv 8v 8vi 9i Zwiększenie liczby nowych i trwałych miejsc pracy w regionie Zwiększenie poziomu zatrudnienia osób opiekujących się dziećmi do 3 lat 1. Wzrost liczby przedsiębiorstw sektora MŚP, które skorzystały z usług rozwojowych 2. Zwiększenie dostępu do zatrudnienia lub jego kontynuacji osób objętych działaniami typu outplacement. Zwiększenie liczby realizowanych programów zdrowotnych w zakresie chorób negatywnie wpływających na rynek pracy. Wzrost integracji społecznej oraz poprawa dostępu do rynku pracy osób wykluczonych lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym w regionie poprzez realizację kompleksowych programów aktywizacji oraz usług reintegracji
12. Edukacja, kwalifikacje kompetencje 13. Infrastruktura społeczna i 9iv 9v i rehabilitacji społeczno-zawodowej 1. Wzrost dostępności wysokiej jakości usług społecznych użyteczności publicznej, w szczególności w formach zdeinstytucjonalizowanych, dla osób wykluczonych lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym w regionie 2. Wzrost dostępności usług zdrowotnych dla osób wykluczonych lub zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym w regionie Rozwój i upowszechnianie ekonomii społecznej, w tym wzrost zatrudnialności w sektorze ekonomii społecznej w regionie 10i 1. Zwiększenie udziału dzieci w wieku przedszkolnym, w szczególności w wysokiej jakości edukacji przedszkolnej 2. Podniesienie u uczniów kompetencji kluczowych, właściwych postaw i umiejętności niezbędnych na rynku pracy, oraz rozwój indywidualnego podejścia do ucznia, szczególnie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 10iii Zwiększenie liczby osób dorosłych, które uzyskały kwalifikacje lub nabyły kompetencje adekwatnie do wymagań regionalnego i krajowego rynku pracy 10iv 1. Zwiększenie szans na zatrudnienie uczniów szkół zawodowych poprzez poprawę efektywności kształcenia zawodowego w regionie 2. Podniesienie kompetencji i kwalifikacji zawodowych osób dorosłych, adekwatnie do wymagań regionalnego i krajowego rynku pracy 9a 3. Zwiększona dostępność usług zdrowotnych 4. Zwiększona dostępność usług społecznych 9b Wyprowadzenie obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego ukierunkowane na ograniczenie ubóstwa w regionie 10a 1. Zwiększona dostępność edukacji przedszkolnej 2. Lepsze warunki kształcenia zawodowego i ustawicznego 3. Lepsze warunki edukacji ogólnej 2.2 Osie Priorytetowe w RPO WL 2014-2020 Podział alokacji na Program wg osi priorytetowych Nr Osie Priorytetowe CT/PI Wsparcie UE Środki krajowe (publiczne) Finansowanie ogółem Udział w alokacji ogółem (%) 1. Badania i innowacje 1/1a,1b 100 416 755 17 720 604 118 137 359 4,5 2. Cyfrowe Lubelskie 2/2c 72 255 674 12 751 002 85 006 676 3,24 3. Konkurencyjność 291 639 451 51 465 786 343 105 237 13,07 3/3a,3c, 3d przedsiębiorstw 4. Energia przyjazna 150 866 891 26 623 570 177 490 461 6,76 4/4a środowisku Efektywność 258 939 368 45 695 183 304 634 551 11,61 5. energetyczna i gospodarka niskoemisyjna 4/4b,4c, 4e 6. Ochrona środowiska i 5/5b 154 615 611 27 285 108 181 900 719 6,93
efektywne 6/6a,6b wykorzystanie zasobów Ochrona dziedzictwa 70 707 126 12 477 729 83 184 855 3,17 7. kulturowego i naturalnego 6/6c,6d 8. Mobilność regionalna i 271 031 040 47 829 008 318 860 048 12,15 7/7b,7d ekologiczny transport 9. Rynek pracy 8/8i,8iii,8iv 197 944 462 34 931 376 232 875 838 8,87 Adaptacyjność 55 943 406 9 872 366 65 815 772 2,51 10. przedsiębiorstw i pracowników do zmian 8/8v,8vi 11. Włączenie społeczne 9/9i,9iv,9v 180 510 722 31 854 834 212 365 556 8,09 12. Edukacja, kwalifikacje i 123 735 094 21 835 605 145 570 699 5,55 10/10i,10iii,10iv kompetencje 13. Infrastruktura 9/9a, 9b 232 928 490 41 105 029 274 033 519 10,44 społeczna 10/10a 14. Pomoc techniczna Nd. 69 424 084 12 251 309 81 675 393 3,11 Całkowita wysokość środków na Program 2 230 958 174 393 698 509 2 624 656 683 100% CT EFRR Udział w alokacji ogółem (%) Podział alokacji na Program wg celów tematycznych EFS Udział w alokacji ogółem (%) Suma 1 100 416 755 4,50 100 416 755 2 72 255 674 3,24 72 255 674 3 291 639 451 13,07 291 639 451 4 409 806 259 18,38 409 806 259 5 44 277 837 1,98 44 277 837 6 181 044 900 8,12 181 044 900 7 271 031 040 12,15 271 031 040 8 253 887 868 11,38 253 887 868 9 206 472 482 9,25 180 510 722 8,10 386 983 204 10 26 456 008 1,18 123 735 094 5,54 150 191 102,00 PT 69 424 084 3,11 69 424 084 Suma 1 603 400 406 71,87 627 557 768 28,13 2 230 958 174 2.2 Koncentracja tematyczna Podział środków w ramach Programu uwzględnia wymagane w przepisach UE dla polityki spójności poziomy koncentracji tematycznej (tzw. ring-fencing): a) na wsparcie innowacji, prac B+R, wzmocnienie przedsiębiorstw, e-usługi, jak też działania z zakresu zwiększenia efektywności energetycznej i wykorzystania OZE (tj. CT 1, 2, 3, 4) przeznaczonych będzie 54,52 % środków EFRR na Program, b) na działania z zakresu zwiększenia efektywności energetycznej i wykorzystania OZE (tj. CT 4) skierowanych będzie 25,56% środków EFRR na Program, c) na promowanie włączenia społecznego i walkę z ubóstwem (CT 9) 28,76% środków EFS na Program, d) 61,46% środków EFS w Programie będzie przeznaczone na pięć priorytetów inwestycyjnych w ramach CT 8, 9, 10 (PI 8i, 8iii, 9i, 9iv, 10iv).
2.3 Planowane zastosowanie instrumentów finansowych W odniesieniu do obszarów wsparcia w ramach Osi Priorytetowych 1, 3, 5, 9 oraz 13, poza wsparciem bezzwrotnym, rozważana jest możliwość wsparcia również w formie instrumentów finansowych. Niemniej jednak, ostateczny zakres i forma wsparcia zostanie określona na podstawie analizy exante. Dobór instrumentów wsparcia będzie uwzględniał m. in. konkretne potrzeby beneficjentów oraz poziom ryzyka biznesowego inwestycji, od których ostatecznie będzie uzależniona zarówno forma pomocy jak i jej wielkość. Operacje będące instrumentami finansowymi zostaną wybrane przez IZ na podstawie oceny ex-ante. IZ wybierze podmiot wdrażający instrument finansowy (beneficjenta) dopiero po decyzji nt. zakresu, form wsparcia oraz wysokości udziału instrumentów finansowych w programie. 2.4 Zintegrowana Inwestycja Terytorialna (ZIT): ZIT w województwie lubelskim realizowany będzie na obszarze miasta Lublin i jego obszarze funkcjonalnym, a także w miastach subregionalnych (Biała Podlaska, Chełm, Puławy oraz Zamość). W przypadku Strategii ZIT opracowywanej przez miasto Lublin wraz z partnerami, inwestycje wdrażane w ramach ZIT koncentrować się będą na osiągnięciu celu, który będzie miał wpływ na określony obszar funkcjonalny (wyjście poza granice administracyjne miasta). W skład Partnerstwa ZIT wchodzić będą następujące gminy: Lublin, Świdnik, Nałęczów, Konopnica, Wólka, Jastków, Niemce, Strzyżewice, Niedrzwica Duża, Lubartów, Miasto Lubartów, Głusk, Mełgiew, Piaski, Jabłonna, Spiczyn. Celem nadrzędnym realizacji ZIT wdrażanej przez miasto Lublin i jego partnerów będzie poprawa spójności społecznej i gospodarczej, wzmocnienie istniejących powiązań i wykorzystanie ich dla stworzenia wspólnej zintegrowanej przestrzeni Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego, zachowując odrębność poszczególnych gmin, wchodzących w jego skład i wykorzystując lokalne mocne strony i szanse. W przypadku miast subregionalnych, koncentrujących funkcje gospodarcze i społeczne oraz będących ważnymi miejscami dostarczania usług oraz uzupełniania oferty i funkcji miasta Lublina w świadczeniu usług publicznych, projekty realizowane w ramach formuły ZIT, jako Strategiczne Inwestycje Terytorialne, służyć będą wzmocnieniu zróżnicowanych funkcji ponadlokalnych i wykorzystaniu wewnętrznego potencjału, rozbudowie wewnętrznych i zewnętrznych powiązań funkcjonalnych, kompleksowej rewitalizacji oraz zwiększeniu i poprawie dostępności do podstawowych usług publicznych. W związku z powyższym interwencja będzie koncentrować się m.in. na pobudzeniu aktywności gospodarczej, wsparciu rozwoju MŚP, poprawie stanu środowiska przyrodniczego i adaptacji do zmian klimatycznych. Zakres powierzenia władzom miejskim zadań związanych z realizacją programu w ramach ZIT miasta Lublin określony zostanie w porozumieniu między Związkiem ZIT a IZ RPO. Przewidywany jest minimalny zakres powierzenia zadań oznaczający, że władze miejskie będą przedkładać IZ RPO listy projektów wyłonionych w konkursie bądź - w przypadku trybu pozakonkursowego zidentyfikowanych w ramach Strategii ZIT. IZ RPO dokona ostatecznej weryfikacji kwalifikowalności projektów do dofinansowania pod kątem realizacji celów i wskaźników programu, w oparciu o kryteria zatwierdzone przez Komitet Monitorujący. Dla Strategicznych Inwestycji Terytorialnych IZ nie przewiduje przekazywania funkcji zarządczych związanych z wdrażaniem funduszy UE miastom subregionalnym, które realizować będą projekty w ramach tego instrumentu.
2.5 Szacunkowa kwota wsparcia, która ma być wykorzystana na cele związane ze zmianami klimatu 421 974 234,6 EUR tj. 18,91% alokacji na Program. 2.6 Duże projekty Nie zidentyfikowano dużych projektów w rozumieniu zapisów rozporządzenia ramowego.