Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra Sportu Powszechnego Zakład Sportów Wodnych śeglarstwo Osoby prowadzące przedmiot: 1. dr Zbigniew Czubek, zczubek@awf.gda.pl 2. dr Krzysztof Zawalski, 3. mgr Arkadiusz Sadowski, 4. mgr Edward Heczko, 5. mgr Tomasz Dudziak,
Temat 7 Ratownictwo System ratownictwa brzegowego (SAR, WOPR).
W przypadku wypadków związanych z zagroŝeniem Ŝycia poszkodowanych decydującą rolę odgrywa czas. W sytuacjach awaryjnych niezwykle waŝne jest jak najszybsze wysłanie sygnału alarmowego zawiadamiającego słuŝby odpowiedzialne za poszukiwanie i ratownictwo, oraz jednostki będące w pobliŝu o groŝącym niebezpieczeństwie. Niezwykle istotne jest: precyzyjne określenie czasu wypadku, pozycji jachtu, charakteru niebezpieczeństwa oraz rodzaju oczekiwanej pomocy. Wszystkie te wiadomości odebrane przez wyspecjalizowany personel umoŝliwiają natychmiastowe uruchomienie procedury wszczęcia akcji poszukiwawczoratunkowej.
Morska SłuŜba Poszukiwania i Ratownictwa - SAR Polska strefa odpowiedzialności SAR Regionem odpowiedzialności za poszukiwanie i ratownictwo jest obszar morza przylegający do wybrzeŝy państwa, na akwenie którego zobowiązało się ono do sprawowania pełnej koordynacji akcji poszukiwawczych i ratowniczych. Pomoc w tym obszarze powinna być zapewniona kaŝdej osobie znajdującej się w niebezpieczeństwie na morzu niezaleŝnie od jej narodowości, statusu lub okoliczności, w których tę osobę znaleziono.
Lokalizacja stacji i jednostek ratownictwa morskiego
Morska SłuŜba Poszukiwania i Ratownictwa - SAR Powiadamianie i alarmowanie Gdynia - Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne 81-340 Gdynia - Hryniewickiego 10 faks: (+48) 660 76 40 telefon / faks: (+48 58) 620 55 51 telefon / faks: (+48 58) 621 68 11 telefon / faks: (+48 58) 661 01 97 tel. komórkowy: (+48) 505 050 971 e-mail: polratok.1@sar.gov.pl Morskie kanały radiowe monitorowane przez MRCK VHF - kanał 11 - łączność operacyjna SłuŜby SAR VHF - kanał 16
Ratownictwo na śródlądziu Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (WOPR) zajmuje się przede wszystkim ratowaniem Ŝycia i zdrowia osób korzystających z wody. Oprócz tego organizuje kursy pływania, nurkowania, motorowodne, zabezpiecza imprezy na jeziorach, dokonuje ekspertyz sprzętu pływającego. Centrum koordynacji ratownictwa wodnego tel. 601 100 100 Centrum powiadamiania ratunkowego tel. 112
Bezpieczeństwo na wodzie O wiele skuteczniejsze jest zapobieganie wypadkom niŝ późniejsze usuwanie ich skutków. KaŜdy Ŝeglarz powinien znać zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i bezwzględnie ich przestrzegać.
Najczęstsze przyczyny wypadków na jachtach: - nieumiejętność, - rutyna, - lekcewaŝenie wody, - chęć popisania się. Wszystkim przyczynom zwykle towarzyszy brak wyobraźni (niektórzy zapominają np. o tym, Ŝe podczas skoku z lekkiego jachtu na keję kadłub moŝe się odsunąć pod wpływem energicznego odbicia, co grozi skaczącemu wpadnięciem do wody - w najlepszym przypadku, a złamaniami bądź nawet śmiercią w najgorszym).
Na jachcie naleŝy przestrzegać zasady: Jedna ręka dla jachtu, druga dla mnie." Chodzi tu o to, aby poruszając się po chwiejnym pokładzie cały czas czegoś się trzymać.
Mówiąc o poruszaniu się po jachcie, to waŝne jest nie tylko jak się poruszamy, ale i w czym się poruszamy. Ubranie - powinno być wygodne i dostosowane do panujących warunków atmosferycznych i nie powinno krępować naszych ruchów. Najlepszym obuwiem na jacht są tenisówki z gumową podeszwą lub kalosze (gdy pada deszcz), poniewaŝ nie pozwalają nam się poślizgnąć. Powinniśmy unikać chodzenia boso po pokładzie. Obuwie chroni stopy przed stłuczeniem lub zranieniem.
Osobną przyczynę wypadków stanowią czynności wykonywane podczas cumowania, kotwiczenia czy obsługi Ŝagli. Podczas manewrów naleŝy zawsze zachować szczególną ostroŝność, zwrócić uwagę czy nie jesteśmy zaplątani w liny (zwłaszcza podczas kotwiczenia łatwo zaplątać się w linę kotwiczną), czy nie znajdujemy się w zasięgu raŝenia" bomów, gafli itp.
W upalne dni waŝne jest teŝ nakrycie głowy oraz odpowiedni krem ochronny dla skóry. Udar słoneczny to bardzo nieprzyjemna sprawa, a poparzenia sprawiają wiele bólu. Co zrobić, gdy dojdzie juŝ do udaru słonecznego? - ułoŝyć chorego w cieniu i podać coś do picia, - gdy stan chorego nie jest cięŝki, iść z nim do lekarza, - gdy stan chorego jest cięŝki - wezwać pogotowie.
Podczas poruszania się po pokładzie naleŝy uwaŝać na wszelkie stalowe liny. Bardzo często wystają z nich pęknięte stalowe druty (tzw. wszy), moŝna się o nie skaleczyć. ZauwaŜoną wesz naleŝy jak najszybciej naprawić, aby nikt inny się nie skaleczył (np. owinąć ją taśmą).
NaleŜy pamiętać o zakazie spoŝywania alkoholu lub środków odurzających podczas pływania. Na wodzie zakaz picia alkoholu jest jeszcze bardziej rygorystyczny niŝ na lądzie. W samochodzie wszyscy mogą być pijani oprócz kierowcy, natomiast na wodzie nikt nie moŝe być pijany, ani nawet lekko podpity!
ZagroŜenia poŝarowe i oparzeniowe Jacht to przede wszystkim drewno, farba, tworzywa sztuczne, gaz, paliwo, materace. Czyli całe mnóstwo materiałów łatwopalnych. PoŜar na jachcie jest najgorszą rzeczą, jaka się moŝe przytrafić Ŝeglarzowi. Najlepiej do niego nie dopuścić - zgodnie z zasadą, iŝ łatwiej zapobiegać niŝ leczyć. Musimy poznać przyczyny jego powstawania oraz jak sobie radzić, gdy juŝ dojdzie do poŝaru.
Kambuz - na jachtach prawie zawsze znajdują się kuchenki gazowe lub spirytusowe. Gotujemy na nich róŝne przysmaki, pamiętajmy więc, Ŝe naleŝy zachować szczególną ostroŝność przy obchodzeniu się z nimi. Przede wszystkim naleŝy kontrolować szczelność przewodów w kuchenkach, a gdy nie są one uŝywane, zakręcać główny zawór na butli.
Silnik - kontrolować ciągle, czy nie ma wycieków z przewodów paliwowych. Do silnika powinno się zaglądać po kaŝdorazowym jego uŝyciu. Nie uŝywać ognia w pobliŝu silnika!!! Akumulatory - powinny się znajdować w skrzyniach metalowych z wentylacją. Nie uŝywać ognia w pobliŝu akumulatorów! Absolutnie nie wolno!!! Palić papierosy pod pokładem
Magazynki farb i lakierów - wszystkie pojemniki powinny być szczelnie pozamykane, podczas upałów naleŝy ograniczyć zapasy do minimum - często temperatura w nagrzanym achterpiku czy forpiku przekracza 60 C, a to juŝ jest niebezpieczne!
Instalacja elektryczna - jedno z najbardziej wraŝliwych miejsc na jachcie. Wszystkie przewody powinny być osłonięte, aby uniemoŝliwić ich przypadkowe uszkodzenie; nie naleŝy naprawiać bezpieczników, tylko wymienić na nowe; kontrolować gniazdka, czy nie są zardzewiałe.
POśAR NA JACHCIE
POśAR NA JACHCIE Czym gasić? Woda - gasić nią moŝemy wszystkie poŝary z wyjątkiem instalacji elektrycznych pod napięciem i palących się płynów lŝejszych od wody (benzyna, rozpuszczalniki). Wody mamy zazwyczaj pod dostatkiem.
POśAR NA JACHCIE Gaśnice proszkowe i pianowe - przykrywają palące się elementy pianą lub proszkiem, odcinając dopływ powietrza do ognia i tłumią go. Nie wolno ich stosować do gaszenia instalacji elektrycznych i płonącego alkoholu. Na kaŝdej gaśnicy znajduje się informacja, do czego dana gaśnica słuŝy.
POśAR NA JACHCIE Gaśnice śniegowe - zawierają spręŝony dwutlenek węgla. MoŜna nimi gasić wszystkie poŝary. Nie wolno gasić nimi ludzi, gdyŝ dwutlenek węgla po wyjściu z gaśnicy osiąga temperaturę poniŝej -70 C - moŝna tym człowieka zabić!
POśAR NA JACHCIE Koc gaśniczy - słuŝy do tłumienia ognia. NaleŜy rzucić koc na ogień i przydusić. Rękawice ognioodporne - są waŝnym wyposaŝeniem, pozwalają chwytać płonące rzeczy i wyrzucać za burtę.