Powiat wałecki obejmuje swoim zasięgiem gminy: Człopa, Mirosławiec, Tuczno, Wałcz i miasto Wałcz. POWIAT WAŁECKI Ochrona wód i gospodarka ściekowa Zakłady i urządzenia odprowadzające ścieki znacząco oddziaływujące na jakość wód powierzchniowych: Oczyszczalnia komunalna w Człopie Eksploatowana jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Człopie. Po modernizacji na przełomie roku 1999/2000 oczyszczalnia wyposażona jest w następujące urządzenia: punkt zlewny, zbiornik retencyjno-uśredniający, zespół krat, piaskownik, reaktor wielofazowy z komorami defosfatacji, denitryfi kacji i nitryfi kacji, 4 osadniki wtórne, stację PIX. Po ostatecznym rozruchu eksploatacyjnym osiągnięto wysoką sprawność eksploatacyjną na poziomie 95-98% redukcji zanieczyszczeń. Zdolność eksploatacyjna oczyszczalni zapewnia przyjęcie około 700 m 3 /d ścieków, obciążenie aktualnie oscyluje w granicach 220 m 3 /d. Jakość ścieków odprowadzanych do rzeki Cieszynki mieści się w warunkach określonych Oczyszczalnia komunalna w Wałczu Eksploatowana jest przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wałczu Sp. z o.o. Oczyszcza ścieki komunalne z Wałcza, które w około 95% posiadają charakter ścieków socjalno-bytowych. W skład układu technologicznego oczyszczalni wchodzi: punkt zlewny z odświeżaniem, zespół krat, 3 piaskowniki, dwa osadniki wstępne Imhoffa, stacja PIX, dwa zbiorniki retencyjne wód burzowych (część kanalizacji ogólnospławna), dwa reaktory biologiczne, dwa osadniki wtórne radialne, stacja przeróbki osadów, kompostownia osadów. Praktycznie rozruch technologiczny oczyszczalni po modernizacji trwał do połowy 2000 r., kiedy to uzyskano wysoką sprawność urządzeń i stopień oczyszczania na poziomie znacznie niższym od wartości dopuszczalnych określonych Aktualnie oczyszczalnia obciążona jest w około 50% możliwości technologicznej. W najbliższej perspektywie nie przewiduje się istotnego wzrostu ilości doprowadzanych ścieków. Odbiornikiem ścieków jest rzeka Żydówka. Oczyszczalnia komunalna w Tucznie Eksploatowana jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tucznie. Wyposażona jest w punkt zlewny, komorę uśredniającą, kratę ręczną, komorę denitryfi - kacji, dwa reaktory biologiczne, dwa osadniki wtórne, stację PIX, zbiornik osadu, fi ltr piaskowy. Po rozruchu eksploatacyjnym w 2000 r. oczyszczalnia utrzymuje wysoką sprawność redukując zanieczyszczenia w granicach 95%. 137
Jakość ścieków odprowadzanych poprzez rów melioracyjny do jeziora Tuczno mieści się w warunkach określonych w aktualnym pozwoleniu wodnoprawnym. Oczyszczalnia komunalna w Mirosławcu Eksploatowana jest przez Zakład Energetyki Cieplnej, Wodociągów i Kanalizacji w Mirosławcu. Przebudowany Bioblok WST-400 funkcjonuje jako reaktor biologiczny z wydzielonymi komorami denitryfi kacji i nitryfi kacji. Poza tym w układzie technologicznym oczyszczalni zainstalowane są cztery osadniki wtórne - zespolone i staw stabilizacyjny. Redukcja zanieczyszczeń utrzymuje się na poziomie 90-95%, co sprawia, że jakość ścieków nie przekracza dopuszczalnych norm określonych Odbiornikiem ścieków jest rzeka Korytnica. Oczyszczalnia gminna w Karsiborze Eksploatowana jest przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kołatniku. Oczyszczalnia składająca się z kraty, rowu cyrkulacyjnego z osadnikiem wtórnym i poletek osadowych wybudowana została na początku lat osiemdziesiątych. W 1995 r. przeprowadzono częściową modernizację instalując dozownik PIX. Brak właściwego rozwiązania technologicznego powoduje naruszenie warunków jakościowych dla oczyszczalni ścieków określonych Użytkownikowi wymierzona została kara pieniężna dobowa. Odbiornikiem ścieków jest rzeka Świniarka. Ponadto na terenie powiatu wałeckiego przeprowadzono kontrole w: - Gminnym Zakładzie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kołatniku - oczyszczalni Lubno, gdzie stwierdzono minimalne przekroczenie wskaźnika azotu amonowego w stosunku do aktualnego pozwolenia wodnoprawnego - wydano decyzję o karze pieniężnej biegnącej. - Spółdzielczej Agrofi rmie Witkowo - Zakładzie Utylizacyjnym w Mirosławcu oraz Ośrodku Żeglarskim PHILIPS LIGHTING Poland S.A. w Drzewoszewie, w których nie stwierdzono przekroczeń. Oczyszczalnia gminna w Chwiramiu Użytkowana jest przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kołatniku - oczyszcza ścieki socjalno-bytowe ze wsi Chwiram oraz dowożone z pobliskich miejscowości. Oczyszczalnia wyposażona jest w osadnik gnilny, punkt zlewny ze zbiornikiem uśredniającym ciąg technologiczny typu OSA z komorą denitryfi kacji, nitryfi kacji, trzy osadniki wtórne oraz ciąg przeróbki osadów. Oczyszczalnia osiągnęła wysoką sprawność eksploatacyjną przy redukcji zanieczyszczeń w granicach 97%, poza wartościami fosforu og., który nie mieści się w warunkach określonych aktualnym pozwoleniem wodnoprawnym. W najbliższej perspektywie planuje się włączenie ścieków socjalno-bytowych ze wsi Dzikowo i Gostomia - po wybudowaniu kolektora ściekowego. Użytkownikowi wymierzono karę pieniężną za przekroczenie ładunku fosforu ogólnego. 138
Odbiornikiem ścieków poprzez rów melioracyjny jest jezioro Zamkowe. Oczyszczalnia osiedlowa w Różewie Eksploatowana jest przez Spółdzielnię Mieszkaniową Różewo w Różewie. W skład oczyszczalni wchodzą kraty ręczne, punkt zlewny, dwa osadniki Imhoffa, fi ltr piaskowo-korzeniowy. Zainstalowany układ technologiczny oczyszczalni nie zapewnia wymaganej redukcji zanieczyszczeń i jakości ścieków oczyszczonych zgodnych z warunkami aktualnego pozwolenia wodnoprawnego. Spółdzielni w ciągłym systemie naliczana jest kara pieniężna za przekroczenie dopuszczalnych ładunków zanieczyszczeń. Odbiornikiem ścieków jest rów melioracyjny - rzeka Krępica. Na terenie powiatu przeprowadzono13 kontroli w zakresie gospodarki ściekowej. Poza wymienionymi wyżej obiektami, skontrolowane jednostki są źródłami zanieczyszczeń o stosunkowo niewielkim wpływie na środowisko i występują głównie jako osiedlowe oczyszczalnie mechaniczno-biologiczne bądź oczyszczalnie zakładowe. Stan eksploatacyjny tych obiektów w większości nie budził istotnych zastrzeżeń. Ochrona powietrza Zakłady mające znaczący wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza: Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Wałczu Eksploatuje na terenie miasta dwie duże kotłownie opalane miałem węgla kamiennego. Pomiary emisji wykonane w obu obiektach nie wykazały przekroczeń emisji dopuszczalnej. Emisja dopuszczalna do powietrza (z obu kotłowni) wynosi: - pył 170,6 Mg/rok - dwutlenek siarki 243,7 Mg/rok - dwutlenek azotu 61,7 Mg/rok - tlenek węgla 401,4 Mg/rok Fabryka Grzejników VNH w Wałczu Emituje zanieczyszczenia z produkcji grzejników konwekcyjnych, przede wszystkim z procesów lakierniczych, malowania i zdejmowania powłok. Zastosowanie procesu zgrzewania blach powoduje, że emisje z typowych prac przy tego rodzaju produkcji są niewielkie. Zakład jest nowoczesny. Postępują prace przy stopniowym ograniczaniu emisji z procesów technologicznych. Pomiary emisji zanieczyszczeń wykazały niewielkie przekroczenie emisji tlenku węgla z pieca do usuwania powłok lakierniczych, w związku z powyższym została wymierzona kara pieniężna. W roku 2001 zakład dokonał modernizacji obiektów powodujących przekroczenia, co spowodowało obniżenie emisji zanieczyszczeń. Pomiary wykonane przez WIOŚ nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych. Emisja dopuszczalna do powietrza wynosi: - pył 0,9 Mg/rok - dwutlenek siarki 1,0 Mg/rok - dwutlenek azotu 6,4 Mg/rok - tlenek węgla 3,2 Mg/rok Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Zbożowego EKOMŁYN Sp. z o.o. w Wałczu Spółka zajmuje się skupem i przechowywaniem zbóż. Powstała na bazie zlikwidowanych zakładów PZZ w Wałczu. W 2001 roku zakład był kontrolowany trzykrotnie. Uruchomiona w kwietniu 1999 mieszalnia pasz stanowi poważną uciążliwość dla mieszkańców miasta z uwagi na emisję odorów. Postępowanie pokontrolne delegatury prowadzone we współdziałaniu ze starostwem spowodowały, że zakład zainstalował urządzenie ograniczające emisję substancji złowonnych. Emisja dopuszczalna do powietrza wynosi: - pył 9,9 Mg/rok - dwutlenek siarki 0,9 Mg/rok - dwutlenek azotu 0,5 Mg/rok - tlenek węgla 0,4 Mg/rok - węglowodory arom. 40,8 Mg/rok Kontrole w zakresie ochrony powietrza przeprowadzone w 2001 r.: Na terenie powiatu przeprowadzono kontrole w zakresie ochrony powietrza w następujących zakładach: Zakład Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Wałczu (dwa obiekty), PPU ECOWOOD 139
Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Zbóż ECO- MŁYN w Wałczu (dwukrotnie), VNH Fabryka Grzejników WAM OT w Wałczu Rejon Mirosławiec, Wytwórnia Mas Bitumicznych POL-DRÓG w Kłebowcu, Zakłady Maszynowe METALTECH Sp. z o. o. w Mirosławcu, STW w Wałczu. Kontrole przeprowadzone wraz z pomiarem emisji zanieczyszczeń nie wykazały przekroczeń dopuszczalnej emisji substancji zanieczyszczających. Ochrona środowiska przed hałasem Kontrole w zakresie ochrony przed hałasem przeprowadzone w 2001 r.: EKO-MŁYN Sp. z o.o. w Wałczu za przekroczenie dopuszczalnej emisji hałasu do środowiska WIOŚ wymierzył spółce kary pieniężne oraz odroczył termin ich płatności. Podjęte przez zakład prace inwestycyjne polegające na zamontowaniu tłumika w emitorze młyna i skierowaniu jego wylotu poniżej poziomu gruntu, a także zamontowaniu tłumika szczelinowego na czerpni powietrza w mieszalni pasz, doprowadziły do eliminacji przekroczenia. Kary pieniężne zostały zaliczone Spółce w poczet środków poniesionych na ww. inwestycję. Ochrona powierzchni ziemi Składowiska odpadów komunalnych mające znaczący wpływ na stan środowiska: Składowisko w Człopie Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Człopie. Stan eksploatacyjny nie budzi zastrzeżeń. Prowadzona jest wstępna segregacja odpadów. Składowisko w Mirosławcu Dzierżawcą składowiska jest Spółka Robót Publiczno-Drogowych z Mirosławca i ona w pełni odpowiada za eksploatację obiektu. Składowisko eksploatowane jest w sposób prawidłowy. Odcieki z obiektu odprowadzane są do oczyszczalni. Obiekt jest zmodernizowany, przygotowany do prowadzenia wstępnej segregacji odpadów. Składowisko w Tucznie Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tucznie. Eksploatacja obiektu budzi pewne zastrzeżenia. Zgromadzone na składowisku odpady nie są systematycznie niwelowane i przykrywane warstwą izolacyjną. Składowisko w Wałczu II Zakład Gospodarki Komunalnej w Wałczu. Uchybieniem eksploatacyjnym jest niesystematyczne przykrywanie odpadów warstwą izolacyjną. Odcieki ze składowiska wywożone są do miejskiej oczyszczalni. Kontrole przeprowadzone w roku 2001 w zakresie gospodarki odpadami: WIOŚ na terenie powiatu wałeckiego przeprowadził kontrole w zakresie gospodarki odpadami w następujących zakładach: Spółdzielcza Agrofi rma Witkowo - Zakład Utylizacyjny w Mirosławcu, Drut-Plast - Fabryka Kabli w Wałczu - Zakład nr 2 w Mirosławcu, Zakład Mechaniczny Metaltech w Mirosławcu, Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Zbóż Eko- Młyn Sp. z o.o. Grupa Kapitałowa Pol-Dróg Sp. z o.o. Oddział w Kłębowcu, Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy Rol-Mech w Mirosławcu, Biochem Zaopatrzenie Rolnictwa i Leśnictwa Sp. z o.o Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tucznie (składowisko odpadów komunalnych), Zakład Produkcyjno-Handlowy Victoria-Cymes Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Odzież- Bis Sp. z o.o. w Mirosławcu, Ludwig Czekolada Sp. z o.o. w Tucznie, Chwiram Sp. z o.o. Ogrodnictwo Rolno Szkółkarskie w Chwiramie. Kontrolowane zakłady nie wywiązują się w pełni z obowiązków, jakie nakłada na nie ustawa o odpadach. Nadal zdarzają się przypadki braku zezwolenia na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych, brak uzgodnienia miejsca i sposobu gromadzenia odpadów przeznaczonych do wykorzystywania lub unieszkodliwienia, niewłaściwe prowadzenie ewidencji wy- 140
twarzanych odpadów. Na 12 skontrolowanych zakładów produkcyjnych tylko 2 - a mianowicie Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Zbóż Eko-Młyn Sp. z o.o. w Wałczu oraz Ludwig Czekolada Sp. z o.o. z Tuczna - miały w pełni uregulowany stan formalnoprawny w zakresie gospodarki odpadami. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska Potencjalnymi sprawcami nadzwyczajnych zagrożeń środowiska na terenie powiatu wałeckiego są następujące podmioty: 1. Zakłady stosujące substancje ropopochodne - 25 obiektów. Największe możliwości magazynowe paliw posiadają: - Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. / s.c. NAFCIARZE - Stacja Paliw przy ul. Nowomiejskiej - Przedsiębiorstwo Prywatne Handlowo-Usługowe PETROL HAWEN S.J.- Hurtownia Paliw w Wałczu. Ww. obiekty stwarzają zagrożenie wybuchowe i zanieczyszczenia środowiska, przy czym obiekty posiadające paliwa płynne w szczególności zagrażają stanowi czystości wód podziemnych. Stan wyposażenia ww. zakładów w zabezpieczenia i urządzenia ochrony środowiska jest następujący: wystarczający - brak obiektów, niepełny 5, brak wyposażenia - 20. 2. Zakłady stosujące różne substancje chemiczne (w tym kwasy, alkalia i środki ochrony roślin) - 3 obiekty. Należą do nich: - Fabryka Części Rowerowych ROMET WAŁCZ Spółka z o.o. - VNH Fabryka Grzejników Spółka z o.o. - Zaopatrzenie Rolnictwa i Leśnictwa BIO- CHEM Spółka z o.o. w Wałczu. W 2001 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska -Delegatura w Koszalinie przeprowadził kontrole przestrzegania wymagań ochrony środowiska w następujących zakładach: Spółka z o.o. Zaopatrzenie Rolnictwa i Leśnictwa BIOCHEM VNH Fabryka Grzejników Sp. z o.o. PKN ORLEN S.A./s.c. NAFCIARZE, PKN ORLEN S.A./FIRMA HANDLOWO- USŁUGOWA PPH-U PETROL HAWEN -HURTOWNI PA LIW NAFCIARZE, s.c. EKOBUD - Stacja Paliw w Szwecji. Do głównych uchybień stwierdzonych podczas kontroli zaliczono: - posiadanie niepełnych informacji o stwarzanym zagrożeniu przez stosowane substancje niebezpieczne oraz o procedurach postępowania w przypadku uwolnienia się ww. substancji do środowiska (VNH, BIOCHEM ), - niepełne wyposażenie w urządzenia i zabezpieczenia chroniące środowisko przed zanieczyszczeniem ( EKOBUD, NAFCIA- RZE, FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA w Wałczu), - niewłaściwy stan techniczno-eksploatacyjny urządzeń i zabezpieczeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem ( PETROL HAWEN ). Po ww. kontrolach, w celu usunięcia nieprawidłowości, wydano 6 zarządzeń pokontrolnych. Ponadto skierowano wystąpienie do Starosty Wałeckiego o wszczęcie postępowania w celu zobowiązania PKN ORLEN S.A. do przywrócenia do stanu właściwego zanieczyszczonego produktami naftowymi środowiska gruntowowodnego. Starosta Wałecki podjął takie działania. 141