F M W Wizyta Metropolity Santiago de Compostela, arcybiskupa Juliána Barrio Barrio w Polsce dniu 31 grudnia 2009 r. w katedrze w Santiago de Compostela arcybiskup Julián Barrio Barrio 1 dokonał otwarcia Świętych Drzwi, inaugurując w ten sposób Święty Rok Jakubowy 2. Wydarzenie to stało się impulsem do podjęcia w Polsce wielu inicjatyw duszpasterskich, kulturalnych, edukacyjnych i społecznych. Głównym celem tych projektów jest przede wszystkim rozwój kultu św. Jakuba Starszego Apostoła w parafiach i dalsza popularyzacja Drogi św. Jakuba w naszym kraju. W wielu regionach Polski zaplanowane są otwarcia kolejnych odcinków Drogi św. Jakuba Apostoła m.in. Nyskiej Drogi św. Jakuba (z Głuchołaz przez Nysę do Skorogoszczy), 1 Arcybiskup Julián Barrio Barrio urodził się 15 sierpnia 1946 roku. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Astordze i tam też, 4 czerwca 1971 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Uzyskał licencjat z teologii na Papieskim Uniwersytecie w Salamance, doktorat z historii na Gregorianum w Rzymie oraz licencjat z filozofii na Uniwersytecie w Oviedo. W latach 1980 1992 r. był rektorem seminarium w Astordze i dyrektorem Centrum Studiów Teologicznych przy tym seminarium. W dniu 31 grudnia 1992 r. został mianowany biskupem pomocniczym w archidiecezji w Santiago de Compostela, a 5 stycznia 1996 r. papież Jan Paweł II mianował go arcybiskupem tej archidiecezji. Uroczyście objął urząd 7 lutego 1993 r. Od 2005 r. kieruje pracami Komisji Apostolstwa Świeckich przy Konferencji Episkopatu Hiszpanii. Za: www.catholic-hierarchy.org oraz www.bractwoswjakuba. pl. [data wejścia na strony: 22.06.2010 r.] 2 Obecny Rok Święty św. Jakuba jest 119. od czasu ustanowienia tej tradycji przez papieża Kaliksta II w 1122 r. Święty Rok Jakubowy ogłasza się w Santiago de Compostela wtedy, gdy liturgiczne wspomnienie św. Jakuba Starszego Apostoła 25 lipca wypada w niedzielę. Poprzedni obchodzony był w 2004 r., następny będzie obchodzony dopiero za 11 lat w 2021 r. Hasłem tego Roku Świętego jest zdanie Pielgrzymując ku światłu. Pielgrzymi, którzy w tym roku nawiedzą grób św. Jakuba w katedrze w Santiago de Compostela, wezmą udział we Mszy świętej lub odprawią prywatną modlitwę, przystąpią do sakramentu spowiedzi (może ona odbyć się 15 dni przed przybyciem do sanktuarium) oraz przyjmą Komunię św. uzyskują odpust zupełny.
224 FRANCISZEK MRÓZ odcinka Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Krakowa przez Sankę, Palczowice do Oświęcimia, oraz odcinka Drogi Sudeckiej z Krzeszowa do Jeleniej Góry. Do najważniejszych wydarzeń Roku Jakubowego w Polsce bez wątpienia możemy zaliczyć wizytę metropolity Santiago de Compostela Juliána Barrio Barrio w naszym kraju, w dniach od 30 kwietnia do 3 maja 2010 roku. Głównym celem wizyty arcybiskupa było zaproszenie Polaków do nawiedzenia w roku jubileuszowym grobu św. Jakuba. W podróży po Polsce metropolicie Santiago de Compostela towarzyszył o. Roman Wcisło MS dyrektor Europejskiego Centrum Pielgrzymkowego im. Jana Pawła II na Monte do Gozo. Wizyta w sanktuarium w Jakubowie W pierwszym dniu wizyty, 30 kwietnia arcybiskup Barrio Barrio przybył do Sanktuarium Pielgrzymkowego św. Jakuba Starszego Apostoła w Jakubowie. Został tu powitany przez ordynariusza diecezji zielonogórsko-gorzowskiej biskupa Stefana Regmunta, kustosza sanktuarium ks. Stanisława Czerwińskiego, członków Bractwa św. Jakuba Apostoła oraz przez przedstawicieli duchowieństwa, władz samorządowych, władz KGHM Polska Miedź S.A., pielgrzymów i wiernych. W przemówieniu arcybiskup Barrio Barrio przypomniał zebranym sens chrześcijańskiego powołania oraz świadectwo św. Jakuba Apostoła, które zachęca nas do tego, byśmy podjęli wysiłek stawania się podobnymi do Chrystusa, strzegąc tego co najistotniejsze dla naszej wiary i dla naszej tożsamości chrześcijańskiej 3. Syn Zebedeusza wzywa nas też mówił arcybiskup do stawienia czoła dyktaturze relatywizmu, który nie uznaje żadnych norm obiektywnych, a za jedyną wartość uważa uleganie własnemu egoizmowi i zachciankom. Metropolita Santiago podkreślił także, że męczeństwo św. Jakuba przypomina nam o tym, że w sposób godny zapisują się w historii tylko te osoby, które pozostają wierne korzeniom, które ukształtowały ich tożsamość. Na zakończenie życzył wszystkim zgromadzonym, aby św. Jakub Apostoł stał się ich przewodnikiem do Boga i udzielił błogosławieństwa relikwiami św. Jakuba. Uświęcenie pracy Z sanktuarium w Jakubowie metropolita Santiago de Compostela udał się na teren Zakładu Górniczego Polkowice-Sieroszowice. Tu dokonał 3 Dziękuję o. Romanowi Wcisło MS oraz ks. Ryszardowi Honkiszowi za udostępnienie tłumaczonych na język polski tekstów homilii ks. abpa Juliána Barrio Barrio.
WIZYTA METROPOLITY SANTIAGO DE COMPOSTELA, ARCYBISKUPA JULIÁNA BARRIO BARRIO W POLSCE 225 poświęcenia oraz odsłonięcia pamiątkowej muszli jakubowej przy szybie górniczym, który od 2007 r. nosi imię św. Jakuba. Przemawiając do zebranych przed szybem gości, przedstawicieli władz regionu oraz górników, arcybiskup Barrio Barrio, nawiązał do homilii Ojca Świętego Jana Pawła II, wygłoszonej w Katowicach (20 czerwca 1983 r.) poświęconej pracy. Wasza praca jest bardzo ciężka i nieustannie wymaga czynienia jej bardziej ludzką. ( ) I chociaż połączona jest ze zmęczeniem i wysiłkiem, nie poprzestaje być dobrem, poprzez które człowiek rozwija się. Ja także pragnę zachęcić Was do uświęcania pracy. To prawda, że nie zawsze jest to łatwe, przyjemne i satysfakcjonujące. Czasami może być mało doceniane a nawet niebezpieczne. Wtedy należy pamiętać, że nasza praca jest współpracą z Bogiem w doskonaleniu świata stworzonego oraz, że jest służbą drugiemu człowiekowi. To z pewnością pomoże znieść trudy i znoje Waszej tak ciężkiej pracy podkreślił arcypasterz Santiago. Wyjście na spotkanie z Bogiem Następnego dnia, arcybiskup Barrio Barrio uczestniczył w Pierwszym Kongresie Jakubowym na Jasnej Górze oraz w III Ogólnopolskiej Pielgrzymce Czcicieli św. Jakuba Starszego Apostoła. Centralnym punktem tego jakubowego spotkania na Jasnej Górze była Msza św. sprawowana w kaplicy cudownego obrazu Matki Bożej, której przewodniczył ks. Stanisław Czerwiński. W trakcie Eucharystii miał miejsce Akt Oddania członków Bractwa św. Jakuba Matce Bożej Królowej Polski. Pozdrawiając pielgrzymów i czcicieli św. Jakuba, arcybiskup Barrio Barrio zaznaczył, że całe nasze życie jest pielgrzymką do Domu Boga Ojca. Pielgrzymką, która pozwala nam otworzyć się na to, co transcendentne. Pielgrzymowanie to wyjście poza nas samych na spotkanie z Bogiem wspierani Bożą pomocą w obliczu ziemskich trudności. Św. Jan, brat św. Jakuba, przyjął Maryję pod swój dach, to znaczy, w tym co najbardziej właściwe uczniowi, czyli w wierze. To właśnie św. Jakubowi objawiła się Matka Boża na kolumnie w Saragossie, wzmacniając nadzieję Apostoła zmagającego się z wieloma trudnościami w głoszeniu Ewangelii. Również i dziś wciąż potrzebujemy pomocy Maryi, aby stać się pielgrzymami wiary i świadkami Chrystusa Zmartwychwstałego pośród niewiary, sekularyzmu oraz relatywizmu, w którym pogrąża się nasze obecne społeczeństwo. Pozdrawiam Was również słowami: «Ultreia i esuseia». Podążajcie do przodu i spoglądajcie w górę, gdyż w nadziei zostaliśmy zbawieni. Na zakończenie spotkania metropolita Santiago poświęcił figurę
226 FRANCISZEK MRÓZ św. Jakuba Apostoła, którą przywieźli wierni wraz ze swym proboszczem ks. Stanisławem Pindelem z parafii św. Jakuba w Simoradzu. Po zakończonych uroczystościach na Jasnej Górze, arcybiskup Barrio Barrio spotkał się z metropolitą częstochowskim, ks. arcybiskupem Stanisławem Nowakiem, a następnie przejechał do Krakowa. Błogosławieństwo pielgrzymów w Więcławicach Starych i wizyta na Małopolskiej Drodze św. Jakuba Rankiem, 2 maja 2010 r. arcybiskup Barrio Barrio udał się do Więcławic Starych, a następnie do Polanowic, skąd przejechał ponad 20-kilometrowy odcinek Małopolskiej Drogi św. Jakuba do kościoła w Więcławicach Starych. Na polanie w lesie Goszcza miało miejsce niezwykle sympatyczne spotkanie arcybiskupa z grupą pielgrzymów z parafii św. Jakuba w Pałecznicy. Głównym punktem wizyty arcybiskupa Barrio Barrio w Małopolsce była uroczysta Msza św., którą metropolita Santiago odprawił w kościele parafialnym w Więcławicach Starych. W Eucharystii wzięli udział przedstawiciele władz województwa małopolskiego na czele z marszałkiem województwa p. Markiem Nawarą, wójtowie i przedstawiciele władz gmin oraz miast, przez które przebiega Małopolska Droga św. Jakuba z Sandomierza do Krakowa, duchowieństwo, członkowie Bractwa św. Jakuba w Więcławicach Starych, a także parafianie i pielgrzymi z różnych zakątków Małopolski. W homilii arcybiskup Barrio Barrio zaznaczył, że każdy z nas powinien czuć się odpowiedzialny za dziedzictwo chrześcijańskie. Pragnę powiedzieć Wam, że nie powinniśmy zgodzić się na odrzucenie chrześcijańskich zasad moralnych podkreślił metropolita Santiago. Kontynuując tę myśl, powiedział: W pewnych sektorach katolickich zakorzeniło się mylne przekonanie, które skopiowało z życia świeckiego wiele opinii, myśli i sposobów działania, mając w zamiarze przybliżenie Kościoła do współczesnego świata, ale bez należnego rozróżnienia kryteriów jakimi kieruje się współczesna kultura. To przekonanie przyjmuje jako dobre i prawdziwe wszystko to, co myśl współczesna zrodziła w odniesieniu do wizji człowieka, zwyczajów, czy też zasad moralnych. Jednoczenie poddaje chrześcijańską doktrynę i moralność ocenie tej nowej kultury, jej wrażliwości i skali wartości. Według tego mylnego przekonania, to nie wiara przyjęta i przeżywana w Kościele jest normą określającą wartości, modele i sposoby postępowania społeczeństwa, ale postulaty ideowe oraz sposoby zachowań, które wyrastają z tej kultury. To one mają decydować między innymi o normach etycznych postępo-
WIZYTA METROPOLITY SANTIAGO DE COMPOSTELA, ARCYBISKUPA JULIÁNA BARRIO BARRIO W POLSCE 227 wania ludzkiego. Przezwyciężenie owej wewnętrznej sekularyzacji w naszym życiu chrześcijańskim nie zakłada braku wrażliwości na niepokoje i aspiracje ludzkie, czy też odrzucenie postępu naukowego i technicznego, zawsze kiedy jest on używany w służbie człowiekowi, a nie przeciw jego godności. Przezwyciężenie tej sekularyzacji wymaga od nas pogłębienia wierności i bycia posłusznym Duchowi Prawdy, który mówi: «Nie bierzcie więc wzoru z tego świata, lecz przemieniajcie się przez odnawianie umysłu, abyście umieli rozpoznać, jaka jest wola Boża: co jest dobre, co Bogu przyjemne i co doskonałe» (Rz 12, 2). Powierzam Was wszystkich Panu. Niech Was Bóg prowadzi i św. Jakub Apostoł. Amen. Na zakończenie Mszy św. arcypasterz Santiago de Compostela udzielił wszystkim błogosławieństwa relikwiami św. Jakuba Apostoła, a następnie odsłonił tablicę upamiętniającą to niezwykłe wydarzenie. Po południu arcybiskup Barrio Barrio nawiedził sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach oraz zwiedził katedrę królewską na Wawelu i Rynek Główny. W ostatnim dniu wizyty w Polsce (3 maja) metropolita Santiago spotkał się w Pałacu Biskupów Krakowskich z kard. Stanisławem Dziwiszem, skąd już bezpośrednio udał się na lotnisko w Balicach i odleciał samolotem do Hiszpanii. * * * Wizyta arcybiskupa Santiago de Compostela Juliána Barrio Barrio w Polsce podczas Świętego Roku Jakubowego była bez wątpienia wydarzeniem historycznym, które zapisze się w najnowszej historii nie tylko poszczególnych parafii jakubowych, ale także historii Kościoła w Polsce. Osobiście miałem okazję zwiedzać wraz z Ks. Arcybiskupem katedrę na Wawelu. Dane mi było również pożegnać Arcybiskupa na lotnisku w podkrakowskich Balicach. Wówczas miałem okazję porozmawiać z nim dłuższą chwilę. Zafascynowała mnie jego ogromna wiedza historyczna i zachwyciła jego niezwykła skromność oraz otwartość. Niewątpliwie te spotkania stały się dla mnie kolejnym impulsem do większego zaangażowania w rozwój kultu św. Jakuba i propagowania Camino de Santiago w Polsce.
228 FRANCISZEK MRÓZ The visit of Julián Barrio Barrio, the Metropolitan Archbishop of Santiago de Compostela to Poland Summary The visit of the Metropolitan Archbishop of Santiago de Compostela, Julián Barrio Barrio, to Poland, on April 30 through May 3, 2010, was without doubt the most important event of the year of St. James the Apostle in this country. The main goal of the Archbishop s visit was to encourage the Polish people to visit the grave of St. James the Great during the jubilee year. During the first day of his visit, on April 30, His Excellency Barrio Barrio visited the Pilgrimage Sanctuary of St. James the Great in Jakubów, and then he unveiled a memorial shell of St. James at St. James minesha at the mining facility in Polkowice-Sieroszowice. The next day His Excellency took part in the first Congress of St. James and in the 3 rd National Pilgrimage of worshippers of St. James the Great, both at Jasna Góra National Shrine. Later he met with Stanisław Nowak, the Metropolitan Archbishop of Częstochowa, and then he came to Kraków. On May 2, 2010 Archbishop Barrio Barrio went to Więcławice Stare, and then to Polanowice, from where he took a 20km trip along the Małopolska Way of St. James (The Lesser Polish Way of St. James). The main event of the visit to Małopolska was the Holy Mass, conducted by His Excellency, in the parish church of Więcławice Stare. In the a ernoon Archbishop Barrio Barrio visited the Sanctuary of the Divine Mercy in Kraków-Łagiewniki, the Royal Cathedral on the Wawel Hill and the Main Square. During the last day of his visit to Poland (May 3) he met with His Eminence Stanisław Cardinal Dziwisz in the Palace of Bishops of Kraków. La visita del obispo de Santiago de Compostela Julián Barrio Barrio a Polonia Resumen La visita del obispo de Santiago de Compostela Julián Barrio Barrio a Polonia (30 de abril 3 de mayo de 2010) fue sin duda el acontecimiento más importante del Año Santo Jacobea en nuestro país. El objeto principal de la visita era la invitación a todos los polacos para ir a la tumba de Santiago Apóstol. El primer día, 30 de abril, el arzobispo Julián Barrio Barrio fue a Jakubów para visitar el santuario del Santo. Después inauguró imagen de la vieira conmemorativa cerca del pozo de Santiago situado en la empresa minera de Polkowice Sieroszowice. Al dia siguiente participó en el I Congreso Jacobeo de Jasna Góra y en la III Peregrinación de los devotos de Santiago venidos de toda Polonia. Después
WIZYTA METROPOLITY SANTIAGO DE COMPOSTELA, ARCYBISKUPA JULIÁNA BARRIO BARRIO W POLSCE 229 de las celebraciones se encontró con el arzobispo metropolitano de Częstochowa Stanisław Nowak. Por la tarde marchó a Cracovia. El 2 de mayo de 2010 el arzobispo Julián Barrio Barrio se dirigió a Więcławice Stare, después a Polanowice desde donde recorrió en coche más de 20 km del Camino de Małopolska. El punto más importante del programa fue la misa solemne celebrada por el arzobispo de Santiago en la iglesia parroquial de Więcławice Stare. Por la tarde, el arzobispo se dirigió al santuario de la Misericordia Divina de Kraków-Łagiewniki y visitó también la catedral real de Wawel y la Plaza Mayor. El último día, 3 de mayo, el metropolitano de Santiago se encontró con el cardenal Stanisław Dziwisz en el palacio episcopal de Cracovia. Franciszek Mróz, dr Instytut Geografii Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej Kraków Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Nowy Targ Bractwo św. Jakuba Apostoła Więcławice Stare