ANNALES
ANNALES Etyka w życiu gospodarczym tom 12, nr 1 SALEZJAŃSKA WYŻSZA SZKOŁA EKONOMII I ZARZĄDZANIA Łódź 2009
KOMITET REDAKCYJNY ks. Józef Belniak ks. Piotr Przesmycki (przewodniczący Komitetu Redakcyjnego) Czesław Domański (redaktor naczelny) Wojciech Gasparski Bożena Klimczak Czesław Lipiński Maria Lubera ks. Ryszard F. Sadowski Michał Seweryński Jan Jacek Sztaudynger (sekretarz naukowy) ADRES REDAKCJI Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania 90-046 Łódź, ul. Wodna 34 tel. 0-42 671-85-10 fax 0-42 671 85 09 e-mail: etyka@swseiz.lodz.pl www.swseiz.lodz.pl RECENZENCI ks. prof. zw. dr hab. Henryk Skorowski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego ks. prof. nadzw. dr hab. Jerzy Gocko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II ks. prof. nadzw. dr hab. Janusz Mączka Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie TŁUMACZENIE STRESZCZEŃ na język angielski albo ich weryfikacja językowa Aleksandra Muszyńska-Michalec, Ilona Bartoszek oraz Tomasz Nowacki ISSN 1899-2226 Publikacja dofinansowana przez Narodowy Bank Polski PARTNER REGIONALNY Urząd Miasta Łodzi PARTNER REGIONALNY Urząd Marszałkowski w Łodzi 90-051 Łódź, al. Piłsudskiego 8 tel. 0-42 663 36 00, fax 0-42 663 36 02 www.lodzkie.pl WYDAWNICTWO i DRUK Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Sagalara 93-232 Łódź, ul. Lodowa 106 A tel. 042 676 26 76, 676 26 79 fax 042 674 41 99 e-mail: sagalara@sagalara.com.pl
Annales Etyka w życiu gospodarczym Ethics in Economy tom 12, nr 1 Społeczno-etyczne problemy świata w świetle nauki Jana Pawła II The Social and Ethical Problems of the World in the Teachings of John Paul II 11 Z historii myśli etycznej On History of Ethical Thought 51 Problemy etyki w procesie integracji i globalizacji Ethical Problems in Process of Integration and Globalization 79 Etyka biznesu Business Ethics 107 Problemy sprawiedliwości społecznej i rozwoju gospodarczego Problems of Social Justice and Economic Development 169 Informacje Information 261
Społeczno-etyczne problemy świata w świetle nauki Jana Pawła II The Social and Ethical Problems of the World in the Teachings of John Paul II o. Leon Stefan Knabit OSB, Kraków Tyniec Prawda ekonomiczna według Jana Pawła II Economic Truth According to Pope John Paul II 13 Aurelia Polańska, Uniwersytet Gdański Zasady solidarności w nauce Jana Pawła II i w Strajku w Gdańsku w 1980 r. Solidarity Principles in the Teachings of John Paul II and during 1980 Strike in Gdańsk 19 Michał Michalski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Konstytucja Apostolska Ex corde Ecclesiae aktualna propozycja dla świata akademickiego Apostolic Constitution Ex Corde Ecclesiae Actual Proposal for Academic World 35 Anna Nawrot, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań Rola środków społecznego przekazu w budowaniu jedności Europy w refleksji Jana Pawła II The Role of the Means of Social Communications in the Process of European Integration in Thought of John Paul II 45
Z historii myśli etycznej On History of Ethical Thought Janina Kubka, Politechnika Gdańska Moralny aspekt niewidzialnej ręki w interpretacji Petera Koslowskiego Moral Aspect of Invisible Hand in Peter Koslowski s Interpretation 53 Joanna Zegzuła-Nowak, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra Postawa homo ethicus jako ideał etyczny w koncepcji filozoficznej Henryka Elzenberga Homo ethicus as the Ethical Ideal in Henryk Elzenberg s Philosophical Conception 61 Janusz Skodlarski, Uniwersytet Łódzki Paweł Brzostowski (1739 1827). Twórca Rzeczpospolitej Pawłowskiej Paweł Brzostowski (1739 1827). The Founder of Rzeczpospolita Pawłowska 69
Problemy etyki w procesie integracji i globalizacji Ethical Problems in Process of Integration and Globalization Grzegorz Szulczewski, Szkoła Główna Handlowa, Międzynarodowa Szkoła Handlu, Warszawa Światowy kryzys finansowy 2008 w świetle etyki finansów World Financial Crisis of 2008 from a Business Ethics Point of View 81 Bożena Mikołajczyk, Uniwersytet Łódzki, Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Łódź Mikrofinanse nowym wyzwaniem Unii Europejskiej (aspekt humanistyczny) Microfinance a New Challenge in the European Union (a Humanistic Aspect) 91 Małgorzata Ramocka, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Tarnów Sakralizacja konsumpcji jako fenomen globalizacji The Sacralization of Consumption as a Phenomenon of Globalization 99
Etyka biznesu Business Ethics Tadeusz Borkowski, Uniwersytet Jagielloński, Kraków Filozoficzne i pragmatyczne ograniczenia etyki biznesu Philosophical and Pragmatic Limitations of Business Ethics 109 Adam Zadroga, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Metody ujmowania etyki biznesu w Polsce Methods of Grasping Business Ethics in Poland 119 Piotr Rogala, Akademia Ekonomiczna, Wrocław Społeczna odpowiedzialność jako metoda doskonalenia działalności małych i średnich przedsiębiorstw Social Responsibility as a Method of Improving Activities of Small and Medium-sized Companies 129 Stanisław Wieteska, Uniwersytet Łódzki Zaufanie jako element etyki zakładów ubezpieczeń na życie Trust as Part of Business Ethics in Life Insurance Company 135 Robert Rogowski, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. S. Tarnowskiego, Tarnobrzeg Aksjologiczne podstawy ubezpieczeń społecznych Axiological Foundations of National Insurance System 141 Iwona Dorota Czechowska, Uniwersytet Łódzki Etyka działania bankowo-ubezpieczeniowego usługodawcy Ethics of a Bancassurance Service Provider 153 Małgorzata Legiędź-Gałuszka, Uniwersytet Medyczny, Łódź Zasady uczciwej konkurencji w przemyśle targowym The Rules of Fair Competition in the Exhibition Industry 161
Problemy sprawiedliwości społecznej i rozwoju gospodarczego Problems of Social Justice and Economic Development ks. Stanisław Kowalczyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Państwo a problem sprawiedliwości społecznej State and Social Justice 171 Janina Filek, Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków Ekonomia społeczna jako nowe wyzwanie Social Economy as a New Challenge 179 Anna Lewicka-Strzałecka, Polska Akademia Nauk, Warszawa Miejsce CSR w europejskiej strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju CSR s Place in the European Strategy for Sustainable Development 189 Adam Płachciak, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Idea zrównoważonego rozwoju jako zasada sprawiedliwości The Idea of Sustainable Development - a Principle of Justice 197 ks. Kazimierz Gryżenia SDB, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego, Łódź Współczesna moralność bez etyki? Contemporary Morality without Ethics? 205 ks. Paweł Bogumił Sobuś, Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Częstochowskiej Antropocentryczny wymiar życia gospodarczo-społecznego The Anthropocentric Dimension of Social and Economic Life 219 Jan Jacek Sztaudynger, Uniwersytet Łódzki Rodzinny kapitał społeczny a wzrost gospodarczy w Polsce Family Based Social Capital and Economic Growth 225 Paweł Kumor, Uniwersytet Łódzki Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce krzywa Kuznetsa The Impact of Economic Level on Inequalities of Earnings in Poland Kuznets Curve 245