Czartajew dn.2014-04-10... (pieczęć szkoły) LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 LITERATURA 1. Konflikt pokoleń zapisany w literaturze XIX wieku. Określ jego charakter na wybranych przykładach. 2. Być wiernym sobie przedstaw postawy wybranych bohaterów literackich realizujących to motto życiowe. 3. 3. Zjawy, duchy, pozaziemskie istoty ich różnorodne funkcje w dziele literackim. Omów na wybranych przykładach z literatury romantycznej i innych. 4. Motyw tańca w literaturze. Omów różne jego funkcje w wybranych utworach. 5. Rola i zadania poety w czasach współczesnych. Omów problem odwołując się do liryki wybranych twórców 6. Córka- żona- matka. Przedstaw obrazy kobiet w literaturze wybranej epoki. Oceń funkcje różnych kreacji postaci. 7. Syn - mąż - ojciec. Przedstaw obrazy mężczyzn w literaturze wybranej epoki. Oceń funkcje różnych kreacji postaci. 8. Pieniądz jako czynnik działań człowieka. Rozważ problem w oparciu o wybrane utwory literackie 9. Każde pokolenie ma swoich świętych. Porównaj różne odmiany świętości obecne w literaturze, analizując wybrane utwory z różnych epok
10. Różne metody walki z zaborcą w literaturze XIX wieku. Omów problem, analizując wybrane utwory literatury polskiej. 11. Omów funkcję motywu rozstania i pożegnania analizując wybrane utwory z literatury polskiej i obcej. 12. Bohater literacki wobec totalitaryzmu. Omów różne postawy, analizując wybrane utwory literackie 13. Omów kreacje bohaterów literackich sprawujących władzę, analizując wybrane utwory literatury polskiej i obcej. 14. Przedstaw i oceń różnorodne wizerunki uwodzicielek. Prezentując motyw, odwołaj się do kilku przykładów z literatury różnych epok. 15. Oceń świadomość chłopską w utworach Stefana Żeromskiego, dramacie Wesele Stanisława Wyspiańskiego i powieści Chłopi Władysława Stanisława Reymonta. 16. Zaprezentuj różne kreacje Żydów na przykładzie wybranych utworów z pozytywizmu i Młodej Polski. 17. Zaprezentuj motyw polskiego emigranta, zesłańca, odwołując się do kilku przykładów z literatury XIX i XX wieku. 18. Bohaterowie- samobójcy. Przedstaw wybrane postaci, określ motywy ich postępowania. 19. Mroczna strona natury ludzkiej. Zanalizuj złożoność psychiki wybranych bohaterów literackich. 20. Zachowanie człowieka w obliczu śmierci, omów problem na podstawie trzech wybranych utworów literackich. 21. Miłość w życiu człowieka. Przedstaw zagadnienie na przykładach wybranych utworów z kilku epok. 22. Sposób przedstawienia i funkcje dworu ziemiańskiego w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok. 23. Omów funkcje motywu oraz obraz śmierci w wybranych utworach różnych epok. 24. Zinterpretuj motyw zbrodni i kary w wybranych utworach literackich różnych epok. 25. Wędrowiec, pielgrzym i wygnaniec omów funkcjonowanie tych motywów w literaturze wybranych epok. 26. Scharakteryzuj funkcje motywu snu i widzenia w wybranych dziełach literackich różnych epok. 27. Wątki i motywy ludowe w literaturze. Scharakteryzuj ich funkcję w wybranych utworach różnych epok.
28. Wskaż różne sposoby ujęcia toposu wsi na przykładzie wybranych utworów. 29. Bunt i kompromis jako przejawy różnych postaw bohaterów literackich. 30. Ukaż sposób funkcjonowania motywów fantastycznych w wybranych utworach literackich. Omów i porównaj na wybranych przykładach z literatury obrazy domów. 31. Portret rycerza w literaturze dawnej i współczesnej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 32. Parki i ogrody w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach. 33. Literackie obrazy rewolucji. Przedstaw na podstawie wybranych utworów jej siłę i wpływ na ludzi. 34. Dekadent w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach. 35. Różne wydarzenia z historii Polski w literaturze i sztuce. 36. Na wybranych przykładach z literatury XIX i XX wieku omów wpływ wielkiej historii na życie jednostek i narodów. 37. Różne formy zniewolenia człowieka w wybranych utworach z różnych epok. Ukaż przyczyny zjawiska oraz jego wpływ na jednostkę, grupę i naród. 38. Od Jadwigi Barykowej do Eleonory Stomilowej. Zaprezentuj i porównaj różne kreacje żon w literaturze dwudziestolecia międzywojennego i współczesnej. 39. Motto, tytuł, ostatnia scena jako klucz do interpretacji dzieła. Przedstaw na wybranych przykładach. 40. Wielkie karty naszej historii utrwalone w różnych formach zapisu literackiego. Zaprezentuj na wybranych przykładach. 41. Porównaj rozważania o godności człowieka w literaturze polskiej i obcej wybranych epok. 42. Literackie wizerunki córek. Zaprezentuj na przykładach z wybranych epok. 43. Kulinaria w literaturze. Omów funkcje tego motywu w wybranych utworach. 44. Konflikt pokoleń w literaturze. Omów temat, odwołując się do utworów i manifestów programowych 45. Przedstaw i zinterpretuj literackie portrety ukochanych kobiet w twórczości różnych epok.
46. Starość jako motyw literacki. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok. 47. Polskie obyczaje szlacheckie i ludowe. Ukaż ich obraz w literaturze różnych epok. 48. Postaci historyczne jako bohaterowie literatury. Przedstaw różne kreacje i sposoby ich funkcjonowania w wybranych utworach z różnych epok. 49. Wieś i miasto. Przedstaw artystyczną rolę tych motywów w wybranych utworach XIX i XX w. 50. Literatura faktu. Dokonaj analizy i interpretacji tego zjawiska XX wieku na wybranych przykładach. 51. Źródła komizmu i jego rola w utworze. Scharakteryzuj, odwołując się do wybranych przykładów. 52. Różne sposoby kreowania postaci nauczyciela w literaturze. Omów, odwołując się do wybranych przykładów 53. Praca i jej rola w życiu człowieka. Zaprezentuj ten motyw, odwołując się do przykładów literackich z różnych epok. 54. Relacje między ojcem a synem. Przedstaw temat odwołując się do wybranych utworów literackich. 55. Od Rolanda do bohatera współczesnego. Omów funkcjonowanie motywu rycerza. 56. Krajobraz jako motyw literacki. Zaprezentuj jego funkcjonowanie na wybranych przykładach. 57. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza. Zaprezentuj na wybranym przykładzie. 58. Literackie portrety zakochanych. Przedstaw na wybranych przykładach z różnych epok. 59. Motto jako klucz do interpretacji dzieła. Przedstaw na wybranych przykładach. 60. Literatura science - fiction jako odbicie lęków współczesnego człowieka. Omów problem na podstawie wybranych przykładów. 61. Kreacja bohatera powieści kryminalnej - różne typy, cele, motywy postaci. 62. Kochanowski - poeta kondycji ludzkiej. Przedstaw swoje spostrzeżenia, opierając się na wybranych tekstach renesansowego twórcy. 63. Dziecko jako bohater literacki zaprezentuj różnorodne wykorzystanie motywu w literaturze
. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEŁAMI SZTUKI 64. Wizje przyszłości. Omów na przykładzie wybranych dzieł literackich i filmowych. 65. Kreacja gangstera w literaturze i filmie XX wieku. Omów na wybranych przykładach. 66. Obraz Polski w literaturze najnowszej oraz utworach hiphopowych. Omów na wybranych przykładach. 67. Reklama- sztuka popularna czy nowe oblicze estetyki XXI wieku? Prześledź na wybranych przykładach. 68. Komiks - nowa jakość kulturowa czy manifest cywilizacji obrazkowej? Wskaż na dowolnych przykładach. 69. Muzyka językiem człowieka. Rola muzyki w literaturze i sztuce. 70. Zapis smutku w literaturze i muzyce. Zanalizuj temat, odwołując się do różnych utworów. 71. Topos pór roku w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych przykładach. 72. Literacka i filmowa wizja PRL- u. Przedstaw na przykładzie wybranych utworów literackich i filmowych. 73. Teksty utworów hip hopu głosem pokolenia. Oceń zjawisko, analizując wybrane przykłady. 74. Miejscowości z powiatu siemiatyckiego w tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i plastycznych. 75. Człowiek wobec dylematu wiary. Dokonaj analizy problemu, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich. 76. Przedstaw portrety wielkich postaci historycznych, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 77. Zaprezentuj różne sposoby przedstawienia męki i śmierci na krzyżu Chrystusa. W swoich rozważaniach odwołaj się do wybranych dzieł literackich, plastycznych i filmowych. 78. Scharakteryzuj kicz jako zjawisko w kulturze, odwołaj się do dowolnie wybranych przykładów. 79. Poezja śpiewana jako popularyzacja czy deformacja literatury? Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów.
80. Współczesne anioły przedstaw ich artystyczne wizerunki i omów funkcje w wybranych dziełach (literatura i inne dziedziny sztuki). 81. Portret zdrajcy (Judasza) w tekstach kultury. Scharakteryzuj tę postać i określ jej rolę w wybranych dziełach. 82. Miłość w czasach wojny. Omów temat, przywołując wybrane literackie obrazy zakochanych z różnych utworów. 83. Obraz prowincji w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych przykładów. 84. Motywy biblijne w literaturze i sztuce. Przedstaw, odwołując się do wybranych dzieł. 85. Dziady A. Mickiewicza - tekst i jego realizacja teatralna. Porównaj, odwołując się do wybranych inscenizacji. 86. Przedstaw motyw tańca i jego rolę w literaturze i sztuce, zilustruj wybranymi przykładami. 87. Wpływ turpizmu na literaturę i malarstwo. Ukaż zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów. 88. Świat przyrody tatrzańskiej w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj na wybranych przykładach. 89. Motyw powstania styczniowego w literaturze i malarstwie. Porównaj różne realizacje tego tematu. 90. Zrecenzuj filmowe adaptacje wybranych powieści B. Prusa, H. Sienkiewicza i S. Żeromskiego. 91. Motyw rycerza w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych przykładach. 92. Współczesne interpretacje filmowe i teatralne dramatów Szekspira. Omów na wybranych przykładach. 93. Zaprezentuj różne ujęcia motywu biesiady w literaturze i sztuce wybranych epok, analizując stosowne dzieła. 94. Ekspresjonizm jako środek wyrazu w sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literackich, plastycznych i filmowych. 95. Obraz psychiki człowieka, który przeżył wojnę. Rozwiń temat w oparciu o dzieła literackie i filmowe. 96. Literatura i film grozy. Dokonaj porównania, wykorzystując wybrane przykłady. JĘZYK
97. Scharakteryzuj, korzystając ze zgromadzonych materiałów, język komunikacji internetowej ( np. czaty, e- maile). 98. Na wybranych przykładach omów funkcje języka potocznego w literaturze współczesnej. 99. Kultura języka w Internecie. Scharakteryzuj język użytkowników Internetu na podstawie samodzielnie zebranego materiału 100. Omów funkcje neologizmów i eksperymentów słownych w wybranych utworach poetyckich. 101. Analizując zgromadzony materiał językowy scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość 102. Scharakteryzuj i oceń specyfikę i funkcje języka reklamy. Wykorzystując zgromadzony materiał źródłowy scharakteryzuj leksykę, frazeologię i składnię wybranej gwary zawodowej lub środowiskowej 103. Imię jako znak. Zanalizuj i przedstaw związki imion z kulturą, historią, magią. 104. Nazwiska członków Twojej najbliższej rodziny na przestrzeni kilku pokoleń. Przedstaw pochodzenie i znaczenie. 105. Dziennik internetowy jako nowy gatunek literacki. Przedstaw i zdefiniuj zjawisko na podstawie wybranych tekstów. 106. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 107. Język w domu, w pracy i w szkole - czy to ten sam język polski? Zanalizuj przykłady odmian współczesnej polszczyzny. 108. Przedstaw perswazyjne funkcje języka na przykładzie propagandy i reklamy. 109. Krótki żywot modnych słów. Moda językowa i jej przyczyny. Zanalizuj na przykładach ze współczesnej polszczyzny. 110. Język Internetu. Scharakteryzuj i oceń, dokonując analizy zgromadzonego materiału językowego. 111. Komizm słowny, sposoby jego realizacji i funkcje w wybranych utworach. 112. W oparciu o wybrane przykłady, scharakteryzuj zjawisko stylizacji biblijnej i wskaż jej funkcje. 113. Język bohatera jako element charakterystyki postaci. Omów na podstawie wybranych przykładów.
114. Istota dowcipu językowego. Omów mechanizmy powstawania dowcipu językowego, odwołując się do wybranych tekstów kabaretowych. 115. Przedstaw zjawisko nowomowy jako przykład wpływu propagandy na język na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 116. Styl potoczny- jego cechy i funkcje w literaturze dawnej i współczesnej. Omów to zagadnienie na wybranych przykładach. 117. Nazwy potraw i dań w Polsce dawnej i współczesnej. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału rzeczowego. 118. Sztuka epistolarna jako forma porozumiewania się. Omów na wybranych przykładach z dwu epok literackich. 119. Scharakteryzuj styl literacki swego ulubionego pisarza na podstawie wybranych utworów.. (podpis i pieczęć dyrektora szkoły) Temat opracował zespół polonistów: 1. mgr Marzenna Tołwińska-Woźniak 2. mgr Marta Tymińska.