. Międzynarodowe kody zagrożeń i zaleceń bezpieczeństwa (Risk and Safety Phrases) Poniższe kody umieszczane są na opakowaniach odczynników chemicznych oraz w katalogach firmowych producentów odczynników R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R14 Wybuchowy w stanie stałym R Zagrożenie wybuchem pod wpływem wstrząsu, uderzenia, ognia lub innych źródeł zapłonu Wyjątkowe zagrożenie wybuchem pod wpływem wstrząsu, uderzenia, ognia lub innych źródeł zapłonu Tworzy bardzo wrażliwe, wybuchowe związki metaliczne Ogrzewanie może spowodować wybuch Wybuchowy zarówno z dostępem jak i bez dostępu powietrza Stanowi zagrożenie pożarowe W kontakcie z materiałem palnym stanowi zagrożenie pożarowe Wybuchowy w mieszaninie z materiałem palnym Palny Łatwopalny Wyjątkowo łatwopalny Reaguje gwałtownie z wodą R14/15 Reaguje gwałtownie z wodą wydzielając wyjątkowo łatwopalne gazy R15 Kontakt z wodą powoduje wydzielanie wyjątkowo łatwopalnych gazów R15/29 W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne, wyjątkowo łatwopalne gazy R16 R17 R18 R19 R20 Wybuchowy w mieszaninie z substancjami utleniającymi Samorzutnie zapala się w powietrzu Może tworzyć palne/wybuchowe mieszaniny par z powietrzem Może tworzyć wybuchowe nadtlenki Szkodliwy przy wdychaniu R20/21 Szkodliwy przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą R20/21/22 Szkodliwy przy wdychaniu, w kontakcie ze skóra i po spożyciu R20/22 Szkodliwy przy wdychaniu i po spożyciu R21 Szkodliwy w kontakcie ze skórą R21/22 Szkodliwy po spożyciu i w kontakcie ze skórą R22 Szkodliwy po spożyciu 1
R23 Toksyczny przy wdychaniu R23/24 Toksyczny przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą R23/24/25 Toksyczny przy wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu R23/25 Toksyczny przy wdychaniu i po spożyciu R24 Toksyczny w kontakcie ze skórą R24/25 Toksyczny w kontakcie ze skórą i po spożyciu R25 R26 Toksyczny po spożyciu Bardzo toksyczny przy wdychaniu R26/27 Bardzo toksyczny przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą R26/27/28 Bardzo toksyczny przy wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu R26/28 Drażniący dla oczu R27 Bardzo toksyczny w kontakcie ze skórą R27/28 Bardzo toksyczny w kontakcie ze skórą i po spożyciu R28 R29 R30 R31 R32 R33 R34 R35 R36 Bardzo toksyczny po spożyciu W kontakcie z wodą uwalnia bardzo toksyczne gazy Może stać się bardzo łatwopalny w czasie użycia W kontakcie z kwasami uwalnia toksyczny gaz W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczny gaz Niebezpieczny z powodu kumulowania efektów szkodliwych Powoduje oparzenia Powoduje dotkliwe oparzenia Drażniący dla oczu R36/37 Drażniący dla oczu i układu oddechowego R36/37/38 Drażniący dla oczu, układu oddechowego i skóry R36/38 Drażniący dla oczu i skóry R37 Drażniący dla układu oddechowego R37/38 Drażniący dla układu oddechowego i skóry R38 R39 Drażniący dla skóry Niebezpieczny z powodu bardzo groźnych nieodwracalnych zmian R39/23 Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu R39/23/24 R39/23/24/25 R39/23/25 Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu i po spożyciu 2
R39/24 Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany w kontakcie ze skórą R39/24/25 Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany w kontakcie ze skórą i po spożyciu R39/25 Toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany po spożyciu R39/26 Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu R39/26/27 R39/26/27/28 R39/26/28 Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany przy wdychaniu i po spożyciu R39/27 Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany w kontakcie ze skórą R39/27/28 Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany w kontakcie ze skórą i po spożyciu R39/28 Bardzo toksyczny: niebezpieczny ze względu na bardzo poważne nieodwracalne zmiany po spożyciu R40 Możliwe zagrożenie z nieodwracalnych zmian R40/20 Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian przy wdychaniu R40/20/21 R40/20/21/22 R40/20/22 Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian przy wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian przy wdychaniu i po spożyciu R40/21 Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian w kontakcie ze skórą R40/21/22 Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian w kontakcie ze skórą i po spożyciu R40/22 Szkodliwy: możliwe niebezpieczeństwo powstania nieodwracalnych zmian po spożyciu R41 R42 Niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia oczu Wdychany może powodować uczulenie R42/43 Może powodować uczulenie przy wdychaniu i w kontakcie ze skórą R43 R44 Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą Niebezpieczeństwo wybuchu podczas ogrzewania w zamkniętym pomieszczeniu 3
R45 R46 R48 Może być rakotwórczy Może powodować uszkodzenia materiału dziedziczenia genetycznego Niebezpieczny dla zdrowia w czasie przedłużonej ekspozycji R48/20 Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu R48/20/21 R48/20/21/22 R48/20/22 Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu i w kontakcie ze skórą Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu, w kontakcie ze skórą i po spożyciu Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu i częstym spożywaniu R48/21 Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym kontakcie ze skórą R48/21/22 Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym kontakcie ze skórą i częstym spożywaniu R48/22 Szkodliwy: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy częstym spożywaniu R48/23 Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu R48/23/24 R48/23/24/25 R48/23/25 Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu i w kontakcie ze skórą Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu, w kontakcie ze skórą i częstym spożywaniu Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym wdychaniu i częstym spożywaniu R48/24 Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym kontakcie ze skórą R48/24/25 Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy przedłużonym kontakcie ze skórą i częstym spożywaniu R48/25 Toksyczny: niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia zdrowia przy częstym spożywaniu R49 R50 Wdychany może być rakotwórczy Bardzo toksyczny dla organizmów żyjących w wodzie R50/53 Bardzo toksyczny dla organizmów żyjących w wodzie, może powodować długotrwałe niekorzystne skutki dla środowiska wodnego R51 Toksyczny dla organizmów żyjących w wodzie R51/53 Toksyczny dla organizmów żyjących w wodzie, może powodować długotrwałe niekorzystne skutki dla środowiska wodnego R52 Szkodliwy dla organizmów żyjących w wodzie 4
R52/53 Szkodliwy dla organizmów żyjących w wodzie, może powodować długotrwałe niekorzystne skutki dla środowiska wodnego R53 R54 R55 R56 R57 R58 R59 R60 R61 R62 R63 R64 R65 Może powodować długotrwałe niekorzystne skutki dla środowiska wodnego Toksyczny dla flory Toksyczny dla fauny Toksyczny dla organizmów żyjących w glebie Toksyczny dla pszczół Może powodować długotrwałe niekorzystne skutki dla środowiska naturalnego Niebezpieczny dla warstwy ozonowej Może zaburzać proces zapłodnienia Może powodować uszkodzenia płodu Możliwe zagrożenie zaburzenia procesu zapłodnienia Możliwe zagrożenie uszkodzenia płodu Może być szkodliwy dla dzieci karmionych piersią Szkodliwy: po spożyciu może spowodować uszkodzenie płuc 5
S1 Przechowywać w zamkniętym miejscu S1/2 Przechowywać w zamknięciu i w miejscach niedostępnych dla dzieci S2 S3 Przechowywać w miejscach niedostępnych dla dzieci Przechowywać w chłodnym miejscu S3/7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w chłodnym miejscu S3/9/14 Przechowywać w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu z dala od... (materiały wykluczające się wskaże producent) S3/9/14/49 S3/9/49 S Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu, w chłodnym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu z dala od... (materiały wykluczające się wskaże producent) Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu, w chłodnym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu S3/14 Przechowywać w chłodnym miejscu z dala od... (odpowiednie materiały wskaże producent) S4 S5 S6 S7 Przechowywać w miejscach niezamieszkałych Przechowywać zawartość w... (odpowiedni rozpuszczalnik wskaże producent) Przechowywać zawartość w atmosferze... (odpowiedni obojętny gaz wskaże producent) Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty S7/47 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w temperaturze nie przekraczającej... C (temperaturę wskaże producent) S7/8 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty i w suchym miejscu S7/9 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w dobrze wentylowanym pomieszczeniu S8 S9 S12 S13 S14 S15 S16 S17 S18 S20 Przechowywać pojemnik w suchym miejscu Przechowywać pojemnik w dobrze wentylowanym pomieszczeniu Nie przechowywać pojemnika szczelnie zamkniętego Przechowywać z dala od żywności, napojów i karmy dla zwierząt Przechowywać z dala od... (materiały wykluczające się wskaże producent) Przechowywać z dala od źródeł ciepła Przechowywać z dala od źródeł ognia. Nie palić! Przechowywać z dala od materiałów palnych Ostrożnie otwierać i obchodzić się z pojemnikiem Zabronione jedzenie i picie w czasie pracy S20/21 Zabronione jedzenie, picie i palenie w czasie pracy 6
S21 S22 S23 S24 W czasie pracy nie palić Nie wdychać pyłu Nie wdychać gazu/dymu/par/aerozolu (odpowiednią kategorię wskaże producent Unikać kontaktu ze skórą S24/25 Unikać kontaktu ze skórą i oczami S25 S26 S27 Unikać kontaktu z oczami W przypadku kontaktu z oczami, przemyć natychmiast dużą ilością wody i konsultować z lekarzem Zrzucić natychmiast zanieczyszczoną odzież S28 W przypadku kontaktu ze skórą przemyć natychmiast dużą ilością... (odpowiedni rozpuszczalnik wskaże producent) S29 Nie wylewać do zlewu S29/56 Nie wylewać do zlewu, odpadowe ilości i pojemnik przekazać do punktu usuwania substancji niebezpiecznych S30 S33 S35 S36 Nigdy nie dodawać wody do tego produktu Podjąć odpowiednie środki przeciw wyładowaniom elektrostatycznym Niniejszy odczynnik i pojemnik muszą być zniszczone w sposób bezpieczny Używać odpowiedniej odzieży ochronnej S36/37 Używać odpowiednią odzież ochronną i rękawice S36/37/39 Używać odpowiednią odzież ochronną, rękawice i okulary/maskę ochronną S36/39 Używać odpowiednią odzież ochronną i okulary/maskę ochronną S37 Używać odpowiednich rękawic S37/39 Używać rękawic i okulary/maskę ochronną S38 S39 S40 S41 S42 S43 S45 S46 W przypadku niewystarczającej wentylacji używać sprzętu do oddychania Używać okulary/maskę ochronną Dla oczyszczenia podłogi i wszystkich obiektów zanieczyszczonych tą substancją należy używać... (środek wskaże producent) W przypadku pożaru i/lub wybuchu nie wdychać gazów W czasie zadymienia/rozpylenia używać odpowiedni sprzęt do oddychania W przypadku pożaru, używaj... (najwłaściwszy rodzaj sprzętu gaśniczego wskaże producent. Jeśli woda podnosi niebezpieczeństwo rozprzestrzenienia ognia, zostanie dodane: "Nigdy nie używać wody") W razie wypadku lub wystąpienia objawów zatrucia, kontaktować się natychmiast z lekarzem (jeżeli możliwe, pokazać etykietę) W przypadku spożycia, kontaktować się natychmiast z lekarzem (pokazać lekarzowi pojemnik lub etykietę) 7
S47 Przechowywać w temperaturze nie przekraczającej... C (temperaturę określi producent) S47/49 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu w temperaturze nie przekraczającej... C (temperaturę określi producent) S48 S49 S50 S51 S52 S53 S56 S57 S59 S60 S61 S62 Przechowywać w stanie wilgotnym... (odpowiedni materiał do zwilżenia wskaże producent) Przechowywać tylko w oryginalnym opakowaniu Nie mieszać z... (odpowiednie materiały wskaże producent) Używać tylko w dobrze wentylowanych pomieszczeniach Nie stosować na dużych powierzchniach w zamkniętych pomieszczeniach Unikać kontaktu - zapoznać się ze specjalną instrukcją przed użyciem Odpadowe ilości i pojemnik przekazać do punktu usuwania substancji niebezpiecznych Użyć właściwy pojemnik, aby uniknąć skażenia środowiska Zastosować się do wskazówek producenta dotyczących wtórnego wykorzystania Substancja i/lub pojemnik muszą być utylizowane jako odpady niebezpieczne Unikać skażenia środowiska substancją, postępować zgodnie z odpowiednią kartą bezpieczeństwa pracy z substancją (MSDS) Jeśli substancja została spożyta, nie powodować wymiotów: kontaktować się natychmiast z lekarzem (jeżeli to możliwe pokazać lekarzowi pojemnik lub etykietę) 8