Załącznik do Uchwały nr XXV/289/2012 Rady Powiatu Nakielskiego z dnia 19 grudnia 2012 r. w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Obywateli Bezpieczny Powiat na lata 2013-2015 dla Powiatu Nakielskiego POWIATOWY PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI ORAZ OCHRONY OBYWATELI BEZPIECZNY POWIAT NA LATA 2013 2015 WSTĘP Jednym z podstawowych zadań administracji samorządowej powiatu nakielskiego jest zapewnienie bezpieczeństwa jej obywateli. Obowiązek ten wynika z wielu aktów prawnych, a w szczególności z art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. z 2001 r. Dz. U. Nr 142 poz. 1592 z późn. zm.). Z treści wymienionego przepisu wynika, że powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie ( ) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli i w związku z tym, na mocy art. 12 pkt 9b cyt. ustawy, do rady powiatu należy uchwalenie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony obywateli przygotowanego przez Komisję Bezpieczeństwa i Porządku. Powiatowy Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Obywateli na lata 2013 2015, zwany dalej Programem, wypracowany został przez współdziałanie podmiotów odgrywających kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa. Doświadczenia lat ubiegłych pozwalają uznać dotychczasowe działania za skuteczne, co znajdowało wyraz w corocznych, dokonywanych przez Radę Powiatu Nakielskiego, pozytywnych ocenach stanu bezpieczeństwa w powiecie. Głównym celem Programu jest wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu nakielskiego. Jednym ze sposobów osiągnięcia celu głównego jest eliminowanie lub ograniczenie negatywnych zjawisk i tendencji w zakresie stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz przeciwdziałanie patologiom i niedostosowaniu społecznemu. 1
Koordynatorem realizacji Programu jest Starosta Nakielski i działająca pod jego przewodnictwem Komisja Bezpieczeństwa i Porządku. Realizatorami są: Komenda Powiatowa Policji w Nakle nad Notecią, Komeda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Nakle nad Notecią, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nakle nad Notecią, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Nakle nad Notecią, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Nakle nad Notecią, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nakle nad Notecią, Powiatowy Urząd Pracy w Nakle nad Notecią, jednostki samorządu terytorialnego, jednostki oświatowe oraz organizacje społeczne, na które zadania szeroko rozumianego bezpieczeństwa nakładają ustawy bądź zapisane są w ich statutach. Obszary działania ujęte w Programie to: 1. wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców powiatu w miejscach publicznych i w miejscu zamieszkania; 2. podniesienie poziomu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży; 3. ochrona rodziny; 4. poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym; 5. ograniczenie zjawisk kryminogennych, patologicznych oraz chuligaństwa i wandalizmu. Finansowanie Programu oparto na środkach własnych podmiotów realizujących poszczególne zadania. Jest to ściśle związane z ich obowiązkami i kompetencjami. 2
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 1. Samoorganizacja społeczności lokalnej wokół problematyki bezpieczeństwa, podnoszenie świadomości prawnej. 1. Organizowanie spotkań mieszkańców z przedstawicielami policji, straży miejskiej i gminnej w celu wypracowania metod współpracy; 2. Popularyzacja numerów alarmowych (999,998,997, 112 i inne). - samorządy mieszkańców. 1. Wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców powiatu w miejscach publicznych i w miejscu zamieszkania. 2. Prowadzenie kontroli. 3. Eliminowanie skutków pożarów. 1. Bieżący nadzór nad lokalami gastronomicznymi pod względem posiadania zezwolenia na sprzedaż alkoholu, spełnienia norm sanitarno epidemiologicznych i budowlanych; 2. Okresowa kontrola stanu bezpieczeństwa sanitarno - - epidemiologicznego i sanitarno weterynaryjnego w powiecie. 1. Prowadzenie kontroli obiektów w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych; 2. Kontrola realizacji zakazu wstępu do lasu w okresach jego ogłaszania; 3. Organizowanie zajęć szkolnych i pogadanek na temat bezpieczeństwa przeciwpożarowego; 4. Przeprowadzenie akcji informacyjnej na temat zakazu wypalania traw. Egzekwowanie przepisów wobec osób wypalających trawy; 5. Podejmowanie działań w kierunku poprawy wyposażenia i przygotowania jednostek straży pożarnej do usuwania skutków zdarzeń i zagrożeń miejscowych; 6. Prowadzenie ćwiczeń koordynujących współdziałanie służb w trakcie akcji ratowniczej; 7. Przeprowadzenie akcji informacyjnej dotyczącej bezpiecznego eksploatowania przewodów dymowych i wentylacyjnych w okresie grzewczym. - państwowy powiatowy inspektor sanitarny, - powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego, - powiatowy inspektorat weterynarii, - policja. - państwowa straż pożarna, - ochotnicza straż pożarna, - straż leśna. 3
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 4. Kontrola spełniania warunków technicznych i sanitarnych wymaganych wobec obiektów użyteczności publicznej. 1. Kontrola przestrzegania przepisów przeciwpożarowych i wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych; 2. Kontrola odśnieżania dachów, w związku z możliwością wystąpienia zagrożenia w postaci katastrofy budowlanej; 3. Kontrola przygotowania obiektów i placówek, w zakresie spełnienia wymogów zbiorowego żywienia oraz produkcji posiłków i obrotu artykułami spożywczymi; 4. Kontrola stanu innych sezonowych obiektów żywieniowych i punktów małej gastronomii,w tym stanu jakości wody pitnej. - państwowa straż pożarna, - powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego, - państwowy powiatowy inspektor sanitarny, - zarządcy budynków, 5. Przygotowanie ludności do właściwego zachowania się w obliczu zagrożenia życia w sytuacjach nadzwyczajnych. 1. Działania na rzecz podnoszenia świadomości społeczeństwa o mogących wystąpić sytuacjach kryzysowych i zagrożeniach czy klęskach żywiołowych oraz o zasadach właściwego zachowania się w sytuacji nagłego, niebezpiecznego zdarzenia; 2. Systematyczne i skuteczne działania związane z właściwym informowaniem ludności o zagrożeniach; 3. Popularyzacja wiedzy z zakresu pierwszej pomocy ; 4. Rozwijanie wśród dzieci i młodzieży znajomości przepisów przeciwpożarowych i zasad postępowania na wypadek pożaru; 5. Organizacja turniejów i konkursów na temat wiedzy i ochrony przeciwpożarowej. - państwowa straż pożarna, - Referat Spraw Obywatelskich i Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, 6. Podjęcie działań, w celu rozwiązania problemu bezpańskich i porzuconych zwierząt. 1. Wprowadzenie na terenie powiatu identyfikacji i rejestracji zwierząt (czipowanie); 2. Podjęcie działań mających na celu utworzenie azylu dla zwierząt różnego gatunku. - powiatowy inspektorat weterynarii. lata 2013-2015 7. Dokonywanie przeglądów zadrzewień. 1. Dokonywanie przeglądów zadrzewień w miastach i wsiach oraz wzdłuż dróg; 2. Wycinka drzew stanowiących zagrożenie w czasie silnych wiatrów. - zarządcy dróg, - sołtysi, - straż miejska i gminna. lata 2013-2015 4
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 2. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. 1. Ograniczenie niedostosowania społecznego oraz przestępczości dzieci i młodzieży. 2. Zapewnienie bezpieczeństwa w szkołach i otoczeniu. 1. Analizowanie zjawiska niedostosowania społecznego wśród dzieci i młodzieży szkolnej, wpływającego na stan bezpieczeństwa i porządku publicznego; 2. Współpraca nauczycieli, rodziców, uczniów, policji, straży miejskiej i gminnej, instytucji i organizacji społecznych w ramach działań związanych z zapobieganiem niedostosowaniu społecznemu i przestępczości wśród dzieci i młodzieży; 3. Organizowanie pogadanek na zajęciach szkolnych z funkcjonariuszami policji, straży miejskiej i gminnej; 4. Organizowanie zajęć psychoedukacyjnych dla dzieci, młodzieży nauczycieli i rodziców; 5. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno - - pedagogicznej dla dzieci i młodzieży. 1. Udział policji, straży miejskich i gminnych w zwalczaniu przestępczości i demoralizacji dzieci i młodzieży; 2. Dyżury nauczycieli na terenie szkoły, w celu zapobiegania działaniom o przestępczym charakterze, spożywania napojów alkoholowych, palenia papierosów, używania środków odurzających i wyeliminowanie osób z zewnątrz; 3. Zwalczanie źródeł przestępczości (współpraca z pedagogami szkolnymi, ściganie dealerów narkotykowych); 4. Budowanie sieci współpracy lokalnej na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa w szkołach. - Starosta Nakielski, - Wydział Edukacji Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, - poradnia psychologiczno - - pedagogiczna, - szkoły. - Wydział Edukacji Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, - szkoły. lata 2013-2015 3.Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży. 1. Współpraca i współdziałanie organizacji pożytku publicznego i innych instytucji w zakresie organizowania form spędzania czasu wolnego dzieci i młodzieży; 2. Promowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego oraz promowanie pozytywnych postaw społecznych; 3. Udostępnianie obiektów sportowych, pomieszczeń szkolnych, zwiększenie liczby godzin poza lekcyjnych; 4. Zapewnienie bezpieczeństwa na placach zabaw i w rejonie akwenów wodnych. - powiatowe centrum pomocy rodzinie, - Wydział Edukacji Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, 5
LP. ZAMIERZONY ZADANIA DO SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 4. Bezpieczny wypoczynek. 1. Kontrola stanu technicznego pojazdów oraz trzeźwości kierujących pojazdami przewożących dzieci i młodzież; 2. Kontrolowanie ośrodków wypoczynkowych i miejsc wypoczynku, w celu sprawdzenia stanu bezpieczeństwa; 3. Kontrola baz sprzętu wodnego pod kątem trzeźwości osób je obsługujących oraz osób uprawiających sporty wodne w tym także przestrzegania przez nie przepisów i zasad bezpieczeństwa na akwenach wodnych; 4. Pogadanki na temat bezpieczeństwa nad wodą i turystycznego ruchu komunikacyjnego; 5. Patrolowanie zbiorników wodnych i terenów przyległych; 6. Udostępnianie obiektów sportowych i szkolnych; 7. Nadzór nad tzw. dzikimi kąpieliskami poprzez ich zaewidencjonowanie, oznakowanie, oraz prowadzenie doraźnego monitorowania w trakcie trwania sezonu letniego. - policja; - państwowa straż pożarna, - WOPR, - straż leśna, - państwowy powiatowy inspektor sanitarny, - państwowa straż rybacka, - kluby sportowe. 5. Objęcie zainteresowaniem dzieci i młodzieży pozostających bez opieki (wagarujących) oraz nieformalnych grup młodzieżowych i ograniczenie negatywnych skutków ich działalności. 1. Kontrola miejsc gromadzenia się młodzieży; 2. Zabezpieczenie imprez masowych ; 3. Współdziałanie z klubami sportowymi, w celu eliminowania negatywnych zachowań; 4. Informowanie prawnych opiekunów o naruszeniu przez nieletnich obowiązujących norm prawnych lub zachowań mogących powodować demoralizację lub ich zagrożenie; 5. Podejmowanie środków prawnych i profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży nierealizujących obowiązku szkolnego i zagrożonych demoralizacją. - Wydział Edukacji Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, - kluby sportowe. 6. Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w sieci. 1. Szkolenia tematyczne skierowane do kadry pedagogicznej na temat bezpiecznego korzystania z Internetu oraz do rodziców na temat korzystania z dostępnych zabezpieczeń filtrujących treści witryn internetowych; 2. Upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach wynikających z nieodpowiedzialnego korzystania z Internetu, poprzez szkolenia prowadzone przez specjalistów w dziedzinie profilaktyki przestępczości w cyberprzestrzeni; 3. Podejmowanie inicjatyw mających na celu uświadamianie przestępstw internetowych w obrocie gospodarczym. - organizacje pozarządowe, - fundacje, - lokalne media, - poradnia psychologiczno - - pedagogiczna, 6
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 3. Ochrona rodziny. 1. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. 1. Diagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie; 2. Funkcjonowanie gminnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie zespołów interdyscyplinarnych; 3. Edukacja rodziców i dzieci w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; 4. Prowadzenie szerokiej informacji w lokalnych mediach na temat możliwości pomocy ofiarom przemocy domowej; 5. Szkolenia tematyczne dla osób zajmujących się ograniczeniem zjawiska przemocy w rodzinie; 6. Zwiększenie skuteczności procedury Niebieskich Kart oraz zacieśnienie współpracy instytucji i organizacji społecznych świadczących pomoc prawną, psychologiczną i socjalną dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie; 7. Propagowanie telefonów zaufania; 8. Prowadzenie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; 9. Współdziałanie instytucji i organizacji w zakresie wczesnego rozpoznania i monitorowania zjawisk dotyczących wykorzystania seksualnego dzieci; 10. Działania korekcyjno-edukacyjne dla sprawców przemocy. - powiatowe centrum pomocy rodzinie - punkt interwencji kryzysowej, - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, - poradnia psychologiczno - - pedagogiczna, - placówki oświatowe. 2. Działania przeciwko narkomanii i alkoholizmowi. 1. Rozwijanie działalności edukacyjnej w rodzinie i w szkołach w zakresie rozpoznawania i zapobiegania uzależnieniom oraz realizacja zajęć opiekuńczych i terapeutycznych oraz terapii zajęciowej z dziećmi i osobami dorosłymi; 2. Kontrola miejsc zabawy oraz gromadzenia się młodzieży, np. dyskotek, jako potencjalnego miejsca spożywania alkoholu i zażywania narkotyków lub środków odurzających; 3. Prowadzenie przez odpowiednie służby pomocy socjalnej i medycznej osobom uzależnionym; 4. Kontrola podmiotów zajmujących się dystrybucją alkoholu; 5. Opracowanie i realizacja gminnych planów przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii. - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, - gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, - poradnia psychologiczno - - pedagogiczna, 7
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 3. Bezpieczeństwo osobiste osób starszych, niepełnosprawnych, mieszkających samotnie. 1. Prowadzenie akcji informacyjno - edukacyjnych w środkach masowego przekazu nt. zachowania się w sytuacjach zagrożenia życia, zachowania się w razie pożaru, sposobów wzywania pomocy w razie wypadku, zabezpieczenia mieszkań itp.; 2. Opracowanie i rozpowszechnienie ulotek prewencyjnych nt. bezpieczeństwa osób starszych, niepełnosprawnych, mieszkających samotnie; 3. Spotkania środowiskowe Klubu Seniora, w celu propagowania bezpiecznych zachowań osób starszych; 4. Rozmowy indywidualne policjantów, strażników miejskich i gminnych oraz pracowników socjalnych z osobami starszymi, niepełnosprawnymi, mieszkającymi samotnie nt. ich bezpieczeństwa osobistego, uchronienia przed oszustami, osobami nieznanymi wybierającymi na swe ofiary osoby samotne; 5. Funkcjonowanie telefonu wsparcia w powiatowym centrum pomocy rodzinie dla osób niepełnosprawnych w zakresie możliwości uzyskania pomocy, opieki, rozwiązywania problemów osobistych, rodzinnych itp.; 6. Realizacja możliwych rozwiązań architektonicznych zapewniających bezpieczeństwo osób starszych i niepełnosprawnych. - państwowa straż pożarna, - środki masowego przekazu, - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, - powiatowe centrum pomocy rodzinie, - dom pomocy społecznej, - środowiskowy dom samopomocy. 4. Przeciwdziałanie zjawiskom patologicznym w rodzinie. 1. Promowanie odpowiednich wzorców życia rodzinnego opartych na wzajemnej pomocy, szacunku, partnerstwie oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów bez przemocy; 2. Dyscyplinowanie dłużników alimentacyjnych; 3. Aktywizacja niepracujących dłużników alimentacyjnych, m.in. poprzez ich udział w organizowanych robotach publicznych oraz pracach społecznie użytecznych. - powiatowe centrum pomocy rodzinie, - policja, - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, - poradnia psychologiczno - - pedagogiczna, - powiatowy urząd pracy. 8
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 1. Edukacja użytkowników dróg w zakresie bezpiecznego zachowania się na drogach. 1. Edukowanie w zakresie ruchu drogowego dzieci i młodzieży w ramach zajęć prowadzonych z udziałem funkcjonariusza policji, realizacja programów profilaktycznych. Promowanie elementów odblaskowych dla pieszych i rowerzystów; 2. Dyscyplinowanie uczestników ruchu,w tym pieszych łamiących przepisy ruchu drogowego; 3. Opracowanie i kolportaż materiałów profilaktycznych; 4. Współdziałanie z mediami. 2. Przestrzeganie przepisów ruchu drogowego wśród kierowców i pieszych. 1. Prowadzenie działań zmierzających do eliminowania osób nietrzeźwych lub będących pod wpływem środków psychoaktywnych z ruchu drogowego; 2. Zintensyfikowanie kontroli stanu technicznego pojazdów. - inspekcja transportu drogowego, 4. Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. 3. Podejmowanie działań w stosunku do zarządców dróg celem rozbudowy i poprawy infrastruktury drogowej. 1. Udział w komisjach oznakowania, prowadzenie lustracji dróg pod kątem utrzymania stanu technicznego, oznakowania; 2. Informowanie odpowiednich zarządów dróg o zauważonych usterkach i brakach w oznakowaniu; 3. Eliminowanie miejsc niebezpiecznych na drogach; 4. Wprowadzanie w miejscach szczególnie niebezpiecznych ograniczeń prędkości. - Starosta Nakielski, - zarządcy dróg. 4. Informowanie społeczeństwa w środkach masowego przekazu o zdarzeniach drogowych (tragicznych w skutkach), w celu wpływania na wyobraźnię użytkowników dróg. 1. We współpracy z etatowym rzecznikiem prasowym policji upublicznianie informacji dotyczących zdarzeń drogowych (w szczególności tragicznych w skutkach), utrudnień w ruchu drogowym i prowadzonych akcjach profilaktyczno - - kontrolnych; 2. Nagłaśnianie w środkach masowego przekazu problematyki bezpieczeństwa ruchu drogowego. - środki masowego przekazu. 9
SPOSÓB INSTYTUCJE REALIZUJĄCE 5. Ograniczenie zjawisk kryminogennych, patologicznych oraz chuligaństwa i wandalizmu. 1. Zapobieganie i ograniczanie przestępczości pospolitej, dokuczliwych wykroczeń oraz przeciwdziałanie aktom wandalizmu i zachowaniom chuligańskim. 2. Kształtowanie wiedzy o sposobach unikania zagrożeń. 1. Aktualizowanie map przestępczości, wskazujących miejsca publiczne, w których dochodzi do przestępstw pospolitych; 2. Monitorowanie społecznych oczekiwań, co do dyslokacji służb patrolowych w miejscach niebezpiecznych społeczne mapy zagrożeń; 3. Upowszechnianie informacji od społeczeństwa, przy wykorzystaniu telefonów zaufania; 4. Upowszechnianie informacji na temat możliwości kontaktu z dzielnicowym bądź właściwą jednostką policji, straży miejskiej lub gminnej; 5. Wykorzystanie strony internetowej komendy powiatowej policji oraz starostwa powiatowego do zbierania informacji i opinii mieszkańców na temat miejsc niebezpiecznych; 6. Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia; 7. Aktywizacja osób niepracujących, pochodzących ze środowisk patologicznych zagrożonych demoralizacją lub utrzymujących kontakt z elementem przestępczym. 1. Opracowanie i kolportaż materiałów informacyjnych; 2. Włączenie lokalnych mediów do promowania bezpiecznych zachowań; 3. Przedstawianie na imprezach kulturalno-oświatowych treści profilaktycznych; 4. Organizowanie spotkań mających na celu analizę stanu bezpieczeństwa oraz wypracowanie przez wszystkie podmioty zainteresowane poziomem bezpieczeństwa, rozwiązań służących jego poprawie. - powiatowy urząd pracy, - powiatowe centrum pomocy rodzinie, - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej. - Starosta Nakielski, - Referat Spraw Obywatelskich i Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią, - państwowa straż pożarna. 3. Aktywacja lokalnej społeczności na rzecz poprawy bezpieczeństwa w miejscach publicznych i miejscu zamieszkania. 1. Organizowanie spotkań szkoleń ze społecznością lokalną celem rozpoznawania i rozwiązywania problemów, uczenie bezpiecznych zachowań oraz sposobów przeciwdziałania. aktom wandalizmu i zachowaniom chuligańskim; 2. Integracja społeczności poprzez organizację imprez inicjowanych przez ośrodki pomocy społecznej. - miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, - samorządy mieszkańców. 10