Raport z działalości Fudacji Dzieci Niczyje w roku 2002 FUNDACJA DZIECI NICZYJE 03-926 Warszawa, ul. Waleczych 59 tel. (48 22) 616 02 68, fax (48 22) 616 03 14 e-mail: fd@fd.pl, www.fd.pl koto: PBK IX O/W-wa, 11101040-401040204696 1raport 2001
Spis treści Misja Fudacji Dzieci Niczyje.................4 Historia Fudacji............................5 Działalość Fudacji w 2001..................8 Cetrum Dziecka i Rodziy......................8 Ośrodek Pomocy Dziecku i Rodziie "Pociecha"......10 Kampaia "Dzieciństwo bez przemocy".............12 Dziecko Pod Parasolem Prawa...................14 Program stażowy............................15 Spis treści Program szkoleiowy.........................17 Program kosultacyjy dla krajów Europy Środkowo-Wschodiej...........19 Program iteretowy..........................20 Program wydawiczy..........................21 Program badawczy...........................22 Kokurs prac magisterskich.....................23 Play a rok 2002.........................24 Fiasowaie programów...................25 2
Zarząd Fudacji: Mirosława Kąta, Irea Koratowska (prezes), Alia Margolis (reprezetat Medecis du Mode), Moika Sajkowska, Michał Szymańczak Rada Fudacji: Elżbieta Czyż, Waldemar Dziki, s. Maria Hlod, Haa Folga-Koślacz, Bibiaa Mossakowska, Aldoa Sito, Jolata Szymańczak Komitet Hoorowy: Marek Edelma, Agieszka Hollad, Tamara Kołakowska, Marek Nowicki Abbe Pierre, Adrzej Wajda Zespół Fudacji Dzieci Niczyje: Cetrum Dziecka i Rodziy: Zespół Cetrum Praskiego: Małgorzata Gotarek, Małgorzata Szulik, Jolata Zmarzlik Zespół poradi dla dzieci wykorzystywaych seksualie i ich rodzi: Beata Pawlak-Jorda, Zoja Sobolewska, Magdalea Zawadzka Kosultaci: dr Irea Koratowska, Justya Podlewska (wolotariuszka), Jarosław Polaowski, dr Jolata Skórska Stażyści: Agieszka Gawęda, Agieszka Gmaj, Tomasz Małkuszewski, Aleksadra Rowińska, Moika Siwak, Małgorzata Staszkiewicz-Sieraczyńska, Urszula Szybińska, Elżbieta Tutajewicz, Ewa Urlich-Załęcka Zespół Ośrodka Pomocy Dziecku i Rodziie "Pociecha": Beata Ciejka, Bohda Dudkiewicz, Mirosława Gorgol, Reata Kałucka, Mirosława Kąta, dr Irea Koratowska (kosultat) Biuro Fudacji: Marta Jabłkowska, Kamila Keller, Maria Keller-Hamela (dyrektor ds. współpracy z zagraicą), Dorota Kordykiewicz, Alia Kotarowska, Agieszka Morawska, Moika Sajkowska (dyrektor Fudacji), Michał Szymańczak, Łukasz Wojtasik, Aa Wyrzykowska 3Raport 2001
Misja Fudacji Dzieci Niczyje Fudacja Dzieci Niczyje jest orgaizacją pozarządową o charakterze o-profit zajmującą się szeroko rozumiaą pomocą dzieciom krzywdzoym, ich rodziom i opiekuom. Działalość Fudacji Dzieci Niczyje adresowaa jest do dzieci maltretowaych fizyczie, psychiczie, wykorzystywaych seksualie oraz zaiedbywaych, do ich rodziców i opiekuów, jak rówież do osób stykających się w pracy zawodowej z przypadkami krzywdzeia dzieci. Misja Fudacji Dzieci Niczyje Naszym podstawowym celem jest wypracowaie systemu pomocy dzieciom krzywdzoym, itegrującego działaia istytucji państwowych, samorządowych oraz pozarządowych pracujących a rzecz dzieci a daym tereie. Swoją działalość prowadzimy poprzez udzielaie doraźej i długofalowej pomocy ofiarom krzywdzeia oraz ich opiekuom. Prowadzimy rówież doradztwo psychologicze, pedagogicze i prawe dla osób stykających się z przypadkami dzieci krzywdzoych. Orgaizujemy specjalistycze szkoleia z zakresu problematyki dziecka krzywdzoego dla różych grup profesjoalych oraz zespołów iterdyscypliarych. Prowadzimy badaia i aalizy poszerzające wiedzę o problemie oraz staowiące podstawę projektowaych działań. Fudacja Dzieci Niczyje zrzesza zróżicowaych światopoglądowo doświadczoych specjalistów z zakresu problematyki dziecka krzywdzoego przekoaych o koieczości udzielaia pomocy dzieciom krzywdzoym i ich rodziom ze względu a egatywe kosekwecje stosowaia przemocy dla zdrowia, rozwoju i fukcjoowaia społeczego każdej jedostki ludzkiej, jak rówież przekoaych o tym, że zawsze i wszędzie aszą moralą powiością jest wspieraie osób słabszych, bezbroych i zagubioych. 4
Historia Fudacji W 1990 r. Medecis du Mode otworzyło w Warszawie misję Pomocy Iicjatywom Społeczym, za którą odpowiedziala była Alia Margolis. Zaiteresowała oa grupę profesjoalistówlekarzy, pedagogów i psychologów podjęciem problematyki krzywdzeia dzieci. Grupa ta ukostytuowała się jako Fudacja Dzieci Niczyje. Fudatorem została spółka Pleograf. W maju 1991 r. Fudacja Dzieci Niczyje została zarejestrowaa. Za podstawowy cel Fudacji przyjęto wypracowaie systemu pomocy dzieciom krzywdzoym, itegrującego działaia istytucji państwowych, samorządowych oraz pozarządowych pracujących a rzecz dzieci a daym tereie. Zamiar zajęcia się szeroko rozumiaym problemem krzywdzeia dzieci w czasie, gdy powstała Fudacja wymagał zdiagozowaia tak realej skali problemu, jak i stau społeczej świadomości i wiedzy z im związaej. Przeprowadzoo w tym celu badaia pilotażowe, które wykazały, iż problem przemocy fizyczej, zaiedbywaia, krzywdzeia emocjoalego i wykorzystywaia seksualego dzieci występuje, ale jego zaczeie często jest margializowae przez osoby pracujące z dziećmi; jedocześie kompetecje tych osób w zakresie idetyfikacji problemu oraz podejmowaia iterwecji są iewielkie. Wioski wyikające z tych badań wyzaczyły kieruki działaia Fudacji w początkowym okresie jej fukcjoowaia. Pierwszym z wytyczoych celów stało się uwrażliwieie społeczeństwa, a w szczególości osób pracujących z dziećmi, które potecjalie są pierwszym ogiwem iterwecji, a problem krzywdzeia dzieci. Ozaczało to podjęcie kampaii propagadowo-iformacyjej a temat: praw dziecka - w szczególości prawa do opieki i ietykalości; koieczości reagowaia każdego, kto wie o krzywdzie dziecka, wiedzy t. możliwości iterwecji w takich przypadkach. Rówolegle w 1993 roku Fudacja rozpoczęła realizację programu wydawiczego, w ramach którego wydawae są książki, plakaty, broszury, materiały szkoleiowe i zeszyty Fudacji. Drugim celem działalości Fudacji było podiesieie kompetecji osób pracujących z dziećmi w zakresie diagozy i iterwecji w przypadkach krzywdzeia dzieci. Cel te realizoway był poprzez działalość szkoleiową adresowaą do pedagogów szkolych i przedszkolych, lekarzy i pielęgiarek, pracowików socjalych, pracowików wymiaru sprawiedliwości i policjatów. Szkoleia w dalszym ciągu są ważym elemetem działalości Fudacji. W czasie poad siedmioletiej działalości szkoleiowej uczestikami szkoleń Fudacji było kilkaaście tysięcy profesjoalistów z Warszawy i iych miast Polski. 5Historia Fudacji
W roku 1995 Fudacja we współpracy z Medecis du Mode powołała dwie specjalistycze placówki: Cetrum Dziecka i Rodziy a tereie gmiy Warszawa- Cetrum w dzielicy Praga-Połudie i Środowiskowy Ośrodek Pomocy Dziecku i Rodziie "Pociecha" a tereie gmiy Warszawa-Białołęka. Świadczą oe specjalistycze usługi dla dzieci krzywdzoych, ich rodzi oraz profesjoalistów prowadzących przypadki krzywdzoych dzieci. Długofalowym celem postawioym przed tymi ośrodkami jest wypracowaie lokalego systemu pomocy dzieciom krzywdzoym. Od 1999 roku w ramach Cetrum Dziecka i Rodziy działa poradia dla dzieci wykorzystywaych seksualie i ich rodzi. W latach 1996-1998 Fudacja realizowała program DemNet, celem którego było włączeie orgaizacji pozarządowych oraz zespołów samorządowych 9 miast w realizację lokalych programów pomocy dzieciom krzywdzoym oraz opracowaie poradika t. lokalej pracy z tym problemem. Historia Fudacji W 1997 r. Fudacja realizowała program filmoteka "Dziecko krzywdzoe", w ramach którego opracowywae zostały filmy szkoleiowe poświecoe problematyce krzywdzeia dzieci. Zasoby filmoteki wykorzystywae są w trakcie szkoleń dla profesjoalistów orgaizowaych przez Fudację. Efektem uczestictwa przedstawicieli Fudacji w szkoleiach orgaizowaych dla krajów Europy Środkowo-Wschodiej w ramach programu "Dziecko krzywdzoe" Fudacji Sorosa w Nowym Jorku było włączeie w 1997 r. Fudacji Dzieci Niczyje do programu kosultacyjego dla krajów Europy Środkowo-Wschodiej, który w Polsce koordyowała Fudacja im. Stefaa Batorego. Celem programu była ispiracja i pomoc dla zespołów z krajów tego regiou plaujących lub realizujących projekty pomocy dzieciom krzywdzoym i ich rodziom. W ramach tego programu Fudacja Dzieci Niczyje we współpracy z Fudacją im. Stefaa Batorego zorgaizowała dwie międzyarodowe koferecje. Pierwszą w 1999 roku dla giekologów: "Seksuale wykorzystywaie dzieci - diagoza i leczeie", drugą w roku 2000 dla pracowików socjalych: "Dziecko krzywdzoe - praca socjala z rodzią" W roku 2000 w ramach programu "Dziecko krzywdzoe" Fudację odwiedził George Soros. Program zakończył się w roku 2001. Jego kotyuacją jest projekt Child Abuse ad Neglect i Easter Europe (www.caee.et) - serwis iteretowy poświecoy problematyce krzywdzeia dzieci w krajach Europy Wschodiej. Fudacja Sorosa zleciła realizację tego przedsięwzięcia Fudacji Dzieci Niczyje. W roku 1999 Fudacja otrzymała agrodę w kokursie dla polskich orgaizacji pozarządowych orgaizowaym przez Fudację im. Stefaa Batorego i Bakers Trust. W tym samym roku Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodziie "Niebieska Liia" wyróżiło Fudację hoorową odzaką Złotego Telefou. 6
W roku 2001 Fudacja otrzymała Nagrodę Miasta Stołeczego Warszawy oraz wyróżieie w III edycji kokursu Pro Publico Boo. W tym samym roku Fudacja we współpracy z Państwową Agecją Rozwiązywaia Problemów Alkoholowych i Pogotowiem "Niebieska Liia" zorgaizowała ogólopolską kampaię "Dzieciństwo bez przemocy". Mediala część kampaii otrzymała wiele wyróżień, m.i Nagrodę Mediów Niptel 2001. Przy okazji prowadzoej kampaii społeczej Fudacja przygotowała i wspólie z CBOS przeprowadziła pierwsze ogólopolskie badaia w pełi poświęcoe problematyce krzywdzeia dzieci. W kwietiu 2001 roku Fudacja we współpracy z UNICEF i ECPAT Iteratioal przygotowała koferecję pt. "Ochroa dzieci przed komercyjymi i iymi formami wykorzystaia seksualego". Koferecja miała a celu wywołaie dyskusji ad wprowadzeiem rządowego plau zwalczaia zjawiska wykorzystywaia seksualego dzieci w Polsce. 10 lat Fudacji Dzieci Niczyje W maju 2001 roku pracowicy, współpracowicy i przyjaciele Fudacji spotkali się w Muzeum Narodowym w Warszawie a uroczystości 10-lecia Fudacji Dzieci Niczyje. Spotkaie uświetił występ Jausza Stokłosy i zespołu Teatru Buffo, oraz wystawa prac Katarzyy Dippel - plastyczki współpracującej z Fudacją. Każdy z uczestików spotkaia otrzymał wydawictwo okoliczościowe oraz odzakę "Przyjaciel Fudacji Dzieci Niczyje". Cukieria Blikle przygotowała dla gości jubileuszowy tort. 7Historia Fudacji
Działalość Fudacji Dzieci Niczyje w 2001 roku Cetrum Dziecka i Rodziy kordyator programu - Jolata Zmarzlik Cetrum Dziecka i Rodziy powstało w 1996 roku dzięki współpracy merytoryczej i fuduszom fracuskiej orgaizacji Medecis du Mode-Lekarze Świata oraz dzięki zrozumieiu ragi problemu i wyikającej stąd ofercie lokalowej Ośrodka Pomocy Społeczej dzielicy Warszawa Praga-Połudie. Działalość Fudacji w 2001 roku Cetrum działa a Pradze Połudie w gmiie Warszawa-Cetrum. Świadczy specjalistycze usługi dla dzieci krzywdzoych, ich rodzi oraz profesjoalistów prowadzących przypadki krzywdzoych dzieci z tego tereu. Pracowicy Cetrum Dziecka i Rodziy w roku 2001 pomagali dzieciom w formie doradztwa, podejmowaia iterwecji oraz bezpośrediej pracy z dziećmi i rodziami. Prowadzeie przypadków dzieci krzywdzoych we współpracy z profesjoalistami spoza Cetrum obejmowało spotkaia grup iterdyscypliarych ustalających i kotrolujących strategię pomocy dziecku i rodziie oraz idywiduale, rodzie i grupowe spotkaia terapeutycze i wspierające dla dzieci oraz człoków ich rodzi. Działały grupy terapeutycze dla dzieci i młodzieży oraz grupa wsparcia dla rodziców. Poadto prowadzoo kosultacje prawe, psychiatrycze i pedagogicze dla człoków rodzi oraz dla profesjoalistów pracujących z dziećmi krzywdzoymi. W roku 2001 do Cetrum Dziecka i Rodziy zgłoszoo 161 przypadków wykorzystywaia seksualego dzieci, 32 przypadki przemocy fizyczej wobec dzieci, 56 przypadków krzywdzeia emocjoalego i 12 przypadków skrajego zaiedbywaia. Pod opieką Cetrum w 2001 roku pozostawało ogółem 232 dzieci (153 dziewczyki, 76 chłopców) oraz 187 rodziców lub iych człoków rodzi (149 kobiet, 38 mężczyz). Cetrum Praskie Oferta Cetrum Praskiego adresowaa jest do dzieci krzywdzoych fizyczie, psychiczie i zaiedbywaych oraz ich rodzi z tereu warszawskiej dzielicy Praga- Połudie. 8
Pomoc dzieciom krzywdzoym i ich rodziom Cetrum Dziecka i Rodziy świadczyło w ramach dwóch programów: Poradia dla dzieci wykorzystywaych seksualie i ich rodzi Oferta Poradi adresowaa jest do dzieci wykorzystywaych seksualie i ich rodzi z tereu Warszawy i okolic. Ogółem w 2001 roku w Cetrum Dziecka i Rodziy przeprowadzoo: 1390 spotkań terapeutyczo-diagostyczych z dziećmi 1058 spotkań z rodzicami lub iymi człokami rodziy 485 kosultacji dla profesjoalistów. W roku 2001 Cetrum Dziecka i Rodziy kotyuowało współpracę z Domem Dziecka Nr 1 im. Maryy Falskiej w Warszawie. Podopieczi Cetrum w kryzysowych sytuacjach zajdowali tam schroieie i opiekę. W ramach współpracy pracowicy Cetrum przeprowadzili szkoleia i spotkaia superwizyje dla kadry pedagogiczej oraz zapewili opiekę medyczą i psychologiczą wychowakom domu dziecka. Działalość Cetrum Dziecka i Rodziy fiasowaa była przez: Fudację im. Stefaa Batorego Medecis du Mode Urząd Gmiy Warszawa Cetrum Urząd Miasta Warszawy Mazowiecki Urząd Wojewódzki Miisterstwo Sprawiedliwości Pocztę Polską S.A. Mazowieckie Cetrum Polityki Społeczej Bak Rozwoju Eksportu Ośrodek Pomocy Społeczej dzielicy Warszawa Praga-Połudie LEVI Strauss 9Działalość Fudacji w 2001 roku
Ośrodek Pomocy Dziecku i Rodziie "Pociecha" koordyator - Irea Koratowska Ośrodek pomocy dziecku i rodziie Pociecha Ośrodek "Pociecha" działa a tereie gmiy Warszawa-Białołęka. Powstał z iicjatywy dwóch uczesticzek szkoleń Fudacji pracujących z dziećmi a tereie gmiy. Uruchomioy został w marcu 1996 r. dzięki staraiom Fudacji, orgaizacji Medecis du Mode oraz władz gmiych. Pracowicy Ośrodka "Pociecha" prowadzą działaia bezpośredie a rzecz dzieci krzywdzoych i ich rodzi. W roku 2001 w Ośrodku zarejestrowao 107 zgłoszeń przypadków krzywdzeia dzieci. W 34 przypadkach udzieloo jedorazowych kosultacji. Pod opieką pracowików Ośrodka pozostało 73 dzieci (44 chłopców, 29 dziewczyek). U 31 dzieci będących pod opieką Ośrodka "Pociecha" zdiagozowao krzywdzeie emocjoale, u 13 zaiedbywaie, 11 dzieci było krzywdzoych fizyczie, 1 dziecko było ofiarą wykorzystywaia seksualego, u 17 dzieci rozpozao ie problemy, takie jak trudości wychowawcze, szkole. Pracowicy "Pociechy" odbyli 510 spotkań z dziećmi w ramach terapii idywidualej oraz 52 spotkaia w ramach terapii grupowej W roku 2001 pracowicy "Pociechy" przyjęli 111 rodziców i opiekuów, z których 88 zostało zakwalifikowaych do pomocy długotermiowej. Pracowao też z profesjoalistami zajmującymi się dziećmi. Odbywało się to główie w formie kosultacji i spotkań zespołów iterdyscypliarych, opracowujących strategię pomocy dziecku. Uczesticzyli w ich główie: pedagodzy szkoli, pracowicy Ośrodka Pomocy Społeczej, policjaci oraz wychowawcy z domów dziecka. W roku 2001 w pracowicy "Pociechy" kotyuowali działalość w ramach Puktu Iformacyjo-Kosultacyjego ds. Alkoholowych, którego zadaiem jest pomoc dzieciom, młodzieży i dorosłym z rodzi zagrożoych lub dotkiętych alkoholizmem z tereu gmiy Warszawa-Białołęka. Zrealizoway został rówież projekt "Ojciec - Mur - Dziecko" w ramach którego pracowicy "Pociechy" spotykali się z 20 więźiami Zakładu Karego Warszawa Białołęka i uczyli ich umiejętości wychowawczych i poprawych relacji ojciecdziecko. 10
Ośrodek "Pociecha" włączył się w kampaię "Dzieciństwo bez przemocy". W ramach kampaii pracowicy Ośrodka: współuczesticzyli w orgaizacji debaty lokalej dotyczącej problematyki krzywdzeia dzieci, która odbyła się 20 wrześia 2001; przeprowadzili wśród profesjoalistów pracujących z dziećmi a tereie gmiy Warszawa-Białołęka badaia dotyczące postaw wobec problemu krzywdzeia dzieci; opracowali lokaly iformator o placówkach świadczących pomoc dzieciom krzywdzoym. Działalość Ośrodka Pociecha fiasowaa była przez: Urząd Gmiy Warszawa-Białołęka Medecis du Mode Ośrodek pomocy dziecku i rodziie Pociecha 11
Kampaia Dzieciństwo bez przemocy W marcu 2001 roku rozpoczęła się przygotowaa przez Fudację Dzieci Niczyje, Państwową Agecję Rozwiązywaia Problemów Alkoholowych, i Ogólopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodziie "Niebieska Liia" kampaia społecza zatytułowaa "Dzieciństwo bez przemocy". Kampaia Dzieciństwo bez przemocy Kampaia adresowaa była do przedstawicieli służb i istytucji pracujących z dziećmi krzywdzoymi, do przedstawicieli władz lokalych, rodziców i opiii publiczej. Główymi celami kampaii były: Zwiększeie społeczego zaagażowaia w sprawy przeciwdzialaia przemocy wobec dzieci Edukacja społecza dotycząca zjawiska krzywdzeia dzieci Promocja pozytywych rozwiązań merytoryczych i orgaizacyjych związaych z przeciwdziałaiem przemocy wobec dzieci Motywowaie społeczości lokalej do przeciwdziałaia zjawisku krzywdzeia dzieci Ulepszeie systemu pomocy dzieciom krzywdzoym i ich rodziom Do realizacji powyższych celów do współpracy zaproszoych zostało 550 osób, które w charakterze "ambasadorów kampaii" orgaizowały lokale debaty z udziałem przedstawicieli władz lokalych, orgaizacji pozarządowych, istytucji i służb pomagających dzieciom, mediów. Debaty służyły określeiu i podjęciu kokretych działań a rzecz pomocy dzieciom krzywdzoym. Ogółem w czasie trwaia kampaii odbyło się 230 debat w efekcie których zorgaizowao rozlicze szkoleia dla profesjoalistów pracujących z dziećmi, powołao 17 świetlic terapeutyczych, 8 puktów iformacyjo-kosultacyjych oraz podjęto decyzję o realizacji iych iicjatyw mających a celu poprawę sytuacji dzieci krzywdzoych i ich rodzi. Drugim ważym urtem przedsięwzięcia była prowadzoa a dużą skalę kampaia mediala. Od początku kwietia 2001 roku w telewizji i radio emitowae były spoty dotyczące problematyki krzywdzeia dzieci. Na ulicach pojawiły się kampaije plakaty i billbordy. 12
Kampaia mediala przygotowaa została bezpłatie przez agecję McCa-Erickso Polska. Ogółem w ciągu 5 miesięcy kampaii medialej Wyekspoowao poad: 1 000 billbordów 3 000 plakatów przystakowych 20 000 plakatów wewętrzych Spoty i iformacje o kampaii pojawiały się w: 37 ogólopolskich i lokalych programach telewizyjych 13 stacjach radiowych 200 czasopismach Kampaia mediala zdobyła uzaie otrzymując wiele prestiżowych agród: Kampaia Dzieciństwo bez przemocy Złote Pałeczki w kategorii "reklama społecza" a festiwalu w Portoroż (Słoweia) NIPTEL 2001 - "za medialy wyraz perspektywiczego myśleia, za przeciwstawiaie się z złu i odpowiedi dobór formy i treści przekazu" Złote Orły w kategorii "reklama społecza" Zakończeie kampaii przewidziae zostało a luty 2002 roku. 13
Dziecko pod Parasolem Prawa We wrześiu 2001 roku Fudacja rozpoczęła realizację programu Dziecko pod Parasolem Prawa. Ma o celu poprawę sytuacji dzieci uczesticzących w procedurach prawych takich jak rozprawa sądowa, czy przesłuchaie prokuratorskie lub policyje. Program adresoway jest do sędziów, policjatów, prokuratorów, adwokatów i iych profesjoalistów, zajmujących się pomocą dziecku i rodziie oraz do przedstawicieli władz lokalych i cetralych. Dziecko pod parasolem prawa W ramach programu, w roku 2001 Fudacja: Wydała ulotkę iformującą o programie; Przeprowadziła cykl szkoleń dla policjatów w Cetrum Szkoleia Policji w Legioowie; Przeprowadziła szkoleie w ramach programu Ogólopolskiego Forum a Rzecz Pomocy Ofiarom Przestępstw; Współpracowała z Prokuraturą Rejoową Warszawa Praga-Półoc i iymi prokuraturami rejoowymi; Orgaizowała przesłuchaia w Cetrum Dziecka i Rodziy; Promowała ideę pokoi przesłuchań dla dzieci 14
Program stażowy Koordyator - Maria Keller-Hamela W działaiach Fudacji udział bierze grupa stażystów - studetów kieruków psychologiczych i pedagogiczych. Są oi objęci dwuletim programem szkoleiowym i treigowym orgaizowaym przez fudacyje Cetrum Dziecka i Rodziy we współpracy z dwoma specjalistyczymi placówkami z tereu Warszawy: Poradią MOP (Młodzieżowy Ośrodek Psychologiczy) i Poradią OPTA. Na program stażu składają się: 400 godzi warsztatów, 400 godzi pracy a rzecz Fudacji, i 200 godzi superwizji. W roku 2001 kotyuowao zajęcia grupy przyjętej a staż w marcu 2000 roku. Z 17 stażystów objętych programem w Fudacji Dzieci Niczyje w stażu uczesticzyło 8 osób. W ramach stażu studeci uczesticzyli w kosultacjach, zajęciach terapeutyczych i edukacyjych dla dzieci i ich opiekuów, oraz w koferecjach i szkoleiach orgaizowaych przez Fudację Dzieci Niczyje. Stażyści podejmowali też idywidualą opiekę ad dziećmi - podopieczymi Cetrum Dziecka i Rodziy. Program merytoryczy stażu w 2001 obejmował astępujące warsztaty tematycze: Profilaktyka uzależień Tworzeie programu zajęć do pracy w szkołach Program stażowy Socjoterapia jako metoda pracy z grupą Tworzeie projektów Pisaie gratów Plaowaie oddziaływań terapeutyczych Wykorzystywaie seksuale dzieci, diagoza, terapia i iterwecja Dyamika procesu grupowego Pomagaie w kotakcie idywidualym z klietem Praca z rodzią Iterdyscypliara pomoc dziecku krzywdzoemu oraz 3 diowy warsztat wyjazdowy - praca z dziećmi a obozach i wyjazdach. Staż zakończy się w lutym 2002. 15
W roku 2001 Fudacja Dzieci Niczyje przyjęła też a krótsze praktyki studetów wydziałów pedagogiki, psychologii i resocjalizacji. Staże te traktowae były przez uczelie jako praktyki studeckie. W pracach Fudacji oprócz stażystów uczesticzyli także wolutariusze. Zajmowali się oi pracami orgaizacyjymi, kosultacjami i pracą z klietami Cetrum. Jeda z wolotariuszy Fudacji - Justya Podlewska została laureatem kokursu zorgaizowaego przez Cetrum Wolotariatu z okazji Światowego Roku Wolotariatu. W listopadzie 2001 odbył się abór do astępej grupy stażowej (XII 2001-XI 2003). Nowy staż będzie realizoway we współpracy ze Stowarzyszeiem OPTA, Poradią MOP, Towarzystwem Przyjaciół Młodzieży, Stowarzyszeiem "Bliżej Dziecka". Program stażowy 16
Program szkoleiowy Orgaizacja i prowadzeie szkoleń oraz koferecji dotyczących problematyki krzywdzeia dzieci dla różych grup profesjoalistów są ważym urtem działalości Fudacji. Do czerwca 2001 roku kotyuowae były zajęcia w ramach studium metod pracy z dziećmi - ofiarami przemocy seksualej, ich rodziami i opiekuami przezaczoe dla psychologów i pedagogów. Brało w ich udział 17 osób z różych miast Polski. Studium rozpoczęło się we wrześiu 2000 roku. Składało się z 10 dwudziestogodziych warsztatów. Celem studium było wprowadzeie uczestików w problematykę krzywdzeia dzieci, podiesieie ich kompetecji w zakresie diagozy i terapii dzieci wykorzystywaych seksualie, kosultowaie przypadków z ich praktyki zawodowej, tworzeie sieci placówek pomagających dzieciom wykorzystywaym seksualie i ich rodziom. W kwietiu 2002 roku rozpoczie się koleja edycja studium. Kampaia Dzieciństwo bez przemocy Szkoleiowcy Fudacji uczesticzyli w przygotowaiu ambasadorów kampaii "Dzieciństwo bez przemocy" do prowadzeia lokalych działań a rzecz ograiczeia zjawiska przemocy wobec dzieci, oraz uczesticzyli w lokalych debatach orgaizowaych w ramach kampaii. Szkoleia dla ambasadorów kampaii - 550 osób Szkoleia dla pełomocików marszałków ds. przeciwdziałaia problemom alkoholowym - 150 osób Program szkoleiowy Udział w lokalych debatach - 400 osób Szkoleia dla policjatów Fudacja awiązała współpracę z Cetrum Szkoleia Policji w Legioowie, w ramach której 85 policjatów zostało przeszkoloych w zakresie pracy z dziećmi krzywdzoymi. Szkoleia z zakresu problematyki krzywdzeia dzieci. Fudacja prowadziła szkoleia dla różych grup profesjoalistów, m.i. psychologów, auczycieli, pediatrów, kuratorów sądowych, prokuratorów. Zajęcia dotyczyły diagozy i terapii dzieci krzywdzoych oraz iterdyscypliarego systemu 17
pomocy dzieciom krzywdzoym i ich rodziom. W zajęciach udział wzięło ok. 1 100 osób. Łączie w szkoleiach Fudacji Dzieci Niczyje w roku 2001 udział wzięło ok. 2 200 osób. W diach 13-14 marca 2001 roku Fudacja Dzieci Niczyje we współpracy z orgaizacjami ECPAT Iteratioal i UNICEF zorgaizowała koferecję "Ochroa dzieci przed komercyjymi i iymi formami wykorzystywaia seksualego. Polityka rządu i orgaizacji pozarządowych". Program szkoleiowy W koferecji wzięli udział specjaliści zajmujący się problematyką wykorzystywaia seksualego dzieci. Spotkaie miało a celu ustaleie strategii działań zmierzających do powołaia rządowego programu przeciwdziałaia komercyjemu wykorzystywaiu seksualemu dzieci, do czego rząd RP zobowiązał się a Światowym Kogresie Przeciwko Komercyjemu Wykorzystywaiu Dzieci w Sztokholmie w 1996 roku. Program fiasoway był przez: Fudację im. Stefaa Batorego ECPAT Iteratioal 18
Program kosultacyjy dla Europy Środkowo -Wschodiej koordyator - Maria Keller-Hamela Od 1995 roku Fudacja Dzieci Niczyje współpracowała z Fudacją im. Stefaa Batorego w ramach realizacji programu kosultacyjego Ope Society Istitute (OSI) dla profesjoalistów z krajów Europy Środkowo-Wschodiej. Program adresoway był do zespołów, które realizowały lub plaowały realizację projektów a rzecz pomocy dzieciom krzywdzoym w Albaii, Chorwacji, Czechach, Estoii, Jugosławii, Kirgistaie, Litwie, Łotwie, Macedoii, Mołdawii, Rosji. Główe cele programu: kosultowaie i opiiowaie projektów z ww. krajów, fiasowaych w ramach programu "Dziecko Krzywdzoe" OSI w Nowym Jorku zapozaie zespołów profesjoalistów z ww. krajów z pracą Fudacji Dzieci Niczyje, działalością placówek Fudacji, programem szkoleiowym, sposobami pozyskiwaia fuduszy opracowaie materiałów (poradiki, filmy szkoleiowe itp.) pomocych w lokalej pracy zespołów orgaizowaie spotkań, szkoleń i koferecji dla ww. zespołów, dotyczących problematyki dziecka krzywdzoego W 2001 roku koordyator programu oceiał realizację programów pomocy dzieciom krzywdzoym w Jugosławii i Mołdawii. W lutym 2001 roku w ramach programu zorgaizowae zostało szkoleie dla zespołów iterdycypliarych (sędziów, policjatów, psychologów, lekarzy i pracowi-ków socjalych) pracujących z dziećmi krzywdzoymi w Jugosławii. W grudiu 2001 roku w Mołdawii zorgaizowao szkoleie dla psychologów i pracowików socjalych. W diach 9-13 maja 2001 roku w Talliie (Estoia) w ramach programu odbyła się koferecja dla pielęgiarek "Wizyty domowe" dotycząca profilaktyki krzywdzeia dzieci. W koferecji uczesticzyły trzy pielęgiarki z Polski. Program kosultacyjy dla Europy Środkowo-Wschodiej W grudiu 2001 roku zakończoo realizację programu. Kotakt z krajami uczesticzącymi w projekcie utrzymay został w ramach platformy iteretowej Child Abuse ad Neglect i Easter Europe (czyt. str 20) Program fiasoway jest przez: Fudację im. Stefaa Batorego 19
Program iteretowy koordyator - Łukasz Wojtasik www.fd.pl Od marca 2000 roku Fudacja prowadzi serwis iteretowy poświęcoy problematyce krzywdzeia dzieci. Program iteretowy We wrześiu 2001 roku pod adresem www.fd.pl uruchomioa została owa wersja serwisu. Składa się o z trzech części. Pierwsza poświęcoa jest problematyce krzywdzeia dzieci, druga - działalości Fudacji Dzieci Niczyje, trzecia - ofercie wydawiczej i szkoleiowej Fudacji. W roku 2001 a stroie fudacji odotowao poad 8000 odwiedzi. Serwis Fudacji bezpłatie przygotowała i utrzymuje firma WebLab www.caee.et Fudacja we współpracy z Fudacją Sorosa w ramach programu Child Abuse ad Neglect i Easter Europe (Dziecko krzywdzoe i zaiedbywae w Europie Wschodiej) przygotowała w 2001 roku serwis iteretowy poświęcoy problematyce krzywdzeia dzieci, przezaczoy dla orgaizacji z krajów Europy Wschodiej - www.caee.et. Serwis zawiera iformacje dotyczące zjawiska krzywdzeia dzieci w tym regioie, prezetuje artykuły i wyiki badań, oraz daje profesjoalistom możliwość wymiay doświadczeń i kosultacji. Projekt Child Abuse ad Neglect i Easter Europe fiasuje Fudacja im. Stefaa Batorego. 20
Program wydawiczy Działalość wydawicza Fudacji prowadzoa jest od roku 1993. Jej efektem jest m. i. seria plakatów, broszur i iych materiałów iformacyjo - propagadowych. Wydawae są rówież materiały szkoleiowe, poradiki, raporty z badań. W roku 2001 Fudacja wydała aglojęzyczą wersję poradika "Jak orgaizować lokaly system pomocy dzieciom krzywdzoym". Polska wersja poradika wydaa w 1998 roku rozprowadzoa została w wielotysięczym akładzie. Wersja agielska zatytułowaa "How to orgaize local system of assistace for abused childre" dystrybuowaa była w krajach Europy Wschodiej włączoych w program "Dziecko krzywdzoe" Fudacji Sorosa. W związku z rozpoczętym w 2001 roku programem "Dziecko pod parasolem prawa" (patrz: str. 14) Fudacja wydała ulotkę opisującą program i związae z im akcje. Ulotka dystrybuowaa była wśród profesjoalistów zajmujących się pomocą dzieciom oraz wśród przedstawicieli władz lokalych. W związku z akcją wzowioe zostało wydaie poradika "Dziecko pod parasolem prawa" autorstwa Emilii Piwik i Jolaty Zmarzlik. Program wydawiczy Program fiasoway był przez: Fudację im. Stefaa Batorego Medecis du Mode 21
Program badawczy koordyator - Moika Sajkowska Główym celem programów badawczych realizowaych przez Fudację jest diagoza skali i charakteru krzywdzeia dzieci oraz postaw społeczych wobec tego problemu. W ubiegłych latach Fudacja prowadziła badaia dzieci i profesjoalistów z różych grup zawodowych (pedagodzy, pediatrzy, policjaci, pracowicy socjali) z tereu warszawskiej dzielicy Praga-Połudie. W stycziu 2001 roku Fudacja przeprowadziła badaia a 1058-osobowej, ogólopolskiej, reprezetatywej próbie dorosłych Polaków. Kocepcję, arzędzie badawcze i raport z badań opracowały Grażya Fluderska i Moika Sajkowska, korzystając z kosultacji i pomocy zespołu Fudacji Dzieci Niczyje. Badaia akietowe w tereie zrealizował OBOP. Program badawczy Przedmiotem badań były: postawy polskiego społeczeństwa wobec różych form i aspektów krzywdzeia dzieci, w szczególości: społecza ocea skali i dyamiki problemu, przyzwoleie a stosowaie kar fizyczych wobec dzieci, gotowość do podejmowaia iterwecji w przypadkach krzywdzeia dziecka, stosuek do sprawców krzywdzeia; doświadczeia badaych z okresu dzieciństwa dotyczące przemocy i iych form złego traktowaia przez dorosłych; doświadczeia badaych związae ze stosowaiem różych form przemocy wobec własych dzieci. Badaia dostarczyły bardzo bogatego materiału, którego opracowaie zaprezetowae zostało w raporcie z badań p.t. "Problem krzywdzeia dzieci". Raport opublikoway został rówież a stroach iteretowych Fudacji www.fd.pl oraz www.caee.et (wersja aglojęzycza). Program fiasoway był przez: Państwową Agecję Rozwiązywaia Problemów Alkoholowych Fudację im. Stefaa Batorego 22
Kokurs prac magisterskich Fudacja zorgaizowała II edycję kokursu a ajlepszą pracę magisterską dotyczącą problematyki krzywdzeia dzieci. Do kokursu zgłoszoo 9 prac. Decyzją komisji kokursowej: I miejsce i agrodę w wysokości 2 000 PLN otrzymała Pai Mirosława Pelowska za pracę "Krymialistycze aspekty przemocy w rodziie" (UMK Toruń, Wydział Prawa i Admiistracji, Katedra Krymialistyki) II miejsce ie zostało przyzae Wyróżieie i agrodę w wysokości 500 PLN otrzymała Pai Agieszka Domeredzka za pracę "Krymialistycze aspekty przemocy w szkole" (UMK Toruń, Wydział Prawa i Admiistracji, Katedra Krymialistyki) Prace kokursowe zasiliły zbiory biblioteki Fudacji i udostępiae są profesjoalistom i iym osobom zaiteresowaym problematyką krzywdzeia dzieci. Kokurs prac magisterskich Nagrody pieięże dla laureatów II edycji kokursu ufudowało Polskie Wydawictwo Profesjoale. 23
Play a 2002 W roku 2002 Fudacja Dzieci Niczyje kotyuować będzie realizację astępujących programów: Cetrum Dziecka i Rodziy Ośrodek "Pociecha" Program stażowy Szkoleia Program iteretowy Play a 2002 Kotyuowae będą projekty www.fd.pl i www.caee.et. Opublikowaa zostaie stroa iformacyja międzyarodowego kogresu ISPCAN 2003 /www.ispca2003.ifo/, orgaizowaego przez FDN w sierpiu 2003 roku. Program kosultacyjy dla krajów Europy Środkowo -Wschodiej Program wydawiczy: Wydae zostaą: II edycja poradika "Jak orgaizować lokaly system pomocy dziecku krzywdzoemu" poradik "Jak przesłuchiwać dziecko" /książka, ulotki, kaseta video/ książka dla dzieci "Idę do sądu" pierwszy umer kwartalika poświęcoego problematyce krzywdzeia dzieci Program badawczy Kokurs prac magisterskich: Ogłoszoa zostaie III edycja kokursu. 24
Fiasowaie programów realizowaych Przez Fudację Dzieci Niczyje w roku 2001 Program Źródła fiasowaia Suma Cetrum Dziecka i Rodziy Fudacja im. Stefaa Batorego 82 081,07 Medecis du Mode 81 177,77 Urząd Gmiy Warszawa Cetrum 77 120,20 Urząd Miasta st. Warszawy 47 500,00 Darowizy od firm i osób fizyczych 20 520,50 Mazowiecki Urząd Wojewódzki 19 000,00 Miisterstwo Sprawiedliwości 11 652,44 LEVI Strauss 10 584,00 Ośrodek "Pociecha" Nagroda Pro Publico Boo Poczta Polska S.A. Mazowieckie Cetrum Polityki Społeczej Bak Rozwoju Eksportu OPS Warszawa Praga Połudie Środki włase Razem Urząd Gmiy Warszawa Białołęka Medecis du Mode Razem 10 000,00 10 000,00 5 000,00 4 000,00 2 340,00 62 580,43 443 556,41 87 195,00 33 241,63 120 436,63 raport roczy 2001 Program szkoleiowy Zleceiodawcy i uczesticy 53 285,47 Fudacja im. Stefaa Batorego 50 073,66 ECPAT 22 462,34 Medecis du Mode 840,00 Razem 126 661,47 Program badawczy Państwowa Agecja Rozwiązywaia Problemów Akloholowych 30 000,00 Fudacja im. Stefaa Batorego 25 913,03 Środki włase 5 324,26 Razem 61 237,29 Program iteretowy Fudacja im. Stefaa Batorego 29 613,07 25
Program Źródła fiasowaia Suma raport roczy 2001 26 Program wydawiczy Program kosultacyjy dla krajów Europy Środkowo- Wschodiej Kokurs prac magisterskich Admiistracja Środki włase Medecis du Mode Fudacja im. Stefaa Batorego Razem Fudacja im. Stefaa Batorego Środki włase Fudacja im. Stefaa Batorego Środki włase Medecis du Mode Razem 44 792,56 10 479,64 7 419,64 62 691,84 6 779,97 2 500,00 73 272,24 49 956,96 29 202,96 152 432,16 Sposorzy, którzy w roku 2001 udzielili Fudacji Dzieci Niczyje wsparcia rzeczowego: Agram Logistyka - lody dla dzieci Bak Żywości - żywość dla rodzi pozostających pod opieką Cetrum Dziecka i Rodziy Blikle Sp.z.o.o. - ciastka a koferecję i tort a uroczystość 10-lecia Fudacji Carrefour Polska - rower dla podopieczego CDiR Cetrum Medycze Sp. z o.o. - Kosultacje giekologicze dla dzieci pozostających pod opieką CDiR Egmot Polska Sp.z.o.o. - czasopisma dla dzieci Eurostep Co. Ltd. Sp. Z.O.O. - buty dla dzieci Fudacja Pomoc Społecza SOS - zabawki, książki Hoop S.A. - apoje dla dzieci Hotel Europejski - ciastka a koferecję Hotel Mercure-Cukieria Madame Walewska - ciastka a koferecję Mc Doalds - Poczęstuek dla dzieci MDT "TRAVEL" - przewóz dzieci Miesięczik "Dziecko" - zabawki i czasopisma Polkomtel S.A. - prezety gwiazdkowe dla dzieci Redakcja "Miś" - czasopisma dla dzieci Weblab Sp. z o.o. - przygotowaie i utrzymaie stroy iteretowej Fudacji