Uczeń: opisuje na podstawie tabeli stratygraficznej najważniejsze wydarzenia geologiczne, które miały miejsce na terenie Polski

Podobne dokumenty
Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3

Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3

Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3

Wymagania edukacyjne z geografii dla kl. 3 gimnazjum opracowane na podstawie programu Puls Ziemi Autorstwa Ewy Marii Tuz

Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 3

Końcoworoczne kryteria oceniania z geografii w klasie III. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

Wymagania edukacyjne z geografii dla kl. 3 gimnazjum opracowane na podstawie programu Puls Ziemi. Marta Gaś

Przedmiotowy system oceniania z geografii w klasie III gimnazjum

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA UCZNIÓW KLAS III GIMNAZJUM IM. JANA PAWŁA II W LUBNIU

Zapis w nowej podstawie programowej 1. Zlodowacenia na obszarze Polski. Główne cele lekcji w postaci wymagań edukacyjnych

GEOGRAFIA. WYMAGANIA EDUKACYJNE,,Planeta Nowa 3. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2015/2016

PLAN WYNIKOWY Z GEOGRAFII DLA KLASY III GIMNAZJUM

Geografia klasa III. Lp. Temat Lekcji Treści nauczania Wymagania edukacyjne

- opisuje na podstawie

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA 3 GIMNAZJUM GEOGRAFIA PULS Ziemi Nowa Era

Geografia - KLASA III. Dział I

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA KLASA III

GEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE. ,,Planeta Nowa 3. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017

Wymagania edukacyjne w roku szkolnym 2014/2015 klasa trzecia

w Polsce omawia przyczyny zewnętrznych Polaków skupiska Polonii na poszczególnych grup świecie Polski wyjaśnia zmiany w strukturze zatrudnienia

Wymagania edukacyjne z geografii kl. 3

Środowisko przyrodnicze

Uczeń: Uczeń: wymienia cechy położenia Polski. podstawie mapy. podziału wymienia zalety położenia Polski. stolic i wskazuje je na na mapie

Geografia klasa III gimnazjum wymagania edukacyjne

Uczeń: punktów Polski. charakteryzuje główne jednostki tektoniczne. rozpoznaje rodzaje węgla i charakteryzuje warunki, w których one powstawały

GEOGRAFIA (POLSKA) Gimnazjum klasa II - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny OCENA DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY

opisuje podział administracyjny Polski wymienia zadania poszczególnych szczebli administracji samorządowej

NaCoBeZU geografia klasa druga. Środowisko Przyrodnicze Położenie, granice, obszar Polski. Podział administracyjny.

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 3 gimnazjum Planeta Nowa 3

podstawie mapy wymienia nazwy wykazuje korzyści i zagrożenia wynikające z ogólnogeograficznej Polski na mapie

Wymagania edukacyjne z geografii do klasy III

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Uczeń: wymienia nazwy. punktów Polski. Polski. ogólnogeograficznej

Wymagania edukacyjne dla kl. III Puls Ziemi 3

Wymagania edukacyjne z geografii w klasie 3 gimnazjum

Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 3

dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń: Uczeń: Uczeń: wymienia cechy położenia Polski podziału wymienia zalety położenia Polski

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Uczeń: podstawie mapy południkową Polski. ogólnogeograficznej

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Wymagania edukacyjne z geografii w klasie III

charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie wymienia nazwy

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie wymienia nazwy

Umiejętności do opanowania w odniesieniu do działów i tematów z geografii w klasie trzeciej

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII KLASA III

Wymagania edukacyjne z geografii w klasie 3 gimnazjum Planeta Nowa 3. Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Wymagania edukacyjne geografia do podręcznika Planeta Nowa kl. G 3

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA, KLASA III

Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 3

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy drugiej i trzeciej (nowa podstawa programowa) Uczeń: Uczeń: oblicza rozciągłość Polski

Wymagania edukacyjne do geografii dla II i III gimnazjum Rok szkolny 2014/2015

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Wymagania edukacyjne z geografii dla kl. III gim.

Plan wynikowy z geografii dla klasy III gimnazjum

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

Wymagania edukacyjne Z GEOGRAFII W KLASIE III gimnazjum do programu nauczania Planeta Nowa

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY III GIMNAZJUM

Uczeń: ogólnogeograficznej. opisuje granicę morską na Polski. środkowej Europie mapie. Polski

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy drugiej i trzeciej (nowa podstawa programowa)

PLAN WYNIKOWY Z GEOGRAFII DLA KLASY III

GEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE. ,, Bliżej geografii2. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017

Wymagania edukacyjne z geografii dla klas III gimnazjum Planeta Nowa 3 Nauczyciele uczący Mariola Oleś, Agata Michałek Telega

WYMAGANIA EDUKACYJNE

GEOGRAFIA. WYMAGANIA EDUKACYJNE,,Planeta Nowa 3. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2014/2015

Wymagania edukacyjne z geografii- klasa III gimnazjum. Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie.

KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASIE IIIa, IIIb. w ZESPOLE SZKÓŁ W CZERNINIE W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie. wymienia nazwy

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W GIMNAZJUM GIMNAZJUM GMINNE IM. KS. WOJCIECHA ZINKA W GIETRZWAŁDZIE KLASA III

Wymagania edukacyjne z geografii

charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie wymienia nazwy

Wymagania edukacyjne z geografii w klasie III gimnazjum

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII. DLA KLASY III gimnazjum. Szkoła Podstawowa nr 3 im. Polskich Noblistów w Swarzędzu ROK SZKOLNY 2018/2019

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 3 gimnazjum. polityczne i matematyczne. świata. Polski

2. Obszar oraz ludność i urbanizacja w Polsce

Wymagania z geografii na poszczególne oceny Klasa 3 gimnazjum

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3. opisuje położenie. Polski, mapy Europy i czasowych. mapy świata. własnego regionu na ogólnogeograficznej

Uczeń: charakteryzuje na podstawie mapy położenie Polski na świecie i w Europie

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA KL. III

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

Ocena dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący

Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający Uczeń poprawnie:

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z GEOGRAFII KLASA III GIMNAZJUM PULS ZIEMI 3

Plan wynikowy Puls Ziemi 3

Geografia - Klasa 2 Dział 1 Położenie oraz środowisko przyrodnicze Polski 1. Położenie i granice Polski - określam położenie Polski w Europie i na

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

Wymagania ponadpodstawowe (ocena bardzo dobra, celująca) uczeń poprawnie: Kat. Kat. C C C C

Poziom wymagań na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA KLASA 3 PULS ZIEMI Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający Uczeń poprawnie:

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z GEOGRAFII DLA KLASY III GIMNAZJUM

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

Wymagania edukacyjne geografia kl. III gimnazjum Puls Ziemi 3

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

Wymagania edukacyjne z geografii kl. III

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3 Poziom wymagań konieczny(dop) podstawowy(dst) rozszerzający(db) dopełniający(bdb) wykraczający(cel) Uczeń poprawnie:

Wymagania edukacyjne Puls Ziemi 3

WYMAGANIA EDUKACYJNE W KLASIE TRZECIEJ

Transkrypt:

Środowisko przyrodnicze Rozdział Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 3 Lp. Temat 1. Położenie, granice i obszar. Podział administracyjny 2. Dzieje geologiczne obszaru państw sąsiadujących z Polską i wskazuje te państwa na mapie ogólnogeograficznej opisuje podział administracyjny województw oraz ich stolic i wskazuje je na mapie administracyjnej skrajnych punktów i wskazuje je na mapie opisuje przebieg granicy lądowej na mapie ogólnogeograficznej opisuje granicę morską na mapie ogólnogeograficznej Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: opisuje położenie oblicza rozciągłość analizuje znaczenie fizycznogeograficzne, równoleżnikową i podziału polityczne i południkową administracyjnego matematyczne, korzystając z mapy oraz Europy er, w których wystąpiły ruchy górotwórcze tabeli stratygraficznej najważniejsze wydarzenia geologiczne, które miały miejsce na terenie charakteryzuje główne jednostki tektoniczne wykazuje korzyści i zagrożenia wynikające z położenia w środkowej Europie wykazuje związki między budową geologiczną a wydarzeniami z przeszłości geologicznej opisuje wpływ zmieniającego się w przeszłości geologicznej klimatu oraz poziomu mórz na współczesną budowę geologiczną 3. Zlodowacenia na obszarze 4. Skały i surowce mineralne form polodowcowych skał występujących w klasyfikuje surowce mineralne ze względu na ich gospodarcze rozróżnia cechy krajobrazu młodoglacjalnego i staroglacjalnego rozpoznaje formy polodowcowe na schematach wskazuje na mapie obszary występowania surowców mineralnych opisuje warunki powstania form polodowcowych analizuje i porównuje cechy krajobrazu staroglacjalnego i młodoglacjalnego analizuje wpływ wydobycia surowców mineralnych na środowisko wykazuje wpływ zlodowaceń na krajobraz górski wykazuje związek między budową geologiczną a występowaniem surowców mineralnych

5. Ukształtowanie powierzchni wykorzystanie wymienia cechy rzeźby powierzchni wymienia nazwę i wskazuje na mapie najwyżej i najniżej położony punkt rozróżnia przedstawione na ilustracjach formy ukształtowania powierzchni wykazuje znaczenie gospodarcze surowców mineralnych wymienia pasy ukształtowania powierzchni i wskazuje je na mapie krain geograficznych w poszczególnych pasach ukształtowania powierzchni i wskazuje je na mapie wykazuje pasowość ukształtowania powierzchni charakteryzuje na podstawie mapy hipsometrycznej cechy rzeźby powierzchni przyrodnicze porównuje cechy rzeźby terenu poszczególnych pasów ukształtowania powierzchni wyjaśnia wpływ współczesnych procesów geologicznych na ukształtowanie powierzchni 6. Klimat wymienia czynniki geograficzne wpływające na klimat 7. Wody powierzchniowe i podziemne odczytuje informacje przedstawione na klimatogramach wymienia termiczne pory roku głównych rzek oraz ich dopływów i wskazuje te rzeki na mapie wybranych jezior i wskazuje je na mapie odczytuje na mapach klimatycznych rozkład temperatury powietrza i opadów atmosferycznych kreśli klimatogramy na podstawie danych liczbowych odczytuje długość okresu wegetacyjnego na mapie charakteryzuje Wisłę i Odrę opisuje typ ujścia Wisły porównuje powierzchnie i głębokości wybranych jezior wyjaśnia wpływ czynników geograficznych na cechy klimatu charakteryzuje klimat wybranych regionów na podstawie map klimatycznych wykreśla działy wodne na mapie konturowej występujących w analizuje głębokość i kształt wybranych jezior wykazuje przejściowość klimatyczną wykazuje wpływ napływających mas powietrza na kształtowanie się pogody w uzasadnia asymetrię dorzeczy i wyjaśnia przyczyny jej powstania ocenia stopień wykorzystania wód powierzchniowych i podziemnych w porównuje klimat z klimatem innych państw Europy wykazuje związki między budową geologiczną, rzeźbą powierzchni, klimatem a warunkami wodnymi

opisuje wykorzystanie wód podziemnych 8. Morze Bałtyckie wskazuje na mapie największe zatoki, wyspy, cieśniny i głębie Morza Bałtyckiego omawia znaczenie gospodarcze Morza Bałtyckiego 9. Gleby wymienia czynniki glebotwórcze klasyfikuje gleby w 10. Świat roślin i zwierząt. Ochrona przyrody formacji roślinnych w rozpoznaje typy zbiorowisk roślinnych w na zdjęciach parków narodowych w rozpoznaje wybrane gatunki roślin i zwierząt przedstawione na zdjęciach opisuje położenie Bałtyku na podstawie mapy ogólnogeograficznej opisuje linię brzegową Bałtyku na podstawie mapy ogólnogeograficznej przedstawia przyczyny zanieczyszczenia Bałtyku wymienia przyczyny erozji gleb i sposoby jej zapobiegania wyjaśnia zależności między jakością gleby a wielkością zbiorów zbóż i innych roślin opisuje rozmieszczenie kompleksów leśnych na podstawie mapy opisuje funkcje lasów rozpoznaje i wymienia nazwy gatunków roślin i zwierząt prawnie chronionych w porównuje wielkość i głębokość Bałtyku z wielkością i głębokością innych mórz proponuje sposoby ochrony wód Bałtyku charakteryzuje typy genetyczne gleb występujące w wyjaśnia cele zabiegów charakteryzuje strukturę powierzchniową lasów państwowych według składu gatunkowego wyjaśnia genezy rodzajów wybrzeży Bałtyku wyjaśnia zróżnicowanie zasolenia i temperatury wody w Bałtyku ocenia żyzność gleb w ocenia wartość użytkową gleb w ocenia lesistość uzasadnia konieczność ochrony gatunkowej roślin i zwierząt uzasadnia konieczność ochrony przyrody i krajobrazu w ocenia znaczenie gospodarki morskiej nad Bałtykiem analizuje profile glebowe wykazuje zależność między składem gatunkowym lasów a warunkami klimatycznymi i glebowymi wymienia polskie organizacje działające na rzecz ochrony przyrody

Ludność i urbanizacja 11. Liczba ludności i jej zmiany wskazuje czynniki wpływające na zmiany liczby ludności w wymienia czynniki wpływające na niską wartość przyrostu naturalnego w danych statystycznych zmiany liczby ludności po 1946 roku opisuje zmiany przyrostu naturalnego od zakończenia II wojny światowej do 2009 roku wyjaśnia przyczyny i skutki zmiany modelu polskiej rodziny porównuje na podstawie danych statystycznych liczbę ludności w z liczbą ludności w innych krajach Europy omawia przyczyny i skutki spadku przyrostu naturalnego w ostatnich latach porównuje przyrost naturalny swojego województwa i z przyrostem naturalnym innych krajów Europy analizuje skutki ujemnego przyrostu naturalnego w analizuje okresy wyżu i niżu demograficznego w oraz formułuje wnioski prognozuje zmiany liczby ludności w 12. Struktura płci i wieku ludności wymienia przyczyny starzenia się społeczeństwa polskiego opisuje grupy ekonomiczne ludności danych statystycznych strukturę płci i wieku ludności porównuje na podstawie danych liczbowych długość życia w z długością życia w innych krajach porównuje piramidy płci i wieku ludności oraz innych krajów analizuje przyczyny i skutki starzenia się polskiego społeczeństwa analizuje piramidę płci i wieku ludności wyjaśnia przyczyny feminizacji społeczeństwa na wybranym przykładzie 13. Rozmieszczenie ludności obszarów o największej i najmniejszej gęstości zaludnienia i wskazuje te obszary na mapie opisuje czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w charakteryzuje rozmieszczenie ludności w wyjaśnia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia ludności w charakteryzuje na podstawie map gęstości zaludnienia zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w ocenia atrakcje i bariery osadnicze w analizuje przyczyny i skutki dużej gęstości zaludnienia na Wyżynie Śląskiej 14. Migracje wyjaśnia znaczenie terminu migracja wyjaśnia przyczyny opisuje wielkość migracji w miastach w latach 1946 omawia przyczyny ujemnego salda migracji ze wsi do miast ocenia wpływ ruchów migracyjnych na rozmieszczenie porównuje wielkość migracji zagranicznych

15. Struktura zatrudnienia. Problemy rynku pracy migracji wewnętrznych w wymienia przyczyny emigracji zagranicznej Polaków krajów, do których migrują Polacy krajów zamieszkiwanych przez Polonię województw o najwyższym zatrudnieniu w usługach i wskazuje te województwa na mapie wymienia przyczyny i skutki bezrobocia w wymienia przyczyny emigracji zarobkowej 2008 na podstawie danych statystycznych opisuje kierunki migracji wewnętrznych w dawnej i współcześnie opisuje wielkość migracji zewnętrznych w w latach 1980 2008 ocenia zmiany w strukturze zatrudnienia w w ostatnich latach ocenia stopę bezrobocia w swoim województwie w omawia przyczyny ujemnego salda migracji zewnętrznych w wyjaśnia przyczyny głównych kierunków współczesnych migracji zewnętrznych Polaków wyjaśnia zmiany w strukturze zatrudnienia w w latach 1930 2008 w analizuje stopę bezrobocia w wybranych województwach i formułuje wnioski opisuje stopę bezrobocia w zamieszkiwanym województwie i porównuje ją ze stopą bezrobocia w innych województwach ludności w porównuje strukturę zatrudnienia w swoim województwie oraz innych województwach omawia przyczyny bezrobocia oraz zmiany stopy bezrobocia w w latach 1990 2009 proponuje sposoby przeciwdziałania bezrobociu w i w powiecie, w którym mieszka oraz formułuje wnioski oblicza stopę bezrobocia w prognozuje zmiany w strukturze zatrudnienia w 16. Struktura narodowościowa. Społeczności etniczne regionów zamieszkiwanych przez mniejszości narodowe mniejszości etnicznych wyjaśnia, dlaczego Polska jest krajem niemal jednolitym narodowościowo opisuje strukturę narodowościową porównuje liczebność mniejszości narodowych w przed II wojną światową i obecnie oraz wyjaśnia przyczyny tych zmian wykazuje zróżnicowanie struktury narodowościowej sprzed II wojny światowej i obecnie analizuje przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia charakteryzuje dorobek kulturowy wybranych grup etnicznych i mniejszości narodowych

mniejszości narodowych w 17. Urbanizacja odczytuje z danych statystycznych wskaźniki urbanizacji dla wybranych województw obszarów najbardziej zurbanizowanych w rozróżnia typy aglomeracji w porównuje rozmieszczenie i wielkość miast w oraz zamieszkiwanym regionie opisuje aglomeracje policentryczne i monocentryczne na podstawie danych statystycznych i map tematycznych opisuje funkcje miast na wybranych przykładach porównuje wskaźnik urbanizacji swojego województwa z dowolnie wybranym województwem i formułuje wnioski wykazuje różnice między aglomeracją policentryczną a monocentryczną ocenia wpływ migracji ludności ze wsi do miast na proces urbanizacji analizuje i ocenia rozmieszczenie wielkich miast w na podstawie mapy ogólnogeograficznej oblicza wskaźnik urbanizacji w wybranych obszarach i interpretuje go omawia problemy mieszkańców dużych miast

Rolnictwo i przemysł 18. Warunki rozwoju rolnictwa obszarów o najkorzystniejszych warunkach przyrodniczych rozwoju rolnictwa i wskazuje je na mapie wymienia czynniki ograniczające rozwój rolnictwa wyjaśnia funkcje rolnictwa wymienia główne cechy struktury użytkowania ziemi oraz wielkości i własności gospodarstw rolnych w na podstawie danych statystycznych opisuje za pomocą danych statystycznych poziom nawożenia i mechanizacji rolnictwa w opisuje poziom mechanizacji i chemizacji rolnictwa w ocenia warunki przyrodnicze rozwoju rolnictwa w ocenia warunki pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa porównuje warunki rozwoju rolnictwa w z warunkami województwa, w którym mieszka oraz formułuje wnioski 19. Produkcja roślinna 20. Produkcja zwierzęca głównych roślin uprawnych w wyjaśnia znaczenie terminów: hodowla zwierząt, pogłowie opisuje główne kierunki produkcji zwierzęcej w omawia cele hodowli zwierząt obszarów upraw wybranych roślin wymienia przyczyny zróżnicowania w rozmieszczeniu wybranych upraw (pszenicy, ziemniaków, buraków cukrowych) opisuje pogłowie bydła i trzody chlewnej w w wybranych latach obszarów hodowli wybranych zwierząt opisuje strukturę powierzchni zasiewów w wyjaśnia znaczenie produkcji zwierzęcej w wyżywieniu ludności kraju wyjaśnia zróżnicowanie natężenia hodowli wybranych zwierząt gospodarskich w wybranych rejonach wyjaśnia związek między żyznością gleb a rodzajem upraw ocenia strukturę hodowli zwierząt gospodarskich w wyjaśnia przyczyny wysokich kosztów produkcji rolnej porównuje plony i zbiory wybranych roślin w i innych krajach na podstawie danych statystycznych oraz formułuje wnioski uzasadnia potrzebę rozwoju gospodarstw ekologicznych w

21. Zmiany w polskim przemyśle klasyfikuje przemysł na sekcje i działy opisuje na wybranych przykładach czynniki lokalizacji przemysłu 22. Górnictwo klasyfikuje surowce mineralne obszarów wydobywania surowców mineralnych 23. Energetyka klasyfikuje elektrownie opisuje wady i zalety poszczególnych rodzajów elektrowni charakteryzuje czynniki lokalizacji przemysłu okręgów przemysłowych opisuje czynniki lokalizacji wybranych okręgów przemysłowych w wymienia przyczyny spadku wydobycia węgla kamiennego określa przyczyny importu niektórych surowców mineralnych wybranych elektrowni cieplnych i wodnych odczytuje z danych statystycznych i diagramów wielkość produkcji energii elektrycznej wyjaśnia przyczyny przestrzennego zróżnicowania lokalizacji okręgów przemysłowych ocenia korzyści i negatywne skutki koncentracji przemysłu analizuje strukturę wydobycia surowców mineralnych w analizuje diagramy ilustrujące wielkość wydobycia wybranych surowców mineralnych w przedstawia i ocenia wpływ energetyki na stan środowiska przyrodniczego wyjaśnia związki między lokalizacją przemysłu a warunkami naturalnymi, rynkiem zbytu, szlakami komunikacyjnymi i potencjałem ludzkim uzasadnia potrzebę rozwijania nowoczesnych działów produkcji przemysłowej ocenia na podstawie danych statystycznych zasoby surowców mineralnych w wykazuje potrzebę racjonalnego wykorzystania surowców mineralnych w ocenia strukturę produkcji energii elektrycznej według rodzajów elektrowni uzasadnia potrzebę restrukturyzacji przemysłu w wybranych okręgach przemysłowych wykazuje zależności między lokalizacją kopalni w a lokalizacją zakładów przemysłowych przetwarzających wydobywane surowce wykazuje korzyści z wykorzystywania alternatywnych źródeł energii

Usługi 24. Podział usług wymienia przykłady działów usług rozwijających się i zanikających wymienia rodzaje usług świadczonych przez komunikację 25. Transport lądowy rozróżnia rodzaje transportu wyjaśnia szybki rozwój wybranych usług w wyjaśnia znaczenie łączności opisuje znaczenie telekomunikacji porównuje liczbę użytkowników internetu w z liczbą użytkowników Internetu w innych krajach Europy opisuje znaczenie poszczególnych działów transportu lądowego w gospodarce kraju i życiu codziennym omawia przestrzenne zróżnicowanie gęstości sieci kolejowej i dróg kołowych w wyjaśnia przyczyny i skutki rozwoju usług w analizuje przyczyny rozwoju telefonii komórkowej w wykazuje wady i zalety poszczególnych rodzajów transportu lądowego wyjaśnia potrzebę budowy nowoczesnych autostrad ocenia dostęp do internetu w swoim województwie i wybranych województwach ocenia przyczyny i skutki rozwoju technologii informacyjnej wykazuje wpływ transportu na rozwój innych dziedzin gospodarki wykazuje związki między łącznością a rozwojem gospodarczym wykazuje wpływ transportu na rozwój innych dziedzin gospodarki 26. Transport wodny i lotniczy wymienia cechy transportu morskiego polskich miast mających swoje lotniska wyjaśnia znaczenie transportu morskiego, wodnego śródlądowego i lotniczego w gospodarce kraju omawia znaczenie kanałów śródlądowych w porównuje wielkości przeładunków w polskich portach morskich analizuje wady i zalety transportu morskiego, wodnego śródlądowego i lotniczego wykazuje na przykładach znaczenie transportu morskiego, wodnego śródlądowego i lotniczego w wykazuje wpływ transportu na rozwój innych dziedzin gospodarki porównuje odległości oraz koszty przewozu towarów i pasażerów różnymi środkami transportu w

Polska w świecie 27. Handel 28. Turystyka 29. Miejsce w świecie głównych partnerów handlowych towarów eksportowanych z towarów importowanych do klasyfikuje turystykę ze względu na cel wyjazdów wymienia przykłady inwestycji zagranicznych w największych organizacji międzynarodowych omawia bilans handlu zagranicznego w wykazuje na przykładach walory turystyczne regionów oraz ośrodków turystycznych w o wysokich walorach turystycznych wyjaśnia potrzebę współpracy międzynarodowej euroregionów ocenia znaczenie handlu zagranicznego w rozwoju innych dziedzin gospodarki porównuje wpływy z turystyki w z wpływami z turystyki w wybranych krajach ocenia walory turystyczne z punktu widzenia zagranicznego turysty porównuje atrakcyjność turystyczną wybranych regionów w analizuje i porównuje dane statystyczne dotyczące produkcji wybranych towarów w i innych krajach wyjaśnia korzyści wynikające z inwestycji zagranicznych w analizuje dane liczbowe dotyczące bilansu handlu zagranicznego w ostatnich latach i formułuje wnioski ocenia walory turystyczne wybranych regionów wyjaśnia znaczenie turystyki krajowej jako źródła dochodu regionu i państwa ocenia korzyści wynikające ze współpracy międzynarodowej ocenia skutki integracji z UE i NATO proponuje sposoby uzyskania przez Polskę dodatniego bilansu handlu zagranicznego uzasadnia potrzebę ochrony walorów turystycznych charakteryzuje wybrany euroregion określa rolę w strukturach międzynarodowych

Przegląd regionów geograficznych Degradacja środowiska przyrodniczego 30. Zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego wymienia skutki zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego 31. Pobrzeża krain geograficznych pobrzeży i wskazuje te krainy na mapie najważniejszych miast pobrzeży i wskazuje te miasta na mapie wymienia atrakcje turystyczne pobrzeży 32. Pojezierza krain geograficznych pojezierzy i wskazuje te krainy na mapie jezior polodowcowych i wskazuje te jeziora na mapie opisuje wpływ przemysłu na stan środowiska uzasadnia konieczność segregacji śmieci oraz oszczędności energii i wody wymienia skutki zanieczyszczania środowiska środkami chemicznymi stosowanymi w rolnictwie map tematycznych najważniejsze cechy krajobrazu pobrzeży opisuje klimat pobrzeży na podstawie mapy klimatycznej opisuje najważniejsze cechy krajobrazu pojezierzy na podstawie map tematycznych rozróżnia formy polodowcowe na podstawie zdjęć i schematów ocenia wpływ ścieków komunalnych na stan czystości wód w opisuje zróżnicowanie regionalne zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego w ocenia walory turystyczne pobrzeży ocenia walory krajobrazowe i przyrodnicze pojezierzy wykazuje konieczność ochrony środowiska przyrodniczego w proponuje konkretne działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego zamieszkiwanym regionie wykazuje wpływ zewnętrznych czynników rzeźbotwórczych na ukształtowanie powierzchni pobrzeży wyjaśnia zróżnicowanie krajobrazu w pasie pojezierzy ocenia skutki społeczne i gospodarcze zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego rozwoju gospodarczego pobrzeży rozwoju gospodarczego pojezierzy określa atrakcje turystyczne pojezierzy map tematycznych najważniejsze cechy

33. Niziny Środkowopolskie najważniejszych miast pojezierzy i wskazuje te miasta na mapie krain geograficznych Nizin Środkowopolskich i wskazuje te krainy na mapie największych miast Nizin Środkowopolskich i wskazuje te miasta na mapie określa atrakcje turystyczne Nizin Środkowopolskich 34. Wyżyny e krain geograficznych Wyżyn ch i wskazuje te krainy na mapie najważniejszych miast Wyżyn ch i wskazuje te miasta na mapie określa atrakcje turystyczne Wyżyn ch gospodarki pojezierzy opisuje cechy krajobrazu Nizin Środkowopolskich na podstawie map tematycznych określa atrakcje turystyczne Nizin Środkowopolskich map tematycznych oraz ilustracji cechy krajobrazu Wyżyn ch omawia warunki przyrodnicze rozwoju rolnictwa na Wyżynie Lubelskiej wyjaśnia różnice między krajobrazem młodoglacjalnym a staroglacjalnym charakteryzuje czynniki rzeźbotwórcze Wyżyn ch opisuje wpływ działalności gospodarczej człowieka na krajobraz Wyżyny Śląskiej ocenia warunki przyrodnicze rozwoju rolnictwa Wyżyny Lubelskiej wykazuje związki między warunkami przyrodniczymi a cechami gospodarki Nizin Środkowopolskich wyjaśnia zróżnicowanie krajobrazu Wyżyn ch na podstawie map tematycznych wykazuje związki między warunkami przyrodniczymi a cechami gospodarki Wyżyn ch rozwoju gospodarczego Nizin Środkowopolskich rozwoju gospodarczego Wyżyn ch proponuje sposoby zagospodarowania terenów zdegradowanych na skutek działalności gospodarczej człowieka 35. Kotliny Podkarpackie krain geograficznych Kotlin Podkarpackich i wskazuje te krainy na mapie omawia atrakcje opisuje cechy krajobrazu Kotlin Podkarpackich na podstawie map tematycznych omawia na podstawie wyjaśnia genezę Kotlin Podkarpackich wykazuje związki między warunkami przyrodniczymi a cechami gospodarki Kotlin Podkarpackich rozwoju gospodarczego Kotlin Podkarpackich

turystyczne Kotlin Podkarpackich 36. Karpaty wyróżnia Karpaty Zewnętrzne i Wewnętrzne i wskazuje je na mapie opisuje atrakcje turystyczne Karpat Zewnętrznych Karpat Zewnętrznych map tematycznych warunki rozwoju rolnictwa w Kotlinie Sandomierskiej opisuje krajobraz Karpat na podstawie map tematycznych omawia na podstawie map klimatycznych cechy klimatu Karpat Zewnętrznych ilustracji cechy polodowcowej rzeźby wysokogórskiej Tatr charakteryzuje na podstawie schematu piętra klimatyczno- -roślinne Tatr ukazuje zróżnicowanie krajobrazu Karpat Zewnętrznych i Wewnętrznych porównuje krajobrazy Tatr Wysokich i Zachodnich wykazuje zróżnicowanie klimatyczne i roślinne Tatr Wysokich i Zachodnich uzasadnia konieczność ochrony przyrody Tatr wykazuje zależności między przeszłością geologiczną, budową geologiczną a cechami rzeźby Karpat Zewnętrznych i Wewnętrznych wykazuje związki między cechami gospodarki Tatr a warunkami przyrodniczymi rozwoju gospodarczego Beskidów oraz Pogórza Karpackiego rozwoju turystyki w Tatrach 37. Sudety opisuje położenie Sudetów i Przedgórza Sudeckiego na podstawie mapy najważniejszych miast w Sudetach opisuje atrakcje turystyczne Sudetów i Przedgórza Sudeckiego map tematycznych cechy krajobrazu Sudetów analizuje mapę klimatyczną i na jej podstawie wymienia cechy klimatu Sudetów i Przedgórza Sudeckiego map tematycznych najważniejsze cechy gospodarki Sudetów wykazuje zróżnicowanie klimatyczne i roślinne Sudetów wykazuje związki między warunkami przyrodniczymi a cechami gospodarki Sudetów i Przedgórza Sudeckiego proponuje trasę wycieczki w góry i uzasadnia swój wybór rozwoju Sudetów i Przedgórza Sudeckiego 38. Mój region moja charakteryzuje na ocenia warunki i wykazuje indywidualne

mała ojczyzna podstawie map położenie jego regionu zamieszkania w omawia tradycje regionu, w którym mieszka sporządza folder informacyjny o swoim regionie możliwości produkcji rolnej i przemysłowej w swoim regionie cechy regionu, w którym mieszka opisuje atrakcje turystyczne regionu, w którym mieszka