UFX Przenośny przepływomierz ultradźwiękowy

Badger Meter Europa GmbH UFX Przenośny przepływomierz ultradźwiękowy INSTRUKCJA OBSŁUGI Październik 2013

Spis treści 1. Podstawowe zasady bezpieczeństwa...3 2. Uruchomienie...4 3. Wprowadzenie i zasada działania...6 4. Dane techniczne...6 5. Obsługa i terminologia...7 5.1 Umiejscowienie czujnika...8 5.2 Pozycja czujnika na rurociągu...9 5.3 Przygotowanie rurociągu...9 5.4 Podłączenie czujnika...9 5.5 Przykładanie czujnika... 10 5.6 Uzyskiwanie odczytu... 10 5.7 Zmiana jednostki pomiaru... 11 5.8 Zamiana prędkości przepływu na objętość... 11 5.9 Wskazanie niskiego poziomu baterii... 11 5.10 Test wyświetlacza... 11 6. Rozwiązywanie problemów... 12 7. Zwrot produktu do naprawy / deklaracja bezpieczeństwa... 13

Podstawowe zasady bezpieczeństwa 3/13 1. Podstawowe zasady bezpieczeństwa Przed użyciem urządzenia, należy zapoznać się z niniejszą instrukcją obsługi. Tylko wykwalifikowany personel powinien dokonywać montażu i/lub jego napraw. W przypadku pojawienia się usterki należy skontaktować się z dostawcą. Montaż Nie umieszczać urządzenia w miejscach z których może upaść. Nigdy nie umieszczać urządzenia na radiatorami lub źródłami ciepła. Przeprowadzić okablowanie z dala od potencjalnych zagrożeń. Odłączyć wszelkie zasilanie przed otwarciem obudowy. Podłączenie zasilania Należy użyć źródła zasilania zgodnego z wyposażeniem elektronicznym. W przypadku wątpliwości, skontaktować się z dostawcą. Upewnić się, że zastosowane okablowanie jest odpowiednie do zastosowanego napięcia. Całe wyposażenie należy uziemić w celu ochrony przed ryzykiem porażenia. Brak uziemienia może spowodować uszkodzenie urządzenia i danych zapisanych w pamięci. Stopień ochrony Urządzenie posiada stopień ochrony IP54 i należy ochronić go przed kapiącą wodą, olejem, itp. Nastawy i praca Należy dokonywać nastaw tylko tych parametrów, które opisuje ten podręcznik. Nieprawidłowe nastawy innych parametrów mogą spowodować uszkodzenie, nieprawidłowe działanie lub utratę danych. Czyszczenie Odłączyć i odizolować wszystkie urządzenia przed ich czyszczeniem. Czyścić przy użyciu wilgotnej ścierki. Nie używać czyścideł płynnych lub w aerozolu Naprawy Należy odłączyć urządzenia od głównego zasilania i przeprowadzić naprawy za pomocą wykwalifikowanego personelu w przypadku wystąpienia jednego z poniższych: jeśli przewód lub wtyczka jest uszkodzona lub spalona jeśli urządzenie nie działa poprawnie pomimo przestrzegania instrukcji jeśli urządzenie było wystawione na działanie deszczu/wody lub innych cieczy jeśli urządzenie spadło lub zostało uszkodzone jeśli urządzenie wykazuje zmiany w działaniu, wskazując konieczność serwisu UWAGA Brak przestrzegania tych zasad bezpieczeństwa może spowodować uszkodzenie urządzenia i/lub ciała. RoHs Nasze produkty są zgodne z RoHs. Pozbywanie się baterii Baterii użytych w naszych urządzeniach należy pozbywać się zgodnie z obowiązującym prawem oraz zgodnie z dyrektywą EU 2006/66/EG.

Uruchomienie 4/13 2. Uruchomienie Ta instrukcja zawiera szczegółowe wskazówki dotyczące działania przepływomierza UFX. Poniższe instrukcje odnośnie działania przepływomierza przeznaczone są dla doświadczonych użytkowników. Jeśli użytkownik nie jest zaznajomiony z urządzeniem tego typu, należy zapoznać się z instrukcjami w rozdziale 5 "Obsługa i terminologia". Krok 1: Miejsce pomiaru powinno znajdować się przynajmniej w odległości 10 średnic za i 5 przed elementami powodującymi turbulencje (kolanka, trójniki, zawory, itp.). 10 śr. 5 śr. Krok 2: Na rurociągu poziomym, należy umiejscowić czujnik w odległości ok. 90 O od szczytu rurociągu. NIE TAK TAK NIE Krok 3: Przed pomiarem należy z powierzchni rurociągu usunąć brud, rdzę i farbę. Należy wyczyścić powierzchnię do czystego metalu. Rurociągi tworzywowe nie wymagają przygotowania. Krok 4: Podłączyć wtyczkę czujnika do gniazda w przetworniku.

Uruchomienie 5/13 Krok 5: Nałożyć ok. 3 mm warstwę smaru silikonowego na powierzchnię czujnika. Przyłożyć czujnik do wcześniej przygotowanej powierzchni rurociągu. Przytrzymać czujnik równolegle do osi rurociągu z kablem skierowanym zgodnie z kierunkiem przepływu cieczy. PRZEPŁYW Krok 6: Nacisnąć przycisk ON/OFF. Odczekać przynajmniej 30 sekund przed rejestracją pomiaru. Przepływomierz UFX wyłączy sie automatycznie po 3 minutach. Krok 7: Aby zmienić jednostkę pomiaru należy nacisnąć przycisk FT/SEC - M/SEC.

Wprowadzenie i zasada działania / Dane techniczne 6/13 3. Wprowadzenie i zasada działania Seria UFX przepływomierzy o zmiennej fazie wykorzystuje zmienno-fazową technologię pomiaru, pozwalającą na dokonywanie dokładnych i rzetelnych pomiarów prędkości przepływu w zamkniętych rurociągach. Przepływomierz UFX wyposażony jest w bezinwazyjny czujnik, który może być przytrzymywany ręką lub przymocowany do zewnętrznej powierzchni rurociągu. W ciągu sekund, duży, 18 mm wyświetlacz LCD wskaże stabilny pomiar wyrażony w ft/s (stopach na sekundę) lub m/s (metrach na sekundę). Przepływomierz jest przeznaczony do pomiarów na rurociągach metalowych, tworzywowych lub gumowych zawierających ciecze z zawiesiną lub gazem o cząsteczkach większych niż 100 ppm działających jako reflektory. Przepływomierze o zmiennej fazie wykorzystują dwa piezoelektryczne kryształy zabudowane w jednym czujniku do wysyłania fali ultradźwiękowej w strumień przepływającej cieczy i odbierania odbitego od reflektorów (zawiesiny lub pęcherzyków gazu) sygnału. Patrz rysunek poniżej. Zasada pomiaru bazuje na zjawisku Dopplera. Częstotliwość fali ultradźwiękowej ulega zmianie na skutek odbicia się od cząstek stałych lub pęcherzyków gazu niesionych przez medium. Wartość przesunięcia częstotliwości zleży od prędkości poruszania się tych cząstek i jest równa prędkości cieczy w danym punkcie profilu prędkości. PRZEPŁYW 4. Dane techniczne Opis Zasilanie Zakres pomiaru Temperatura pracy Stopień ochrony Dokładność Montaż czujnika Specyfikacja 4 baterie alkaiczne AAA dostarczające moc na ponad 30 godzin pracy 0,10 do 9,00 m/s [0,30 do 30,00 stóp/s] Przetwornik: -20 o do +60 o C Czujnik: -40 o do +80 o C NEMA 12X, odporny na zachlapania +2% pełnej skali Ręczny, z wykorzystaniem smaru silikonowego, np. DOW 111

Obsługa i terminologia 7/13 5. Obsługa i terminologia Kabel czujnika Wtyczka Gniazdo Wyświetlacz Przyciski Czujnik Uwaga: Komora baterii znajduje się z tyłu obudowy. Należy odkręcić dwie górne śruby aby uzyskać dostęp do komory.

Obsługa i terminologia 8/13 5.1 Umiejscowienie czujnika Wybór prawidłowego miejsca pomiaru przepływu jest najważniejszy w całej procedurze. Czujnik przepływomierza UFX zawiera dwa kryształy piezoelektryczne do wysyłania i odbierania sygnałów ultradźwiękowych przez ściankę rurociągu. Miejsce pomiaru należy wybrać adekwatnie do prostych odcinków rurociągu (bez zaburzeń przepływu), zarówno od strony napływu jak i odpływu, tak aby uzyskać stabilny i dokładny pomiar. Przykłady najczęstszych konfiguracji oraz zalecane długości prostych odcinków rurociągu zostały przedstawione w tabeli poniżej: Konfiguracja rurociągu i pozycja czujnika Strona napływu Średnice rurociągu Strona odpływu Średnice rurociągu Uwaga: Jeśli odpowiednie proste odcinki rurociągu nie mogą być zachowane, przepływomierz UFX będzie zachowywał powtarzalność pomiaru lecz w większości przypadków z pogorszeniem dokładności pomiaru.

Obsługa i terminologia 9/13 5.2 Pozycja czujnika na rurociągu Jeśli czujnik jest umiejscowiony na poziomym rurociągu to najlepszym miejscem jest godzina 3 lub 9 zakładając że godzina 12 to góra rurociągu. Te pozycje zazwyczaj zapewniają optymalną penetrację akustyczną. Jak przedstawiono na rysunku poniżej, pozycja na górze lub dole rurociągu może być utrudniona przez odpowiednio zbyt dużą ilość gazu lub osadu. Jeśli czujnik będzie umiejscowiony na pionowym rurociągu, wówczas jest pozycja jest dowolna. NIE TAK TAK NIE 5.3 Przygotowanie rurociągu Przed przyłożeniem czujnika do powierzchni rurociągu należy przygotować trochę większą od czujnika powierzchnię przez oczyszczenie do surowego metalu. Należy usunąć brud, rdzę i farbę. Należy dokładnie osuszyć i wyczyścić powierzchnię montażu. Uwaga: W przypadku rurociągów tworzywowych takich jak PVC lub PVDF przygotowanie nie jest konieczne. 5.4 Podłączenie czujnika Należy wpiąć wtyczkę do gniazda w obudowie przetwornika. Połączenie jest polaryzowane dlatego koniecznie jest zwrócenie uwagi na rowek klinowy w połączeniu. Uwaga: Odporność na zachlapania jest zapewniona tylko wtedy gdy wtyczka czujnika jest odpowiednio podłączona do gniazda. Zaleca się podłączenie przed wejściem do strefy, gdzie przepływomierz może być narażony na upuszczenie lub zachlapanie cieczą.

Obsługa i terminologia 10/13 5.5 Przykładanie czujnika Aby zapewnić akustyczną przewodność pomiędzy czujnikiem a powierzchnią rurociągu, koniecznym jest użycie smaru silikonowego. Przepływomierz dostarczany jest z tubką smaru Dow Corning 111 na bazie silikonu. Ten smar jest odpowiedni dla większości instalacji. Jeśli używany jest smar alternatywny to należy zwrócić uwagę na jego właściwości. Smar nie powinien rozpływać się w temperaturze powierzchni rurociągu lub otoczenia. Należy nanieść na czujnik warstwę smaru o grubości ok. 3 mm. Umieścić czujnik na wcześniej przygotowanej powierzchni z kablem zwróconym w kierunku przepływu cieczy. Patrz rysunek poniżej. Wyrównać czujnik z osią rurociągu tak aby był położony równolegle do niej. Należy docisnąć czujnik tylko z taką siłą aby utrzymać go w miejscu. W przypadku braku wskazań należy przetrzeć kciukiem suchą powierzchnię czujnika. W rezultacie przepływomierz powinien wskazać odczyt małego przepływu. Dalsze wskazówki opisane są w rozdziale "Rozwiązywanie problemów". Kabel czujnika PRZEPŁYW 5.6 Uzyskiwanie odczytu Należy nacisnąć przycisk ON/OFF. Podczas uruchomienia przepływomierz UFX przeprowadzi wewnętrzną diagnostykę i uruchomi przetwornik. W tym czasie przepływomierz wyświetli informację Hold przez ok. 5 sekund. Jeśli czujnik jest prawidłowo zamocowany (przytrzymywany) do rurociągu zawierającego ciecz z zawartością części stałych minimum 100 ppm i wielkości 100 mikronów lub większych, lub zawartością pęcherzyków gazu, na wyświetlaczu pojawi się wartość prędkości przepływu. Domyślną jednostką pomiaru są stopy na sekundę (FPS). Czas odpowiedzi przepływomierza UFX to około 10 sekund na otrzymanie pomiaru. Odpowiedni poziom sygnału jest otrzymany po pojawieniu się w prawym górnym rogu wyświetlacza ikony OK. Patrz rysunek poniżej. Odczyty otrzymane bez wyświetlenia tej ikony mogą być błędne. Zaleca się przeprowadzenie odczytów przez przynajmniej 30 sekund w celu zapewnienia ich stabilności. Przepływomierz UFX może być wyłączony przez naciśnięcie przycisku ON/OFF lub wyłączy się automatycznie po 3 minutach pracy.

Obsługa i terminologia 11/13 5.7 Zmiana jednostki pomiaru Zmiana jednostki pomiaru ze stóp/sekundę na metry/sekundę odbywa się przy pomocy przycisku FT/SEC M/SEC. 5.8 Zamiana prędkości przepływu na objętość Odczyty prędkości przepływu uzyskane za pomocą przepływomierza UFX mogą być zamienione na objętościowe natężenie przepływu takie jak np. litry/minutę. Poniżej zostały pokazane odpowiednie wzory: dla zamiany na litry/minutę (średnica wewnętrzna podana w mm): l/min = m/s x 0,047 x średnica 2 dla zamiany na galony/minutę (średnica wewnętrzna podana w calach): gal/min = stopy/s x 2,448 x średnica 2 5.9 Wskazanie niskiego poziomu baterii W momencie spadku poziomu baterii do wartości 4 V, po prawej stronie wyświetlacza pojawi się symbol LOW BAT. Typowe baterie alkaiczne dostarczą energii na ok. 2 godziny pracy po pojawieniu się symbolu LOW BAT. Przepływomierz nie będzie dłużej działał gdy poziom baterii spadnie do wartości 3,5 V. Przy poziomie 3,5 V i niżej na wyświetlaczu pojawi się informacja Err1 i przepływomierz wyłączy się automatycznie. Należy wymienić baterie odkręcając dwie śruby znajdujące się na górze obudowy. Należy włożyć 4 sztuki nowych baterii alkaicznych AAA zwracając uwagę na polaryzację oznaczoną w komorze baterii, a następnie zamknąć komorę. Nowy zestaw baterii zapewni pracę na ok. 30 godzin. Nie zaleca się użycia baterii węglowych. Nie należy dopuścić do sytuacji w której baterie są pozostawione w urządzeniu w okresie magazynowania. Rozładowane baterie mogą przeciekać powodując uszkodzenie wewnętrznych obwodów przepływomierza UFX. Uszkodzenia spowodowane przeciekającymi bateriami nie będą uwzględniane jako podlegające gwarancji. 5.10 Test wyświetlacza Przepływomierz UFX posiada oprogramowanie do weryfikacji działania poszczególnych segmentów wyświetlacza LCD. Aby uruchomić test wyświetlacza należy wyłączyć przepływomierz. Następnie nacisnąć i przytrzymać przycisk ft/s - m/s i nacisnąć przycisk ON/OFF. Zwolnić przyciski i sprawdzić czy wszystkie segmenty zilustrowane w rozdziale 5.6 "Uzyskiwanie odczytu" są podświetlone. Na końcu testu zostanie wyświetlona wersja oprogramowania (FX.XX).

Rozwiązywanie problemów 12/13 6. Rozwiązywanie problemów Przepływomierz nie włącza się po przyciśnięciu przycisku ON/OFF Na wyświetlaczu pojawia się symbol Err1 Na wyświetlaczu nie pojawiają sie wskazania pomiaru oraz brak ikony OK Na wyświetlaczu widoczne są poziome kreski Odczyty są widocznie ale na wyświetlaczu brak jest ikony OK Błędne odczyty Sprawdzić czy baterie znajdują się w komorze oraz ich stan naładowania. Niski stan naładowania baterii. Koniecznie wymienić baterie na nowe. Słaba przewodność akustyczna. Nałożyć więcej smaru silikonowego na czujnik. Upewnić się że rurociąg jest całkowicie wypełniony cieczą. Jeśli rurociąg posiada tworzywową wykładzinę, należy umiejscowić czujnik w innym miejscu. Czujnik nie działa. Przetrzeć czujnik kciukiem w celu uzyskania odczytu. Ciecz zawiera mniej niż 3% części stałych. Umiejscowić czujnik bliżej źródła turbulencji (np. kolanko, wylew pompy lub zaworu regulacyjnego). Prędkość przepływu jest większa niż 9 m/s. Poziom sygnału jest za niski. Uzyskane odczyty mogą być błędne. Należy umiejscowić czujnik bliżej źródła zakłóceń hydraulicznych. Nieprawidłowy montaż czujnika. Inne urządzenie ultradźwiękowe w pobliżu działa na tej samej częstotliwości co UFX. Nadmierne drgania rurociągu. Bardzo lepka ciecz powodująca wskazanie zaniżonej wartości przepływu. Rurociąg częściowo wypełniony cieczą.

13/13 7. Zwrot produktu do naprawy / deklaracja bezpieczeństwa Proszę skopiować, wypełnić i podpisać poniższą deklarację i załączyć przy każdym zwrocie urządzenia do naprawy. Żadne naprawy nie zostaną dokonane przed otrzymaniem deklaracji bezpieczeństwa należycie wypełnionej i podpisanej. Deklaracja bezpieczeństwa Do : Dotyczy. : Od : Dział : Zaznacza się, że żadne naprawy nie zostaną dokonane przed otrzymaniem deklaracji bezpieczeństwa należycie wypełnionej i podpisanej! Prosi się o przysłanie wszystkich części/urządzeń wyczyszczonych i poinformowanie o ewentualnych pozostałościach w częściach/urządzeniach. Do tego celu prosi się o użycie tego formularza. Karta charakterystyki cieczy musi być załączona w następujących przypadkach: toksyczne, niebezpieczne lub agresywne media, lub każde inne media należące do klasy niebezpiecznych. Informujemy, że nie wyczyszczone części/urządzenia będą prowadzić do dodatkowych kosztów. Dodatkowymi kosztami wynikającymi z czyszczenia będziemy obciążać użytkownika. Ponadto, zastrzegamy sobie prawo do odesłania części/urządzeń do wyczyszczenia na koszt odbiorcy! Deklaracja My niżej podpisanie potwierdzamy, że przesłane części/urządzenia zostały wyczyszczone i nie zawierają żadnych niebezpiecznych cieczy lub pozostałości po nich i/lub cieczach czyszczących. Wszelkie ewentualne pozostałości mogą być: nieszkodliwe niebezpieczne, toksyczne, itp. w załączeniu karty charakterystyki Podpis osoby odpowiedzialnej: Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej: (drukowanymi literami) Data: Pieczęć firmowa:

Hotline Tel: +49-7025-9208-0 Fax: +49-7025-9208-15 E-Mail: badger@badgermeter.de Badger Meter Europa GmbH Subsidiary of Badger Meter, Inc. Nürtinger Strasse 76 72639 Neuffen (Germany) E-mail: badger@badgermeter.de www.badgermeter.de