TEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO w IV Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku w roku 2014 Za wybór tematu, dobór pozycji bibliograficznych, zakres materiału i kompozycję prezentacji odpowiedzialność ponosi abiturient. I. LITERATURA 1. Oblicza współczesnego klasycyzmu. Przedstaw na przykładach utworów wybranych twórców. 2. Poezja jako narzędzie walki z systemem totalitarnym. Omów zjawisko, odwołując się do wybranych utworów literatury powojennej. 3. Satyra, ironia, groteska w literaturze współczesnej. Omów na wybranych 4. Literatura dokumentalna jako diagnoza rzeczywistości. Przedstaw na wybranych przykładach literatury dwudziestowiecznej. 5. Kroniki holocaustu. Przywołaj i przedstaw utwory upamiętniające zagładę polskich Żydów. 6. Obraz holocaustu zapisany we współczesnej poezji i prozie. Przedstaw na 7. Despotyzm, dyktatura, autorytaryzm porównaj różne przedstawienie niedemokratycznej władzy. 8. Odwołując się do wybranych wierszy Stanisława Grochowiaka, omów związki jego poezji z turpizmem. 9. Portret ofiary i kata i ich wzajemne relacje. Omów, odwołując się do utworów literatury współczesnej. 10. Teksty piosenek jako źródło wiedzy o współczesnym człowieku i jego losie. Zaprezentuj na podstawie wybranych przykładów. 11. Poeta pamięta. Przedstaw obowiązki poety w świetle literatury XX wieku. 12. Portret polskiego inteligenta w literaturze XIX i XX wieku. Dokonaj analizy wybranych przykładów, zaprezentuj wnioski. 13. Etos inteligencki w literaturze XX wieku. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie. 14. Wizje historycznej katastrofy w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, czasów wojny i współczesnej. Zaprezentuj na 15. Różne koncepcje szczęścia w literaturze. Omów odwołując się przykładów utworów literackich rożnych epok.
16. Pierwiastki klasycystyczne (oświeceniowe) i romantyczne w twórczości Zbigniewa Herberta i Czesława Milosza. Przeanalizuj wybrane utwory literackie. 17. Na wybranych przykładach literatury XIX i XX wieku omów problem ludzkiej samotności. 18. Mała ojczyzna. Zaprezentuj współczesną twórczość literacką związaną z Twoim regionem. 19. Biografia jako klucz interpretacyjny. Prezentując sylwetkę wybranego gdańskiego twórcy, omów związki między życiem artysty a jego twórczością. 20. Słynne spory literackie. Na podstawie wybranych przykładów wykaż ich wpływ na programy artystyczne poszczególnych epok. 21. Modele patriotyzmu prezentowane w polskiej literaturze baroku i oświecenia. Porównaj, odwołując się do wybranych utworów wskazanych epok. 22. Obraz natury w wybranych utworach XVIII i I połowy XIX wieku. Przedstaw na przykładach wybranych dzieł. 23. Optymistyczna i pesymistyczna wizja świata i człowieka. Zaprezentuj na wybranych przykładach literatury barokowej i oświeceniowej. 24. Problematyka moralna i egzystencjalna w Fauście J. W. Goethego i Mistrzu i Małgorzacie Michaiła Bułhakowa. Porównaj sposób ich przedstawienia. 25. Rola konceptu w kreowaniu świata i człowieka w poezji barokowej. Zaprezentuj na 26. Dokonaj analizy porównawczej wybranych hymnów z epoki średniowiecza, renesansu i oświecenia. 27. Jam jest tą siłą, która wiecznie zła pragnąc, wiecznie czyni dobro. Przedstaw różne oblicza szatana w literaturze. 28. Śmiechem naprawić obyczaje. Omów, w jaki sposób twórcy różnych epok realizowali przytoczone hasło. 29. Portret polskiego rycerza wykreowany przez twórców literatury. Zaprezentuj, porównując bohaterów różnych utworów literackich. 30. Stereotyp Polaka, Żyda, Niemca w literaturze XIX i XX wieku. Zaprezentuj problem, odwołując się do wybranych dzieł. 31. Bohaterowie romantycy i pozytywiści. Porównaj ich postawy, odwołując się do wybranych utworów. 32. Romantyczne i pozytywistyczne kryteria oceny człowieka. Na podstawie wybranych przykładów omów podobieństwa i różnice między nimi. 33. Motyw miasta i sposoby kreacji przestrzeni we współczesnej literaturze. Omów, odwołując się do twórczości gdańskich pisarzy. 34. Rola poety i poezji w literaturze. Omów, odwołując się do przykładów utworów romantyków, modernistów, Skamandrytów. 35. Postawa człowieka totalitarnego. Zaprezentuj różne ujęcia tej postawy na przykładach utworów współczesnych. 36. Współczesne reinterpretacje mitów greckich w polskiej poezji. Zaprezentuj temat, przywołując teksty Zbigniewa Herberta i Wisławy Szymborskiej. 37. Na wybranych przykładach literackich z różnych epok objaśnij funkcje konwencji onirycznej. 38. Utopie i antyutopie w literaturze sposoby kreowania i funkcje. Omów na
39. Góry jako źródło inspiracji artystycznej. Przedstaw na przykładzie wybranych utworów różnych epok. 40. Obraz ojczyzny zapisany w dziełach polskich romantyków. Zaprezentuj na wybranych przykładach utworów z I połowy XIX wieku. 41. Wpływ romantyków w ewolucję gatunków literackich. Przedstaw na przykładzie wybranych utworów. 42. Poglądy na zadania literatury wyrażone w dwóch kolejnych epokach. Rozwiń temat na przykładzie dzieł literackich i publicystycznych. 43. Miasto jako przestrzeń życiowa człowieka. Omów temat na przykładach utworów twórców związanych z Gdańskiem. 44. Nauczyciel i uczeń w literaturze. Zaprezentuj temat na wybranych 45. Losy mieszkańców Gdańska lub Pomorza w czasie II wojny światowej. Przedstaw na 46. Pierwowzory greckie bierzcie do rąk i czytajcie w dzień i w nocy. Na wybranych przykładach pokaż, w jaki sposób literatura epok następnych odwoływała się do propozycji Horacego. 47. Świat i człowiek w pieśniach Horacego i Jana Kochanowskiego. Dokonaj porównawczej analizy wybranych utworów poetyckich. 48. Obraz getta w literaturze polskiej. Zaprezentuj ujęcia przestrzeni w wybranych utworach literatury współczesnej. 49. Obóz zagłady a obóz pracy w literaturze XX wieku. Dokonaj porównania, odwołując się do wybranych przykładów literatury polskiej i europejskiej. 50. Portret powstańca żołnierza walczącego o wolność ojczyzny. Zaprezentuj na 51. Przedstaw na wybranych przykładach założenia, mechanizmy i skutki działania systemu totalitarnego. 52. Głos Z. Nałkowskiej, Tadeusza Borowskiego i Jerzego Andrzejewskiego w sprawie człowieka zlagrowanego. Zaprezentuj w oparciu o wybrane utwory. 53. Losy gdańskich Polaków i Niemców zapisane we współczesnej literaturze. Porównaj, odwołując się do wybranych przykładów. 54. Wędrówka uliczkami dzielnic Gdańska. Przedstaw sposób kreowania przestrzeni w literaturze twórców związanych z miastem. 55. Słowo poety głosem pokolenia. Przedstaw, odwołując się do utworów wybranych twórców. 56. Człowieczy los zapisany w poezji M. Konopnickiej i J. Kasprowicza. Zaprezentuj temat na przykładzie wybranych utworów. 57. Między pragnieniem a koniecznością: dramat ludzkich wyborów. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów różnych epok. 58. Mit o Prometeuszu i jego literackie interpretacje. Porównaj różne realizacje w wybranych utworach. 59. Wyznanie, dziennik, autobiografia jako specyficzna forma rozmowy twórcy z czytelnikiem. 60. Idealiści i marzyciele w zderzeniu z rzeczywistością zmieniają świat, czy świat ich zmienia? Rozważ problem na przykładach wybranych bohaterów.
61. Różne ujęcia wybranych dzielnic Gdańska zapisane w literaturze XIX lub XX wieku. Przedstaw, odwołując się do twórczości wybranych pisarzy. 62. Kontrast dwóch generacji i postaw: konserwatyzm Sarmatów a oświeceniowy światopogląd obozu reform. Omów na przykładzie utworów literackich i publicystycznych. 63. Między pragnieniem a koniecznością: dramat ludzkich wyborów. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów różnych epok. 64. Polska Chrystusem Polska Winkelriedem, czy pawiem i papugą narodów? Różnorodność wizji Polski w literaturze romantycznej. 65. Ludowość i ludomania. Omów różne sposoby nawiązania do folkloru i życia ludu w twórczości literackiej. 66. Niepokoje ludzi schyłku wieku dokonaj analizy zjawiska na przykładzie twórczości wybranych autorów. 67. Jakie wartości decydują o nieśmiertelności dzieła literackiego? Rozwiń temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 68. Tradycyjne motywy i konwencje w literaturze science fiction. Rozważ problem na podstawie wybranych przykładów. 69. Fatalizm i antyfatalizm różne ujęcia ludzkiego losu. Omów zagadnienia na 70. Inspiracje kulturą śródziemnomorską w literaturze polskiej. Omów na 71. Przedstaw różne ujęcia tematyki wojennej w literaturze polskiej i obcej. 72. Na podstawie wybranych utworów omów funkcję ironii w literaturze. 73. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich. Omów na 74. Na znanych ci przykładach omów spirytualistyczny charakter literatury polskiego romantyzmu. 75. Różne postaci młodości w literaturze XIX wieku. Omów na wybranych 76. Synkretyzm rodzajowy i gatunkowy jako literacki zabieg programowy romantyzmu. Przedstaw i omów jego funkcje na podstawie analizy tekstów epoki. 77. Prezentując kreację wybranych bohaterów literackich, przeanalizuj romantyczną koncepcję tragizmu. 78. Poezja, poeta, poetyckość - omów zagadnienia na różnych przykładach literatury romantyzmu i Młodej Polski lub literatury romantyzmu i pozytywizmu. 79. Realizm literatury XIX wieku. Omów temat na podstawie analizy wybranych utworów romantyzmu i pozytywizmu. 80. Idea solidaryzmu jako podstawa pozytywistycznych haseł pracy u podstaw i pracy organicznej. Przedstaw na wybranych tekstach literackich. 81. Narracja odautorska, narracja pamiętnikarska, narracja personalna omów różne sposoby prowadzenia narracji w literaturze XIX wieku, analizując wybrane utwory. 82. Człowiek, który sam siebie stworzył [self-made-man]. Zaprezentuj wzorcowego bohatera epoki pozytywizmu, odwołując się do wybranych
postaci literackich. 83. Książki zbójnickie jako dzieła literackie, które uformowały idealistyczne postrzeganie rzeczywistości i stymulowały marzenia o świecie doskonalszym i nierealnym. Zaprezentuj na 84. Omów topos trującej literatury, która zatruwała duszę człowieka, odwołując się literatury XVII i XIX wieku. 85. Perpetuum mobile jako symboliczne przedstawienie marzenia naukowego. Zaprezentuj, wykorzystując wybrane utwory literatury XIX i XX wieku. 86. Odwołując się do biografii wybranych twórców i ich dzieł, porównaj rolę artysty w romantyzmie i pozytywizmie. 87. Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 88. Konflikt pokoleniowy. Omów różne ujęcia tego motywu w tekstach literatury wybranych epok. 89. Analizując postawy bohaterów literackich, porównaj postawy buntowników doby romantyzmu i pozytywizmu. 90. Kobieta wieku XIX. Scharakteryzuj postaci kobiece w wybranych utworach literackich. 91. Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do literatury wybranych epok. 92. Odwołując się do wybranych dzieł, przedstaw motyw podróży w wybranych epokach. 93. Omów tendencje witalizmu, intuicjonizmu i spirytualizmu w polskiej poezji modernizmu i dwudziestolecia międzywojennego. 94. Naturalizm jako światopogląd i metoda twórcza. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych dzieł literackich. 95. Kobiety poetki i ich liryka. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do poezji XIX i XX wieku. 96. Biblia jako źródło tematów literackich okresu Młodej Polski. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów. 97. Zaprezentuj relacje człowiek Bóg w Literaturze różnych epok. 98. Przedstaw ewolucję sonetu jako gatunku literackiego, odwołując się do przykładów z różnych epok. 99. Ewolucja ballady od Mickiewicza do Leśmiana. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych przykładów. 100. Rozważ i dokonaj opisu sposobów funkcjonowania motywów mitologicznych w literaturze XIX i XX wieku, odwołując się do wybranych przykładów. 101.Kabaret literacki w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Omów, odwołując się do twórczości wybranych autorów obu epok. 102. Omów temat starości w wybranych dziełach literackich różnych epok. 103. Omów zagadnienie ludzi wykluczonych w przykładach literackich XIX i XX wieku. 104. Prześledź różne postacie hedonizmu w literaturze wybranych epok. 105. Zaprezentuj postacie idealistów na wybranych przykładach utworów różnych epok. 106. Obowiązki inteligencji w świetle polskiej literatury 2. połowy XIX i początków XX wieku. Omów zagadnienie na
107. Człowiek w drodze omów różne realizacje motywu w wybranych utworach różnych epok. 108. Omów zagadnienie ludzkiej wolności i odpowiedzialności zapisane w prozie XIX i XX wieku. 109. Literackie źródła inspiracji w twórczości J. R. R. Tolkiena. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych utworów. 110. Na podstawie wybranych utworów omów funkcję magii i czarów. Odnieś się przykładów z różnych epok. II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1.Proza Brunona Schulza i malarstwo Marka Chagalla. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż i omów podobieństwo w ich twórczości. 2. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów zagrożenia. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż podobieństwa i różnice. 3. Obecność wątków i motywów mitologicznych w literaturze i malarstwie różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów omów różne sposoby czerpania inspiracji z mitologii. 4. Wybitne adaptacje filmowe. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj filmy, które Twoim zdaniem zdecydowanie górują nad literackim oryginałem. 5. Niepokoje wieku XVII i ich odbicie w literaturze, malarstwie, muzyce... Omów temat na przykładach wybranych dzieł. 6. Teatr mój widzę ogromny. Na podstawie wybranych przykładów omów wpływ Stanisława Wyspiańskiego na wielką reformę teatru europejskiego z przełomu XIX i wieku. 7. Motyw powstania styczniowego i jego funkcje w literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów na podstawie wybranych przykładów. 8. Ludowe inspiracje w literaturze i sztuce różnych epok. Przedstaw wybrane przykłady. 9. Kultura masowa a kultura elitarna. Przedstaw tę opozycję na podstawie wybranych przykładów z literatury i sztuki. 10. Etyka i polityka. Prześledź funkcjonowanie tego związku w wybranych dziełach literackich i filmowych. 11. Brzydota kategorią estetyczną? Podejmując próbę odpowiedzi, sięgnij po wybrane dzieła literackie i plastyczne. 12. Omów zjawisko kiczu, analizując wybrane przykłady z różnych dziedzin sztuki i literatury. 13. Na podstawie wybranych przykładów omów funkcjonowanie motywu grozy w literaturze i sztuce. 14. Odwołując się do wybranych przykładów literackich i filmowych, przedstaw relacje między rodzicami a dziećmi.
15. Kresy w literaturze i filmie. Przedstaw na 16. Obrazy Gdańska w ujęciach literackich i filmowych. Omów na wybranych 17. Motyw pożegnania w literaturze i sztuce. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych dzieł. 18. Portrety polskich powstańców inspirowane literaturą. Porównaj, odwołując się do wybranych dzieł 19. Różnorodne prezentacje kobiety jako bohaterki dzieł sztuki. Odwołaj się do wybranych przykładów. 20. Zaprezentuj na wybranych przykładach różnorodność nawiązań do motywów średniowiecznych w literaturze i sztuce późniejszych epok. 21. Zaprezentuj różne ujęcia Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. 22. Piekło i jego przedstawiciele w literaturze i sztuce. Zaprezentuj funkcjonowanie tego motywu w wybranych dziełach. 23. Tatry i Zakopane w artystycznych doznaniach i przetworzeniach. Przedstaw funkcjonowanie motywu w literaturze, malarstwie i muzyce na wybranych 24. Motywy apokaliptyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw różnorodne ujęcia. 25. Komiks papka dla umysłu czy popularny sposób przekazu fabularnego? Omów na 26. Świat prowincji w opowiadaniach B. Schulza i obrazach M. Chagalla. Analiza porównawcza wybranych dzieł. 27. Topos wędrówki w literaturze i sztuce XIX wieku. Porównaj wybrane dzieła. 28. Szary człowiek też jest bohaterem - przedstaw współczesne literackie, malarskie i filmowe wizerunki tego bohatera. 29. Surrealizm w literaturze i sztuce. Porównaj dzieła różnych twórców. 30. Literackie i filmowe postaci czarodziejów. Porównaj, odwołując się do wybranych dzieł. 31. Stroje bohaterów literackich i filmowych jako element charakterystyki postaci. Omów na 32. Przedstaw na wybranych przykładach różnorodne funkcje motywów orientalnych w kulturze europejskiej (polskiej). 33. Karykatura i groteska sposób mówienia o świecie przez literaturę i malarstwo. Przedstaw na 34. Antyk źródłem inspiracji twórców kultury renesansu i czasów współczesnych. 35. Motywy animalistyczne w literaturze i filmie. Poddaj analizie wybrane przykłady. 36. Zaprezentuj różne ujęcia motywu Stabat Mater Dolorosa w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. 37. Przeanalizuj obecność różnych kanonów piękna w literackich i plastycznych kreacjach kobiet. Odwołaj się do dowolnych przykładów z dwóch różnych epok. 38. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie, malarskie, rzeźbiarskie czy filmowe. 39. Polscy pisarze w interpretacji reżyserów filmowych omów na wybranych
40. Skandaliści swoich epok. Twórcy i ich dzieła budzące kontrowersje omów na wybranych przykładach literackich i innych tekstach kultury. 41. Sceny z życia świętych w literaturze i sztuce. Porównaj wybrane teksty kultury. 42. Na wybranych przykładach omów funkcjonowanie motywów turpistycznych w literaturze i malarstwie różnych epok. 43.Szekspir w interpretacji reżyserów filmowych. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych przykładów. 44. Przedstawienie świata postapokaliptycznego w literaturze i sztuce. Omów na 45. Motywy zagłady w sztuce. Omów na przykładzie wybranych dzieł literackich, plastycznych i filmowych. 46. Funkcje symbolu w literaturze i malarstwie. Rozwiń zagadnienie na podstawie wybranych dzieł różnych epok. 47. Impresjonistyczne pejzaże. Przedstaw temat na przykładzie literatury i sztuki modernistycznej. 48. Literackie i malarskie kreacje przyrody w wybranych epokach. Dokonaj analizy porównawczej. 49. Przedstawienia dawnego Gdańska w literaturze, malarstwie lub filmie. Zaprezentuj na 50. Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich, malarskich i filmowych. 51. Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze, malarstwie lub filmie. Przedstaw, analizując wybrane dzieła. 52. Obrazy codzienności w literaturze i sztuce. Porównaj różne ujęcia w twórczości artystów XIX- wiecznych. 53. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne ( malarskie, rzeźbiarskie, filmowe ). 54. Odwołując się do dzieł wybranych twórców, przedstaw motyw podróży w wybranych dziełach literackich i plastycznych rożnych epok. 55. Motyw miasta w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy obrazu na wybranych przykładach dzieł. 56. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje tekstów literackich. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł filmowych i literackich. 57. Między science fiction a fantasy. Przyszłość jako parabola współczesności omów na wybranych przykładach dzieł literackich i filmowych. 58. Holocaust w literaturze, malarstwie i filmie. Przeanalizuj przedstawienie problematyki zagłady narodu żydowskiego w różnych dziedzinach sztuki. 59. Autorytaryzm, dyktatura, despotyzm zaprezentowane w literaturze i filmie. Przeanalizuj różne przedstawienia władzy niedemokratycznej w wybranych dziełach. 60. Między heroizmem a apokalipsą spełnioną. Porównaj różne obrazy wojny w literaturze i sztuce. 61. Sposoby funkcjonowania motywów mitologicznych w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Rozważ na podstawie wybranych utworów.
III. JĘZYK 1. Objaśnij funkcję frazeologizmów w wybranych utworach współczesnego poety. 2. Zjawisko nowomowy w prasie powojennej. Omów zagadnienie w oparciu o konkretne przykłady. 3. Najczęściej spotykane błędy językowe. Wyjaśnij, na czym polegają i przedstaw ich klasyfikację. 4. Przywołując wybrane przykłady, omów zjawisko mody językowej. 5. Język potoczny jako źródło literatury współczesnej. Przedstaw zagadnienie na 6. Współczesny dekalog zawarty w muzycznych manifestach pokolenia. Przedstaw zjawisko, odwołując się do wybranych dzieł. 7. Analizując wybrane przykłady, wyjaśnij, jakie czynniki wpływają na poprawność językową 8. Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i oceń, jak ma się tytuł wypowiedzi prasowej do jej zawartości. 9. Analizując wybrane przykłady, wyjaśnij, w jaki sposób język może stać się narzędziem manipulacji. 10. Rola języka w zakłamywaniu rzeczywistości. Na podstawie wybranych materiałów prasowych i przykładów literackich omów zagadnienie nowomowy. 11. Oceń przydatność stylistyczną zgrubień i zdrobnień, wykorzystując wybrane utwory literackie. 12. Neologizmy, ich typy i funkcja stylistyczna. Omów na przykładzie wybranych tekstów literackich. 13. Polszczyzna wobec zapożyczeń. Prześledź wpływ języków obcych na język polski (dawniej lub współcześnie). 14. Różne sposoby realizowania gry słów. Omów zjawisko, odwołując się do wybranych fraszek i aforyzmów. 15. Na podstawie wybranych przykładów omów stylistykę listów z różnych epok. 16. Język ezopowy w literaturze XIX i XX wieku. Omów na podstawie wybranych przykładów. 17. Cele i sposoby wykorzystania języka w Internecie. Omów i oceń zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów. 18. Na podstawie analizy języka narracji utworów (np. Marka Hłaski, Sławomira Mrożka, Mirona Białoszewskiego) określ funkcję języka potocznego w literaturze współczesnej. 19. Wykorzystując zgromadzony materiał, scharakteryzuj język komentatorów sportowych. 20. Zjawisko puryzmu i liberalizmu językowego w mediach. Odwołując się do zebranych przykładów, scharakteryzuj i oceń język prezenterów radiowych i telewizyjnych.
21. Język utworów Gombrowicza i Witkacego jako wyzwanie wobec tradycji. Omów na 22. Ekspansja języków obcych na język polski na progu XX wieku. Omów zjawisko na podstawie obserwacji języka prasy, telewizji, reklamy. 23. Rozważ funkcję stylu niskiego w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów. 24. Zaprezentuj różne stanowiska wobec zapożyczeń językowych. Na zebranych przykładach oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim. 25. Na podstawie wybranych utworów wskaż i omów różnorodne funkcje neologizmów artystycznych. 26. Na podstawie wybranych przykładów omów charakterystyczne cechy języka i stylu literatury jednej epoki literackiej. 27. Styl biblijny jego rola w literaturze polskiej. Na wybranych przykładach wskaż cechy charakterystyczne stylizacji biblijnej. 28. Styl makaroniczny w piśmiennictwie i oratorstwie staropolskim jego uwarunkowania kulturowe. Omów na 29. Różnorodne funkcje stylizacji modlitewnych. Omów na 30. Mitologia jako źródło współczesnego nazewnictwa instytucji publicznych. Na zebranych przykładach wyjaśnij sens i cel zjawiska. 31. Przeanalizuj i omów różnorodne funkcje archaizacji w wybranej części (całości) Trylogii H. Sienkiewicza. 32. Na podstawie analizy języka tekstów wybranych z prasy kobiecej wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 33. Przeanalizuj i omów zjawisko indywidualizacji języka (np. w Weselu S. Wyspiańskiego). 34. Przeanalizuj i omów różnorodne funkcje dialektyzacji (np. w Chłopach W. Reymonta). 35. Przeanalizuj różnorodne funkcje stylizacji środowiskowej (np. w Lalce B. Prusa). 36. Na wybranych przykładach wykaż i omów różnice między polszczyzną oficjalną i potoczną. 37. Na zebranych przykładach dokonaj analizy języka i funkcji nagłówków prasowych. 38. Na zebranych przykładach dokonaj analizy języka reklam i wyjaśnij, jaką rzeczywistość one kreują. 39. Nazwy sklepów i zakładów usługowych w Twojej miejscowości. Dokonaj analizy leksykalno semantycznej. 40. Tytuły, nagłówki, streszczenia w wybranych tekstach ich budowa i funkcja. 41. Język jako źródło nieporozumień. Omów na 42.Sens i język grafitti. Omów na 43. Na wybranych przykładach dokonaj analizy semantycznej i słowotwórczej nazw miejscowych Pomorza Gdańskiego. 44. Zjawisko kiczu językowego w tekstach współczesnych piosenek. Omów na 45.Obraz świata kreowany w prasie kobiecej. Dokonaj analizy języka wybranych tekstów.
46. Język jako źródło społecznych, politycznych bądź kulturowych nieporozumień. Omów na przykładach wybranych wypowiedzi medialnych. Na podstawie: Informator maturalny z języka polskiego od 2005 roku, Warszawa 2003.