Sygn. akt I ACa 1420/07 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 16 kwietnia 2008 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący: SA Edyta Jefimko Sędziowie: SA Roman Dziczek (spr.) SO del. Beata Kozłowska Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Nazar po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2008 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa M. O. przeciwko [ ] sp. z o.o. w W. o ochronę praw autorskich na skutek apelacji wniesionej przez powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 września 2007 r. sygn. akt II C 140/07 1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od [ ] sp. z o.o. w W. na rzecz M. O. kwotę 3.000 zł (trzy tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2007 r. do dnia zapłaty; oddala powództwo w pozostałej części i zasądza od [ ] sp. z o.o. w W. na rzecz M. O. kwotę 942,84 zł (dziewięćset czterdzieści dwa złote 84/100) tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz znosi koszty procesu między stronami w pozostałym zakresie, 2. oddala apelację w pozostałej części, 3. znosi między stronami koszty procesu w instancji odwoławczej. 1
Sygn. akt I ACa 1420/07 UZASADNIENIE Wyrokiem z dnia 19 września 2007 roku Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo M. O. skierowane przeciwko [ ] spółce z o. o. w W. o zapłatę kwoty 15 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem trzykrotności należnego wynagrodzenia za naruszenie jego autorskich praw majątkowych i obciążył go kosztami procesu na rzecz pozwanej. Sąd oparł swe rozstrzygniecie na następujących ustaleniach: Powód wziął udział w zorganizowanym przez pozwaną spółkę konkursie fotograficznym, który odbywał się na stronie internetowej pozwanej. Uczestnictwo w konkursie odbywało się na zasadach ustalonych przez pozwaną. Internauci klubowicze zamieszali swoje zdjęcia w konkursie fotograficznym [ ] oraz oddawali głosy na zdjęcia konkursowe. Zwycięzca otrzymywał w nagrodę koszulkę klubową zaś jego zdjęcie było umieszczane w Galerii Sławy, która stanowiła część strony internetowej [ ]. W wyniku głosowania zdjęcie powoda [ ] wygrało w dniu [ ]2006 r. w konkursie. Powód otrzymał koszulkę, a jego zdjęcie zostało umieszczone w Galerii Sławy. Sąd ustalił także, że zdjęcie powoda, które wygrało w konkursie zostało w formie skadrowanej, po połączeniu go z innym zdjęciem, uwidocznione na głównym banerze pierwszej strony portalu internetowego www. [ ]. Komputer losowo wybierał zdjęcia umieszczane na banerze. Tak zmodyfikowane zdjęcie wyświetlało się na banerze strony głównej przez 3 miesiące, ale nie za każdym wejściem na tę stronę, tylko średnio raz na trzy wejścia. Powód w dniu [ ]2006 r. założył także swoją stronę internetową, na której umieścił wykonane przez siebie zdjęcia, w tym zdjęcie [ ] oraz 2
zamieścił zapis, że wykorzystanie zdjęć, w tym przetwarzanie ich może następować tylko po uzgodnieniu z powodem, a cena jednego zdjęcia wynosi 5000 zł. W dniu [ ] 2006 r. powód wysłał do pozwanej wezwanie przedprocesowe o zapłatę kwoty 15 000 zł za zamieszczenie jego zdjęcia na stronie internetowej pozwanej oraz do usunięcia tego zdjęcia z górnej części strony internetowej WWW[ ] Pozwany usunął przedmiotowe zdjęcie z banera, ale uznał, że nie nastąpiło naruszenie praw autorskich powoda. Średnie wynagrodzenie za zamieszczenie zdjęcia powoda w internecie przez okres 3 miesięcy, ale przy wyświetlaniu co trzecie wejście, zostało ustalone przez Sąd na kwotę 500 zł. Zdaniem Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem nie zostały naruszone prawa autorskie powoda. W szczególności powód nie ma roszczenia z art. 79 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Sąd ten uznał, że powód przesyłając swą fotografię na konkurs zaakceptował regulamin konkursu, a także, poprzez fakt członkostwa w klubie, istniejące zasady obiegu nadesłanych zdjęć pomiędzy poszczególnymi elementami portalu. Zdjęcie powoda zostało umieszczone w galerii sławy podstronie oraz na banerze strony głównej pozwanego. Baner ten można było potraktować jako część galerii sławy oraz jej zapowiedź. Skoro sam powód przesłał zdjęcie na konkurs, a jego wykorzystanie nastąpiło z godnie z regułami konkursu, nie było naruszenia praw powoda. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k. p. c. Od powyższego wyroku apelację wniósł powód. Zarzucił Sądowi: błąd w ustaleniach faktycznych poprzez wadliwe przyjęcie, że baner na stronie głównej pozwanej stanowił zachętę do wejścia do galerii sławy lub jej zapowiedź oraz pominięcie dowodów wskazujących, że 3
regulamin konkursu nie przewidywał zamieszczania umieszczania jego zdjęcia na jakiejkolwiek innej podstronie czy też stronie głównej, naruszenie przepisu postępowania art. 328 2 k. p. c. oraz naruszenie przepisu prawa materialnego art. 79 ust. 1 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych przez błędną jego wykładnię i jego niezastosowanie. Wskazując na powyższe podstawy powód wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 15 000 zł oraz zasądzenie kosztów postępowania ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Sąd Apelacyjny zważył, co następuje: Apelacja jest częściowo zasadna. W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym co do zdarzeń związanych z wykorzystaniem zdjęcia powoda [ ] wadliwie Sąd I instancji uznał, wbrew jednoznacznej treści regulaminu konkursu oraz przy braku podstaw do kwalifikowania banera strony głównej jako zapowiedzi podstrony z galerią sławy oraz w oderwaniu od niespornego, ustalonego faktu, że wykorzystanie zdjęcia powoda miało postać jego przetworzenia poprzez skadrowanie i połączenie z innym zdjęciem, że nie doszło do bezprawnego naruszenia majątkowych praw autorskich powoda. W konsekwencji tego naruszenia Sąd Okręgowy nie zastosował, jak był powinien, dla oceny żądania pozwu, przepisu art. 79 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631 ze zm.) Nie można zgodzić się z Sądem Okręgowym, że wbrew treści regulaminu konkursu, sam fakt zalogowania się na stronie klubowej pozwanego pozwalał na wykorzystanie zwycięskiego zdjęcia powoda na stronie głównej portalu pozwanej i jego przetworzenie, bez zgody powoda, a nadto, że baner strony 4
głównej był w istocie częścią podstrony z galerią sławy lub jej zapowiedzią. Takie ustalenie nie było swobodne, lecz dowolne i dokonane z naruszeniem art. 328 2 k. p. c. Po pierwsze, ignoruje ono sam fakt przetworzenia zdjęcia powoda; po drugie, brak wykazania związku z galerią sławy i regulaminem konkursu, (Ewentualny związek można wywieść z sukcesu zdjęcia powoda i posłużenia się nim do promocji strony internetowej pozwanej). W tej sytuacji, powód miał roszczenie o zapłatę 3 -krotności należnego wynagrodzenia. Jednakże kwota dochodzona była kwotą wygórowaną i abstrahowała od rzeczywistej wartości rynkowej zdjęcia do wykorzystania w realiach, które miały miejsce. Zdaniem Sądu Apelacyjnego to wynagrodzenie (należne) wynosiło kwotę 1000 zł (v. opinia biegłego k. 60), a jego trzykrotność 3000 zł. Ustalenie to, oparte na wyliczeniu biegłego Ł. koresponduje ze stanowiskiem pozwanej wyrażonym na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2007 r. oraz z orzecznictwem Sądu Najwyższego (por. wyrok SN z 25 kwietnia 2004 r., II CK 90/03, OSNC 2005/4/66). Jak bowiem trafnie zauważył SN w powołanym orzeczeniu Wynagrodzenie stosowne w rozumieniu art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 ze zm.), to takie wynagrodzenie, jakie otrzymałby autor (autor opracowania zależnego), gdyby osoba, która naruszyła jego prawa majątkowe, zawarła z nim umowę o korzystanie z utworu w zakresie dokonanego naruszenia. O należności odsetkowej Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 481 k. c. W pozostałej części apelacja była pozbawiona podstaw prawnych. Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 386 1 k. p. c. i art. 385 k. p. c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji. 5
100 k. p. c. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 1 k. p. c. i art. 6