Sygnatura IPTPP2/4512-423/15-6/JSz Data 2015.11.02 Autor Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2015 r. (data wpływu 28 lipca 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2015 r. (data wpływu 23 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT przez Wnioskodawczynię w związku nabyciem udziału w spółce w ramach umowy darowizny jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 28 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT przez Wnioskodawczynię w związku nabyciem udziału w spółce w ramach umowy darowizny. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 października 2015 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, zadanego pytania oraz własnego stanowiska, a także uiszczenie brakującej opłaty. We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 21 października 2015 r.). Dnia 12 grudnia 2001 r. w trzy osoby fizyczne: A.L., P.L. i M.W. będące spokrewnionymi i spowinowaconymi zawarty umowę spółki jawnej. Przedmiotowa spółka została powołana celem prowadzenia przedsiębiorstwa zarobkowego pod własną firmą: Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjno-Usługowe sp. jawna. Wspólnicy wnieśli do spółki wkłady w równej wysokości. Wspólnik M.W. podjął decyzję o zbyciu członkostwa w spółce, czyli zbyciu ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce. Obrót udziałem spółkowym nastąpi na podstawie umowy darowizny zawartej z A.L., będącą córką M.W. Po stronie darczyńcy udziału występować będzie M.W., po stronie obdarowanego natomiast, A.L. Czynność ta będzie nieodpłatna. M.W. nie uzyska z tego tytułu żadnych przysporzeń majątkowych, w tym nie uzyska żadnych świadczeń rzeczowych od spółki jak i innych wspólników. Postanowienia umowy spółki jawnej obecnie nie umożliwiają skutecznego przeniesienia ogółu praw i obowiązków na rzecz innego podmiotu przez M.W. w świetle przepisów Kodeksu spółek
handlowych, natomiast przed dokonaniem darowizny udziału dojdzie do zawarcia umowy zmieniającej umowę spółki poprzez wprowadzenie możliwości skutecznego przeniesienia ogółu praw i obowiązków na rzecz A.L. przez M.W. w świetle przepisów Kodeksu spółek handlowych. Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym. Wartość udziałów nie ulegnie zmianie, tzn. w związku z przekazaniem udziału wysokość majątku spółki nie ulegnie zmianie. W związku z darowizną obdarowana - Wnioskodawczyni nie przejmie długów i ciężarów ani zobowiązań darczyńcy. M.W. na moment dokonania czynności prawnej nie będą obciążały długi i ciężary lub zobowiązania związane ze spółką jawną, której był wspólnikiem. Ani Wnioskodawczyni ani pozostali wspólnicy nie prowadzą innej pozarolniczej działalności gospodarczej niż ta w ramach spółki jawnej: Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjno- Usługowe sp. jawna. Ogół praw i obowiązków, które Wnioskodawczyni otrzyma w drodze darowizny obejmuje udział kapitałowy, udział w ruchomościach spółki: regały, auta, towary, środki pieniężne na rachunkach obrotowych oraz to co zostało szczegółowo wskazane w sprawozdaniach, włącznie z pozostałymi przysługującymi wspólnikowi prawami (do prowadzenia spraw, reprezentacji, udziału w zyskach) i obowiązkami (prowadzenia spraw, udziału w stratach, powstrzymania się od działalności konkurencyjnej). W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 21 października 2015 r.). Czy przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego czynność prawna darowania całości lub części udziału w spółce jawnej przez M.W. swojej córce Wnioskodawczyni będącej także wspólnikiem tej spółki, spowoduje obowiązek zapłacenia przez Wnioskodawczynię podatku od towarów i usług... (oznaczone w uzupełnieniu wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2) Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 21 października 2015 r.), przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego czynność prawna darowania całości lub części udziału w spółce jawnej przez M.W. swojej córce Wnioskodawczyni będącej także wspólnikiem tej spółki, nie spowoduje obowiązku zapłacenia przez Wnioskodawczynię podatku od towarów i usług. Swoje stanowisko Wnioskodawczyni uzasadnia tym, że otrzymanie przez Wnioskodawczynię w darowiźnie udziału w spółce, tj. ogółu praw i obowiązków do spółki jawnej nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT. Katalog czynności opodatkowanych VAT został określony w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U z 2011 Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. - dalej jako: ustawa o VAT). Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W konsekwencji należy uznać, że ustawa VAT obejmuje swoim zakresem przedmiotowym zbycie, a nie nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce lub innej spółce osobowej. Świadczenie takie spełnia bowiem definicję świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT. Ponadto odpłatne dostawy towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu
podatkiem VAT wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działający w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze. Przeniesienie udziału w spółce nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT nie tylko dlatego, że nastąpi nieodpłatnie, ale także dlatego, że ustawa wskazuje, że opodatkowaniu podlega zbycie a nie nabycie praw. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ( ). Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu jak właściciel zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług dostawa oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu). Co należy rozumieć przez przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się
terminem przeniesienia własności w sensie ekonomicznym, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią. Innymi słowy pojęcie przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu prawo do rozporządzania jak właściciel nie można interpretować jako prawa własności. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem dostawa towarów nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Z treści przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, iż ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, iż definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to co do zasady niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Natomiast z art. 8 ust. 2 ww. ustawy wynika, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również: użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych; nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby
naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni należy podkreślić, że czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wskazane zostały w ww. art. 5 ustawy. Wśród wymienionych w tym przepisie czynności nie zawarto nabycia udziału w spółce w ramach umowy darowizny. Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa należy stwierdzić, że czynność nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w spółce w ramach umowy darowizny nie będzie stanowić po stronie Zainteresowanej dostawy towarów ani świadczenia usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wobec powyższego, nabycie przez Wnioskodawczynię udziału w spółce w ramach umowy darowizny nie będzie u Wnioskodawczyni podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, w związku z nabyciem całości lub części udziału w spółce jawnej w ramach umowy darowizny po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek zapłacenia podatku od towarów i usług. Tym samym, oceniając stanowisko Wnioskodawczyni, należało uznać je za prawidłowe. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być zgodnie z art. 14b 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone. Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT przez Wnioskodawczynię w związku nabyciem udziału w spółce w ramach umowy darowizny. Natomiast wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem. Z kolei wniosek w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn został rozpatrzony przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach jako właściwego do wydawania interpretacji indywidualnych w zakresie tych podatków.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.