Podsumowanie zmian od września 2015 r. do września 2016 r.
Obowiązujące od 11.09.2015 r. Wprowadzone art. 5 ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. 2015, poz.774). Zmianie uległa definicja budowli (art. 3 pkt 3 pr. bud.) poprzez dodanie do przykładowego wyliczenia rodzajów budowli tablic reklamowych. Ta zmiana jest o tyle istotna, że tablica reklamowa została zdefiniowana w art. 2 pkt 16b u.p.z.p. jako przedmiot materialny przeznaczony lub służący ekspozycji reklamy wraz z jego elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, o płaskiej powierzchni służącej ekspozycji reklamy, w szczególności baner reklamowy, reklamę naklejaną na okna budynków i reklamy umieszczane na rusztowaniu, ogrodzeniu lub wyposażeniu placu budowy, z wyłączeniem drobnych przedmiotów codziennego użytku wykorzystywanych zgodnie z ich przeznaczeniem. 2
Zmiany wprowadzone ustawą krajobrazową miały na celu umożliwienie organom administracji architektoniczno-budowlanej oraz organom nadzoru budowlanego stosowanie w praktyce uchwał, o których mowa w art. 37a ust. 1 u.p.z.p. I tak, po nowelizacji, zgodnie z art. 30 ust. 6 pkt 2 pr. bud. właściwy organ wnosi sprzeciw wobec zamiaru wykonania robót budowlanych jeśli budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa miejscowego lub inne przepisy. We wskazanym przepisie inne akty prawa miejscowego to właśnie uchwała ustalająca zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. W podobny sposób znowelizowany został art. 35 ust. 1 pkt 1 pr. bud., który nakazuje organowi administracji architektoniczno-budowlanej przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego sprawdzenie projektu budowlanego m.in. z innymi aktami prawa miejscowego. Również organy nadzoru budowlanego w postępowaniu legalizacyjnym oceniają, czy budowa jest zgodna z innymi aktami prawa miejscowego (zob. art. 48 ust. 2 pkt 1 lit. a pr. bud.). Także przy ocenie prawidłowości zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części organ wnosi sprzeciw jeśli zamierzenie to narusza ustalenia m.in. innych aktów prawa miejscowego (zob. art. 71 ust. 5 pkt 2 pr. bud.). 3
Obowiązujące od 15.09.2015 r. Wprowadzone art. 29 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (Dz.U. 2015, poz. 1265) Po zmianie roboty budowlane wymienione w art. 29 ust. 1 i 2 pr. bud. przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków wymagają pozwolenia na budowę (art. 29 ust. 4 pkt 1 pr. bud.), a na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymagają dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 (art. 29 ust. 4 pkt 2 pr. bud.), przy czym do wniosku o pozwolenie na budowę oraz do zgłoszenia należy dołączyć pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie ze zmianą wprowadzoną tą ustawą (zob. art. 29 pkt 2) wojewoda jest organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji w sprawach dotyczących strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, o których mowa w ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (art. 82 ust. 3 pkt 5a pr. bud.). 4
Obowiązuje od 18.11.2015 r. Wprowadzone art. 38 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. 2015, poz. 1777). Wprowadzono zmiany, zgodnie z którymi do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć m.in. umowę urbanistyczną, jeżeli jej zawarcie jest wymagane zgodnie z miejscowym planem rewitalizacji (art. 33 ust. 2 pkt 8 pr. bud.). Ponadto, zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 7a pr. bud., do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 37i ust. 8 u.p.z.p., o ile jest wymagane. 5
Obowiązuje od 19.11.2015 r. Wprowadzone art. 3 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1642). Wprowadzono zmiany w art. 32 ust. 4 pkt 1a pr. bud. w zakresie udzielania pozwoleń na budowę. Zgodnie z tym przepisem pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwoleń, o których mowa w art. 23 ust. 1 (pozwolenia ustalającego lokalizację oraz określającego warunki wykorzystania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich) i art. 26 ust. 1 (pozwolenia ustalającego lokalizację i warunki utrzymywania kabli lub rurociągów na obszarach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego) oraz decyzji, o której mowa w art. 27 ust. 1 (decyzja ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej uzgadniająca lokalizację i sposób utrzymywania kabli lub rurociągów w wyłącznej strefie ekonomicznej) 6
ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 934 i 1014 oraz z 2015 r. poz. 1642), jeżeli są one wymagane. Wskazane pozwolenia i decyzję należy w związku z powyższym dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę, zgodnie z art. 33 ust. 2 pkt 3a pr. bud. Również projekt budowlany przewidziany do zatwierdzenia musi spełniać warunki wskazane w wyżej wskazanych pozwoleniach i decyzji (zob. art. 34 ust. 1 pr. bud.). Organy, które wydały przedmiotowe pozwolenia oraz decyzję otrzymują także decyzję o pozwoleniu na użytkowanie obiektów budowlanych, dla których wydały te pozwolenia oraz decyzję (zob. art. 59 ust. 6 pr. bud.). 7
Obowiązuje od 01.01.2016 r. Wprowadzone art. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 443). Zgodnie z obecnie obowiązującą treścią art. 82b ust. 1 pkt 1 pr. bud. organy administracji architektoniczno-budowlanej zobowiązane są prowadzić, obok rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, rejestr zgłoszeń budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, a także przekazywać do organu wyższego stopnia wprowadzone do nich dane. Odrębny rejestr zgłoszeń powinien być prowadzony dla terenów zamkniętych (art. 82b ust. 1 pkt 1a pr bud.), który wojewoda może prowadzić w formie papierowej. W takim przypadku wojewoda uwierzytelnioną kopię rejestru przekazuje do organu wyższego stopnia do piątego dnia każdego miesiąca lub, jeżeli dzień ten jest dniem wolnym od pracy, pierwszego dnia roboczego po tym terminie (art. 82b ust. 3 pr. bud.). Znowelizowany art. 82b pr. bud. w ust. 3a i 4a wskazuje jakie dane powinny być zawarte w poszczególnych rejestrach. 8
Zgodnie z art. 82b ust. 7 pr. bud. dane, o których mowa w ust. 3a i 4a, są jawne i publikowane na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, z wyjątkiem danych, o których mowa w ust. 3a pkt 1 lit. e i lit. i (adres zamieszkania lub siedziby inwestora i inne uwagi organu) oraz w pkt 2 lit. i tiret trzecie i lit. j (informacje o przekroczeniu ustawowego terminu wydania decyzji w zakresie kalendarzowej liczby dni prowadzenia postępowania, liczby dni wskazującej czas prowadzenia postępowania po odjęciu okoliczności wskazanych w art. 35 ust. 8 i liczby dni wskazującej przekroczenie terminu, o którym mowa w art. 35 ust. 6 i inne uwagi) oraz w ust. 4a pkt 5 i 12 (adres zamieszkania lub siedziby inwestora i inne uwagi), oraz danych zawartych w rejestrach, o których mowa w ust. 1 pkt 1a. Sposób prowadzenia rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę oraz rejestru zgłoszeń dotyczących budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, uwzględniając dane i informacje podlegające wpisowi do rejestru zostanie określony w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa (art. 82b ust. 8 pr. bud.). 9
Obowiązuje od 01.01.2016 r. Wprowadzone art. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych, ustawy - Prawo budowlane oraz ustawy o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności (Dz.U. 2015, poz. 1165). Zmiana dotyczy art. 5 ust. 1 pr. bud., zgodnie z którym obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym technicznobudowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Nowelizacja skonkretyzowała także wymagania, jakie powinien spełniać obiekt budowlany poprzez zmianę treści art. 5 ust. 1 pkt 1 pr. bud. 10
Kolejna zmiana w pr. bud. wynika z wprowadzenia do u.w.b. definicji nowych pojęć: wprowadzenia do obrotu (art. 2 pkt 10 u.w.b.), udostępnienia na rynku krajowym (art. 2 pkt 12 u.w.b.) i zamierzonego zastosowania (art. 2 pkt 16 u.w.b.). W związku z tym art. 10 pr. bud. otrzymał następujące brzmienie: wyroby wytworzone w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób trwały o właściwościach użytkowych umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spełnienie podstawowych wymagań, można stosować przy wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyroby te zostały wprowadzone do obrotu lub udostępnione na rynku krajowym zgodnie z przepisami odrębnymi, a w przypadku wyrobów budowlanych również zgodnie z zamierzonym zastosowaniem. Konsekwencją zmiany art. 10 pr. bud. jest dodanie do obowiązków kierownika budowy zapewnianie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10 (zob. art. 22 pkt 3e pr. bud.), a do obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego sprawdzanie jakości wykonywanych robót budowlanych i stosowania przy wykonywaniu tych robót wyrobów zgodnie z art. 10 (zob. art. 25 pkt 2 pr. bud.). Jednocześnie inspektorowi nadzoru inwestorskiego przyznano uprawnienie do wydawania kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące informacji i dokumentów potwierdzających zastosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, zgodnie z art. 10, a także informacji i dokumentów potwierdzających dopuszczenie do stosowania urządzeń technicznych (zob. art. 26 pkt 1 pr. bud.). 11
Zmiany dotyczą także katastrofy budowlanej. Zgodnie z art. 76 ust. 3 pkt 2 pr. bud. do udziału w czynnościach komisji powołanej w celu ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia może być wezwany nie tylko producent wyrobu budowlanego, ale także jego importer. Dalsze zmiany odnoszą się do obowiązków organów administracji architektonicznobudowlanej i nadzoru budowlanego. Zgodnie ze znowelizowanym art. 81 ust. 1 pkt 1 lit. e pr. bud. do podstawowych obowiązków powyższych organów należy nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego, a w szczególności stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów zgodnie z art. 10. Ponadto, organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przy wykonywaniu zadań określonych przepisami prawa budowlanego mogą żądać od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, informacji lub udostępnienia dokumentów świadczących, że wyroby stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych, a w szczególności wyroby budowlane, zostały wprowadzone do obrotu lub udostępnione na rynku krajowym zgodnie z przepisami odrębnymi (zob. art. 81c ust. 1 pkt 2 pr. bud.). Przedmiotowa nowelizacja poszerzyła także kompetencje organów o kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego, która obejmuje sprawdzanie wyrobów stosowanych przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie zgodności z art. 10, w szczególności wyrobów budowlanych (zob. art. 84a ust. 1 pkt 3 pr. bud.). 12
Obowiązuje od 07.01.2016 r. Wprowadzone art. 2 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Prawo budowlane oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. 2015, poz. 1549).. Zgodnie z art. 62 ust. 1 pkt 4a pr. bud. właściciel lub zarządca są zobowiązani przeprowadzić kontrolę w przypadku zgłoszenia przez osoby zamieszkujące lokal mieszkalny znajdujący się w obiekcie budowlanym o dokonaniu nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń, powodujących, że nie są spełnione warunki określone w art. 5 ust. 2. Kontrola ta powinna być przeprowadzona w terminie 3 dni od otrzymania zgłoszenia (zob. art. 62 ust. 2a pr. bud.). Do kontroli dodanej art. 62 ust. 1 pkt 4a pr. bud. zastosowanie ma także przepis art. 70 ust. 1 pr. bud. dotyczący usunięcia stwierdzonych uszkodzeń i uzupełnienia braków. 13
Nowe uprawnienia zyskały też organy nadzoru budowlanego, które w przypadku stwierdzenia nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów mieszkalnych, mogą nakazać, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie (zob. art. 66 ust. 1a pr. bud.). Ponadto, w razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, lub ingerencji lub naruszeń, o których mowa w art. 66 ust. 1a, właściwy organ zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających (zob. art. 69 ust. 1 pr. bud.). W związku z powyższymi zmianami konieczna była także nowelizacja przepisów karnych zawartych w pr. bud. I tak, zgodnie z art. 93 pr. bud., kto nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1-4a (pkt 8) oraz nie stosuje się do decyzji, o której mowa w art. 66 ust. 1a, w terminie w niej określonym (pkt 12) podlega karze grzywny. 14
Obowiązuje od 16.07.2016 r. Wprowadzone art. 9 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. 2016, poz. 961). Wprowadzono zmianę w definicji budowli, gdzie wyłączono z niej elektrownie wiatrowe jako części budowlane urządzeń technicznych, natomiast w załączniku do ustawy w kat. XXIX pojawiło się pojęcie elektrowni wiatrowych jako obiektów budowlanych. Jest to uściślenie pojęcia elektrownia wiatrowa, które oznacza budowlę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, składającą się co najmniej z fundamentu, wieży oraz elementów technicznych, o mocy większej niż moc mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. poz. 478 i 2365 oraz z 2016 r. poz. 925); 15
Obowiązuje od 02.09.2016 r. Wprowadzone art. 4 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2016, poz. 1165). Wprowadzono zasadę, iż pozwolenie na budowę lub rozbiórkę wym. gazociągów może być wydane po uprzednim wyrażeniu zgody przez ministra właściwego do spraw energii - w przypadku budowy gazociągu przesyłowego, gazociągu o zasiągu krajowym lub jeżeli budowa ta wynika z umów międzynarodowych. Przy czym minister właściwy do spraw energii wyraża wspomnianą zgodę, po uzyskaniu opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jeżeli budowa gazociągu przesyłowego nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrażenie zgody następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się za wyrażenie zgody. Ponadto zobowiązano organy nadzoru budowlanego, do tego, aby podczas kontroli przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego kontrolowano również spełnianie przez podmiot kontrolowany obowiązków, o których mowa w art. 23r ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.), oraz możliwość kontrolowania spełniania przez podmiot kontrolowany obowiązku, o którym mowa w art. 23r ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne 16
Dziękuję za uwagę i proszę o pytania. 17