EKOMETRIA Sp. z o.o. Gdańsk

EKOMETRIA Sp. z o.o. Gdańsk

Zarządzanie jakością powietrza Podstawy prawne 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Dyrektywa CAFE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy, tzw. DYREKTYWA CAFE miała na celu połączenie w jeden instrument 5 innych dokumentów: Dyrektywę Rady 96/62/WE z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością powietrza, Dyrektywę Rady 1999/30/WE z dnia 22 kwietnia 1999 r. odnoszącą się do wartości dopuszczalnych dla dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, i tlenków azotu oraz pyłu i ołowiu w otaczającym powietrzu, Dyrektywę Rady 2000/69/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2000 r. dotyczącą wartości dopuszczalnych benzenu i tlenku węgla w otaczającym powietrzu, Dyrektywę 2002/3/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącą się do ozonu w otaczającym powietrzu, Decyzję Rady 97/101/WE z dnia 27 stycznia 1997 r. ustanawiającą system wzajemnej wymiany informacji i danych pochodzących z sieci i poszczególnych stacji dokonujących pomiarów zanieczyszczeń otaczającego powietrza w państwach członkowskich, Dyrektywa 2004/107/WE odnosząca się do arsenu, kadmu, rtęci, niklu i policyklicznych węglowodorów aromatycznych w powietrzu ma zostać włączona do nowego prawa w późniejszym terminie W zakresie w którym wprowadza zmiany Dyrektywa CAFE została transponowana do prawa polskiego nowelizacją Ustawy Prawo Ochrony Środowiska 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Dyrektywa CAFE - cel Ma na celu uproszczenie, usprawnienie i ograniczenie objętości istniejących przepisów oraz zweryfikowanie ich treści z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych w dziedzinie ochrony zdrowia i doświadczeń państw członkowskich w tym zakresie. Wzmacnia obowiązujące przepisy, dotyczące zobowiązania państw członkowskich do przygotowania i wdrożenia planów i programów mających na celu usunięcie niezgodności. Określa standardy dla pyłu drobnego PM 2.5 (załącznik XIV do Dyrektywy): Wartość docelowa średnioroczna 25 µg/m 3 termin osiągnięcia 1.01.2010 Wartość dopuszczalna - średnioroczna 25 µg/m 3 termin osiągnięcia do 1.01.2015 oraz 2o µg/m 3 - termin osiągnięcia 1.01.2020 Wprowadza obowiązek pomiarów dla pyłu PM2,5 Dopuszcza odroczenie terminu realizacji i wyłączenie z obowiązku stosowania określonych wartości dopuszczalnych (w stosunku do terminów określonych w Dyrektywie) dla SO 2 i benzenu, PM10, NO 2 wszystkie terminy już minęły Państwa członkowskie mogą wyznaczyć strefy lub aglomeracje w których przekroczenia wartości dopuszczalnych dla różnych zanieczyszczeń spowodowane są naturalnymi źródłami emisji tych związków. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA do

Wprowadza pojęcie tzw. ponownego zawieszenia cząstek odnosi się ono do zwiększonego stężenia PM 10 związanego z posypywaniem dróg piaskiem, państwa członkowskie mogą wyznaczyć strefy i aglomeracje, w których przekroczenia wartości dopuszczalnych spowodowane są ww. zjawiskiem Na terenach poza aglomeracjami i obszarami zabudowanymi wprowadza poziomy krytyczne (podane w załączniku XIII) dla ochrony roślinności, dla SO 2 (rok i zima 20 μg/m 3 ) i NO x (rok 30 μg/m 3 ). Wprowadza obowiązek opracowywania krótkoterminowych planów działania dla stref, gdzie istnieje zagrożenie, że poziomy zanieczyszczeń w powietrzu przekroczą jeden lub kilka progów alarmowych. Plany mają określić krótkoterminowe środki jakie należy podjąć w celu ograniczenia zagrożenia oraz skrócenia czasu występowania zjawiska, informacje dotyczące planów i ich realizacji podaje się do wiadomości publicznej oraz do wiadomości różnych organizacji Roczne sprawozdania na temat zanieczyszczeń (podlegających dyrektywie) są udostępnianie ludności, sprawozdania mają zawierać ocenę skutków przekroczeń: wartości dopuszczalnych, pułapów stężeń, wartości docelowych, długoterminowych celi, progów informowania, progów ostrzegawczych. Państwa członkowskie ustanawiają system kar stosowanych w razie naruszenia przepisów dyrektywy, podejmują wszelkie działania w celu stosowania kar. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Programy ochrony powietrza uchwalane są na mocy art. 91 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2008 nr 25 poz. 150, z późniejszymi zmianami) Sporządzane są dla stref, dla których, w bieżącej ocenie stwierdzono przekroczenie poziomu dopuszczalnego lub docelowego danej substancji. Projekt uchwały w sprawie programu ochrony powietrza zarząd województwa przedstawia do zaopiniowania właściwym wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast i starostom. Zarząd województwa zapewnia możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie programu ochrony powietrza. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Wymagania i zakres POP OKREŚLA Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych (Dz. U. z dnia 18 września 2012 r., poz. 1028) Program ochrony powietrza powinien zawierać m.in.: Opis obszaru objętego zakresem programu Podanie naruszeń standardów jakości powietrza wraz z podaniem zakresu Listę substancji objętych programem i wskazanie źródeł ich pochodzenia Wyszczególnienie podstawowych kierunków i zakresów działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości powietrza Harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji poszczególnych zadań Koszty realizacji poszczególnych zadań Obowiązki i ograniczenia wynikające z realizacji programu Listę Działań Krótkoterminowych Termin realizacji Programu, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań, ustala się uwzględniając: wielkość przekroczenia, rozkład gęstości zaludnienia, możliwości finansowe, społeczne i gospodarcze, uwarunkowania wynikające z funkcjonowania form ochrony przyrody na podstawie odrębnych przepisów. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Obszar opracowania Określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z dnia 10 sierpnia 2012 r., poz. 914) Za strefę uznaje się według ustawy Prawo ochrony środowiska, art.87, pkt. 2: 1) aglomeracja o liczbie mieszkańców większej niż 250 tysięcy, 2) miasto o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy, 3) pozostały obszar województwa, niewchodzący w skład miast o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy oraz aglomeracji. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Przekazywanie informacji na temat POP Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 września 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczeń powietrza (Dz. U. z dnia 18.09.2012 r., poz. 1034). Zgodnie z 6. 1. zarząd województwa przekazuje ministrowi właściwemu do spraw środowiska informacje o programach ochrony powietrza niezwłocznie po ogłoszeniu uchwały sejmiku województwa w sprawie programu ochrony powietrza. Sprawozdanie z realizacji programu ochrony powietrza przekazuje się zgodnie z 8.1. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Krajowy Program Ochrony Powietrza do roku 2020 (z perspektywą do 2030) (KPOP) Obowiązuje od 1 października 2015 r. Jest to dokument strategiczny, którego głównym celem jest poprawa jakości życia Polaków, w tym szczególnie ochrona ich zdrowia i warunków życia, z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz z jednoczesnym zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Cel główny Programu będzie realizowany poprzez określenie celów szczegółowych oraz wskazanie kierunków interwencji, które spowodują przezwyciężenie barier hamujących efektywną realizację programów ochrony powietrza, przez co przyczynią się do poprawy stanu jakości powietrza w Polsce. Strategia Krajowego Programu Ochrony Powietrza zmierzająca do przywrócenia i utrzymania standardów jakości powietrza opiera się na poniższych kierunkach działań: 1. Podniesienie rangi zagadnienia poprawy jakości powietrza poprzez skonsolidowanie działań na szczeblu krajowym oraz powołanie Partnerstwa na rzecz poprawy jakości powietrza 2. Stworzenie ram prawnych sprzyjających realizacji efektywnych działań mających na celu poprawę jakości powietrza 3. Włączenie społeczeństwa w działania na rzecz poprawy jakości powietrza poprzez zwiększenie świadomości społecznej oraz tworzenie trwałych platform dialogu z organizacjami społecznymi 4. Rozwój i rozpowszechnienie technologii sprzyjających poprawie jakości powietrza 5. Rozwój mechanizmów kontrolowania źródeł niskiej emisji sprzyjających poprawie jakości powietrza 6. Upowszechnienie mechanizmów finansowych sprzyjających poprawie jakości powietrza W celu poprawy jakości powietrza w Polsce konieczne jest podjęcie szeregu działań o charakterze strategicznym, legislacyjnym, edukacyjnym, techniczno-technologicznym, kontrolnym oraz finansowym na każdym szczeblu zarządzania od lokalnego, poprzez regionalny do krajowego. Obecnie kluczowym jest podjęcie skutecznych działań na szczeblu krajowym. Działania priorytetowe na poziomie krajowym powinny koncentrować się na wprowadzeniu niezbędnych zmian prawnych, które pozwolą na efektywną realizację działań naprawczych wskazanych w programach ochrony powietrza. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Zmiany wynikające z nowelizacji ustawy Poś, mające wpływ na jakość powietrza w obszarach przekroczeń Nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2015 r., poz. 1593) wprowadziła 2 istotne zmiany dotyczące możliwości zastosowania nowych narzędzi poprawy jakości powietrza na szczeblu wojewódzkim i lokalnym. Doprecyzowanie możliwości określenia dopuszczalnych rodzajów i jakości paliw zgodnie z art. 96 Rozszerzono i doprecyzowano zakres uchwały sejmiku województwa, która może określać rodzaje i jakość paliw stałych dopuszczonych do stosowania oraz minimalne wymagania techniczne dla urządzeń spalania paliw. Regulacja ma na celu wyeliminowanie wątpliwości prawnych związanych z zakresem uchwały i sposobem jej realizacji. Umożliwia również bardziej elastyczne zastosowanie tego instrumentu (np. określenie dopuszczalnych parametrów emisji dla kotłów) na obszarach, na których wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania paliw stałych jest niemożliwe np. z uwagi na brak infrastruktury ciepłowniczej i gazowej. Nowe brzmienie art. 96 umożliwia samorządom bardziej powszechne wykorzystanie tego narzędzia do ograniczenia negatywnego wpływu emisji zanieczyszczeń pochodzących ze starych, nieefektywnych urządzeń grzewczych. 1.Możliwość przeprowadzenia kompensacji emisji poprzez ograniczenie niskiej emisji 2.Zmiany w art. 225-229 ustawy Poś umożliwiają kompensację emisji poprzez ograniczenie zjawiska tzw. niskiej emisji, a więc trwałą likwidację kotłów na paliwa stałe u osób fizycznych. Wielkość ograniczonej emisji powinna być o 30% większa niż dopuszczalna wielkość emisji z nowej inwestycji. Wielkość ograniczenia emisji musi być potwierdzona zaświadczeniem wydawanym przez właściwego wójta/burmistrza lub prezydenta miasta. Dotychczasowe przepisy dotyczące postępowania kompensacyjnego przeprowadzanego w przypadku realizacji nowego przedsięwzięcia lub istotnej zmiany istniejącej instalacji na obszarze, na którym występują przekroczenia standardów jakości powietrza, umożliwiały kompensację wyłącznie poprzez ograniczenie emisji z przedsiębiorstw. Nie było możliwości przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego w przypadku, gdy na danym obszarze brak było innych instalacji, a wysokie stężenia zanieczyszczeń powodowane były przez tzw. niską emisję. Wprowadzenie możliwości kompensacji emisji poprzez ograniczenie niskiej emisji, przyczyni się w większym stopniu do poprawy jakości powietrza niż ograniczenia emisji z emitorów punktowych. Ponadto, w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi dotyczącymi kompensowania emisji poprzez ograniczanie emisji z instalacji wymagających zgłoszenia, pojawiającymi się na gruncie dotychczasowego brzmienia art. 229, zwłaszcza ust. 2, w którym jest mowa o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia przez organ właściwy do wydania pozwolenia, wprowadzono zmianę dotychczasowego brzmienia art. 229 ust. 1-3. Zmiany te jednoznacznie wskazują na możliwość ograniczania emisji w ramach kompensacji w instalacjach wymagających zgłoszenia. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Projekty rozporządzeń Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych projekt z dnia 19.05.2015 r. Określa wymagania jakościowe dla paliw stałych przeznaczonych do stosowania zarówno w energetyce zawodowej i przemysłowej jak i przez odbiorców tworzących sektor komunalno-bytowy. Wprowadza kryteria mające ograniczyć stosowanie mułów i miałów węglowych oraz flotokoncentratów w segmencie komunalno-bytowym. Rozporządzenie Ministra Rozwoju w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe o mocy nie większej niż 500 kw projekt z dnia 23.09.2016 r. Od 2018 r. Ministerstwo Rozwoju chce dopuścić do użytku tylko certyfikowane kotły piątej generacji, które emitują nie więcej niż 60 mg pyłów na m sześc. i piece automatyczne, emitujące maksymalnie 40 mg na m sześc. pyłów. Przepisy dotyczą kotłów o mocy nie większej niż 500 kw, a więc stosowanych w gospodarstwach domowych. Rozporządzenie trafiło już do konsultacji społecznych. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA PROGRAMÓW OCHRONY POWIETRZA 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Fundusze Europejskie www.funduszeeuropejskie.gov.pl PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO 2014-2020 (obowiązuje od 19.12.2014 r.) http://poiis.nfosigw.gov.pl/ OŚ PRIORYTETOWA I. Zmniejszenie emisyjności gospodarki Działanie 1.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Działanie 1.3 Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach. Działanie 1.5 Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu. Działanie 1.6 Promowanie wykorzystywania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe. OŚ PRIORYTETOWA II. Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu Działanie 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego. OŚ PRIORYTETOWA VI. Infrastruktura drogowa dla miast Działanie 4.1 Zwiększenie dostępności transportowej ośrodków miejskich leżących w sieci drogowej TEN-T i odciążenie miast od nadmiernego ruchu drogowego. OŚ PRIORYTETOWA VI. Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach Działanie 6.1 Rozwój publicznego transportu zbiorowego w miastach. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Fundusze Europejskie www.funduszeeuropejskie.gov.pl REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2014-2020 RPO WL 2014-2020 (przyjęty przez Zarząd Województwa Lubelskiego w dniu 10 marca 2015 r., zmieniony Uchwałą Nr LXVI/1386/2015 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 17 listopada 2015 r). Oś 4 Energia przyjazna środowisku (CT4) - rozwój energetyki wykorzystującej OZE w wielu wymiarach (produkcja energii i efektywna jej dystrybucja, wsparcie przedsiębiorstw działających w sferze obsługi sektora OZE, zwiększenie stopnia wykorzystania energii pierwotnej, wykorzystanie OZE w celu zmniejszania zużycia paliw konwencjonalnych i ograniczenia tzw. niskiej emisji). Cel szczegółowy 1: Zwiększenie poziomu produkcji energii ze źródeł odnawialnych Oś 5 Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna (CT 4) - Wsparcie dla inwestycji związanych z wdrażaniem strategii niskoemisyjnych, mających na celu ograniczenie zużycia zasobów i energii w sektorze produkcyjnym, a także poprawę efektywności energetycznej budynków. Ponadto wspierane będą działania przyczyniające się do rozwoju przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych zintegrowanych systemów transportu miejskiego. Cel szczegółowy 1: Zwiększenie efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach Cel szczegółowy 2: Zwiększenie efektywności energetycznej w sektorze publicznym i mieszkaniowym Cel szczegółowy 3: Poprawiona jakość powietrza Oś 8 Mobilność regionalna i ekologiczny transport (CT 7) - modernizacja dróg tak, by zapewnić integrację regionalnego układu transportowego z krajowym systemem transportowym. Uzupełnianie dotychczas realizowanych inwestycji na najważniejszych szlakach. Zapewnienie dostępu do najważniejszych ośrodków gospodarczych oraz inwestycje w niskoemisyjny transport publiczny zwiększający mobilność mieszkańców. Inwestycje w transport kolejowy są zadaniem państwa, jednak część alokacji zostanie przekazana na modernizację regionalnych linii kolejowych oraz zakup niskoemisyjnego taboru kolejowego. Cel szczegółowy 1: Zwiększona dostępność drogowa w regionie Cel szczegółowy 2: Zwiększona dostępność kolejowa w regionie 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Fundusze Europejskie www.funduszeeuropejskie.gov.pl Program LIFE - program działań na rzecz środowiska i klimatu, obejmujący perspektywę finansową 2014-2020 Program LIFE to jedyny instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska w tym przyrody. http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-zagraniczne/instrument-finansowy-life/ Środki Europejskiego Obszaru Gospodarczego ( norweskie ) http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-norweskie/ W czerwcu 2011 roku została podpisana umowa na nowy okres finansowania w ramach nowej edycji Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Środki finansowe są wykorzystywane na projekty realizowane w ramach obszarów priorytetowych: np. ochrona środowiska, w tym środowiska ludzkiego, poprzez m.in. redukcję zanieczyszczeń i promowanie odnawialnych źródeł energii, Funkcję koordynacyjną w tym względzie - jako Krajowy Punkt Kontaktowy - pełni Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Fundusze krajowe Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Programy priorytetowe oraz zasady finansowania w zakresie ochrony atmosfery podane są na stronie: http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/poprawajakosci-powietrza/ PRZEWODNIK PO PROGRAMACH PRIORYTETOWYCH 2016 NFOŚiGW jako Krajowy Punkt Kontaktowy pełni następujące funkcje: konsultacja wniosków o dofinansowanie z KE w ramach Programu LIFE oraz ocena ich kompletności; współpraca z Komisją Europejską, w tym reprezentowanie Polski na forum Komitetu Sterującego LIFE; działania promocyjne oraz informowanie społeczeństwa o Programie LIFE w celu dofinansowania działań w zakresie ochrony środowiska i klimatu; wspieranie Wnioskodawców w przygotowywaniu wniosków m.in. poprzez szkolenia oraz konsultacje. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Fundusze krajowe Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska w Lublinie Zgodnie z listą przedsięwzięć priorytetowych do dofinansowania w roku 2016 w ramach ochrony powietrza wspierane będą: ograniczenie niskiej emisji szczególnie w obszarach, gdzie wykazano przekroczenia pyłów PM2,5, PM10 i benzo(a)pirenu, budowa odnawialnych źródeł energii, działania zmierzające do ograniczenia emisji do powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego, zakłady przemysłowe, zakłady energetyki zawodowej i inne podmioty w zakresie wytwarzania, przesyłu i użytkowania energii, realizacja zatwierdzonych programów ochrony powietrza, działania ukierunkowane na obniżenie emisji benzo(a)pirenu poprzez opracowanie i realizację planów działań krótkoterminowych i programów ochrony powietrza, W ramach edukacji ekologicznej - działania mające na celu podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, kształtowanie postaw i zachowań proekologicznych, upowszechnianie idei zrównoważonego rozwoju oraz racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Cel opracowania i wdrożenia Programów Ochrony Powietrza w województwie lubelskim Programy Ochrony Powietrza mają na celu: wskazanie istotnych powodów (źródeł) występowania przekroczeń zanieczyszczeń powietrza benzo(a)pirenem, przedstawienie skutecznych i możliwych do zrealizowania działań, których wdrożenie spowoduje obniżenie zanieczyszczenia powietrza benzo(a)pirenem co najmniej do poziomu docelowego, przywrócenie naruszonych norm jakości powietrza, a przez to ochronę zdrowia i poprawę warunków życia mieszkańców stref. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Wartości stężeń B(a)P do osiągnięcia i utrzymania w strefach Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18 września 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2012 r., poz. 1031). Nazwa substancji Okres uśredniania wyników pomiarów Poziom docelowy substancji w powietrzu [ng/m 3 ] Termin osiągnięcia poziomu docelowego Benzo(a)piren rok kalendarzowy 1 ng/m 3 2013 Poziom docelowy jest to poziom substancji, który ma być osiągnięty w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych. Został ustalony w celu unikania, zapobiegania lub ograniczania szkodliwego wpływu danej substancji na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość. Poziom docelowy nie jest standardem jakości powietrza. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Monitoring Programów W CELU USYSTEMATYZOWANEGO PRZEKAZYWANIA INFORMACJI W PROGRAMIE ZAMIESZCZONO TABELE SPRAWOZDAWCZE DLA POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH. Tabele opracowano na podstawie załącznika nr 6 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 września 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz.U. z 2012 r., poz. 1034). Sprawozdanie z realizacji działań naprawczych organ wykonawczy gminy jest zobowiązany przedkładać do Zarządu Województwa Lubelskiego do 30 kwietnia po zakończeniu roku objętego okresem sprawozdawczym. Sprawozdania należy wypełniać zgodnie ze swoją wiedzą i przesyłać pocztą oraz drogą elektroniczną. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Działania naprawcze w strefie aglomeracja lubelska emisja powierzchniowa OBNIŻENIE EMISJI Z OGRZEWANIA INDYWIDUALNEGO W STREFIE a) Podłączenie do sieci ciepłowniczej lub wymiana na ogrzewanie gazowe, elektryczne, kotły na paliwa stałe (klasy 4 lub 5), pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej) mieszkań i domów ogrzewanych indywidualnie (głównie piecami węglowymi) w zabudowie wielorodzinnej oraz jednorodzinnej na obszarze Lubina (łącznie do ok. 455 tys. m 2 w lokalach i budynkach mieszkalnych) oraz termomodernizacja budynków mieszkalnych. Działanie można wykonać poprzez dalszą realizację uchwały gminy* wdrażającej zachęty finansowe mobilizujące do zmiany ogrzewania z paliw stałych na proekologiczne oraz określającej regulamin przyznawania dotacji celowych na modernizację budynków mieszkalnych jedno i wielorodzinnych oraz sukcesywne udzielanie dotacji końcowym odbiorcom (odpowiednim podmiotom i osobom fizycznym) na wymianę starych niskosprawnych kotłów, pieców i palenisk zasilanych paliwem stałym na ogrzewanie proekologiczne w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej, w tym m.in. na: ogrzewanie z sieci ciepłowniczej, gazowe, elektryczne, pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej), kotły na paliwa stałe**. b) Ograniczenie emisji z ogrzewania indywidualnego w zasobie gminy (ok. 30 tys. m 2 ) systematyczna wymiana starych niskosprawnych kotłów, pieców i palenisk zasilanych paliwem stałym na ogrzewanie proekologiczne w zabudowie wielorodzinnej zasobu mieszkaniowego gminy oraz w budynkach użyteczności publicznej, w tym m.in. na: ogrzewanie z sieci ciepłowniczej, gazowe, elektryczne, pompy ciepła, (lub inne źródła energii odnawialnej), kotły na paliwa stałe (klasy 4 lub 5) oraz termomodernizacja budynków. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Działania naprawcze strefa lubelska emisja powierzchniowa OBNIŻENIE EMISJI Z OGRZEWANIA INDYWIDUALNEGO W GMINACH STREFY LUBELSKIEJ a) Podłączenie do sieci ciepłowniczej lub wymiana na ogrzewanie gazowe, elektryczne, kotły na paliwa stałe (klasy 4 lub 5), pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej) mieszkań i domów ogrzewanych indywidualnie (głównie piecami węglowymi) w zabudowie wielorodzinnej oraz jednorodzinnej: w Białej Podlaskiej, Chełmie, Zamościu, Terespolu, Międzyrzecu Podlaskim, Łukowie, Radzyniu Podlaskim, Rykach, Dęblinie, Lubartowie, Parczewie, Włodawie, Łęcznej, Świdniku, Puławach, Opolu Lubelskim, Kraśniku, Krasnym Stawie, Janowie Lubelskim, Biłgoraju, Tomaszowie Lubelskim i Hrubieszowie łącznie ok. 2,2 mln m 2 powierzchni użytkowej oraz termomodernizacja budynków mieszkalnych. Działanie można wykonać poprzez realizację uchwały gmin* wdrażających zachęty finansowe mobilizujące do zmiany ogrzewania z paliw stałych na proekologiczne oraz określającej regulamin przyznawania dotacji celowych na modernizację budynków mieszkalnych jedno i wielorodzinnych oraz sukcesywne udzielanie dotacji końcowym odbiorcom (odpowiednim podmiotom i osobom fizycznym) na wymianę starych niskosprawnych kotłów, pieców i palenisk zasilanych paliwem stałym na ogrzewanie proekologiczne w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej, w tym m.in. na: ogrzewanie z sieci ciepłowniczej, gazowe, elektryczne, pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej), kotły na paliwa stałe. b)ograniczenie emisji z ogrzewania indywidualnego w zasobie mieszkaniowym gmin strefy lubelskiej (przede wszystkim w Białej Podlaskiej, Chełmie i Zamościu łącznie ok. 18 tys. m2) systematyczna wymiana starych niskosprawnych kotłów, pieców i palenisk zasilanych paliwem stałym na ogrzewanie proekologiczne w zabudowie wielorodzinnej zasobu mieszkaniowego gmin oraz w budynkach użyteczności publicznej, w tym m.in. na: ogrzewanie z sieci ciepłowniczej, gazowe, elektryczne, pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej), kotły na paliwa stałe (klasy 4 lub 5) oraz termomodernizacja budynków. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Działania naprawcze działania wspomagające EDUKACJA EKOLOGICZNA ZWIĘKSZANIE UDZIAŁU ZIELENI W PRZESTRZENI MIASTA ZAPISY W PLANACH ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. Stosowanie odpowiednich zapisów, umożliwiających ograniczenie emisji B(a)P oraz pyłu zawieszonego PM10, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego w zakresie: ustalania sposobu zaopatrzenia w ciepło z zaleceniem instalowania ogrzewania niskoemisyjnego w nowo planowanej zabudowie (w obszarach, gdzie jest to technicznie możliwe), zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz ustalenia zakazu stosowania paliw stałych, w obrębie projektowanej zabudowy (w przypadku stosowania indywidualnych systemów grzewczych), zakazu likwidacji sieci ciepłowniczej i przyłączy oraz zmiany ogrzewania zbiorowego (z sieci ciepłowniczej) na indywidualne, jeżeli zostaną wdrożone odpowiednie możliwości prawne, kształtowania zabudowy w sposób umożliwiający swobodny przepływ mas powietrza, wprowadzania zieleni izolacyjnej, zachowania ciągłości korytarzy ekologicznych, stosowania odpowiednich wskaźników powierzchni biologicznie czynnej towarzyszącej zabudowie, tworzenia publicznych terenów zieleni urządzonej, w tym parków, skwerów, wprowadzania zieleni wzdłuż ciągów komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu, uwzględniania rozbudowy i kształtowania sieci ulic obwodowych powodujących eliminację lub ograniczenie ruchu tranzytowego, oraz umożliwiających uspokojenie ruchu w obszarach wnętrz dzielnicowych, tworzenia stref ruchu pieszego i uspokojonego w szczególności na obszarze śródmieścia, wdrażania rozwiązań systemowych dedykowanych rozwojowi ruchu rowerowego i pieszego. 2. Uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na obszarach przekroczeń wskazanych w Programie ochrony powietrza (jeżeli nie ma obowiązujących) oraz zawarcie w nich zapisów dotyczących zakazu likwidacji sieci ciepłowniczej i przyłączy oraz zmiany ogrzewania zbiorowego (z sieci ciepłowniczej) na indywidualne. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Działania naprawcze działania wspomagające DLA STREFY LUBELSKIEJ 1. WZROST EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ GMIN Systematyczna wymiana starych, niskosprawnych kotłów, w których spalane jest paliwo stałe (węgiel) na nowoczesne kotły wysokiej sprawności (retortowe, gazowe, olejowe) lub włączanie budynków (prywatnych, użyteczności publicznej, warsztatów, zakładów usługowych, zakładów przemysłowych) do istniejących sieci ciepłowniczych oraz termomodernizacja budynków, w celu zwiększenia ich efektywności energetycznej GMINY NIE UJĘTE W DZIAŁANIU PIERWSZYM DLA STREFY AGLOMERACJA LUBELSKA 1. KONTROLA GOSPODARSTW DOMOWYCH Prowadzenie kontroli gospodarstw domowych pod kątem termicznego przekształcania odpadów w piecach i kotłach, jak też kontroli spalania pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Działania naprawcze wynikające z dokumentów lokalnych ROZWÓJ SIECI CIEPŁOWNICZEJ I GAZOWEJ - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego; Plan gospodarki niskoemisyjnej; TERMOMODERNIZACJE BUDYNKÓW MIESZKALNYCH - Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta/Gminy; REWITALIZACJA MIASTA - Program rewitalizacji; WYTWARZANIE I DYSTRYBUCJA ENERGII POCHODZĄCEJ Z ODNAWIALNYCH / ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII - Plan gospodarki niskoemisyjnej; ROZWÓJ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego; Plan gospodarki niskoemisyjnej; OBNIŻENIE EMISJI KOMUNIKACYJNEJ - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego; Plan gospodarki niskoemisyjnej; OBNIŻENIE EMISJI KOMUNIKACYJNEJ - ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ - Plan gospodarki niskoemisyjnej. 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA

Zakres raportowanych danych Organ samorządu terytorialnego prezydent miasta na prawach powiatu jest zobowiązany do przekazywania organowi przyjmującemu Program informacji o: 1. Działaniach podjętych w celu wdrożenia zadań wynikających z realizacji Programu ochrony powietrza: wynikających z harmonogramu rzeczowo finansowego, wynikających z innych planów i programów lokalnych; W ramach corocznego sprawozdania z wykonywania działań naprawczych organ zobowiązany do składania sprawozdania powinien wypełnić: Tabelę 20 Sprawozdanie z realizacji Programu ochrony powietrza dla strefy aglomeracji lubelskiej, dla działań wynikających z POP Tabelę 21 Sprawozdanie z realizacji Programu ochrony powietrza dla strefy aglomeracja lubelska, dla działań uwzględnionych w Programie ochrony powietrza, wynikających z innych dokumentów lokalnych zgodnie ze swoją wiedzą oraz przesłać je pocztą oraz drogą elektroniczną na adres dris@lubelskie.pl., do 30 kwietnia każdego roku po zakończeniu roku objętego okresem sprawozdawczym. 2. Pozwoleniach zintegrowanych oraz pozwoleniach na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza oraz o przyjmowanych w trybie art. 152 ustawy POŚ zgłoszeniach eksploatacji instalacji.

Zakres raportowanych danych Organ samorządu gminnego jest zobowiązany do przekazywania organowi przyjmującemu Program informacji o: 1. Działaniach podjętych w celu wdrożenia zadań wynikających z realizacji Programu ochrony powietrza: wynikających z harmonogramu rzeczowo finansowego, wynikających z innych planów i programów lokalnych. W ramach corocznego sprawozdania z wykonywania działań naprawczych organ zobowiązany do składania sprawozdania powinien wypełnić: Tabelę 16 Sprawozdanie z realizacji programu ochrony powietrza dla strefy lubelskiej, dla działań wynikających z POP Tabelę 17 Sprawozdanie z realizacji Programu ochrony powietrza dla strefy lubelskiej, dla działań uwzględnionych w Programie ochrony powietrza, wynikających z innych dokumentów lokalnych, zgodnie ze swoją wiedzą oraz przesłać je pocztą oraz drogą elektroniczną na adres dris@lubelskie.pl., do 30 kwietnia każdego roku po zakończeniu roku objętego okresem sprawozdawczym.

1. Kod działania WLaLuZSO naprawczego 2. Tytuł OBNIŻENIE EMISJI Z OGRZEWANIA INDYWIDUALNEGO W STREFIE 3. Kod sytuacji przekroczenia Lu14ALuB(a)Pa01 4. Opis a) Podłączenie do sieci ciepłowniczej lub wymiana na ogrzewanie gazowe, elektryczne, kotły na paliwa stałe, pompy ciepła (lub inne źródła energii odnawialnej) mieszkań i domów ogrzewanych indywidualnie (głównie piecami węglowymi) w zabudowie wielorodzinnej oraz jednorodzinnej na obszarze Lubina (łącznie 455 tys. m 2 w lokalach i budynkach mieszkalnych) oraz termomodernizacja budynków mieszkalnych. b) Ograniczenie emisji z ogrzewania indywidualnego w zasobie gminy (30 tys. m 2 ) systematyczna wymiana starych niskosprawnych kotłów, pieców i palenisk zasilanych paliwem stałym na ogrzewanie proekologiczne w zabudowie wielorodzinnej zasobu mieszkaniowego gminy oraz w budynkach użyteczności publicznej, w tym m.in. na: ogrzewanie z sieci ciepłowniczej, gazowe, elektryczne, pompy ciepła, (lub inne źródła energii odnawialnej), kotły na paliwa stałe oraz termomodernizacja budynków. 5. Nazwa i kod strefy Aglomeracja lubelska PL0601 6. Obszar Podać nazwę obszaru bilansowego, na którym zostało przeprowadzone działanie; 7. Termin zastosowania Podać datę rozpoczęcia i zakończenia działania 8. Skala czasowa osiągnięcia redukcji stężenia 9. Kategoria źródeł emisji, której dotyczy działanie naprawcze 10. Wskaźnik(i) monitorowania postępu Podać określenie skali czasowej działań naprawczych: A: krótkoterminowe B: średniookresowe (około roku) C: długoterminowe Jeżeli jest więcej niż jeden kod każdy kod oddziela się średnikiem D: źródła związane z handlem i mieszkalnictwem Zmiana sposobu pokrycia zapotrzebowania na ciepło Dzielnica/ ulica Powierzchnia [m 2 ] lokali ogrzewanych paliwami stałymi w których nastąpiła zmiana ogrzewania na: Sieć ciepłowniczą Ogrzewanie Ogrzewanie Pompy elektryczne gazowe ciepła Szacunkowa redukcja emisji B(a)P [kg/rok] 11. Szacunkowa wysokość Podać całkowity koszt działań naprawczych całkowita kosztów (w PLN/euro) 12. Sposób finansowania Wskazać źródła finansowania działań, uwzględniając uzyskane dofinansowanie wraz z podaniem źródła dofinansowania 13. Wielkość dofinansowania (w PLN/euro) 14. 2016-10-17 Uwagi BSiPP EKOMETRIA

Działania w których efekt ekologiczny podawany będzie w postaci redukcji emisji zanieczyszczeń

Wymiana niskosprawnych kotłów na paliwa stałe (działanie pierwsze dla aglomeracji oraz pierwsze i piąte dla strefy lubelskiej) Należy podać powierzchnię [m 2 ] lokali ogrzewanych paliwami stałymi w których nastąpiła zmiana ogrzewania, z zaznaczeniem w jakiego rodzaju zabudowie: wielorodzinnej czy jednorodzinnej. Dopuszczone możliwości wymiany na źródła: ogrzewanie bezemisyjne (sieć cieplna, energia elektryczna, OZE), wysokosprawne kotły opalane paliwem węglowym (klasy 4 lub 5), wysokosprawne kotły opalane biomasą (w tym peletami), kotły olejowe, kotły gazowe gaz sieciowy, kotły gazowe gaz LPG. Konieczne jest podanie łącznego kosztu działania w PLN (podział na środki własne, Unii Europejskiej oraz budżetu państwa).

Obliczenia emisji B(a)P dla zmiany ogrzewania Zastosowany nowy kocioł lub inne paliwo Efekt ekologiczny redukcja B(a)P [g/rok/100 m 2 ] w zależności od paliwa stosowanego w dotychczas stosowanym kotle Węgiel Drewno Zastosowanie koksu 20,22 33,43 Wymiana na piec olejowy 20,22 33,43 Wymiana na piec gazowy - gaz ziemny 20,22 33,43 Wymiana na piec gazowy - LPG 20,22 33,43 Wymiana na piec retortowy - ekogroszek 17,9 31,11 Wymiana na piec retortowy - pelety 20,22 33,43 Wymiana na ogrzewanie elektryczne 20,22 33,43 Wymiana na ciepło sieciowe 20,22 33,43 Przykład 1: Wymieniamy ogrzewanie z węglowego na gazowe w mieszkaniu o powierzchni 45 m 2 Wskaźnik ograniczenia emisji B(a)P wynosi 20,22 g/rok/100 m 2 OBLICZENIE: (45 m 2 * 20,22)/ 100 = 9,099 g B(a)P na rok Otrzymujemy wielkość redukcji emisji B(a)P wynoszącą 9,099 g/rok Przykład 2 Wymieniamy ogrzewanie z pieca na drewno na piec retortowy w domu jednorodzinnym o powierzchni ogrzewanej 130 m 2 Wskaźnik ograniczenia emisji B(a)P wynosi 31,11 g/rok/100 m 2 OBLICZENIE: (130 m 2 * 31,11)/ 100 = 40,443 g B(a)P na rok Otrzymujemy wielkość redukcji emisji B(a)P wynoszącą 40,443 g/rok BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Obliczenia emisji B(a)P dla zmiany ogrzewania Jeżeli nie posiadamy informacji o wielkości powierzchni ogrzewanej, a jedynie mamy informację o zakresie wymiany (na jaki typ ogrzewania) oraz w jakim lokalu (mieszkaniu lub domu jednorodzinnym) wymieniono ogrzewanie należy przyjąć: Średnią powierzchnię mieszkalną lokalu dla danej gminy, np. mieszkanie 60 m 2 dom jednorodzinny 130 m 2 Informację o średniej powierzchni mieszkalnej można pozyskać z danych GUS lub z danych gminy. Dalej liczymy jak w poprzednich przykładach. BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Termomodernizacja Stosowane do ogrzewania paliwo Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej (1) Docieplenie ścian (2) (1) i (2) B(a)P [g/100 m 2 ] Węgiel 2,02 3,03 5,66 Drewno 3,34 5,01 9,36 Ekogroszek 0,23 0,35 0,65 Efekt ekologiczny w postaci redukcji emisji B(a)P obliczamy, jeżeli posiadamy informację: o sposobie ogrzewania budynku (rodzaj paliwa i kotła) poddanego termomodernizacji Powierzchni termomodernizacji w podziale na: Powierzchnia wymienionej stolarki okiennej i drzwiowej [m 2 ] Powierzchnia ocieplonych stropodachów [m 2 ] uznajemy, że we wskaźniku dla ścian mieści się również ocieplanie stropodachów a więc mamy 5 elementów (4 ściany i stropodach), które obejmuje ten wskaźnik, jeżeli ocieplamy tylko stropodach to bierzemy 1/5 z 5,66 g/100 m 2, Powierzchnia ocieplonych ścian [m 2 ] Dla lokali ogrzewanych koksem, olejem, gazem, peletami lub ciepłem sieciowym efekt ekologiczny w postaci redukcji B(a)P jest zerowy lub prawie zerowy. Wynika to z faktu, że emisja B(a)P z tych typów ogrzewania jest zerowa.

Obliczenia redukcji emisji B(a)P dla termomodernizacji Przykład 1: W mieszkaniu ogrzewanym piecem węglowym o powierzchni mieszkalnej 50 m 2 wymieniono stolarkę okienną i drzwiową Wskaźnik redukcji emisji B(a)P wynosi 2,02 g/100 m 2 Obliczenia: (50 m 2 * 2,02)/ 100 = 1,01 g/rok Efekt ekologiczny termomodernizacji wyniesie 1,01 g B(a)P na rok. Przykład 2: W domu jednorodzinnym o powierzchni mieszkalnej 170 m 2, ogrzewanym piecem na drewno dokonano całkowitej termomodernizacji. Wymieniono stolarkę okienną i drzwiową, ocieplono ściany i stropodach. Wskaźnik redukcji emisji B(a)P wynosi 9,36 g/100 m 2 Obliczenia: (170 m 2 x 9,36) / 100 = 15, 912 g/rok Efekt ekologiczny termomodernizacji wyniesie 15,912 g B(a)P na rok. BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Działania wynikające z harmonogramu rzeczowofinansowego w których nie możliwości obliczenia efektu ekologicznego

Edukacja ekologiczna Zakres informacji w raporcie dotyczącym edukacji ekologicznej obejmuje: Nazwę dzielnicy (ulicy), szkoły (innej placówki) w której przeprowadzono akcję. Datę przeprowadzenia akcji edukacyjnej. Tytuł akcji promocyjnej lub edukacyjnej oraz krótki opis tekstowy akcji. Grupa docelowa liczba osób uczestniczących. Można dodatkowo podać sposób promocji wykorzystany w ramach akcji: ilość wydrukowanych ulotek, ilość ogłoszeń w prasie, ilość ogłoszeń w radiu, ilość ogłoszeń w tv, ilość ogłoszeń w internecie, inny sposób promocji. Raportować należy osobno każdą akcję edukacyjną. Konieczne jest podanie łącznego kosztu przeprowadzenia akcji w PLN (podział na środki własne, Unii Europejskiej oraz budżetu państwa).

Zwiększanie udziału zieleni w przestrzeni miasta/gminy Zakres informacji w raporcie dotyczącym zwiększania udziału zieleni obejmuje: Nazwę dzielnicy (ulicy) w której dokonano nasadzeń lub rewitalizacji zieleni. Ilość nasadzonej/zrewitalizowanej zieleni [szt. lub m 2 ] Opisać miejsce nasadzeń/rewitalizacji, np.: park zabytkowy wymagający rewitalizacji, skwer przy ulicy utworzony w ramach przebudowy ulicy. Konieczne jest podanie łącznego kosztu działania w PLN (podział na środki własne, Unii Europejskiej oraz budżetu państwa). BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Zapisy w planach zagospodarowania przestrzennego Zakres informacji w raporcie dotyczącym zwiększania udziału zieleni obejmuje: Nazwę obszaru projektu mpzp Datę od której obowiązuje dany mpzp Nazwę dokumentu oraz link do uchwały Informację czy obszar objęty danym mpzp leży w obszarze przekroczeń poziomu docelowego B(a)P Wymagane jest raportowanie następujących zapisów dotyczących: ustalania sposobu zaopatrzenia w ciepło z zaleceniem instalowania ogrzewania niskoemisyjnego w nowo planowanej zabudowie(w obszarach, gdzie jest to technicznie możliwe), zagospodarowania przestrzeni publicznej oraz ustalenia zakazu stosowania paliw stałych, w obrębie projektowanej zabudowy (w przypadku stosowania indywidualnych systemów grzewczych), zakazu likwidacji sieci ciepłowniczej i przyłączy oraz zmiany ogrzewania zbiorowego (z sieci ciepłowniczej) na indywidualne, jeżeli zostaną wdrożone odpowiednie możliwości prawne, kształtowania zabudowy w sposób umożliwiający swobodny przepływ mas powietrza, wprowadzania zieleni izolacyjnej, zachowania ciągłości korytarzy ekologicznych, stosowania odpowiednich wskaźników powierzchni biologicznie czynnej towarzyszącej zabudowie, tworzenia publicznych terenów zieleni urządzonej, w tym parków, skwerów, wprowadzania zieleni wzdłuż ciągów komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu, uwzględniania rozbudowy i kształtowania sieci ulic obwodowych powodujących eliminację lub ograniczenie ruchu tranzytowego, oraz umożliwiających uspokojenie ruchu w obszarach wnętrz dzielnicowych, tworzenia stref ruchu pieszego i uspokojonego w szczególności na obszarze śródmieścia, wdrażania rozwiązań systemowych dedykowanych rozwojowi ruchu rowerowego i pieszego.

Pozwolenia zintegrowane oraz decyzje na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Należy podać nazwę zakładu oraz numery decyzji nowej oraz starej (w przypadku gdy raportowana jest zmiana). Osobno należy raportować Pozwolenia zintegrowane, Pozwolenia na emisje gazów i pyłów, Zgłoszenia eksploatacji instalacji. Należy dołączać w formie elektronicznej skany pozwolenia/zgłoszenia lub linki do strony internetowej na której dane dokumenty są zamieszczone. Pozwolenia i zgłoszenia należy przekazywać co najmniej raz do roku łącznie ze sprawozdaniami lub w sposób zwyczajowo przyjęty.

Kontrola gospodarstw domowych wyłącznie dla strefy aglomeracja lubelska Należy podać: Podać nazwę dzielnicy i ulicy na której przeprowadzono kontrolę (dla każdej osobno), Datę kontroli (każdej osobno), Liczbę wykonanych kontroli (ogółem), Czego dotyczyły kontrole, Liczba wystawionych pouczeń/mandatów (ogółem), BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Działania wynikające z innych dokumentów lokalnych

Rozwój sieci ciepłowniczej i gazowej Zakres informacji w raporcie dotyczącym rozwoju sieci ciepłowniczej i gazowej powinien obejmować obejmuje: Nazwę i adres (pełny lub nazwę ulicy), Datę rozpoczęcia i zakończenia działania, Długość rozbudowanej/zmodernizowanej sieci ciepłowniczej [km], Powierzchnia ogrzewana przyłączona do sieci ciepłowniczej [m 2 ], Długość rozbudowanej/ zmodernizowanej sieci gazowej [km], Powierzchnia ogrzewana przyłączona do sieci gazowej[m 2 ]. Dla tego działania można obliczyć efekt ekologiczny w postaci redukcji B(a)P, jeżeli oprócz powierzchni ogrzewanej przyłączonej do sieci (ciepłowniczej, gazowej) posiadamy również informację jakie ogrzewanie (rodzaj) zostało zlikwidowane. Efekt ekologiczny liczy się jak dla działania pierwszego z harmonogramu. BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Termomodernizacje budynków mieszkalnych będących w zasobach gminy Zakres informacji w raporcie dotyczącym termomodernizacji budynków mieszkalnych powinien obejmować obejmuje: Nazwę i adres (pełny lub nazwę ulicy), Datę rozpoczęcia i zakończenia działania, Powierzchnia wymienionej stolarki okiennej i drzwiowej [m 2 ], Powierzchnia ocieplonych ścian [m 2 ], Powierzchnia ocieplonych stropodachów [m 2 ]. Dla tego działania można obliczyć efekt ekologiczny w postaci redukcji B(a)P, w taki sam sposób jak podany dla działania z harmonogramu. BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

Rewitalizacja miasta/gminy Zakres informacji w raporcie dotyczącym rewitalizacji powinien obejmować obejmuje: Nazwę i adres (pełny lub nazwę ulicy), Datę rozpoczęcia i zakończenia działania, Powierzchnia wymienionej stolarki okiennej i drzwiowej [m 2 ], Powierzchnia ocieplonych ścian [m 2 ], Powierzchnia ocieplonych stropodachów [m 2 ], Inne wykonane modernizacje, Powierzchnia urządzonej zieleni [m 2 ], Długość wybudowanych ścieżek rowerowych [km]. Dla tego działania, w zakresie termomodernizacji można obliczyć efekt ekologiczny w postaci redukcji B(a)P, w taki sam sposób jak podany dla działania z harmonogramu. BSiPP Ekometria Sp, z o,o,

WYTWARZANIE I DYSTRYBUCJA ENERGII POCHODZĄCEJ Z ODNAWIALNYCH / ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W ramach powyższych działań raportowane są odpowiednio: Adres i data wykonanego działania, Rodzaj zainstalowanego OZE i jego moc [MW], Powierzchnia użytkowa ogrzewana z OZE [m 2 ]. ROZWÓJ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ Sprawozdanie z realizacji polityki cenowej opat za przejazdy, zachęcającej do korzystania z komunikacji miejskiej/gminnej: liczba [szt.] i rodzaj zmian rozkładów jazdy transportu zbiorowego, liczba [szt.] i rodzaj wymienionych pojazdów taboru obsługującego komunikację miejską (należy podać rodzaj pojazdu wycofywanego i rodzaj pojazdu, który go zastępuje, wraz z klasą Euro), liczba [szt.] i rodzaj nowych pojazdów taboru obsługującego komunikację miejską, zmiany liczby ludności korzystającej z komunikacji miejskiej.

OBNIŻENIE EMISJI KOMUNIKACYJNEJ W ramach powyższego działania należy raportować: Obszar (dzielnica, ulica) i datę wykonanego działania, Długość wybudowanych obwodnic miejskich dróg ruchu szybkiego [km], Liczbę miejsc parkingowych na nowych parkingach wielopoziomowych [szt.], Długość zmodernizowanych/ wybudowanych dróg miejskich [km], Opisać wdrożone działania z zakresu systemu kierowania ruchem ulicznym (system ITS, pierwszeństwo dla komunikacji zbiorowej). OBNIŻENIE EMISJI KOMUNIKACYJNEJ - ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ W ramach powyższego działania należy raportować: Obszar (dzielnica, ulica) i datę wykonanego działania, Długość wybudowanych ścieżek rowerowych [m] Ilość i wielkość wybudowanych parkingów [na ile rowerów] Opisać inne działania ułatwiające poruszanie się rowerem (np. wydzielenie ścieżek rowerowych w pasie drogowym, możliwość jazdy rowerem pod prąd na ulicach jednokierunkowych, itp.)

Kwalifikacja kosztów W celu kwalifikacji kosztów zadania proszę przyjąć poniższy podział: środki własne - dotyczy wyłącznie środków własnych w ramach budżetu gminy, Unii Europejskiej - środki pozyskane bezpośrednio przez gminę z funduszy unijnych budżetu państwa środki pozyskane z WFOŚ, NFOŚ, dotacje i inne poza ww. wymienionymi.

Dziękujemy Mariola Fijołek Wojciech Trapp EKOMETRIA sp. z o.o. GDAŃSK Tel.: +48 58-301-42-51 powietrze@ekometria.com.pl 2016-10-17 BSiPP EKOMETRIA