Zbigniew Bodziony Prezes Odrzańskiego Ratownictwa Specjalistycznego w Opolu nr, 512. Instruktor Ratownictwa wodnego Obowiązki organizatora kąpielisk oraz organizatora miejsc do kąpieli w myśl nowelizacji ustawy Prawo Wodne Unijna dyrektywa 2006/7/WE uchwalona 15 lutego przez Parlament Europejski i Radę dotycząca zarządzania jakością wody w kąpieliskach, zmienia spojrzenie na to zagadnienie, traktując wodę w kąpielisku jako wydzielony fragment wód powierzchniowych, którego jakość jest zależna od ogólnego stanu ekosystemu i wymusza na państwach członkowskich podjęcia działań mających na celu poprawę jakości wody i ochronę zdrowia. Wejście w życie wyżej wymienionej dyrektywy wymusiło konieczność dokonania zmian w ustawie z dnia 18 lipca 2001r. Prawo Wodne (DzU z 2005r.Nr 239 poz.2019. z późn.zm.). Zmiany w ustawie określają podmiot który odpowiada za wyznaczenie, które miejsca wykorzystywane do kąpieli należy traktować jako kąpieliska, ponieważ :wykorzystywane są do kąpieli przez dużą liczbę ludzi a także posiadają odpowiednią infrastrukturę,wskazują podmiot odpowiedzialny za podejmowanie działań organizacyjnych, w tym badania wody, informowania użytkowników o jej jakości, zasady utrzymywania kontaktów ze wszystkimi organami odpowiedzialnymi za zarządzanie wodami na których zlokalizowane jest kąpielisko, oraz podmiot odpowiedzialny za sporządzenie profilu wody w kąpielisku. Ustawa Prawo Wodne wprowadza nowe definicje : kąpielisko, miejsce wykorzystywane do kąpieli, profil wody w kąpielisku, organizator, sezon kąpielowy, klasyfikacja wody w kąpielisku. Kąpielisko- wyznaczony uchwałą rady gminy, wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę kąpiących się, określoną w uchwale rady gminy w sprawie wykazu kąpielisk pod warunkiem że w stosunku do tego kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli. Kąpieliskiem nie jest: basen pływacki i uzdrowiskowy, zamknięty zbiornik wodny podlegający oczyszczaniu lub wykorzystaniu w celach terapeutycznych, zamknięty zbiornik wodny, oddzielony od wód powierzchniowych i wód podziemnych. Podziałem na kąpieliska i miejsca do kąpieli wyraźnie sprecyzowano że tylko kąpieliska czyli miejsca wyznaczone uchwałą rady gminy, spełniają wszystkie obowiązujące wymagania dyrektywy i są pod stałym nadzorem a kąpiel w nich jest w pełni bezpieczna. Miejsce wykorzystywane do kąpieli wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, nie będący kąpieliskiem i wykorzystywany do kąpieli.
Choć określenie to nie spełnia wymogów dyrektywy, prawodawca wprowadził to określenie, mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa osobą kąpiącym się podczas zorganizowanego krótkotrwałego wypoczynku letniego (obozy, sezonowe ośrodki wypoczynkowe, gospodarstwa agroturystyczne). Przewidziano możliwość nadzoru sanitarnego nad jakością wody w celu wyeliminowania zagrożeń zdrowotnych w czasie kąpieli, nie obciążając organizatorów dużymi kosztami inwestycyjnymi w infrastrukturę kąpieliska a tym samym umożliwia się korzystanie z wód do kąpieli małym podmiotom gospodarczym czy też organizacją. Klasyfikacja wody w kąpielisku- przyporządkowanie wody w kąpielisku do odpowiedniej klasy, ze względu na jej właściwości, dokonane przez PIS na podstawie jakości wody. Profil wody w kąpielisku-zespół danych i informacji, dotyczących cech fizycznych, geograficznych i hydrologicznych wody w kąpielisku oraz wód powierzchniowych, mających wpływ na jej jakość, wraz z identyfikacją i oceną przyczyn występowania zanieczyszczeń mogących wywierać niekorzystny wpływ na jakość wody w kąpielisku i stan zdrowia osób z niego korzystających. Sezon kąpielowy-okres określany przez radę gminy w uchwale, obejmuje okres między 15 czerwca a 30 września. Organizator osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która podjęła się zorganizowania kąpieliska lub miejsca wykorzystywanego do kąpieli (organizatorem może być też gmina). Zmiana ustawy z dnia 18 lipca 2001r.Prawo Wodne (tj. DzU.2005.239.2019 z póżn zm.) opublikowana w Dzienniku Ustaw z 2010r.Nr44 poz.253 nadaje nowe obowiązki organizatorom kąpielisk oraz organizatorom miejsc wykorzystywanym do kąpieli. Zmiana ustawy wchodzi w życie z dniem 01.01.2011. z wyjątkiem Art. 34a (dotyczy zgłaszania wniosków o wpisanie kąpielisk do ewidencji przez organizatorów oraz uchwały rady gminy wyznaczającej kąpieliska) wszedł w życie z dniem 10.07.2010r. Art.163c ust.3(dotyczy internetowego serwisu kąpielowego prowadzonego przez Państwową Inspekcje Sanitarną) który wchodzi w życie z dniem 01.01.2013r. Obowiązki organizatora kąpieliska 1)Przekazanie wójtowi. burmistrzowi lub prezydentowi miasta wniosku o umieszczenie kąpieliska w wykazie kąpielisk od 31 grudnia roku poprzedzającego sezon kąpielowy(art.34aw/w). Wniosek musi zawierać: imię i nazwisko lub nazwę oraz adres organizatora, nazwę i adres lub lokalizację planowanego kąpieliska,
długość linii brzegowej kąpieliska, przewidywaną maksymalną liczbę osób korzystających dziennie z kąpielisk, opis infrastruktury kąpieliska,w tym urządzeń sanitarnych 2)Oznakowanie kąpieliska tablicami informacyjnymi 3)Wykonywanie badań jakości wody w ramach kontroli wewnętrznej, która obejmuje: ustalenie do 15 czerwca w porozumieniu z właściwym państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym (PPIS) harmonogramu pobierania próbek wody z kąpieliska w sezonie kąpielowym(harmonogram uwzględnia terminy pobierania i analizy nie mniej niż 4 próbek w sezonie kąpielowym, tak aby przerwa między badaniami nie przekraczała jednego miesiąca). systematyczne wizualne nadzorowanie wody w kąpielisku i wody zasilającej kąpielisko pod kątem występowania zanieczyszczeń niekorzystnie wpływających na jakość wody i stanowiących zagrożenie zdrowia osób kąpiących się, pobieranie próbek wody w punktach ustalonych z właściwym PPIS. pobieranie dodatkowych próbek wody w kąpielisku w terminie 7 dni po ustaniu krótkoterminowego zanieczyszczenia badanie próbek wody w laboratoriach PIS lub laboratoriach o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań wody, zatwierdzonym przez PIS, badanie wody z kąpieliska, w zakresie i metodami referencyjnymi zgodnymi z przepisami, dokumentowanie i niezwłocznie przekazywanie wyników badań właściwemu PPIS, pozyskiwanie od właściwego PPIS informacji pochodzących z kontroli urzędowej prowadzonej przez PIS (oceny jakości wody, klasyfikacja jakości wody), informowanie właściwego PPIS o wystąpieniu zmian, które mogłyby mieć wpływ na pogorszenie wody w kąpielisku oraz o każdym zawieszeniu ( w wyjątkowych sytuacjach)harmonogramu pobierania próbek w ramach kontroli wewnętrznej i jego przyczynach, informowanie kąpiących się osób o jakości wody w kąpielisku i zaleceniach organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( m.in. o zakazie ką), niezwłocznie zgłaszanie zmiany danych zawartych w ewidencji kąpielisk prowadzonych przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, ustalenie przyczyn zanieczyszczenia wody w kąpielisku i podejmowanie działań mających na celu ochronę zdrowia ludzkiego i poprawy jakości wody.
4)Stosowanie harmonogramu pobierania próbek może zostać zawieszone w przypadku wystąpienia sytuacji wyjątkowej, będącej zdarzeniem mającym niekorzystny wpływ na jakość wody w kąpielisku, o prawdopodobieństwie wystąpienia mniejszym niż raz na cztery lata. Niezwłocznie po ustaniu sytuacji wyjątkowej należy powrócić do stosowania obowiązującego harmonogramu pobierania próbek i uzupełnić brakujące próbki nowymi. 5)Organizator może łączyć kąpieliska, gdy kąpieliska: sąsiadują ze sobą uzyskały zbliżone oceny jakości wody za poprzednie 4 lata profile wody wskazują na wspólne czynniki ryzyka lub ich brak 6)Organizator może dokonać podziału kąpieliska, gdy jest to uzasadnione jakością wody w kąpielisku lub jej części 7)Łączenie lub podział odbywa się w trybie przepisów art. 34a i wymaga uzasadnienia. 8) Organizator: sporządza profil wody aktualizuje profil ( częstotliwość zależna jest od klasyfikacji wody ) sporządzony profil wody przekazuje: właściwemu wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, dyrektorowi RZGW, właściwemu terytorialnie dyrektorowi urzędu morskiego ( przypadku kąpielisk nadmorskich) przekazuje społeczeństwu informację na temat jakości wody w sposób niebudzący wątpliwości co do stwierdzonych zagrożeń, podejmuje działania mające na celu obniżenia ryzyka zanieczyszczenia wody w kąpielisku, usuwa przyczyny zanieczyszczenia, zamieszcza na tablicy informacyjnej zakaz kąpieli. Kąpielisko może funkcjonować gdy wodę w nim sklasyfikowano co najmniej jako dostateczną. Gdy jakość wody jest niedostateczna może funkcjonować pod warunkiem podjęcia działań, których celem jest: ochrona zdrowia ludzkiego, poprawa jakości wody, w tym wprowadzenie zakazu kąpieli wdanym sezonie kąpielowym lub tymczasowego zakazu,
ustalenie przyczyn nieosiągnięcia dostatecznej klasyfikacji jakości wody, zapobieżenie, zmniejszenie lub eliminacja przyczyn zanieczyszczenia, przekazanie społeczeństwu informacji dotyczącej, jakości wody w kąpielisku w sposób niebudzący wątpliwości co do stwierdzonych zagrożeń. Organy administracji publicznej są obowiązane udostępnić informacje, które mogą być wykorzystane przy sporządzaniu profilu wody w kąpielisku, za które pobiera się opłatę ustaloną na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację tego obowiązku. Jakość wody w kąpielisku winna odpowiadać wymaganiom określonym w art.50 ust.3 ustawy Prawo Wodne Obowiązki organizatora miejsca wykorzystywanego do kąpieli 1)Wykonywanie badań jakości wody: nie wcześniej niż 14 dni przed dniem rozpoczęcia jego funkcjonowania oraz przynajmniej raz w trakcie jego funkcjonowania, a także każdorazowo w przypadku wzrokowego stwierdzenia zanieczyszczeń niekorzystnie wpływających na jakość wody i mogących stanowić zagrożenie zdrowotne dla kapiących się tam osób. 2)Jakość wody w kąpielisku powinna odpowiadać wymaganiom określonym w przepisach wydanych na podstawie art.,50 ust.3 3)Oznakowanie miejsca wykorzystywanego do kąpieli, 4)Niezwłoczne przekazanie właściwemu PPIS wyników badań oraz informacji o wystąpieniu zmian, które mogą wpływać na pogorszenie jakości wody, 5)Pozyskiwanie od właściwego PPIS ewentualnych informacji pochodzących z kontroli urzędowej prowadzonej przez PIS (oceny jakości wody). Ustawa zmienia koncepcję sprawowania nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i jest zgodna z założeniami dyrektywy 2006/7/WE..Kontroli jakości wody podlegają wyłącznie kąpieliska oraz miejsca wykorzystywane do kąpieli posiadające organizatora. W przypadku osób kąpiących się w miejscu które nie zostało wyznaczone przez radę gminy jako kąpielisko będą to robiły na własne ryzyko. Kąpiel w miejscu wykorzystywanym do kąpieli, jeżeli nie uzyska ono statusu kąpieliska, będzie zatem możliwa na własne ryzyko kąpiącego się. O tym czy w danym regionie miejsce wykorzystywane do kąpieli będzie kąpieliskiem i jest w stanie spełnić wysokie wymagania decydować będzie rada gminy.
Obowiązek ten wynika z ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (DzU z2001r. Nr142. Poz.1591.z późn.zm.