UCHWAŁA NR XXX/407/2009 RADY POWIATU KŁODZKIEGO z dnia 28 stycznia 2009 r. w sprawie zatwierdzenia programu profilaktyki pn. Akademia Zdrowia Powiatu Kłodzkiego na rok 2009 Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j z 2001 r. Dz. U. nr 142, poz. 1592 ze zm.) w związku z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j z 2008 r. nr 164, poz.1027 ze zm.) Rada Powiatu Kłodzkiego postanawia: 1. Zatwierdzić program profilaktyki pn. Akademia Zdrowia Powiatu Kłodzkiego na rok 2009 stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Kłodzkiego. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Powiatu Kłodzkiego Dariusz Kłonowski Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 1
Załącznik do Uchwały Nr XXX/407/2009 Rady Powiatu Kłodzkiego z dnia 28 stycznia 2009 r. Akademia Zdrowia Powiatu Kłodzkiego na rok 2009 Kłodzko 2009 Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 1
Wstęp Przez zdrowie rozumiem możność istnienia pełnym, dojrzałym, żywym, radosnym życiem, w ścisłym związku z tym co kochamziemią i wszystkimi jej cudownościami Katharine Mansfield Od początku lat 90 wskaźniki stanu zdrowia Polaków w porównaniu do obywateli krajów Europy zachodniej były niekorzystne. W 1990 roku w odpowiedzi na przyjętą strategię Światowej Organizacji Zdrowia Zdrowie dla wszystkich w roku 2000 opracowano założenia do Narodowego Programu Zdrowia (NPZ). Dokonujące się w latach następnych zmiany polityczne, ekonomiczne i społeczne spowodowały konieczność modyfikacji NPZ (1993 i 1996). W kolejnych latach 2002 i 2006 powstawały różne dokumenty strategiczne mające na celu równomierny rozwój regionalny oraz wykorzystanie środków wspólnotowych. W roku 2006 ówczesny rząd przygotował Strategię Rozwoju Ochrony Zdrowia w Polsce wraz z koncepcją Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015, który to program został przyjęty uchwałą Rady Ministrów 15 maja 2007 roku. Obowiązujący NPZ jest więc zmodyfikowaną kontynuacją założeń do NPZ z roku 1990. Wyniki monitoringu wykazały, iż w ostatnich latach zmieniła się, wzrosła średnia długość życia (kobiety do 79,4 lat, mężczyźni do 70,81 lat), spada także umieralność niemowląt. Jak twierdzą specjaliści analiza oczekiwanych efektów i korzyści zdrowotnych wynikających z dotychczasowej realizacji NPZ wymaga jego kontynuacji. Głównym celem NPZ jest poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszania nierówności w zdrowiu osiągany m.in. przez aktywizację jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych do działań na rzecz zdrowia. Proponowane założenia Akademii Zdrowia Powiatu Kłodzkiego stanowią kontynuację działań podjętych w zakresie profilaktyki chorób w latach 2007-2008 określonych w uchwale nr VII/94/2007 Rady Powiatu Kłodzkiego z dnia 25 kwietnia 2007 roku w sprawie zatwierdzenia programu profilaktyki pn. Akademia Zdrowia na lata 2007-2008 z późn. zm. Podjęte na mocy powyższej uchwały działania profilaktyczne miały przede wszystkim na celu zwiększenie świadomości zdrowotnej mieszkańców powiatu poprzez edukację zdrowotną, upowszechnianie zachowań prozdrowotnych oraz prowadzenie działań promujących zdrowie. Główne obszary, w których podjęto realizację założeń Akademii dotyczyły profilaktyki chorób nowotworowych, chorób układu krążenia, edukacji przedporodowej oraz w roku 2008 zostały uwzględnione dwa dodatkowe działania odnoszące się do profilaktyki skrzywień kręgosłupa i wad postawy u dzieci i młodzieży oraz działań w zakresie organizacji pomocy przedmedycznej. Diagnoza wyjściowa Zapobieganie i leczenie nowotworów złośliwych staje się największym wyzwaniem dla systemu ochrony zdrowia Nowotwory złośliwe stają się główną przyczyną zgonów Polaków przed 65 rokiem życia. Zapobieganie zachorowaniom na raka (prewencja pierwotna), wczesna diagnostyka populacyjna (prewencja wtórna) oraz działania kliniczne dla wczesnego rozpoznawania i skutecznego leczenia nowotworów stają się podstawowym problemem zdrowia publicznego. Podstawą do podejmowania wszelkich działań w zakresie promocji zdrowia jest analiza wskaźników charakteryzujących sytuację zdrowotną mieszkańców powiatu. Z danych zawartych w Roczniku Statystycznym dla Województwa Dolnośląskiego za rok 2007 liczba zachorowań na choroby nowotworowe w roku 2003 wynosiła 9.949, natomiast w roku 2006 wzrosła aż do 10.697. Natomiast w samym tylko powiecie kłodzkim w roku 2007 odnotowano 1.387 zachorowania na choroby nowotworowe. Choroby nowotworowe występują powszechnie i z punktu widzenia zdrowia publicznego stanowią problem wielkiej wagi, gdyż ponad połowa chorych umiera z ich powodu. Również samorządy gminne w odpowiedzi na zapytanie odnoszące się do wskazania najważniejszych problemów zdrowotnych mieszkańców swoich gmin wymieniały między innymi choroby nowotworowe. Istotny problemem zdrowotny stanowią również wady postawy naszego społeczeństwa. Gwałtowne zmiany środowiska życia człowieka odbijają się na im zdecydowanie niekorzystnie. W wieku 7-10 lat, czyli w młodszym wieku szkolnym, występuje pierwszy okres krytyczny dla postawy fizycznej dziecka. Związany jest on ze zmianą trybu życia, z przejściem z dużej swobody ruchu na Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 2
kilkugodzinne przebywanie w pozycji siedzącej w szkole, często jeszcze w niewłaściwych warunkach. Toteż początek nauki w szkole powoduje zwykle pogorszenie postawy. Jednocześnie okres ten charakteryzuje się ogromną biologiczną potrzebą ruchu, która umiejętnie pokierowana może być najważniejszym stymulatorem rozwoju organizmu. Działania w zakresie profilaktyki wad postawy zostały zapoczątkowane w roku 2005 w ramach programu przesiewowego pn. Sprawdź swój kręgosłup podczas realizacji którego, przebadano 4296 uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych, do dalszego leczenia zakwalifikowano 1761 osób, co stanowi około 40 % osób objętych akcją profilaktyczną. W roku 2008 przy współfinansowaniu Miasta Kłodzko, Gminy Kłodzko oraz Powiatu Kłodzkiego Zespół Opieki Zdrowotnej w Kłodzku realizował program profilaktyki wad postawy pn. Prosto do Europy. Jako priorytet działań w zakresie profilaktyki chorób w roku 2009 proponuje się, z uwagi na powyższe dane, kontynuację działań w zakresie profilaktyki chorób nowotworowych oraz wad postawy a realne możliwości finansowe umożliwią podjęcie działań tylko w obszarze profilaktyki raka piersi u kobiet oraz dofinansowanie programu profilaktyki wad postawy. Za podjęciem działań w zakresie profilaktyki raka piersi u kobiet przemawiają dane statystyczne wg, których nowotwór piersi jest najczęściej występującym nowotworem wśród zachorowań występujących u kobiet. Rocznie rozpoznaje się około siedem tysięcy nowych zachorowań na raka piersi, a z powodu tej choroby rocznie umiera ponad pięć tysięcy kobiet. Podejmując działania profilaktyczne wrastają szanse na wczesne rozpoznanie choroby, a tym samym na całkowite wyleczenie. Wykrywanie nowotworów złośliwych we wczesnej fazie, bezobjawowej fazie ich rozwoju może w poważnym stopniu ograniczyć umieralność. Jak wyżej wspomniano na rok 2009 proponuje się działania w zakresie profilaktyki raka piersi u kobiet. Powyższe działania odnosić się będą do edukacji w zakresie nauki samobadania piersi. Systematyczne samobadanie piersi uważane jest jako podstawa profilaktyki raka piersi. Efekt leczenia raka piersi zależy przede wszystkim od wczesnego rozpoznania. Wykrycie choroby w odpowiednio wczesnym stadium w większości przypadków pozwala na pomyślne rokowanie. Bardzo dużo zależy od samych kobiet między innymi od dokładnej obserwacji własnego ciała, systematycznego samobadania piersi oraz regularnych wizyt kontrolnych w Poradni K. 90% nowotworów piersi jest wykrywanych przez same kobiety w czasie samobadania piersi. 1. Program edukacyjny wczesnego wykrywania raka piersi u kobiet Przedmiotowy program planujemy zrealizować przy współpracy oraz z wykorzystaniem doświadczenia Wydziału Zdrowia Urzędu Miasta Wrocław, który realizuje powyższy program od 2001 roku. Planuje się zorganizowanie przeszkolenia położnych w zakresie nauki samobadania piersi przez lekarza specjalistę. Po przeszkoleniu położnych następnym etapem byłoby uruchomienie w powiecie dwóch punktów nauki samobadania piersi. Podmiot realizujący zadanie zostałby wyłoniony w drodze konkursu ofert. W punktach prowadzone byłyby zajęcia w zakresie nauki samobadania piersi. Kobietom uczestniczącym w programie rozdawane będą książeczki samobadania piersi oraz ulotki edukacyjne. W sytuacji stwierdzenia wątpliwego lub nieprawidłowego wyniku samobadania piersi, polecane będzie zgłaszanie się do lekarza onkologa celem skonsultowania wyniku badania oraz uzyskania skierowania na dalszą diagnostykę. W punktach nauki samobadania piersi prowadzone będą rejestry świadczeń wykonywanych w ramach programu w formie papierowej i elektronicznej. 1.1 Cele programu Głównym celem zaproponowanego programu jest: 1. prowadzenie edukacji w zakresie odpowiedzialności za własne zdrowie, 2. kształcenie świadomości kobiet odnośnie konieczności samokontroli piersi, 3. doskonalenie wiedzy i umiejętności na temat metod samobadania piersi, 4. zwiększenie wykrywalności chorób piersi, w tym także chorób nowotworowych we wczesnym stadium choroby, 5. zwiększenie liczby kobiet znających i stosujących zasady i technikę samobadania piersi. 1.2 Realizacja Założenia programu służące jego realizacji dotyczą : Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 3
1. edukacji na temat chorób piersi, w tym również chorób nowotworowych, 2. kolportaż materiałów edukacyjnych, 3. zajęcia praktyczne nauki samobadania piersi. 1.3 Harmonogram planowanych działań 1. Nawiązanie współpracy z Urzędem Miasta Wrocław, której celem będzie wykorzystanie doświadczenia w zakresie realizacji w/w programu oraz przeszkolenia położnych w zakresie nauki samobadania piersi. (styczeńluty). 2. Pozyskanie środków finansowych na wydruk i kolportaż materiałów edukacyjnych (styczeń). Ze względu na ograniczona wysokość środków finansowych w budżecie powiatu kłodzkiego zaproszenie gmin z terenu powiatu kłodzkiego do wspólnego sfinansowania druku książeczek samobadania piersi 3. Ogłoszenie konkursu ofert na realizację programu edukacyjnego wczesnego wykrywania raka piersi - uruchomienie w powiecie dwóch punktów nauki samobadania piersi (marzec- kwiecień). 4. Działania promujące program ( kwiecień). 5. Realizacja programu (maj-grudzień). 6. Ewaluacja programu ( grudzień). 1.4 Planowany kosztorys realizacji programu Całkowity koszt programu Organizacja szkolenia w zakresie nauki samobadania piersi Organizacja punktów nauki samobadania piersi Wydrukowanie Książeczek samobadania piersi (udział powiatu w kosztach wydruku) 5.000 zł 1000 zł 3.500zł 500 zł 2. Program profilaktyki wad postawy Celem programu będzie przeciwdziałanie oraz eliminacja wad postawy i skrzywień kręgosłupa u dzieci i młodzieży. Program stanowił będzie kontynuację działań realizowanych w roku 2008 pn. Prosto do Europy przez SP ZOZ w Kłodzku. Szczegółowy program zostanie przygotowany przez Zespół Opieki Zdrowotnej w Kłodzku i obejmował będzie między innymi zajęcia w gabinetach rehabilitacyjnych, gdzie celem zastosowania odpowiednich ćwiczeń będzie wyrównanie i poprawienie sprawności, wyrobienie zdolności utrzymania i zachowania w ciągu dnia dobrej postawy. Na realizację powyższego programu w budżecie powiatu zabezpieczono środki finansowe w kwocie 7.000 zł. Środki finansowe na powyższe działanie zostaną przekazane SP ZOZ w Kłodzku w ramach dotacji po przygotowaniu programu profilaktycznego ze szczegółowym harmonogramem działań. Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 4
Uzasadnienie Jako priorytet działań w zakresie profilaktyki chorób w roku 2009 proponuje się kontynuację podjętych w latach 2007-2008 działań w zakresie profilaktyki chorób nowotworowych. Mając na względzie realne możliwości finansowe powiatu możliwe będzie podjęcie działań tylko w zakresie profilaktyki raka piersi u kobiet oraz profilaktyki wad postawy u dzieci i młodzieży. Za podjęciem działań w powyższym zakresie przemawiają dane statystyczne wg, których nowotwór piersi jest najczęściej występującym nowotworem wśród zachorowań występujących u kobiet. Rocznie rozpoznaje się około siedem tysięcy nowych zachorowań na raka piersi, a z powodu tej choroby rocznie umiera ponad pięć tysięcy kobiet. Działania zaproponowane w Akademii odnosić się będą do edukacji w zakresie nauki samobadania piersi. Natomiast w zakresie przeciwdziałania wadom postawy u dzieci i młodzieży planuje się kontynuację programu profilaktyki pn. Prosto do Europy realizowanego w 2008 roku przez Zespół Opieki Zdrowotnej w Kłodzku. Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przypisuje powiatowi zadania w zakresie opracowywania, realizacji oraz oceny efektów programów zdrowotnych wynikającychz rozpoznanych potrzeb zdrowotnych. Środki finansowe przeznaczone na realizację działań opisanych w załączniku do niniejszej uchwały zostały zarezerwowane w budżecie powiatu na 2009 rok. Mając na uwadze powyższe, podjęcie niniejszej uchwały jest zasadne. PrzewodniczącyRady Powiatu Kłodzkiego Dariusz Kłonowski Id: DA5798D1-1897-46F8-9315-7AC6EEE1115F. Uchwalony Strona 1