strona 1 MULTIMETR CYFROWY M840D INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. WPROWADZENIE. Prezentowany multimetr cyfrowy jest zasilany bateryjnie. Wynik pomiaru wyświetlany jest w postaci 3 1 / 2 cyfry. Miernik może być stosowany do następujących pomiarów : " napięcia stałego (DC) i przemiennego (AC) ; " prądu stałego (DC) i przemiennego (AC) ; " rezystancji ; " kontroli ciągłości obwodu (z sygnalizacją dźwiękową) ; " badania diod półprzewodnikowych i tranzystorów ; Wykorzystany w mierniku przetwornik A/C (wykonany w technologii CMOS) pozwala na automatyczne zerowanie przyrządu, wybór polaryzacji i sygnalizację
strona 2 przekroczenia zakresu pomiarowego. Przyrząd posiada pełne zabezpieczenie przed przeciążeniem. Doskonale nadaje się do wykorzystania w terenie, laboratorium, warsztacie i zastosowań domowych. 2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE. " włącznik / wyłącznik zasilania ON-OFF; " pojedynczy, 30-pozycyjny przełącznik obrotowy do wyboru funkcji i zakresu pomiarowego; " duża czułość, już od napięcia 100µV; " automatyczna sygnalizacja przekroczenia zakresu pomiarowego z wyświetlaną w jego momencie cyfrą "1"; " automatyczne sygnalizacja polaryzacji przy pomiarach prądu i napięcia stałego; " pełna ochrona przed przeciążeniem dla wszystkich zakresów pomiarowych; " badanie diod przy prądzie testowym 1mA; " badanie tranzystorów - wyznaczanie współczynnika hfe (test hfe); " automatyczne wyłączanie zasilania (opcjonalnie); 3. SPECYFIKACJE. DOKŁADNOŚĆ: ± (X 1 % wartości wskazanej + X 2 cyfr, działek elementarnych), gwarantowana przez okres 1 roku, dla zakresu temperatur 23 C ± 5 C i wilgotności względnej powietrza mniejszej od 75%. 3.1. POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO (DC). 200mV 100µV 2V ± (0.5% w.w. + 1C) 1mV 20V 10mV 200V 100mV 1000V ± (0.8% w.w. + 2C) 1V Impedancja wejściowa : 10 MΩ na wszystkich zakresach. 220V napięcia stałego lub przemiennego (wartość skuteczna) na zakresie 200mV, 1000V napięcia stałego lub przemiennego (wartość szczytowa - impuls) na wszystkich zakresach. 3.2. POMIAR NAPIĘCIA PRZEMIENNEGO (AC).
strona 3 200mV ± (1.2% + 3C) 100µV 2V 1mV 20V ± (0.8% + 3C) 10mV 200V 100mV 700V ± (1.2% + 3C) 1V Impedancja wejściowa : Zakres częstotliwości mierzonych napięć : Wskazanie : 10 MΩ na wszystkich zakresach. 40... 400Hz. 750V napięcia stałego lub przemiennego (wartość skuteczna), 1000V napięcia przemiennego (wartość szczytowa - impuls) na wszystkich zakresach, z wyjątkiem zakresu 200mV napięcia przemiennego (max. 300V wartości skutecznej przez 15 sekund). wartość skuteczna napięcia sinusoidalnego. 3.3. POMIAR PRĄDU STAŁEGO (DC). 200µA 0.1µΑ 2mA ± (0.8% w.w. + 1C) 1µΑ 20mA 10µA 200mA ± (1.2% w.w. + 1C) 100µA 2A 1mA 20A ± (2.0% w.w. + 5C) 10mA Maksymalny prąd wejściowy : Maksymalny spadek napięcia : bezpiecznik 2A/250V (zakres 20A - nie jest chroniony bezpiecznikiem). 20A, przez 15 sekund. 200mV. 3.4. POMIAR PRĄDU PRZEMIENNEGO (AC). 200µA ± (1.8% w.w. + 3C) 0.1µΑ 2mA ± (1.2% w.w. + 3C) 1µΑ 20mA 10µA 200mA ± (2.0% w.w. + 3C) 100µA 2A 1mA 20A ± (3.0% w.w. + 7C) 10mA Zakres częstotliwości mierzonych
strona 4 prądów : Maksymalny prąd wejściowy : Maksymalny spadek napięcia : Wskazanie : 40... 400 Hz. bezpiecznik 2A/250V (zakres 20A - nie jest chroniony bezpiecznikiem). 20A, przez 15 sekund. 200mV. wartość skuteczna prądu sinusoidalnego. 3.5. POMIAR REZYSTANCJI. 200Ω ± (0.8% w.w. + 3C) 0.1Ω 2kΩ 1Ω 20kΩ ± (0.8% w.w. + 1C) 10Ω 200kΩ 100Ω 2MΩ 1kΩ 20MΩ ± (1.0% w.w. + 2C) 10kΩ Napięcie obwodu otwartego : 220V napięcia stałego lub przemiennego (wartość skuteczna) na wszystkich zakresach. < 700mV. 4. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA. Maksymalna liczba wskazań Wskaźnik : 1999 liczb (3 1 / 2 cyfry) z automatycznym wskazaniem polaryzacji. : wyświetlacz ciekłokrystaliczny (LCD). Metoda pomiaru Wskazanie przekroczenia zakresu pomiarowego Maksymalna typowa wartość napięcia mierzonego : przetwornik A/C z podwójnym całkowaniem. : tylko "1" na wyświetlaczu. : 500V napięcia stałego lub przemiennego (wartość skuteczna). Szybkość odczytu : 2-3 odczyty / sekundę. Zakres temperatur dla gwarant. dokładności : 23 C ± 5 C.
strona 5 Zakresy temperatur : Użycia : 0 C... 40 C; Przechowywania : -10 C... 50 C. Zasilanie : Bateria 9V (typ NEDA 1604, 6F22). Wskaźnik stanu baterii : po lewej stronie wyświetlacza. Wymiary Ciężar Wyposażenie dodatkowe Wyposażenie opcjonalne : szerokość : 88mm, długość : 170mm, grubość : 38mm. : 340g (z baterią). : instrukcja obsługi, przewody pomiarowe. : rezerwowy bezpiecznik (2A/250V), bateria 9V, 5. Obsługa. 1. Sprawdzić baterię 9V poprzez ustawienie przełącznika ON-OFF na pozycji ON. Jeżeli bateria jest słaba - na wyświetlaczu pojawi się znaczek. Jeżeli powyższy znak nie pojawi się, należy postępować jak poniżej, w przypadku jego pojawienia się - postępować wg rozdziału dotyczącego wymiany baterii. 2. Znak bezpieczeństwa sąsiadujący z gniazdem pomiarowym ostrzega, że wejściowe napięcie lub prąd nie powinien przekraczać określonych wartości maksymalnych, co zabezpieczy przyrząd przed zniszczeniem obwodu wewnętrznego. 3. Przełącznik funkcyjny (wyboru mierzonej wielkości i zakresu pomiarowego) powinien być ustawiony na właściwym zakresie przed wykonaniem pomiaru. 5.1. Pomiar napięcia stałego (DC). wejścia V/Ω. 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na zakresy w obrębie napięć stałych V, a następnie przyłączyć przewody pomiarowe równolegle do końców, zacisków itp., między którymi mierzone jest napięcie. Polaryzacja przewodu czerwonego zostanie wyświetlona razem z wskazaniem wartości mierzonego napięcia. UWAGI :
strona 6 1. Jeżeli wartość mierzonego napięcia nie jest znana przed pomiarem, należy przełącznik funkcyjny FUNCTION ustawić na najwyższym zakresie i stopniowo (w razie potrzeby) go obniżać. 2. Gdy na wyświetlaczu wyświetlona została cyfra "1", wskazanie jest poza wybranym zakresem pomiarowym; przełącznik funkcyjny należy ustawić na wyższym zakresie. 3. Nie stosować miernika do pomiaru napięć wyższych niż 1000V; możliwe jest wskazanie wyższych napięć, istnieje jednak niebezpieczeństwo zniszczenia obwodu wewnętrznego i uszkodzenia miernika. 4. Zachować szczególną ostrożność przy pomiarach napięć o dużych wartościach. 5.2. Pomiar napięcia przemiennego (AC). wejścia V/Ω. 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na zakresy w obrębie napięć przemiennych V, a następnie przyłączyć przewody pomiarowe równolegle do końców, zacisków itp., między którymi mierzone jest napięcie. UWAGI : 1. Jeżeli wartość mierzonego napięcia nie jest znana przed pomiarem, należy przełącznik funkcyjny FUNCTION ustawić na najwyższym zakresie i stopniowo (w razie potrzeby) go obniżać. 2. Gdy na wyświetlaczu wyświetlona została cyfra "1", wskazanie jest poza wybranym zakresem pomiarowym; przełącznik funkcyjny należy ustawić na wyższym zakresie. 3. Nie stosować miernika do pomiaru napięć wyższych niż 700V (wartość skuteczna); możliwe jest wskazanie wyższych napięć, istnieje jednak niebezpieczeństwo zniszczenia obwodu wewnętrznego i uszkodzenia miernika. 4. Zachować szczególną ostrożność przy pomiarach napięć o dużych wartościach. 5.3. Pomiar prądu stałego (DC). wejścia ma dla prądów w zakresie do 2A. Przy zakresach do 20A przewód czerwony przyłączyć do wejścia 20A.
strona 7 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na zakresy w obrębie prądów stałych A, a następnie włączyć przewody pomiarowe szeregowo do obwodu, w którym mierzony jest prąd. Polaryzacja przewodu czerwonego zostanie wyświetlona razem z wskazaniem wartości mierzonego prądu. UWAGI : 1. Jeżeli wartość mierzonego prądu nie jest znana przed pomiarem, należy przełącznik funkcyjny FUNCTION ustawić na najwyższym zakresie i stopniowo (w razie potrzeby) go obniżać. 2. Gdy na wyświetlaczu wyświetlona została cyfra "1", wskazanie jest poza wybranym zakresem pomiarowym; przełącznik funkcyjny należy ustawić na wyższym zakresie. 3. Maksymalna wartość prądu wejściowego wynosi 2A lub 20A, w zależności od użytego wejścia. Zbyt duże natężenie prądu spowoduje zadziałanie bezpiecznika (należy go wtedy wymienić). Zakres 20A nie jest chroniony bezpiecznikiem. Bezpiecznik 2A (nie używać bezpiecznika o większym dopuszczalnym prądzie) służy do ochrony obwodu wewnętrznego miernika. 5.4. Pomiar prądu przemiennego (AC). wejścia ma dla prądów w zakresie do 200mA. Przy zakresach do 20A przewód czerwony przyłączyć do wejścia 20A. 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na zakresy w obrębie prądów przemiennych A, a następnie włączyć przewody pomiarowe szeregowo do obwodu, w którym mierzony jest prąd. UWAGI : 1. Jeżeli wartość mierzonego prądu nie jest znana przed pomiarem, należy przełącznik funkcyjny FUNCTION ustawić na najwyższym zakresie i stopniowo (w razie potrzeby) go obniżać. 2. Gdy na wyświetlaczu wyświetlona została cyfra "1", wskazanie jest poza wybranym zakresem pomiarowym; przełącznik funkcyjny należy ustawić na wyższym zakresie. 3. Maksymalna wartość prądu wejściowego wynosi 2A lub 20A, w zależności od użytego wejścia. Zbyt duże natężenie prądu spowoduje zadziałanie bezpiecznika (należy go wtedy wymienić). Zakres 20A nie jest chroniony bezpiecznikiem. Bezpiecznik 2A (nie używać bezpiecznika o większym dopuszczalnym prądzie) służy do ochrony obwodu wewnętrznego miernika. 4. Maksymalny spadek napięcia na końcówkach wynosi 200mV.
strona 8 5.5. Pomiar rezystancji. wejścia V/Ω (UWAGA : Polaryzacja przewodu czerwonego jest dodatnia). 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na zakresy rezystancji Ω, a następnie przyłączyć przewody pomiarowe do zacisków badanej rezystancji. UWAGA : 1. Jeżeli wartość badanej rezystancji przekracza wartość wynikającą z wybranego zakresu pomiarowego, wyświetlona zostanie cyfra "1". Należy wówczas wybrać większy zakres. Dla rezystancji 1MΩ miernik może potrzebować kilku chwil do ustabilizowania się. Jest to zjawisko typowe przy pomiarach dużych rezystancji. 2. Kiedy obwód pomiarowy rezystancji nie jest zamknięty (przerwa w obwodzie), zostanie wyświetlony symbol "1". 3. Podczas badania rezystancji w układzie elektrycznym, należy upewnić się, czy odłączone jest w nim zasilanie, a kondensatory są całkowicie rozładowane. 5.6. Badanie diod i kontrola ciągłości obwodu. wejścia V/Ω (UWAGA : Polaryzacja kabla czerwonego jest dodatnia). 2. Przełącznik FUNCTION przełączyć na pozycję, a następnie przyłączyć przewody pomiarowe do końcówek badanej diody. Wyświetlona zostanie przybliżona wartość napięcia przewodzenia diody. 3. Połączyć przewody pomiarowe z dwoma punktami obwodu. Jeżeli rezystancja pomiędzy tymi punktami jest mniejsza niż ok. 50Ω, słyszalny będzie brzęczek. 5.7. Badanie tranzystorów (test hfe). 1. Przełącznik FUNCTION przełączyć na pozycję hfe. 2. Określić typ tranzystora (PNP lub NPN) i umieścić końcówki EMITERA, BAZY I KOLEKTORA w odpowiednich otworach gniazda na przedniej ściance przyrządu. 3. Wyświetlona zostanie przybliżona wartość hfe, przy prądzie bazy 10µA i napięciu U CE = 2.8V. 5.8. Automatyczne wyłączenie (opcjonalnie).
strona 9 Automatyczny wyłącznik zasilania wydłuża życie baterii. Uruchomiony zostaje, gdy przełącznik FUNCTION nie jest używany przez 30 minut. Miernik włącza się ponownie po użyciu tego przełącznika lub włącznika zasilania. 6. KONSERWACJA. Wymiana baterii lub bezpieczników może być wykonana tylko po odłączeniu przewodów pomiarowych i wyłączeniu miernika. 6.1. Wymiana baterii 9V. Aby wymienić baterię należy zdjąć tylną część obudowy miernika (odkręcając uprzednio śruby), wyjąć zużytą baterię, a następnie włożyć baterię typu 6F22 lub NEDA 1604 (UWAGA : niedopuszczalna jest zmiana biegunowości). 6.2. Wymiana bezpiecznika. Aby wymienić bezpiecznik należy zdjąć tylną część obudowy miernika (odkręcając uprzednio śruby), wyjąć uszkodzony bezpiecznik i zastąpić go nowym. Do wymiany użyć bezpieczników 2A/250V, wymiarami zgodnych z oryginalnym.