Historia Kościoła katolickiego

Podobne dokumenty
Artur Ciesielski. Szczecińskie. Kościoły

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5

15. ANEKS. Ludwikowo - rodzinny dom Mączyńskich tu urodził się ks. Kazimierz Mączyński. Rodzinny dom

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa...

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

{tab=gdzie i kiedy spotkania?} Spotykamy się w parafii św. Piotra i Pawła na Lotnisku. we wtorki po Mszy świętej ok. godz. 19 w Domu Parafialnym

W: Pierwszy Synod Diecezji Rzeszowskiej Rzeszów 2004 s

Poznań, dnia 29 lutego 2016 roku N. 689/2016 BISKUP GRZEGORZ BALCEREK D E K R E T

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro.

Kalendarium WSD Diecezji Świdnickiej Rok akademicki 2018/2019. Czerwiec 2019 r.

INSTRUKCJA o przygotowaniu młodzieży szkolnej do sakramentu bierzmowania w Diecezji Warszawsko Praskiej

Spis treści. Słowo Biskupa Płockiego... 5 Ks. H. Seweryniak, Od Redaktora... 9


FORMACJA KAPŁAŃSKA W DIECEZJI ZAMOJSKO-LUBACZOWSKIEJ

D I E C E Z J A Z I E L O N O G Ó R S K O - G O R Z O W S K A WIZYTACJA KANONICZNA (formularz katechetyczny)

Odnowa w Duchu Świętym

Sierpień 2016 r. Wrzesień 2016 r.

Komunikat Kurii Metropolitalnej Szczecińsko-Kamieńskiej (do Księży Proboszczów posługujących w Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej)

Chrzest Święty to pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, który gładzi grzechy, daje nam godność dziecka Bożego oraz czyni członkiem Kościoła.

Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin

ZASADY WSPÓŁPRACY OSÓB KONSEKROWANYCH Z DUCHOWIEŃSTWEM DIECEZJALNYM

PASTORALNA Tezy do licencjatu

ABC V Synodu Diecezji Tarnowskiej Struktura i funkcjonowanie

Staż kandydacki trwa rok. Przyjdź! Zobacz! Zorientuj się! Spotkania co miesiąc, po wieczornej Mszy św. w salce Domu Katechetycznego.

Spis treści CZEŚĆ I DEKRETY SYNODALNE. KOMISJA DS. STRUKTUR I INSTYTUCJI DIECEZJALNYCH Dzieje, organizacja i wspólnota Kościoła Płockiego 21

Parafia pw. Świętego Józefa Rzemieślnika w Swarzędzu

AKCJA KATOLICKA jest według Kodeksu Prawa Kanonicznego publicznym stowarzyszeniem wiernych, erygowanym w diecezji przez biskupa.

Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?

Protokół ze Spotkania Parafialnego Zespołu Synodalnego

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

INSTRUKCJA BISKUPA POLOWEGO O STRUKTURZE DUSZPASTERSKIEJ ORDYNARIATU POLOWEGO WOJSKA POLSKIEGO

osobowy rzeczowy geograficzny miary

Kalendarium WSD Diecezji Świdnickiej rok akademicki 2015/2016. Luty 2016 r.

Już jedynie cztery dni dzieli płockich pielgrzymów aby wyruszyć na 35. Pieszą Pielgrzymkę z Płocka na Jasną Górę.

WIELE JEST SERC, KTÓRE CZEKAJĄ NA EWANGELIĘ. Kolęda 2013/2014 Materiały dla koordynatorów

Dekret Wykonawczy do Dekretu Penitencjarii Apostolskiej na Rok Wiary o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego

Rozpoczęcie nowego Roku Liturgicznego pod hasłem "Idźcie i głoście"

ROK WIARY W ARCHIDIECEZJI WROCŁAWSKIEJ WSKAZANIA DUSZPASTERSKIE

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.

18.00 Msza św. z kazaniem dla wszystkich po Mszy Świętej NAUKA STANOWA DLA KOBIET

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej

Kalendarium WSD Diecezji Świdnickiej rok akademicki 2016/2017. Luty 2017 r.

Ksiądz Stefan Sawecki, inne parafie i nie tylko 1

ks. Biskup Stanisław Adamski powołał ośrodek duszpasterki w Nowej Wsi

Kalendarium WSD Diecezji Świdnickiej na semestr letni roku akademickiego 2011/2012

Bp Tomasik: Fundamentem świątyni jest wiara

NADZWYCZAJNI SZAFARZE KOMUNII ŚWIĘTEJ

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY

INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO

INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU MŁODZIEŻY DO SAKRAMENTU BIERZMOWANIA

Gimnazjum nr 4 w Tychach

5 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU 25 MARCA 2012

Ksiądz Kanonik Edward Kłopotek

OGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV)

ZELATOR. wrzesień2016

Zestaw pytań o Janie Pawle II

Adwent i Narodzenie Pańskie

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY

Duszpasterze. Proboszcz: Ksiądz prałat Jerzy Kalinka r. z dniem 1 sierpnia objął urząd Proboszcza parafii św. Jana Chrzciciela w Górznie.

Pragniemy podzielić się z Wami naszą radością z obchodzonego w marcu jubileuszu

ANNUARIUM STATISTICUM ECCLESIAE IN POLONIA AD 2015

ARKUSZ SAMOOCENY PRACY KATECHETY

Wrzesień 2018 r. Październik 2018 r.

W ŚRODOWISKU AKADEMICKIM

Wpisany przez Administrator niedziela, 27 lutego :13 - Poprawiony poniedziałek, 28 lutego :55

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.

MODLITWA KS. BISKUPA

STATUT. rad duszpasterskich Archidiecezji Lubelskiej

OKÓLNIK DUSZPASTERSKI NR 3/2006

STATUT KAPITUŁY KATEDRALNEJ KATOWICKIEJ

. Okazja do spowiedzi św. wieczorem przed Mszą św. do godz. 17,55.

Życie Religijne wśród niesłyszących w Bielsku-Białej

KALENDARIUM DUSZPASTERSKIE 2016/2017 JUBILEUSZ 25-LECIA DIECEZJI

Opiekun: Wykonali: Śpiewakowski Marcin Rus Łukasz Maj Dominik Kowalczyk Mateusz. s. Irena Różycka

O godz odbyła się uroczystość I Komunii św. dzieci, które przygotowała katechetka s. Emanuela Oleksiej. Komunię św. przyjęło 24 dzieci.

PRACA ZBIOROWA ELŻBIETA GIL, NINA MAJ, LECH PROKOP. ILUSTROWANY KATALOG POLSKICH POCZTÓWEK O TEMATYCE JAN PAWEŁ II. PAPIESKIE CYTATY I MODLITWY.

* w całej diecezji dziś zbiórka ofiar na rzecz pomocy ubogim. Ministranci będą po mszy św. stali z puszkami Jałmużny wielkopostnej.

DEKRET. Zgodnie z kanonem 396 par. 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, z mandatu Jego

2. W kalendarzu liturgicznym w tym tygodniu:

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA

Wydawnictwo WAM, 2013 HOMILIE, KAZANIA I MOWY OKOLICZNOŚCIOWE TOM 2 Pod redakcją o. Krzysztofa Czepirskiego OMI

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33

Spis treści. o. józef kowalik omi Cała piękna jesteś Niepokalana Kazanie na uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny...

REKOLEKCJE U ŚW. ANDRZEJA BOBOLI

Eucharystyczny Ruch Młodych

Duszpasterze. Ks. Jacek Cierpich

PEREGRYNACJA RELIKWII ŚWIĘTEGO JANA PAWŁA II

ZELATOR JERYCHO RÓŻAŃCOWE

HOMILIA wygłoszona podczas Mszy św. odprawionej w intencji Kościoła na zakończenie konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej 14 marca 2013 r.

STATUT STOWARZYSZENIA ŻYWY RÓŻANIEC

Świeca wigilijna. Świeca wigilijna

Jezus przyznaje się do mnie

NASZ SYNOD DIECEZJALNY

Życie i nauczanie Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Wizytacja ks. bpa Zdzisława. 7 maja Fortuniaka

Transkrypt:

Historia Kościoła katolickiego Próby chrystianizacji Pomorza Zachodniego sięgają czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Należy przypuszczać, że z powstałego w 1000 roku biskupstwa w Kołobrzegu wyruszały misje chrystianizacyjne do Wolina, Szczecina i innych miast regionu należącego wówczas do Polski. Jednak reakcja pogańska przerwała na przeszło sto lat rozwój Kościoła katolickiego na tych ziemiach. Dopiero opanowanie Pomorza Zachodniego przez Bolesława Krzywoustego w początku XII wieku dało możliwość ponownego zaszczepienia wiary chrześcijańskiej. Po nieudanej próbie chrystianizacji hiszpańskiego mnicha Bernarda, Bolesław wezwał swojego przyjaciela z Bambergu na Bawarii, biskupa Ottona. Ten, uzyskawszy zgodę papieża Kaliksta II i sejmu Rzeszy Niemieckiej oraz pozwolenie cesarza Henryka V i duchowieństwa niemieckiego, w maju 1124 rozpoczął misję w Polsce. W czasie dwóch wypraw misyjnych w latach 1124-1125 oraz 1128 biskup Otton założył w 12 miejscowościach 14 kościołów, w tym dwa w Szczecinie: pw. św. Wojciecha i św. Piotra i Pawła. Już po śmierci Ottona powstało w 1140 roku biskupstwo w Wolinie. Pierwszym biskupem został towarzysz podróży misyjnej św. Ottona, jego kapelan Wojciech. Po upadku Wolina stolicę biskupstwa przeniesiono do Kamienia, co formalnie potwierdziła bulla papieża Klemensa III z roku 1188.

W XII wieku w szybkim tempie zaczęły powstawać i rozwijać się parafie. W XIII wieku nastąpiła pełna rozbudowa sieci parafialnej i ustalenie granic parafii, które z niewielkimi zmianami utrzymały się aż do reformacji. Bardzo szybko powstały klasztory. Najstarszą placówką zakonną był klasztor benedyktynów w Stołpiu nad Pianą, założony w 1153 roku. W latach siedemdziesiątych XII wieku przybyli premonstratensi, których klasztory powstały w Grębowie, w Brodach koło Neubrandenburga oraz w Białymbuku koło Trzebiatowa. Nieco później pojawili się cystersi zakładając swoje placówki w Darguniu koło Dymina (ok. 1173), w Kołbaczu (1174) i w Eldenie koło Gryfii (1207). Pierwszy klasztor żeński benedyktynek założono w Trzebiatowie około 1191 roku. W XIII wieku życie zakonne jeszcze bardziej się rozwijało. Do diecezji przybyli przedstawiciele nowych zgromadzeń zakonnych. Pierwszy klasztor dominikański powstał w Kamieniu w 1228 roku. Franciszkanie natomiast w 1240 roku osiedli w Szczecinie przy kościele pw. św. Jana. W celu lepszego kierowania diecezją powstały nowe struktury organizacyjne takie, jak archidiakonaty oraz kapituły-katedralna i kolegiackie. Archidiakonaty utworzono w Kamie-niu Pomorskim, Stargardzie Szczecińskim, Kołobrzegu i w Szczecinie. Najstarszymi kapitułami zachodniopomorskimi były: katedralna kamieńska z lat 70 XII wieku i kolegiacka kołobrzeska z przełomu XII i XIII wieku. W Szczecinie powstały dwie kapituły kolegiackie, w 1263 roku przy kościele św. Piotra i w 1346 przy kościele zamkowym św. Ottona. Przełomową datą w Kościele zachodniopomorskim był rok 1248, kiedy to biskupi kamieńscy weszli w posiadanie kasztelanii kołobrzeskiej. Ta ich świecka władza wzmocniła się w czasie

episkopatu Hermana von Gleichen (1254-1289), który lokując wiele miast, m.in. Kołobrzeg, Koszalin, Maszewo, Nowogard, przyczynił się do umocnienia na Pomorzu Zachodnim wpływów niemieckich. Próby zbliżenia Kościoła zachodniopomorskiego do Gniezna i do Polski ponawiane w XIV wieku nie przyniosły zamierzonych rezultatów. W okresie rządów Bogusława X, który w 1478 roku zjednoczył księstwo, pojawiła się szansa politycznego zbliżenia Pomorza Zachodniego do Polski. Małżeństwo tegoż władcy z Anną Jagiellonką w 1491 roku było nie tylko ważnym czynnikiem politycznym w stosunkach polsko-zachodniopomorskich, lecz również okazją do nawiązania stosunków kulturowych. W tej dziedzinie już od XIII wieku w Kościele zachodniopomorskim podjęto starania. Powoli powstawały pierwsze szkoły przy głównych instytucjach koś-cielnych, takich jak np. katedra w Kamieniu, kolegiata w Kołobrzegu, przygotowujące kandydatów na duchownych. Istniały też szkoły klasztorne. W Szczecinie przy kolegiacie Mariackiej istniało kilka szkół kierowanych przez kanoników z kapituły kolegiackiej. Przy kościele św. Jakuba z przerwami działała szkoła od 1469 roku. Istniało też kolegium Jageteufla, a od 1491 kolegium przy kościele św. Ottona. Sytuacja międzynarodowa i powszechne dążenie do odnowy kościelnej sprawiło, że bardzo szybko do Szczecina dotarł protestantyzm. W 1523 roku przybył do Szczecina predykant protestancki z Wittenbergi, a 13 XII 1534 na sejmiku w Trzebiatowie książę pomorski Filip I i Barnim IX przyjęli luteranizm za swoje wyznanie. Katolicyzm na Pomorze Zachodnie powrócił oficjalnie w 1688 roku, kiedy otwarto w Berlinie eksterytorialną kaplicę dla

dyplomatów i ich rodzin. Od 1717 odbywały się co roku w garnizonie szczecińskim nabożeństwa dla żołnierzy katolików służących w wojsku pruskim. Bulla papieska z 16 VII 1821 oddała Pomorze jurysdykcji biskupów wrocławskich. Przy końcu XIX wieku Kościół na Pomorzu Zachodnim rozwijał się w warunkach względnej wolności. Dla katolików od 24 V 1890 istniała parafia z wyświęconym 30 IX 1890 roku kościołem św. Jana Chrzciciela (przy obecnej ulicy Bogurodzicy), gdzie regularnie odprawiano msze święte dla Polonii szczecińskiej. W latach siedemdziesiątych XIX wieku liczba katolików zaczęła wzrastać dzięki napływowi z polski robotników sezonowych. W 1923 roku delegat delegatury berlińskiej otrzymał godność biskupią, a w 1930 Pius XI podniósł ją do rangi biskupstwa berlińskiego. Pomorze podzielono na 3 archiprezbiteriaty, m.in. szczeciński, który posiadał 36 placówek duszpasterskich z 41 duchownymi. Prawdopodobnie liczba katolików w Szczecinie dochodziła wówczas do około 3,5 %. W czasie II wojny światowej polscy robotnicy przymusowi w Szczecinie mogli uczęszczać do 4 katolickich kościołów: Jana Chrzciciela przy ulicy Bogurodzicy, Chrystusa Króla na Łasztowi, św. Rodziny i matki Bożej Nieustającej Pomocy na Żelechowie. Tyle o historii kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i w samym Szczecinie. W kolejnych rozdziałach pragniemy przedstawić bliżej znaną i mniej znaną historię samych kościołów oraz parafii, tych najstarszych z XII i XII wieku, jak i tych najmłodszych, wyświęconych na przełomie XX i XXI wieku.

Historia Kościoła katolickiego Zakończone w maju 1945 roku działania wojenne zmieniły strukturę polityczną na mapie Europy. Zmiany, jakie się dokonały, wywarły nieprzewidywalny wpływ na życie pokoleń Polaków i mieszkańców właściwie całej Europy. Wśród ziem tzw. odzyskanych nad Odra i Bałtykiem znalazły się tereny Pomorza Środkowego i Zachodniego oraz Ziemi Lubuskiej. Weszły one w skład Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej (stanowiącej 1/7 terytorium Polski) powołanej do istnienia dekretem z 15 sierpnia 1945 r. na mocy najspecjalniejszych uprawnień Stolicy Apostolskiej udzielonych Prymasowi Polski kardynałowi Augustowi Hlondowi. Od tego czasu rozpoczęła się wytężona odbudowa Kościół na ziemiach niegdyś katolickich a potem przez ponad czterysta lat protestanckich. Po dwudziestu siedmiu latach 28 czerwca 1972 roku papież Paweł VI podjął wiekopomne decyzje o powołaniu czterech nowych diecezji w Polsce. Olbrzymią administrację podzielił na trzy siostrzane diecezje: gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską i szczecińsko-kamieńską. Wystarczy porównać cyfry a wyraźnie widać owocność olbrzymiego trud pionierów na tych ziemiach. Nie był to już teren dziewiczy. Funkcjonowało 361 parafii, pracowało 608 kapłanów diecezjalnych i 438 zakonnych,

działało Seminarium Duchowne w Paradyżu, które w ciągu 25 lat przygotowało dla Ludu Bożego całej Administracji 465 kapłanów, funkcjonowała kuria diecezjalna i sąd biskupi. Ziemia duchowo ożyła zwłaszcza podczas posługi dwóch pierwszych biskupów: księdza biskupa Teodora Benscha i księdza biskupa Wilhelma Pluty. Duszpasterskie poczynania szły w kierunku troski o rodzinę, ożywienia wspólnot parafialnych zwłaszcza w życiu liturgicznym i posłudze katechetycznej, a także prze- pajania społeczeństwa miłością praktyczną jako zasadą życia chrześcijańskiego. Bullą Episcoporum Poloniae coetus papież Paweł VI na ziemiach rozciągających się nad dolnym biegiem Odry i na zachodnim Pomorzu z silnym ponad 400 tysięcznym ośrodkiem kulturalno-przemysłowym, jakim jest Szczecin, na starych fundamentach jednej z najpotężniejszych diecezji średniowiecza, jaką był Kamień Pomorski, ustanowił diecezję ogarniająca ponad milionową rzeszę mieszkańców Pomorza Zachodniego nazywając ją szczecińsko-kamieńską i oddał pod opiekę Maryi Matki Kościoła oraz świętego Ottona z Bambergu apostoła Pomorza. W dniu erygowania stanowiło ją 146 parafii i wikariatów lokalnych, w których pracowało 324 kapłanów (185 diecezjalnych, 127 zakonnych i 12 przybyłych z pomocą z innych diecezji). Pierwszy biskup szczecińsko-kamieński ks. dr Jerzy Stroba, który kanonicznie objął diecezję 8 lipca 1972 roku w inauguracyjnym liście pasterskim skierowanym do diecezjan za najważniejsze zadania stojące przed nowo powołaną diecezją uznał zorganizowanie centrum życia diecezji: kurii diecezjalnej, odbudowę z ruin monumentalnej świątyni pw. św. Jakuba, która ustanowiona została kościołem katedralnym i wybudowanie własnego seminarium duchownego.

Pierwsze więc lata to czas wytężonego trudu przy budowaniu Kościoła diecezjalnego, dla którego ośrodkiem stała się katedra. Na czas jej odbudowy prokatedrą wyznaczono kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szczecinie. Cała diecezja zjednoczyła się przy odbudowie tej świetnej historycznie, a tak przez wojnę okrutnie potraktowanej świątyni. Ingres pierwszego biskupa do katedry, jaki miał miejsce 8 października 1972 roku, a nawet konsekracja pierwszego biskupa pomocniczego, wychowanka seminarium w Paradyżu, proboszcza parafii mariackiej w Stargardzie - księdza Jana Gałeckiego odbyły się jeszcze tylko w prezbiterialnej części katedry. Już jednak uroczystości jubileuszu 850-lecia Chrztu Pomorza przez św. Ottona z Bambergu (7-8 września 1974 roku) zgromadziły tłumy wiernych w całej katedrze pod nowym sklepieniem, choć jeszcze nie zadaszonym. Właśnie te uroczystości stały się impulsem i zarazem szczytem duchowego budowania Kościoła lokalnego na tych ziemiach. Przygotowanie do uroczystości zbiegło się z Rokiem Świętym ogłoszonym przez papieża Pawła VI. Misje w całej diecezji, a następnie zyskiwanie odpustu Roku Świętego w katedrze szczecińskiej, której nawiedzenie było jednym z warunków dostąpienia łask jubileuszowych, zapoczątkowały chlubną tradycję pielgrzymek wdzięczności do katedry: rodzin dzieci komunijnych, młodzieży bierzmowanej i młodzieży szkół średnich, a także różnych grup parafialnych. Podczas ottonowych dni (7-8 IX 1974 roku) po raz pierwszy w historii odbyła się w Szczecinie konferencja Episkopatu Polski. Wieczorem pierwszego dnia księża biskupi przewodniczyli nabożeństwom w 50 parafiach diecezji. Podczas uroczystej sesji historycznej główne przedłożenia o misji

apostolskiej św. Ottona przygotował ksiądz biskup I. Jeż z Koszalina. Głównej Mszy świętej jubileuszowej 8 września przewodniczył kardynał Karol Wojtyła, zaś kazanie wygłosił kardynał Stefan Wyszyński. W uroczystościach wziął też udział następca św. Ottona na stolicy w Bambergu ksiądz arcybiskup J. Schneider. We wspomnianym liście inauguracyjnym biskup doktor Jerzy Stroba zachęcał do budowania Kościoła diecezjalnego, przez wznoszenie nowych świątyń (co w ówczesnych czasach wcale nie było łatwe, gdyż władze komunistyczne prowadziły politykę antykościelną i każdy nowy kościół stanowił dla niech przeszkodę w realizowaniu tej polityki), budowanie pomieszczeń parafialnych, których na tej części olbrzymiej niegdyś administracji gorzowskiej było najmniej, a wreszcie reorganizowanie struktur parafialnych, by wspólnoty wiernych tworzyły rodzinne Kościoły, w których każdy czułby się pełnoprawnym członkiem, a nie anonimowym przybyszem. Sporo w tej dziedzinie miały do zrobienia nawet małe osiedla i wioski, w których zachowały się ruiny kościołów, często zabytkowych. Dzięki odbudowaniu tych obiektów ludzie mieli możliwość uczestniczenia w Eucharystii, bez konieczności pokonywania dużych odległości. Mogła się też odbywać w nich katechizacja dzieci i młodzieży, w szkołach bowiem do czasu przełomu (1990 r.) było to niemożliwe. Większe jednak znaczenie w budowaniu Kościoła diecezjalnego miało gromadzenie się wiernych przy wznoszeniu swojego kościoła. Chodziło tu nie tylko o gromadzenie finansów na budowę, ale bardziej o wkład pracy, o troskę, a zwłaszcza o zainteresowanie się żywym Kościołem Chrystusa.

W budowaniu diecezji największe znaczenie przywiązywał pierwszy biskup do kształtowania świadomości: czym jest Kościół, jaki jest stosunek Kościoła partykularnego do Kościoła powszechnego, jakie jest w nim miejsce każdego wierzącego, a szczególnie jak może każdy wierzący włączyć się w misję zlecona przez Chrystusa Kościołowi we współczesnym świecie. Budowanie żywego Kościoła partykularnego ksiądz biskup J. Stroba widział na trzech płaszczyznach. a) Duszpasterstwa masowego obejmującego najdalsze nawet wsie i osiedla diecezji. Centrum jego stanowić miało duszpasterstwo sakramentalne. Kontynuacją gorzowskiej praktyki było założenie, że w każdym kościele, także filialnym, winna być spełniana pełna posługa sakramentalna i formacyjna. Duszpasterze troszczyli się o każdą wioskę, każde osiedle, nawet każdą leśniczówkę. Z wielkim poświęceniem, nie tylko w niedzielę, ale także w poszczególne dni tygodnia odbywali kilku, a nawet kilkunastokilometrowe wędrówki, by dotrzeć do wszystkich ludzi z Ewangelią i Eucharystią. To właśnie wówczas utrwalił się zwyczaj systematycznego odwiedzania chorych w każdy pierwszy piątek lub sobotę miesiąca, odprawianie Mszy świętej w każdym kościele, także filialnym, co najmniej raz w tygodniu, nie tylko w niedzielę, oraz wprowadzanie posoborowej odnowy liturgicznej w diecezji. Przeżywanie poszczególnych okresów roku duszpasterskiego skupiało się na pogłębianiu poszczególnych sakramentów w duchu odnowy posoborowej. Problematyka ta była przedmiotem różnych form przepowiadania i poczynań pastoralnych. b) Rozwoju duszpasterstwa specjalistycznego

W omawianym okresie zapoczątkowano duszpasterstwo inteligencji, ludzi kultury, a także robotników i ludzi ciężkiej pracy. Duszpasterstwo rodzin prowadzone było w formie spotkań z młodymi małżeństwami i małżeństwami starszymi, a także jako kursy przedmałżeńskie oraz systematyczne spotkania z grupami rodzin i młodzieży studiującej. Właśnie wówczas kardynał Karol Wojtyła zainspirował polskie parafie do tworzenia rad duszpasterskich, które miały służyć pomocą proboszczom w rozeznaniu potrzeb powierzonego im ludu. Nie był to proces łatwy, biorąc pod uwagę, że inwigilacja prowadzona przez Służby Bezpieczeństwa powodowała, iż wielu wartościowych i odważnie myślących wiernych nie chciało jednak narażać swoich rodzin. Również duszpasterze niekiedy obawiali się, czy niektóre osoby nie będą miały na celu rozbicie od wewnątrz rad duszpasterskich i całego życia parafialnego. Biskup, poprzez systematycznie wydawane Biuletyny duszpasterskie, proponował tematykę spotkań rad duszpasterskich w parafiach i wskazywał sposoby jej rozwinięcia. Szczególną próbą poszukiwań pastoralnych było przygotowanie i formacja liderów charytatywnych, liturgicznych i katechetycznych, którzy jako świadkowie wiary służyliby pomocą duszpasterzom. Ksiądz biskup często zachęcał duszpasterzy do systematycznego odwiedzania rodzin także poza kolędą, by pomóc wiernym na co dzień rozwiązywać nabrzmiałe problemy. c) W trosce o formację kapłańską Szczególne znaczenie biskup Jerzy Stroba przywiązywał do kształtowania świadomości i poczucia odpowiedzialności za Kościół partykularny kapłanów, którzy w momencie utworzenia nowego Kościoła szczecińsko-kamieńskiego zostali inkardyno

wani do diecezji. Dokonywało się to przez konferencje całego prezbiterium w Szczecinie trzy razy do roku. Problematyka ich, zaplanowana na cały rok, realizowana była przez wykłady, konferencje i pasterskie pouczenia. Ich rozwinięcie stanowiły konferencje dekanalne, o ustalonej tematyce ascetycznej i pastoralnej. Pierwsza konferencja dekanalna (we wrześniu) miała charakter katechetyczno-wychowawczy, z hospitacją katechezy; zaś wiosenna - charakter uroczystego konwentu z udziałem wiernych. Odbywały się także systematyczne, kilka razy w roku konferencje księży wikariuszy w trzech miejscach diecezji, podczas których podejmowano w formie dyskusji problemy wychowawcze, pastoralne i katechetyczne. Rozbudzały one w młodych kapłanach świadomość potrzeby pogłębiania formacji kapłańskiej. Pięć najmłodszych roczników zobowiązano do egzaminów wikariuszowskich, które przyjmowali profesorowie Seminarium Duchownego w Paradyżu. Aby umożliwić uzyskanie stopni akademickich przez kapłanów najpierw wspólnie z macierzystą diecezją w Gorzowie powołano punkt konsultacyjny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Gorzowie, do którego dojeżdżali księża ze wszystkich trzech siostrzanych diecezji, a następnie już samodzielnie, na podstawie umowy z Akademią Teologii Katolickiej w Warszawie, utworzono podobny punkt w Szczecinie. Ksiądz biskup J. Stroba zapoczątkował też tradycję rekolekcji w katedrze, zwanych najpierw rekolekcjami dla inteligencji, a następnie wielkopostnymi pouczeniami biskupimi społeczności Szczecina, w trzech pierwszych dniach wielkiego tygodnia. Nauki rekolekcyjne prowadził zawsze osobiście.

Dwukrotnie w ciągu roku miał miejsce w katedrze szczecińskiej cykl wykładów prowadzonych przez wykładowców Studium Pastoralnego, będącego zalążkiem przyszłego Wyższego Seminarium Duchownego w Szczecinie, na pozwolenie którego ksiądz biskup daremnie oczekiwał przez cały czas swojej posługi w Szczecinie. Usilne zabieganie o utworzenie tej uczelni nie danym mu było uwieńczyć sukcesem, ale w tym czasie - z myślą o przyszłej kadrze profesorskiej - wysłał na studia specjalistyczne za granicą i na uczelnie krajowe dwunastu kapłanów. Studium Pastoralne mieściło się na plebani przy parafii Świętej Trójcy w Szczecinie, a następnie św. Kazimierza. Serdeczną troską księdza biskupa J. Stroby była katechizacja, za której profil w całej Polsce przez blisko czterdzieści lat był odpowiedzialny jako przewodniczącego Komisji Katechetycznej Episkopatu Polski. Dlatego zabiegał, aby propozycje, przedstawiane innym diecezjom, zostały uprzednio sprawdzone w jego diecezji. To właśnie tu wykształciła się słuszna praktyka angażowania laikatu w ewangelizację. Ponad 50% katechizujących stanowili katecheci świeccy. Od początku dążył, by diecezja na długofalowych kursach katechetycznych przygotowywała coraz to nowe zastępy katechetów, a następnie często sam, a niekiedy przez biskupa pomocniczego starał się o permanentną formację katechetów. Już w trzecim roku istnienia diecezji rozpoczęła się trwająca do dziś tradycja rozpoczynania roku szkolnego Szczecińskimi Dniami Katechetycznymi, które stanowią pogłębioną refleksję wszystkich duszpasterzy i katechetów nad aktualnymi problemami wychowania. Często z prelekcjami zapraszani są wybitni naukowcy wiele znaczących dla polskiej katechezy czy też teologii. Uznając wielkie zasługi dla

ewangelizacji w Polsce Paweł VI 10 stycznia 1975 roku powołał biskupa szczecińsko-kamieńskiego na członka Międzynarodowej Komisji Katechetycznej, a następnie wiceprezydenta Rady Konferencji Biskupów Europejskich. W październiku 1977 roku biskup J. Stroba brał udział w IV Synodzie Biskupów w Rzymie poświęconym katechizacji we współczesnym świecie. To właśnie w tym okresie bardzo żywiołowo rozwinęło się duszpasterstwo ministrantów (odbyły się dwa zloty ministrantów z całej diecezji w Kamieniu i w Pyrzycach), młodzieżowy ruch oazowy Światło i życie, który miał charakter wybitnie pomorski, oraz Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. Diecezja szczecińsko-kamieńska jest terenem wczasowo - nadmorskim. Troska o marynarzy i ich rodziny, problematyka powiązania rekreacji i wczasów z odnową duchową były także szczególnie interesującymi problemami duszpasterskimi. Od początku swojej posługi wikariusza generalnego ksiądz biskup Jan Gałecki poświęcił się im bez reszty. Troszczył się, by zarówno parafie miejscowości wczasowych, jak i parafie, z których wierni udawali się na wczasy, przygotowane były na przeżywanie tych dni w radości ewangelicznej. Wykłady o tematyce religijnej, zwiększona posługa sakramentalna, a wreszcie upowszechnienie czytelnictwa religijnego w miejscowościach nadmorskich służyć miały wzbogaceniu duchowemu przybyszów z całej Polski. Ewenementem w skali kraju stała się tradycyjna wrześniowa pielgrzymka diecezji na Jasna Górę, jako dziękczynienie za powołanie do istnienia przez Pawła VI diecezji szczecińskokamieńskiej i oddanie jej w macierzyńską opiekę Matce Kościoła. Co roku ok. 3-4 tysięcy diecezjan udaje się na całonocne

czuwanie przed swoją Patronką. Z Jej wsparciem wracają do swoich parafii, by budować na tych ziemiach królestwo jej Syna. Dla utrwalenia troski o dziedzictwo kościoła katedralnego i podniesienia jego splendoru, a równocześnie podkreślania znaczenia troski pastoralnej biskup Jerzy Stroba postarał się o powołanie przy katedrze św. Jakuba Kapituły Katedralnej Szczecińskiej dnia 1 VI 1978 roku. Kiedy decyzją papieża Jana Pawła został uhonorowany godnością arcybiskupią i przeniesiony na stolicę metropolitalną w Poznaniu pozostawił diecezję szczecińsko-kamieńską mocno zmienioną. W ciągu sześciu lat posługi biskupiej utworzył 49 parafii, uzyskał dwa zezwolenia na budowę nowych kościołów i rozbudowę dwóch dalszych. Z przekazanych przez władze państwowe w 1973 roku 68 ruin już odbudowano 28, w pozostałych prace były na ukończeniu. Wzniesiono 26 nowych domów parafialnych a budowa 19 dalszych była mocno zaawansowana. Zwizytował kanonicznie 104 parafie, ale każdą starał się odwiedzić też przy innych okazjach. Zapoczątkował zwyczaj odwiedzin kolędowych w każdym dekanacie i spotkania z młodymi kapłanami. Dwukrotnie odbył wizytę do Rzymu (1973 r. i 1977 r.). Wyświęcił 25 kapłanów. Na czas wakansu Kapituła Katedralna 9 października 1978 roku wybrała wikariuszem kapitulnym księdza biskupa Jan Gałeckiego, który kierował diecezją do objęcia posługi przez nowego Biskupa Szczecińsko-Kamieńskiego. W pięć miesięcy później, 1 marca 1979 roku, papież Jan Paweł II mianował księdza biskupa. Kazimierza Majdańskiego (1979-1992), sufragana włocławskiego, pasterzem diecezji szczecińskokamieńskiej. Ksiądz Biskup urzędowo objął diecezję 10 marca, a

uroczysty ingres roku do szczecińskiej katedry pw. św. Jakuba Apostoła odbył w Niedzielę Palmową - 8 kwietnia 1979. Kontynuując dzieło organizacji diecezji swego Poprze-dnika oraz pogłębiania życia religijnego wiernych, poprzez wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, ksiądz biskup K. Majdański w swoim pasterzowaniu mocny akcent położył na formację rodziny oraz tworzenie seminarium duchownego. Promieniującym akcentem posługiwania z pewnością była uroczystość 40-lecia ustanowienia polskiej administracji państwowej i kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, a bez wątpienia najważniejszym wizyta papieża Jana Pawła II w Szczecinie. Te radości nie przysłoniły jednak trudnych i brzemiennych w skutkach przemian społeczno- politycznych - Sierpień '80, Rok 1988 i Rok 1989, a zwłaszcza stan wojenny. W dwudziestolecie istnienia diecezji szczecińsko-kamień- skiej pracowało w niej już 551 kapłanów (w tym: 382 diecezjalnych, 158 zakonnych i 11 z innych diecezji) w 249 parafiach (obejmujących 668 świątyń), 195 sióstr zakonnych i 329 katechetów świeckich, a w seminarium duchownym zdobywało kapłańska formację 151 kleryków. Biskupa diecezjalnego, obok księdza biskupa. Jana Gałeckiego wspomagało dwóch nowo konsekrowanych biskupów pomocniczych: Stanisław Stefanek (którego w 1996 Jan Paweł II mianował biskupem łomżyńskim) i Marian Błażej Kruszyłowicz.