Poznań,. PS.Ko-3.4.431-4-4/11 Pani Dagmara Szymańska Góralska Kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie ZALECENIA POKONTROLNE Na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) Wojewoda Wielkopolski poddał kontroli problemowej Środowiskowy Dom Samopomocy z siedzibą w Ślesinie, w zakresie realizacji zadania zleconego powiatowi, jakim jest prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z xxx xxx. Kontrolę przeprowadzono w dniach: 07, 09, 10, 14, 16 i 17 listopada 2011 r., obejmując okres od 1 stycznia 2010 r. do dnia kontroli. Ustalenia pokontrolne szczegółowo opisano w protokole, który został przez Panią podpisany bez zastrzeŝeń w dniu 30.12.2011 r. W związku z tą kontrolą, na podstawie art. 128 ust.1 ustawy o pomocy społecznej, przekazuję Pani niniejsze zalecenia pokontrolne. W wyniku kontroli ustalono co następuje: Środowiskowy Dom Samopomocy jest jednostką budŝetową, organizowaną i prowadzoną jako zadanie zlecone powiatowi w zakresie świadczeń pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi z terenu powiatu konińskiego oraz miasta Konina w ramach Porozumienia zawartego pomiędzy Starostą i Wicestarostą Powiatu Konińskiego a Zastępcą Prezydenta Konina w dniu 29 czerwca 2011 r. ŚDS w Ślesinie jest usytuowany na terenie kompleksu budynków zajmowanych przez Dom Pomocy Społecznej w Ślesinie, gdzie na podstawie zawartego Porozumienia, wynajmuje część pomieszczeń na I i II piętrze jednego z budynków DPS. Kolejne Porozumienie między Dyrektorem Domu Pomocy Społecznej w Ślesinie a pełniącym obowiązki kierownika Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie zawarto na okres od 01.01.2011 r. do 31.12.2011 r. Środowiskowy Dom Samopomocy w Ślesinie jest samodzielną powiatową jednostką organizacyjną pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi, utworzoną z dniem 28 kwietnia 2004 r. na mocy Uchwały Rady Powiatu Konińskiego Nr XVI/88/04. Zgodnie z Uchwałą nr 148/08 Zarządu Powiatu Konińskiego z dnia 18 stycznia 2008 r. ŚDS w Ślesinie jest przygotowany na 30 miejsc pobytu dziennego i 5 miejsc pobytu całodobowego. Uczestnikami zajęć są osoby xxx xxx z przewlekłymi xxx xxx typ A Domu, które ukończyły 16 lat i zostały skierowane do Domu przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie z siedzibą w Koninie. Według stanu na dzień kontroli, na pobyt dzienny do ŚDS skierowano 34 osoby i 5 osób na pobyt całodobowy. Wszystkie osoby skierowane na pobyt dzienny i całodobowy do ŚDS w Ślesinie posiadały aktualne al. Niepodległości 16/ 18, 61-713 Poznań, tel. 61-851-55-66, fax 61-854-11-50 www.poznan.uw.gov.pl, e-mail: wojewoda.wielkopolski@poznan.uw.gov.pl
decyzje administracyjne zgodnie z 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Spośród osób skierowanych do ŚDS w Ślesinie, według stanu na pierwszy dzień kontroli, 5 osób było całkowicie xxx, a jedna osoba częściowo xxx. I. W kwestii funkcjonowania jednostki: Zasady funkcjonowania ŚDS w Ślesinie określają: 1. Statut Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie, nadany Uchwałą Rady Powiatu Konińskiego nr XLI/228/06 z dnia 30 sierpnia 2006 r., a następnie zmieniony Uchwałą Rady Powiatu Konińskiego nr XLII/242/06 z dnia 30 sierpnia 2006 r. zgodnie z 4 ust. 1 pkt. 1 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych, w związku z planowanymi istotnymi zmianami w ŚDS, jednostka przygotowała projekt Statutu ŚDS w Ślesinie, który planuje wprowadzić do realizacji z dniem 01.01.2012 r. NaleŜy dodać, Ŝe pismem z dnia 04 listopada 2011 r., Wicestarosta Starostwa Powiatowego w Koninie zwrócił się do Wojewody Wielkopolskiego o wyraŝenie zgody na przekształcenie z dniem 1 stycznia 2012 roku, 5 miejsc pobytu całodobowego na 5 miejsc pobytu dziennego w ŚDS w Ślesinie, co będzie skutkować tym, iŝ ŚDS będzie oferował zainteresowanym wyłącznie pobyt dzienny. 2. Regulamin Organizacyjny Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie, zatwierdzony i wprowadzony do stosowania Uchwałą nr 148/08 Zarządu Powiatu Konińskiego z dnia 18 stycznia 2008 r. zgodnie z 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Stwierdzono, Ŝe w 1 pkt 1 obowiązującego Regulaminu organizacyjnego Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie zawarto zapis, iŝ Środowiskowy Dom Samopomocy w Ślesinie jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej, utworzoną i prowadzoną przez Powiat Koniński na zlecenie Wojewody Wielkopolskiego, co jest niezgodne z ustawą z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), gdzie zapisano, Ŝe prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem z zakresu administracji rządowej zleconej w drodze ustawy. Stwierdzono, iŝ w trakcie przeprowadzania kontroli ŚDS nie posiadał regulaminu organizacyjnego zatwierdzonego przez Wojewodę Wielkopolskiego niezgodnie z 4 ust. 2 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Zaznaczyć jednak naleŝy, iŝ ŚDS przygotował projekt Regulaminu Organizacyjnego ŚDS w Ślesinie, który po konsultacji z Wydziałem Polityki Społecznej WUW w Poznaniu nie został zaakceptowany przez Wojewodę Wielkopolskiego i w związku z tym, po naniesieniu poprawek, projekt zostanie ponownie przedłoŝony do zatwierdzenia przez Wojewodę Wielkopolskiego. Projekt Regulaminu Organizacyjnego ŚDS w Ślesinie zawierał następujące nieprawidłowości: brak wskazania typu Domu, błędny zapis w 1 ust. 1, gdzie wskazano, Ŝe ŚDS w Ślesinie jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej utworzoną i prowadzoną przez Powiat Koniński na zlecenie Wojewody Wielkopolskiego, co jest niezgodne z ustawą z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), gdzie ujęto, Ŝe prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem z zakresu administracji rządowej zleconym w drodze ustawy, brak określenia w sposób szczegółowy organizacji i zasad funkcjonowania ŚDS w Ślesinie. 3.Program działalności i Plan pracy na rok 2011 Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie, uzgodnione z Wojewodą, do czego zobowiązuje 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia 2
Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). II. W kwestii organizacji pracy ŚDS: 1. Funkcjonujący w jednym budynku Dom przygotowano dla nie mniej niŝ 15 i nie więcej niŝ 60 osób zgodnie z 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). W tym samym budynku mieści się Dom Pomocy Społecznej w Ślesinie oraz Ośrodek Interwencji Kryzysowej. 2. ŚDS w Ślesinie w formie pobytu dziennego działa w dni robocze 5 dni w tygodniu przez 8 godzin dziennie. Opieka całodobowa jest sprawowana przez wszystkie dni tygodnia. Działalność Domu była prowadzona w okresie poddanym kontroli następująco: w formie pobytu całodobowego, gdzie opieka całodobowa była sprawowana przez wszystkie dni tygodnia. Uczestnikom pobytu całodobowego pracownicy zespołu wspierająco aktywizującego zapewniali całodobową opiekę i pomoc, odpowiednią do ich potrzeb oraz uczestnictwo w formach zajęć organizowanych przez ŚDS (korzystanie m.in. z treningów samoobsługi i umiejętności społecznych, zarówno w pomieszczeniach dostosowanych do całodobowego, jak i dziennego pobytu). Uczestnikom pobytu całodobowego zajęcia zaplanowano w godzinach od 6:30 do 22:00 (od 22:00 do 6:30 cisza nocna), w tym przeznaczając na czas wolny i wypoczynek ponad 10 godzin na dobę zgodnie z 6 ust 2 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586), w formie pobytu dziennego, gdzie Dom działał w dni robocze 5 dni w tygodniu przez 8 godzin dziennie tj. od poniedziałku do piątku, przy czym zajęcia terapeutyczne odbywały się z podziałem na 4 grupy terapeutyczne. Zajęcia terapeutyczne z uczestnikami poszczególnych grup były prowadzone przez przynajmniej 6 godzin dziennie (rozpoczynały się od godziny 7:15 i trwały do godziny 16:50 ), a pozostały czas przeznaczony był na czynności porządkowe, przygotowanie do zajęć, uzupełnienie prowadzonej dokumentacji oraz zapewnienie opieki uczestnikom w trakcie dowoŝenia na zajęcia i odwoŝenia po zajęciach, poniewaŝ Dom zapewniał usługi transportowe zgodnie z 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586), Programem działalności ŚDS w Ślesinie ŚDS w Ślesinie w myśl 14 ust. 4-8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586) zapewnia przewozy wszystkim uczestnikom pod opieką pracownika do: placówek słuŝby zdrowia, urzędów, na imprezy kulturalne, rekreacyjne oraz na zakupy w ramach treningu kulinarnego, zajęcia w ŚDS w Ślesinie dla uczestników pobytu dziennego w okresie od 11 do 29 lipca 2011 r. (15 dni roboczych) nie odbywały się z powodu ferii letnich (pismo kierownika ŚDS w Ślesinie do Wydziału Polityki Społecznej WUW w Poznaniu o zamknięcie Domu dla uczestników pobytu dziennego na ww. okres), co było zgodne z treścią 6 ust. 1 pkt. 3 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). obecność uczestników w 2010 r. oraz w styczniu 2011 r. odnotowywano w miesięcznych listach obecności, a od lutego 2011 r. do dnia kontroli Dom prowadził imienne listy obecności, w których uczestnicy sami potwierdzali swoją obecność w danym dniu na zajęciach. W ŚDS w Ślesinie prowadzono listy obecności odrębnie dla uczestników pobytu dziennego i całodobowego. Dodatkowo, w okresie poddanym kontroli, dla uczestników pobytu całodobowego Dom prowadził Ewidencję wyjść. Kierownik ŚDS w Ślesinie upowaŝnił 3
pracownika do potwierdzania podpisem obecności uczestników pobytu dziennego i całodobowego, których podpis jest niemoŝliwy, zgodnie z 24 ust.4 i 3 pkt.1, lit. b środowiskowych domów samopomocy. (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Ponadto od marca 2011 r. w ŚDS, w związku z częstymi nieobecnościami uczestników trwającymi przez okres dłuŝszy niŝ 10 dni roboczych, Dom świadczył usługi dla dodatkowo skierowanych osób, jednak w liczbie nieprzekraczającej liczby uczestników o częstych nieobecnościach, zgodnie z 7 ust. 9 ww. rozporządzenia. Organizacja pracy ŚDS budzi zastrzeŝenia, poniewaŝ ujawniono, iŝ: ŚDS w Ślesinie, pomimo zobowiązania do dowozu uczestników na zajęcia, zgodnie z Informacją o dowozie uczestników do ŚDS w Ślesinie przedstawioną przez kierownika ŚDS w Ślesinie, w następujących okresach nie zapewnił dowozów na zajęcia uczestnikom pobytu dziennego: 5 dni w lutym 2010 r. nie dowieziono Ŝadnego uczestnika z powodu awarii samochodu, natomiast pracownicy byli obecni w pracy, 22 dni w 2010 r. (9 dni w lutym 2010 r., 9 dni w marcu 2010 r., 4 dni w kwietniu 2010 r.) oraz 11 dni w 2011 r. (7 dni w październiku 2011 r. i 4 dni w listopadzie 2011 r.) nie dowieziono Ŝadnego z uczestników. Z wyjaśnień złoŝonych przez p.o. kierownika i kierownika ŚDS wynika, Ŝe ograniczono dowozy uczestników w ww. okresach, przeciwdziałając przekroczeniu planu finansowego Domu. W ww. okresach uczestnicy pobytu całodobowego korzystali z usług ośrodka, a pracownicy byli obecni w pracy. w listach obecności uczestników pobytu dziennego w 5 przypadkach zastosowano zapis, Ŝe uczestnicy zostali zawieszeni i z tego powodu nie mogli uczestniczyć w zajęciach ŚDS przez kilka dni (kolejno przez 2, 3, 4 i 5 dni). Powodem zawieszenia było: naduŝywanie xxx przez uczestnika, xxx uczestników, aktywna xxx uczestnika oraz palenie papierosów. W związku z powyŝszym kierownik wyjaśniał, Ŝe w ŚDS w Ślesinie były zastosowane kary zawieszenia, polegające na zakazie przyjazdu uczestnika zawieszonego do ŚDS w ustalonym przez zespół wspierająco aktywizujący czasie i brania udziału w zajęciach. Kierownik ŚDS w Ślesinie dodał, iŝ karę zawieszenia stosuje się w ŚDS w skrajnych przypadkach i tylko wobec uczestników, dla których kara jest dotkliwa. PowyŜsze postępowanie wobec uczestników zajęć jest niezgodne z treścią 7 ust. 1, 5, 6 i 7 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Zespół wspierająco aktywizujący winien w przypadku problemów z zachowaniem uczestnika wskazać w indywidualnym planie postępowania wspierająco aktywizującego inne metody i narzędzia mające na celu eliminację powyŝszych zachowań. Ponadto, zespół ten realizując indywidualny plan postępowania wspierająco aktywizującego dokonuje oceny funkcjonowania uczestnika i ma moŝliwość zwrócenia się do specjalistów, aby określili ponownie, czy nie występują przeciwwskazania do uczestnictwa w zajęciach w Domu i na tej podstawie moŝe wydać swoją ocenę, co do moŝliwości uczestnictwa danej osoby w ŚDS i w ostateczności wnioskowania do organu kierującego o skrócenie okresu pobytu uczestnika. III. W kwestii kwalifikacji zatrudnionej kadry: Stwierdzono, Ŝe kadra zatrudniana w ŚDS Ślesinie w okresie według stanu na dzień kontroli, posiadała kwalifikacje, uprawnienia i staŝ pracy niezbędne do wykonywania zadań na stanowisku, poniewaŝ: Kierownik posiada wykształcenie oraz staŝ pracy niezbędny do sprawowania ww. funkcji zgodnie z 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586) oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej wymaganą od osób kierujących 4
jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), pracę w jednostce wykonywało 14 osób w łącznym wymiarze 11,6 etatu, w tym: kierownik, instruktorzy terapii zajęciowej, opiekunowie, pielęgniarka, pracownicy socjalni, księgowy, kierowca, sprzątaczka oraz w formie umowy zlecenia psycholog zgodnie z 10 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). PowyŜsi pracownicy spełniali wymogi kwalifikacyjne określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18.03.2009 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 398 ze zm.), tabela IV H, dział III, poz. 16, a pracownicy prowadzący zajęcia terapeutyczne i sprawujący bezpośrednią opiekę nad uczestnikami dodatkowo spełniali wymogi 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586), z kolei pracownicy prowadzący treningi umiejętności społecznych, dodatkowo posiadali przeszkolenie i doświadczenie wskazane w 11 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, przy wykonywaniu zadań pracownicy Domu, zgodnie z treścią 22 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, dbali o wysoką jakość i skuteczność świadczonych usług, kierując się zasadą dobra uczestników i ich rodzin oraz poszanowania godności i prawa do samostanowienia, zachowywali w tajemnicy informacje dotyczące uczestników, uzyskane w toku czynności zawodowych, do czego zobowiązują ich przyjęte do wiadomości i stosowania zakresy czynności i obowiązków oraz zapisy zawarte w Regulaminie Organizacyjnym ŚDS w Ślesinie. Ujawniono, Ŝe w okresie objętym kontrolą w 2011 r. w ŚDS w Ślesinie dla pracowników odbyły się 4 zajęcia i szkolenia związane z funkcjonowaniem Domu. Natomiast w 2010 r. Kierownik Domu nie wywiązywał się z obowiązku organizowania, co najmniej raz na 6 miesięcy, zajęć i szkoleń dla pracowników w zakresie tematycznym wynikającym ze zgłoszonych przez nich potrzeb związanych z funkcjonowaniem Domu, co jest niezgodne z treścią 23 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). IV. W kwestii funkcjonowania Zespołu wspierająco aktywizującego: Nie budzi zastrzeŝeń sposób powołania, skład, wskaźnik zatrudnienia oraz tryb pracy Zespołu wspierająco aktywizującego działającego w ŚDS w Ślesinie, poniewaŝ: aktualny w dniach kontroli skład Zespołu został powołany zarządzeniem kierownika nr 3/2011 z dn. 31.01.2011 r. w sprawie powołania zespołu wspierająco aktywizującego Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie. W jego skład wchodziło 10 pracowników, zatrudnionych w wymiarze 9,50 etatów tj.: 4 instruktorów terapii zajęciowej, 1 pielęgniarka, 2 opiekunów, 2 pracowników socjalnych oraz kierownik ŚDS, co było zgodne z zapisami 10 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). wskaźnik zatrudnienia pracowników Zespołu dla Domu typu A wynosił 3,70. Ustalono, Ŝe 35 uczestników to uczestnicy domu typu A. Wskaźnik zatrudnienia pracowników Zespołu typu A Domu wynosił 3,70 uczestników na 1,00 etat. Tym samym Dom spełnia standard w zakresie posiadanego wskaźnika zatrudnienia dla poszczególnych typów domu, określonego w 12, ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). ZauwaŜyć naleŝy, Ŝe do obsługi 35 uczestników Domu zatrudniono 2 osoby w wymiarze 1,50 etatów na stanowiskach pracowników socjalnych. Zespół spotykał się w zaleŝności od potrzeb w celu omówienia spraw bieŝących i częściej niŝ raz na pół roku (co dwa miesiące) w celu omówienia realizacji indywidualnych programów wspierająco rehabilitacyjnych uczestników (nazwanych w ŚDS Indywidualnym Programem Wspierająco Rehabilitacyjnym ) oraz rezultatów podejmowanych działań, sporządzał oceny uczestnika w cyklach półrocznych, wskazywał pracownika pierwszego 5
kontaktu dla danego uczestnika, współdziałał z uczestnikami lub ich opiekunami w opracowaniu dla kaŝdego z uczestników indywidualnego planu terapeutycznego, dokumentował podejmowane działania zgodnie z 13 ust. 2 i 3 i 22 pkt. 4 ww. rozporządzenia. członkowie Zespołu utrzymywali na bieŝąco kontakt osobisty bądź telefoniczny z rodzinami i środowiskiem lokalnym uczestników zajęć, ośrodkami pomocy społecznej oraz powiatowym centrum pomocy rodzinie, organizacjami pozarządowymi, kościołami i innymi związkami wyznaniowymi, ośrodkami kultury i organizacjami kulturalno rozrywkowymi, innymi jednostkami świadczącymi usługi dla osób niepełnosprawnych oraz innymi osobami lub podmiotami działającymi na rzecz integracji społecznej uczestników, co odnotowywano w dokumentach pt. Dziennik zajęć prowadzonych przez poszczególnych członków Zespołu Wspierająco Aktywizującego w ŚDS w Ślesinie zgodnie z 21 ww. rozporządzenia. Ujawniono, Ŝe: w okresie objętym kontrolą, w treści protokołów z pracy Zespołu wspierająco aktywizującego działającego w ŚDS w Ślesinie, przy omawianiu ustaleń dotyczących realizacji Indywidualnych Programów Wspierająco - Rehabilitacyjnych dla uczestników Domu, wskazywano imiennie tylko tych uczestników, dla których Zespół spotykał się w sytuacji zdarzeń nagłych. Natomiast z treści protokołów nie wynika, które z pozostałych Indywidualnych Programów Wspierająco Rehabilitacyjnych uczestników Domu były modyfikowane na poszczególnych spotkaniach Zespołu, poniewaŝ nie zawierano takiej informacji w ww. protokołach. V. W kwestii realizacji usług, o których mowa w art. 51 a ust. 2 ustawy o pomocy społecznej: Środowiskowy Dom Samopomocy w Ślesinie w sposób prawidłowy świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w Ŝyciu społecznym w myśl art. 51a ust.2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) poprzez: organizację zajęć terapeutycznych w ramach pobytu całodobowego i dziennego, które odbywały się w kilkuosobowych grupach w pracowniach: gospodarstwa domowego, kulturoterapii, komputerowej, socjoterapii, artystycznej i pokoju wyciszeń zgodnie z 16 i 17 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586 ), organizację zajęć terapeutycznych w ramach pobytu całodobowego i dziennego, które odbywały się w formie zajęć indywidualnych zgodnie z 17 cytowanego rozporządzenia, spoŝywanie gorącego posiłku w ramach treningu kulinarnego przez uczestników pobytu dziennego i całodobowe wyŝywienie dla uczestników skierowanych na pobyt całodobowy w formie posiłków, przygotowywanych przez Dom Pomocy Społecznej w Ślesinie na mocy porozumień zawieranych pomiędzy p.o. kierownikiem ŚDS w Ślesinie i dyrektorem Domu Pomocy Społecznej w Ślesinie, co było zgodne z treścią 15 i 14 ust. 9 ww. rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. W trakcie prowadzonych zajęć terapeutycznych wykorzystywane były róŝnorodne formy i metody terapii m. in.: trening umiejętności społecznych i interpersonalnych, trening umiejętności samoobsługowych i zaradności Ŝyciowych, trening umiejętności załatwiania spraw urzędowych, trening funkcjonowania w codziennym Ŝyciu, treningi umiejętności spędzania wolnego czasu, treningi umiejętności praktycznych. Prowadzono takŝe: terapię ruchową w ramach zajęć muzycznych, sportowych, turystycznych i rekreacyjnych, świadczono pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, w tym uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza, pomoc w zakupie leków, pomoc w dotarciu do jednostek ochrony zdrowia, pomoc w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej poprzez współpracę z lekarzem psychiatrą i zatrudnienie psychologa, a takŝe zapewniono opiekę uczestnikom na czas ich pobytu w ŚDS, co było zgodne z treścią 14 ust. 1-8 ww. rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. 6
Ponadto prowadzono formy postępowania przygotowujące do podjęcia zatrudnienia, w tym w warunkach pracy chronionej na przystosowanym stanowisku pracy, w wyniku czego uczestnicy ŚDS w Ślesinie podjęli zatrudnienie m.in. w Zakładzie Aktywności Zawodowej w xxx co było zgodne z zapisami 14 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). W okresie objętym kontrolą, w ramach treningu lekowego, na podstawie zlecenia lekarzy i pisemnie wyraŝanej zgody przez uczestników/opiekunów prawnych przechowywano i wydawano leki uczestnikom pod nadzorem pielęgniarki. Nie prowadzono jednak dokumentu rejestrującego stan leków przekazanych przez uczestników/opiekunów prawnych do zaŝywania przez uczestników w Domu (leków: przyjętych, wydanych i pozostających na stanie ŚDS w Ślesinie). ŚDS w Ślesinie nie prowadził depozytów pienięŝnych i rzeczowych dla uczestników pobytu całodobowego i dziennego. JednakŜe, w okresie objętym kontrolą przechowywano środki finansowe 2 uczestniczek pobytu całodobowego. Ze zgromadzonej dokumentacji wynika, Ŝe środki finansowe ww. uczestniczek były właściwie zabezpieczone. Wpłaty i wypłaty środków finansowych uczestniczek były dokonywane pisemnie w obecności 2 osób: uczestnika i pracownika socjalnego. VI. W kwestii spełniania przez ŚDS w Ślesinie standardu usług dotyczącego obiektu, w którym świadczone są usługi: Obiekt spełnia następujące warunki: przygotowania odpowiednio wyposaŝonych następujących pomieszczeń: 4 pracowni: gospodarstwa domowego, kulturoterapii, komputerowej i socjoterapii, artystycznej zgodnie z 18 pkt. 5 lit. b, d, e ww. rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, pomieszczenia do indywidualnego poradnictwa psychologicznego (pokój wyciszeń) zgodnie z 18 pkt. 5 lit. c ww. rozporządzenia, pomieszczeń dla 5 uczestników pobytu całodobowego (2 pokoje mieszkalne, łazienka z WC, dostęp do pracowni gospodarstwa domowego w godzinach popołudniowych i wieczornych) zgodnie z 18 pkt. 7 ww. rozporządzenia, 3 łazienek wyposaŝonych w 2 natryski zgodnie z 18 pkt 5 lit. f ww. rozporządzenia, toalety dla personelu zgodnie z 18 pkt. 5 lit. g ww. rozporządzenia, wyposaŝenia ŚDS w pomieszczenia, meble i sprzęty niezbędne do prowadzenia w nich zajęć, w tym m.in.: sprzęt do treningu samoobsługi i zaradności Ŝyciowej, sprzęt rehabilitacyjny, sprzęt sportowo rekreacyjny, komputerowy, muzyczny, TV, sprzęt audio-video co było zgodne z treścią 18 pkt. 6 i 7 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, sali ogólnej (pracownia kulturoterapii pełni takŝe funkcję sali ogólnej) umoŝliwiającej spotykanie się uczestników zajęć i ich rodzin co było zgodne z 18 pkt. 5 lit. a ww. rozporządzenia, w obiekcie przygotowano łazienki oraz osobne toalety dla kobiet i męŝczyzn w liczbie 4 WC. Z jednej toalety korzysta 8,75 uczestników, co jest zgodne z zapisem wskazanym w 18 pkt 5 lit. g ww. rozporządzenia, powierzchni uŝytkowej przypadającej na jednego uczestnika, poniewaŝ według stanu na czas kontroli na jednego uczestnika przypadało 11,92 m 2 powierzchni uŝytkowej, co było zgodne z 18 pkt 2 ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Obiekt nie spełnia warunków w zakresie: usytuowania pomieszczeń uŝytkowanych przez uczestników ŚDS w tym samym korytarzu, gdzie mieszczą się takŝe pracownie, w których prowadzone są zajęcia dla mieszkańców DPS w Ślesinie będącym jednostką przeznaczoną dla dzieci i młodzieŝy oraz osób dorosłych 7
niepełnosprawnych intelektualnie, poniewaŝ mieszkańcy DPS nagminnie i bardzo często wchodzą do pomieszczeń ŚDS i przeszkadzają w pracy kadrze ŚDS rozpraszając uwagę uczestników zajęć podczas ich uczestnictwa m.in. w terapii. PowyŜsze skutkuje tym, iŝ uczestnikom zajęć w ŚDS nie zapewniono spokoju, co nakazuje 18 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Zaznaczyć naleŝy, Ŝe we wszystkich pomieszczeniach wewnątrz budynku panował naleŝyty porządek i było czysto. Natomiast teren wokół budynku estetycznie zagospodarowano i ozdobiono róŝnorodną roślinnością, a takŝe ogrodzono i oświetlono. Uczestnikom zapewniono takŝe: dostęp do zajęć osobom ze sprzęŝoną niepełnosprawnością psychiczną i fizyczną poprzez wyposaŝenie trzykondygnacyjnego budynku w windę osobową, przystosowaną do uŝytku przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich oraz podjazdy dla osób niepełnosprawnych zgodnie z 18 ust 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). VII. W kwestii dokumentowania świadczonych usług: W ciągu całego okresu objętego kontrolą Dom prowadził dokumentację zbiorczą i indywidualną kaŝdego uczestnika. Nie budzi zastrzeŝeń dokumentacja zbiorcza uczestników ŚDS w Ślesinie w zakresie: prowadzonej ewidencji uczestników: uczestnicy potwierdzają swoją obecność podpisem w ewidencji obecności w Domu, a w przypadku braku takiej moŝliwości obecność uczestnika potwierdza podpisem upowaŝniony pracownik Domu, zgodnie z 24 ust. 4 i 3 pkt. 1 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Ujawniono, Ŝe dokumentacja zbiorcza uczestników w zakresie prowadzenia dzienników zajęć zawierała następujące nieprawidłowości, które były niezgodnie ze wskazaniami zamieszczonymi w 24 ust. 3 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586): Dzienniki zajęć w latach 2010 i 2011 prowadzone były indywidualnie przez kaŝdego z członków zespołu wspierająco aktywizującego. Nie przypisano Dzienników zajęć do poszczególnych pracowni. Wpisy w Dziennikach zajęć kaŝdego z członków zespołu, rejestrowały wykaz zajęć przez niego prowadzonych i były dokonywane w dni, kiedy dany członek Zespołu pełnił dyŝur. Ponadto wpisy członków Zespołu w Dziennikach zajęć, z wyjątkiem Dziennika zajęć prowadzonego przez pracownika zatrudnionego na stanowisku pielęgniarki, nie zawierały istotnych informacji: m.in. nie doprecyzowano tematyki zajęć i sposobu ich realizacji, w większości zapisów nie zawierano uwag o realizacji zajęć i aktywności uczestników, nie wskazywano wszystkich uczestników biorących udział w zajęciach lub nie wskazywano Ŝadnego uczestnika zajęć. Wobec powyŝszego trudno ustalić: jakie zajęcia w danym dniu i w jakiej pracowni się odbyły, kto w zajęciach uczestniczył, jakie wystąpiły trudności podczas realizacji zajęć z uczestnikami co jest niezgodne z treścią w 24 ust. 3 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). Dokumentacja indywidualna uczestników w ŚDS w Ślesinie złoŝona była z 3 części stanowiących odpowiednio: 8
część I: sprawy socjalno bytowe, w której m.in. umieszczono kopię decyzji kierującej do Domu, kopię orzeczenia o niepełnosprawności. Analiza poddanych kontroli akt osobowych osób skierowanych do ŚDS w Ślesinie wykazała iŝ, wszyscy uczestnicy skierowani na pobyt całodobowy posiadali decyzje kierujące i ustalające odpłatność na okres nie dłuŝszy niŝ do końca grudnia 2011 r. oraz, Ŝe uczestnicy skierowani na pobyt dzienny równieŝ posiadali decyzje kierujące i ustalające odpłatność. Ujawniono, Ŝe w ww. dokumentacji wystąpiły następujące braki: w 1 przypadku brak było podpisu osoby, która sporządziła Informację dotyczącą osoby kierowanej na pobyt całodobowy do ŚDS oraz daty sporządzenia dokumentu, w 2 przypadkach brak było podpisów uczestników pod Notatką słuŝbową pracownika socjalnego dotyczącą zapoznania uczestnika z zasadami pobytu całodobowego w ŚDS, w 5 przypadkach brak było podpisu osoby, która sporządziła Karty informacyjne i wskazania daty sporządzenia dokumentu, w 1 przypadku brak było podpisu osoby, która sporządziła Diagnozę wstępną oraz daty sporządzenia dokumentu, w 1 przypadku brak daty wpływu na wniosku osoby zainteresowanej dotyczącym skierowania na pobyt całodobowy do ŚDS, część II: terapia zawierająca indywidualne plany postępowania wspierająco-aktywizującego składające się z 3 części: indywidualnego planu postępowania wspierająco aktywizującego uczestnika wraz z załącznikiem do ww. planu, w którym dokonywane było podsumowanie indywidualnej pracy z uczestnikiem (z uwzględnieniem przebiegu realizacji planu, osiągniętych rezultatów i jego modyfikacji). Ww. dokument był sporządzany raz na 6 miesięcy, opatrzony podpisami członków zespołu dokonujących podsumowań indywidualnej pracy z uczestnikiem oraz podpisem uczestnika akceptującego plan, oceny indywidualnej uczestnika: wstępnej, okresowej i końcowej. W powyŝszej dokumentacji ujawniono następujące braki: w Indywidualnym planie postępowania oraz Ocenie indywidualnej uczestnika nie wskazywano pracownika odpowiedzialnego za realizację i dokonywanie zapisów w ww. dokumentach, w 1 przypadku Indywidualny plan postępowania był zaakceptowany podpisem członków Zespołu, ale brak podpisu uczestnika, część III Dokumentacja medyczna uczestnika zawierająca m.in. kopie orzeczeń o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, opinie specjalistów. Ujawniono następujące braki w dokumentacji medycznej uczestnika: w 1 przypadku brak zaświadczenia lekarza z NZOZ oraz zaświadczenia lekarza psychiatry lub neurologa o wskazaniu zasadności skierowania do ŚDS, w 1 przypadku brak daty i podpisu osoby sporządzającej wpis i zlecającej zaŝycie leków w dokumencie Karta medyczna. W związku z ustaleniami zawartymi w protokole kontroli, podpisanym przez Panią bez zastrzeŝeń, wnoszę o wyeliminowanie wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości poprzez podjęcie następujących działań: 1. Przygotowania w uzgodnieniu z Wojewodą i wprowadzenia do stosowania regulaminu organizacyjnego jednostki uwzględniającego w jego treści typ Domu, określającego szczegółowo organizację i zasady funkcjonowania ŚDS w Ślesinie do czego zobowiązuje 4 ust. 2 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586), a ponadto dostosowania treści zapisów zawartych w 1 pkt 1 obowiązującego Regulaminu 9
organizacyjnego Środowiskowego Domu Samopomocy do wymogów ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). 2. Wywiązywania się przez Panią z obowiązku organizowania co najmniej raz na 6 miesięcy zajęć i szkoleń dla pracowników w zakresie tematycznym wynikającym ze zgłoszonych przez nich potrzeb związanych z funkcjonowaniem Domu zgodne z treścią 23 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). 3. Zapewnienia uczestnikom Środowiskowego Domu Samopomocy w Ślesinie, skierowanym na pobyt dzienny, ciągłości w prowadzonym procesie rehabilitacji społecznej poprzez wywiązywanie się z podjętych zobowiązań, co do dowozu uczestników na zajęcia oraz ich odwozu po zakończeniu zajęć w kaŝdy dzień funkcjonowania jednostki zgodnie z 20 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz.1586). 4. Zaprzestania stosowania wobec uczestników kary w postaci zakazu uczestnictwa w zajęciach. Natomiast w przypadku problemów w funkcjonowaniu uczestnika w ŚDS modyfikacji indywidualnego planu postępowania wspierająco aktywizującego pod kątem eliminacji tych problemów, a w sytuacji dokonania oceny funkcjonowania uczestnika i uznania przez zespół wspierająco aktywizujący, iŝ wystąpiły przeciwwskazania do uczestnictwa w zajęciach ŚDS osoby skierowanej wnioskowania do organu kierującego o skrócenie okresu pobytu uczestnika wskazanego w decyzji kierującej zgodnie z treścią 7 ust 1, 5, 6 i 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). 5. Prowadzenia dokumentacji zbiorczej, w tym przede wszystkim: dzienników zajęć, protokołów z zebrań zespołu wspierająco aktywizującego oraz rejestru leków uczestników, w sposób opisany w 24 ust. 3, 4, 5 i 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). 6. Prowadzenia dokumentacji indywidualnej uczestników ŚDS w Ślesinie zgodnie z treścią 24 ust. 2 środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). 7. Zapewnienie uczestnikom zajęć spokoju podczas przebywania w ŚDS i uczestnictwa w zajęciach terapeutycznych zgodnie z wymogami 18 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. z 2010 r. Nr 238, poz. 1586). 8. W przypadku przyjmowania depozytów pienięŝnych: zaprowadzenia rachunku bankowego, gdzie przechowywane byłyby środki finansowe uczestników zajęć ŚDS, co przyniosłoby tymŝe uczestnikom wymierne korzyści w postaci uzyskiwania przychodów z tytułu odsetek od sum depozytowych, opracowania w formie pisemnej zasad przechowywania depozytów. 9. RozwaŜyć moŝliwość ograniczenia liczby pracowników socjalnych i powierzenia jednemu z nich stanowiska do prowadzenia terapii z uczestnikami, kierując się potrzebami ŚDS w Ślesinie oraz kwalifikacjami, jakie jeden z ww. pracowników w tym zakresie równieŝ spełnia. Wojewoda Wielkopolski, na podstawie art. 128 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, oczekuje przedstawienia przez Panią, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszych zaleceń pokontrolnych, informacji o ich realizacji. Zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszych zaleceń pokontrolnych, przysługuje Pani prawo zgłoszenia do Wojewody Wielkopolskiego zastrzeŝeń. W przypadku uwzględnienia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 128 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, w terminie 30 dni, jest Pani zobowiązana do powiadomienia Wojewody Wielkopolskiego o realizacji zaleceń, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych 10
zastrzeŝeń. Do wiadomości: 1. Rada Powiatu Konińskiego ul. Aleje 1 go Maja 9 62-510 Konin 2. Aa. 11