Zespół Szkół Tekstylno Handlowych w Żaganiu Tematy na maturę ustną z języka polskiego w roku szkolnym 2014/2015 LITERATURA 1. Problemy młodzieży współczesnej w literaturze XX i XXI. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty. 2. Różnorodne obrazy szkoły w literaturze. Omów problem, analizując wybrane utwory 3. Motto jako klucz do interpretacji dzieła. Przedstaw, analizując wybrane przykłady 4. Miasto synonim cywilizacji i postępu czy obszar zepsucia i degradacji? Omów, interpretując wybrane utwory 5. Różne oblicza liryki patriotycznej. Analizując wybrane teksty, przedstaw jej przemiany (od średniowiecza do współczesności). 6. Literatura XX wieku o domu i rodzinie serio i prześmiewczo (np. Dąbrowska, Zapolska, Gombrowicz, Pilch i inni). Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty 7. Proza kobieca, poezja kobieca jako kategorie Przedstaw, analizując wybrane utwory literackie napisane przez kobiety. 8. Socrealizm jako sposób prezentowania rzeczywistości w literaturze lat pięćdziesiątych. Omów, analizując 9. Analizując teksty literackie z różnych epok, przedstaw funkcjonowanie dwóch spośród podanych motywów świata - teatru, - snu, - labiryntu. 10. Mistrzowie i uczniowie. Przedstaw świadome wykorzystanie wzorów literackich, analizując wybrane teksty pochodzące z różnych epok. 11. Bohaterowie i antybohaterowie w wybranych utworach literackich. Omów ich kreacje, interpretując wybrane przykłady z różnych epok. 12. Scharakteryzuj poetycką fascynację codziennością w twórczości trzech wybranych poetów XX wieku. Dokonaj analizy stosownych utworów. 13. Antyutopijny obraz świata. Omów problem na podstawie analizy wybranych tekstów literackich. 14. Taniec i wesele. Porównaj funkcjonowanie tych motywów, analizując wybrane dzieła 15. Kolęda polska od Karpińskiego po czasy współczesne. Przedstaw dzieje i rozwój gatunku, analizując wybrane utwory. 16. Pamiętnik jako wyraz subiektywnego widzenia świata. Przedstaw sposób funkcjonowania gatunków, analizując wybrane utwory. 17. Komizm jako sposób mówienia o świecie. Omów, analizując teksty literackie co najmniej dwóch epok. 18. Groteska jako sposób mówienia o świecie. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie co najmniej dwu epok. 19. Bohaterowie literaccy w poszukiwaniu szczęścia. Omów problem, analizując teksty wybranych epok literackich. Przywołaj stosowne konteksty. 20. Bohater literacki w podróży. Przedstaw zagadnienie, analizując odpowiednio dobrane teksty 21. Różne źródła decyzji życiowych bohaterów szekspirowskich. Omów problem, analizując
22. Biografia i twórczość wybranego poety (np. E Stachura, R. Wojaczek lub inny) jako przykład realizacji motywu poety przeklętego. Przedstaw zagadnienie w oparciu o analizę wybranych tekstów. 23. Koncepcje tragizmu w teatrze antycznym, szekspirowskim i romantycznym. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty. 24. Indywidualizm romantyczny czy utylitaryzm pozytywistyczny? Scharakteryzuj przejawy tych postaw w literaturze obu epok i uzasadnij, która z nich jest Ci bliższa. 25. J. Słowacki i W. Gombrowicz jako demaskatorzy mitów o Polsce i Polakach. Omów, analizując wybrane teksty 26. Ekspiacja jako droga powrotu do człowieczeństwa. Omów, analizując wybrane przykłady 27. Dokąd zmierza poezja współczesna? Tendencje w poezji polskiej od lat osiemdziesiątych do dziś. Przedstaw zagadnienie, analizując stosowne teksty. 28. Porównaj odmienne zdania na temat przeszłości narodowej w twórczości dwóch wybranych pisarzy. Omów problem, dokonując analizy stosownych tekstów. stosownych tekstów. 29. Moralistyka w bajkach na przestrzeni epok. Omów problem, analizując teksty z literatury polskiej i powszechnej. 30. Człowiek wybitny jako temat utworu literackiego. Przedstaw zagadnienie, analizując stosowne teksty. 31. Literackie wystąpienia przeciwko normom tworzenia - przedstaw motyw konfliktu pokoleń literackich w oparciu o analizę tekstów z trzech epok. 32. Harlequiny i nie tylko, czyli współczesna literatura dla kobiet i o kobietach omów, analizując wybrane utwory. 33. Tradycje hymnu w literaturze polskiej przedstaw, analizując utwory z różnych epok. 34. Przedmioty ważne i magiczne w życiu człowieka. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty 35. Serio i parodystycznie o rycerzu w literaturze polskiej i obcej. Omów problem, analizując 36. Realizm i symbolizm dwie konwencje kreowania świata przedstawionego w literaturze. Omów, analizując 37. Dramat polskiego emigranta w literaturze romantycznej i współczesnej. Omów problem, analizując wybrane teksty. 38. Głos patetyczny i głos prześmiewczy dwa sposoby oddziaływania poezji na czytelnika. Omów problem, analizując wybrane teksty. 39. Bohaterowie epok i bohaterowie przeciw epoce. Przedstaw typowych i oryginalnych bohaterów literatury wybranych epok, interpretując stosowne teksty. 40. Dokument i parabola jako dwa sposoby przedstawiania rzeczywistości w literaturze współczesnej. Omów problem, analizując wybrane utwory. 41. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw funkcje i sposoby kreowania portretów Polaków, analizując wybrane utwory. 42. Różnorodne postacie Niemców w literaturze polskiej. Omów, analizując wybrane przykłady z literatury różnych epok. 43. Różnorodne postacie Rosjan w literaturze polskiej. Omów, interpretując przykłady z literatury różnych epok. 44. Różny sposób ukazania rewolucji w literaturze omów problem, analizując wybrane dzieła. 45. Młodzi wobec wyzwań swoich czasów. Przedstaw różnorodność postaw, analizując wybrane przykłady
46. Literackie portrety par małżeńskich w dramacie i prozie. Przedstaw, analizując wybrane przykłady z różnych epok. 47. Literackie portrety wrogów. Przedstaw, analizując 48. Przedstaw obraz emancypacji kobiet, analizując wybrane teksty literackie i publicystyczne. Zwróć uwagę na ich związek z ideologią epoki. 49. S. Wyspiański, jako literat, malarz i reformator teatru. Przedstaw sylwetkę artysty, analizując jego dorobek. 50. Młodość i wiek dojrzały. Przedstaw różne ujęcia motywu, analizując utwory literackie z różnych epok. 51. Zwierzę to najlepszy przyjaciel człowieka. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty 52. Motywy baśniowe w literaturze romantycznej i we współczesnych powieściach fantasy. Zanalizuj i porównaj 53. Różne obrazy przyrody w literaturze omów sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 54. Różne ujęcia tematyki miłosnej w polskiej poezji XIX i XX wieku. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory. 55. Rola prawdy w życiu bohatera literackiego. Omów, interpretując wybrane utwory. 56. Nienawiść dzieląca ludzi w literaturze. Przedstaw jej przyczyny i konsekwencje, analizując teksty literackie z rożnych epok. 57. Rodzeństwo w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując teksty literackie z różnych epok. 58. Od Krasickiego do Młynarskiego. Polska literatura satyryczna w walce z wadami Polaków. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo dobrane teksty ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Powstanie warszawskie i sposób jego ujęcia w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie na podstawie analizy celowo dobranego materiału. 2. Postapokaliptyczna wizja przyszłości w literaturze i innych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, analizując 3. Alegoria i symbol w literaturze i sztukach plastycznych. Omów problem, analizując 4. Wydarzenia z historii Polski na kartach literatury i na płótnach malarzy. Omów problem, analizując 5. Wizerunek anioła w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo wybrane dzieła literackie i teksty kultury. 6. Fascynacja nowoczesnością i jej odzwierciedlenie w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Przedstaw temat, analizując 7. Surrealizm w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane utwory literackie i inne teksty kultury. 8. Ballada literacka a muzyczna - podobieństwa i różnice. Omów problem, analizując 9.Warszawa heroicznie i humorystycznie w literaturze i filmie. Analizując wybrane dzieła, przedstaw portret stolicy. 10. Dzieło literackie i jego muzyczna realizacja. Omów problem, analizując wybrane przykłady. 11. Przedstaw różnorodny obraz nocy betlejemskiej w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane utwory literackie i inne teksty kultury.
12. Przedstaw różnorodne wizje gotyckiej katedry w architekturze i literaturze. Dokonaj analizy stosownych dzieł. 13. Obraz miasta w literaturze i filmie. Porównaj, analizując wybrane dzieła. 14. Różnorodne postacie Chrystusa w literaturze i sztuce. Przedstaw i porównaj w oparciu o analizę wybranych dzieł. 15. Odwieczny problem walki dobra ze złem. Przedstaw zagadnienie, interpretując stosowne teksty literackie i teksty kultury. 16. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie, plastyczne i filmowe. 17. Doktryna socrealizmu w literaturze i sztuce. Porównaj 18. Polskie obrzędy ludowe jako inspiracja dla pisarzy i innych artystów. Omów, analizując 19. Katastroficzne wizje świata w literaturze i sztuce XX wieku. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 20. Różne ujęcia motywu apokalipsy w literaturze i sztuce. Porównaj, analizując 21. Raj poetycki, malarski i muzyczny. Omów, analizując wybrane dzieła. 22. Literacka a malarska wizja wsi w sztuce XIX wieku. Porównaj wybrane dzieła literackie i malarskie. 23. Motyw gór i folklor góralski w literaturze i sztuce. Przedstaw, analizując wybrane przykłady. 24. Świat orientalny jako źródło inspiracji artystów. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady z różnych dziedzin sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem literatury. 25. Różne portrety nauczycieli i uczniów w literaturze i filmie. Omów problem, analizując 26. Funkcjonowanie kabaretu w rzeczywistości PRL-u. Omów zagadnienie, analizując twórczość wybranego artysty. 27. Góry jako motyw różnych dziedzin sztuki. Omów, analizując wybrane utwory literackie i inne teksty kultury. 28. Specyfika kabaretu jako dziedziny sztuki. Omów, analizując 29. Praca jako miernik człowieczeństwa. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. JĘZYK 1. Przedstaw różne typy imion stosowanych w Polsce. Omów ich znaczenie, budowę, pochodzenie i popularność. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego. Wykorzystaj także przykłady 2. Błędy językowe w artykułach prasowych (lub w wypowiedziach prezenterów mediów). Na podstawie analizy zebranego materiału dokonaj klasyfikacji błędów. 3. Omów, analizując zebrany materiał, celowość stosowania różnorodnych środków retorycznych w wybranych kazaniach i przemówieniach. 4. Zaprezentuj funkcje potocyzmów we współczesnej piosence młodzieżowej. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 5. Zaprezentuj funkcje stylizacji językowej w wybranych utworach literackich. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 6. Omów, analizując zebrany materiał literacki, przyczyny powstawania błędów językowych we współczesnej polszczyźnie. 7. Przedstaw zjawisko stylizacji językowej w wybranych utworach literatury młodopolskiej. W tym celu zanalizuj język wybranych dzieł.
8. Analizując zgromadzony materiał językowy, omów wpływy języków obcych na język polski (np. łacińskie, czeskie, niemieckie, rosyjskie, włoskie, orientalne, francuskie, angielskie) w dwu wybranych epokach. 9. Magia i tabu w języku. Analizując zgromadzony materiał językowy, omów zjawisko funkcji magicznej języka. 10. Sztuka epistolarna jako forma porozumiewania się. Omów, analizując wybrane przykłady z dwu epok literackich. 11. Nagłówki codziennej prasy. Analizując wybrane przykłady, oceń ich poprawność, stopień spójności z tekstem oraz funkcję językową. 12. Odbicie konfliktu pokoleń w języku. Omów zjawisko zależności mowy od wieku nadawcy komunikatu, analizując zebrane przykłady. 13. Sposoby oszukiwania cenzury, czyli język ezopowy w literaturze. Omów, poddając analizie zgromadzony materiał językowy. 14. Zabawy słowem w twórczości Tuwima, Gałczyńskiego, Białoszewskiego. Omów, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 15. Język tekstów M. Reja i J. Kochanowskiego - dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki. Omów, analizując wybrane teksty. 16. Jak mówią bohaterowie powieści historycznych? Omów, analizując wybrane utwory. 17. Język blogów i jego specyfika. Omów, analizując 18. Rola i sposób tworzenia neologizmów w twórczości Norwida, Tuwima i Leśmiana. Omów, analizując 19. Język poezji barokowej. Scharakteryzuj, analizując wybrane teksty tej epoki. 20. Właściwości wywiadu jako formy wypowiedzi. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów. 21. Na czym polega specyfika języka czasopism dla dzieci i młodzieży na tle ogólnej odmiany języka polskiego? Przedstaw zagadnienie, analizując 22. Język jako narzędzie propagandy i demagogii. Przedstaw, analizując wybrane przykłady z literatury i/lub publicystyki. 23. Scharakteryzuj styl literacki swego ulubionego pisarza na podstawie analizy wybranych utworów. 24. Jak mówili nasi przodkowie? Omów zagadnienie, poddając analizie dzieła konkretnego autora. 25. Szkoła, dom, rozrywka w gwarze uczniowskiej. Zjawiska słowotwórcze i dowcip językowy. Omów, analizując zgromadzony materiał językowy. 26. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 27. Zaprezentuj, analizując zebrany materiał językowy, charakterystyczne cechy języka wybranej współczesnej grupy środowiskowej. 28. Manipulacja językowa w tekstach publicystycznych. Omów problem, analizując zebrany materiał. 29. Nagłówki codziennej prasy. Oceń ich poprawność, stopień spójności z tekstem, określ funkcję językową, analizując 30. Dialekty polskie. Scharakteryzuj wybrany z nich, poddając analizie zgromadzony materiał językowy.