NACZELNA DYREKCJA ARCHIWÓW PAŃSTWOWYCH ARCHEION TOM CXIV TOM WARSZAWA 2013
Rada Redakcyjna Jerzy Gaul, Wojciech Krawczuk, Alicja Kulecka, Janusz Łosowski, Iryna Matiash, Krzysztof Skupieński, Krzysztof Stryjkowski, Janusz Tandecki (przewodniczący), Janusz Zbudniewek Redakcja Andrzej Biernat, Anna Laszuk, Władysław Stępniak (redaktor naczelny), Violetta Urbaniak (sekretarz naukowy redakcji) Recenzenci Prof. nadzw. dr hab. Krzysztof Kopiński Prof. nadzw. dr hab. Stefan Ciara Redaktor merytoryczny Violetta Urbaniak Redaktor językowy Ewa Stempniewicz Projekt okładki Monika Klimowska Copyright by Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2013 ISSN 0066-6041 Adres Redakcji ARCHEION Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych 02 517 Warszawa, ul. Rakowiecka 2 D e-mail: archeion@archiwa.gov.pl http://www.archiwa.gov.pl Printed in Poland Wydanie I. Nakład 500 egz. Ark. wyd. 35. Ark. druk. 33,4 Przygotowanie do druku i druk Archiwum Państwowe w Przemyślu 37 700 Przemyśl, ul. Lelewela 4, tel. 16 670 35 38 e-mail: archiwum@przemysl.ap.gov.pl
ARCHEION, T. CXIV WARSZAWA 2013 SPIS TREŚCI Od Redakcji.................................................. 7 W osiemdziesiątą rocznicę urodzin prof. Bohdana Ryszewskiego (Władysław Stępniak)........................................ 11 Waldemar Chorążyczewski, Profesor Bohdan Ryszewski sylwetka uczonego.......................................... 13 Problemy archiwistyki Najważniejsze zmiany i kierunki działalności Archiwów Państwowych w latach 2011 2013 (Władysław Stępniak)....................... 23 Mirosław A. Supruniuk, Archiwum pamięci czy warsztat do badań nad historią emigracji?....................................... 37 Zbigniew T u c h o l s k i, Problematyka ochrony archiwaliów technicznych.. 61 Grzegorz S o ł t y s i a k, Z doświadczeń pracy w Archiwum Dokumentacji Historycznej PRL........................................... 77 Hubert Chudzio, Anna Hejczyk, Zbiory Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń................................ 83 Anna H e r b a, Działalność dokumentacyjna Ośrodka Pogranicze Sztuk, Kultur, Narodów w Sejnach............................ 95 Teoria i metodyka archiwalna Urszula Kowalczyk, Otworzyć świat archiwów na inne formy ekspresji kulturalnej działalność kulturalna i edukacyjna Archiwum Narodowego Francji................................ 107 Izabela G a s s, Kształcenie archiwistów w Polsce na poziomie średnim. Stan w 2012 roku.......................................... 115 Analiza wskazówek metodycznych wydanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych (Monika Andrasz-Mrożek, Anna Laszuk, Agnieszka Makówka)............................. 121
4 SPIS TREŚCI Archiwoznawstwo Jerzy G a u l, Akta dotyczące Józefa Piłsudskiego i Legionów Polskich w zespole Kancelarii Wojskowej Jego Wysokości Cesarza w Archiwum Wojny w Wiedniu................................ 147 Roman Stelmach, Zespół Arcybiskupstwo w Ołomuńcu przechowywany w Archiwum w Ołomuńcu historia, zawartość i dokumenty....................................... 157 Iga B a ń k o w s k a, Kronika wojenna Szczecina w Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz........................... 193 Hubert M a z u r, Akta instytucji wyznaniowych Kościoła rzymskokatolickiego w Archiwum Państwowym w Kielcach......... 205 Maciej A l e k s iejuk, Marta Rzepecka-Aleksiejuk, Kieleciana w zasobie Archiwum Państwowego m.st. Warszawy................ 221 Z warsztatu historyka i archiwisty Krzysztof W i ś n i e w s k i, Kształtowanie się kompetencji sądów marszałkowskich koronnych oraz ich pozycja w systemie politycznym i strukturze sądownictwa Rzeczypospolitej do 1766 roku............ 233 Tomasz Ż u c h o w s k i, Źródła do dziejów łowiectwa w wybranych zespołach akt podworskich z terenu zaboru rosyjskiego na tle porównawczym........................................ 263 Ewa R o s o w s k a, Źródła do repatriacji Polaków z Rosji po traktacie ryskim.......................................... 297 Philippe Christol, Polscy studenci Wydziału Medycyny w Montpellier............................. 307 Philippe Christol, Les etudiants polonais à la Faculté de Médecine de Montpellier......................... 335 Andrzej B ę d z i ń s k i, Cudzoziemscy pracownicy papierni Ordynacji Zamojskiej w Hamerni w latach 1811 1875.............. 363 Omówienia i recenzje Najstarsza księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1402 1541, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Instytut Historii PAN, Warszawa 2011 (Urszula Zachara-Związek).... 381 Ilustrowane dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Milanówku 1911 2011, tekst, wybór i opracowanie materiałów M. Smoleń [Milanówek 2011]................................. 386 Teki Archiwalne seria nowa czasopismo Archiwum Akt Nowych wydawane w latach 1996 2012 (Edward Kołodziej)................ 389
SPIS TREŚCI 5 Kronika Warszawy profil i zasady działalności (Anna Belka)....... 400 Przegląd czasopism Archivar t. 61 64, 2008 2011 (Jerzy Grzelak)..................... 409 Nordisk Arkivnyt 2011, t. 56, nr 1 4; 2012, t. 57, nr 1 3 (Wojciech Krawczuk)........................................ 431 Otieczestwiennyje Archiwy 2011, nr 1 6 (Elżbieta Wierzbicka)....... 437 Sborník Archivních Prací 2010, nr 1 2 (Wioletta Lipińska)........... 453 Kronika Spotkanie w Warszawie uczestników Projektu Europejskiego APEX (Anna Krochmal)........................................... 455 Sprawozdanie z Międzynarodowego Kongresu Archiwów w Brisbane, Queensland, Australia (20 24 sierpnia 2012 r.) (Adam Baniecki)...... 456 XIII Konferencja Eurasica 2012 w Taszkiencie (Ryszard Wojtkowski, Piotr Zawilski)............................................. 470 Międzynarodowa konferencja Technical and field related problems of traditional and electronic archiving (Wojciech Woźniak).......... 476 Międzynarodowa konferencja The Memory of the World in the Digital Age: Digitization and Preservation (Vancouver, Kanada) (Wojciech Woźniak).................................. 478 Wkład archiwistów warszawskich w rozwój archiwistyki polskiej (Alicja Kulecka)............................................ 486 Piąte Radzyńskie Warsztaty Archiwistyczne (5 6 maja 2011) (Dariusz Magier)........................................... 491 XXVI Ogólnopolska Konferencja Historyków Kartografii Kamienie milowe w kartografii (Paweł E. Weszpiński)...................... 492 Warszawski Piknik Archiwalny (Dorota Piętka-Hadała)............... 499 Wspomnienia pośmiertne Jan Kozłowski (1919 2012) (Andrzej Drakoniewicz).................. 505 Adam Muszyński (1932 2012) (Joanna Chojecka)................... 508 Gerhard Rechter (1951 2012) (Zdzisław Jedynak).................... 511 Witold Szczuczko (1947 2012) (Monika Wyszomirska)................ 513 Table of contents.............................................. 525 Table des matières............................................. 529 Coдержание................................................. 533