8160 Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne Koordynatorzy: obecny: Wojciech Mróz, Natalia Mikita; w poprzednim badaniu: Joanna Perzanowska Eksperci lokalni: obecni: Pielech Remigiusz; w poprzednim badaniu: Pielech Remigiusz, Świerkosz Krzysztof, Siedlisko występuje w regionie biogeograficznym kontynentalnym. Liczba stanowisk monitoringowych oraz ich lokalizacja na tle obszarów Reprezentatywność wyników pod względem lokalizacji Monitoring siedliska będzie kontynuowany w 2014 roku. W sezonie wegetacyjnym 2013 monitoring siedlisk dla siedliska 8160 w regionie biogeograficznym kontynentalnym został przeprowadzony na 2 stanowiskach w 1 obszarach Natura 2000. 2 stanowiska to powtórzenie monitoringu z lat 2006 i 2008. Liczba ta jest niereprezentatywna, gdyż monitoring nie został powtórzonym we wszystkich obszarach, na których był wcześniej prowadzony. Należy powtórzyć monitoring na stanowiskach znajdujących się w następujących obszarach Natura 2000: Dolina Prądnika, Małe Pieniny, Ostoja Popradzka, Ostrzyca Proboszczowicka, Pieniny, Tatry. Strona 1 z 7
Tab. 1. Stanowiska, obszary Natura 2000 i wykonawcy Zestawienie badanych stanowisk i obszarów w regionie biogeograficznym kontynentalnym (wg obszarów NATURA 2000) Lokalizacja stanowiska (obszar Natura 2000 ( województwo jeżeli nie leży w obszarze) Nazwa stanowiska Nazwisko eksperta lokalnego (wykonawcy monitoringu) Nazwisko wykonującego poprzednie badanie PLH020019 Pasmo Krowiarki Wapniarka Pielech Remigiusz Pielech Remigiusz, Świerkosz Krzysztof PLH020019 Pasmo Krowiarki Rogóżka Pielech Remigiusz Pielech Remigiusz Podsumowanie wyników wskaźników na stanowiskach Tab. 3. Wskaźniki na stanowiskach (2 stanowiska) Zestawienie ocen wskaźników stanu ochrony siedliska przyrodniczego na badanych stanowiskach w regionie biogeograficznym kontynentalnym Parametr Wskaźnik Ocena (liczba stanowisk) FV U1 U2 XX Suma właściwa niezadowalająca zła Nieznane Powierzchnia siedliska 0 Ekspansja krzewów i 0 podrostu drzew Gatunki 0 charakterystyczne Gatunki dominujące 0 Specyficzna struktura i funkcje Obce gatunki inwazyjne Pokrycie piargu przez zespół zachyłki Roberta Pokrycie przez gatunki traw Rodzime gatunki ekspansywne roślin zielnych Roślinność napiargowa 1 0 2 0 0 2 0 0 0 Strona 2 z 7
Ogólnie 0 Perspektywy ochrony 0 Powierzchnia siedliska Na wszystkich stanowiskach powierzchnia siedliska została oceniona jako zła. Brak siedlisk na stanowiskach. W opinii ekspertów wykonujących monitoring, stanowiska te nie powinny być zaliczane do siedliska 8160. Przy obecnym stanie wiedzy wydaje się, że stanowiska te powinne być zaklasyfikowane jako 8150 ale ostateczna decyzja zostanie podjęta po przeprowadzeniu prac na pozostałych stanowiskach siedliska 8160 w roku 2014. Ekspansja krzewów i podrostu drzew Ekspansja krzewów i podrostu drzew jest niezadowalająca. W zależności od płatu występuje od 5 do 50% pokrycia przez krzewy i podrost drzew. Występują tam takie gatunki jak: wierzba iwa Salix capraea, brzoza brodawkowata Betula pendula, topola osika Populus tremula, olsza szara Alnus incana, klon jawor Acer pseudoplatanus. Gatunki charakterystyczne Na obu stanowiskach występują takie gatunki jak: bodziszek cuchnący Geranium robertianum, rozchodnik wielki Sedum maximum. Jednak gatunki te w Sudetach występują w również w innych zbiorowiskach i nie mają znaczenia jako diagnostyczne dla tego zbiorowiska. W obrębie stanowisk występują również wiechlina spłaszczona Poa compressa i krwiściąg mniejszy Sanguisorba minor, które to również nie są przypisane do wapiennych piargów. Dlatego ocena obu stanowisk jest zła pod względem tego wskaźnika. Gatunki dominujące Wskaźnik gatunki dominujące został oceniony na U2. Na stanowiskach nie ma jednoznacznie dominujących gatunków. Na stanowisku Rogóżka miejscami liczniej występują rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius, wyczyniec łąkowy Alopecurus pratensis, wiechlina spłaszczona Poa compressa, natomiast na stanowisku Wapniarka jeżyny Rubus sp, brzoza brodawkowata Betula pendula, topola osika Populus tremula, wierzba iwa Salix capraea. Obce gatunki inwazyjne Na stanowisku Rogóżka nie stwierdzono występowania obcych gatunków inwazyjnych, natomiast na stanowisku Wapniarka odnotowano występowanie nawłoci kanadyjskiej Solidago canadensis oraz pojedynczo niecierpka drobnokwiatowego Impatiens parviflora co daje zły stan tego wskaźnika dla tego stanowiska. Pokrycie piargu przez zespół zachyłki Roberta Na obu stanowiskach nie odnotowano występowania zachyłki Roberta. Ocena U2. Pokrycie przez gatunki traw Pokrycie przez gatunki traw wynosi ok 10-15% powierzchni poszczególnych płatów. Występuje tam wiechlina spłaszczona Poa compressa, rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius, wyczyniec łąkowy Alopecurus pratensis oraz gatunki z rodzaju Calamagrostis. Ocena wskaźnika FV. Strona 3 z 7
Rodzime gatunki ekspansywne roślin zielnych Na wszystkich stanowiskach brak rodzimych gatunków ekspansywnych roślin zielnych, stan jest właściwy. Roślinność napiargowa Brak roślinności napiargowej na monitorowanych stanowiskach, ocena zła. Perspektywy ochrony Ochrona obu stanowisk nie jest wymagana ze względu na brak siedliska na stanowiskach. Ze względu na nie występowanie siedliska na badanych stanowiskach nie da się określić zróżnicowania geograficznego. Podsumowanie i porównanie ocen stanu ochrony siedliska przyrodniczego, w tym jego parametrów na badanych stanowiskach Tab. 4. Parametry i ocena ogólna stanu ochrony na stanowiskach oraz porównanie wyników region kontynentalny(2 stanowiska) Obszar NATURA 2000 ( województw o jeżeli nie leży w obszarze) PLH020019 Pasmo Krowiarki PLH020019 Pasmo Krowiarki Stanowisko Suma ocen poszczególnych parametrów Powierzchnia siedliska poprzednich obecn ych Oceny na stanowiskach Specyficzna struktura i funkcja poprzednic h obecnyc h Perspektywy ochrony po przednich obecny ch Ocena ogólna poprzednich obecny ch Rogóżka FV U2 U1 U2 XX U2 U1 U2 Wapniarka U1 U2 U1 U2 U2 U2 U2 U2 FV - 1 U1-1 U2-0 U1-2 U2-0 U2-1 XX - 1 U1-1 U2-1 W obrębie badanych stanowisk według ekspertów siedlisko 8160 nie występuje. Wykształcone zbiorowisko jest zbiorowiskiem na stanowiskach antropogenicznych i jedynie może przypominać piargi. Strona 4 z 7
Powierzchnia siedliska Obecnie siedlisko nie występuje, w poprzednich badaniach powierzchnia siedliska została oceniona jako niezadowalająca na stanowisku Wapniarka oraz właściwa na stanowisku Rogóżka. Specyficzna struktura i funkcje Obecnie oceniona na U2, zbiorowisko to występuje na siedlisku antropogenicznym i jedynie przypomina piargi. W Poprzednich badaniach zostało ocenione jako niezadowalające. Perspektywy ochrony Perspektyw ochrony - brak, ze względu na niewystępowanie tu siedliska 8160, więc nie ma potrzeby wprowadzania zabiegów ochronnych. Ocena ogólna Na obu stanowiskach siedlisko występuje w postaci odłamków skalnych usypanych poniżej kamieniołomu, jest to zbiorowisko antropogeniczne. Tych stanowisk nie należy zaliczać do siedliska 8160. Zestawienie ocen wskaźników na obszarach Natura 2000 Tab. 5. Wskaźniki na obszarach Natura 2000 region kontynentalny (jeden obszar) Ocena (jeden obszar) Parametr Wskaźnik FV U1 U2 XX Suma właściwa niezadowalająca zła Nieznana Powierzchnia siedliska 0 Specyficzna Ekspansja krzewów 0 struktura i i podrostu drzew funkcje Gatunki 0 charakterystyczne Gatunki 0 dominujące Obce gatunki 0 inwazyjne Pokrycie piargu przez zespół zachyłki Roberta Gymnocarpietum robertiani 0 Pokrycie przez 1 0 0 gatunki traw Rodzime gatunki ekspansywne roślin zielnych 1 0 0 Roślinność 0 napiargowa Ogólnie 0 Perspektywy ochrony 0 Strona 5 z 7
Podsumowanie i porównanie ocen stanu ochrony siedliska przyrodniczego, w tym jego parametrów w obszarach Natura 2000 Tab. 6. Parametry i ocena ogólna stanu ochrony na obszarach NATURA 2000 i porównanie wyników region kontynentalny Obszary Oceny dla obszarów NATURA 2000 NATURA 2000 Powierzchnia Specyficzna Perspektywy siedliska struktura i funkcja ochrony po- po- po- przed- obecnych przed- obecnych przed- obecnych nich nich nich Ocena ogólna poprzednich obecnych Pasmo Krowiarki XX U2 U2 U2 U2 U2 U2 U2 FV- 0 FV- 0 FV- 0 FV- 0 FV- 0 FV- 0 FV- 0 FV- 0 Suma ocen U1-0 U1-0 U1-0 U1-0 U1-0 U1-0 U1-0 U1-0 poszczególnych U2-0 U2-1 U2-1 U2-1 U2-1 U2-1 U2-1 U2-1 parametrów XX - 1 Wszystkie parametry w obrębie obszaru Natura 2000 Pasmo Krowiarki były i są ocenione jako złe. Brak występowania siedliska w obrębie obszaru. Informacja o gatunkach obcych Obszar NATURA Obserwowane gatunki obce (lista gatunków) Stanowisko 2000 poprzednich obecnych Pasmo Krowiarki Wapniarka - nawłoć kanadyjska Solidago canadensis niecierpek drobnokwiatowy Impatiens niecierpek drobnokwiatowy Impatiens Pasmo Krowiarki Wapniarka parviflora parviflora Pasmo Krowiarki Rogóżka konyza kanadyjska Conyza canadensis - Ocena zastosowanej metodyki monitoringu i ewentualne propozycje zmian wraz z uzasadnieniem Zastosowana metodyka nie pozwala na jednoznacznie poprawne wyznaczenie tego siedliska. Należy uwzględnić w niej warunki geologiczne potrzebne dla tego siedliska, jak obecność sporej ilości węglanów w podłożu. Bez tego nie da się ocenić, czy w danym miejscu jest szansa na wytworzenie się tego siedliska przyszłości w przypadku, gdy wydaje się być ono słabo wykształcone lub zdegradowane. Należy rozróżnić osuwiska przy ścianach kamieniołomów i przekopów od piargów pochodzenia naturalnego. Pozwoli to na wyznaczenie naturalnych miejsc występowania siedliska jako szczególnie cennych. W metodyce należy również ująć dodatkowy sprzęt do rozpoznawania podłoża geologicznego. Konieczne jest wykorzystanie rozcieńczonego kwasu solnego oraz młotka, lub rylca pozwalającego na skruszenie skały przed badaniem w przypadku dolomitów. Strona 6 z 7
Propozycje działań ochronnych oraz wnioski dotyczące skuteczności dotychczas wykonywanych zabiegów Na badanych stanowiskach nie były dotychczas prowadzone żadne działania ochronne. Nie ma konieczności wprowadzania żadnych działań ochronnych ze względu na brak siedliska na monitorowanych stanowiskach. Syntetyczne podsumowanie wyników dla siedliska przyrodniczego Monitoring siedliska będzie kontynuowany w roku 2014. Strona 7 z 7