POLICY PAPER 1 Luty 215 r. Tomasz Styś, Robert Foks Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 214 22. Priorytety i wysokość wsparcia 1
1. Cel i przedmiot analizy Celem opracowania jest przedstawienie kluczowych zapisów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 214 22, w tym: poszczególnych osi priorytetowych i składających się na nie celów szczegółowych; wysokości wkładu Unii Europejskiej (dalej: UE) w rozbiciu na osie priorytetowe i cele szczegółowe; potencjalnych beneficjentów wsparcia. Gdy w opracowaniu mowa o: RPO oznacza to Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 214 22 (Wrocław, grudzień 214 r.); projekcie RPO oznacza to Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego (Wrocław, 8 kwietnia 214 r.). Na potrzeby niniejszego opracowania, do obliczeń przyjęto średnią wartość euro z 21 stycznia 215 r., tj. z dnia przyjęcia RPO przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego (dalej: ZWD) 1. Zastrzec należy, że wszystkie kwoty podawane w opracowaniu (w PLN) oraz dane procentowe zostały zaokrąglone. W związku z tym, mają one charakter jedynie orientacyjny ( szacunkowy). W opracowaniu pomija się wysokość wkładu krajowego (własnego) dla poszczególnych osi priorytetowych i celów szczegółowych. Pierwsze konkursy (nabory wniosków) zostaną ogłoszone przez właściwe instytucje województwa dolnośląskiego na przełomie czerwca i lipca 215 r. 2 1 Uchwała nr 41/V/15 Zarządu Województwa Dolnośląskiego z dnia 21 stycznia 215 r. w sprawie przyjęcie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 214 22. 2 Informacja udzielona przez Wicemarszałka Województwa Dolnośląskiego w trakcie konferencji Środki unijne dla przedsiębiorców z woj. dolnośląskiego w nowej perspektywie UE na lata 214 22 (2 lutego 215 r.). 2
2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 214-22. Daty i liczby Przed przyjęciem przez ZWD i ogłoszeniem, projekt RPO poddany został następującemu procesowi konsultacji (negocjacji): pierwszy projekt RPO został przyjęty przez ZWD w dniu 25 października 213 r. i poddany konsultacjom społecznym; kolejny projekt RPO został przyjęty przez ZWD w dniu 25 lutego 214 r. i był przedmiotem negocjacji z właściwymi instytucjami krajowymi zajmującymi się kwestiami funduszy europejskich; 8 kwietnia 214 r. projekt RPO został przyjęty przez ZWD i przekazany Komisji Europejskiej; 18 grudnia 214 r. Komisja Europejska przyjęła RPO; 21 stycznia 215 r. RPO został przyjęty przez ZWD 3. Szczegóły dotyczące zmian w wysokości wsparcia pomiędzy projektem RPO a przyjętym RPO przedstawia tabela zamieszczona poniżej. Tabela 1. Zmiana wysokości wkładu UE w poszczególnych osiach priorytetowych RPO OŚ PRIORYTETOWA PRZEDSIĘBIORSTWA I INNOWACJE TECHNOLOGIE INFORMACYJNO- KOMUNIKACYJNE BYŁO BYŁO JEST JEST ZMIANA (W EURO) (W PLN) (W EURO) (W PLN) W % 421 46 718 1 819 679 76 415 546 718 1 795 99 86-1,31 66 386 38 286 98 346 66 386 38 286 98 346 B.Z. GOSPODARKA NISKOEMISYJNA 356 46 717 1 54 551 927 392 347 48 1 695 645 472 +1,1 ŚRODOWISKO I ZASOBY 18 3 665 778 56 528 18 3 665 778 56 528 B.Z. TRANSPORT 376 512 636 1 627 212 31 34 626 35 1 472 118 765-9,53 INFRASTRUKTURA SPÓJNOŚCI 157 526 832 68 799 462 163 26 832 74 569 363 + 3,49 SPOŁECZNEJ INFRASTRUKTURA EDUKACYJNA 64 811 4 28 1 353 6 952 23 263 423 348-5,95 RYNEK PRACY 263 59 794 1 136 891 818 254 323 171 1 99 133 88-3,32 WŁĄCZENIE SPOŁECZNE 153 926 219 665 238 333 143 926 219 622 2 333-6,5 EDUKACJA 131 422 386 567 981 268 156 181 93 674 983 448 + 18,84 POMOC TECHNICZNA 79 2 342 286 56 79 2 342 286 56 B.Z. RAZEM 2 171 183 315 9 725 76 611 2 252 546 589 9 735 55 849 + 3,74 Źródło: opracowanie własne na podstawie projektu RPO (s. 182) i RPO (s. 228) Wysokość wkładu UE w przeliczeniu na PLN przedstawia wykres zamieszczony poniżej. 3 Za: http://www.umwd.dolnyslask.pl/fundusze-europejskie/programy-214-22/. Dostęp na 19.2.215 r. 3
Wykres 1. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych osi priorytetowych RPO (w mln PLN) 2 1 8 1 796 1 696 1 6 1 4 1 2 1 472 1 99 1 8 6 4 287 778 75 263 622 675 342 2 przedsiębiorstwa i innowacje gospodarka niskoemisyjna transport infrastruktura edukacyjna włączenie społeczne pomoc techniczna technologie innowacyjno - komunikacyjne środowisko i zasoby infrastruktura spójności społecznej rynek pracy edukacja Procentowy rozkład wsparcia UE w rozbiciu na poszczególne osie priorytetowe przedstawia wykres zamieszczony poniżej. Wykres 2. Wysokość wsparcia UE dla poszczególnych osi priorytetowych RPO (w %) Przedsiębiorstwa i innowacje 6% 7% 4% 18% 3% Technologie informacyjnokomunikacyjne Gospodarka niskoemisyjna Środowisko i zasoby Transport 11% Infrastruktura spójności społecznej 3% 7% 17% Infrastruktura edukacyjna Rynek pracy 15% 8% Włączenie społeczne Edukacja Pomoc techniczna 4
3. Przedsiębiorstwa i innowacje Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zwiększoną aktywność i urynkowienie działalności badawczo rozwojowej; polepszenie warunków funkcjonowania MŚP 4 ; zwiększenie innowacyjności i eksportu MŚP. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 1 796 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 3. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Przedsiębiorstwa i innowacje (w mln PLN) 8 7 6 565 735 5 4 3 271 2 1 142 83 wzmacnianie potencjału B+R i wdrożeniowego uczelni i j. naukowych innowacyjne przedsiębiorstwa rozwój przedsiębiorczości internacjonalizacja przedsiębiorstw rozwój produktów i usług MŚP publiczne jednostki naukowe, uczelnie (szkoły wyższe) i ich konsorcja; instytucje otoczenia biznesu i przedsiębiorców; konsorcja jednostek naukowych, uczelni (szkół wyższych) i przedsiębiorców; jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia. 4 Małe i średnie przedsiębiorstwa. 5
4. Technologie informacyjno komunikacyjne Szczegółowym celem prezentowanej osi priorytetowej jest zwiększone wykorzystanie e-usług publicznych. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 287 mln zł. kościoły i związki wyznaniowe; organizacje pozarządowe; publiczne jednostki naukowe, uczelnie (szkoły wyższe) i ich porozumienia; inne jednostki sektora finansów publicznych. 5. Gospodarka niskoemisyjna Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zwiększony poziom produkcji energii ze źródeł odnawialnych; zwiększoną efektywność energetyczną budynków, w tym: użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych; ograniczoną niską emisję transportową i kominową w ramach kompleksowych strategii niskoemisyjnych. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 1 696 mln zł. Podział na poszczególne 6
Wykres 4. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Gospodarka niskoemisyjna (w mln PLN) 7 6 5 655 596 4 3 24 2 14 1 65 1 produkcja i dystrybucja energii ze źródeł odnawialnych efektywność energetyczna w MŚP efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i sektorze mieszkaniowym wdrażanie strategii niskoemisyjnych wysokosprawna kogeneracja inne jednostki sektora finansów publicznych; organizacje pozarządowe; publiczne jednostki naukowe, uczelnie (szkoły wyższe); przedsiębiorców; grupy producentów rolnych; kościoły i związki wyznaniowe; spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego; PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne. 7
6. Środowisko i zasoby Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska; zwiększenie liczby osób korzystających z systemu oczyszczania ścieków, zgodnego z wytycznymi UE; zwiększenie dostępności do zasobów kulturowych regionu. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 778 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 5. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Środowisko i zasoby (w mln PLN) 3 266 25 2 15 1 156 13 114 112 5 gospdarka odpadami dziedzictwo kulturowe bezpieczeństwo gospodarka wodno - ściekowa ochrona i udostępnianie zasobów przyrodniczych administrację rządową; organizacje pozarządowe; organizacje badawcze i konsorcja naukowe; publiczne jednostki naukowe, uczelnie (szkoły wyższe) i ich porozumienia; 8
przedsiębiorców; kościoły i związki wyznaniowe; spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe; PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne. 7. Transport Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się polepszenie dostępności transportowej transportem drogowym w układzie międzyregionalnym i wewnątrzregionalnym; poprawę funkcjonalności linii kolejowych o znaczeniu regionalnym i aglomeracyjnym, charakteryzujących się dużymi potokami ruchu i łączących ośrodki regionalne z ich otoczeniem i obszarami peryferyjnymi. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 1 472 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 6. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Transport (w mln PLN) 9 8 821 7 651 6 5 4 3 2 1 drogowa dostępność transportowa system transportu kolejowego zarządców dróg publicznych; zarządców infrastruktury i przewoźników kolejowych. 9
8. Infrastruktura spójności społecznej Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zwiększenie dostępu do opieki zdrowotnej w regionie; kompleksową rewitalizację zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 75 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 7. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Infrastruktura spójności społecznej (w mln PLN) 35 317 3 25 245 2 15 143 1 5 inwestycje w infrastrukturę społeczną inwestycje w infrastrukturę zdrowotną rewitalizacja zdegradowanych obszarów domy pomocy społecznej i rodzinne domy pomocy; organizacje pozarządowe; kościoły i związki wyznaniowe; podmioty lecznicze i uzdrowiska; spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego. 1
9. Infrastruktura edukacyjna Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zwiększenie dostępności do edukacji przedszkolnej; poprawę warunków kształcenia w edukacji podstawowej, gimnazjalnej, ponadgimnazjalnej i zawodowej. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 263 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 8. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Infrastruktura edukacyjna (w mln PLN) 18 16 157 14 12 1 16 8 6 4 2 inwestycje w edukację przedszkolną, podstawową i gimnazjalną inwestycje w edukację ponadgimnazjalną, w tym zawodową jednostki prowadzące przedszkola i szkoły; specjalne ośrodki szkolno wychowawcze. 11
1. Rynek pracy Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się tworzenie nowych i trwałych miejsc pracy; poprawę szans na zatrudnienie osób, które znajdują się w szczególnej sytuacji na rynku pracy; poprawę konkurencyjności przedsiębiorstw i przedsiębiorców sektora MMŚP 5. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 1 99 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 9. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Rynek pracy (w mln PLN) 5 45 466 4 35 3 25 238 2 15 1 5 169 14 122 zapewnienie dostępu do zatrudnienia samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy godzenie życia zawodowego i prywatnego adaptacja pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian aktywne i zdrowe starzenie się organizacje pozarządowe; przedsiębiorców; samorządy gospodarcze i zawodowe; 5 Mikro -, małe i średnie przedsiębiorstwa. 12
szkoły, placówki oświatowe i uczelnie wyższe; podmioty lecznicze; podmioty ekonomii społecznej. 11. Włączenie społeczne Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się aktywizację osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym; zwiększenie dostępności do usług zdrowotnych; tworzenie miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 622 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 1. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Włączenie społeczne (w mln PLN) 5 45 436 4 35 3 25 2 15 151 1 5 35 aktywna integracja dostęp do wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i usług społecznych wspieranie gospodarki społecznej+'włączenie społecznej organizacje pozarządowe; podmioty ekonomii społecznej; kościoły i związki wyznaniowe. 13
12. Edukacja Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się zwiększenie liczby miejsc w edukacji przedszkolnej; podniesienie kompetencji uczniów oraz poprawę efektywności kształcenia zawodowego; zwiększenie kompetencji osób dorosłych, w szczególności pozostających w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy w zakresie ICT 6 i języków obcych. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 675 mln zł. Podział na poszczególne Wykres 11. Wysokość wkładu UE dla poszczególnych priorytetów inwestycyjnych osi priorytetowej Edukacja (w mln PLN) 4 35 342 3 25 256 2 15 1 77 5 Zapewnienie równego dostępu do wysokiej jakości edukacji przedszkolnej, podstawowej i gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej Poprawa dostępności i wspieranie uczenia się przez całe życie Dostosowanie systemów kształcenia i szkolenia zawodowego do potrzeb rynku pracy organizacje pozarządowe; jednostki prowadzące przedszkola i szkoły; uczelnie wyższe; instytucje otoczenia biznesu i przedsiębiorców; instytucje rynku pracy. 6 ICT (Information and Communications Technology) - teleinformatyka. 14
13. Pomoc techniczna Do szczegółowych celów prezentowanej osi priorytetowej zalicza się funkcjonowanie sprawnego systemu implementacji RPO; funkcjonowanie spójnego systemu informacji i promocji. Wysokość wkładu UE dla prezentowanej osi priorytetowej wynosi 342 mln zł. instytucje: zarządzająca i pośredniczące dla RPO, podmioty zaangażowane w realizację ZIT 7 ; inni. 14. Podsumowanie Po przedstawieniu kluczowych zapisów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 214 22, stwierdzić należy, co następuje. W wyniku przeprowadzonych konsultacji (negocjacji), zwiększony został wkład UE w następujących osiach priorytetowych: 1) Gospodarka niskoemisyjna, 2) Infrastruktura spójności społecznej, 3) Edukacja; zmniejszony zaś w następujących osiach priorytetowych: 1) Przedsiębiorstwa i innowacje, 2) Transport, 3) Infrastruktura edukacyjna, 3) Rynek pracy, 4) Włączenie społeczne. Bez zmian w wysokości wkładu UE, po przeprowadzonych konsultacjach (negocjacjach), pozostały następujące osie priorytetowe: 1) Technologie informacyjno komunikacyjne, 2) Środowisko i zasoby, 3) Pomoc techniczna. W okresie programowania 214 22, preferowane będą projekty oparte o współpracę wielu instytucji (interesariuszy), zgodnie z zasadą wielopoziomowego zarządzania i rozwiązujące problemy o charakterze ponadlokalnym. 7 ZIT (Zintegrowane Inwestycje Terytorialne) instrument rozwoju regionalnego polegający na realizacji przedsięwzięć o charakterze ponadlokalnym w oparciu o współpracę wielu podmiotów (miast i otaczających je gmin oraz województwa). W województwie dolnośląskim funkcjonują trzy ZIT y: Aglomeracja Wrocławska, Aglomeracja Wałbrzyska, Aglomeracja Jeleniogórska. 15