REWALORYZACJA ZAŁOŻENIA PARKOWEGO W BUKOWCU ETAP I.1. Rewaloryzacja wzgórza z pawilonem (herbaciarnią) Inwentaryzacja dendrologiczna wzgórza zabudowanego Pawilonem w Bukowcu z projektem gospodarki drzewostanem Zleceniodawca: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej ul. Świdnicka 31, 50-066 Wrocław Wykonawca: Wrocław, wrzesień 2007 PROJEKT ZREALIZOWANO PRZY WSPARCIU URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLASKIEGO
SPIS TREŚCI 1. Dane ewidencyjne 2. Dane ogólne 3. Szczegółowa inwentaryzacja szaty roślinnej - opis 4. Charakterystyka szaty roślinnej - analiza jej wartości 5. Wykaz gatunków drzew i krzewów 6. Spis drzew i krzewów 7. Wykaz drzew do usunięcia 8. Wykaz drzew do konserwacji 9. Opracowania graficzne rys. 1 - Szczegółowa inwentaryzacja dendrologiczna w skali 1:500 rys. 2 - Projekt gospodarki drzewostanem w skali 1:500
1. Dane ewidencyjne 1.1. Obiekt: Wzgórze z herbaciarnią na terenie zabytkowego założenia pałacowo - parkowego o charakterze romantycznym w Bukowcu gm. Mysłakowice o pow. 2,4ha 1.2. Rejestr zabytków: decyzja wpisania zabytku do rejestru w. 468/A/04 z dnia 13 grudnia 2004r. 1.3. Inwestor: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, ul. Świdnicka 31 50-066 Wrocław 2. Dane ogólne 2.1. Materiały wyjściowe: a) mapa w skali 1:500 aktualizowana do celów projektowych przez Pracownię Geodezyjną Tadeusza Exnera, 58-521 Jeżów Sudecki we wrześniu 2007r. b) pomiary, oznaczenia gatunków poszczególnych drzew i krzewów w terenie wykonano w październiku 2007r. 2.2. Zakres i cel opracowania: Szczegółową inwentaryzacją objęto małą część założenia pałacowo - parkowego tj. teren wzgórza na którym wznosi się pawilon herbaciany wraz z terenem przylegającym do budynków gospodarczych (dawna stodoła, powozownia i browar). Inwentaryzacja wraz z projektem gospodarki drzewostanem jest wstępną fazą projektu rewaloryzacji terenu w/w wzgórza. 3. Inwentaryzacja szaty roślinnej - opis W opracowaniu podano: a) wykaz gatunków i odmian drzew i krzewów występujących na w/w terenie z określeniem nazwy botanicznej w języku łacińskim, nazwę polską oraz ilość egzemplarzy; b) spis drzew i krzewów, w którym kolejno oznaczono poszczególne egzemplarze. Spis zawiera: - liczbę porządkową odpowiadającą oznaczeniom na mapie w skali 1:500 - nazwę w języku polskim - szacunkową wysokość korony w metrach - przybliżony zasięg korony w metrach - tzw. pierśnicę pnia, czyli grubość pnia na wys. l,3m - uwagi ogólne o stanie zdrowotnym Na planszy i w spisie wyróżniono drzewa najstarsze, osiągające pomnikowe rozmiary oraz drzewa stare okazowe. 4. Charakterystyka szaty roślinnej - analiza wartości Teren wzgórza położony jest w środkowej części założenia, w niewielkiej odległości od pałacu, na północ od drogi lokalnej (ul. Robotnicza), za budynkami gospodarczymi. Wzgórze z pawilonem w stylu świątyni greckiej dominuje w tej części założenia nad doliną, w której znajduje się pałac z zabudowaniami oraz część środkowa parku z zespołem stawów rybnych, łąk i polan krajobrazowych. Zachowany drzewostan parkowy porastający wzgórze to pozostałość naturalnych tutaj lasów bukowo - dębowych (okazy pomnikowe) uzupełnionych nasadzeniami pochodzącymi z końca XVII w. (drzewa stare) oraz samosiewami drzew i krzewów. Jest to drzewostan złożony głównie z gatunków liściastych (16) z domieszką gatunków iglastych (4). Na terenie wzgórza zinwentaryzowano 213szt. drzew i krzewów, z czego 184szt. stanowią drzewa i krzewy liściaste i tylko 29sz. iglaste.
Wyodrębniono 20 taksonów, wśród których 18 gatunków to drzewostan rodzimy i tylko 2 gatunki aklimatyzowane (daglezja i wejmutka). Najwięcej rośnie tu dębów szypułkowych (49szt.) i buków pospolitych (39szt.) z domieszką lip i jawora. Sporadycznie występuje świerk, daglezja, modrzew i wejmutka. Iglaste gatunki to nasadzenia parkowe urozmaicające skład gatunkowy, oraz kontrastujące swoją barwą igieł z bukami, dębami i lipami. Drzewostan stanowi kulisy dla ekspozycji belwederu - herbaciarni, eksponując jego jasną sylwetkę na tle ciemnej zieleni dębów, świerków i buków. Rozmieszczone z trzech stron grupy drzew, otaczają pawilon, otwierając uroczy widok na panoramę masywu Śnieżki, widok, który tak urzekał odwiedzających park angielski w Bukowcu. Niewiele zachowało się tu krzewów, jedynie sporadyczne odrosty śnieguliczki, jaśminowca czy porzeczki alpejskiej świadczą o zastosowaniu tych gatunków z czasów komponowanego krajobrazu z pocz. XIXw. w formie ornamental farm. Jedynie samosiewy występujących tutaj drzew i leszczyny tworzą podszyt drzewostanu. Charakterystyczny jest też skład grup (kulis): - od strony wschodniej są to dęby sadzone z lipami - od strony zachodniej, gdzie widoczne skały, buki z dębami. Wyróżnia się tu drzewa o rozmiarach pomnikowych (drzewa powyżej 150-200 letnie), które są reliktami istniejącego naturalnego lasu, które adoptowano na potrzeby kompozycji krajobrazowej. Są to: Nazwa polska Wysokość korony [m] Rozpiętość korony [m] Średnica pnia [cm] w.l dąb szypułkowy 25 10 134 w. 40 buk pospolity 25 0 113 w. 43 sosna wejmutka 22 5 95 w. 58 buk pospolity 25 18 114 w. 66 buk pospolity 25 20 106 w. 70 buk pospolity 25 0 110 w. 100 buk pospolity 25 18 92 w. 107 buk pospolity 25 18 110 Stosunkowo dużo tu drzew starych okazowych, bo aż 67szt. z których poszczególne gatunki mają swój udział ilościowy w następującej kolejności: dąb szypułkowy buk pospolity lipa klon pospolity klon jawor sosna wejmutka modrzew świerk pospolity jesion wyniosły 21szt. 20szt. loszt. 3 szt. 5szt. 2szt. 4szt. lszt. lszt. Razem: 67 szt.
Mimo, że zachowała się podstawowa tkanka kompozycji parkowej na wzgórzu, to wymaga ona oczyszczenia z samosiewów oraz uzupełnienia o drzewa i krzewy uwidocznione na starych litografiach, oraz odtworzenia charakterystycznych dla XIXw. kompozycji grup i klombów drzew i krzewów. Stan zdrowotny drzew jest na ogół dobry, choć występuje tu dość liczny posusz w koronach. Interwencji konserwatorskiej wymaga kilka drzew starych i pomnikowych, które zostały uszkodzone poprzez odłamania dużych konarów, wypróchnienia pni, rozległych ran na skutek pęknięcia kory lub uderzenia pioruna. Wszystkie zabiegi ujęto w projekcie gospodarki drzewostanem. Opracowała:
5. Wykaz gatunków drzew i krzewów Drzewa iglaste Lp. Nazwa łacińska Nazwa polska Ilość sztuk 1. Larix europea modrzew europejski 7 szt. 2. Picea excelsa świerk pospolity 16 szt. 3. Pinus strobus sosna wejmutka 3 szt. 4. Pseudotsuga taxifolia daglezja zielona 3 szt. Razem: 29 szt. Drzewa i krzewy liściaste 5. Acer pseudoplatanus klon pospolity 10 szt. 6. Acer platanoides klon jawor 24 szt. 7. Cerasus avium czereśnia ptasia 1 szt. 8. Corylus avellana leszczyna pospolita 1 szt. + w skupinach 9. Evonymus japonica trzmielina j apońska w odrostach 10. Fagus sihatica buk pospolity 39 szt. 11. Fraxinus excelsior jesion wyniosły 4 szt. 12. Philadelphus coronarius jaśminowiec wonny 3 szt. 13. Ribes alpinum porzeczka alpejska 1 szt. + w odrostach 14. Robinia pseudoacacia robinia biała 3 szt. 15. Salix caprea wierzba iwa 1 szt. 16. Sambucus nigra 'Laciniata' bez czarny odm. strzępolistna 1 szt. 17. Symphoricarpos albus śnieguliczka biała lszt. + odrosty w skupinach 18. Quercus robur dąb szypułkowy 49 szt. 19. Tilia cordata lipa drobnolistna 45 szt. 20. Ulmus laevis wiąz szypułkowy 1 szt. Razem: 184szt. OGÓŁEM: 213 szt.