LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania 2009 rok Aktualizacja: styczeń 2014
L. Charakterystyka LGD jako jednostki odpowiedzialnej za realizację LSR Nazwa i status prawny Lokalnej Grupy Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Źródło 1 Data wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego 23.01.2009 Nr wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego 0000322199 Opis procesu budowania partnerstwa Pomysł utworzenia stowarzyszenia skupiającego członków działających na terenach sąsiadujących ze sobą gmin Buk, Stęszew i Dopiewo pojawił się w 2006 roku na jednym ze spotkań reprezentantów samorządów lokalnych. Tematem przewodnim była troska o przyszłość i stan jezior tworzących wspólny obszar geograficzny i środowiskowy. Spotkanie zaowocowało pomysłem wspólnego działania gmin Buk, Dopiewo i Stęszew na rzecz przywrócenia właściwych warunków środowiska oraz wykorzystania cennych zasobów przyrodniczych Gmin dla poprawy jakości życia mieszkańców. W lutym 2007 w Urzędzie Miejskim Gminy Stęszew odbyło się spotkanie dotyczące utworzenia Lokalnej Grupy Działania na terenie Gmin Buk, Dopiewo i Stęszew. W spotkaniu uczestniczył: Włodzimierz Pinczak Burmistrz Gminy Stęszew, Andrzej Strażyński Wójt Gminy Dopiewo, Romuald Radny Z-ca Burmistrza Gminy Buk oraz pracownicy merytoryczni. W trakcie spotkania omówiono korzyści wynikające z połączenia sił na rzecz wspólnego rozwoju wspólnych obszarów rekreacyjnych oraz dyskutowano na temat możliwości wsparcia inicjatywy ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach osi IV LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Pomysł utworzenia Stowarzyszenia Lokalnej Grupy Działania został przedstawiony a następnie przedyskutowany na komisjach Rady Gmin i spotkał się z ich pozytywną opinią. W lipcu 2007 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Buk zostało zawarte porozumienie pomiędzy Gminami Buk, Dopiewo i Stęszew reprezentowanymi przez włodarzy Gmin w sprawie wspólnej realizacji inicjatywy Leader oś IV PROW 2007-2013. Z początkiem 2008 roku na sesjach rad gmin zapadły uchwały dotyczące woli utworzenia Lokalnej Grupy Działania z udziałem gmin jako członka zwyczajnego. Siedzibą władz Stowarzyszenia Lokalnej Grupy Działania jest miasto Buk. W kwietniu i maju 2008 zostały zorganizowane warsztaty szkoleniowe dla członków Lokalnej Grupy Działania, które przybliżyły zasady funkcjonowania oraz nowe możliwości związane z podejściem Leader. Warsztaty prowadzone były przez ekspertów zewnętrznych z Poznania. Z kolei główne tematy przewodnie i problemy konsultowane były z naukowcami poznańskich uczelni wyższych. Proces pozyskiwania członków i partnerów Stowarzyszenia odbywał się równolegle z trwającą kampanią informacyjną mającą na celu dotarcie do jak najszerszego odbiorcy. W kampanii wykorzystywano m.in. formalne i nieformalne spotkania przedstawicieli Gmin, 1 W dalszej części Strategii przyjmuje się skrócą nazwę - Stowarzyszenie Źródło
informacje na stronie internetowej oraz otwarte warsztaty szkoleniowe. Dzięki temu udało się zgromadzić bez większych trudności członków Stowarzyszenia. Członkowie Stowarzyszenia już w tej chwili są przekonani, że w przyszłości liczba osób przystępujących do Stowarzyszenia się jeszcze zwiększy. Dane teleadresowe ul. Ratuszowa 1, 64-320 Buk 33n. 061 8140 671 fax. 061 8140 101 email: s.jachna@lgdzrodlo.pl; m.kubiak@lgdzrodlo.pl adres strony internetowej: www.lgdzrodlo.pl Charakterystyka członków i partnerów LGD i sposób rozszerzania/zmiany składu LGD Obecnie Stowarzyszenie Lokalnej Grupa Działania Źródło zasila 51 członków sektora publicznego, społecznego i gospodarczego. Do członków LGD należą trzy Gminy wchodzące w skład obszaru działania LGD, które reprezentowane są trzech przedstawicieli sektora publicznego, trzynastu przedstawicieli sektora gospodarczego oraz trzydziestu pięciu przedstawicieli sektora społecznego. Członkowie sektora publicznego stanowią 6% wszystkich członków a członkowie sektora społecznego i gospodarczego 94% wszystkich członków Stowarzyszenia. Wśród członków Stowarzyszenia występuje 19 kobiet co stanowi 37% liczby członków Stowarzyszenia. Każdą Gminę wchodzącą w skład Stowarzyszenia reprezentuje po 17 członków. Charakterystyka członków oraz funkcje jakie pełnią w Stowarzyszeniu przedstawia poniższa tabela: Tabela 1 Charakterystyka członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Źródło Charakterystyka członków Stowarzyszenia L.p. Imię i nazwisko Rodzaj prowadzonej Funkcja w Gmina Sektor działalności Stowarzyszeniu Gmina Dopiewo 1 Reprezentowana przez Wójta Panią Zofię Wójta Gminy Dopiewo Dopiewo publiczny Członek Rady Dobrowolską 2 Jan Adam Wasilewski Urzędnik kierownik Członek Dopiewo społeczny Referatu Budownictwa Stowarzyszenia Urzędnik samodzielne 3 Joanna Napierała stanowisko ds. funduszy Dopiewo społeczny Członek Rady UE 4 Wojciech Dorna Radny Gminy Dopiewo, komendant OSP, rolnik Dopiewo społeczny Członek Zarządu 5 Jacek Przybył Radny Gminy Dopiewo, Dopiewo społeczny Przewodniczący Komisji Rewizyjnej 6 Andrzej Szymański Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Wiceprezes Zarządu 7 Tadeusz Bartkowiak Radny Gminy Dopiewo, Członek Dopiewo społeczny sołtys wsi Dopiewo Stowarzyszenia 8 Maria Sałata Sołtys wsi Więckowice Dopiewo społeczny Członek Stowarzyszenia 9 Urszula Florczak Komendantka Szczepu Członek Dopiewo społeczny Harcmistrz Stowarzyszenia 10 Elwira Kosnarewicz Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Członek Rady 11 Anna Kępińska Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Członek
Charakterystyka członków Stowarzyszenia L.p. Imię i nazwisko Rodzaj prowadzonej Funkcja w Gmina Sektor działalności Stowarzyszeniu Frąckowiak Stowarzyszenia 12 Sławomir Frąckowiak Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Członek Stowarzyszenia 13 Czesława Leciejewska Kierownik Ośrodka Pomocy Członek Dopiewo społeczny Społecznej w Dopiewie Stowarzyszenia 14 Leszek Nowaczyk Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Członek Stowarzyszenia 15 Michał Mizgalski Właściciel firmy Dopiewo gospodarczy Członek Stowarzyszenia 16 Władysław Ślisiński Sekretarz Gminy Dopiewo Dopiewo społeczny Członek Stowarzyszenia Rencista, działacz 17 Członek Stanisław Józefczyk społeczny, radny Gminy w Dopiewo społeczny Stowarzyszenia poprzednich kadencjach Gmina Stęszew 18 Reprezentowana przez Burmistrza, Pana Burmistrz Stęszew publiczny Włodzimierza Pinczaka Członek Rady 19 Wiceprzewodnicząca Kierownik OPS Stęszew społeczny Mirosława Walkowiak Komisji Rewizyjnej 20 Mirosława Bręk Właściciel firmy Stęszew gospodarczy Członek Rady 21 Marek Baranowski Pracownik UMG Stęszew Stęszew społeczny Członek Zarządu 22 Pracownik WCHIRZ Członek Stęszew społeczny Krzysztof Grobelny POZNAŃ Stowarzyszenia 23 Irena Wojtkowiak Nauczyciel, szef PCK Stęszew społeczny Wiceprezes Zarządu 24 Członek Właściciel firmy Stęszew gospodarczy Zenon Adamek Stowarzyszenia 25 Dorota Stachowiak Pracownik UMG Stęszew Stęszew społeczny Członek Rady 26 Członek Druh ZHP Stęszew społeczny Darek Mikołajczak Stowarzyszenia 27 Członek Nauczyciel Stęszew społeczny Sławomir Wisniewski Stowarzyszenia 28 Członek Rolnik Stęszew społeczny Henryk Olejniczak Stowarzyszenia 29 Członek Gospodyni domowa Stęszew społeczny Aleksandra Hadrian Stowarzyszenia 30 Członek Dyrektor Szkoły Stęszew społeczny Karolina Kula Stowarzyszenia 31 Członek Pielęgniarka, Radna Stęszew społeczny Barbara Sikorska Stowarzyszenia 32 Członek Właściciel firmy Stęszew gospodarczy Witold Jeziorecki Stowarzyszenia 33 Pracownik Nadleśnictwa Członek Stęszew społeczny Krzysztof Kłozłowski Konstantynowo Stowarzyszenia 34 Członek Właściciel firmy Stęszew gospodarczy Marian Płóciniczak Stowarzyszenia Gmina Buk 35 Reprezentowana przez Burmistrz Miasta i Gminy Wiceprzewodniczący Buk publiczny Burmistrza, Pana Buk Rady Stanisława Filipiaka 36 Daniel Kańduła Sołtys wsi Niepruszewo Buk społeczny Członek Zarządu 37 Paweł Mazankiewicz Urzędnik samodzielne stanowisko ds. funduszy Buk społeczny Członek Rady
Charakterystyka członków Stowarzyszenia L.p. Imię i nazwisko Rodzaj prowadzonej Funkcja w Gmina Sektor działalności Stowarzyszeniu UE 38 Waldemar Radny Gminy Buk, Przybyszewski emerytowany nauczyciel Buk społeczny Prezes Zarządu 39 Ryszard Napierała Producent rolny, Prezes Kółek Rolniczych Buk gospodarczy Członek Rady 40 Zbigniew Drąg Właściciel firmy Buk gospodarczy Członek Zarządu Skarbnik 41 Krystyna Gajdzińska Emerytowany nauczyciel Buk społeczny Członek Komisji Rewizyjnej 42 Barbara Kęsy Rolnik domownik Buk społeczny Członek Stowarzyszenia 43 Daniela Kalemba Prezes Koła Gospodyń Członek Buk społeczny Wiejskich w Niepruszewie Stowarzyszenia 44 Tadeusz Winkiel Właściciel firmy Buk gospodarczy Członek Stowarzyszenia 45 Lech Kaźmierczak Sołtys wsi Wielka Wieś Buk społeczny Członek Stowarzyszenia 46 Eugeniusz Kęsy Sołtys wsi Kalwy Buk społeczny Członek Stowarzyszenia 47 Piotr Goroński Dyrektor Szkoły Członek Buk społeczny Podstawowej Stowarzyszenia 48 Halina Minta Nauczyciel Buk społeczny Członek Stowarzyszenia 49 Kamila Jewasińska Nauczyciel Buk społeczny Członek Stowarzyszenia 50 Jarosław Jewasiński Właściciel firmy Buk gospodarczy Członek Stowarzyszenia 51 Barbara Tritt Pracownik Samorządowy Buk społeczny Członek Stowarzyszenia Źródło: Opracowanie własne W związku z dużym zainteresowaniem potencjalnych nowych członków Stowarzyszenia, Statut przewiduje możliwość rozszerzenia Stowarzyszenia o dodatkowych członków lub partnerów. Przepisy regulujące tą sprawę ujęte zostały w Statucie Stowarzyszenia - 11. Zgodnie z paragrafem, dopuszczalne jest rozszerzenie składu Stowarzyszenia albo jego partnerów. Rozszerzenie składu Stowarzyszenia (nabycie członkowstwa) następuje w drodze uchwały przyjętej zwykłą większością głosów Zarządu Stowarzyszenia. Z kolei, utrata członkowstwa następuje w drodze uchwały przyjętej zwykłą większością głosów Zarządu Stowarzyszenia. Podział funkcji pomiędzy organy Stowarzyszenia Podział funkcji pomiędzy organy Stowarzyszenia regulowany jest przez Statut Stowarzyszenia (załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju). Zgodnie z 15 Statutu Władzami Stowarzyszenia są: Walne Zebranie Członków; Zarząd; Rada; Komisja Rewizyjna.
W tym samym punkcie określono ponadto zakaz bycia jednocześnie członkiem Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Rady lub dwóch z tych władz. Kadencja Zarządu, Rady i Komisji Rewizyjnej wynosi 2 lata i zaczyna się w dniu wyboru. Zgodnie z 17 Statutu najwyższą władzą Stowarzyszenia jest Walne Zebranie Członków. Walne Zebranie Członków zwoływane jest przez Zarząd przynajmniej jeden raz w roku lub na pisemny wniosek Komisji Rewizyjnej, powiadamiając o jego terminie, miejscu obrad i propozycjach porządku obrad wszystkich członków Stowarzyszenia listami poleconymi lub w każdy inny skuteczny sposób co najmniej 14 dni przed terminem rozpoczęcia obrad. Do kompetencji Walnego Zebrania należy w szczególności: Uchwalanie kierunków i programu działania Stowarzyszenia; Ustalanie liczby członków Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Rady; Wybór i odwołanie członków Zarządu, Rady i Komisji Rewizyjnej; Rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Zarządu i Komisji Rewizyjnej, w szczególności dotyczących projektów realizowanych w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju opracowanej przez LGD; Udzielenie absolutorium ustępującemu Zarządowi; Uchwalanie zmian Statutu; Podejmowanie uchwał w sprawie przystąpienia Stowarzyszenia do innych organizacji; Podejmowanie uchwał w sprawie rozwiązania Stowarzyszenia; Rozpatrywanie odwołań od uchwał Zarządu wniesionych przez członków Stowarzyszenia; Uchwalanie regulaminu obrad Walnego Zebrania; Ustalanie wysokości składek członkowskich; Uchwalenie regulaminu Zarządu, Rady i Komisji Rewizyjnej; 18 Statutu określa zakres funkcjonowania Zarządu Stowarzyszenia. Zarząd składa się z Prezesa, dwóch Wiceprezesów, Skarbnika i od 3 do 5 innych członków Zarządu wybieranych i odwoływanych przez Walne Zebranie. Kadencja Prezesa trwa 2 lata. Zarząd konstytuuje się na pierwszym po wyborach Zebraniu. Do kompetencji Zarządu należy w szczególności: Podejmowanie uchwał w sprawie przyjmowania nowych członków Stowarzyszenia; Reprezentowanie Stowarzyszenia na zewnątrz i działanie w jego imieniu; Kierowanie bieżącą pracą Stowarzyszenia; Zwoływanie Walnego Zebrania; Zatrudnianie kierownika Biura Stowarzyszenia oraz innych pracowników tego Biura; Ustalanie wysokości zatrudnienia i zasad wynagradzania pracowników Biura Stowarzyszenia; Ustalanie regulaminu Biura Stowarzyszenia; Opracowanie aktualizacja i uchwalanie zmian Lokalnej Strategii Rozwoju. Tryb i zakres funkcjonowania Komisji Rewizyjnej określony został w 20 Statutu. Zgodnie z paragrafem, Komisja Rewizyjna składa się z Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i od 1 do 3 wybieranych i odwoływanych przez Walne Zebranie Członków. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej należy: Kontrola bieżącej działalności Stowarzyszenia; Ocena prac i składanie wniosków w przedmiocie udzielenia absolutorium dla Zarządu na Walnym Zebraniu; Występowanie z wnioskiem o zwołanie Walnego Zebrania; Dokonywanie wyboru podmiotu mającego zbadać sprawozdanie finansowe Stowarzyszenia zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Zasady funkcjonowania Rady określone zostały w 21 Statutu oraz w Regulaminie Rady. Do kompetencji Rady należy: Wybór operacji, które mają być realizowane w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju; Opiniowanie sprawozdań Zarządu i Komisji Rewizyjnej, w szczególności dotyczących projektów realizowanych w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju, celem ich zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie; Zatwierdzenie projektu Lokalnej Strategii Rozwoju; Opiniowanie kierunków działania stowarzyszenia. Struktura i skład organów decyzyjnych Lokalnej Grupy Działania Struktura Rady Stowarzyszenia jest zgodna ze Statutem Stowarzyszenia i reprezentatywna w stosunku do składu członkowskiego Stowarzyszenia. W skład Rady wchodzi 9 osób, z których 3 pochodzą z gminy Dopiewo, 3 pochodzą z gminy Stęszew i 3 z gminy Buk. Trzy osoby w Radzie reprezentują sektor publiczny, trzy osoby sektor społeczny i trzy osoby sektor gospodarczy. Kobiety stanowią w Radzie 33% wszystkich członków. Charakterystyka Rady Stowarzyszenia przedstawiona została w poniższej tabeli: Tabela 2 Charakterystyka Rady Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Źródło Charakterystyka Rady Stowarzyszenia L.p. Imię i nazwisko Gmina Sektor Funkcja w Radzie 1 Zofia Dobrowolska Dopiewo publiczny Członek Rady 2 Stanisław Filipiak Buk publiczny Wiceprzewodniczący Rady 3 Włodzimierz Pinczak Stęszew publiczny Członek Rady 4 Joanna Napierała Dopiewo społeczny Członek Rady 5 Paweł Mazankiewicz Buk społeczny Członek Rady 6 Dorota Stachowiak Stęszew społeczny Członek Rady 7 Elwira Kosnarewicz Dopiewo gospodarczy Członek Rady 8 Ryszard Napierała Buk gospodarczy Członek Rady 9 Mirosław Bręk Stęszew gospodarczy Członek Rady Źródło: Opracowanie własne Struktura Zarządu Stowarzyszenia opisana została w Statucie Stowarzyszenia. W skład Zarządu wchodzi siedem osób, z których dwie pochodzą z gminy Dopiewo, dwie pochodzą z gminy Stęszew i trzy osoby pochodzą z gminy Buk. Pięć osób reprezentuje sektor społeczny i dwie osoby reprezentują sektor gospodarczy. W strukturach Zarządu Stowarzyszenia zasiada jedna kobieta. Charakterystyka Zarządu Stowarzyszenia przedstawiona została w poniższej tabeli: Tabela 3 Charakterystyka Zarządu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Źródło Charakterystyka Zarządu Stowarzyszenia L.p. Imię i nazwisko Gmina Sektor Funkcja w Zarządzie 1 Waldemar Przybyszewski Buk społeczny Prezes Zarządu 2 Andrzej Szymański Dopiewo gospodarczy Wiceprezes Zarządu 3 Irena Wojtkowiak Stęszew społeczny Wiceprezes Zarządu 4 Paweł Michniuk Dopiewo gospodarczy Członek Zarządu 5 Zbigniew Drąg Buk gospodarczy Skarbnik 6 Daniel Kańduła Buk społeczny Członek Zarządu 7 Marek Baranowski Stęszew społeczny Członek Zarządu Źródło: Opracowanie własne
Struktura Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia została podobnie jak struktura Zarządu i Rady opisana w Statucie Stowarzyszenia. W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą 3 osoby każda z tych osób reprezentuje inną Gminę. Wszyscy członkowie Komisji Rewizyjnej reprezentują sektor społeczny. Charakterystyka Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia przedstawiona została w poniższej tabeli: Tabela 4 Charakterystyka Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Źródło Charakterystyka Komisji Rewizyjnej L.p. Imię i nazwisko Gmina Sektor Funkcja w Komisji Rewizyjnej 1 Mirosława Walkowiak Dopiewo społeczny Przewodniczący Komisji Rewizyjnej 2 Czesława Leciejewska Stęszew społeczny Wiceprzewodnicząca Komisji Rewizyjnej 3 Henryk Szwedt Buk społeczny Członek Komisji Rewizyjnej Źródło: Opracowanie własne Należy podkreślić, że zgodnie z 21 pkt. 11 Statutu Stowarzyszenia, żaden z członków Rady nie może być zatrudniony w Biurze Lokalnej Grupy Działania. Ponadto zgodnie z 21 pkt. 12 Statutu Stowarzyszenia, Członek Rady zostaje wyłączony z uczestnictwa w dokonaniu wyboru operacji, jeśli zaistnieją okoliczności, które mogą wywołać wątpliwość co do bezstronności. Wyłączenie następuje w drodze uchwały podjętej przez pozostałych członków Rady podjętych zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 1/2 liczby jej członków. Ponadto każdy członek organu decyzyjnego przed przystąpieniem do oceny projektu zobligowany zostanie każdorazowo do podpisania oświadczenia o bezstronności podejmowanych decyzji dotyczących oceny zgodności projektu z celami Lokalnej Strategii Rozwoju oraz decyzji dotyczących przyznawania punktów w ramach lokalnych kryteriów. Zasady i procedury funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania oraz organu decyzyjnego Szczegółowe zasady i procedury funkcjonowania organu decyzyjnego LGD zostały zawarte w Regulaminie Rady (załącznik nr 2 do Lokalnej Strategii Rozwoju). Regulamin Rady ma na celu zapewnienie przejrzystości, demokratyczności oraz jawności podejmowanych decyzji. Cele te zapewniają zapisy Regulaminu przedstawione w poniższej tabeli. Tabela 5 Sposób zapewnienia przejrzystości, demokratyczności i jawności podejmowanych przez Radę decyzji Sposób zapewniania przejrzystości, demokratyczności i jawności podejmowanych przez Radę decyzji Wyszczególnienie celu Sposób jego zapewnienia Przejrzystość podejmowanych decyzji Zapisy zawarte w rozdziale IV Regulaminu Ocena wniosków i głosowanie 10 od pkt. 3 do pkt. 8, 11, 12, 13, 14 Demokratyczność podejmowania Zapisy zawarte w rozdziale III Regulaminu Kompetencje Rady 9, rozdziale IV Regulaminu Ocena wniosków i decyzji głosowanie 10 oraz rozdziale V wyłączenie członków Rady 16 i 17 Jawność podejmowanych decyzji Zapisy zawarte w rozdziale III Regulaminu Kompetencje Rady 4 pkt. 2, 5 Źródło: Opracowanie własne
Rozdział V Regulaminu Rady zawiera przepisy dot. zasad wyłączania członków Rady w przypadku podejrzenia braku pewności co do bezstronności podejmowanych przez radnego decyzji. Zgodnie z 16 Regulaminu, członek Rady zostaje wyłączony z uczestnictwa w dokonaniu wyboru projektu, jeśli zaistnieją okoliczności, które mogą wywołać wątpliwość co do jego bezstronności. Wyłączenie następuje poprzez uchwałę podjętą przez pozostałych członków Rady podjętych zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 1/2 liczby jej członków. Ponadto, zgodnie z 17 Regulaminu, każdy z Członków Rady na pierwszym posiedzeniu dotyczącym kolejnego naboru wniosków, po zapoznaniu się z listą wnioskodawców ubiegających się o dofinansowanie, jest zobowiązany do wypełnienia deklaracji poufności i bezstronności, która stanowi załącznik nr 2 do Regulaminu i złożenia jej do Przewodniczącego Rady, który dołącza je do protokołu z posiedzenia Rady. W przypadku nie złożenia deklaracji poufności i bezstronności, Członek Rady podlega wyłączeniu z uczestnictwa w dokonaniu wyboru projektu. Kryteria dotyczące wykluczenia członków organu decyzyjnego z możliwości pracy w Biurze LGD wynikają zarówno z 3 pkt. 5 Regulaminu, jak i z 21 pkt. 11 Statutu Stowarzyszenia. Zasady powoływania i zmian w składzie Rady zawarte zostały zarówno w Statucie Stowarzyszenia jak i w Regulaminie Rady w Rozdziale II Tryb działania Rady 6. Zgodnie z Regulaminem, kadencja Rady trwa 2 lata a jej członkowie wybierani są i odwoływani przez Walne Zebranie w głosowaniu jawnym, spośród członków Stowarzyszenia. Wybór członków Rady odbywa się poprzez podjęcie przez Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia uchwały władz Stowarzyszenia zapadającej zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków uprawnionych do głosowania. Z kolei, odwołanie członków Rady wymaga bezwzględnej większości głosów, przy obecności co najmniej połowy członków Walnego Zebrania. Pierwsze posiedzenie Rady nowej kadencji zwołuje Przewodniczący ustępującej Rady. Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego Rady wybierają i odwołują spośród siebie członkowie Rady. Wniosek o odwołanie Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego Rady należy złożyć do Rady a powiadomienie wraz z materiałami dotyczącymi wniosku o odwołanie Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego przesyła się Członkom Rady najpóźniej 14 dni przed terminem posiedzenia Rady. Kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład organu decyzyjnego w formie załącznika do LSR podlegającego aktualizacji w zależności od zmiany składu ciała decyzyjnego Zgodnie z wytycznymi sporządzania dokumentu Lokalna Strategia Rozwoju uwzględniającymi konieczność aktualizowania informacji o członkach Lokalnej Grupy Działania wchodzących w skład organu decyzyjnego Stowarzyszenia, dane te zawarte zostały w załączniku nr 3 niniejszej Strategii. Doświadczenie Lokalnej Grupy Działania i partnerów Lokalnej Grupy Działania w realizacji operacji w formie załącznika do Lokalnej Strategii Rozwoju Zgodnie z wytycznymi sporządzania dokumentu Lokalna Strategia Rozwoju informacje o doświadczeniu LGD i partnerów LGD zawarte zostały w załączniku nr 4 niniejszej Strategii.
2. Definicja obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju wraz z uzasadnieniem jego wewnętrznej spójności 2.1 Uwarunkowania przestrzenne, geograficzne, przyrodnicze, historyczne i kulturowe obszaru Lokalnej Grupy Działania 2.1.1 Spójność przestrzenna obszaru Lokalnej Grupy Działania Obszar działania Lokalnej Grupy Działania obejmuje tereny trzech przylegających do siebie dwóch gmin miejsko-wiejskich (gmina Buk, gmina Stęszew) oraz jednej gminy miejskiej (gmina Dopiewo) położonych na terenie centralnej Wielkopolski. Obszar znajduje się w jednym obrysie, co zapewnia spójność przestrzenną wymaganą do prawidłowego implementowania Lokalnej Strategii Rozwoju. Mapy obszaru Lokalnej Grupy Działania stanowią załącznik nr 15 do Lokalnej Strategii Rozwoju. 2.1.2 Spójność geograficzna obszaru Lokalnej Grupy Działania Gminy Buk, Stęszew i Dopiewo wykazują pod wieloma względami daleko idącą spójność geograficzną. Wszystkie Gminy charakteryzują się zbliżonym ukształtowaniem terenu, wielkością terytorialną oraz gęstością zaludnienia. Administracyjnie wszystkie gminy znajdują się na terenie powiatu poznańskiego w województwie wielkopolskim. Administracyjnie Miasto i Gmina Buk leży w odległości 330 km od Warszawy, 250 km od Berlina i 160 km od przejścia granicznego w Świecku. Odległość od dynamicznie rozwijającego się międzynarodowego portu lotniczego Ławica w Poznaniu wynosi 21 km. Miasto i gmina zajmują powierzchnię 90,6 km 2. Na terenie Gminy Buk położonych jest 11 sołectw: Cieśle, Dakowy Suche, Dobieżyn, Dobra Sznyfin, Kalwy, Niepruszewo, Otusz, Pawłówko Wiktorowo, Szewce, Wielkawieś, Wygoda-Wysoczka Żegowo. W gminie Buk znajduje się 16 miejscowości z czego 1 miejscowość jest miejscowością miejską (miasto Buk). Gmina Buk sąsiaduje z wielkopolskimi gminami Stęszew, Dopiewo, Duszniki, Granowo, Opalenica i Tarnowo Podgórne. Gmina Stęszew leży w powiecie poznańskim 25 km na południowy zachód od Poznania. Powierzchnia gminy wynosi 175 km 2. W gminie Stęszew znajduje się 33 miejscowości a 1 miejscowość jest miejscowością miejską (miasto Stęszew). Gmina Stęszew sąsiaduje z gminami wielkopolskimi Buk, Dopiewo, Czempiń, Granowo, Kamieniec, Kościan i Mosina. Gmina Dopiewo zajmuje obszar 108,1 km 2. Gmina Dopiewo od wschodu graniczy bezpośrednio z aglomeracją Poznania, od północy z gminą Tarnowo Podgórne, od południa z gminą Stęszew, od zachodu z gminą Buk a od połudn. Wsch. Z gminą Komorniki. W gminie Dopiewo znajdują się 22 miejscowości wszystkie miejscowości są miejscowościami wiejskimi. Gminę tworzy 11 wsi sołeckich: Dąbrowa, Dąbrówka, Dopiewo, Dopiewiec, Gołuski, Konarzewo, Palędzie, Skórzewo, Trzcielin, Więckowice, Zakrzewo. Gmina Dopiewo sąsiaduje z gminami wielkopolskimi Buk, Stęszew, Komorniki, Tarnowo Podgórne i miastem Poznań.
PODSUMOWANIE Podobieństwa: Zbliżony współczynnik obszaru Gmin przypadający na jedną miejscowość danej Gminy; Zbliżona powierzchnia administracyjna Gmin; Przeważająca liczba miejscowości wiejskich na terenie Lokalnej Grupy Działania. Różnice: Gmina Stęszew terytorialnie zajmuje ponad 45% obszaru, na którym działa Lokalna Grupa Działania a na jej terenie znajduje się ponad 45% wszystkich miejscowości objętych Lokalną Strategią Rozwoju 2. 2.1.3 Spójność przyrodnicza obszaru Lokalnej Grupy Działania Gminy Buk, Stęszew i Dopiewo leżą na terenie Pojezierza Poznańskiego. Powierzchniowa budowa geologiczna gleb zdominowana jest przez utwory czwartorzędowe, do których należą przede wszystkim osady piaszczysto-żwirowe, gliny zwałowe pochodzące ze zlodowacenia bałtyckiego oraz torfy i namuły organiczno-mineralne. Współczesna rzeźba terenu jest efektem erozyjnej działalności lodowca. Przeważającą część obszaru zajmuje wysoczyzna morenowa płaska. Klimatycznie gminy Buk, Stęszew i Dopiewo położone są w środkowej dzielnicy klimatycznej Wielkopolski ze średnią roczną temperaturą powietrza + 8,0 C, średnią roczną wilgotnością względną powietrza ok. 78 %, średnimi rocznymi opadami 528 mm i średnią roczną prędkością wiatru 4,0 m/s. Fauna tego terenu jest reprezentatywna dla terenów pól i lasów. Wśród spotykanych gatunków zwierząt należy wymienić sarnę, zająca, lisa i okresowo dzika. Wśród drobnych ssaków spotykane są tchórze, borsuki, myszy, nornice, krety i szczury polne. Ptaki reprezentowane są przez gatunki charakterystyczne dla pól i lasów oraz ptaki wodne występujące w rejonie Jezior. Na terenie gminy Stęszew znajduje się Wielkopolski Park Narodowy o powierzchni 7 619 ha, który zapewnia wspaniałe warunki do pieszych wycieczek oraz turystyki wodnej na trzech Jeziorach. Powierzchnia użytków rolnych ogółem we wszystkich trzech Gminach (w stosunku do powierzchni Gminy) jest porównywalna. Według danych z 2005 roku powierzchnia użytków rolnych w gminie Buk wynosiła 7 682 ha, z czego grunty orne stanowiły ponad 90% gruntów ogółem 7 156 ha, łąki 292 ha, sady 155 ha a pastwiska 79 ha. W gminie Stęszew powierzchnia użytków rolnych wynosiła w 2005 roku 12 292 ha, z czego na grunty orne przypadało 11 018 ha, łąki 779 ha, sady 97 ha a pastwiska 398 ha. W gminie Dopiewo, powierzchnia użytków rolnych wynosiła w 2005 roku 7 592 ha, z czego na grunty orne przypadało 7 249 ha, łąki 228 ha, sady 52 ha a pastwiska 63 ha. Tym samym można stwierdzić, że największy udział sadów w użytkach rolnych jest w gminie Buk, a największy udział łąk i pastwisk w użytkach rolnych jest w gminie Stęszew 3. Duże różnice pomiędzy Gminami występują w obszarze lesistości. Lesistość w gminie Buk wynosi 3,6% powierzchni, gminy Dopiewo 15,8% powierzchni a gminy Stęszew 17,8%. Powierzchnia lasów ogółem w gminie Buk wynosi 322,1 ha, z czego 257,1 ha to grunty leśne publiczne. W gminie Dopiewo, powierzchnia lasów wynosi 1 705,0 ha, z czego na grunty 2 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. podział terytorialny. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl 3 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. rolnictwo. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
leśne publiczne przypada 1 644,7 ha. Najbardziej zalesioną gminą jest gmina Stęszew, na terenie której znajduje się 3 120,6 ha lasów w tym 3 117,7 gruntów leśnych publicznych. Powierzchnia zalesionych gruntów w przeciągu ostatnich trzech lat wynosiła w gminie Buk 6,9 ha (5,6 ha w 2005 roku, 1,3 ha w 2006 roku), w gminie Dopiewo 1,5 ha (1,5 ha w 2007 roku) i 10,0 ha w gminie Stęszew (10,0 ha w 2005 roku) 4. Na terenie Gmin znajduje się wiele jezior. Do największych i najistotniejszych jezior ze względu na centralne położenie względem obszaru działania LGD zaliczyć należy następujące akweny: Jezioro Niepruszewskie jezioro położone na terenie gmin Dopiewo i Buk należące do Pojezierza Poznańskiego w dorzeczu Warty, 7 km na wsch. Od Buku, na wysokości 78 m. n.p.m. Powierzchnia Jeziora wynosi 242 ha, jego długość wynosi 4 900 m, szerokość 700 m, największa głębokość 5,2 m. Jezioro to charakteryzuje się wydłużonym kształtem, usytuowanym w rynnie polodowcowej, którą płynie rzeka Samica Stęszewska. Brzegi Jeziora są podmokłe, niskie a linia brzegowa jest słabo rozwinięta. Wokół jeziora, w miejscowości Niepruszewo i Zborowo znajdują się ośrodki wypoczynkowe i kąpieliska. Jezioro Strykowskie Jezioro rynnowe na Pojezierzu Poznańskim. Powierzchnia Jeziora wynosi 305 ha, jego długość wynosi 8400 m, szerokość 700 m, największa głębokość 7,5 m. Linia brzegowa Jeziora jest dość dobrze rozwinięta, brzegi wysokie za wyjątkiem południowego krańca Jeziora nazywanego Jeziorem Bielawskim. Miejscowości nadbrzeżne Jeziora to m.in. Słupia, Sapowice, Strykowo i Januszewice. PODSUMOWANIE Podobieństwa: Klimat, forma terenu, ukształtowanie powierzchni i gleby; Flora i fauna w lasach leżących na terenach objętych LGD; Udział powierzchni użytków rolnych w powierzchni ogółem Gmin w tym głównie jeziora rynnowe przebiegające wzdłuż granic administracyjnych Gmin. Różnice: Znacznie mniejszy stopień zalesienia gminy Buk w porównaniu z gminami Stęszew i Dopiewo. 2.1.4. Spójność historyczna i kulturowa Lokalnej Grupy Działania Analiza spójności historycznej Początki zasiedlania obszaru objętego Lokalną Grupą Działania sięgają okresu schyłkowego paleolitu, czyli końca tak zwanej starszej epoki kamiennej (około 8 900 8 000 lat p.n.e.). Przypuszcza się, że na tym obszarze pojawiły się wówczas drobne grupy ludności zajmujące się zbieractwem i łowiectwem. Od lat 1 300 1 200 p.n.e. rozpoczęło się na terenach osadnictwo określane pojęciem kultury łużyckiej. Pojawia się brąz, żelazo, wykonywane są: broń, ozdoby oraz powstają różne proste narzędzia. We wczesnym średniowieczu na terenie dzisiejszej gminy Stęszew istniał gród obronny. W tym rejonie przebiegał stary szlak handlowy z Pomorza przez Poznań do miast i osad dolnośląskich i 4 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. leśnictwo. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
łużyckich. Wokół grodu powstały liczne osady. Dynamiczny rozwój terenów dzisiejszych Gmin wynikał z ich bliskiego położenia względem szlaków handlowych. Dynamiczny rozwój miejscowości trwał do połowy XVII wieku. W 1793 roku tereny Gmin dostały się pod panowanie pruskie a w 1807 r. obszar LGD znalazł się w granicach Księstwa Warszawskiego a w 1815 r. w granicach Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Tereny dzisiejszych gmin Stęszewa, Buku i Dopiewa niezwykle dotkliwie doświadczyły II wojny światowej. W okresie okupacji hitlerowskiej znaczną część ludności z terenu Stęszewa i okolicznych miejscowości wywieziono na przymusowe roboty do Niemiec i obozów koncentracyjnych. Zajęcie Buku przez wojska okupacyjne nastąpiło 10 września 1939 roku. Na terenie gminy Dopiewo, we wsi Zakrzewo zlokalizowano masowe groby ofiar hitleryzmu (szacuje się, że Niemcy potajemnie wymordowali tutaj około 6 000 Polaków spośród różnych środowisk społecznych). Wyzwolenie Stęszewa i okolic nastąpiło pod koniec stycznia 1945 r. 26 stycznia 1945 roku Buk został wyzwolony przez wojska sowieckie. Po Wojnie dynamicznie zaczęły rozwijać się warsztaty rzemieślnicze (w Buku istniało 66 warsztatów) w tym warsztaty krawieckie, szewskie i stolarskie. Z czasem zaczęły rozwijać się także placówki kulturalne: biblioteki publiczne i organizacje (Związek Harcerstwa Polskiego, Polski Czerwony Krzyż, Towarzystwo Kupców, Kółka Rolnicze, Bractwa Kurkowe itp.). Niestety, narzucony przez reżim sowiecki ustrój totalitarny cechujący się gospodarką skrajnie zetatyzowaną i centralnie planowaną spowodował, że tereny słynące niegdyś z bogactwa i rozkwitu zaczęły wraz z tendencją ogólnopolską podupadać. Największy rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny nastąpił na terenach gmin Buk, Stęszew i Dopiewo w 1991 roku po obaleniu reżimu komunistycznego i wprowadzeniu ustroju opartego na gospodarce rynkowej. Rozwój ten trwa nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. Integralność historyczna Gmin stanowiących obecnie zachodnią część powiatu poznańskiego można zauważyć także poprzez pryzmat obiektów historycznych i zabytków, które zachowały się do dnia dzisiejszego. Na terenie gminy Buk zbudowany został kościół farny pw. św. Stanisława Biskupa w Buku zaprojektowany przez sławnego berlińskiego architekta Karla Fryderyka Schinkla i wybudowany w latach 1838 1846. Ponadto należy wspomnieć o XIX-wiecznych kamienicach przy bukowskim rynku, ratusz w Buku z 1897 roku, kościele pw. św. Wawrzyńca w Niepruszewie oraz Budynku Poczty Polskiej w Buku przy ul. Dworcowej. O historii Ziemi Stęszewskiej i jej powiązaniach z Poznaniem i gminami ościennymi świadczą obiekty uznane za historyczne znajdujące się w mieście i poszczególnych wsiach tworzących gminę Stęszew. Nawiązaniem do świetności średniowiecznego Stęszewa jest owalnicowy układ zabudowy miasta, którego ośrodkiem jest czworoboczny rynek częściowo o zabudowie z połowy XIX wieku. Najstarszy istniejący dom z podcieniami zbudowany został w XVIII wieku (obecnie w budynku mieści się Muzeum Regionalne). Z historii sakralnej należy wspomnieć m.in. o drugim neogotyckim kościele Świętej Trójcy z około 1468 roku zbudowanym na miejscu pierwotnego kościoła drewnianego wzmiankowanego w 1298 i 1315 roku. Kościół był przebudowany w 1726 i w 1771 roku. Najbardziej znamienitym obiektem historycznym w gminie Dopiewo są pałace i dworki stanowiące dopełnienie zabytków sakralnych znajdujących się w gminach sąsiednich: pałac w Konarzewie (w listopadzie 1806 roku w pałacu przebywał Napoleon Bonaparte) wraz z otaczającym parkiem zagospodarowanym w stylu francuskim), dwór w Dąbrówce, pałac w Więckowicach (położony na terenie parku o powierzchni 9 ha zbudowany pod koniec XIX wieku, wpisany do rejestru zabytków w 1973 roku) oraz jednokondygnacyjny dwór w Trzcielinie (zbudowany na wysokiej skarpie pradoliny cieku wodnego w II połowie XIX wieku). Na terenie gmin Buk, Stęszew i Dopiewo kultywowane są obecnie tradycje lokalnych. Na obszarze działania LGD działają chóry mieszane, sekcje teatralne, zespoły folklorystyczne oraz kapele ludowe. Jednakże, ze względu na odległości i problemy logistyczne, instytucje kulturowe zrzeszają członków głównie z pobliskich miejscowości. W dokumentach
strategicznych gmin Buk, Stęszew i Dopiewo zwracana jest uwaga na zbyt małą integralność i współpracę społeczno-kulturową. Rozwiązanie proponowane przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Źródło i opracowane przedsięwzięcia zawarte w Lokalnej Strategii Rozwoju pozwolą zmniejszyć w znaczącym stopniu wspominany problem. PODSUMOWANIE Podobieństwa: Wspólna historia oraz doświadczenia wynikają z bliskiej odległości terenów należących obecnie do Gmin. Różnice: Na terenach Gmin znajdują się zabytki, które reprezentują różne style architektoniczne i różne epoki historyczne. Tym samym zabytki te są względem siebie komplementarne i stanowią o bogactwie Regionu. Analiza spójności kulturowej Analiza współczesnej sytuacji spójności trzech gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania pozwala zauważyć wspólne niezbyt korzystne cechy występujące we wszystkich gminach. Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Główny Urząd Statystyczny, na terenie Gmin działa tylko jedno muzeum mieszczące się w gminie Stęszew. Liczba osób zwiedzających to muzeum utrzymuje się od 2005 roku na stałym poziomie ok. 9 tys. osób. Dodatkowo, obiekt ten nie jest przystosowany dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich 5. Muzeum znajduje się w gestii samorządu gminy Stęszew. Gmina Dopiewo nie posiada żadnych domów i ośrodków kultury. Na terenie gminy Stęszew działa jedna instytucja zajmująca się bezpośrednio promowaniem kultury, trzy zespoły artystyczne (29 członków wg stanu na 2007 rok) oraz 4 kluby (69 członków wg stanu na 2007 rok). Łącznie na terenie gminy Stęszew odbyło się w 2007 roku 31 imprezy kulturowe, w których wzięło udział 2 250 uczestników. Statystyki liczby imprez nie uległy zmianie, zmniejszyła się natomiast liczba zespołów artystycznych, kół i ich członków (łącznie ze 160 osób do 94). Z kolei, gmina Buk posiada także jedną instytucję zajmującą się szerzeniem kultury. Należy jednakże podkreślić, że pomimo zmniejszenia w stosunku do roku 2005 liczby imprez kulturowych (ze 133 do 99) liczba uczestników wzrosła o około 10% (z 31 930 do 34 770). Ponadto od 2005 roku wzrosła liczba działających zespołów artystycznych oraz członków tych zespołów (odpowiednio z 5 do 8 i z 90 do 112). Zarejestrowano także nowy klub zrzeszający obecnie 30 osób 6. Na terenie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania funkcjonuje tylko jedno kino posiadające jedną salę na 216 osób obiekt ten nie jest przystosowany dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Liczba seansów utrzymuje się na zbliżonym poziomie, od 2005 roku wzrosła o około 10% liczba widzów (z poziomu 4 342 osób w 2005 roku do 4 835 osób w 2007 roku) 7. 5 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. kultura i sztuka - muzea. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl 6 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. kultura i sztuka kultura i sport. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl 7 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. kultura i sztuka - kina. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
Na terenie Gmin wchodzących w skład obszaru LGD istnieją placówki biblioteczne. Wg danych z 2006 roku, w gminie Buk funkcjonuje 5 placówek bibliotecznych, które wypożyczają przeciętnie około 55 tys. książek. Liczba czytelników wynosi 2 635 osób a księgozbiór placówek bibliotecznych stanowi łącznie 68 817 wolumenów. W gminie Stęszew funkcjonuje 6 placówek bibliotecznych posiadających łącznie w swoich zbiorach 72 419 wolumenów. W 2006 roku wypożyczono łącznie 35 064 książki a liczba czytelników szacowana jest na 2 257 osób. Z kolei, w gminie Dopiewo funkcjonują 3 placówki biblioteczne posiadające łącznie 34 011 wolumenów. Czytelników korzystających z bibliotek publicznych zlokalizowanych na terenie gminy Dopiewo było w 2006 1 656. Łącznie wypożyczono 45 670 wolumenów 8. Łącznie na terenie Lokalnej Grupy Działania funkcjonują 4 publiczne placówki biblioteczne przystosowane dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich (1 w gminie Buk, 3 w gminie Stęszew). Zdecydowanie najwięcej odsetek czytelników bibliotek publicznych jest na terenie gminy Buk 22,1%. W gminie Stęszew odsetek ten wynosi 16,2% a w gminie Dopiewo 11,9%. Gmina Buk posiada także największy księgozbiór przypadający na 1 000 mieszkańców. Największy wskaźnik wypożyczeń księgozbioru przypadający na 1 czytelnika występuje z kolei w gminie Dopiewo 27,58. Wartości te wynikają przypuszczalnie z mniejszej liczby placówek na terenie gminy Dopiewo przy porównywalnej liczbie mieszkańców Gmin. PODSUMOWANIE Podobieństwa: Mała liczba instytucji zajmujących się promowaniem kultury i sztuki w regionie; Mała liczba zespołów artystycznych oraz kół i klubów lokalnych; Brak rozwiniętej sieci instytucji kulturowych typu muzea, kina; W miarę rozwinięta sieć bibliotek publicznych; Mała liczba imprez promocyjnych. Różnice: Gmina Buk organizuje znacznie większą liczbę imprez kulturowych i promocyjnych, w których bierze udział 95% uczestników wszystkich spotkań organizowanych na terenie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania. 2.2 Sytuacja społeczno-gospodarcza obszaru w tym potencjał demograficzny i gospodarczy obszaru oraz poziom aktywności społecznej 2.2.1 Analiza demograficzna obszaru Lokalnej Grupy Działania W 2007 roku na obszarze funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania stałe miejsce zameldowania posiadało 41 398 osób. Rozkład liczby mieszkańców wśród gminy Buk, Stęszew i Dopiewo jest zbliżony w gminie Buk zameldowanych jest 11 999 osób (faktyczne miejsce zamieszkania 12 047 osób), w gminie Stęszew zameldowanych jest 14 194 osób (faktyczne miejsce zamieszkania 14 161 osób), w gminie Dopiewo zameldowanych jest 15 185 osób (faktyczne miejsce zamieszkania 15 258 osób). W każdej Gminie mieszka więcej kobiet niż mężczyzn jednakże odchylenie nie wynosi więcej niż 5%. 51% mieszkańców gminy 8 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. kultura i sztuka - biblioteki. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
Buk jest mieszkańcami miast. W gminie Stęszew odsetek ten wynosi 38%. W gminie Dopiewo nie ma miejscowości, którym nadane zostały prawa miejskie. Rysunek 1 Struktura liczby mieszkańców Gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania GMINA DOPIEWO 37% GMINA BUK 29% GMINA STĘSZEW 34% Źródło: Opracowanie własne W 2007 roku przyrost naturalny we wszystkich Gminach był dodatni. Największy przyrost naturalny odnotowano w gminie Dopiewo saldo wyniosło +83 osoby w tym +49 mężczyzn i +34 kobiety. W gminie Buk saldo wyniosło +56 w tym +28 mężczyzn i +28 kobiet. W gminie Stęszew saldo wyniosło +38 w tym +18 mężczyzn i +26 kobiet. Na zbliżonym poziomie przyrost naturalny w latach 2005 2007 utrzymany został tylko w gminie Dopiewo. W gminie Buk w 2006 roku saldo było ujemne. Z kolei, w gminie Stęszew ujęmną wartość saldo wyniosło zarówno w roku 2006 jak i w roku 2005 9. Wskaźniki obciążenia demograficznego w gminie Dopiewo ulegają poprawie. Udział ludności w wieku produkcyjnym wzrósł w ciągu trzech lat o 0,5 pkt. Proc., udział ludności w wieku przedprodukcyjnym zmalał tylko o 0,1 pkt. Proc. A udział ludności w wieku poprodukcyjnym obniżył się o 0,4 pkt. Proc. Gorsze tendencje demograficzne występują w gminie Stęszew udział ludności w tym regionie w wieku produkcyjnym wzrósł o 0,9 pkt. Proc., udział ludności w wieku przedprodukcyjnym zmalał o 1,0 pkt. Proc. A udział ludności w wieku poprodukcyjnym wzrósł o 0,1 pkt. Proc. W gminie Buk udział ludności w wieku produkcyjnym się nie zmienił, udział ludności w wieku przedprodukcyjnym zmalał o 1,1 pkt. Proc. A udział ludności w wieku poprodukcyjnym wzrósł o 1,1 pkt. Proc. Rysunek 2 Udział ludności w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym w gminach wchodzących w skład LGD 9 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. ludność. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
100% 13,2% 12,9% 10,7% 90% 80% 70% 60% 64,3% 64,6% 66,4% 50% 40% 30% 20% 10% 22,5% 22,0% 22,9% 0% BUK STĘSZEW DOPIEWO wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny Źródło: Opracowanie własne Bardzo wyraźnie wzrosła gęstość zaludnienia na terenie gminy Dopiewo wynika to przede wszystkim z rozwoju Gminy w sektorze budowlanym i tendencji ogólnopolskich migracji ludności w wieku produkcyjnym poza granice dużych miast. Wskaźnik ludności na 1 km 2 w gminie Dopiewo wzrósł z poziomu 125 osób w roku 2005 do 141 w roku 2007, w gminie Buk z poziomu 131 osób w roku 2005 do poziomu 133 w roku 2007 a w gminie Stęszew z poziomu 79 osób w roku 2005 do poziomu 81 osób w roku 2007. Przyrost naturalny dla całego obszaru Lokalnej Grupy Działania w latach 2005 2007 wyniósł 2,50 (zastępowalność pokoleniowa następuje od poziomu 2,2). Największy przyrost odnotowywany był w gminie Dopiewo (4,4 w roku 2005, 5,3 w roku 2006 i 5,7 w roku 2007), później w gminie Buk (2,5 w roku 2005, -0,9 w roku 2006 i 4,7 w roku 2007) i na końcu w gminie Stęszew (-0,9 w roku 2005, -0,2 w roku 2006 i 2,7 w roku 2007). PODSUMOWANIE Podobieństwa: Liczba mieszkańców poszczególnych gmin jest do siebie zbliżona; Udział ludności w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym we wszystkich Gminach jest zbliżony; Wszystkie Gminy wykazują obecnie dodatnie saldo migracji naturalnych. Różnice: Wskaźniki obciążenia demograficznego ulegają poprawie w gminie Dopiewo, w pozostałych Gminach wykazują tendencje negatywne; Ze względu na bliskie położenie Poznania, na terenie gminy Dopiewo wyraźnie wzrasta gęstość zaludnienia, w pozostałych Gminach tendencja jest również wzrostowa, lecz zdecydowanie mniej dynamiczna. 2.2.2 Analiza ekonomiczna obszaru Lokalnej Grupy Działania Dochody i wydatki jednostek samorządu terytorialnego obszaru Lokalnej Grupy Działania Dochody jednostek samorządu terytorialnego działających na terenie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania przekroczyły w 2007 roku 96 milionów złotych. Największe dochody
budżetowe osiągnęła gmina Dopiewo: 38 571,4 tys. złotych. Gmina Stęszew uzyskała dochody w wysokości 29 720,3 tys. złotych a gmina Buk 27 753,4 tys. złotych. Większość tych dochodów pochodzi z części podatków dochodowych od osób fizycznych i prawnych, subwencji oraz dotacji. Najwyższe dochody na 1 mieszkańca przypadają w gminie Dopiewo 2 612,00 złotych, następnie w gminie Buk 2 313,94 złotych i w gminie Stęszew 2 115,78 złotych. Dynamika przyrostu dochodów poszczególnych jednostek samorządowych w latach 2005-2007 była różna: aż o 40% wzrosły dochody uzyskiwane przez gminę Dopiewo, wzrost dochodów gminy Buk i gminy Stęszew wyniósł w tych latach ok. 20%. Rysunek 3 Dochody Gmin wchodzących w skład LGD w latach 2005 2007 40 000 000,00 36 000 000,00 32 000 000,00 28 000 000,00 24 000 000,00 20 000 000,00 2005 2006 2007 Buk Stęszew Dopiewo Źródło: Opracowanie własne Rysunek 4 Dynamika zmian dochodów Gmin wchodzących w skład LGD w latach 2005 2007 140 130 120 110 100 90 80 2005 2006 2007 Źródło: Opracowanie własne Buk Stęszew Dopiewo Wydatki inwestycyjne jednostek samorządowych skierowanych na ochronę i poprawę środowiska naturalnego wg danych z lat 2005 i 2006 skierowane były głównie do obszarów dotyczących gospodarki ściekowej i gospodarki wodnej. W latach 2005 2006 nakłady gminy Buk w zakresie środków trwałych służących gospodarce wodnej ogółem wyniosły 1 112,0 tys. złotych, nakłady gminy Stęszew 3 701,0 tys. złotych a gminy Dopiewo 1 082,2
tys. złotych. Z zakresu gospodarki ściekowej i ochrony wód ogółem największe nakłady inwestycyjne poniosła gmina Dopiewo: 11 174,8 tys. złotych (głównie rozbudowa sieci kanalizacyjnej), gmina Stęszew wydała 2 197,7 tys. złotych a gmina Buk 1 231,5 tys. złotych. Wśród pozostałych nakładów należy wymienić także inwestycje związane z ochroną powietrza zrealizowane przez gminę Dopiewo (1 740,0 tys. złotych) oraz inwestycje związane z gospodarowaniem odpadami (1 220,5 tys. złotych). W 2007 roku wydatki Gmin w poszczególnych rozdziałach finansowych zbliżone były do wydatków z lat 2006 i 2005. Bardzo wysokie przyrosty odnotowano w przypadku wydatków na rolnictwo i łowiectwo w gminie Buk i gminie Dopiewo (wzrost prawie czterokrotny) oraz wzrost o prawie 50% wydatków na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska w gminie Stęszew. Wzrosty te są naturalną konsekwencją wyższych dochodów budżetowych wszystkich trzech Gmin i jednocześnie prowadzoną polityką finansową dążącą do realizacji projektów inwestycyjnych zawartych w Wieloletnich Planów Inwestycyjnych m.in. w obszarze budowy kanalizacji i oczyszczalni ścieków. Obszar Lokalnej Grupy Działania, ze względu na dobre położenie lokalizacyjne oraz dobrze rozwiniętą infrastrukturę sprzyjającą rozwojowi przedsiębiorczości, jest bogaty w podmioty gospodarki narodowej z sektora prywatnego. Na 4 721 podmiotów, tylko 71 dotyczą sektora publicznego. Wśród sektora prywatnego przeważają osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki handlowe. Najbardziej dynamicznie sektor prywatny rozwijał się w latach 2005 2007 w gminie Dopiewo. Jest to bezpośrednie przełożenie wzrostu liczby mieszkańców na terenie Gminy. Liczba osób fizycznych działających na terenie gminy Dopiewo w ciągu 3 lat wzrosła o 31% do poziomu 1 519. W tym samym czasie wzrost ten w gminie Buk wyniósł 6,9% osiągając poziom 1 220 działalności gospodarczych a w gminie Stęszew 13,0% do poziomu 1 107 działalności gospodarczych. Gmina Dopiewo odnotowała także wysoką dynamikę wzrostu liczby spółek handlowych ponad 21% do poziomu 136 spółek handlowych. W tym samym czasie wzrost ten w gminie Stęszew wyniósł 10% do poziomu 98 spółek handlowych. Najwyższa dynamika wystąpiła w gminie Buk 37% do poziomu 70 spółek handlowych. W ciągu trzech lat na terenie działania LGD przybyła jedna spółdzielnia (obszar Buku), dwie fundacje (obszar Dopiewa) oraz pięć stowarzyszeń i organizacji społecznych (obszar Buku 2, obszar Dopiewa 4). Rynek pracy na terenie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania jest dobrze rozwinięty. W gminie Dopiewo pracuje (w głównym miejscu pracy) 3 880 osób a 209 osób jest zarejestrowanych jako osoby bezrobotne. W gminie Stęszew pracuje (w głównym miejscu pracy) 3 657 osób a 209 osób jest zarejestrowanych jako osoby bezrobotne. Z kolei, w gminie Buk pracuje (w głównym miejscu pracy) 2 327 osób a 171 osób jest zarejestrowanych jako osoby bezrobotne. Oszacowując poziom bezrobocia na terenie gminy przy założeniu, że wskaźnik bezrobocia liczony będzie jako iloraz liczby osób bezrobotnych do sumy liczby osób pracujących i osób bezrobotnych, poziom bezrobocia w gminie Dopiewo wynosić będzie ok. 5,1% a w gminach Buk i Stęszew ok. 6,8%. Są to wartości niższe od przeciętnych wartości dla innych gmin polskich i są w granicach lub poniżej wartości tzw. bezrobocia naturalnego, które dla realiów Polski kształtuje się na poziomie ok. 10% 10. W zakresie sektora budowlanego, największe rozwój terenów wchodzących w skład LGD wystąpił na terenie gminy Dopiewo. W latach 2005 2007 oddano tam łącznie 1 002 mieszkania o łącznej powierzchni użytkowej wynoszącej 123 847 m 2. Na terenie gminy Stęszew oddano w latach 2005 2007 łącznie do użytku 136 mieszkań o łącznej powierzchni 10 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. rynek pracy. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl
19 060 m 2. Z kolei, na terenie gminy Buk oddano w latach 2005-2007 łącznie do użytku 102 mieszkania o łącznej powierzchni 15 755 m 2 11. Rozwój sektora turystycznego na terenie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania odbywa się głównie na terenie gminy Stęszew, na którym znajduje się 8 obiektów zbiorowego zakwaterowania, z czego 6 jest obiektami całorocznymi. W 2007 roku skorzystało łącznie z noclegów 32 058 osób (o 4,6% więcej niż w roku 2006), z czego 3 297 osób było turystami zagranicznymi (o 2,7% więcej niż w roku 2006). Spośród tych 8 obiektów zbiorowego zakwaterowania czynnie działają 2 hotele, 2 motele, 2 ośrodki wypoczynkowo-szkoleniowe, 1 zespół ogólnodostępnych domków turystycznych oraz 1 pole biwakowe. Domki turystyczne oraz pole biwakowe nie są dostępne całorocznie dla turystów. Na terenie gminy Buk istnieje tylko jeden obiekt zbiorowego zakwaterowania funkcjonujący przez cały rok. Posiada on łącznie 20 miejsc noclegowych. W 2007 roku skorzystało z niego 584 osoby (o ponad 170% więcej niż w roku 2006). Liczba gości zagranicznych korzystających z tego obiektu jest znikoma 12. Na terenie LGD istnieją 2 hotele trzygwiazdkowe, 1 motel trzygwiazdkowy oraz 1 motel dwugwiazdkowy wszystkie zlokalizowane na terenie gminy Stęszew 13. PODSUMOWANIE Podobieństwa: Rosnące dochody i wydatki Gmin, których obszar obejmuje zasięg Lokalnej Grupy Działania; Relatywnie wysoki poziom dochodów samorządowych wszystkich Gmin; Niski poziom bezrobocia rejestrowanego na terenie działania LGD; Wysokie nakłady inwestycyjne na środki trwałe służące bezpośrednio ochronie środowiska; Wysoka liczba podmiotów gospodarczych w tym głównie osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz spółek handlowych; Wysoka dynamika wzrostu liczby podmiotów gospodarczych w Gminach, bardzo wysoka dynamika wzrostu w gminie Dopiewo; Dobre połączenie terenów obejmujących LGD z Poznaniem (m.in. autostrada A2, półwęzeł Buk). Różnice: Bardzo wysoka dwuletnia dynamika wzrostu dochodów gminy Dopiewo implikowana wzrostem liczby ludności migrującej z Poznania i w związku z tym wzrostu przychodów z tytułu podatków PIT i CIT; Bardzo wysoka dynamika rozwoju sektora budowlanego na terenie gminy Dopiewo wynikająca z bezpośredniej bliskości Gminy z Poznaniem i migracji mieszkańców Poznania; Dobrze rozwinięty sektor turystyczny na terenie gminy Stęszew (wpływ m.in. Wielkopolskiego Parku Narodowego) w porównaniu ze znikomym rozwojem turystycznym terenów gminy Buk i Dopiewo. 11 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. przemysł i budownictwo. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl 12 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. turystyka obiekty zbiorowego zakwaterowania. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl 13 Informacje statystyczne zawarto w załączniku nr 2 do niniejszej Strategii w tabeli pn. turystyka - hotele. Dane w tabelach załącznika nr 2 pochodzą z oficjalnej strony Głównego Urzędu Statystycznego, z banku danych regionalnych: www.stat.gov.pl