KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

PL PL PL

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 1.10.2008 KOM(2008) 602 wersja ostateczna 2008/0191 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywy 2006/48/WE i 2006/49/WE w odniesieniu do banków powiązanych z centralnymi instytucjami, niektórych pozycji funduszy własnych, dużych ekspozycji, uzgodnień w zakresie nadzoru i zarządzania kryzysowego {SEK(2008) 2532} {SEK(2008) 2533} PL PL

UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Jednolity rynek finansowy w UE jest kluczowym czynnikiem wspierającym konkurencyjność europejskiej gospodarki oraz obniżenie kosztów kapitałowych przedsiębiorstw. Plan działania w zakresie usług finansowych na lata 1999 2005 miał zapewnić stworzenie podstaw silnego rynku finansowego w UE poprzez realizację trzech celów strategicznych: zapewnienie jednolitego rynku usług finansowych dla przedsiębiorstw; otwarcie i zapewnienie bezpieczeństwa rynków detalicznych oraz nowoczesne zasady ostrożności i nadzoru; W tym kontekście w czerwcu 2006 r. zostały przyjęte nowe ramy wymogów kapitałowych w oparciu o umowę bazylejską II podpisaną przez państwa grupy G-10. Zostały one ujęte w dyrektywie w sprawie wymogów kapitałowych obejmującej dyrektywy 2006/48/WE i 2006/49/WE. Ogólnym celem niniejszego wniosku jest dopilnowanie, aby skuteczność dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych nie została zmniejszona. Przegląd odnosi się do: przeglądów zasad, które zostały przeniesione z poprzednich dyrektyw, takich jak zasady dotyczące dużych ekspozycji oraz odstępstwa od wymogów ostrożnościowych dla sieci banków, ustalenia zasad i przepisów, które nie były sformalizowane na poziomie UE, takich jak podejście do hybrydowych instrumentów kapitałowych w ramach funduszy własnych podstawowych, sprecyzowania ram nadzoru w odniesieniu do zarządzania kryzysowego oraz tworzenia kolegiów w celu zwiększania zarówno wydajności, jak i skuteczności nadzoru. Przegląd niektórych innych obszarów został spowodowany zawirowaniami na rynkach finansowych, które rozpoczęły się w 2007 r., a jego celem jest zapewnienie odpowiedniej ochrony interesów wierzycieli i ogólnej stabilizacji finansowej. Należy odnieść się do przypadków niespójności, które zostały wskazane na etapie transpozycji dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych w celu dopilnowania, aby skuteczność podstawowych celów dyrektywy nie została zmniejszona. Większość z nich ma charakter techniczny i nie została objęta oddzielnymi środkami w ramach procedury komitetowej. 2. KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI W dniach od 16 kwietnia do 17 czerwca 2008 r. przeprowadzono otwarte konsultacje za pośrednictwem Internetu. Komisja otrzymała 118 odpowiedzi. Z wyjątkiem tych, które respondenci określili jako poufne, wszystkie odpowiedzi są dostępne na stronie: PL 2 PL

http://circa.europa.eu/public/irc/markt/markt_consultations/library?l=/financial_services/cross -sector_issues&vm=detailed&sb=title Trzy kwestie zostały poruszone przez wielu respondentów i dlatego zasługują na szczególną uwagę. 2.1. Duże ekspozycje międzybankowe Komisja uważa, że ekspozycje międzybankowe nie są wolne od ryzyka i że należy nimi zarządzać w sposób ostrożny. Komisja proponuje ograniczenie ekspozycji międzybankowych do poziomu 25 % funduszy własnych lub alternatywnie do progu 150 mln EUR, w zależności od tego, która z tych wartości jest większa. 2.2. Wymogi kapitałowe w odniesieniu do sekurytyzacji W dokumencie konsultacyjnym znalazł się wymóg posiadania przez inicjatorów określonej części kapitału w odniesieniu do ekspozycji, które poddają sekurytyzacji. W odpowiedzi na konsultacje proponuje się obecnie nałożenie wymogu, aby inicjatorzy i sponsorzy mieli udział w ryzyku oraz aby inwestorzy rzeczywiście zapewniali przestrzeganie tego wymogu. Uwzględniając odpowiedzi na dalsze konsultacje publiczne Komisja podtrzymuje nakaz zachowania widocznych środków należytej staranności oraz rygoru w przypadku modelu biznesowego originate-to-distribute. 2.3. Kolegia organów nadzorczych W dokumencie konsultacyjnym wprowadzono potrzebę stworzenia kolegiów organów nadzorczych w odniesieniu do wszystkich banków transgranicznych oraz wymóg, aby wszystkie organy nadzorcze uczestniczące w tych kolegiach omawiały i uzgadniały szczegółowe kwestie w ramach niewiążących mechanizmów mediacji za pośrednictwem Komitetu Europejskich Organów Nadzoru Bankowego (CEBS) bez zmiany podziału obowiązków między organami nadzoru państwa pochodzenia bądź państwa przyjmującego. Z różnych powodów większość zainteresowanych stron uważała tę propozycję za niezadowalającą. Konieczne jest, aby kolegia były skuteczne i wydajne w nadzorowaniu grup bankowych. Komisja uważa zatem, że zwiększonemu przepływowi informacji powinna towarzyszyć ewentualna decyzja powierzenia dwóch kluczowych aspektów organowi odpowiedzialnemu za nadzór konsolidujący (Filar 2 wymogi kapitałowe i wymogi sprawozdawczości). 2.4. Wiedza specjalistyczna W okresie od 2005 r. do 2007 r. Komisja wystosowała do CEBS kilka wezwań do udzielenia porad technicznych w zakresie hybrydowych instrumentów kapitałowych i dużych ekspozycji. W odniesieniu do hybrydowych instrumentów kapitałowych CEBS zasugerował warunki, które muszą być spełnione przez jakikolwiek hybrydowy instrument, aby mógł on być uznany w UE za kapitał pierwszej kategorii. W odniesieniu do dużych ekspozycji CEBS wysunął sugestie w sprawie definicji, zakresu zastosowania zasad dotyczących dużych ekspozycji, limitów ekspozycji oraz obliczania wartości ekspozycji. Zasady określone w tych odpowiedziach zostały uwzględnione w sposób ogólny. PL 3 PL

Porady CEBS zostały opublikowane na poniższej stronie internetowej: http://www.c-ebs.org/advice/advice.htm Służby Komisji stworzyły również grupę roboczą, której członkowie zostali powołani przez EBC. W 2007 i 2008 r. grupa odbyła posiedzenia trwające ponad dziewięć dni. EBC zatwierdził projekt niniejszego wniosku na posiedzeniu w dniu 20 czerwca 2008 r. 3. OCENA SKUTKÓW Sprawozdanie z oceny skutków jest dostępne na poniższej stronie internetowej: http://ec.europa.eu/internal_market/bank/regcapital/index_en.htm#capitalrequire Ogółem oceniono ponad 60 różnych wariantów polityki. Poniższe streszczenie opisuje preferowane warianty polityki w każdej z sześciu kwestii objętych oceną skutków oraz oczekiwany wpływ tych wariantów na kluczowe zainteresowane strony. 3.1. Duże ekspozycje Zmieniony system ochronny oparty na limitach jest uważany za najbardziej skuteczny, ponieważ został specjalnie opracowany jako odpowiedź na wskazane niedociągnięcia dotychczasowych zasad. Ponadto zgodnie z tym wariantem podział kosztów i korzyści wśród grup zainteresowanych jest najbardziej konsekwentny. W sektorze bankowym oczekuje się uzyskania oszczędności w ramach obciążeń administracyjnych dzięki zastosowaniu bardziej zharmonizowanych zasad oraz lepszemu dostosowaniu tych zasad do systemu wypłacalności. Niektóre rodzaje przedsiębiorstw inwestycyjnych zostaną wyłączone z zakresu tych zasad. Co ważne, dzięki pewności, że maksymalny pułap ekspozycji danej instytucji kredytowej wobec osoby trzeciej jest ograniczony, zwiększy się stabilność finansową. 3.2. Hybrydowe instrumenty kapitałowe Wspólne europejskie ramy regulacyjne mogłyby stanowić odpowiedź na obecne niedociągnięcia, ułatwiając konwergencję między państwami członkowskimi i sektorami oraz konsekwentnie przyczyniając się do umocnienia jednakowych zasad konkurencji na jednolitym rynku. Wyraźne przepisy UE poprawią jakość kapitału z punktu widzenia przedsiębiorców i organów nadzoru, jednocześnie zapewniając większy wybór i płynność inwestorom. 3.3. Kwestie związane z państwem pochodzenia i państwem przyjmującym oraz zarządzanie sytuacjami kryzysowymi Kolegia obejmujące organy nadzorujące podmioty grupowe w różnych państwach członkowskich zajmą się potencjalnymi konfliktami i nakładaniem się kompetencji organów nadzoru. W działaniach tych pomocne będą zwiększone uprawnienia organu odpowiedzialnego za nadzór konsolidujący. W sytuacjach kryzysowych zainteresowane strony będą czerpały korzyści ze wzmożonej współpracy w zakresie nadzoru oraz wyraźniejszego podziału obowiązków. Mechanizmy mediacji zapewnią rozwiązanie konfliktów, zaś regularne wymiany pozwolą na wczesne wykrycie napięć finansowych. PL 4 PL

3.4. Odstępstwa od niektórych wymogów ostrożnościowych dla sieci banków Należy uregulować sytuację w państwach członkowskich, które wprowadziły odstępstwa zgodnie z art. 3 dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych do swoich systemów prawnych po upływie odpowiednich terminów. W przypadku innych państw członkowskich taka sytuacja stwarza sieciom banków z UE posiadającym aktywa o wartości ponad 331 mld euro i ponad 5 mln członków możliwość kwalifikowania się do mechanizmu nadzoru powstałego na mocy wspomnianego artykułu. Tego rodzaju sieci najczęściej składają się z banków spółdzielczych, mimo że art. 3 nie jest do nich ograniczony. 3.5. Traktowanie przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w ramach metody wewnętrznych ratingów (metodą IRB) Stosowanie bardziej planowych wzrostów standardowej wagi ryzyka zapewni solidne i uwzględniające ryzyko alternatywne traktowanie ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, podczas gdy procentowy wzrost wagi ryzyka będzie niższy dla ekspozycji plasujących się wysoko w ratingu i wyższy dla ekspozycji plasujących się niżej bądź niesklasyfikowanych w ratingu. 3.6. Wymogi kapitałowe oraz zarządzanie ryzykiem w odniesieniu do pozycji sekurytyzacyjnych Potencjalne konflikty interesów w modelu originate-to-distribute można rozwiązać dopilnowując, aby inicjatorzy i sponsorzy transferu ryzyka kredytowego zachowywali pewien udział w ryzyku, które na siebie przyjęli w związku z zawartymi umowami. Z tego powodu inwestorzy będą mieli obowiązek dopilnować, aby inicjatorzy i sponsorzy zachowywali istotny udział w poszczególnych ryzykach, a w każdym przypadku nie mniej niż 5 procent ich całkowitej wartości, tak aby zarówno inicjatorzy i sponsorzy objęci dyrektywą w sprawie wymogów kapitałowych, jak i ci nią nieobjęci, musieli faktycznie zachować udział w ryzyku. Wzmocnione i bardziej rygorystyczne ramy prawne dotyczące sekurytyzacji, w tym bardziej rygorystyczne przepisy w zakresie należytej staranności, powinny przyczynić się do bardziej odpowiedzialnego zawierania umów i uniknięcia ponownego powstania ogromnych kosztów poniesionych przez inwestorów i instytucje finansowe na przestrzeni ostatnich 18 miesięcy. 4. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU Dyrektywa zmieniająca dotychczasowe dyrektywy stanowi najwłaściwszy instrument. Podstawą wniosku jest art. 47 ust. 2 Traktatu, który stanowi prawną podstawę uchwalenia środków wspólnotowych służących urzeczywistnieniu wewnętrznego rynku usług finansowych. Zgodnie z zasadą pomocniczości oraz zasadą proporcjonalności, określonymi w art. 5 Traktatu WE, cel niniejszej dyrektywy nie może być osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Wspólnoty. Przepisy wniosku nie wykraczają poza zakres niezbędny do osiągnięcia postawionych celów. Jedynie na mocy prawodawstwa wspólnotowego grupy instytucji kredytowych działające w więcej niż jednym państwie członkowskim mogą podlegać tym samym wymogom nadzoru ostrożnościowego, który zapewnia jednakowe zasady konkurencji, pozwala uniknąć nieuzasadnionych kosztów przestrzegania przepisów w przypadku działań transgranicznych i PL 5 PL

tym samym prowadzi do dalszej integracji jednolitego rynku. Działanie wspólnotowe zapewnia również wysoki poziom stabilności finansowej w ramach UE. Niniejszy wniosek nie zwiększa obciążeń administracyjnych państw członkowskich i podmiotów gospodarczych. Przeciwnie zasady dotyczące dużych ekspozycji zostały uproszczone, zaś wymogi sprawozdawcze zmniejszone. Ujednolicenie traktowania hybrydowych instrumentów kapitałowych także prowadzi do uproszczeń, a co za tym idzie do ograniczenia obciążeń administracyjnych banków prowadzących operacje transgraniczne. 5. WPŁYW NA BUDŻET Wniosek nie ma wpływu finansowego na budżet Wspólnoty. 6. SZCZEGÓŁOWE WYJAŚNIENIE WNIOSKU 6.1. Kapitał hybrydowy (rozdział 2 sekcja 1 dyrektywy 2006/48/WE) Hybrydowe instrumenty kapitałowe (instrumenty hybrydowe) są papierami wartościowymi, które łączą w sobie cechy zarówno kapitału własnego jak i długu. Celem emisji takich papierów wartościowych jest pokrycie potrzeb kapitałowych banków, a jednocześnie przyciągnięcie klasy inwestorów, którzy są skłonni podjąć większe ryzyko niż w przypadku (dłużnych) papierów wartościowych o stałym dochodzie i którzy w związku z tym oczekują większych zysków. Instrumenty te zwykle są zaprojektowane tak, aby do celów regulacyjnych zostały zakwalifikowane jako,,fundusze własne podstawowe. Brak uregulowań na poziomie UE doprowadził do zróżnicowanych limitów i kryteriów kwalifikowalności w obrębie UE. Rezultatem takiego stanu rzeczy jest brak jednakowych zasad konkurencji oraz możliwość arbitrażu regulacyjnego w przypadku banków działających na obszarze jednolitego rynku, ponieważ różnice w traktowaniu między państwami członkowskimi wpływają na koszty emisji hybrydowych instrumentów kapitałowych. 6.1.1. Rozróżnienie między podstawowym składnikiem funduszy własnych banku a instrumentami hybrydowymi kwalifikującymi się do funduszy własnych podstawowych banku (art. 57 lit. a) i ca) dyrektywy 2006/48/WE) Jak do tej pory nie istnieje precyzyjna terminologia pozwalająca opisać instrumenty hybrydowe uznawane za fundusze własne podstawowe banków ( kapitał pierwszej kategorii ). Ponieważ lista szczegółowych instrumentów zawarta w dyrektywie szybko przestałaby być aktualna z powodu ciągłych innowacji, wypracowano zasady kwalifikowalności instrumentów hybrydowych do funduszy własnych podstawowych. Kapitał podstawowy w ramach funduszy własnych podstawowych banków zawiera wszystkie instrumenty, które zostały określone w krajowej definicji kapitału własnego, w pełni pokrywają straty na zasadzie ciągłości oraz reprezentują najbardziej podporządkowane wierzytelności podczas likwidacji. W szczególności instrumenty te powinny stanowić dla każdego banku ostatnią linię obrony zarówno w normalnym okresie funkcjonowania, jak i podczas likwidacji. Instrumentami tymi zazwyczaj są akcje zwykłe i odpowiadające im składki, ale ogólnie mogą nimi być jakiekolwiek instrumenty niezapewniające preferencyjnych uprawnień w przypadku negatywnych wyników gospodarczych. PL 6 PL

Jednakże istnieją również instrumenty, które nie mieszczą się w tej kategorii, np. akcje preferencyjne dające preferencyjne uprawnienia w przypadku płatności dywidend oraz likwidacji i dlatego zaliczone do kategorii instrumentów hybrydowych. 6.1.2. Kryteria kwalifikowalności (art. 63a dyrektywy 2006/48/WE) Aby instrumenty hybrydowe mogły zostać uznane za fundusze własne podstawowe, muszą pokrywać straty, dopuszczać anulowanie płatności w sytuacji napięć, być całkowicie podporządkowane podczas likwidacji oraz stale dostępne, tak aby nie było wątpliwości, że mogą stanowić wsparcie dla deponentów i innych wierzycieli w sytuacjach napięć. Kryteria te zostały uzgodnione na szczeblu G10 i ogłoszone w komunikacie prasowym w 1998 r., jednak dotychczas nie włączono ich do prawodawstwa UE. Kwalifikowalne instrumenty spełniają warunek trwałości, jeśli nie posiadają ustalonego terminu wykupu albo ich termin pierwotnej zapadalności wynosi co najmniej 30 lat. Mogą one zostać wykupione wcześniej, jednak wyłącznie z inicjatywy emitenta po zatwierdzeniu przez organ nadzoru, jeśli zostaną zastąpione kapitałem tej samej jakości, o ile organ nadzorczy stwierdzi, że istnieje wystarczający kapitał. Organy nadzorcze powinny być uprawnione do zawieszania umarzania instrumentów o ustalonym terminie wykupu w zależności od wypłacalności banku. Kwalifikowane instrumenty powinny również umożliwiać anulowanie płatności lub ich umorzenie pod warunkiem spełnienia minimalnych wymogów kapitałowych. Kwalifikowalne instrumenty nie podlegają kumulacji, co oznacza, że jakakolwiek niezapłacona kwota powinna zostać uznana za utraconą i nie powinna już być wymagalna i płatna. Należy jednak dopuścić alternatywny mechanizm płatności w naturze (np. poprzez wyemitowanie nowych akcji) na surowych warunkach określonych przez organy nadzorcze (w związku z tym, że odpowiednie koszty ponoszone są przez akcjonariuszy w wyniku obniżenia wartości ich udziałów). Kwalifikowalne instrumenty powinny pokrywać straty w trakcie likwidacji, a także pomagać instytucjom w kontynuacji działalności na podstawie zasady ciągłości oraz nie powinny utrudniać dokapitalizowania emitenta. Dlatego też instrumenty hybrydowe powinny mieć wyższą pozycję wyłącznie w stosunku do zwykłego kapitału akcyjnego oraz niższą w stosunku do instrumentów włączonych w uzupełniające fundusze własne banku. 6.1.3. Limity ilościowe (art. 66 dyrektywy 2006/48/WE) Banki i przedsiębiorstwa inwestycyjne nie powinny w zbyt znacznym stopniu opierać się na hybrydowych instrumentach kapitałowych ze szkodą dla podstawowych składników wskazanych w art. 57 lit. a). W tym celu Komisja proponuje wprowadzenie struktury limitów dopuszczającej różne kategorie. Główne kryterium rozróżniania pomiędzy kategoriami, jakim jest wymienialność instrumentów hybrydowych w razie potrzeby, stanowi bodziec do opracowania takich instrumentów hybrydowych, które prowadzą do lepszej jakości kapitału w sytuacjach kryzysowych (poprzez większy udział podstawowego kapitału). W sytuacjach nadzwyczajnych organy nadzorcze mogą tymczasowo znieść limity. Najbardziej podporządkowane instrumenty instytucji kredytowej, która nie posiada właścicieli ani akcjonariuszy zgodnie z ustawodawstwem krajowym, takie jak certyfikaty członkowskie niektórych banków spółdzielczych, powinny być traktowane jako wymienne instrumenty hybrydowe, o ile cały odpowiadający im kapitał zostanie wpłacony i będzie miał niższą pozycję niż wszystkie inne wierzytelności. PL 7 PL

6.1.4. Przepisy przejściowe (art. 154 ust. 8 i 9 dyrektywy 2006/48/WE) Komisja uznaje istotę instrumentów hybrydowych jako głównego źródła finansowania oraz potrzebę ograniczenia wpływu nowych regulacji. W tym celu niniejszy wniosek umożliwia przedsiębiorstwom niestosowanie się do nowego zestawu limitów ilościowych przez okres 30 lat, aby mogły stopniowo przystosować się do nowych regulacji. 6.1.5. Przepisy dotyczące jawności (załącznik XII, część 2, pkt 3 a) i b) dyrektywy 2006/48/WE) W wyniku ustalenia kryteriów uznawania hybrydowych instrumentów kapitałowych za fundusze własne podstawowe załącznik XII musi zostać odpowiednio zmieniony. Zmiany te powinny zostać uwzględnione w niniejszym wniosku. Banki są zobowiązane do ujawniania szczegółowych informacji dotyczących instrumentów hybrydowych, zwłaszcza tych, które są kwalifikowalne wyłącznie w okresie przejściowym. 6.2. Duże ekspozycje Podstawą obecnie obowiązujących przepisów dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych jest ogólne założenie, że banki dywersyfikują swoje ekspozycje wobec swoich klientów. Niemniej jednak instytucje mogą nadal mieć kontakt z tym samym klientem lub grupą powiązanych klientów. W ekstremalnych sytuacjach może to doprowadzić do utraty całej wartości ekspozycji lub jej części. Celem zasad dotyczących dużych ekspozycji jest uchronienie instytucji przed poniesieniem nieproporcjonalnie dużych strat na skutek niewywiązania się z umowy przez pojedynczego klienta (lub grupy powiązanych klientów) z powodu wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń. W celu zapobieżenia tym zjawiskom, Komisja Europejska wydała zalecenie 1 w 1987 r., a następnie dyrektywę 2 w 1992 r. Biorąc pod uwagę niewielką liczbę i zakres zmian wprowadzonych w momencie przyjęcia dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych, można stwierdzić że system prawny dotyczący dużych ekspozycji nie został poddany przeglądowi od 16 lat. Mając na względzie ten fakt, Parlament Europejski i Rada powinny otrzymać bardziej dogłębny przegląd istniejących wymogów wraz z odpowiednimi wnioskami na mocy art. 119 dyrektywy 2006/48/WE oraz art. 28 ust. 3 dyrektywy 2006/49/WE. Obecnie obowiązujące przepisy dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych wykazują kilka niedociągnięć: wysokie koszty dla sektora, w tym nieuzasadnione koszty przestrzegania przepisów w przypadku niektórych rodzajów przedsiębiorstw inwestycyjnych, brak przejrzystości i jednakowych zasad konkurencji. Ponadto obecne zasady nie rozwiązują w efektywny sposób nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku odnoszących się do niektórych rodzajów ekspozycji (np. ekspozycji wobec instytucji), co oznacza większe obciążenia dla podatników oraz nieefektywne wykorzystanie kapitału. Odpowiedzią na te niedociągnięcia jest usunięcie zagadnień pozostawionych do samodzielnego rozstrzygnięcia państwom członkowskim tam, gdzie istnieje taka możliwość, wyłączenie niektórych rodzajów przedsiębiorstw inwestycyjnych z obecnych zasad, bliższe powiązanie stosowanych metod z metodami stosowanymi do celów adekwatności kapitałowej, zwiększenie pewności prawnej 1 2 Rekomendacja 87/62/EWG w sprawie monitorowania i kontrolowania dużych ekspozycji instytucji kredytowych. Dyrektywa 92/121/EWG w sprawie monitorowania i kontrolowania dużych ekspozycji instytucji kredytowych. PL 8 PL

poprzez doprecyzowanie definicji oraz dostosowanie traktowania niektórych rodzajów ekspozycji (np. ekspozycji wobec instytucji). 6.2.1. Definicje (art. 4 pkt. 45 i art. 106 dyrektywy 2006/48/WE) W odniesieniu do koncepcji powiązanych klientów określonej w art. 4, organy nadzoru skupiały się dotychczas wyłącznie na aspekcie aktywów danych podmiotów, aby stwierdzić, czy jeden podmiot może napotkać trudności ze spłatą swoich zobowiązań z powodu problemów finansowych drugiego podmiotu. Ostatnio obserwowane trendy rozwoju rynku wskazują, że dwa przedsiębiorstwa (lub więcej) mogą być zależne finansowo (i stwarzać znaczące ryzyko), ponieważ są finansowane z tego samego źródła. W rezultacie niniejszy wniosek uwzględnia nie tylko ryzyko wynikające z działalności i aktywów dwóch podmiotów, ale także z ich odpowiedzialności lub z aspektów związanych z finansowaniem. 6.2.2. Uproszczenie zasad dotyczących dużych ekspozycji (rozdział 2 sekcja 5 dyrektywy 2006/48/WE) Wymogi sprawozdawczości w art. 110 zostały uproszczone i zharmonizowane. Był to jeden z głównych zarzutów sektora w stosunku do obecnych zasad. Wymóg dotyczący sprawozdań śródrocznych został usunięty, zaś instytucje korzystające z metody wewnętrznych ratingów muszą sporządzać sprawozdania z 20 największych, nieobjętych zwolnieniem ekspozycji w ujęciu skonsolidowanym. Obecnie obowiązują różnorodne limity w odniesieniu do dużych ekspozycji. Struktura ta została uproszczona w art. 111 do jednolitego limitu 25 %. Lista wyłączeń zawartych w art. 113 jest obecnie długa i prowadzi do kłopotliwych różnic pomiędzy państwami członkowskimi oraz braku jednakowych zasad konkurencji. Jedyne wyłączenia, jakie zostały zachowane, dotyczą ekspozycji wobec państw i rządów regionalnych oraz władz lokalnych, ekspozycji odzwierciedlających typową naturę banków spółdzielczych, ekspozycji wewnątrzgrupowych, w przypadku gdy zostały wyłączone w ramach systemu wypłacalności, ekspozycji zabezpieczonych niektórymi zabezpieczeniami oraz ekspozycji wynikających z niewykorzystanych zobowiązań kredytowych, o ile rzeczywiście zaciągnięte zobowiązania kredytowe nie przekraczają określonego limitu. Obecne wykorzystanie różnych metod obliczania oraz metod ograniczania ryzyka nie zwiększyło przejrzystości wyników ocenianych przez przedsiębiorstwa finansowe i ich organy nadzorcze. W art. 114, 115 i 117 metody te zostały sprecyzowane oraz dostosowane na tyle, na ile jest to możliwe, do metod stosowanych w systemie oceny adekwatności kapitałowej. W celu zwiększenia elastyczności przedsiębiorstw, możliwość zastosowania odpowiednich metod pozostawiona obecnie do samodzielnego rozstrzygnięcia państwom członkowskim została przeniesiona na same instytucje. 6.2.3. Ekspozycje międzybankowe (art. 111 dyrektywy 2006/48/WE) Ekspozycje międzybankowe stanowią duże ryzyko, ponieważ banki, mimo że są nadzorowane, mogą być niewypłacalne. Niewypłacalność jednej instytucji może spowodować niewypłacalność innych instytucji, co w rezultacie może doprowadzić do kryzysu systemowego. Z tego powodu duże ekspozycje międzybankowe wymagają niezwykle ostrożnego zarządzania. Ponieważ ogromna strata z ekspozycji wobec instytucji może być równie dotkliwa, jak strata z jakiejkolwiek innej ekspozycji, Komisja doszła do wniosku, że PL 9 PL

obecnie obowiązujące zasady, oparte na skomplikowanym połączeniu wagi ryzyka oraz zróżnicowanych terminów zapadalności, nie mają dostatecznie ostrożnego charakteru. W związku z powyższym Komisja, po przeanalizowaniu wyników analizy badającej koszty oraz korzyści kilku dostępnych podejść regulacyjnych, doszła do wniosku, że uzasadnione jest traktowanie ekspozycji międzybankowych jak każdych innych ekspozycji, niezależnie od ich terminu zapadalności. Odpowiadając na obawy poszczególnych podmiotów, Komisja zezwoliła na ustanowienie alternatywnego progu 150 mln EUR oraz zwolnienia dla banków działających w sieciach, na pewnych warunkach dla banków oszczędnościowych oraz w przypadku niektórych rodzajów ekspozycji związanych z transakcjami rozrachunkowymi i rozliczeniowymi. 6.2.4. Zwolnienie dla niektórych przedsiębiorstw inwestycyjnych (art. 28 dyrektywy 2006/49/WE) Obecnie obowiązujące zasady nakładają nieuzasadnione koszty przestrzegania przepisów na przedsiębiorstwa inwestycyjne, nie przynosząc przy tym żadnych widocznych korzyści społecznych. Proponowane jest zatem zwolnienie przedsiębiorstw inwestycyjnych z ograniczonymi uprawnieniami oraz o ograniczonym zakresie działalności z zasad dotyczących dużych ekspozycji w dyrektywie 2006/49/WE. 6.3. Uzgodnienia w zakresie nadzoru 6.3.1. Wymiana informacji i współpraca art. 40, 42a, 42b, 49 i 50 dyrektywy 2006/48/WE W nadzwyczajnych sytuacjach płynna i nieograniczona wielostronna wymiana informacji jest niezwykle istotna. Z tego względu proponowane jest zwiększenie w art. 42a praw informacyjnych organów nadzoru oddziałów istotnych pod względem systemowym oraz określenie w art. 49 i 50 ram prawnych przekazywania informacji ministerstwom finansów i bankom centralnym. Wniosek określa definicję oddziałów istotnych pod względem systemowym w art. 42a. Dostęp do stosownych informacji będzie ułatwiony poprzez zaangażowanie organów nadzorczych oddziałów istotnych pod względem systemowym w kolegia organów nadzorczych. Decyzję o udziale będzie podejmował organ odpowiedzialny za nadzór konsolidujący, w zależności od kwestii, które wymagają omówienia. Wnioskując, aby organy uwzględniały wpływ własnych decyzji na stabilność finansową w innych państwach członkowskich, w art. 40 ust. 3 nakreślono wymiar europejski decyzji nadzorczych, które są kluczowe dla zacieśnienia współpracy pomiędzy organami. 6.3.2. Kolegia organów nadzorczych art. 42a, 129 i 131a (nowy) dyrektywy 2006/48 Proponowane zmiany mają na celu zwiększenie wydajności i skuteczności nadzoru nad transgranicznymi grupami bankowymi poprzez nałożenie obowiązku: tworzenia kolegiów organów nadzorczych w celu ułatwienia zadań organu odpowiedzialnego za nadzór konsolidujący oraz organów nadzorczych w państwie przyjmującym, podjęcia wspólnej decyzji w sprawie kluczowych uregulowań nadzorczych w odniesieniu do nadzoru grupowego (filar 2 oraz wymogi sprawozdawczości), przy czym decydujący PL 10 PL

głos należy do organów odpowiedzialnych za nadzór konsolidujący; w przypadku różnicy zdań stosuje się mechanizm mediacji. ciągłego stosowania w ramach grupy bankowej wymogów ostrożnościowych określonych w dyrektywie przez właściwe organy zaangażowane w nadzór nad grupą. Organy odpowiedzialne za nadzór konsolidujący będą zobowiązane poinformować CEBS o działaniach kolegiów, aby wypracować spójne podejście wszystkich kolegiów. Kolegia będą wymagane w przypadku organów nadzorczych odpowiedzialnych za podmioty transgraniczne, które nie posiadają przedsiębiorstw zależnych w innych państwach członkowskich, ale które posiadają oddziały istotne pod względem systemowym. 6.4. Zmiany techniczne 6.4.1. Odstępstwa dla instytucji kredytowych powiązanych z centralnymi instytucjami (art. 3 dyrektywy 2006/48/WE) W art. 3 dyrektywy 2006/48/WE proponowane jest skreślenie limitów czasowych (daty 15 grudnia 1977 r. oraz 15 grudnia 1979 r.), które ograniczają jej zastosowanie. Ostatnie przystąpienie nowych państw członkowskich ujawniło potrzebę umożliwienia skorzystania z odstępstw zawartych w tym artykule wszystkim państwom członkowskim, a nie wyłącznie państwom, które przystąpiły do UE trzydzieści lat temu. 6.4.2. Wymogi kapitałowe dotyczące inwestycji w przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania (art. 87 dyrektywy 2006/48/WE) Instytucje kredytowe uważały, że wymogi kapitałowe dotyczące inwestycji w przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania, np. fundusze wzajemne, są zbyt surowe w ramach metody IRB w tych przypadkach, kiedy banki nie mogą lub nie chcą dostarczać ratingów wewnętrznych w odniesieniu do ekspozycji utrzymywanych przez przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Wniosek znacząco zmniejsza wymogi kapitałowe dla mniej ryzykownych aktywów posiadanych przez przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania, ale utrzymuje wysokie opłaty kapitałowe, w przypadku gdy aktywa są aktywami wysokiego ryzyka lub faktyczne ryzyko z nimi związane nie jest znane. We wniosku nadal zawarty jest element zniechęcający do ukrywania nieznanego ryzyka w bilansie banku pod inwestycjami w przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania bez odpowiednich wymogów kapitałowych. 6.4.3. Sekurytyzacja (nowy art. 122a dyrektywy 2006/48/WE) Potencjalnych konfliktów interesów w modelu originate-to-distribute należy uniknąć, dopilnowując, aby inicjatorzy i sponsorzy bardziej nieprzejrzystych instrumentów transferu ryzyka kredytowego zachowywali udział w ryzyku, które jest transferowane na inwestorów. Z tego powodu inwestorzy powinni być zobowiązani do dopilnowania, aby inicjatorzy i sponsorzy zachowali istotny udział (nie mniejszy niż 5 procent) w ryzyku, tak by zarówno inicjatorzy i sponsorzy objęci niniejszą dyrektywą, jak i ci nią nieobjęci, musieli faktycznie zachować udział w ryzyku na swój własny rachunek. Wymóg ten należy uzupełnić poprzez zapewnienie, że inwestorzy wykazują się pogłębionym zrozumieniem ryzyk leżących u podstawy nabywanych instrumentów oraz złożonych cech strukturalnych przedmiotu zakupu. W celu umożliwienia podejmowania świadomych decyzji inwestorom, należy udostępnić im szczegółowe informacje. PL 11 PL

6.4.4. Ryzyko kredytowe kontrahenta (załącznik III i art. 150 dyrektywy 2006/48/WE) Załącznik określa szczegółowe metody ustalania wymogów kapitałowych w odniesieniu do ryzyka kredytowego kontrahenta. Zaproponowane zmiany techniczne mają na celu rozwiązanie wielu trudności stwierdzonych na etapie transpozycji dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych. Zmiany nie zmieniają w sposób istotny treści załącznika, ale precyzują i usprawniają jego stosowanie. Dalsze zmiany techniczne załącznika III powinny być przyjmowane zgodnie z procedurą komitetową. Obecnie uprawnienia wykonawcze nie odnoszą się bezpośrednio do tego załącznika. 6.4.5. Ryzyko utraty płynności (załączniki V i XI do dyrektywy 2006/48/WE) Obecne zawirowanie na rynku uwidoczniło, że zachowanie płynności jest kluczowym wyznacznikiem dobrej kondycji sektora bankowego. Proponowane zmiany uwzględniają prace CEBS oraz Bazylejskiego Komitet Nadzoru Bankowego w celu wypracowania solidnych zasad zarządzania ryzykiem utraty płynności. W proponowanych zmianach do załącznika V podkreślono konieczność określenia odpowiedniego poziomu tolerancji ryzyka utraty płynności przez zarząd spółki. Proponowane zmiany do załącznika XI mają na celu zapewnienie właściwego bodźca dla banków, aby lepiej rozumiały swój profil ryzyka utraty płynności. Nakładają one na organy nadzoru krajowego wymóg ułatwiania przedsiębiorstwom zrozumienia ich profilów ryzyka utraty płynności i nie wykluczają możliwości opierania się, do pewnego stopnia, na wewnętrznej metodologii dla celów nadzorczych. Biorąc pod uwagę fakt, że wprowadzone modyfikacje niosą ze sobą istotne zmiany, należy je włączyć do niniejszego wniosku. PL 12 PL

2008/0191 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywy 2006/48/WE i 2006/49/WE w odniesieniu do banków powiązanych z centralnymi instytucjami, niektórych pozycji funduszy własnych, dużych ekspozycji, uzgodnień w zakresie nadzoru i zarządzania kryzysowego (Tekst mający znaczenie dla EOG) PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 47 ust. 2, uwzględniając wniosek Komisji 3, uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 4, uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego 5, uwzględniając opinię Komitetu Regionów 6, stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu 7, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Artykuł 3 dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe 8 pozwala państwom członkowskim określić specjalne zasady ostrożnościowe dla instytucji kredytowych stale powiązanych z organem centralnym od dnia 15 grudnia 1977 r., o ile te zasady zostały wprowadzone do ustawodawstw krajowych nie później niż z dniem 15 grudnia 1979 r. Te limity czasowe uniemożliwiają państwom członkowskim, zwłaszcza tym, które przystąpiły do Unii Europejskiej po 1980 r., wprowadzenie tych samych zasad w odniesieniu do podobnych powiązanych instytucji kredytowych, które powstały na ich terytorium w późniejszym okresie. Należy zatem usunąć limity czasowe określone w art. 3, aby zapewnić równe warunki konkurencji pomiędzy instytucjami kredytowymi w państwach członkowskich. Komitet Europejskich Organów Nadzoru Bankowego 3 4 5 6 7 8 Dz.U. C [ ] z [ ], s.. Dz.U. C [ ] z [ ], s.. Dz.U. C [ ] z [ ], s.. Dz.U. C [ ] z [ ], s.. Dz.U. C [ ] z [ ], s.. Dz.U. L 177 z 30.6.2006, s. 1. PL 13 PL

powinien opracować niewiążące wytyczne w celu wzmocnienia konwergencji praktyk nadzorczych w tym zakresie. (2) Hybrydowe instrumenty kapitałowe odgrywają istotną rolę w bieżącym zarządzaniu kapitałem instytucji kredytowych. Instrumenty te pozwalają instytucjom kredytowym osiągnąć zróżnicowaną strukturę kapitału oraz umożliwiają dostęp do szerokiego grona inwestorów finansowych. W dniu 28 października 1998 r. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego przyjął umowę w sprawie kryteriów kwalifikowalności oraz limitów włączania niektórych rodzajów hybrydowych instrumentów kapitałowych do funduszy własnych podstawowych instytucji kredytowych. (3) Istotne jest zatem ustalenie kryteriów uznawania tych instrumentów kapitałowych za fundusze własne podstawowe instytucji kredytowych oraz dostosowanie przepisów dyrektywy 2006/48/WE do tego porozumienia. Zmiany w załączniku XII do dyrektywy 2006/48/WE wynikają bezpośrednio z określenia tych kryteriów. Kryteria kwalifikowalności powinny odnosić się do najbardziej podporządkowanych instrumentów instytucji kredytowej, która nie posiada właścicieli ani akcjonariuszy zgodnie z ustawodawstwem krajowym, takich jak niektóre certyfikaty członkowskie banków spółdzielczych, o ile cały odpowiadający im kapitał zostanie wpłacony i będzie miał niższą pozycję niż wszystkie inne wierzytelności. (4) W celu uniknięcia zakłóceń na rynkach oraz zapewnienia ciągłości na wszelkich poziomach funduszy własnych należy przyjąć szczególne rozwiązania przejściowe w stosunku do nowych zasad dotyczących hybrydowych instrumentów kapitałowych. (5) W celu usprawnienia ram wspólnotowego zarządzania kryzysowego niezbędne jest, aby właściwe organy w sposób efektywny skoordynowały swoje działania z innymi właściwymi organami, a w razie potrzeby z bankami centralnymi. W celu poprawy skuteczności nadzoru ostrożnościowego nad dominującymi instytucjami kredytowymi, które uzyskały zezwolenie we Wspólnocie, oraz umożliwienia właściwym organom lepszego wykonywania skonsolidowanego nadzoru grup bankowych działania nadzorcze muszą być skoordynowane w bardziej efektywny sposób. Należy zatem stworzyć kolegia organów nadzorczych. Stworzenie kolegiów nie powinno wpływać na prawa i obowiązki właściwych organów wynikające z dyrektywy 2006/48/WE. Ich stworzenie powinno być narzędziem wzmożonej współpracy prowadzącej do osiągnięcia porozumienia w sprawie kluczowych zadań związanych z nadzorem przez właściwe organy. Kolegia powinny ułatwiać przeprowadzanie bieżącego nadzoru oraz postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych. W porozumieniu z innymi członkami kolegium, organ odpowiedzialny za nadzór konsolidujący może zadecydować o organizacji spotkań lub podjęciu działań nie dotyczących interesu ogólnego i w związku z tym odpowiednio dobierać grono uczestników. (6) Uprawnienia właściwych organów powinny uwzględniać wymiar wspólnotowy. Właściwe organy powinny zatem uwzględniać wpływ ich decyzji na stabilność systemów finansowych we wszystkich innych państwach członkowskich. (7) Właściwe organy powinny mieć możliwość uczestnictwa w kolegiach odpowiadających za nadzór nad instytucjami kredytowymi, których instytucje dominujące znajdują się w kraju trzecim. Komitet Europejskich Organów Nadzoru Bankowego powinien opracować, w razie potrzeby, niewiążące wytyczne oraz PL 14 PL

rekomendacje w celu wzmocnienia konwergencji praktyk nadzorczych na mocy dyrektywy 2006/48/WE. (8) Niedostateczna wymiana informacji pomiędzy właściwymi organami państwa pochodzenia i państwa przyjmującego może mieć niekorzystny wpływ na stabilność finansową w przyjmujących państwach członkowskich. Należy zatem zwiększyć prawo do informacji organów nadzorczych państw przyjmujących, zwłaszcza w sytuacji kryzysu obejmującego oddziały istotne pod względem systemowym. W tym celu należy wprowadzić definicję oddziałów istotnych pod względem systemowym. Właściwe organy powinny przekazywać informacje konieczne do realizowania zadań banków centralnych oraz ministerstw finansów w przypadku kryzysów finansowych. (9) Nadmierna koncentracja ekspozycji wobec pojedynczego klienta lub grupy powiązanych ze sobą klientów może zrodzić niedopuszczalne ryzyko poniesienia straty. Taką sytuację można uznać za zagrażającą wypłacalności instytucji kredytowej. Monitorowanie i kontrola dużych ekspozycji instytucji kredytowej powinny stanowić zatem integralną część nadzoru sprawowanego nad tą instytucją. (10) Obecnie obowiązujące zasady dotyczące dużych ekspozycji sięgają roku 1992. Dlatego też istniejące wymogi odnośnie do dużych ekspozycji określone w dyrektywie 2006/48/WE oraz w dyrektywie 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych 9 powinny zostać poddane przeglądowi. (11) Ponieważ instytucje kredytowe działające na wewnętrznym rynku konkurują ze sobą bezpośrednio, najważniejsze przepisy dotyczące monitorowania i kontroli dużych ekspozycji instytucji kredytowych powinny być w większej mierze zharmonizowane. W celu obniżenia obciążeń administracyjnych instytucji kredytowych należy zmniejszyć ilość wariantów dostępnych dla państw członkowskich w odniesieniu do dużych ekspozycji. (12) Istotne jest, aby przy określaniu, czy istnieją grupy powiązanych klientów, a zarazem ekspozycje stanowiące pojedyncze ryzyko, brać pod uwagę również ryzyko wynikające ze wspólnego źródła znaczącego finansowania zapewnionego przez instytucję kredytową lub przedsiębiorstwo inwestycyjne jego grupy finansowe lub powiązane strony. (13) Mimo że wskazane jest, aby obliczanie wartości ekspozycji opierało się na wartości ustalonej na potrzeby wymogów minimalnych w zakresie funduszy własnych, właściwe jest przyjęcie zasad monitorowania dużych ekspozycji bez stosowania wag lub stopni ryzyka. Ponadto techniki ograniczania ryzyka kredytowego stosowane w systemie wypłacalności zostały stworzone przy założeniu znacznie zróżnicowanego ryzyka kredytowego. W przypadku dużych ekspozycji, gdzie występuje proste ryzyko koncentracji, ryzyko kredytowe nie jest wystarczająco zróżnicowane. Wpływ takich technik powinien zatem podlegać ostrożnościowym środkom bezpieczeństwa. W tym kontekście należy zapewnić możliwość skutecznego przywrócenia ochron kredytowych w przypadku dużych ekspozycji. 9 Dz.U. L 177 z 30.6.2006, s. 201. PL 15 PL

(14) Ponieważ strata wynikająca z ekspozycji wobec instytucji kredytowej lub przedsiębiorstwa inwestycyjnego może być równie dotkliwa, jak strata z tytułu jakiejkolwiek innej ekspozycji, takie ekspozycje powinny być traktowane i zgłaszane jak każde inne ekspozycje. (15) Ważne jest, by wyeliminować konflikt interesów istniejący między przedsiębiorstwami przetwarzającymi pożyczki na zbywalne papiery wartościowe i inne instrumenty finansowe (jednostki inicjujące) a przedsiębiorstwami inwestującymi w te papiery wartościowe lub instrumenty (inwestorzy). Istotne jest zatem, by jednostki inicjujące zatrzymywały ekspozycję na ryzyko związane z tymi pożyczkami. W szczególności, w sytuacji transferu ryzyka w drodze sekurytyzacji, inwestorzy powinni podejmować decyzje w wyniku analizy przeprowadzonej z należytą starannością, do której będą potrzebować odpowiednich informacji na temat sekurytyzacji. (16) Załącznik III do dyrektywy 2006/48/WE powinien zostać dostosowany w celu wyjaśnienia niektórych przepisów w celu wzmocnienia konwergencji praktyk nadzorczych. (17) Ostatnio obserwowane trendy rozwoju rynku uwidoczniły, że zarządzanie ryzykiem utraty płynności jest kluczowym wyznacznikiem dobrej kondycji instytucji kredytowych. Kryteria określone w załączniku V i XI do dyrektywy 2006/48/WE powinny zostać zaostrzone w celu dostosowania tych przepisów do prac Komitetu Europejskich Organów Nadzoru Bankowego oraz Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego. (18) Środki niezbędne do wdrożenia dyrektywy 2006/48/WE powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 10. (19) Komisja powinna być w szczególności uprawniona do zmiany załącznika III do dyrektywy 2006/48/WE w celu uwzględnienia nowych zjawisk na rynkach finansowych lub zmian w wymogach i standardach rachunkowości, które uwzględniają prawodawstwo wspólnotowe, lub w odniesieniu do konwergencji praktyk nadzorczych, oraz do zmiany wskaźnika procentowego określonego w art. 111 ust. 1 dyrektywy w celu uwzględnienia nowych zjawisk na rynkach finansowych. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne dyrektywy 2006/48/WE, muszą zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE. (20) Ponieważ cele proponowanych działań, mianowicie wprowadzenie zasad podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe oraz sprawowania nad nimi nadzoru ostrożnościowego, nie mogą zostać osiągnięte w stopniu wystarczającym przez państwa członkowskie w związku z tym, że niezbędna jest do tego harmonizacja znaczącej liczby różnych przepisów istniejących obecnie w systemach prawnych poszczególnych państw członkowskich, natomiast możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą 10 Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23. PL 16 PL

proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów. (21) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywy 2006/48/WE i 2006/49/WE, PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ: Artykuł 1 Zmiany do dyrektywy 2006/48/WE W dyrektywie 2006/48/WE wprowadza się następujące zmiany: 1. W art. 3 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany: a) W akapicie pierwszym, zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie: Jedna lub więcej instytucji kredytowych mających siedzibę w tym samym państwie członkowskim i stale powiązanych z organem centralnym sprawującym nad nimi nadzór i ustanowionym w tym samym państwie członkowskim może być zwolnionych z wymogów wymienionych w art. 7 i 11 ust. 1, jeśli prawo krajowe stanowi, że: b) Skreśla się akapit drugi i trzeci. PL 17 PL

2. W art. 4 wprowadza się następujące zmiany: a) Punkt 6 otrzymuje brzmienie: 6) instytucje, do celów sekcji 2, 3 i 5 tytułu V rozdziału 2, oznaczają instytucje w rozumieniu definicji określonej w art. 3 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/49/WE; b) Punkt 45 lit. b) otrzymuje brzmienie:,,b) dwie lub więcej osób fizycznych lub prawnych, między którymi nie zachodzi stosunek kontroli w rozumieniu lit. a), lecz które należy uznać za stanowiące jedno ryzyko, gdyż są one na tyle wzajemnie ze sobą powiązane, iż powstanie problemów finansowych u jednej z nich, w szczególności trudności z finansowaniem lub spłatą, prawdopodobnie oznaczałoby, że inna osoba lub wszystkie inne osoby napotkałyby trudności z finansowaniem lub spłatą swoich zobowiązań.. c) Dodaje się pkt 48 w brzmieniu: 48) organ odpowiedzialny za nadzór konsolidujący oznacza właściwy organ odpowiedzialny za sprawowanie na zasadach skonsolidowanych nadzoru nad unijnymi dominującymi instytucjami kredytowymi oraz instytucjami kredytowymi kontrolowanymi przez unijne dominujące finansowe spółki holdingowe. 3. W art. 40 dodaje się ust. 3 w brzmieniu: 3. Właściwe organy w jednym państwie członkowskim powinny uwzględniać potencjalny wpływ ich decyzji na stabilność systemów finansowych we wszystkich innych zainteresowanych państwach członkowskich, w szczególności, w sytuacjach nadzwyczajnych. 4. Wprowadza się art. 42a w brzmieniu: Artykuł 42a 1. Właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego mogą zwrócić się z wnioskiem do właściwych organów państwa członkowskiego pochodzenia lub do organu sprawującego nadzór konsolidujący w przypadkach, w których stosuje się art. 129 ust. 1, o uznanie oddziału instytucji kredytowej za istotny pod względem systemowym. Wniosek zawiera powody uznania oddziału za istotny pod względem systemowym ze szczególnym uwzględnieniem: a) kwestii, czy udział w rynku oddziału instytucji kredytowej pod względem depozytów przekracza 2 % w przyjmującym państwie członkowskim; PL 18 PL

b) prawdopodobnego wpływu zawieszenia bądź zamknięcia działalności instytucji kredytowej na systemy płatnicze, rozrachunkowe i rozliczeniowe w przyjmującym państwie członkowskim; c) wielkości oraz znaczenia oddziału pod względem ilości klientów w kontekście systemu bankowego lub finansowego przyjmującego państwa członkowskiego. Właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego oraz organ sprawujący nadzór konsolidujący w przypadkach, w których stosuje się art. 129 ust. 1, dokładają wszelkich starań w celu podjęcia wspólnej decyzji w sprawie uznania oddziałów za istotne pod względem systemowym. W przypadku, gdy wspólna decyzja nie zostanie podjęta w terminie dwóch miesięcy od otrzymania wniosku zgodnie z akapitem pierwszym, właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego podejmują swoją własną decyzję dotyczącą uznania, lub nie, oddziału za istotny pod względem systemowym w ciągu kolejnych dwóch miesięcy. Podczas podejmowania decyzji uwzględniają one wszelkie opinie i zastrzeżenia organu sprawującego nadzór konsolidujący lub też właściwych organów państwa członkowskiego pochodzenia. Decyzje, o których mowa w akapicie trzecim i czwartym, są przedstawiane w dokumencie zawierającym w pełni uzasadnioną decyzję, przekazywane zainteresowanym właściwym organom, uznawane za rozstrzygające i stosowane przez właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich. Uznanie oddziału za istotny pod względem systemowym nie wpływa na prawa i obowiązki właściwych organów wynikające z niniejszej dyrektywy. 2. Właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia przekazują właściwym organom przyjmującego państwa członkowskiego, w którym utworzono oddział istotny pod względem systemowym, informacje określone w art. 132 ust. 1 lit. c) i d) oraz wykonują zadania określone w art. 129 ust. 1 lit. c) we współpracy z właściwymi organami przyjmującego państwa członkowskiego. W przypadku, gdy właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia uzyskuje wiedzę o sytuacji nadzwyczajnej w ramach instytucji kredytowej zgodnie z art. 130 ust. 1, powiadamia o tym w najkrótszym możliwym terminie organy określone w art. 49 akapit czwarty i w art. 50. 3. W przypadku, gdy art. 131a nie ma zastosowania, właściwe organy sprawujące nadzór nad instytucją kredytową z oddziałami istotnymi pod względem systemowym w innych państwach członkowskich tworzą kolegium organów nadzorczych i przewodniczą mu, aby ułatwić współpracę zgodnie z art. 42 i ust. 2 niniejszego artykułu. Podstawę utworzenia i funkcjonowania kolegium stanowią pisemne uzgodnienia ustalone przez właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia po konsultacjach z zainteresowanymi właściwymi organami. 5. Wprowadza się art. 42b w brzmieniu: PL 19 PL

Artykuł 42b 1. Podczas wykonywania swoich obowiązków właściwe organy uwzględniają konwergencję w odniesieniu do instrumentów nadzoru oraz praktyk nadzorczych w zastosowaniu przepisów ustawowych, wykonawczych i wymogów administracyjnych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy. W tym celu państwa członkowskie zapewniają uczestnictwo właściwych organów w działaniach Komitetu Europejskich Organów Nadzoru Bankowego oraz uwzględniają jego niewiążące wytyczne i rekomendacje. 2. Co trzy lata, począwszy od dnia 31 grudnia 2010 r., Komitet Europejskich Organów Nadzoru Bankowego przedstawia Radzie, Parlamentowi Europejskiemu i Komisji Europejskiej sprawozdania z postępów w osiąganiu konwergencji w zakresie nadzoru. PL 20 PL

6. W art. 49 wprowadza się następujące zmiany: a) W akapicie pierwszym lit. a) otrzymuje brzmienie: a) bankom centralnym i innym organom pełniącym podobną funkcję w zakresie ich uprawnień jako organów monetarnych, w przypadku gdy informacje te są istotne w kontekście wykonywania ich odpowiednich zadań ustawowych, w tym prowadzenia polityki monetarnej, nadzoru nad systemami płatności i rozliczeń papierów wartościowych i zabezpieczenia stabilności finansowej; oraz b) Dodaje się akapit w brzmieniu: W sytuacji nadzwyczajnej, określonej w art. 130 ust. 1, państwa członkowskie zezwalają właściwym organom na przekazywanie informacji wspólnotowym bankom centralnym, w przypadku gdy takie informacje są istotne w kontekście wykonywania ich odpowiednich zadań ustawowych, w tym prowadzenia polityki monetarnej, nadzoru nad systemami płatności i rozliczeń papierów wartościowych i zabezpieczenia stabilności finansowej. 7. W art. 50 dodaje się akapit w brzmieniu: W sytuacji nadzwyczajnej, określonej w art. 130 ust. 1, państwa członkowskie zezwalają właściwym organom na ujawnianie informacji działom określonym w pierwszym akapicie we wszystkich zainteresowanych państwach członkowskich. 8. W art. 57 wprowadza się następujące zmiany: a) Litera a) otrzymuje brzmienie:,,a) kapitału w rozumieniu art. 22 dyrektywy 86/635/EWG, w takim zakresie, w jakim został on wpłacony, łącznie z ażio emisyjnym, w pełni pokrywa straty w sytuacjach kontynuowania działalności gospodarczej, a w przypadku bankructwa lub likwidacji ma niższą pozycję niż wszystkie inne wierzytelności. b) Wprowadza się lit. ca) w brzmieniu: ca) instrumentów innych niż te, o których mowa w lit. a), a które spełniają wymogi określone w art. 63 ust. 2 lit. a), c), d) i e) i w art. 63a; 9. W art. 61 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie: Pojęcie funduszy własnych według definicji określonej w art. 57 lit. a) h) obejmuje maksymalną liczbę pozycji i kwot. Państwa członkowskie mogą zdecydować o stosowaniu tych pozycji oraz odejmowaniu pozycji innych niż wymienione w art. 57 lit. i) r). 10. W art. 63 ust. 2 dodaje się akapit w brzmieniu: Instrumenty, o których mowa w art. 57 lit. ca), powinny spełniać wymogi określone w lit. a), c), d) i e) niniejszego artykułu. PL 21 PL