8
Lp Nr drogi Nazwa drogi Kilometraż od km do km Długość odcinka 1 2 3 4 5 6 1 698 Siedlce - Łosice - Konstantynów - Terespol 53 + 880 102 + 385 48,505 2 738 Nowe Słowiki - Góra Puławska 17 + 170 25 + 408 8,238 3 741 Droga 738 - Bronowice Łęka - rz. Wisła - Wólka Gołębska - droga 801 0 + 000 6 + 460 6,460 4 743 Góra Puławska-Karczunki-Sadłowice-Nasilków-rz.Wisła-Bochotnica-dr.824 0 + 000 9 + 115 9,115 5 747 Iłża - Lipsko - Solec n.wisłą - Opole Lubelskie - Bełżyce - Konopnica 40 + 772 96 + 587 55,815 6 747L lewa jezdnia 0 + 000 0 + 132 0,132 7 755 Droga 74 - Zawichost - Kosin (droga 854) 0 + 000 4 + 475 4,475 8 759 (Droga 777) - Piotrowice - rz. Wisła - Zabełcze - Opoka Duża (droga 854) 0 + 000 5 + 139 5,139 9 801 Warszawa - Karczew - Wilga - Maciejowice - Dęblin - Puławy 89 + 830 128 + 515 38,685 10 801L lewa jezdnia 0 + 000 0 + 424 0,424 11 803 Siedlce - Stoczek Łukowski 36 + 988 41 + 34 4,046 12 806 Łukow - Międzyrzec Podlaski 0 + 000 28 + 295 28,295 13 807 Maciejowice - Sobolew - Żelechów - Łuków 34 + 408 69 + 67 34,659 14 808 Łuków - Serokomla - Kock 0 + 000 36 + 551 36,551 15 809 Lublin - Krasienin - Kierzkówka - Przytoczno 2 + 450 50 + 566 48,116 16 811 Sarnaki - Konstantynów - Biała Podlaska 16 + 218 38 + 169 21,951 17 812 Biała Podlaska - Wisznice - Włodawa - Chełm 6 + 150 120 + 517 114,367 812 Chełm - Rejowiec - Krasnystaw 122 + 146 150 + 981 28,835 18 813 Międzyrzec Podlaski - Parczew - Ostrów Lubelski - Łęczna 0 + 000 94 + 497 94,497 19 814 Radzyń Podlaski - Suchowola - Żminne 0 + 000 20 + 928 20,928 20 815 Wisznice - Parczew - Siemień - Lubartów 0 + 000 61 + 620 61,620 21 816 Terespol - Kodeń - Sławatycze - Włodawa - Dorohusk - Horodło - Zosin 0 + 000 162 + 614 162,614 22 817 Kłudzie - rz. Wisła - Kamień - droga 747 4 + 600 10 + 200 5,600 23 818 Przewłoka - Wyryki - Adampol 0 + 000 40 + 598 40,598 24 819 Parczew - Kołacze - Łowcza - Wola Uhruska 0 + 000 70 + 505 70,505 25 820 Sosnowica Dwór - Łęczna 0 + 000 29 + 688 29,688 9
26 821 Klementynów - Ostrów Lubelski 0 + 000 13 + 680 13,680 27 822 Lublin - Port Lotniczy Świdnik 4 + 685 9 + 204 4,519 28 823 Droga 48 - Wola Wojcieszowska - rz. Wisła - Borowa (droga 801) 4 + 000 4 + 397 0,397 29 824 Żyrzyn - Puławy - Opole Lubelskie - Józefów - Annopol 0 + 000 79 + 042 79,042 30 824L lewa jezdnia 0 + 000 0 + 225 0,225 31 825 Kamień - Józefów 0 + 000 9 + 116 9,116 32 826 Markuszów - Nałęczów 0 + 000 10 + 934 10,934 33 827 Sadurki - Bełżyce 0 + 000 11 + 834 11,834 34 828 Garbów - Krasienin - Niemce - Jawidz 0 + 000 27 + 853 27,853 35 829 Łucka - Łęczna - Biskupice 0 + 000 40 + 245 40,245 36 830 Lublin - Nałęczów - Bochotnica 3 + 956 41 + 927 37,971 37 831 Stacja kolejowa Dęblin Rycice - droga 801 0 + 000 1 + 165 1,165 38 832 Wola Rudzka - Poniatowa - Krężnica Okrągła 0 + 000 17 + 349 17,349 39 833 Chodel - Kraśnik 0 + 000 26 + 679 26,679 40 834 Bełżyce - Niedrzwica Duża - Bychawa - Stara Wieś III 0 + 000 34 + 461 34,461 105,861 41 835 Lublin-Wysokie-Biłgoraj-Sieniawa-Przeworsk-Kańczuga-Dynów-Grabownica Starzeńska 10 + 014 115 + 875 42 836 Bychawa - Kębłów 0 + 000 25 + 978 25,978 43 837 Piaski - Żółkiewka Wieś - Nielisz - Sitaniec 0 + 000 64 + 389 64,389 44 838 Głębokie - Dorohucza - Trawniki - Fajsławice 0 + 000 24 + 797 24,797 45 839 Cyców - Siedliszcze - Marynin - Pawłów - Rejowiec 0 + 000 27 + 895 27,895 46 840 Stacja kolejowa Zarzeka - droga 801 0 + 000 1 + 581 1,581 47 841 Cyców - Wierzbica - Staw 0 + 000 29 + 117 29,117 48 842 Rudnik Szlachecki - Wysokie - Krasnystaw 0 + 000 67 + 002 67,002 49 843 Chełm - Kraśniczyn - Zamość 1 + 552 50 + 694 49,142 50 844 Chełm - Hrubieszów - Witków - Dołhobyczów - granica państwa 6 + 714 89 + 239 82,525 51 845 Droga 801 - Gołąb Piaski - stacja kolejowa Gołąb 0 + 000 3 + 708 3,708 52 846 Małochwiej Duży - Wojsławice - Teratyn 0 + 000 42 + 549 42,549 53 847 Droga 801- Stacja kolejowa Puławy Azoty 0 + 000 2 + 100 2,100 54 848 Tarnawa Mała - Turobin - Sułów - Szczebrzeszyn 0 + 000 29 + 839 29,839 10
55 849 Zamość - Jacnia - Józefów - Wola Obszańska 2 + 937 58 + 570 55,633 56 850 Tomaszów Lubelski - Józefówka - Alojzów 0 + 000 48 + 544 48,544 57 851 Stacja kolejowa Puławy Ruda - droga 12 0 + 000 0 + 493 0,493 58 852 Józefówka - Nowosiółki - Witków 0 + 000 35 + 549 35,549 59 853 Nowy Majdan - Tomaszów Lubelski 0 + 000 51 + 533 51,533 60 854 Annopol - Kosin - Antoniów - Gorzyce 0 + 000 14 + 273 14,273 61 855 Olbięcin - Zaklików - Stalowa Wola 0 + 000 10 + 964 10,964 62 857 Zaklików - Modliborzyce 7 + 82 16 + 977 9,895 63 858 Zarzecze - Biłgoraj - Zwierzyniec - Szczebrzeszyn 32 + 464 33 + 168 0,704 858 Zarzecze - Biłgoraj - Zwierzyniec - Szczebrzeszyn 33 + 979 76 + 573 42,594 64 860 Droga 830 - stacja kolejowa Małe Sadurki 0 + 000 2 + 600 2,600 65 863 Kopki - Krzeszów - Tarnogród - Cieszanów 12 + 350 58 + 637 46,287 66 865 Jarosław - Oleszyce - Cieszanow - Bełżec 68 + 296 73 + 007 4,711 6,210 67 867 Sieniawa-Wola Mołodycka-Oleszyce-Lubaczów-Podemszczyzna-Werchrata-Hrebenne 76 + 518 82 + 728 68 877 Naklik - Leżajsk 0 + 000 1 + 510 1,510 69 900 Raj (droga 754) - rz. Wisła - Piotrawin - droga 825 2 + 740 3 + 470 0,730 Razem: 2184,041 11
Należy nadmienić, iż na terenie województwa nie ma wyznaczonych parkingów dla postoju pojazdów przewożących materiały niebezpieczne. Kierowcy takich pojazdów zatrzymują się w celu postoju w miejscach do tego nie przeznaczonych, stwarzając dodatkowo zagrożenie dla otoczenia. Natomiast brak stosownych przepisów prawnych powoduje, że nie wszyscy przewoźnicy zgłaszają transporty materiałów niebezpiecznych, dlatego też dane posiadane przez stosowne służby nie są pełne. Lotniska istniejące na terenie województwa (np. w Świdniku k/lublina, w Radawcu, w Dęblinie) wykorzystywane są głównie dla potrzeb lokalnych lub wojskowych, a nie w transporcie materiałów niebezpiecznych. W pozostałych częściach województwa występują jedynie korytarze powietrzne, niemniej powoduje to istnienie na terenie województwa zagrożeń związanych z ruchem lotniczym. Korytarze powietrzne nad województwem lubelskim. 12
2. Struktura urbanistyki, ze szczególnym uwzględnieniem zakładów zwiększonego ryzyka i zakładów dużego ryzyka: Głównym ośrodkiem miejskim województwa jest Lublin. Stolica województwa jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym i naukowym, obejmującym zasięgiem swego oddziaływania całą wschodnią Polskę. W 13 lubelskich wyższych uczelniach (w tym 8 niepaństwowych) uczy się około 90 tys. studentów. Oprócz Lublina miastami na prawach powiatu są Biała Podlaska, Chełm i Zamość, które również stanowią duże skupiska ludzkie. W roku 2007 zaobserwowano wzrost liczby osób w wieku produkcyjnym zarówno w mieście jak i na wsi, spadek ludności w wieku przedprodukcyjnym zarówno w mieście jak i na wsi, wzrost ilości osób w wieku poprodukcyjnym w mieście oraz spadek ilości osób w wieku poprodukcyjnym na wsi. Ocena zagrożenia województwa lubelskiego czasu pokojowego. Największe zagrożenia województwa lubelskiego w okresie pokoju mogą powstać w wyniku: 1. Katastrof naturalnych 2. Awarii technicznych związanych z rozwojem cywilizacyjnym 3. Sytuacji kryzysowych wywołanych źródłami społecznymi Ad. 1) a) powodzie, b) zjawiska lodowe na rzekach, jeziorach i zbiornikach wodnych, c) pożary, d) masowe występowanie szkodników i chorób roślin, e) masowe choroby zwierząt, f) choroby zakaźne ludzi, g) gwałtowne zjawiska atmosferyczne: silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, wyładowania atmosferyczne, h) susze, i) długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, j) śnieżyce, k) osuwiska ziemi. 13
Ad. 2) a) skażenia toksycznymi środkami przemysłowymi (TSP), b) wypadki komunikacyjne mogące mieć charakter masowy lub katastrofy drogowe i kolejowe, c) zagrożenia radiacyjne, d) katastrofy budowlane i lotnicze. Ad. 3) a) działania terrorystyczne, b) masowe protesty społeczne. Ad. 1) a. Zatopienia terenu mogące powstać w wyniku powodzi. Na terenie województwa zatopienia mogą powstać głównie w dolinach rzek Wisły (120 km), Wieprza (202 km), Bugu (208 km), Krzny (114 km), Tanwi (80 km), Huczwy (79 km), kanału Wieprz-Krzna (140 km), Świdra (20 km). Istnieje zagrożenie katastrofalnymi zatopieniami w wyniku zniszczenia zapory czołowej Zalewu Zemborzyckiego, który znajduje się na południowym obrzeżu Lublina. Powstaną skutki mechanicznego niszczenia czołem fali o wys. 1,5-3 m oraz deformacji naturalnych przepływów rz. Wieprz i Bystrzyca. Niekontrolowany gwałtowny wypływ mas wody może zatopić dolinę rz. Bystrzycy w m. Lublin w rejonach ulic: - Wapienna, Przeskok, Dzierżawna, Ciepła - Park Ludowy i Cukrownia Lublin - Al. Zygmuntowskie, Rusałka - Kąpielowa i Bronowicka oraz teren ogródków działkowych PODZAMCZE i KALINA. Powódź w dolinie rz. Bystrzyca może spowodować cofanie się wód rz. Czerniejówka i Czechówka oraz podniesienie ich poziomu o 2-3 m. Zagrożonych powodziowo może być ok. 3000 osób. W wyniku wylania rz. Bug może być zatopiona północno-wschodnia część miasta Włodawa, a wylania rz. Wieprz mogą ulec częściowemu zalaniu niektóre ulice znajdujące się głównie w północno-wschodniej części Krasnegostawu. Zagrożone powodzią są następujące miasta i gminy woj. lubelskiego leżące nad rzekami: 14
1) rz. Wisła gm. Annopol, Józefów, Łaziska, Wilków, Janowiec, Kazimierz Dolny, Puławy m. i gm., Dęblin, Stężyca (10 m. i gm.); 2) rz. Bug gm. Dołhobyczów, Mircze, Hrubieszów, Horodło, Dubienka, Dorohusk, Ruda Huta, Wola Urhuska, Włodawa, Hanna, Sławatycze, Kodeń, Terespol, Rokitno, Janów Podl., Konstantynów (16 gm.); 3) rz. Wieprz gm. Tarnawatka, Krynice, Krasnobród, Adamów, Zwierzyniec, Szczebrzeszyn, Sułów, Nielisz, Izbica, Krasnystaw m.i gm., Łopiennik Górny, Trawniki, Milejów, Łęczna, Spiczyn, Serniki, Lubartów m.i gm., Niedźwiada, Ostrówek, Firlej, Kock, Jeziorzany, Michów, Baranów, Ułęż, Żyrzyn, Ryki, Dęblin (30 m. i gm.); 4) rz. Tanew gm. Biszcza I, Księżpol, Łukowa, Obsza, Susiec (5 gm.); 5) rz. Huczwa gm. Łaszczów, Tyszowce, Werbkowice, Hrubieszów (4 gm.); 6) kanał Wieprz-Krzna gm. Rejowiec Fabr., Trawniki, Siedliszcze, Milejów, Puchaczów, Ludwin, Uścimów, Sosnowica, Dębowa Kłoda, Jabłoń, Milanów, Komarówka Podl., Drelów (13 gm.); 7) rz. Krzna gm. Łuków, Kąkolewnica Wsch., Drelów, Międzyrzec Podl., Biała Podl. m. i gm., Zalesie, Terespol (8 m. i gm.); 8) rz. Bystrzyca Szastarka, Zakrzówek, Strzyżewice, Lublin m., Wólka, Spiczyn (6 m. i gm.). Wszystkich zagrożonych jest 92 m.i gm. Trzy rzeki tj. Wisła, Bug i Wieprz płynące na obrzeżach województwa i w centrum odwadniające znaczne obszary kraju prowadzą stosunkowo duże ilości wody, stanowią największe zagrożenie powodziowe związane z nagłym przyborem wód mogącym zaistnieć w przypadku odwilży i długotrwałych opadów występujących w okresie wiosennym, a także zatorami kry. W wyniku znacznego wezbrania wód tych rzek i przekroczenia stanów alarmowych, mogą wystąpić następujące zagrożenia, tj.: - przelanie wód przez koronę wałów spowodowane wyższym poziomem fali powodziowej od obwałowań i zalania okolicznych terenów, - przecieki i przesiąkanie wałów spowodowane wystąpieniem długiej fali powodziowej i długotrwałym jej oddziaływaniem na obwałowania, które nie są w najlepszym stanie technicznym, - przerwanie wałów na skutek znacznego naporu wód fali powodziowej w miejscach ich osłabienia i w meandrach rzecznych, 15
- spiętrzenie i cofnięcie się wód dopływów, wskutek czego możliwe zalanie terenów ich dorzeczy. Najbardziej narażonymi na skutki w/w zagrożeń są nisko położone miejscowości i tereny umiejscowione w bliskim sąsiedztwie tych rzek, takie jak np.: Łożysko rz. Wisły: - okolice miejscowości: Nieszczawa, Wymysłów, Bór, Rybitwy, w gm. Józefów - okolice miejscowości: Kępa Gostecka, Braciejowice, Las Dębowy, w gm. Łaziska - okolice miejscowości: Kol. Wilków, Żmijowiska, Kosiorów, Wólka Polanowska, Dobre, w gm. Wilków - okolice miejscowości: Janowiec, Kazimierz Dolny, Bochotnica, Parchatka, Puławy, Góra Puławska, Łęka, Wólka Protecka, Gołąb, Borowa, Stężyca. - okolice miejscowości: Opoczka, Zabełcze, Janiszów, Borów, Popowice, Świeciechów Duży, Słupia Nadbrzeżna w gm. Annopol. Łożysko rz. Wieprz: - okolice miejscowości: Składów, Baranów w gm. Baranów - okolice miejscowości: Drążgów, Białki Dolne i Górne w gm. Ułęż - okolice miejscowości: Strzyżowice, Kośmin, Obłapy w gm. Żyrzyn - okolice miejscowości: Sędowice, Bobrowniki, Masów w gm. Ryki. Łożysko rz. Bug: - okolice miejscowości: Starosiele, Dubienka, Uhańka w gm. Dubienka - okolice miejscowości: Kolemczyce, Dorohusk, Okopy, Świerże, Derdyszcze, Husynne w gm. Dorohusk - okolice miejscowości: Stulno, Bytycz w gm. Wola Uhruska - okolice miejscowości: Hniszów, Marysin, Sosnowiec, Jamno w gm. Ruda Huta - polder o pow. 38,5 km 2 w gm. Terespol - gm. Sławatycze, Hanna, Kodeń Zagrożenie stwarza też zbiornik retencyjny w okolicach kanału Wieprz-Krzna (j. Krzczeń) i zalew w Nieliszu koło Zamościa. Ad. 1) c. Pożary. Pożary należą do najczęściej występujących zagrożeń w okresie pokoju. Zagrożenie pożarowe występuje szczególnie w rejonach miejskich. 16
Zagrożone pożarem są również urządzenia gazociągowe w strefie przyległej do rz. Wisła, trasa gazociągu koło Krasnegostawu, Hałowczyce Biała Podl. Miedzyrzec Podl. Radzyń Podl., gazociągi w m. Krzywda, Stanin, Łuków, Kłoczew, Lubaczów Komarów Zamość Krasnystaw, urządzenia kopalni węgla w Bogdance, torfowiska w gm. Ludwin (30 ha), kompleks torfowiskowy 3.588 ha tzw. Krowie Bagno ciągnie się 14 km w kierunku płn-wsch. od m. Urszulin, torfowiska węglanowe zaliczane do rezerwatów przyrody Bagno Serebryskie i Brzeżno k/ Chełma. Stan zagrożenia może zaistnieć na skutek awarii armatury wchodzącej w skład sieci gazowych (np. na skutek dużych mrozów, skorodowania, bądź uszkodzenia mechanicznego gazociągów przy prowadzeniu prac ziemnych). W województwie są rejony o dużym zagrożeniu pożarem przestrzennym głównie w kompleksach leśnych kat. A, B, C i miastach województwa. Na zwiększenie zagrożenia pożarowego w sposób istotny wpływają warunki pogodowe, rodzaj i wiek drzewostanu, zwiększony ruch turystyczny w kompleksach leśnych. Poza tym duże pożary mogą powstać na stacjach rozrządowych w Lublinie, Puławach, Dęblinie, Łukowie, Zawadzie, Rejowcu Fabr., w składach pociągów towarowych przewożących paliwa, smary i inne materiały łatwopalne, w składnicach paliw w m. Lublin, Puławy, Kraśnik, Małaszewicze, Międzyrzec Podl., Parczew, w granicznym Suchym Porcie Przeładunkowym w Małaszewiczach (przeładunek 23 tys. ton masy/dobę, 7 terminali przeładunkowych ), a także na stacjach paliw CPN i prywatnych, których w województwie jest ok. 200. Ad. 1) e, f. Zagrożenia zakażeniem biologicznym występującym na terenie województwa lubelskiego mogą być powodowane głównie poprzez zakażone dzikie zwierzęta, wędrówki ptaków drapieżnych, obrót handlowy zwierzętami domowymi w punktach skupu oraz w wyniku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny i profilaktyki przez ludzi, a także w stosunku do zwierząt domowych. Do najbardziej groźnych chorób mogących wystąpić wśród ludzi należy zaliczyć: wściekliznę, wąglik, włośnicę oraz salmonellozę. Do najbardziej groźnych chorób mogących wystąpić wśród zwierząt należą: wścieklizna wśród dzikich zwierząt, pomór trzody chlewnej, pomór królików, cholera drobiu, otręt koni i bydła, a ostatnio kleszczowe zapalenie opon mózgowych i boleriozę przenoszone przez kleszcze. Problemem może też być przemyt różnego rodzaju zwierząt spoza granic 17
państwa: począwszy od żółwi, psów, kóz, a skończywszy na płazach i gadach, które nie sprzedane są wypuszczane nad Zalewem w Zemborzycach w lesie. Ad. 1) g-k. Inne klęski żywiołowe o skali katastrofalnej spowodowane klęskami przyrody. Klęski żywiołowe to częste zjawiska w świecie. Są przyczyną ogromnych zniszczeń, strat materialnych oraz śmierci ludzi w skali większej niż straty i zniszczenia poniesione w wielu wojnach. Są to powodzie, pożary, huragany, długotrwałe susze, silne mrozy i ulewy, epidemie i inne zjawiska, które współczesny człowiek już umie przewidzieć, lecz nie potrafi stawić im czoła. Klęska śnieżycy może znacznie lub całkowicie unieruchomić, ewentualnie utrudnić komunikację kolejową i drogową, dojazd pracowników do ZP, dowóz zaopatrzenia oraz dojazd służb komunalnych, pogotowia, straży pożarnej, policji i FOC. Huragany z ulewami silne wiatry o szybkości powyżej 100 km/h w połączeniu z ulewami mogą uszkodzić budynki mieszkalne, gospodarcze, konstrukcje przemysłowe i infrastrukturę miejską, linie energetyczne wysokiego napięcia, linie telefoniczne napowietrzne, a także spowodować straty sanitarne i bezpowrotne w ludziach i zwierzętach hodowlanych. W przypadku tego typu zdarzeń każdorazowo należy przeprowadzić ewakuację ludności z zagrożonych obiektów i budynków zgodnie z decyzją kierującego AR. Ewakuację zagrożonej ludności należy przeprowadzić do obiektów użyteczności publicznej, a przede wszystkim do placówek oświatowych znajdujących się poza strefą zagrożenia (szczególnie w warunkach zimowych). Ad. 2) a. Największe realne zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców województwa oraz środowiska naturalnego człowieka stanowią TSP stosowane w 105 zakładach pracy woj. lubelskiego. TSP z chwilą niekontrolowanego wydostania się do otoczenia będą powodowały straty bezpowrotne i sanitarne ludności, straty w gospodarce rolno-hodowlanej oraz skażenia terenu, wody i powietrza. Niezależnie od TSP stosowanego w ZP realną groźbę stanowi możliwość powstania rozległych stref skażeń wzdłuż dróg i torów w wyniku kolizji drogowych w czasie przewozu TSP transportem kołowym lub kolejowym przez obszar województwa. Należy się liczyć z 18
zagrożeniem województwa lubelskiego ze strony ZP sąsiednich województw posiadających TSP. Zasięg rozprzestrzeniania się TSP zależy od ilości, własności fizyko-chemicznych, warunków atmosferycznych w przyziemnej warstwie atmosferycznej oraz od charakteru zabudowy i rzeźby terenu. Średni zasięg skażenia TSP może wynosić do 1,5 km, a toksyczne oddziaływanie na ludzi i środowisko może trwać w czasie do kilkunastu godzin. Należy się liczyć, że z chwilą niekontrolowanego masowego wystąpienia tych środków straty wśród ludności i gospodarki rolno-hodowlanej mogą być bardzo duże. Ilość kursów przewozów TSP w województwie koleją ok. 160 w roku,a transportem samochodowym ok. 4200-4300 w ciągu roku (z samych Z.A. w Puławach ok. 2100 kursów). Cysterna kolejowa zawiera od kilkunastu ton do ok. 100 ton; cysterna samochodowa od kilku ton do około 40 ton TSP. Do potencjalnych przyczyn zaistnienia w obrębie województwa nadzwyczajnych zagrożeń ludzi i środowiska można zaliczyć: - niebezpieczne substancje chemiczne magazynowane i przetwarzane w zakładach przemysłowych województwa, - substancje chemiczne przewożone transportem kolejowym i drogowym, - inne trudne do przewidzenia sytuacje jak np. porzucenie nieznanych substancji chemicznych, butli w przypadkowych miejscach, wylanie substancji chemicznych do ścieków wodnych, kanalizacji itp. W województwie lubelskim szczególna koncentracja źródeł niebezpiecznych występuje na terenie miast uprzemysłowionych, głownie: Lublina, Puław, Kraśnika, Lubartowa, Chełma, Zamościa, Białej Podlaskiej, Łukowa, Włodawy, Krasnystawu. W oparciu o realizowane czynności kontrolno-rozpoznawcze ustalono, że na terenie województwa znajduje się ponad 13 zakładów, które użytkują substancje chemiczne. W zakładach tych najczęściej występują 24 związki chemiczne stwarzające poważne zagrożenie dla ludzi i środowiska. W największych ilościach występują: 1) amoniak 2) chlor 3) propan-butan 4) kwas siarkowy 5) kwas solny 19
6) kwas azotowy 7) kwas fosforowy 8) dwutlenek siarki 9) oleum 10) benzen Największe ilości TSP przechowywane, używane i wytwarzane w procesie technologicznym znajdują się w ZP w następujących miastach: 1) m. Lublin 26 ZP 2) m. Chełm 6 ZP 3) m. Biała Podlaska 2 ZP 4) m. Zamość 4 ZP 5) m. Puławy 3 ZP 6) m. Parczew 4 ZP 7) m. Krasnystaw 3 ZP 8) m. Łuków 3 ZP 9) m. Włodawa 3 ZP 10) m. Kraśnik 4 ZP 11) m. Lubartów 4 ZP 12) m. Radzyń Podl. 3 ZP Dla zakładów, w których ilości substancji chemicznych w przypadku awarii mogą stworzyć strefy skażenia wykraczające poza granice zakładów lub stwarzające zagrożenia dla życia ludzkiego bądź środowiska, opracowane zostały Sposoby postępowania na wypadek zagrożenia pożarowego i innego miejscowego zagrożenia. Opracowane Sposoby postępowania... zostały uzgodnione z właściwym terenowo Komendantem Państwowej Straży Pożarnej. Sposoby postępowania zawierają algorytmy postępowania podmiotu, który zobowiązany jest do podjęcia działań ratowniczych w celu ograniczenia bądź zmniejszenia emisji substancji chemicznych. Poszczególne zakłady dysponują zróżnicowaną ilością sił i środków własnych począwszy od podstawowego sprzętu ochrony dróg oddechowych poprzez ubrania gazoszczelne do wyspecjalizowanych służb ratowniczych. Transport kolejowy stanowi również poważne źródło zagrożeń z racji dużych ilości przewożonych jednorazowo związków oraz niejednokrotnie poważnych niedociągnięć w 20
warunkach realizacji transportu. Awarie z reguły występują w wyniku uszkodzeń mechanicznych lub korozji armatury i walczaków cystern, połączonych z niekontrolowanym wyciekiem substancji niebezpiecznych. Z informacji otrzymanych z Dyrekcji Okręgu Infrastruktury Kolejowej wynika, że do najbardziej zagrożonych miejsc można zaliczyć linię kolejową: - Warszawa Siedlce Łuków Międzyrzec Podl. Biała Podl. Terespol, - Stalowa Wola Kraśnik Lublin Lubartów Parczew Łuków Międzyrzec Podl. Biała Podl. Terespol, - Warszawa Dęblin Puławy Lublin Chełm Dorohusk, - Dęblin Puławy Lublin Rejowiec Fabr. Krasnystaw Zamość Hrubieszów, - Lublin Rejowiec Fabr. Krasnystaw Zamość Lubycza Królewska, oraz stację przeładunkową zespół przejść granicznych Kukuryki Terespol Sławatyczne, stację rozrządową Lublin Tatary, stację kolejową Puławy Azoty, Dęblin, Łuków, Zawada, Bartatycze, Zwierzyniec, Bełżec, Rejowiec. Teren województwa jest też zagrożony od zakładów pracy w sąsiednich województwach np. z woj. podkarpackiego z m. Nowa Sarzyna Z-dy Chemiczne z 10 t Cl 2 (w odl. 10 km od granicy woj.) Poważne zagrożenie stanowi także transport substancji niebezpiecznych w ruchu drogowym. Wynika to głównie z: - dużej ilości przewożonych substancji, - większej różnorodności w porównaniu z transportem kolejowym. Substancje, których nie podejmie się przewozić kolej, przewożone są transportem drogowym, - braku wyznaczonych i oznakowanych tras, parkingów, - złego stanu technicznego środków transportu, - nieprzestrzeganie przepisów ADR w przewozie materiałów niebezpiecznych, - dużego zagrożenia kolizjami na drogach, - braku świadomości spedytorów i przewoźników o skutkach zagrożeń. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolno-rozpoznawczych ustalono, że transportem drogowym w skali roku przewożone są następujące ilości substancji po drodze: Tarnów Kraśnik Lublin chlor, kwas solny, azotowy i siarkowy, formalina i woda amoniakalna 195 t 21
Puławy Kraj amoniak, kwas azotowy, siarkowy, woda amoniakalna, dwutlenek siarki 1075 t Opole Śląskie Puławy Lublin cyjanki 4 t Tarnowskie Góry Kraśnik Lublin sole hartownicze 12 t Kędzierzyn Koźle Puławy Lublin amoniak 6 t Toruń Ryki Lublin kwas solny 24 t Oświęcim Puławy Lublin kwas siarkowy, azotowy, solny 60 t Lubań Ryki Lublin kwas fluorowodorowy 24 t Łódź Puławy Lublin kwas siarkowy, fosforowy 8 t Gliwice Puławy Lublin kwas solny, fosforowy, amoniak 3 t Płock Ryki Lublin tlenek etylenu 12 t Brzeg Dolny Puławy Lublin kwas azotowy, siarkowy 24 t Włocławek Ryki Lublin amoniak 3 t Siedlce Łuków amoniak Radzyń Podl. Łuków Siedlce amoniak Ad. 2) c. Zagrożenie terenu województwa lubelskiego substancjami promieniotwórczymi może nastąpić w wyniku uwolnienia substancji promieniotwórczych podczas awarii reaktorów jądrowych zlokalizowanych w kraju i poza jego granicami lub podczas przewozu. Skażenia radiologiczne na teren województwa mogą napłynąć poprzez górne warstwy atmosfery (powietrze) oraz naturalne układy wodne. Stopień zagrożenia zależy od ilości oraz składu izotopowego substancji promieniotwórczych, rozmiaru awarii, a przede wszystkim od warunków atmosferycznych (zwłaszcza podczas awarii reaktorów jądrowych). W promieniu ok. 500 km od granic RP znajduje się w Europie 26 EJ. W całej Europie liczba EJ wynosi 89 (228 reaktorów jądrowych i 57 reaktorów jądrowych projektowanych). W województwie lubelskim pracuje 56 ZP z substancjami promieniotwórczymi (źródła promieniowania to przeważnie kobalt, cez) - elektrociepłownie, szpitale, kotłownie, instalacje alarmowe, p/pożarowe i stanowią zagrożenie miejscowe skaż. promieniotwórczego. Lokalne skażenia radiologiczne mogą wystąpić w wyniku ewentualnego przemytu materiałów radioaktywnych przez przejścia graniczne. 22
Ad. 2) d. Katastrofy budowlane i lotnicze oraz komunikacyjne. Katastrofy budowlane mogą powstać podczas obsunięcia się ziemi, wybuchu gazu lub dywersji, szczególnie w budynkach wysokokondygnacyjnych (wieżowcach lub mrówkowcach 362 szt.). Mogą być spowodowane następującymi czynnikami: huragany, silne wiatry, ulewne deszcze, śnieżyce o charakterze klęski, podmywanie. Zburzenie budynków może spowodować wybuch gazu opałowego wydobywającego się z niesprawnej instalacji gazowej w sposób niekontrolowany. Na terenie województwa zlokalizowane jest lotnisko wojskowe Wyższej Szkoły Sił Powietrznych w Dęblinie i trzy Aerokluby: Lubelski w Radawcu, Robotniczy w Świdniku i Zamojski w Zamościu. Przeloty statków powietrznych sił zbrojnych, aeroklubów, lotniczej kolumny sanitarnej, zespołu usług agrolotniczych stwarzają możliwość katastrofy nad terenem zabudowanym i niezabudowanym. Katastrofy komunikacyjne przez teren województwa przebiegają szlaki kolejowe o dł. ok. 580 km, po których przewozi się m.in. TSP i materiały niebezpieczne, głównie po trasach: - Zaklików Kraśnik Lublin Lubartów Parczew Łuków Warszawa lub Łuków Międzyrzec Podl. Biała Podlaska Terespol, - Warszawa Siedlce Łuków Międzyrzec Podl. Biała Podlaska Terespol, - Warszawa Dęblin Puławy Lublin Chełm Dorohusk, - Warszawa Dęblin Puławy Lublin Rejowiec Fabr. Krasnystaw Zamość Hrubieszów lub Zamość Lubycza Królewska. Przez województwo przebiegają drogi: Nr 2, 12, 17, 19, 63, 74, 76, 82 - krajowe. Nasilenie ruchu samochodowego na trasach przelotowych i miejskich stwarza możliwość kolizji drogowych również w zwartej zabudowie, szczególnie niebezpiecznych przy przewozie TSP. Długość dróg, po których przewozi się TSP wynosi w woj. ok. 620 km. Dwa nowe korytarze powietrzne nad Lubelszczyzną: 1. z Finlandii nad Suwałkami przebiega ok. 30 km na wsch. od Lublina, 2. płn.-zach. Słubice z Ustil i ok. 5 km od Hrubieszowa, z Azji ze wsch. z Kijowa do Glasgow i Nowego Yorku /Europa Zach. i Ameryka Płn./, wysokość lotu ok. 7500-9000 m, Wyżej wymienionymi korytarzami dokonuje się ok. 50 lotów w m-cu. 3. trasa Grudziądz, na płd. od Warszawy i kończy się k/ Hrubieszowa, z Europy Zach. do Azji i Australii /Pekin, Seul, Moskwa, wysokość lotu 14500 m, V= 900 km/h, latają Boening 737 / 23
180-240 os./, Boening 747, IŁ-62, Airbusy, z Mińska największy transportowy samolot świata MRIJA Tym korytarzem dokonuje się ok. 160 lotów w m-cu W sumie dokonuje się ok. 210 lotów nad województwem w miesiącu. Zagrożenie w ruchu drogowym w latach 2001 2008 Rok Wypadki Zabici Ranni Kolizje Zdarzeń ogółem Ofiar ogółem 2001 2704 358 3458 17472 20176 3816 2002 3045 354 3955 18131 21176 4309 2003 2645 336 3373 18192 20837 3709 2004 2587 358 3288 20410 22997 3646 2005 2447 322 3161 19397 21844 3483 2006 2211 341 2757 19015 21226 3098 2007 2418 351 3050 19747 22165 3401 2008 2358 372 2952 19960 22318 3324 W roku 2008 nastąpił spadek ogólnej liczby ofiar. Jednostka Wskaź. zabit. ogółem 2008 Wskaź. zabit. ogółem 2007 Wskaźnik ofiar 2008 Ogółem województwo 15,8 14,5 141,0 140,7 KMP BIAŁA PODLASKA 19,4 14,0 144,2 132,6 KPP BIŁGORAJ 12,0 13,1 127,0 149,5 KMP CHEŁM 27,1 17,9 148,1 139,8 KPP HRUBIESZÓW 7,4 11,6 150,0 117,4 KPP JANÓW LUBELSKI 19,5 7,5 141,5 137,5 KPP KRASNYSTAW 32,1 18,4 152,8 149,0 KPP KRAŚNIK 17,6 15,4 150,0 150,7 KPP LUBARTÓW 20,9 22,2 146,4 159,3 KPP PUŁAWY 16,3 15,4 145,6 135,6 KPP ŁĘCZNA 33,3 31,1 129,4 132,8 KPP ŁUKÓW 14,0 9,9 154,2 140,4 KMP LUBLIN 11,4 13,1 131,6 143,5 KPP OPOLE LUBELSKIE 16,7 13,3 151,7 133,3 Wskaźnik ofiar 2007 24
KPP PARCZEW 16,2 8,2 140,5 132,7 KPP RADZYŃ PODLASKI 19,1 17,7 157,4 132,9 KPP RYKI 12,9 12,3 149,5 141,2 KPP ŚWIDNIK 21,2 27,6 130,3 120,7 KPP TOMASZÓW LUB. 5,9 11,5 143,1 146,6 KPP WŁODAWA 17,5 7,5 135,0 167,5 KMP ZAMOŚĆ 13,7 13,8 133,2 134,4 W 2008 roku wskaźnik ofiar jak również wskaźnik zabitych w porównaniu z rokiem 2007 był nieznacznie wyższy. Stan bezpieczeństwa na obszarach powiatów, ich udział w skali województwa. STATYSTYKA ILOŚCI WYPADKI ZABICI RANNI WYPADKÓW WG ogółem % 2007 2007 2007 ogółem % ogółem % JEDNOSTEK =100% =100% =100% OGÓŁEM 2358 100,0 97,5 372 100,0 106,0 2952 100,0 96,8 KMP BIAŁA PODLASKA 165 7,0 95,9 32 8,6 133,3 206 7,0 101,0 KPP BIŁGORAJ 100 4,2 101,0 12 3,2 92,3 115 3,9 85,2 KMP CHEŁM 133 5,6 108,1 36 9,7 163,6 161 5,5 107,3 KPP HRUBIESZÓW 54 2,3 78,3 4 1,1 50,0 77 2,6 105,5 KPP JANÓW LUBELSKI 41 1,7 102,5 8 2,2 266,7 50 1,7 96,2 KPP KRASNYSTAW 53 2,2 108,2 17 4,6 188,9 64 2,2 100,0 KPP KRAŚNIK 102 4,3 75,0 18 4,8 85,7 135 4,6 73,4 KPP LUBARTÓW 110 4,7 101,9 23 6,2 95,8 138 4,7 93,2 KPP PUŁAWY 147 6,2 98,7 24 6,5 104,3 190 6,4 106,1 KPP ŁĘCZNA 51 2,2 83,6 17 4,6 89,5 49 1,7 79,0 KPP ŁUKÓW 107 4,5 62,6 15 4,0 88,2 150 5,1 67,3 KMP LUBLIN 554 23,5 106,7 63 16,9 92,6 666 22,6 98,4 KPP OPOLE LUBELSKIE 60 2,5 133,3 10 2,7 166,7 82 2,8 151,9 KPP PARCZEW 37 1,6 75,5 6 1,6 150,0 46 1,6 75,4 KPP RADZYŃ PODLASKI 94 4,0 119,0 18 4,8 128,6 130 4,4 142,9 KPP RYKI 101 4,3 88,6 13 3,5 92,9 137 4,6 93,2 KPP ŚWIDNIK 66 2,8 113,8 14 3,8 87,5 72 2,4 133,3 KPP TOMASZÓW LUBELSKI 153 6,5 103,4 9 2,4 52,9 210 7,1 105,0 KPP WŁODAWA 40 1,7 100,0 7 1,9 233,3 47 1,6 73,4 KMP ZAMOŚĆ 190 8,1 100,5 26 7,0 100,0 227 7,7 99,6 25
Ilość wypadków w porównaniu do roku 2007. WYPADKI ZABICI RANNI JEDNOSTKA wzrost 2008 2007 spadek 2008 2007 wzrost spadek 2008 2007 Wzrost Spadek OGÓŁEM 2358 2418-60 372 351 21 2952 3050-98 KMP BIAŁA 165 172-7 32 24 8 206 204 2 PODLASKA KPP BIŁGORAJ 100 99 1 12 13-1 115 135-20 KMP CHEŁM 133 123 10 36 22 14 161 150 11 KPP HRUBIESZÓW 54 69-15 4 8-4 77 73 4 KPP JANÓW LUBELSKI 41 40 1 8 3 5 50 52-2 KPP KRASNYSTAW 53 49 4 17 9 8 64 64 0 KPP KRAŚNIK 102 136-34 18 21-3 135 184-49 KPP LUBARTÓW 110 108 2 23 24-1 138 148-10 KPP PUŁAWY 147 149-2 24 23 1 190 179 11 KPP ŁĘCZNA 51 61-10 17 19-2 49 62-13 KPP ŁUKÓW 107 171-64 15 17-2 150 223-73 KMP LUBLIN 554 519 35 63 68-5 666 677-11 KPP OPOLE LUB. 60 45 15 10 6 4 81 54 27 KPP PARCZEW 37 49-12 6 4 2 46 61-15 KPP RADZYŃ PODL. 94 79 15 18 14 4 130 91 39 KPP RYKI 101 114-13 13 14-1 138 147-9 KPP ŚWIDNIK 66 58 8 14 16-2 72 54 18 KPP TOMASZÓW LUB. 153 148 5 9 17-8 210 200 10 KPP WŁODAWA 40 40 0 7 3 4 47 64-17 KMP ZAMOŚĆ 190 189 1 26 26 0 227 228-1 Mimo mniejszej ilości wypadków w roku 2008 liczba zabitych w porównaniu z rokiem 2007 była większa. Liczba ofiar natomiast zmniejszyła się. 26