ST 02.01 - Rbty betnwe 1 Wstęp 1.1 Przedmit specyfikacji Przedmitem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dtyczące wyknania rbót betnwych 1.2 Zakres stswania Specyfikacja techniczna jest dkumentem przetargwym i kntraktwym przy zleceniu i realizacji rbót, przeznaczna jest dla Oferentów i stanwi pdstawę d kntrli i dbiru rbót bjętych niniejszą specyfikacją. 1.3. Zakres rbót bjętych ST Rbty, których dtyczy specyfikacja bejmują wszystkie czynnści umżliwiające i mające na celu wyknanie rbót kreślnych w pkt. 1.1. Szczegółwy zakres rbót kreśla przedmiar rbót będący załącznikiem d SIWZ. 1.4 Określenia pdstawwe Określenia pdstawwe w niniejszej ST są zgdne z dpwiednimi nrmami plskimi lub dpwiednimi nnnami Krajów UE w zakresie przyjętym przez plskie prawdawstw i ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania Ogólne p.1.4. Betn - betn gęstści pwyżej 1,8 t/m wyknany z cementu, wdy, kruszywa mineralneg frakcjach piaskwych i grubszych raz ewentualnych ddatków mineralnych i dmieszek chemicznych. Mieszanka betnwa- mieszanka wszystkich składników przed związaniem betnu. Zaczyn cementwy - mieszanka cementu i wdy. Zaprawa - mieszanka cementu, wdy, składników mineralnych i ewentualnych ddatków przechdzących przez sit kntrlne bku czka kwadratweg 2 mm. Nasiąkliwść betnu - stsunek masy wdy, którą zdlny jest wchłnąć betn, d jeg masy w stanie suchym. Stpień wdszczelnści - symbl literw-liczbwy (np. W8) klasyfikujący betn pd względem przepuszczalnści wdy. Liczba p literze W znacza dziesięcikrtną wartść ciśnienia wdy w MPa, działająceg na próbki betnwe. Stpień mrzdprnści - symbl literw-liczbwy (np. F150) klasyfikujący betn pd względem jeg dprnści na działania mrzu. Liczba p literze F znacza wymaganą liczbę cykli zamrażania i dmrażania próbek betnwych, przy której ubytek masy jest mniejszy niż 2%. Klasa betnu - symbl literw-liczbwy (np. B30) klasyfikujący betn pd wzglądem jeg wytrzymałści na ściskanie. Liczba p literze B znacza wytrzymałść gwarantwaną RbG w MPa. Wytrzymałść gwarantwana betnu na ściskanie RbG - wytrzymałść (zapewnina z 95-prc. prawdpdbieństwem) uzyskania w wyniku badania na ściskanie kstek sześciennych bku 150 mm, wyknanych, przechwywanych i badanych zgdnie z nrmą PN-B-06250. 1.5. Ogólne wymagania dtyczące rbót Ogólne wymagania dtyczące rbót pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania Ogólne pkt. 1.5. Wyknawca rbót jest dpwiedzialny za jakść wyknania rbót, ich zgdnść z dkumentacją prjektwą, SST i pleceniami Inżyniera. 2 Materiały 2.1. Ogólne wymagania dtyczące materiałów, ich p pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania Ogólne pkt. 2. 2.2. Materiały użyte d wyknywania rbót pwinny być zgdne ze Specyfikacją Materiałwą - załącznik nr 1 d SIT. 2.2.1. Pdany "materiawstanwi prpzycję prjektanta i jest zgdny z prjektem budwlanym. Zgdnie z Ustawą "Praw Zamówień Publicznych" art.29 ust.3 - Wyknawca ma praw zastswać każdy >
3 Sprzęt inny "równważny" wyrób. 3.1. Ogólne wymagania dtyczące sprzętu pdane w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 3. Rbty mżna wyknać przy użyciu sprzętu zaakceptwaneg przez Inżyniera. D pdawania mieszanek należy stswać pjemniki knstrukcji umżliwiającej łatwe ich próżnianie tub pmpy przystswane d pdawania mieszanek plastycznych. Dpuszcza się także przenśniki taśmwe jednsekcyjne d pdawania mieszanki na dległść nie większą niż 10 m. Należy stswać wibratry wgłębne częsttliwści min. 6000 drgań/min, z buławami średnicy nie większej d 0,65 dległści między prętami zbrjenia leżącymi w płaszczyźnie pzimej. Belki i łaty wibracyjne stswane d wyrównywania pwierzchni płyt betnwych pwinny charakteryzwać się jednakwymi drganiami na całej długści. Dzatiy muszą mieć aktualne świadectw legalizacji. Mieszanie składników pwinn się dbywać wyłącznie w betniarkach wymusznym działaniu (zabrania się stswania mieszarek wln spadwych). 4 Transprt 4.1. Ogólne wymagania dtyczące transprtu pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 4. Wyknawca jest zbwiązany d stswania jedynie takich śrdków transprtu, które nie wpłyną niekrzystnie na jakść wyknywanych rbót i właściwści przewżnych materiałów. Liczba śrdków transprtu będzie zapewniać prwadzenie rbót zgdnie z zasadami kreślnymi w dkumentacji prjektwej i wskazaniach Inżyniera, w terminie przewidzianym umwą. Przy ruchu na drgach publicznych pjazdy będą spełniać wymagania dtyczące przepisów ruchu drgweg w dniesieniu d dpuszczalnych bciążeń na sie i innych parametrów technicznych. Śrdki transprtu nie dpwiadające warunkm dpuszczalnych bciążeń na sie mgą być dpuszczne przez Inżyniera, pd warunkiem przywrócenia stanu pierwtneg użytkwanych dcinków dróg na kszt Wyknawcy. Wyknawca będzie usuwać na bieżąc, na własny kszt, wszelkie zanieczyszczenia spwdwane jeg pjazdami na drgach publicznych raz djazdach d terenu budwy. 4.2 Wymagania szczegółwe W zależnści d Ilści masy betnwej i dległści jej przewzu dpuszcza się stswanie następujących śrdków transprtu: taczek - przy dległściach d 40 m, przerbie zmianwym d 30 m3, wzniesieniu terenu d 4 % i spadku d 10 % wózków dwukłwych (japnek} - przy dległści d 80 m. przerbie zmianwym d 100 m3, wzniesieniu terenu d 4 % i spadku d 10% transprtu pmpweg (pneumatyczneg) - przy dległści d 300 m lub wyskści d 35 m i dużych masach betnu przy zapewninej ciągłści betnwania mieszarek zainstalwanych na samchdach przy dległści d 15 km * śrdki transprtu masy betnwej nie pwinny pwdwać: naruszenia jednrdnści masy zmian w składzie masy w stsunku d stanu pczątkweg (bezpśredni p wymieszaniu) Czas trwania transprtu i jeg rganizacja pwinny zapewniać dstarczenie d miejsca układania masy betnwej takim stpniu ciekłści, jaki zstał ustalny dla daneg spsbu zagęszczania i rdzaju knstrukcji. 5 Wyknanie rbót 5.1. Ogólne wymagania dtyczące wyknania rbót pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 5. 5.2. Wymagania szczegółwe
Przed przystąpieniem d betnwania pszczególnych elementów budynku mżna przystąpić p wyknaniu rbót przygtwawczych: wyknanie deskwania wyknanie zbrjenia przygtwanie pwierzchni betnu pprzedni ułżneg, w miejscu przerwy rbczej lub pwierzchni łącznych prefabrykatów ilści sprzętu ptrzebneg d prwadzenia betnwania Układanie masy betnwej: wyskść swbdneg zrzucania masy betnwej knsystencji wilgtnej i gęstplastycznej nie pwinna przekraczać 3 m w przypadku kniecznści układania masy betnwej z większej wyskści należy stswać rynny, rękawy elastyczne itp. belki ciągłe i płyty należy betnwać jedncześnie Zagęszczanie masy betnwej: masa betnwa w czasie betnwania nie mże ulegać rzsegregwaniu, a liczba pustek w betnie nie mże być większa d dpuszczalnej masę betnwą należy zagęszczać wibratrami wg zasad kreślnych nrmą PN-63/B-06251 Rbty betnwe i żelbetwe. Przerwy w betnwaniu: Przerwy rbcze należy usytuwać w miejscach uprzedni przewidzianych i uzgdninych prjektem w belkach i pdciągach w miejscu występwania najmniej szych sił pprzecznych w płytach na linii prstpadłej d belek lub żeber, na których wspiera się płyta Pwierzchnia betnu w przerwie rbczej musi być prstpadła d kierunku naprężeń głównych. Pwierzchnia betnu w miejscu przerwania betnwania musi być starannie przygtwana d płączenia betnu stwardniałeg z betnem świeżym przez: usunięcie z pwierzchni betnu stwardniałeg luźnych kruchów betnu raz warstwy pwstałeg szkliwa cementweg bezpśredni przed ułżeniem świeżej warstwy masy betnwej bfite zwilżenia pwierzchni płączenia i narzucenia kilkumilimetrwej warstwy zaprawy cementwe stsunku zbliżnym d zaprawy w betnie wyknywanym, alb też narzucenie cienkie warstwy zaczynu cementweg. Jeżeli nastąpiła przerwa w betnie zagęszcznym przez wibrwanie, wówczas wznwienie betnwania z zagęszczaniem betnu przez wibrwanie nie mże dbywać się później niż w ciągu 3 gdzin lub p całkwitym stwardnieniu betnu. Jeżeli temperatura pwietrza jest wyższa niż 20 C, t czas trwania przerwy nie pwinien przekraczać 2 gdzin. P wznwieniu betnwania należy unikać dtykania wibratrem deskwania, zbrjenia i uprzedni ułżneg betnu. Nawilgacanie betnu: Ułżny betn należy utrzymywać w stałej wilgtnści przez kres c najmniej 7 dni przy stswaniu cementów prtlandzkich Planie betnu nrmalnie twardniejąceg wdą należy rzpczynać p 24 gdzinach d chwili ułżenia Prwadzenie rbót w niskich temperaturach: betny narażne na bezpśrednie działanie wilgci i mrzu pwinny przy bniżeniu się ich temperatury pniżej -1 C wykazywać wytrzymałść na ściskanie równą c najmniej 80kG/cm2 przy -c/w >1,8 i 100 kg/cm2 przy -c/w <1,8 betny chrnine przed zawilgceniem w czasie działania mrzu pwinny w chwili, gdy temperatura ich spada pniżej -1 C dznaczać się takim stpniem stwardnienia, jaki uzyskuje się p upływie jednej dby w temperaturze +18 C Obciążenie śwież zabetnwanych knstrukcji przez ludzi, śrdki transprtu i deskwanie dpuszcza się p siągnięciu przez betn wytrzymałści na ściskanie c najmniej 1,5 MPa pd warunkiem, że
dkształcenie nie spwduje pwstania rys i uszkdzeń w niedjrzałym betnie. Nie należy krzystać ze śwież zabetnwanych strpów i schdów c najmniej w ciągu 36 gdzin d chwili ich betnwania, przy czym kres ten przy twardnieniu betnu w temperaturze pniżej 10 C pwinien ulec dpwiedniemu przedłużeniu. Użytkwanie śwież zabetnwanych knstrukcji d celów kmunikacyjnych mże być stswane pd warunkiem spełnienia wymagań wyżej pdanych raz ułżenia kładek lub trów z desek grubści c najmniej 36mm. 6 Kntrla jakści rbót 6.1. Ogólne wymagania dtyczące wyknania rbót pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 6. 6.2. Wymagania szczegółwe Badania w czasie prwadzenia Rbót plegają na sprawdzaniu przez Inżyniera na bieżąc, w miarę pstępu Rbót, jakści używanych przez Wyknawcę materiałów i zgdnści wyknywanych Rbót z Dkumentacją Prjektwą i wymaganiami ST. W szczególnści bejmują: badanie dstaw materiałów, sprawdzanie dkumentów dpuszczenia materiałów d stswania, kntrlę prawidłwści wyknania Rbót kntrlę pprawnści i jakści wyknania, cenę estetyki wyknanych Rbót. Badania kntrlne betnu Dla kreślenia wytrzymałści betnu wbudwaneg w knstrukcję należy w trakcie betnwania pbierać próbki kntrlne w pstaci kstek sześciennych bku 15 cm w liczbie nie mniejszej niż: 1 próbka na 100 zarbów, 1 próbka na 50 m3 betnu, 3 próbki na dbę, 6 próbek na partię betnu. Próbki pbiera się lsw p jednej, równmiernie w kresie betnwania, a następnie przechwuje się, przygtwuje i bada w kresie 28 dni zgdnie z nrmą PN-B-06250. Jeżeli próbki pbrane i badane jak wyżej wykażą wytrzymałść niższą d przewidzianej dla danej klasy betnu, należy przeprwadzić badania próbek wyciętych z knstrukcji. Jeżeli wyniki tych badań będą pzytywne, t betn należy uznać za dpwiadający wymaganej klasie betnu. W przypadku niespełnienia warunków wytrzymałści betnu na ściskanie p 28 dniach djrzewania, dpuszcza się w uzasadninych przypadkach, za zgdą Inspektra nadzru, spełnienie teg warunku w kresie późniejszym, lecz nie dłuższym niż 90 dni. Dpuszcza się pbieranie ddatkwych próbek i badanie wytrzymałści betnu na ściskanie w kresie krótszym niż d 28 dni. Dla kreślenia nasiąkliwści betnu należy pbrać przy stanwisku betnwania c najmniej jeden raz w kresie betnwania biektu raz każdrazw przy zmianie składników betnu, spsbu układania i zagęszczania p 3 próbki kształcie regularnym lub p 5 próbek kształcie nieregularnym, zgdnie z nrmą PN-B-06250. Próbki trzeba przechwywać w warunkach labratryjnych i badać w kresie 28 dni zgdnie z nrmą PN- B-06250. Nasiąkliwść zaleca się również badać na próbkach wyciętych z knstrukcji. Dla kreślenia mrzdprnści betnu należy pbrać przy stanwisku betnwania c najmniej jeden raz w kresie betnwania biektu raz każdrazw przy zmianie składników i spsbu wyknywania betnu p 12 próbek regularnych minimalnym wymiarze bku lub średnicy próbki 100 mm. Próbki należy przechwywać w warunkach labratryjnych i badać w kresie 90 dni zgdnie z nrmą PN-B-06250. Zaleca się badać mrzdprnść na próbkach wyciętych z knstrukcji. Przy stswaniu metdy przyśpiesznej wg nrmy PN-B-06250 liczba próbek reprezentujących daną partię betnu mże być zmniejszna d 6, a badanie należy przeprwadzić w kresie 28 dni. Wymagany stpień wdszczelnści sprawdza się, pbierając, c najmniej jeden raz w kresie betnwania biektu raz każdrazw przy zmianie składników i spsbu wyknywania betnu p 6 próbek
regularnych grubści nie większej niż 160 mm i minimalnym wymiarze bku lub średnicy 100 mm. Próbki przechwywać należy w warunkach labratryjnych i badać w kresie 28 dni wg nrmy PN-B- Dpuszcza się badanie wdszczelnści na próbkach wyciętych z knstrukcji. Na Wyknawcy spczywa bwiązek zapewnienia wyknania badań labratryjnych (przez własne labratria lub inne uprawnine) przewidzianych nrmą PN-B-06250, a także grmadzenie, przechwywanie i kazywanie Inspektrwi nadzru wszystkich wyników badań dtyczących jakści betnu i stswanych materiałów. Jeżeli betn pddany jest specjalnym zabiegm technlgicznym, należy pracwać plan kntrli jakści betnu dstswany d wymagań technlgii prdukcji. W planie kntrli pwinny być uwzględnine badania przewidziane aktualną nrmą i niniejszą ST raz ewentualnie inne, knieczne d ptwierdzenia prawidłwści zastswanych zabiegów technlgicznych. Badania pwinny bejmwać: badanie składników betnu, badanie mieszanki betnwej, badanie betnu. Zestawienie wymaganych badań wg PN-B-06250: Badania składnikó w betnu Rdzaj badania 1) Badanie cementu czasu wiązania- stałść - becnści grudek - wytrzymałści 2) Badanie kruszywa składu ziarnweg - kształtu ziaren zawartści pyłów zawartści zanieczyszczeń - wilgtnści Metda badania według PN-EN 196-3 PN-EN 196-6 PN-EN 196-1 PN-EN 933-1 PN-EN 933-3 PN-EN 933-9 PN-B-06714/12 PN-EN 1097-6 Termin lub częstść badania Bezpśredni przed użyciem każdej dstarczne] partii 3) Badanie wdy PN-B-32250 Przy rzpczęciu rbót i w przypadku zanieczyszczenia 4) Badanie ddatków i dmieszek PN-B- 06240 i Aprbata Techniczna Badanie mieszanki betnwej Urabialnść PN-B-06250 Przy rzpczęciu rbót Knsystencja Przy prjektwaniu recepty i 2 razy na zmianę rbczą Zawartść pwietrza Badanie betnu 1) Wytrzymałść na ściskanie na \ próbkach P ustaleniu recepty i p wyknaniu każdej partii betnu
2) Wytrzymałść na ściskanie - badania nieniszczące PN-B- 06261 PN- B-06262 W przypadkach technicznie uzasadninych 3) Nasiąkliwść PN-B-06250 P ustaleniu recepty, 3 razy w kresie wyknywania knstrukcji i raz na 5000 m 4) Mrzdprnść 5) Przepuszczalnść wdy Tlerancja wyknania Wymagania gólne Rzróżnia się tlerancje nrmalne klasy NI i N2 raz specjalne. Klasę tlerancji N2 zaleca się w przypadku wyknywania elementów szczególnie isttnych z punktu widzenia niezawdnści knstrukcji pważnych knsekwencjach jej zniszczenia raz knstrukcji charakterze mnumentalnym. Ustalenia prjektwe pwinny kreślać wszelkie wymagania dtyczące tlerancji specjalnych z pdaniem: zmian wartści dchyleń dpuszczalnych pdanych w niniejszym rzdziale, innych typów dchyleń, które pwinny być ddatkw kntrlwane, pza wartściami pdanymi w nrmie, łącznie z kreślnymi parametrami i wartściami dpuszczalnymi, specjalnych tlerancji w dniesieniu d wszystkich lub szczególnych elementów knstrukcji. Dkładnść pmiarów dchyłek gemetrycznych pwinna być kreślna w ustaleniach prjektwych. Odchylenia pzime usytuwania pdpór i elementów pwinny być mierzne w stsunku d si pdłużnych i pprzecznych snwy gedezyjnej pkrywających się z siami ścian lub słupów. Odchylenia pzime wzdłuż wyskści budynku pwinny przyjmwać wartści różnimienne w stsunku d układu rzeczywisteg. W przypadku stwierdzenia dchyleń charakterze systematycznym należy pdjąć działania krygujące. Obmiar rbót Ogólne wymagania dtyczące wyknania rbót pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 7. Obmiar Rbót plega na kreśleniu faktyczneg zakresu wyknanych Rbót raz pdaniu rzeczywistych ilści użytych materiałów. Obmiar Rbót bejmuje Rbty bjęte umwą raz ewentualne ddatkwe Rbty i nieprzewidziane, których kniecznść wyknania uzgdnine będzie w trakcie trwania Rbót, pmiędzy Wyknawcą, a Inspektrem Nadzru. Jednstka i zasady bmiarwania: Jednstką bmiaru jest jednstka miary pdana w przedmiarze rbót dla danej pzycji ksztryswej. Odbiór rbót Ogólne wymagania dtyczące wyknania rbót pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 8. Na pdstawie wyników badań należy sprządzić prtkóły dbiru rbót kńcwych. Jeżeli wszystkie badania dały wyniki ddatnie, wyknane rbty należy uznać za zgdne z wymaganiami. Jeżeli chć jedn badanie dał wynik ujemny, wyknane rbty należy uznać za niezgdne z wymaganiami nrm i kntraktu. W takiej sytuacji wyknawca bwiązany jest dprwadzić rbty d zgdnści z nrmą i przedstawić je d pnwneg dbiru.
Odbirm pdlegają: dstarczana na plac budwy gtwa mieszanka betnwa, deskwania i rusztwania zbrjenie betn wyknanych elementów D dbiru kńcweg Wyknawca przedstawi Inżynierwi dkumenty kreślające parametry zastswanych materiałów d wytwrzenia betnu, cechy fizyczne i mechaniczne wbudwaneg betnu raz perat z pmiarów gemetrycznych wyknanych elementów. 9. Pdstawa płatnści 9.1. Ogólne ustalenia dtyczące pdstawy płatnści pdan w ST B-00.00.00 (kd 45000000-01) Wymagania gólne" pkt 9. 9.2. Płatnść na zasadach bwiązujących w kntrakcie i harmngramie rzeczw-finanswym kreślnym w umwie. 9.3. Przyjęte pzycje ksztiyswe bejmują wszelkie rbty niezbędne d wyknania, w celu siągnięcia zakładanej Kntraktem jakści daneg elementu raz w celu siągnięcia zakładanej Kntraktem krzyści, uwzględniając wszelkie rbty wynikające z wiedzy technicznej raz technlgii. Przyjęte ceny rbót bejmują: > wszelkie rbty pmiarwe i rbty przygtwawcze, > dstarczenie materiałów na miejsce wbudwania, > uzyskanie wszelkich niezbędnych uzgdnień z jednstkami urzędwymi, > ułżenie lub wbudwanie materiałów zgdnie z technlgią prducenta, nrmami, wiedzą techniczną i sztuką budwlaną, > mntaż wszelkieg rdzaju wypsażenia, wynikająceg ze sztuki budwlanej, kniecznści prawidłweg funkcjnwania i przepisów bhp i p.pż., > wykrzystanie d prac specjalistyczneg sprzętu wraz z niezbędnym asrtymentem, wynikającym z technlgii, zabezpieczenie materiałów przed działaniem agresywnych dla materiałów czynników występujących w przyrdzie, > wyknanie niezbędnych prób zgdnie z wymaganiami prducenta, nrmami i przepisami prawa budwlaneg, > wyknanie rzruchów mechanicznych i technlgicznych raz uzyskanie wymaganeg Kntraktem i przepisami szczegółwymi prawa budwlaneg efektu, > wyknanie bmiaru rbót przez uprawnine służby i sby > zabezpieczenie placu budwy raz rbty twarzyszące wynikające z przepisów bhp i p.pż, > inne wynikające z technlgii i sztuki budwlanej raz wynikające z kniecznści prawidłweg i bezpieczneg działania całeg systemu. 10. Zbiór nrm i przepisów PN-87/B-01100 Kruszywa mineralne. Kruszywa skalne. Pdział, nazwy t kreślenia, PN-EN 196-1,2,3,5,6,7, 21 Cement. Metdy badań, PN-86/B-04320 Cement. Odbircza statystyczna kntrla jakści. PN-90/B-06240 Dmieszki d betnu. Metdy badań efektów ddziaływania dmieszek na betn, PN-88/B-06250 Betn zwykły. PN-63/B-06251 Rbty betnwe i żelbetwe. Wymagania techniczne, PN-74/B-06261 Nieniszczące badania knstrukcji z betnu. Metda ultradźwiękwa badania wytrzymałści betnu na Ściskanie, PN-74/B-06262 Nieniszczące badania knstrukcji z betnu. Metda sklermetryczna badania wytrzymałści na ściskanie za pmcą młtka Schmidta typu N. PN-86/B-06712 Kruszywa mineralne d betnu. PN-B-19701:1997 Cement. Cement pwszechneg użytku. Skład, wymagania i cena zgdnści, PN-88/B-32250 Materiały budwlane. Wda d betnu I zapraw PN-92/D-95017 Surwiec drzewny. Drewn wielkwymiarwe iglaste. Wspólne wymagania i badania. PN-75/D-96000 Tarcica iglasta gólneg przeznaczenia, PN-72/D-96002 Tarcica liściasta gólneg przeznaczenia, BN-66/7113-10 Sklejka szalunkwa.
BN-86/7122-11/21 Płyty pilśniwe. Płyty twarde zwykłe. Wymagania. BN-7079082-01 Rusztwania drewniane budwlane. Wytyczne gólne prjektwania i wyknania. Wymagania wyknawcze i badania przy dbirze wg wytycznych prducenta, raz inne bwiązujące PN (EN-PN) lub dpwiednie nrmy krajów UE lub beneficjentów Prgramu ISPA w zakresie przyjętym przez plskie prawdawstw.