Zasady realizacji procesu dyplomowania na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej 1 Uwagi ogólne 1. Ogólne wymagania dotyczące procesu dyplomowania zawarte są w odpowiednich dokumentach i wytycznych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Państwowej Komisji Akredytacyjnej oraz w Regulaminie Studiów Akademii Techniczno- Humanistycznej w Bielsku-Białej w paragrafach 33-40 oraz w załączniku nr 7.7 Zasady dyplomowania na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku kierunek Inżynieria Środowiska Raportu samooceny z dn. 14.09.2007 r. Celem niniejszych Zasad realizacji procesu dyplomowania na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku jest doprecyzowanie uregulowań mających na celu podniesienie poziomu prac dyplomowych kończących studia inżynierskie i prac dyplomowych kończących studia magisterskie. 2. Zasady realizacji procesu dyplomowania na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku Akademii Techniczno-Humanistycznej określają sposób: - wyboru promotora pracy dyplomowej, - organizacji seminarium dyplomowego, - ustalenia tematu pracy dyplomowej, - realizacji i oceny pracy dyplomowej wraz z wymaganiami formalnymi, - przeprowadzania egzaminu dyplomowego, na poziomie kształcenia I i II stopnia w ramach studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. 3. W zależności od rodzaju studiów realizowane prace mają charakter pracy dyplomowej inżynierskiej lub magisterskiej. Praca inżynierska powinna mieć charakter praktyczny, przeglądowy i wymaga samodzielnego rozwiązania problemu inżynierskiego (technicznego) w zakresie wiedzy zdobytej w czasie studiów. Praca magisterska powinna mieć charakter praktyczny (oceniający, projektowy) badawczy lub przeglądowy, obejmujący określony fragment wiedzy oraz powinna wykazać umiejętności studenta do formułowania problemu i rozwiązania go metodami naukowymi. 4. Za zapewnienie właściwej jakości procesu dyplomowania odpowiada Kierownik Zakładu. 1
5. Szczegółowe terminy realizacji procesu dyplomowania w danym roku akademickim ogłaszane są przez Dziekana. 6. Kariery zawodowe absolwentów ATH są śledzone zgodnie z procedurą zamieszczoną w Zarządzeniu Nr 601/2012/2013 Rektora Akademii Techniczno-Humanistycznej z dnia 13 grudnia 2012 roku. 2 Promotor pracy dyplomowej 1. Pracę dyplomową student wykonuje pod opieką nauczyciela akademickiego, zwanego dalej promotorem. 2. Liczba prac dyplomowych prowadzonych przez nauczyciela akademickiego nie posiadającego stopnia doktora habilitowanego w danym roku akademickim nie może być większa niż 12. W przypadkach losowych Dziekan, na wniosek Kierownika Zakładu, może zwiększyć ten limit. 3. Zadaniem promotora pracy jest ukierunkowanie sposobu myślenia dyplomanta i pomoc we wszystkich kluczowych momentach realizacji pracy, w tym obowiązek sprawdzenia spełnienia wymogów formalnych i merytorycznych. 4. W przypadku, gdy tematyka pracy ma charakter interdyscyplinarny, dotyczy rozwiązania problemu praktycznego, a także z innych istotnych powodów studentowi może zostać dodatkowo przydzielony opiekun. 5. Studenci dokonują wyboru tematyki pracy i promotora w ramach realizowanej specjalności. 6. O zmianie promotora zatwierdzonej pracy dyplomowej decyduje Dziekan. Zmiana ta wymaga pisemnej zgody dotychczasowego i przyszłego promotora pracy. 3 Seminarium dyplomowe 1. Za organizację seminarium dyplomowego, usytuowanie pracy dyplomowej w aktualnej tematyce specjalności, odpowiada Opiekun kierunku. 2. Liczba uczestników seminarium dyplomowego nie powinna przekroczyć 15 do 30. 3. Celem seminarium jest przygotowanie studenta do samodzielnego napisania pracy dyplomowej, pomoc w wyborze literatury przedmiotu, określeniu celów i zakresu pracy, konstruowaniu własnej koncepcji badawczej, analizie wyników badań, opracowywaniu wniosków badań. 2
4. Warunki zaliczania seminariów dyplomowych określone są w sylabusach (opisach modułów kształcenia) dla poszczególnych kierunków i form studiów. 4 Temat pracy dyplomowej 1. Temat pracy dyplomowej i jej promotora zatwierdza Dziekan po zasięgnięciu opinii Rady Wydziału. 2. Temat pracy dyplomowej jest ustalany wspólnie przez promotora i studenta powinien być ustalony nie później niż na początku semestru poprzedzającego semestr dyplomowy. Temat pracy dyplomowej studenta powinien być związany z kierunkiem studiów i specjalnością, jak również uwzględniać poziom i profil studiów. Przy definiowaniu tematu pracy dyplomowej powinny być brane pod uwagę zainteresowania naukowe studenta. 3. Zmiana tematu pracy dyplomowej wymaga zgody promotora i zatwierdzenia przez Dziekana. 4. Student otrzymuje od promotora kartę wydania tematu pracy dyplomowej, której oryginał składa do dziekanatu w terminie 14 dni od otrzymania (załącznik nr 1). 5 Realizacja i ocena pracy dyplomowej oraz wymagania formalne 1. Temat i treść pracy muszą być zgodne z kierunkiem studiów i specjalnością oraz korespondować z sylwetką absolwenta. 2. Praca dyplomowa może mieć charakter: a) opisowy (teoretyczny), b) doświadczalny. 3. W pracy konieczna jest dbałość o: a) rzetelność zamieszczonych danych, b) przejrzystość wykonanych obliczeń, c) zdefiniowanie pojęć, d) jednoznaczne odróżnienie badań i wnioskowania własnego od cudzego, e) właściwe wykorzystanie źródeł literaturowych, f) poprawność językową i stylistyczną tekstu. 4. Wkład własny autora pracy powinien polegać na: 3
a) umiejętnym stosowaniu odpowiednich metod badawczych, dostosowanych do charakteru i tematyki pracy, b) właściwym doborze naukowej literatury dotyczącej przedmiotu badań oraz innych źródeł w zakresie opisywanego problemu, c) umiejętności logicznej argumentacji i prawidłowego formułowania wniosków. 5. Praca powinna zawierać: a) prezentację stanu wiedzy w zakresie obejmującym temat pracy oraz charakterystykę obiektu, którego praca dotyczy, b) określenie problemu i przedstawienie celu pracy oraz metod jego osiągnięcia, c) zastosowanie określonych metod badawczych i procedur projektowych, d) przedstawienie wyników i ich analizę, e) uwagi i wnioski końcowe, w tym samoocenę pracy, f) bibliografię zawierającą literaturę odpowiednią do realizowanej w pracy problematyki. 6. Struktura, zakres pracy dyplomowej i wymagania edytorskie są ustalane z promotorem pracy (załączniki nr 2-3). 7. Praca dyplomowa powinna obejmować następujące części: a) stronę tytułową przygotowaną zgodnie ze wzorem (załącznik nr 2), b) spis treści, c) wstęp, cel i zakres pracy, d) część teoretyczna pracy, e) część praktyczna pracy - metodyka badań, przedmiot badań, omówienie wyników, f) podsumowanie, wnioski, g) spis literatury (jednolity sposób cytowania), h) spis tabel, spis rysunków i wykresów, aneksy, załączniki. 8. Praca powinna być przygotowana w formacie A4 do wydruku dwustronnego (marginesy lustrzane); marginesy strony: górny: 2,5 dolny: 2,5 prawy: 2,5 lewy: 3,0 (na oprawę). 9. W pracy należy stosować czcionkę 12, typu Times New Roman, odstęp między wierszami 1,5 wiersza. 10. Akapity konsekwentnie w całej pracy - pierwszy wiersz wcięcie specjalne 1 cm; akapity nie powinny być jednozdaniowe. 11. Tabele, schematy, rysunki, wykresy należy numerować w kolejności. 12. Tytuły główne należy pisać dużą literą, pogrubioną czcionką wielkości 14 pkt. Rozdział należy rozpoczynać na nowej stronie. 4
13. Podrozdziały należy pisać małymi literami pogrubioną czcionką wielkości 14 pkt. 14. Tytuły tabel oraz podpisy pod rysunkami należy pisać czcionką 11 pkt. 15. Tytuły rozdziałów, podrozdziałów, podpisy pod rysunkami, tytuły tabel nie powinny kończyć się kropką. 16. Praca powinna być pisana w formie bezosobowej (np.: w pracy przedstawiono, przedstawia się itp.). 17. Numeracja stron pracy zaczyna się od strony tytułowej, numeru strony nie podaje się na stronie tytułowej. 18. Należy stosować wyrównanie tekstu obustronne (wyjustowanie). 19. Praca nie może nosić cech plagiatu. 20. Praca dyplomowa przyjmowana jest przez promotora. 21. Pracę dyplomową, w dwóch egzemplarzach w miękkiej oprawie, drukowanych dwustronnie należy składać w dziekanacie. Jeden egzemplarz oraz oświadczenie o samodzielności wykonania pracy (załącznik 3) jest przeznaczony do archiwum i dla recenzenta do sporządzenia recenzji, drugi egzemplarz pracy jest przeznaczony dla promotora. Strona tytułowa jednego z egzemplarzy pracy dyplomowej musi posiadać adnotację promotora: Praca została przyjęta do obrony, na recenzenta proponuję (data oraz podpis). Do egzemplarza przeznaczonego do archiwum należy dołączyć płytę CD lub DVD z pracą w formie elektronicznej w formacie pliku.doc,.docx. 22. Recenzje przygotowuje się zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4 do niniejszego Regulaminu. 23. Zasady oceny pracy dyplomowej określa Regulamin studiów, przy czym w przypadku oceny pracy magisterskiej przynajmniej jeden z oceniających pracę powinien mieć tytuł naukowy, stopień naukowy doktora habilitowanego lub być pracownikiem zatrudnionym na stanowisku profesora nadzwyczajnego. 24. Dziekan podejmuje decyzję o dopuszczeniu studenta do egzaminu dyplomowego, jeżeli zostaną skompletowane i złożone w dziekanacie wszystkie niezbędne do obrony pracy dyplomowej dokumenty oraz warunki dopuszczenia do obrony zawarte w 38. 25. Skompletowane dokumenty muszą być złożone w dziekanacie co najmniej 14 dni przed planowanym terminem obrony. Niezłożenie wszystkich wymaganych dokumentów w wyznaczonym terminie skutkuje niedopuszczeniem do egzaminu dyplomowego. 5
6 Egzamin dyplomowy 1. Zasady powołania oraz skład komisji egzaminu dyplomowego określa 37-40 Regulaminu studiów. 2. Komisja egzaminacyjna składa się z minimum 3 osób. 3. Funkcji przewodniczącego Komisji Egzaminu Dyplomowego nie może pełnić promotor ani recenzent pracy dyplomowej. 4. Przewodniczącym Komisji Egzaminacyjnej jest nauczyciel akademicki posiadający co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego, będący pełnomocnikiem Dziekana ds. dyplomowania na odpowiednim kierunku studiów na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku. 5. Terminy egzaminów dyplomowych ustala i podaje do publicznej wiadomości Dziekan na początku roku dyplomowania. 6. Egzamin dyplomowy jest egzaminem ustnym, z którego sporządza się protokół (załącznik nr 5). 7. Podczas egzaminu dyplomant prezentuje cel, zakres i wyniki realizacji pracy dyplomowej oraz udziela odpowiedzi na pytania, które obejmują co najmniej: a) 1 pytanie o charakterze ogólnym kierunkowym, b) 1 pytanie o charakterze specjalnościowym, c) 1 pytanie o charakterze problemowym, nawiązujące do tematyki przedstawionej pracy dyplomowej. 8. Zgodnie z Regulaminem Studiów zakres obszarów tematycznych na egzamin dyplomowy ustala Rada Wydziału na wniosek opiekunów kierunków i specjalności. 9. Ocena z egzaminu dyplomowego, a także ostateczny wynik ukończenia studiów ustalany jest zgodnie z 39 Regulaminu Studiów w Akademii Techniczno-Humanistycznej. 10. Zasady realizacji prac dyplomowych na Wydziale Nauk o Materiałach i Środowisku zostaną zamieszczone na tablicy ogłoszeń oraz na stronie internetowej Dziekanatu Wydziału: http://www.wnomis.ath.bielsko.pl/index.php?poz=22 6
7. Przepisy końcowe 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym regulaminie decydują organy Akademii Techniczno-Humanistycznej odpowiednio do ich kompetencji. 2. Studentowi przysługuje prawo odwołania się do Dziekana i Rektora we wszystkich sprawach objętych regulaminem. 3. Regulamin wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez Radę Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku. 7
Załącznik 1 AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA W BIELSKU-BIAŁEJ Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku Karta wydania tematu pracy dyplomowej Adnotacje Dziekanatu:..... (podpis pracownika) Studia: stacjonarne / niestacjonarne*) Kierunek: Inżynieria Środowiska / Ochrona Środowiska / Włókiennictwo / Budownictwo*) Temat pracy dyplomowej inżynierskiej / magisterskiej *)... otrzymuje Student(ka)... 1. Opiekun kierunku:.. 2. Praca realizowana w Zakładzie..... 3. Promotor pracy:... Data wydania tematu pracy:... *) niepotrzebne skreślić 8
Załącznik 2 WYDZIAŁ NAUK O MATERIAŁACH I ŚRODOWISKU KIERUNEK: Nazwa kierunku SPECJALNOŚĆ: Nazwa specjalności AUTOR nr albumu:.. Praca inżynierska / magisterska TYTUŁ PRACY Promotor:.. Bielsko-Biała... r. 9
Załącznik 3 Bielsko-Biała, dnia...20... r.... (nazwisko i imię)... (kierunek studiów)... (specjalność)... (forma studiów stacjonarne/niestacjonarne) O Ś W I A D C Z E N I E Oświadczam, że złożona praca końcowa pt.... została napisana przeze mnie samodzielnie. Równocześnie informuję, że praca nie narusza praw autorskich osób trzecich w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. nr 24/1994, poz.83). Praca nie zawiera informacji i danych uzyskanych w sposób nielegalny i nie była wcześniej przedmiotem innych procedur związanych z uzyskaniem dyplomów zawodowych wyższych uczelni.... (podpis studenta/studentki) 10
Załącznik 4... pieczęć służbowa szkoły Bielsko-Biała, dnia. Pan (promotor/recenzent) Proszę Panią/Pana o ocenę załączonej pracy dyplomowej inżynierskiej / magisterskiej studenta... Egzamin dyplomowy przewiduję w dniu Ocena pracy dyplomowej DZIEKAN Tytuł pracy...... Imię i nazwisko... Nr albumu... Nazwisko Promotora... Instytut (Katedra)... 1.Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule... 2. Ocena układu pracy, struktury, podziału, treści, kolejności rozdziałów, kompletności tez itp. 3. Merytoryczna ocena pracy:... 11
4. Inne uwagi... 5. Czy i w jakim zakresie praca stanowi nowe ujęcie problemu... 6. Charakterystyka doboru i wykorzystania źródeł... 7. Ocena formalnej strony pracy (poprawność języka, opanowanie techniki pisania pracy, spis rzeczy, odsyłacze)... 8. Sposób wykorzystania pracy (publikacja, udostępnienie instytucjom, materiał źródłowy)... 9. Pracę oceniam jako......... data podpis 12
Załącznik nr 5 Akademia Techniczno - Humanistyczna Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku ul. Willowa 2 43-309 Bielsko-Biała P R O T O K Ó Ł egzaminu dyplomowego inżynierskiego/magisterskiego z dnia r. Pani/Pan. Urodzona/y dnia Student(ka) kierunek. studia. imię ojca miejsce urodzenia.. numer albumu rok immatrykulacji. specjalność. zdawała egzamin dyplomowy inżynierski/magisterski w dniu przed Komisją Egzaminacyjną w składzie: Przewodniczący:.. Promotor:.. Recenzent/ci: Inni członkowie komisji: Temat pracy dyplomowej: zadane pytania...... ocena odpowiedzi:.............................. Biorąc pod uwagę w/w oceny z odpowiedzi Komisja uznała, że Pani/Pan. złożyła egzamin dyplomowy.. z wynikiem... Uwzględniając średnią ocen z całego okresu studiów. ocenę pracy dyplomowej oraz wynik egzaminu dyplomowego, Komisja ustaliła ocenę końcową studiów: 1/2 x... + 1/4 x... + 1/4 x... =... i postanowiła nadać tytuł z ostatecznym wynikiem:... podpisy Członków Komisji podpis Przewodniczącego Komisji............... 13