LABRATRIUM MATERIAŁY CERAMICZNE Ćwiczenie 1 Nasiąkliwość oraz oznaczanie zawartości wilgoci w materiałach ceramicznych WPRWADZENIE W technologii ceramiki szlachetnej do formowania większości wyrobów ceramicznych wykorzystuje się układy zawierające, obok składników mas, wodę w charakterze plastyfikatora. W zależności od ilości wprowadzanej wody, układy te mają różną konsystencję: od gęstw płynących pod własnym ciężarem, przez masy plastyczne deformujące się pod wpływem przyłożonego obciążenia, po masy półsuche do prasowania pod ciśnieniem. Woda dodawana do mas ceramicznych oraz zawarta w niektórych surowcach zostaje z kolei usunięta w procesie suszenia. Suszenie, polegające na usunięciu tej wody jest jedną z najważniejszych, obok wypalania, operacji technologii ceramicznej, zwłaszcza gdy dotyczy ono wyrobów formowanych z mas plastycznych i odlewniczych. Z drugiej strony problemem ceramicznych materiałów konstrukcyjnych jest ich nasiąkliwość. Zjawisko zwane podciąganiem kapilarnym powoduje nasiąkanie ceramiki, jest ono powszechne w starych budynkach, szczególnie gdy nie występuje pozioma izolacja przeciwwilgociowa. Widocznym skutkiem jest występująca wilgoć w dolnych partiach muru, czasami nawet do 1,5 m wysokości. W przypadku silnych zawilgoceń występują widoczne wysolenia, szczególnie w górnej części pasa wilgoci. Wysolenia te mają charakter higroskopijny i mogą powodować absorpcję wody bezpośrednio z otoczenia TERETYCZNE ASPEKTY PRCESU SUSZENIA Rodzaje wody w materiałach ceramicznych Wyróżnia się kilka rodzajów wody zawartej w surowcach i masach ceramicznych: wodę chemicznie związaną oraz wodę, która składa się na wilgotność materiału. Woda chemicznie związana, wbudowana w sieć przestrzenną minerałów (przede wszystkim ilastych), wchodzi w skład związków w ściśle określonym stosunku stechiometrycznym. Usunięcie tej wody powoduje zniszczenie pierwotnej struktury związku chemicznego (minerału) i jest możliwe dopiero w wyższej temperaturze (na ogół > 450 C). Stąd też woda chemicznie związana nie jest brana pod uwagę, jeśli chodzi o suszenie. Woda zawarta w surowcach i masach ceramicznych, która stanowi wilgotność materiału i zostaje usunięta w procesie suszenia, dzieli się na: a) wodę wolną, do której zalicza się a. wodę swobodną, oddzielającą odsunięte od siebie ziarna, b. wodę kapilarną, która wypełnia szczeliny między ziarnami materiału wodę mikrokapilar < 10-5 cm wodę makrokapilar > 10-5 cm b) wodę związaną, w skład której wchodzi a. woda adsorpcyjna, która jest zaadsorbowana na powierzchni materiału b. woda wewnątrzkrystaliczna (międzypakietowa montmorylonitów, wermikulitów, hydrargilitu); woda ta wchodzi w sposób uporządkowany między pakiety minerału można ją usunąć przez powolne ogrzewanie.
Suszenie, które ma na celu odprowadzenie wody z wyrobów, prowadzi się przy takim ciśnieniu i temperaturze, aby woda nie osiągała punktu wrzenia. W trakcie suszenia najpierw oddawana jest woda wolna, wypełniająca pory i przestrzenie międzyziarnowe, a następnie woda związana z minerałami ilastymi, sukcesywnie według wzrastającej siły wiązania ich z powierzchnią. TERETYCZNE ASPEKTY NASIĄKLIWŚCI Fizyczne wyjaśnienie zjawiska Większość materiałów budowlanych to materiały porowate charakteryzujące się siecią naczyń włosowatych (kapilar), które mogą podciągać wodę. Naczynia włosowate obecne w cegle, zaprawie i niektórych kamieniach naturalnych powodują podciąganie wody w wewnętrznych strukturach tych materiałów w przypadku ich kontaktu z wilgotnym podłożem. Ten proces podciągania wody jest określany jako "kapilarność. Wysokość podciągania kapilarnego jest zależna do kąta zwilżania (rodzaju cieczy) i średnicy kapilary (wielkości porów). Kiedy wielkość porów wynosi 0,1 mm woda może być podciągnięta do wysokości 14 cm, ale gdy wielkość porów spada do 0,01 mm podciąganie kapilarne może dojść do wysokości 1,4 m. Wielkości porów w cegłach i zaprawie mogą wynosić nawet 0,001 mm, istnieje więc duży potencjał występowania zjawiska podciągania kapilarnego w tego rodzaju materiałach. Pomimo tego, że podciąganie kapilarne jest głównym źródłem zawilgocenia ściany to dodatkowa wilgoć jest również wprowadzana do muru poprzez występujące w nim zasolenie. Jest to spowodowane higroskopijnością soli, która przez wiele lat była wprowadzana do struktury muru wraz z zanieczyszczoną wodą gruntową. Higroskopijne sole pozostają w murze podczas odparowywania wody, jednakże dalej pochłaniają one wilgoć z otoczenia. W Europie najczęściej występującymi rodzajami soli są: siarczany, azotany i chlorki metali alkalicznych. Precyzyjne proporcje tych soli zależą od minerałów zawartych w wodach gruntowych w danym regionie. Bariery przeciwwilgociowe Wprowadzenie do muru fizycznej bariery przeciwwilgociowej polega na przecięciu muru w warstwie kamienia/cegły lub w warstwie zaprawy i wprowadzeniu nieprzepuszczającej bariery (zazwyczaj jest to bariera metalowa lub z tworzywa sztucznego). Jeśli takie systemy są zainstalowane poprawnie, zapewniają one ciągłą i skuteczną barierę przeciwwilgociową. Jednakże ze względu na wysokie koszty instalacji oraz możliwości uszkodzenia konstrukcji, użycie tych metod nie jest tak rozpowszechnione w naprawach murów jak zastosowanie chemicznej przepony przeciwwilgociowej. Chemiczne bariery przeciwwilgociowe są w powszechnym użyciu od roku 1950. Ich skład i skuteczność są bardzo zróżnicowane, jednak najbardziej efektywne chemiczne systemy przeciwwilgociowe zapewniają ochronę porównywalną do ochrony przeciwwilgociowej powstałej przy wykorzystaniu bariery fizycznej, ale przy niższych kosztach instalacji. Tradycyjne chemiczne bariery przeciwwilgociowe to płyny, które są wstrzykiwane w otwory wywiercone w regularnych odstępach w płaszczyźnie poziomej wzdłuż murów. Aktywne składniki mogą zawierać silikony, stearyniany, lateks, wosk oraz związki krzemianowe w roztworach opartych na rozpuszczalniku lub wodzie.
Nasiąkliwość płytek ceramicznych Nasiąkliwość wodna to parametr służący do określenia porowatości materiału, im większa porowatość, tym większą ilość wody płytka jest w stanie wchłonąć. W zależności od nasiąkliwości klasyfikujemy płytki na odpowiednie grupy: - grupa I - płytki o nasiąkliwości poniżej 3% - przeznaczone są do wykładania ścian i podłóg wewnątrz i na zewnątrz budynków, mogą być stosowane zarówno w ujemnych jaki i w dodatnich temperaturach. - grupa II - płytki o nasiąkliwości od 3 do 10% - przeznaczone są do wykładania ścian oraz podłóg w pomieszczeniach sanitarnych, halach i na korytarzach. Mogą być, też stosowane na zewnątrz, jeśli są oznaczone jako płytki mrozoodporne. - grupa III płytki o nasiąkliwości powyżej 10% - nie są więc mrozoodporne i nie mogą być stosowane na zewnątrz. Charakteryzują się tym też, że mają małą odporność na uderzenia i małą wytrzymałość mechaniczną, dlatego nie powinno się ich układać na podłogach. Przeznaczone są tylko do stosowania na ścianach wewnątrz budynków. CEL ĆWICZENIA znaczenie zawartości wilgoci w wybranych surowcach ceramicznych: 1. metodą suszenia w suszarce, w temperaturze 110-120 C, 2. metodą spirytusową, obliczenie wilgotności względnej i bezwzględnej oraz porównanie wyników uzyskanych obiema metodami. Porównanie nasiąkliwości płytek, oraz sprawdzenie skuteczności środków hydrofobizujących. WYKNANIE ZNACZENIE WILGTNŚCI znaczenie wilgotności przeprowadza się w celu określenia zawartości wilgoci w surowcach i masach ceramicznych w stosunku do wilgotnego lub suchego materiału i podaje w % wag. Procentową zawartość wody w badanych materiałach ceramicznych można więc określić przez obliczenie wilgotności względnej W w lub wilgotności bezwzględnej W b według wzorów: mw ms mw ms W w = 100% W b = 100% m m w s gdzie: m w masa materiału wilgotnego [g]; m s masa materiału zupełnie suchego [g]. Poprzez ustalenie norm branżowych, w praktyce najczęściej oznacza się wilgotność względną surowców i masa ceramicznych, w stosunku do próbek wilgotnych, a więc jako wilgotność względną. Wilgotność względna określa procentowy udział wody w wilgotnym materiale. Natomiast wartość wilgotności bezwzględnej określa ilość części wagowych wody, jaka przypada na 100 części wag. materiału suchego. Drogą prostych przekształceń algebraicznych, z wartości W w można obliczyć wartość W b i na odwrót. W b 100 Ww = 100 W w W w 100W b = 100 + W b
Wilgotność zarobowa określa ilość wody w surowcu lub masie ceramicznej (w % wag.), przy której próbka jest plastyczna i zdolna do formowania wybraną metodą (np. przez odlewanie, prasowanie). 1. znaczanie wilgotności materiału o konsystencji stałej metodą suszenia W czystej i zważonej parowniczce umieszcza się ok. 5-10 g badanego materiału w postaci stałej, rozdrobnionego lub uformowanego. Dopuszczalna jest również kształtka gotowego wyrobu ceramicznego o masie 50-100 g. Próbki waży się na wadze analitycznej i suszy w suszarce w temp. 110-120 C, przez okres 45 min. Następnie, po wyjęciu z suszarki, próbki umieszcza się na 10 min. w eksykatorze i ponownie waży. Czynności te należy powtórzyć przynajmniej dwukrotnie. (W rzeczywistości suszenie powinno być kontynuowane aż do uzyskania tzw. stałej masy, z dokładnością do 0,05 g). 2. znaczanie wilgotności materiału metodą spirytusową Metoda ta polega na usunięciu wody z badanej próbki w trakcie spalania spirytusu wymieszanego z rozdrobnionym materiałem. Energia cieplna spalania spirytusu powoduje odparowanie wody zawartej w badanym materiale, która ulatnia się razem z produktami spalania etanolu. Do oznaczeń należy odważyć ok. 2-3 g rozdrobnionego surowca ceramicznego oraz 5-6 ml bezwodnego alkoholu etylowego lub spirytusu. znaczenie trwa ok. 15 min. i obarczone jest niewielkim błędem < 0,5 %. Zestawienie wyników: 1. L.p. Rodzaj próbki Masa próbki przed suszeniem [g] Masa próbki po suszeniu [g] po 45 po 90 po 135 min. min. min. Wilgotność względna [%] Wilgotność bezwzględna [%] 2. L.p. Rodzaj próbki Masa próbki przed suszeniem [g] Masa próbki po suszeniu [g] Wilgotność względna [%] Wilgotność bezwzględna [%] ZNACZENIE PDCIĄGANIA KAPILARNEG Podciąganie kapilarne można określić jako stosunek wysokości podciągnięcia wody do czasu w jakim to nastąpiło: k = h t cm min
Metoda oznaczania podciągania kapilarnego polega na częściowym zanurzeniu badanych materiałów w wodzie, a następnie określeniu wysokości na jaką została podciągnięta woda po danym czasie (15 min, 30 min, 60 min). Zestawienie wyników: L.p. Rodzaj próbki Wysokość [cm] Po 15 min Po 30 min Po 60 minutach Podciąganie Podciąganie Wysokość Wysokość kapilarne kapilarne [cm] [cm] [cm/min] [cm/min] Podciąganie kapilarne [cm/min] ZNACZENIE NASIĄKLIWŚCI Nasiąkliwość określamy jako stosunek różnicy masy materiału nasiąkniętego m n i materiału suchego m 0 do masy materiału suchego m 0 : n n mn m = m 0 0 100% Metoda oznaczania nasiąkliwości polega na całkowitym zanurzeniu zważonej próbki w wodzie na okres 15 minut. Następnie po uprzednim osuszeniu jej powierzchni papierowym ręcznikiem zważeniu próbki nasiąkniętej. Dodatkowo studenci sprawdzą efekt działania środków hydrofobizujących na nasiąkliwość badanego materiału. Zastosowane w ćwiczeniu środki hydrofobizujące: - REMSIL lakier do betonu na bazie dyspersji polimerów w wodzie: - nadaje powierzchniom bardziej intensywne i żywe barwy - odporny na działanie warunków atmosferycznych i promieniowanie UV - nie żółknie - widoczny efekt "mokrego" wyrobu - REMSIL HE lakier do betonu na bazie dyspersji polimerów w wodzie: - brak efektu "mokrego" wyrobu - poprawia odporność produktów betonowych na wpływ środowiska - odporny na działanie warunków atmosferycznych i promieniowanie UV - nie żółknie - uodparnia na działanie m.in. oleju, kawy, atramentu itp. - SILEX GLSS: - efekt błyszczącej mokrej powierzchni - odporny na UV oraz środki odladzające - powoduje wyraźne pogłebienie koloru - hydrofobizuje i wzmacnia podłoże - ułatwia czyszczenie zabezpieczonego podłoża - SILEX MATT: - efekt matowej mokrej powierzchni - odporny na UV oraz środki odladzające
- powoduje wyraźne pogłebienie koloru - hydrofobizuje i wzmacnia podłoże - ułatwia czyszczenie zabezpieczonego podłoża SPRAWZDANIE powinno zawierać: krótkie podstawy teoretyczne, opis wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem rodzaju próbek, obliczenia, obserwacje i wnioski.
LABRATRIUM MATERIAŁY CERAMICZNE Ćwiczenie 2 znaczanie odporności szkliw ceramicznych na nagle zmiany temperatury WPRWADZENIE Szkliwo ceramiczne to rodzaj szkła (bądź warstwa szkła i kryształów), które topi się na wyrobie w trakcie procesu wypalania, a w trakcie ochładzania zastyga i twardnieje, przybierając postać cienkiej, błyszczącej warstwy. Wyroby ceramiczne poddaje się szkliwieniu celem ochrony przed korozyjnym działaniem środowiska zewnętrznego (np. agresywnymi cieczami). becność szkliwa na wyrobie ma też wymiar estetyczny, ułatwia zmywanie powierzchni, a odpowiednio dobrane może nawet zwiększać wytrzymałość mechaniczną wyrobu. Ze względu od sposobu przygotowania dzielimy szkliwa na: - surowe - frytowane (topione) Reakcja szkliwo czerep (tworzywo) przebiega na ogół kilkuetapowo: 1. Penetracja szkliwa w pory czerepu 2. Dyfuzja składników szkliwa w głąb czerepu i przeciwnie skierowana dyfuzja składników czerepu do szkliwa 3. Rozpuszczanie czerepu w stopionym szkliwie 4. Krystalizacja nowych faz na granicy kontaktu szkliwo-czerep Wyróżnia się następujące typy warstw kontaktowych szkliwo czerep: ostra, wyraźna granica nierówna, postrzępiona bez krystalizacji (powstaje warstwa fazy szklistej o składzie odmiennym od składu warstwy szkliwa) na granicy kontaktu obecna nowo powstała faza krystaliczna. Badanie odporności na szoki termiczne wg Harkorta pozwala określić stan naprężeń mechanicznych (rozciągające lub ściskające) występujących pomiędzy szkliwem a tworzywem ceramicznym. Badana próbka podlega w trakcie przeprowadzonego testu naprężeniom cieplnym. Naprężenia powstające w trakcie badania w próbce lub wyrobie są wprost proporcjonalne do liniowego współczynnika rozszerzalności cieplnej α szkliwa i tworzywa i różnicy temperatur.
DEFINICJE i PJĘCIA Harys (z niem. Haarrisse) pęknięcia włoskowate szkliwa, których przyczyną powstawania jest niedopasowanie współczynników rozszerzalności cieplnej tworzywa (czerepu) i szkliwa, gdy α szkliwa > α tworzywa. Nawet i w tym przypadku jednak różnica wartości współczynników rozszerzalności cieplnej nie powinna przekraczać 10 %. Liniowy współczynnik rozszerzalności cieplnej (α) to względne wydłużenie materiału po ogrzaniu go o jeden stopień. Współczynnik rozszerzalności cieplnej szkliw wpływa w dużej mierze na właściwości użytkowe wyrobów. Szkliwo o odpowiednio dobranym współczynniku α może nawet zwiększyć odporność mechaniczną wyrobu. Wielkość α szkliw zależy od ich składu chemicznego, np.: Na 2, K 2 tlenkowe składniki szkliw zwiększające wsp. rozszerzalności cieplnej, Si 2, B 2 3, 2 3 składniki szkliw zmniejszające wsp. rozszerzalności cieplnej. CELEM ĆWICZENIA jest zbadanie odporności szkliwa ceramicznego na wstrząs termiczny. Skutkiem braku odporności na nagłe zmiany temperatury jest pojawienie się na powierzchniach szkliwionych wyrobów lub próbek, pęknięć włoskowatych zwanych harysem, ewentualnie odprysków szkliwa. SPSÓB WYKNANIA ĆWICZENIA Badanie przeprowadza się metodą Harkorta, która polega na wykonaniu następujących czynności: 1. Szkliwione wyroby (różne rodzaje płytek ceramicznych) umieścić w suszarce z regulacją temperatury, 2. Temperaturę w suszarce ustawić na 140 C, 3. Wlać wodę do dużego naczynia o takiej pojemności, aby po zanurzeniu próbek temperatura wody nie wzrosła więcej niż o 5 C; sprawdzić przy pomocy termometru temperaturę wody, która powinna wynosić 15 ±3 C, 4. Po osiągnięciu w suszarce nastawionej temperatury przetrzymywać próbki kolejne 20 minut, 5. Po 20 minutach wyjąć szybko próbki z suszarki i zanurzyć w pojemniku z wodą; obserwować powierzchnię wyrobów (!), 6. Po 5 minutach wyjąć próbki z wody, wytrzeć i przy pomocy pędzla pokryć roztworem barwnika całą szkliwioną powierzchnię, a następnie wytrzeć próbki. 7. Dokonać obserwacji badanej powierzchni próbki czy pojawiły się na niej pęknięcia włoskowate, odpryski, czy nie ma widocznych zmian. 8. Jeżeli powierzchnia szkliwa nie wykazuje pęknięć lub odprysków należy kolejno powtórzyć oznaczenie w temperaturze wyższej o 20 (160, 180, 200, 220, 240 C). Jeśli na powierzchni szkliwa pojawią się pęknięcia lub odpryski należy przerwać oznaczenie dla badanego materiału. 9. Jako wynik badania przyjmuje się temperaturę, przy której wystąpiły spękania szkliwa.
UWAGA: Zakres temperatur badania ustala przed rozpoczęciem pomiaru prowadzący. Ze względu na wysoką temperaturę próbek ogrzewanych w suszarce, należy zawsze stosować do ich wyciągania rękawice ochronne i/lub szczypce. PRACWANIE WYNIKÓW PMIARÓW Po zanotowaniu maksymalnej temperatury wygrzewania próbek, przy której nastąpiło spękanie szkliwa, należy określić prognozowaną trwałość szkliwa na podstawie tabeli przedstawionej poniżej. Pierwsze spękania obserwowane w temperaturze [ C] Przewidywana trwałość szkliwa (brak pęknięć) 120 kilka dni 140-150 3-4 miesiące 160 15 miesięcy 170-180 do 2,5 roku 190-200 powyżej 2,5 lat 220 i więcej trwałe SPRAWZDANIE powinno zawierać: krótkie podstawy teoretyczne, opis wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem rodzaju próbek, obserwacje i wnioski.
LABRATRIUM MATERIAŁY CERAMICZNE Ćwiczenie 3 Silikonowe kompozyty ceramizujące WPRWADZENIE Silikonowe kompozyty ceramizujące są materiałami typu dyspersyjnego składają się z fazy ciągłej (polimerowej) i rozproszonej (mineralnej). Kompozyty tego typu mają zapewniać podwyższoną odporność ogniową przewodom elektrycznym specjalnego przeznaczenia np. stosowanych w systemach zasilania zraszaczy przeciwpożarowych, podtrzymujących pracę wind oraz systemów łączności i systemów alarmowych, itp.), tj. takim, które muszą się charakteryzować możliwością działania w warunkach występowania pożaru nawet do ponad 2 godzin, tak aby możliwe było przeprowadzenie sprawnej akcji ratunkowej. W tym celu opracowane zostały materiały kompozytowe zdolne do wytworzenia ceramicznej bariery ochronnej, w wyniku działania ognia i/lub podwyższonej temperatury, zapewniającej nie tylko obniżenie palności przewodów, ale przede wszystkim zachowanie zadowalającej odporności mechanicznej oraz wysokiej tolerancji na szoki termiczne. Polimery siloksanowe dzięki odpowiedniej strukturze chemicznej łańcucha głównego [Si-] n charakteryzują się wysoką stabilnością termiczną (potrafią zachować swoje właściwości nawet do temp. 400 C). Ponadto, w wyniku ich termicznej destrukcji w obecności tlenu tworzy się amorficzny tlenek krzemu (Si 2 ) będący dobrym izolatorem. Jednak produkty rozkładu siloksanów nie zawierających dodatków tworzą kruchy spiek proszkowy o słabych właściwościach mechanicznych. Do wytworzenia fazy ceramicznej o zadowalających właściwościach niezbędne jest zastosowanie napełniaczy mineralnych oraz przede wszystkim szkliw, o relatywnie niskiej temperaturze mięknięcia, promujących proces powstawania adhezyjnych mostków fizycznych pomiędzy cząstkami stabilnej termicznie fazy rozproszonej kompozytu [Rys. 1-3].
Rys. 1 Schemat ilustrujący fizyczny mechanizm ceramizacji przebiegający z udziałem szkliwa o niskiej temperaturze mięknięcia (topnika). Rys. 2 Mechanizm spiekania napełniaczy mineralnych poprzez kondensację grup hydroksylowych zaproponowany przez Y. Xiong i in. [1]. Rys. 3 Mechanizm spiekania napełniaczy mineralnych rozproszonych w masie kauczuku silikonowego zaproponowany przez Y. Xiong i in. [1].
Ponadto dzięki zastosowaniu kauczuku silikonowego jako fazy ciągłej kompozytu, możliwe jest tworzenie nowych faz ceramicznych mogących uczestniczyć aktywnie w procesie ceramizacji [Rys. 4 i 5]. a) Ca() 2 Ca + H 2 (400 C) CaC 3 Ca + C 2 (>600 C) b) H H (wodorotlenek glinu) H + H 2 (190 C - 220 C) H H (bemit) + H 2 (220 C - 380 C) H (tlenek glinu) + H 2 (380 C - 800 C) Rys. 4 Etapy rozkładu termicznego napełniaczy: a) na bazie Ca, b) na bazie [2, 3]. PDMS CaC 3 Ca + Si 2 2 Ca + Si 2 Si 2 + cyklosiloksany (> 500 C) Ca + C 2 (> 600 C) CaSi 3 (Wollastonit) (800 C) Ca 2 Si 4 (Larnit) (800 C) Rys. 5 Reakcje towarzyszące degradacji kompozytów kauczuku silikonowego napełnionego CaC 3 [3].
PRZEBIEG ĆWICZENIA Ćwiczenie laboratoryjne polega na sporządzeniu dwóch kompozytów: 1) zawierającego szklisty topnik, 2) nie zawierającego topnika według składów podanych w Tabeli 1. W tym celu: do mikromieszarki laboratoryjnej wprowadza się odważone ilości składników (zgodnie ze składami z Tab. 1) i homogenizuje przez ok. 10 minut. Następnie, tak sporządzone mieszanki poddaje się wulkanizacji w stalowej formie, w prasie laboratoryjnej, celem wytworzenia próbek do badań; parametry wulkanizacji: 130 C, 5 minut. Zwulkanizowane próbki poddaje się powolnej ceramizacji w piecu muflowym; w tym celu należy umieścić próbki kompozytów w piecu muflowym, ustawić temperaturę pieca na 950 C i dopiero uruchomić grzałki; Próbki kompozytów po ceramizacji poddane będą analizie jakościowej przy użyciu stereoskopowego mikroskopu optycznego celem określenia zmian. Tab. 1 Skład mieszanki do sporządzenia kompozytu ceramizującego Ilość składnika w [g] Składniki Próbka 1 Próbka 2 Polsil 60 (50phr krzemionki) 30 30 Polsil 40 (22phr krzemionki) 12,2 12,2 szklisty topnik 9 kreda 12 12 nadtlenek 2,4 dichlorobenzoilu 0,8 0,8 SPRAWZDANIE powinno zawierać: o dokładny opis wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem rodzaju próbek i procesu ich wytwarzania, o obserwacje ocenę wizualną próbek przed i po procesie ceramizacji, o wnioski. LITERATURA [1] Y. Xiong, Q. Shen, F. Chen, G. Luo, K. Yu, L. Zhang: High strength retention and dimensional stability of silicone/alumina composite panel under fire Fire and Materials 2012, 36; 254-263 [2] Hancock M. w: Principal types of particulated fillers: particulate-filled polymer composites. 2 nd ed. Rothon R. ed., RAPRA Technology Ltd., UK 1995, 85-88. [3] Hermansson A., Hjertberg T., Sultan B-A., The flame retardant mechanism of polyolefins modified with chalk and silicone elastomer, Fire Mater. 2003, 27, 51-70.