IAAF INTERNATIONAL ASSOCIATION OF ATHLETICS FEDERATION MIĘDZYNARODOWE STOWARZYSZENIE FEDERACJI LEKKOATLETYCZNYCH S Ę D Z I A.

IAAF INTERNATIONAL ASSOCIATION OF ATHLETICS FEDERATION MIĘDZYNARODOWE STOWARZYSZENIE FEDERACJI LEKKOATLETYCZNYCH S Ę D Z I A Czerwiec 2012 Wydanie 13 Warszawa, listopad 2014 1

Spis treści Strona Wstęp Przedmowa 4 Przepisy ogólne 5 Zawody międzynarodowe 6 Urządzenia lekkoatletyczne 7 Rozdz. 1 - ZAWODNICY 9 Kategorie wiekowe i płci 10 Warunki udziału w zawodach 10 Protesty i odwołania 11 Wspólny start mężczyzn i kobiet 11 Ubiory, obuwie i numery startowe 12 Udzielanie pomocy zawodnikom 13 Rozdz. 2 OSOBY OFICJALNE 14 Obsada międzynarodowa 15 Delegaci organizacyjni 15 Delegaci techniczni 15 Delegat medyczny 20 Delegat kontroli dopingowej 20 Międzynarodowi obserwatorzy techniczni (ITO), międzynarodowi sędziowie biegów przełajowych, ulicznych i górskich (ICRO) 20 Sędziowie międzynarodowi chodu sportowego 21 Międzynarodowy mierniczy trasy 21 Starter międzynarodowy i międzynarodowy sędzia fotofiniszu 22 Komisja odwoławcza (Jury of Appeal) 22 Protesty i odwołania 22 Rejestracja wideo 23 OSOBY PRZEPROWADZAJĄCE ZAWODY 23 Kierownik zawodów 24 Sędzia główny zawodów 25 Kierownik techniczny 25 Kierownik ds. oprawy zawodów 26 Sędziowie weryfikujący na sali odpraw 26 Sekretarz zawodów*, Centrum Informacji Technicznej (TIC) 27 Arbitrzy 27 Protesty i odwołania 29 Sędziowie 30 Inspektor 31 Sędzia obsługujący wiatromierz 31 Sędzia elektronicznego pomiaru odległości 32 Spiker 33 Komisarz od spraw reklamy 35 Rozdz. 3 BIEGI I CHÓD SPORTOWY 36 Bieżnia lekkoatletyczna 37 Start 44 Meta 54 Konkurencje rozgrywane na bieżni i biegi uliczne 67 * * W Polsce funkcję tę sprawuje kierownik sekretariatu zawodów. 2

Sędziowie torowi (konkurencje biegowe i chodu sportowego) 69 Zawody konkurencje biegowe 78 Biegi przez płotki 89 Biegi z przeszkodami 93 Biegi sztafetowe 96 Biegi uliczne 101 Biegi na przełaj 106 Chód sportowy 109 Rozdz. 4 KONKURENCJE TECHNICZNE 114 Przepisy ogólne 115 Rozdz. 5 SKOKI 121 Skok wzwyż 122 Skok o tyczce 134 Skok w dal i trójskok 147 Rozdz. 6 RZUTY 162 Sprzęt oficjalny 163 Pchnięcie kulą 164 Rzut dyskiem 174 Rzut młotem 187 Rzut oszczepem 199 Rozdz. 7 ZAWODY WIELOBOJOWE 209 Rozdz. 8 ZAWODY HALOWE 215 Przepisy ogólne 216 Obiekt halowy 216 Przeprowadzanie konkurencji biegowych 218 Biegi przez płotki 221 Skok wzwyż, skok o tyczce, skok w dal i trójskok 223 Pchnięcie kulą 223 Zawody wielobojowe 224 Rozdz. 9 REKORDY ŚWIATA 226 Przepisy ogólne 227 Przepisy szczegółowe 227 Konkurencje, w których uznawane są rekordy świata 230 Rozdz. 10 KONTROLA ANTYDOPINGOWA 233 Kontrola Antydopingowa 234 3

W s t ę p W rozmowach, jakie wielokrotnie prowadziłem w czasie pełnienia funkcji delegata technicznego na zawodach odbywających się praktycznie na terenie całego kraju, wiele Koleżanek i Kolegów podnosiło sprawę przygotowania polskiego podręcznika na temat sędziowania zawodów. Podobne wnioski dot. konieczności wypracowania interpretacji niektórych, niejednoznacznie sprecyzowanych przepisów, zgłaszano w czasie konferencji szkoleniowo-weryfikacyjnych, prowadzonych przez CKS i w czasie kolejnych zjazdów sprawozdawczo-wyborczych delegatów WKS. Wskazywano na potrzebę przygotowania podręcznika, który uwzględniłby zmiany w przepisach sędziowania zawodów, jakie nastąpiły od 1971 roku, kiedy został wydany pierwszy Podręcznik sędziowania zawodów lekkoatletycznych (opracowanie zbiorowe pod redakcją Zbigniewa Delugi, wydawnictwo Sport i Turystyka). Mając na uwadze te wnioski, będąc w latach 2009 2012 członkiem Centralnego Kolegium Sędziów, podjąłem działania mające na celu przygotowanie takiego podręcznika, przygotowałem jego makietę, która uzyskała akceptację przewodniczącego i Prezydium Centralnego Kolegium Sędziów PZLA. Przeprowadziłem szereg rozmów z najwybitniejszymi, moim zdaniem, specjalistami w poszczególnych blokach konkurencji, uzyskując ich deklarację przygotowania odpowiednich części do takiego podręcznika. Niestety po upływie już prawie trzech lat od zainicjowania tych prac otrzymałem tylko kilka zadeklarowanych opracowań, nie pozwalających jednakże na przygotowanie zbiorowego opracowania, jakie zostało zaakceptowane przez CKS. Po ukazaniu się na stronie IAAF 12. wydania podręcznika The Referee podjąłem prace nad przygotowaniem tłumaczenia tego wydawnictwa, które przybliżyłoby naszym sędziom, nie znającym języka angielskiego, zawarte tam komentarze, w wielu przypadkach dot. zasad postępowania i interpretacje przepisów. Tłumaczenia poszczególnych artykułów przepisów zawodów zaczerpnąłem z przekazanego mi przez kol. J. Rozuma ostatniego wydania Przepisów zawodów w lekkoatletyce, Warszawa 2013. Nie znając języka angielskiego przygotowałem tłumaczenia komentarzy w poszczególnych rozdziałach na podstawie tłumaczeń wykonanych komputerowo. Tak przygotowane tłumaczenia artykułów i komentarzy w poszczególnych rozdziałach przekazałem do weryfikacji n/w Koleżankom i Kolegom, którzy podjęli się tej pracy. Weryfikację tłumaczeń komentarzy przeprowadzili: Przepisy ogólne, rozdz. 1 4 - Radosław Krokoszyński, Wojciech Krokoszyński, Rozdz. 3 biegi i chód sportowy Filip Moterski, Rozdz. 5 skoki Mirosław Gintrowicz, Arleta Kaniewska, Radosław Krokoszyński, Wojciech Krokoszyński, Jan Tarnowski, Rozdz. 6 rzuty Radosław Jurczak, Radosław Krokoszyński, Wojciech Krokoszyński, Jan Tarnowski Rozdz. 7-10 - Radosław Krokoszyński, Wojciech Krokoszyński. Wersję polską wszystkich rysunków, schematów, z ich technicznym opracowaniem przygotował kol. Radosław Jurczak. W poniższym materiale, kolorem zielonym na wzór angielskiego oryginału zaznaczono tłumaczenie komentarzy, kolorem niebieskim uzupełniające wyjaśnienia lub informacje zawarte w polskim wydaniu przepisów zawodów w lekkoatletyce. Dziękując wszystkim w/w Koleżankom i Kolegom za pomoc w przygotowaniu tego tłumaczenia wyrażam nadzieję, że ułatwi ono wszystkim sędziom zapoznanie się z tym, bardzo pomocnym wydawnictwem IAAF i przedstawionymi w nim komentarzami, rozwiewającymi szereg dyskusji prowadzonych nad interpretacją niektórych przepisów. Układ podręcznika, w którym przedstawione są wszystkie sformułowania przepisów odnoszące się do danej konkurencji, ułatwi sędziom zrozumienie zasad przeprowadzania konkurencji i podejmowania decyzji. 4

Przedmowa Tadeusz Majsterkiewicz Ze szczególną przyjemnością witam w 13. wydaniu publikacji "sędzia", które pojawia się w roku stulecia IAAF. Od początku, kiedy IAAF został założony w 1912 w Sztokholmie Prezesi dostrzegali pilną potrzebę opracowania zasad rozgrywania zawodów, zorganizowania programu rozwoju lekkoatletyki i przygotowania standardowego wyposażenia technicznego oraz przyjęcia procedur zatwierdzania wyników i rekordów świata. Wyniki tych starań na przestrzeni ostatnich 100 lat nie powinny być niedoceniane. Najnowsze wydanie, przygotowane przez Komitet Techniczny IAAF, stanowi aktualizację poprzednich opracowań i oferuje najnowsze informacje wypracowane na podstawie wieloletniej praktyki i doświadczenia. Oprócz aktualizacji przepisów, Komitet Techniczny dodaje w tej edycji liczne interpretacje, wyjaśnienia i praktyczne porady. Przebudowane zostały również rysunki, teraz z podpisami w jednym języku. Chciałbym szczególnie podziękować Brianowi Roe i Michelowi Melet za przygotowanie redakcyjne i graficzne tej książki, która opiera się na historycznym wkładzie Roberta Blanchet i jego żony Denise. Jestem zawsze świadom faktu, że lekkoatletyka jest jedną z najatrakcyjniejszych dyscyplin, a jej wyniki nie są zależne od subiektywnych opinii arbitrów lub sędziów, jak ma to miejsce w wielu innych dyscyplinach sportu. Nasza dyscyplina oferuje jej uczestnikom szansę udowodnienia, że są oni najszybsi, mogą skoczyć najwyżej lub najdalej lub rzucić na największą odległość, przy minimalnych zakłóceniach. Ta książka stanowi najpełniejszy przewodnik przedstawiający szczegółowo zasady przeprowadzania zawodów w poszczególnych konkurencjach oraz istotną rolę odgrywaną przez sędziego w lekkoatletyce. Lamine Diack Prezydent IAAF 5

Przepisy ogólne Artykuł 100 Wszystkie zawody międzynarodowe określone w art. 1.1 należy przeprowadzać zgodnie z przepisami Międzynarodowego Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych (IAAF), o czym należy poinformować we wszystkich zawiadomieniach, ogłoszeniach, programach i innych wydawnictwach. We wszystkich zawodach, z wyjątkiem mistrzostw świata (na stadionie i w hali) oraz igrzysk olimpijskich, dopuszcza się rozgrywanie konkurencji według formuły innej niż określona w przepisach zawodów lekkoatletycznych IAAF, ale bez wprowadzania przepisów nadających zawodnikom więcej uprawnień niż wynika to z aktualnie obowiązujących przepisów. O wyborze formuły decydują osoby sprawujące nadzór nad danymi zawodami. Uwaga: Zaleca się, aby członkowie IAAF stosowali te przepisy na organizowanych u siebie zawodach lekkoatletycznych. Wprowadzenie w 2010 r. nowych sformułowań art. 100 stwarza organizatorom zawodów możliwość ustalenia różnych zasad rozgrywania poszczególnych konkurencji, z zastrzeżeniem, że w wyniku wprowadzenia innych zasad zawodnik nie może w takich okolicznościach uzyskać dodatkowych korzyści. Na przykład dopuszczalne jest zmniejszenie liczby prób w przypadku rzutów lub zmniejszenie czasu przeznaczonego na wykonanie próby przez zawodnika, ale nie można zwiększać liczby prób lub czasu przeznaczonego na wykonanie próby. Zawody międzynarodowe Artykuł 1.1 1. Następujące zawody są zawodami międzynarodowymi: a) (i) Zawody włączone do serii zawodów światowych, (ii) Program zawodów w lekkoatletyce na igrzyskach olimpijskich. b) Program zawodów mistrzowskich w lekkoatletyce w igrzyskach kontynentu, regionu lub grupy krajów, nie tylko z jednego kontynentu, w których IAAF nie ma wyłącznej kontroli. c) Mistrzostwa regionu lub grupy krajów w lekkoatletyce, w których udział uczestników nie jest ograniczony do jednego kontynentu. d) Mecze między zespołami z różnych kontynentów, reprezentującymi kraje członkowskie IAAF lub kontynenty. e) Mitingi międzynarodowe dla zaproszonych uczestników i zawody zaliczane do cyklu IAAF oraz zatwierdzane przez Radę IAAF. f) Mistrzostwa kontynentalne i inne zawody wewnątrzkontynentalne organizowane przez stowarzyszenia kontynentalne. g) Program zawodów w lekkoatletyce w igrzyskach kontynentu, regionu lub grupy krajów albo mistrzostwa regionu lub grupy krajów w lekkoatletyce, do udziału w których dopuszczani są zawodnicy z jednego kontynentu. h) Mecze między zespołami reprezentującymi dwa, lub więcej, związki krajowe należące do tego samego kontynentu, z wyjątkiem zawodów w kategorii juniorów lub juniorów młodszych. i) Zawody i mitingi międzynarodowe dla zaproszonych uczestników, inne niż te o których mowa w art.1.1e), w których premie za start, nagrody pieniężne, i/lub wartość nagród rzeczowych przewyższają łączną wartość, dla całych zawodów lub dla jednej konkurencji, ustalone przez Radę IAAF.. j) Analogiczne zawody, jak te, o których mowa w art.1.1 e) organizowane przez stowarzyszenia kontynentalne. Autoryzacja zawodów Artykuł 2 1. IAAF we współpracy ze stowarzyszeniami kontynentalnymi jest odpowiedzialny za nadzór nad światowym systemem zawodów w lekkoatletyce. IAAF będzie koordynował swój kalendarz zawodów oraz kalendarz imprez odpowiednich stowarzyszeń kontynentalnych, tak aby uniknąć lub zminimalizować możliwość konfliktu między nimi. Wszystkie zawody międzynarodowe muszą mieć autoryzacje IAAF lub odpowiedniego stowarzyszenia kontynentalnego zgodnie z zapisami zawartymi 6

w art. 2. W przypadku, gdy stowarzyszenie kontynentalne nie nadzoruje właściwie lub nie kontroluje zawodów międzynarodowych zgodnie z niniejszymi przepisami, IAAF jest uprawnione do interwencji i podjęcia takich decyzji, jakie uzna za konieczne. 2. Jedynie IAAF posiada prawo do przeprowadzenia zawodów lekkoatletycznych na Igrzyskach Olimpijskich oraz zawodów zaliczanych do serii zawodów światowych. 3. IAAF będzie organizował Mistrzostwa Świata w latach nieparzystych. 4. Stowarzyszenia kontynentalne mają prawo do organizowania zawodów o mistrzostwo danego kontynentu, jak również mają prawo przeprowadzać inne zawody o charakterze międzykontynentalnym, jakie uznają za potrzebne. Zawody, których organizacja wymaga zezwolenia IAAF 5. a) Zgoda IAAF wymagana jest dla wszystkich zawodów wymienionych w art.1.1(b), (c), (d) i (e). b) Wystąpienie do IAAF o zgodę na przeprowadzenie odpowiednich zawodów międzynarodowych skierowane przez Członka na którego kraju lub terytorium mają odbywać się zawody, musi być skierowane nie później niż 12 miesięcy przed zawodami lub innym terminem, jaki może zostać wyznaczony przez IAAF. Zawody, które wymagają zgody stowarzyszenia kontynentalnego 6. a) Zgoda stowarzyszenia kontynentalnego wymagana jest dla wszystkich zawodów wymienionych w art.1.1 (g), (h), (i) i (j). Zgoda na międzynarodowy miting na zaproszenie (tzw. International Invitation Meetings) lub zawody, w których premie za udział lub wartość nagród pieniężnych lub rzeczowych przewyższa w sumie 200 tys. USD lub też nagrody dla jednej konkurencji przewyższają wartość 25 tys. USD, nie może być wydana bez uprzedniej konsultacji stowarzyszenia kontynentalnego z IAAF, w kwestii terminu przeprowadzenia danych zawodów. b) Wystąpienie do stowarzyszenia kontynentalnego o zgodę na przeprowadzenie odpowiednich zawodów międzynarodowych skierowane przez Członka, na którego kraju lub terytorium mają odbywać się zawody, musi być skierowane nie później niż 12 miesięcy przed zawodami lub innym terminem, jaki może zostać wyznaczony przez właściwe stowarzyszenie kontynentalne. Zawody nadzorowane przez stowarzyszenie krajowe 7. Federacja krajowa może zezwolić na przeprowadzenie zawodów, w których mogą wziąć udział zawodnicy zagraniczni, pod warunkiem że spełnione są zapisy artykułu 4.2 i 4.3. Jeśli zagraniczny zawodnik bierze udział w takich zawodach, wynagrodzenie za udział, nagroda pieniężna i/lub nagrody rzeczowe dla zawodników nie powinny przekraczać w sumie wartości 15 tys. USD lub wartości 5 tys. zł dla jakiejkolwiek indywidualnej konkurencji. Żaden zawodnik nie ma prawa udziału w zawodach, jeśli nie posiada uprawnień do udziału w zawodach lekkoatletycznych zgodnie z przepisami IAAF, federacji kraju organizatora zawodów lub macierzystej federacji zawodnika. Urządzenia lekkoatletyczne Artykuł 140 Jakakolwiek twarda, jednolita powierzchnia, która spełnia wymagania podane w podręczniku The IAAF Track and Field Facilities Manual, może być stosowana w lekkoatletyce. Konkurencje zawodów ujętych w art. 1.1 a) przeprowadzanych na wolnym powietrzu mogą być rozgrywane wyłącznie na urządzeniach posiadających certyfikat dla urządzeń lekkoatletycznych IAAF klasy I. Zaleca się, aby zawody wymienione w art. 1.1 b) j) również odbywały się na takich nawierzchniach, jeśli są one dostępne. W każdym przypadku dla wszystkich urządzeń używanych na zawodach przeprowadzanych na wolnym powietrzu wymienionych w art. 1.1 b) j) wymagany jest ważny certyfikat IAAF klasy 2. Uwaga 1: Podręcznik urządzeń lekkoatletycznych ( The IAAF Track and Field Facilities Manual ), dostępny w Biurze IAAF lub do pobrania ze strony internetowej IAAF, zawiera więcej szczegółowych i zdefiniowanych wymagań dotyczących projektowania i wykonywania urządzeń lekkoatletycznych, włącznie z rysunkami przedstawiającymi pomiary i oznakowanie bieżni. 7

Uwaga 2: Wzorcowe formularze zgłoszenia urządzenia do certyfikacji i protokół pomiarów urządzenia jak również procedury systemu certyfikacji są dostępne w Biurze IAAF lub mogą być pobrane ze strony internetowej IAAF. Uwaga 3: W przypadku chodu sportowego oraz konkurencji biegowych rozgrywanych na trasach ulicznych, przełajowych lub górskich, zastosowanie mają art. 230.10, 240.2, 240.3, 250.3, 250.4, 250.5 i 250.10. Uwaga 4: Dla hal lekkoatletycznych stosuje się art. 211. 8

Rozdział 1 ZAWODNICY 9

Kategorie wiekowe i płci Kategorie wiekowe Artykuł 141 1. Zawody rozgrywane w oparciu o niniejsze przepisy mogą być podzielone na następujące kategorie wiekowe: Juniorzy młodsi i juniorki młodsze: zawodnicy, którzy 31 grudnia roku, w którym są rozgrywane zawody, będą mieć 16 lub 17 lat. Juniorzy i juniorki: zawodnicy, którzy 31 grudnia roku, w którym są rozgrywane zawody, będą mieć 18 lub 19 lat. Weterani: zawodnicy i zawodniczki, którzy ukończyli 35 lat. Uwaga 1: W innych sprawach dotyczących zawodów weteranów należy kierować się przepisami IAAF/WMA zatwierdzonymi przez Radę IAAF oraz Radę WMA. Uwaga 2: W zawodach IAAF określenie uprawnień do udziału w imprezie, w tym minimum wieku, powinny być zawarte w regulaminie zawodów. 2. Zawodnik jest uprawniony do startu w danej kategorii wiekowej zawodów rozgrywanych w oparciu o niniejsze przepisy, o ile spełnia odpowiednie kryteria wieku. Zawodnik musi być w stanie udokumentować swój wiek, legitymując się ważnym paszportem lub innym dokumentem potwierdzającym tożsamość określonym w regulaminie zawodów. Zawodnik, który nie jest w stanie lub odmówi okazania takiego dokumentu, nie może być dopuszczony do zawodów. Kategorie płci Artykuł 141 3. Na podstawie niniejszych przepisów zawody dzieli się na kategorie mężczyzn i kobiet (z wyjątkiem zawodów mieszanych organizowanych w nielicznych przypadkach określonych w art. 147). 4. Zawodnik jest uprawniony do udziału w zawodach w kategorii mężczyzn, o ile jego płeć męska jest potwierdzona prawnie, a zawodnik jest uprawniony do startu na podstawie przepisów IAAF i regulaminu zawodów. 5. Zawodniczka jest uprawniona do udziału w zawodach w kategorii kobiet, o ile jej płeć żeńska jest potwierdzona prawnie, a zawodniczka jest uprawniona do startu na podstawie przepisów IAAF i regulaminu zawodów. 6. Rada IAAF zatwierdza regulamin określający warunki dopuszczenia do startu w kategorii kobiet w przypadku: a) osób płci żeńskiej, które przeszły zmianę płci z męskiej na żeńską, b) osób płci żeńskiej z hiperandrogenizmem. Zawodnik lub zawodniczka, którzy nie są w stanie lub odmówią zastosowania się do stosownego regulaminu, nie mogą być dopuszczeni do zawodów. Warunki udziału w zawodach Artykuł 142 1. W zawodach rozgrywanych zgodnie z przepisami IAAF prawo uczestnictwa mają tylko zawodnicy uprawnieni. 2. Uprawnienia zawodnika do udziału w zawodach poza jego własnym krajem określono w art. 4.2. Uprawnienia są ważne do czasu zgłoszenia do delegata technicznego zastrzeżeń co do statusu zawodnika (patrz również art. 146.1.). Udział w konkurencjach rozgrywanych jednocześnie 3. Zawodnikowi zgłoszonemu do konkurencji na bieżni oraz technicznej lub do więcej niż jednej konkurencji technicznej rozgrywanych równocześnie, odpowiedni arbiter może pozwolić, na czas jednej kolejki lub jednej próby w skoku wzwyż i skoku o tyczce, na wykonanie próby w innej kolejności niż ustalona przez losowanie przed rozpoczęciem zawodów. Jednakże, jeżeli zawodnik w dalszym ciągu jest nieobecny, gdy nadszedł czas wykonania próby, to próbę należy uznać za opuszczoną po upływie czasu przeznaczonego na jej wykonanie. 10

Wykluczenie z dalszego udziału w zawodach 4. Na zawodach wymienionych w art. 1.1 a), b), c) i f), poza opisanym poniżej wyjątkiem, zawodnika należy wykluczyć z udziału w dalszych konkurencjach, włącznie ze sztafetami, w przypadkach gdy: a) udział zawodnika w konkurencji został ostatecznie potwierdzony, lecz zawodnik ten nie wystartował, Uwaga: Termin ostatecznego potwierdzenia startu (final confirmation) powinien być odpowiednio wcześnie podany do publicznej wiadomości. b) zawodnik zakwalifikował się w rundzie nie finałowej do dalszego udziału w konkurencji, lecz później nie wystartował. Uwaga: Niewzięcie udziału odnosi się również do startu niezgodnego z zasadą dobrej woli (bona fide). Decyzję o tym fakcie podejmuje odpowiedni arbiter i stosowny komentarz musi być zamieszczony w oficjalnym komunikacie z wynikami. Sytuacja przewidziana w niniejszej uwadze nie dotyczy konkurencji indywidualnych rozgrywanych w ramach wielobojów. Dostarczenie zaświadczenia lekarskiego, potwierdzonego przez lekarza wyznaczonego lub zatwierdzonego przez IAAF i/lub organizatorów, może być uznane jako wystarczający powód do przyjęcia, że zawodnik stał się niezdolny do występu po minięciu terminu przewidzianego na potwierdzenie startu lub po starcie w poprzedniej rundzie, ale będzie zdolny do wzięcia udziału w dalszych konkurencjach (z wyjątkiem konkurencji indywidualnych rozgrywanych w ramach wielobojów) w kolejnym dniu zawodów. Inne uzasadnione przyczyny (np. czynniki niezależne od zawodnika takie jak problemy z oficjalnym transportem) również mogą, po ich potwierdzeniu, być zaakceptowane przez delegata technicznego. Protesty i odwołania Artykuł 146 1. Protesty dotyczące uprawnień zawodnika do udziału w zawodach muszą być złożone przed ich rozpoczęciem do delegata technicznego. Jeśli delegat techniczny podjął decyzję, przysługuje prawo odwołania się od tej decyzji do komisji odwoławczej. Jeśli sprawa nie mogła zostać rozstrzygnięta w sposób zadowalający przed zawodami, to zawodnika należy dopuścić do startu warunkowo ( under protest ), a sprawę przekazać do decyzji Radzie IAAF lub do stosownego ciała. Wspólny start mężczyzn i kobiet Artykuł 147 Na żadnych zawodach rozgrywanych w całości na stadionie normalnie nie zezwala się na przeprowadzenie wspólnych konkurencji z udziałem mężczyzn i kobiet. Jednakże wspólny start kobiet i mężczyzn na stadionie w konkurencjach technicznych oraz w biegach i chodzie na dystansach 5000m i dłuższych może być dopuszczony na wszystkich zawodach z wyjątkiem tych wymienionych w art. 1.1 a) h). W zawodach wymienionych w art. 1.1 i) oraz j) wspólny start kobiet i mężczyzn jest dopuszczalny w poszczególnych zawodach, które uzyskały na to zezwolenie odpowiedniego organu kontynentalnego. Uwaga: W przypadku wspólnego startu mężczyzn i kobiet w konkurencjach technicznych należy korzystać z oddzielnych protokołów startowych, a wyniki ogłaszać osobno dla każdej płci. do każdej płci.1 Zamiarem wprowadzenia niniejszej zasady jest ułatwienie przeprowadzenia konkurencji technicznych i biegów na dystansie 5000 m lub dłuższym, gdy do konkurencji została zgłoszona zbyt mała liczba zawodników jednej lub obu płci lub w przypadku, gdy na zawodach mają być rozegrane konkurencje dla obydwóch płci na długich dystansach (na przykład zawody w chodzie sportowym na 10000 m lub dłuższym), a ze względu na ograniczenia czasowe trudno jest w programie zaplanować rozegranie tych konkurencji odrębnie dla każdej z płci. Zamiarem wprowadzenia tej reguły nie może być stworzenie możliwości potencjalnie lepszych warunków startu dla kobiet przy konkurowaniu w biegach z mężczyznami. Przeprowadzanie mieszanych konkursów w konkurencjach technicznych i biegach na dystansie 5000 m lub dłuższym już jest: - dozwolone we wszystkich krajowych konkursach, również na zawodach organizowanych pod nadzorem Federacji lub stowarzyszenia kontynentalnego, jeżeli takie zasady zostały przez nią ustalone i ma ona uprawnienia do ustalania takich zasad. 11

- dozwolone w konkursach odbywających się na zawodach międzynarodowych organizowanych zgodnie z art. 1.1(i) i (j), jeżeli takie zasady zostały wyraźnie określone przez odpowiedni organu zarządzający danego obszaru, - nie są dozwolone w konkurencji rozgrywanych na zawodach międzynarodowych organizowanych zgodnie z art. 1.1 a) do h). W przypadku mieszanych konkurencji w skokach wysokich zasady określone w art. 181 do 183 muszą być ściśle stosowane, przez cały czas konkursu muszą być stosowane uzgodnione zasady podnoszenia poprzeczki na kolejne wysokości. Uwaga: Należy uwzględniać ograniczenia dotyczące uznawania rekordów świata w konkursach mieszanych wynikające z przepisów IAAF: - sformułowanie art. 260.18 (d) - w odniesieniu do biegów rozgrywanych na bieżni na dystansie 5000 m i dłuższym, - wymienionych w art. 261 - w odniesieniu do biegów na trasach ulicznych, dla dystansów konkurencji dla kobiet. Ubiory, obuwie i numery startowe Artykuł 143 Ubiory 1. We wszystkich konkurencjach zawodnicy muszą nosić stroje, których czystość, krój i sposób noszenia nie budzą zastrzeżeń. Stroje muszą być uszyte z materiału nieprzezroczystego, nawet gdy jest mokry. Zawodnikom nie wolno nosić ubiorów, które mogłyby utrudniać pracę sędziom. Koszulki zawodników powinny mieć identyczny kolor z przodu i z tyłu. We wszystkich zawodach wymienionych w art. 1.1 a), b), c), f) i g) oraz reprezentując swój związek krajowy w zawodach wymienionych w art. 1.1 d) i h), zawodnicy powinni startować w strojach zatwierdzonych przez władze krajowe. Dekorację zwycięzców lub rundę honorową uważa się pod tym względem za część zawodów. Uwaga: Odpowiedni związek lub federacja może określić w regulaminie zawodów obowiązek używania koszulek w identycznym kolorze z przodu i z tyłu. Obuwie 2. Zawodnicy mogą startować boso albo w obuwiu na jednej lub obu stopach. Obuwie startowe służy ochronie i nadaniu stabilności stopom oraz mocnemu oparciu o podłoże. Nie może być ono jednak tak skonstruowane, żeby dawać zawodnikowi jakąkolwiek nieuczciwą pomoc, w tym nie wolno stosować technologii, która pozwoli użytkownikowi osiągnąć nieuczciwą korzyść. Zezwala się na owijanie sznurowadła wokół śródstopia. Wszystkie typy obuwia stosowanego na zawodach muszą być zatwierdzone przez IAAF. Liczba kolców 3. Podeszwę i obcas obuwia należy tak skonstruować, aby umożliwić użycie do 11 kolców. Można używać mniejszej liczby kolców, lecz liczba otworów do ich umocowania nie może przekraczać jedenastu. Wymiary kolców 4. Część kolca, która wystaje z podeszwy lub obcasa, nie może przekraczać 9 mm, z wyjątkiem skoku wzwyż i rzutu oszczepem, gdzie nie może przekraczać 12 mm. Każdy kolec musi być tak skonstruowany, aby co najmniej połowa jego długości bliższa czubka kolca zmieściła się w kwadratowym otworze o boku 4 mm. Podeszwa i obcas 5. Jeśli podeszwa i/lub obcas są wykonane z tego samego lub podobnego materiału, to mogą mieć wyżłobienia, krawędzie, nacięcia lub wypukłości. W skoku wzwyż i w skoku w dal maksymalna grubość podeszwy może wynosić 13 mm, a obcasa w skoku wzwyż - 19 mm. We wszystkich innych konkurencjach grubość podeszwy i/lub obcasa może być dowolna. 12

Uwaga: Grubość podeszwy i obcasa należy mierzyć jako odległość pomiędzy górną powierzchnią wewnętrzną i dolną - zewnętrzną obuwia, uwzględniając opisane powyżej cechy oraz wszystkie rodzaje wkładek do obuwia. Wkładki i dodatkowe zmiany w obuwiu 6. Zawodnikowi nie wolno stosować żadnych dodatkowych elementów, ani wewnątrz, ani na zewnątrz obuwia, które powodowałyby zwiększenie grubości podeszwy ponad dozwolony wymiar lub które dawałyby użytkownikowi jakąkolwiek korzyść, której nie uzyskałby w typowym obuwiu opisanym w poprzednich punktach. Numery startowe 7. Podczas zawodów każdy zawodnik musi być wyposażony w dwa numery startowe, noszone w sposób widoczny na piersiach i na plecach, z wyjątkiem konkurencji skoku o tyczce i skoku wzwyż, gdzie można nosić tylko jeden numer, umieszczony na piersiach albo na plecach. Numer noszony przez zawodnika musi odpowiadać jego numerowi podanemu na liście startowej. Zawodnik startujący w dresie powinien mieć w podobny sposób umieszczone numery na dresie. Dopuszcza się umieszczanie zamiast numerów startowych (liczbowych) nazwisk zawodników lub innej ich identyfikacji. 8. Numery startowe muszą być noszone w takiej postaci, jak zostały wydane. Nie mogą być w żaden sposób obcinane, zaginane lub zasłaniane. W biegach na długich dystansach numery startowe mogą być perforowane dla zapewnienia cyrkulacji powietrza, ale perforacji nie wolno wykonywać w napisach lub cyfrach numeru. 9. Jeżeli na zawodach używa się fotofiniszu, organizatorzy zawodów mogą wymagać od zawodników umieszczenia dodatkowych samoprzylepnych numerów identyfikacyjnych z boku spodenek lub na dolnej części ciała. Zawodnikowi nie wolno brać udziału w zawodach bez odpowiedniego numeru startowego i/lub identyfikacyjnego. Udzielanie pomocy zawodnikom Artykuł 144 Udzielanie pomocy W rozumieniu tego artykułu poniższe przypadki należy uznać jako pomoc i tym samym za niedozwolone: c) Z wyjątkiem obuwia zgodnego z postanowieniami art. 143, stosowanie jakiejkolwiek technologii lub urządzeń dających użytkownikowi przewagę, której nie uzyskałby stosując sprzęt określony niniejszymi przepisami. f) Stosowanie środków ochrony osobistej (np. bandaża, taśmy, pasa, stabilizatora, itp.) dla ochrony i/lub do innych celów medycznych. Arbiter w porozumieniu z delegatem medycznym jest upoważniony do zweryfikowania każdego przypadku, który uzna za konieczny (zob. także art. 187.4). g) Korzystanie przez zawodników w czasie trwania konkurencji z urządzeń osobistych służących do monitorowania pracy serca lub prędkości poruszania się lub z czujników długości kroku, pod warunkiem że urządzenia te nie są wykorzystywane do komunikowania się z inną osobą. 13

Rozdział 2 OSOBY OFICJALNE 14

Obsada międzynarodowa Artykuł 110 Na zawodach wymienionych w art.1.1 a), b), c) i f) osoby pełniące poniższe funkcje powinny być wyznaczone w obsadzie międzynarodowej: a) jeden lub więcej delegatów organizacyjnych, b) jeden lub więcej delegatów technicznych, c) delegat medyczny, d) delegat kontroli dopingowej, e) międzynarodowi obserwatorzy techniczni (ITO) /międzynarodowi sędziowie biegów przełajowych, ulicznych i górskich / kontynentalni obserwatorzy techniczni (ATO), f) międzynarodowi sędziowie chodu sportowego / kontynentalni sędziowie chodu sportowego, g) międzynarodowy mierniczy trasy, h) jeden lub więcej międzynarodowych starterów, i) międzynarodowy sędzia fotofiniszu, j) komisja odwoławcza (Jury of Appeal). Liczba osób wyznaczonych na każdą z funkcji, sposób wyznaczania, termin oraz organy wyznaczające powinny być określone w aktualnych przepisach rozgrywania zawodów IAAF (lub stowarzyszenia kontynentalnego). Na zawody wymienione w art. 1.1 a) i e) IAAF może wyznaczyć komisarza do spraw reklamy. Na zawody wymienione w art. 1.1 c), f) oraz j) takie wyznaczenie powinno być dokonywane przez odpowiednie stowarzyszenie kontynentalne, na zawody wymienione w art. 1.1 b) - przez odpowiednie ciało, a na zawody wymienione w art. 1.1 d), h) oraz i) - przez odpowiednich członków IAAF. Uwaga: Osoby wyznaczone z obsady międzynarodowej powinny nosić wyróżniający je ubiór lub insygnia. Koszty podróży, zakwaterowania i wyżywienia każdej osoby nominowanej przez IAAF lub stowarzyszenie kontynentalne na podstawie niniejszego artykułu lub art. 3.2, powinny być pokryte tej osobie przez organizatora zawodów zgodnie z właściwymi przepisami. Delegaci organizacyjni Artykuł 111 Delegaci organizacyjni powinni utrzymywać ścisły kontakt z komitetem organizacyjnym i regularnie składać sprawozdania Radzie IAAF. W razie potrzeby zajmują się sprawami związanymi z obowiązkami i odpowiedzialnością finansową organizatora - członka IAAF i komitetu organizacyjnego. Współpracują również z delegatami technicznymi. Delegaci techniczni * Artykuł 112 Delegaci techniczni w porozumieniu z komitetem organizacyjnym, którego członkowie powinni służyć im wszelką niezbędną pomocą, są odpowiedzialni za zapewnienie, aby wszystkie urządzenia techniczne były w pełni zgodne z przepisami technicznymi IAAF i podręcznikiem wyposażenia lekkoatletycznego IAAF ( IAAF Track and Field Facilities Manual ). Delegaci techniczni, o ile to niezbędne, powinni składać pisemne raporty dotyczące stanu przygotowań do zawodów oraz powinni współpracować z delegatami organizacyjnymi. Ponadto delegaci techniczni powinni: a) przedłożyć odpowiedniemu zespołowi propozycje programu minutowego zawodów i minimów uprawniających do startu, b) opracować listę sprzętu dozwolonego do użycia oraz określić, czy zawodnicy mogą korzystać z własnego sprzętu czy ze sprzętu zapewnionego przez organizatora, c) zapewnić, aby przepisy techniczne zostały rozesłane do wszystkich uczestniczących w zawodach członków IAAF w odpowiednim czasie przed zawodami, d) odpowiadać za wszystkie inne przygotowania techniczne konieczne do przeprowadzenia zawodów lekkoatletycznych, * Na zawodach finałowych o Mistrzostwo Polski delegat techniczny rozstrzyga w przypadku wątpliwości o dopuszczeniu do startu, decyduje o programie minutowym, zasadach kwalifikacji oraz zasadach rozstawień i przeprowadzaniu eliminacji. Na innych zawodach krajowych szczebla centralnego w przypadku braku delegata technicznego obowiązki te może pełnić delegat CKS albo inna osoba delegowana przez PZLA. 15

e) sprawdzić zgłoszenia i mają prawo odrzucać je z przyczyn technicznych lub zgodnie z art. 146.1 (odrzucenie z innych przyczyn niż techniczne musi wynikać z odpowiednich decyzji Rady IAAF lub rady stowarzyszenia kontynentalnego), f) określić minima kwalifikacyjne dla konkurencji technicznych oraz zasady, według których powinny być rozgrywane eliminacje i rundy kwalifikacyjne w konkurencjach biegowych, g) ustalić składy rund kwalifikacyjnych oraz grup w wielobojach, h) prowadzić konferencję techniczną oraz odprawę obserwatorów technicznych na zawodach wymienionych w art. 1.1 a), b), c) i f). Streszczone powyżej zadania i obowiązki delegatów technicznych są szczegółowo przedstawione w przepisach zawodów przy omawianiu zasad przeprowadzania konkurencji. Zgodnie z art. 112 delegaci techniczni zajmują się głównie kwestiami technicznymi związanymi z przeprowadzeniem zawodów. Delegaci techniczni często są zaangażowani w zadania, które nie są bezpośrednio związane z rozegraniem zawodów. Sytuację taką jednak nie uważa się za przekroczenie ich funkcji, jeżeli, jak większość spraw, mają one wpływ na przebieg zawodów. Szczególnie podkreślić należy potrzebę współpracy między wszystkimi osobami funkcyjnymi zajmujących się zorganizowaniem zawodów. Schemat organizacyjny DELEGAT TECHNICZNY Międzyn. Obserwatorzy Techniczni Komisja Odwoławcza DYREKTOR ZAWODÓW Arbitrzy Sędzia główny zawodów Kierownik techniczny Kierownik ds. oprawy zawodów Sekretarz zawodów Centrum informacji technicznej Elektroniczny pomiar czasu Inspektor (inspektorzy) Telewizja Rejestracja wideo Tablice wyników Ceremonia dekoracji Serwis medyczny Przetwarzanie informacji Po zmianach w 2011 r. artykuł 112, w sposób bardziej zwięzły, przedstawia następujące obowiązki delegatów technicznych: - upewnienie się, że wszystkie rozwiązania techniczne na obiekcie są w pełni zgodne z przepisami IAAF, - przedłożenie propozycji programu minutowego zawodów, - przedstawienie propozycji minimów uprawniających do startu lub akceptacja ustalonych przez organizatora propozycji tych minimów, - określenie minimów kwalifikacyjnych dla konkurencji technicznych, - ustalenie zasad, na podstawie której powinny być rozgrywane eliminacje i rundy kwalifikacyjne w konkurencjach biegowych, - zapewnienie aby przepisy techniczne były ogłoszone i dostępne lub rozesłane do uczestników, - kontrola zgłoszeń i w razie potrzeby ich odrzucenie z przyczyn technicznych, - ustalenie składów rund eliminacyjnych i kwalifikacyjnych oraz grup w wielobojach, 16

- składanie pisemnych sprawozdań (raportów) o stanie przygotowań do zawodów, współpracowanie z delegatami organizacyjnymi, - prowadzenie przez delegata technicznego konferencji technicznej i odprawy obserwatorów technicznych na zawodach wymienionych w art. 1.1 a), b) i c) i f). Zadania i obowiązki delegatów technicznych wynikają z konkretnych uregulowań w innych przepisach. Zasady określone w art. 112 obowiązują w przypadku zawodów najwyższej rangi. IAAF wyznacza również delegatów technicznych na zawody międzynarodowe o charakterze mityngów, w takim przypadku występuje inna sytuacja. Na takich zawodach istnieje inny podział zadań, wymaga się aby delegat techniczny realizował wszystkie bardziej skomplikowane prace określone w artykule 112. Niemniej jednak rola delegata technicznego na tych zawodach międzynarodowych jest równie ważna jak na głównych mistrzostwach. Podstawowym założeniem jest zapewnienie, że przestrzegane są przepisy IAAF i wykonywanie niektórych funkcji, które w przeciwnym razie są obsługiwane przez inne osoby funkcyjne. Wyznaczanie delegatów technicznych Osoby, które pełnią funkcję delegatów technicznych na głównych imprezach rozgrywanych pod egidą IAAF są mianowani przez odpowiedni organ IAAF lub innego stowarzyszenia. Tym samym są oni oficjalnymi przedstawicielami IAAF i powołującego ich organu IAAF lub innego stowarzyszenia. Nie są oni członkami Komitetu Organizacyjnego odpowiedzialnymi za zorganizowanie zawodów. Nie są oni również zaangażowani w przygotowanie i podejmowanie przez Komitet Organizacyjny formalnych decyzji dot. organizacji zawodów. Tworzą oni swoje własne ciało i działają jako odrębna grupa. Mają obowiązek składać Radzie IAAF lub Radzie innego stowarzyszenia sprawozdanie, a także współpracować z Komitetem Organizacyjnym w sprawie organizacyjnego przygotowania zawodów. W zawodach stanowiących mistrzostwa ich działania są wspierane przez międzynarodowych obserwatorów technicznych (ITO), którzy w imieniu delegatów technicznych nadzorują przeprowadzanie poszczególnych konkurencji w czasie zawodów. Pomimo określenia szczegółowych obowiązków delegatów technicznych dot. spraw technicznych rozgrywania konkurencji zazwyczaj muszą oni również pełnić funkcję doradców w sprawach organizacji reklam przy przeprowadzaniu zawodów. Tym samym muszą być przygotowani na odpowiedzi na różnego rodzaju pytania, gdy o taką pomoc zostaną poproszeni przez Komitet Organizacyjny. W trakcie przeprowadzania zawodów muszą również pełnić funkcję kontrolną w sposób zapewniający prawidłowe przeprowadzenie zawodów. Praca delegatów technicznych zaczyna się bardzo wcześnie, już na etapie planowania organizacji zawodów. W tym czasie muszą oni być przygotowani na branie udziału w spotkaniach Komitetu Organizacyjnego i służenie doradztwem w sprawach wpływów i kosztów organizacji zawodów oraz odpowiadania na pytania w kwestiach dot. różnych warunków organizacji zawodów. Zwiększenie obowiązków następuje w trakcie organizacji zawodów, na którym to etapie delegaci biorą praktycznie nieprzerwanie udział w pracy, szczególnie w podejmowaniu decyzji związanych z zintegrowaniem organizacji zawodów. Po zakończeniu zawodów obowiązkiem delegatów jest przygotowanie raportów o ich wynikach i ewentualnie sugestii dotyczących zmiany lub poprawy w przyszłości zasad ogólnego lub szczegółowego postępowania przy organizacji zawodów. Podstawowe obowiązki Podstawowe obowiązki delegatów dot. różnych kwestii związanych z organizacją zawodów są wymienione w artykule 112, są to zarówno zadania bardzo proste jak i bardzo trudne. Niektóre z nich są wykonywane przed zawodami, niektóre mają miejsce podczas zawodów, a niektóre dopiero po zakończeniu zawodów. Należy jednak podkreślić, że podstawą funkcjonowania delegatów technicznych jest takie postępowanie, że wszelkie ich decyzje w sprawach technicznych muszą być zgodne z przepisami IAAF i muszą zapewnić ich przestrzeganie przez cały okres przeprowadzania zawodów. Przygotowanie programu minutowego zawodów Specyficzna rola delegata w okresie planowania organizacji zawodów dot. rozwiązania trudnej sprawy właściwego przygotowania programu minutowego zawodów. Dobrze ułożony program minutowy zawodów powinien uwzględniać potrzeby zawodników, widzów na obiekcie, widowni telewizyjnej, 17

organizatorów i ich sponsorów, a także warunki atmosferyczne i klimatyczne, a także uwarunkowania wynikające z usytuowania urządzeń na danym obiekcie. Interesy zawodników należy uważać za najbardziej istotne, bo przecież zawody są organizowane w celu stworzenia optymalnych warunków ich rywalizacji. Przy układaniu programu minutowego należy zapewnić możliwość optymalnych warunków rywalizacji zawodnikom startującym w więcej niż w jednej konkurencji. Szczególną uwagę należy poświęcić zaprogramowaniu takich konkurencji jak biegi 100 m i 200 m, 800 m i 1500 m, 5000 m i 10 000 m, biegi sztafetowe 4x100 m i 4x400 m, pchnięcie kulą i rzut dyskiem, skok w dal i trójskok. Program zawodów powinien być interesujący dla widzów. Dla widzów każdego dnia powinno się zaplanować zbliżoną liczbę finałów, zbliżoną liczbę konkurencji mężczyzn i kobiet, rozgrywanie interesujących konkurencji lekkoatletycznych oraz gdzie to możliwe, wzięcie również pod uwagę lokalizację konkurencji na obiekcie i związane z tym rozmieszczenie zawodników. Program minutowy w danym dniu powinien być tak ułożony aby stopniowo potęgować napięcie związane z rozgrywaniem konkurencji do jego kulminacji pod koniec zawodów, tak aby utrzymać publiczność w pobudzonym nastroju i zachęcić ją do pobytu na zawodach do końca programu. Przy układaniu programu organizatorzy muszą również brać pod uwagę usytuowanie urządzeń na obiekcie, szczególnie przy planowaniu rozgrywania rzutów długich, gdzie z uwagi na upadający sprzęt w sektorach rzutów istnieją ograniczone możliwości rozgrywania tych konkurencji. Należy uwzględniać fakt, że w biegach długodystansowych zawodnicy zajmują bieżnię przez długi czas, a rozgrywanie konkurencji wielobojowych wymaga miejsca dla poszczególnych konkurencji. Należy również przewidzieć zakończenie konkurencji rozpoczynających się poza stadionem, takich jak chód sportowy i biegi rozgrywane na trasach. Dobrze wyważony program minutowy stwarza także korzyść dla organizatorów i sponsorów, aby uzyskać najlepsze, możliwe uczestnictwo publiczności każdego dnia. Wreszcie przy układaniu programu należy uwzględnić miejscowe warunki dotyczące pogody. Niektóre konkurencje muszą być zaprogramowane w czasie, kiedy warunki pogodowe są najlepsze dla sportowców. Dotyczy to zwykle bardzo wysokiej temperatury. Muszą być także przestrzegane warunki dotyczące oświetlenia, pod kątem zapewnienia, nawet w niewielkiej imprezie, odpowiedniego, dobrego światła dla właściwej pracy sędziów. Gdy ustalona jest struktura programu minutowego, następnym krokiem jest przydzielenie odpowiedniego czasu potrzebnego na rozegranie każdej konkurencji. Potrzebna liczba minut zależy od liczby startujących zawodników, ale także od efektywności organizacji konkursu. Możliwe jest oszacowanie, na podstawie wcześniejszych doświadczeń, jaki czas byłby wystarczający na rozegranie konkurencji. Zintegrowane z programem minutowym powinny być również ceremonie dekoracji lub nagradzania zwycięzców. Jak z powyższego wynika przy układaniu programu minutowego zawodów musi być uwzględniane wiele kryteriów! Należy uważać, aby poszczególne elementy właściwie rozważyć i projekt programu przedstawić do decyzji Rady. Dopuszczenie do zawodów Liczba zawodników biorących udział w danych zawodach może być regulowana poprzez odpowiednie ustalenie zasad dopuszczenia do zawodów. Należy przede wszystkim przedstawić Radzie propozycję zasad zapewniającą, aby zawodnicy reprezentujący wszystkich członków mogli wziąć udział w zawodach. Gdy Rada zdecydowała się na akceptację zaproponowanych zasad to do obowiązków delegatów technicznych należy zaproponowanie wskaźników dla poszczególnych konkurencji. Przygotowując takie wskaźniki delegaci muszą dokonać analizy wyników uzyskanych w ciągu ostatnich lat. Zasadniczo zadanie to wykonywane jest przez statystyków lekkoatletycznych. W zależności od wskaźnika można liczbę dopuszczonych do zawodów ustawić na wyższy lub niższy poziom. Inną rzeczą, która musi zostać rozwiązana jest również okres czasu, w którym dany wynik został osiągnięty. Należy przy tym pamiętać o uwzględnieniu różnych pór roku na południowej i północnej części świata. Okresy kwalifikacji (uzyskiwania wskaźników) powinny być różne dla różnych konkurencji, dłuższy okres należy przewidzieć dla konkurencji, w których istnieją mniejsze możliwości rozgrywania tych konkurencji. W związku z tym należy ustalić terminy zgłoszeń wstępnych i końcowych. Ostatecznie Rada decyduje o ustaleniu wskaźników i terminach związanych z ich uzyskiwaniem. Oficjalny sprzęt Jednym z najważniejszych obowiązków delegatów technicznych jest przygotowanie oficjalnej listy sprzętu jaki może być używany podczas zawodów. Każdy z zawodników ma własne preferencje w 18

odniesieniu do używanego sprzętu przy rozgrywaniu danej konkurencji, ale stale rośnie liczba producentów i jest wiele rodzajów sprzętu. Zgodnie z art. 187.2 delegat techniczny może, opierając się na odpowiednich regulaminach poszczególnych zawodów, pozwolić zawodnikom na użycie ich własnego sprzętu lub dostarczonego przez producentów. Taki sprzęt nie będzie zaakceptowany, jeśli taki sam model sprzętu jest już na liście sprzętu dostarczanego przez organizatorów zawodów. Jednakże ten dodatkowy sprzęt musi posiadać certyfikat IAAF, zostać sprawdzony i oznakowany jako dopuszczony do zawodów przez organizatorów oraz być dostępny do użycia przez wszystkich zawodników. Automatyczna kwalifikacja W odniesieniu do konkurencji technicznych delegat techniczny ustala zasady kwalifikacji zawodników z eliminacji do finału. Automatycznie kwalifikują się do finału zawodnicy, którzy w konkursie eliminacyjnym (kwalifikacyjnym) osiągną wynik równy lub lepszy od ustalonego minimum kwalifikacyjnego. Wskaźniki te muszą być wystarczająco wysokie, aby uniknąć zbyt wielu zawodników (kwalifikatorów), którzy osiągną ten wynik. W rzeczywistości lepiej jest gdy ustalone minimum kwalifikacyjne jest trudne do osiągnięcia przez zbyt dużą liczbę zawodników, gdyż wtedy możliwe jest uzupełnienie wymaganej liczby zawodników w finale poprzez dokooptowanie zawodników, którzy uzyskali wyniki najbliższe granicy kwalifikacji. Jako zasadę, dla konkursów, gdzie normalnie w finale powinno startować 12 zawodników, w wyniku przeprowadzonej analizy statystycznej powinno się zaproponować ustalenie wskaźnika minimum kwalifikacyjnego na poziomie wyniku, który powinien umożliwić automatyczne uzyskanie minimum kwalifikacyjnego przez 6-8 zawodników? Obowiązki przed i w trakcie zawodów Do obowiązków delegata technicznego tuż przed otwarciem zawodów należy przeprowadzenie konferencji technicznej lub odprawy technicznej. Delegat techniczny przewodniczy konferencji technicznej lub odprawie technicznej. Podczas zawodów delegat techniczny obserwuje prowadzenie poszczególnych konkurencji i jest gotowy do interwencji w razie potrzeby. Obowiązkiem delegata jest obserwacja czy właściwie zostały przeprowadzone rozgrzewki w skokach i rzutach (skoki i rzuty próbne) i eliminacje. Tym samym jest on odpowiedzialny za przestrzeganie procedur, które mają na celu zag warantowanie uczciwego rozegrania konkurencji i uzyskanie kwalifikacji do finału przez najlepszych zawodników do finału, a potem w finale. Ta praca jest bardzo ważna i musi odbywać się bez zwłoki. Obowiązki po rozegraniu zawodów Podczas rozgrywania głównych mistrzostw może wystąpić wiele zdarzeń. Ważnym jest, aby takie informacje zostały opisane dla ich poprawy w przyszłości. Opis przebiegu zawodów jest również ważny ze względów historycznych. Dlatego delegat techniczny sporządza sprawozdanie dotyczące zawodów celem jego przedstawienia Radzie. Sprawozdanie musi zostać napisane z wielką starannością, jako jedna z głównych charakterystyk obiektu, która będzie służyć jako wytyczna dla organizacji zawodów w przyszłości. Podsumowanie Delegaci techniczni są powiązani z Radą IAAF i komitetami organizacji kontynentalnych. IAAF i inne organy zarządzające zapewniają, że praca delegatów technicznych umożliwia przeprowadzenie zawodów zgodnie z normami technicznymi i wykonawczymi. Lokalne komitety organizacyjne pełnią również funkcje doradcze dla delegatów technicznych i powinni być gotowi im pomóc w każdej sprawie. Delegaci techniczni mogą służyć pomocą i wziąć udział w planowaniu konkurencji oraz służyć Radzie w tym okresie przedstawiając propozycję rozwiązań, potrzebnych Radzie do decyzji w sprawie przygotowania zawodów. Należy podkreślić, że delegaci pracują w ścisłej i otwartej współpracy z organizacjami wyznaczającymi delegatów technicznych oraz wyznaczających innych pełnomocników. Sukces działań delegatów technicznych opiera się na tej pracy zespołowej. Delegat medyczny Artykuł 113 19

Delegat medyczny jest najwyższym autorytetem we wszystkich sprawach medycznych. Powinien zapewnić, aby odpowiednie wyposażenie do badań medycznych, zabiegów i nagłej pomocy było dostępne w miejscu rozgrywania zawodów oraz zapewnić opiekę medyczną w miejscu zakwaterowania zawodników. Delegat kontroli dopingowej Artykuł 114 Delegat kontroli dopingowej powinien współpracować z komitetem organizacyjnym celem zapewnienia odpowiednich warunków do przeprowadzenia kontroli dopingowej. Jest odpowiedzialny za wszystkie sprawy dotyczące kontroli dopingowej. Międzynarodowi obserwatorzy techniczni (ITO), międzynarodowi sędziowie biegów przełajowych, ulicznych i górskich (ICRO) Artykuł 115 1. Delegat techniczny powinien wyznaczyć głównego międzynarodowego obserwatora technicznego spośród wyznaczonych, jeśli nie uczyniono tego wcześniej. Jeśli jest możliwe, to główny międzynarodowy obserwator techniczny powinien przydzielić do każdej konkurencji programu co najmniej po jednym międzynarodowym obserwatorze technicznym. Międzynarodowy obserwator techniczny powinien służyć wszelką niezbędną pomocą arbitrowi danej konkurencji. Obserwatorzy muszą być obecni przez cały czas trwania konkurencji, do której zostali przydzieleni. Powinni zapewnić, żeby prowadzenie zawodów przebiegało w pełnej zgodności z przepisami technicznymi IAAF, regulaminem zawodów i odpowiednimi decyzjami delegatów technicznych. W przypadku powstania problemu lub zauważenia nieprawidłowości, która według obserwatora wymaga komentarza, powinien on w pierwszej kolejności zwrócić nań uwagę arbitra konkurencji i jeśli to konieczne, służyć radą, co w danej sytuacji należy uczynić. Jeśli rada nie została zaakceptowana i nastąpiło wyraźne naruszenie przepisów technicznych IAAF, regulaminu zawodów lub decyzji delegata technicznego, to podjęcie decyzji należy do międzynarodowego obserwatora technicznego. Jeśli sprawa nadal nie znajduje rozwiązania, należy zwrócić się do delegata technicznego IAAF. Po zakończeniu konkurencji technicznej obserwator powinien również podpisać protokół sędziowski. Uwaga 1: W zawodach wymienionych w art. 1.1 c) i f) powyższe obowiązki dotyczą również wyznaczonych kontynentalnych obserwatorów technicznych (ATO). Uwaga 2: W przypadku braku arbitra, międzynarodowy obserwator techniczny powinien współpracować z odpowiednim sędzią głównym konkurencji. 2. W biegach przełajowych, ulicznych i górskich, wyznaczeni do danych zawodów sędziowie międzynarodowi, powinni zapewnić wszelką niezbędną pomoc organizatorom zawodów. Muszą oni być obecni przez cały czas trwania konkurencji, do której zostali przydzieleni. Powinni zapewnić, żeby prowadzenie zawodów przebiegało w pełnej zgodności z przepisami technicznymi IAAF, regulaminem zawodów i odpowiednimi decyzjami delegatów technicznych. Panel międzynarodowych obserwatorów technicznych (ITO) został utworzony na Kongresie w Los Angeles w 1984 roku. Od tego czasu zauważono, że ITO są bardzo pomocni dla delegatów technicznych i organizatorów. Muszą posiadać doskonałą znajomość przepisów IAAF, pełnić w swoich związkach (federacjach) funkcję sędziów głównych i prowadzić konkurencję w swoich krajach oraz być odpowiedzialnymi za prowadzenie kursów szkoleniowych w swoich krajach. Muszą również znać podstawowe obowiązki sędziego głównego zawodów. Koniecznym jest również żeby biegle mówili w języku angielskim lub w języku francuskim. W Europie, po raz pierwszy międzynarodowych obserwatorów technicznych, powszechnie nazywanych ITO, powołano podczas europejskich mistrzostw juniorów w Cottbus (byłe NRD) w 1985 roku. Aby sporządzić pierwszą listę, EAA zaproponowało każdej Federacji, aby nominować do trzech swoich obserwatorów. Z biegiem czasu wprowadzono inne propozycje i dokonano nominacji nowych osób. Należy również podkreślić, że w międzynarodowych zawodach, gdzie 6, 8 lub 10 ITO jest mianowanych, zazwyczaj nie ma na danych zawodach dwóch obserwatorów tej samej narodowości i żadnego z państwa organizującego zawody. 20