1. Ogólne informacje o PWiK Głównym celem działalności PWiK Żory sp. z o.o. jest zaopatrzenie mieszkańców miasta Żory w wodę wysokiej jakości i odbiór ścieków przy optymalizacji kosztów. Oczyszczanie ścieków z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań technologicznych, redukcja zanieczyszczeń przy jednoczesnym minimalizowaniu wpływów na otaczające środowisko naturalne. Przedsiębiorstwo jako samodzielne przedsiębiorstwo państwowe zaczęło działać od 01.04.1997r. kiedy to na mocy decyzji wojewody katowickiego dokonano podziału Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Rybniku na kilka lokalnych przedsiębiorstw. PWiK jako spółka z o.o. w obecnej formie istnieje od 1 października 2000 r. Właścicielem wszystkich udziałów jest Miasto Żory. Podstawowym źródłem zasilania Żor w wodę jest sieć GPW w Katowicach. Zakupujemy ok. 3 mln m 3 wody na rok. Woda nasza jest ze zbiornika w Goczałkowicach, która zasila Żory od Baranowic (SUW Strumień), oraz od Kleszczowa (ZUW) Goczałkowice. Pozostałe Dzielnice mają wodę mieszaną. Obecnie w budowie jest SUW na terenach byłej KWK Żory w Roju, która ma wydajność 2 000 m 3 / dobę (100m 3 /godz.) ( 32 %). Łączna długość sieci wodociągowej to 293 km. Sieć ta współpracuje z hydroforniami na osiedlach Pawlikowskiego, Sikorskiego i pompownią Widok. Przedsiębiorstwo eksploatuje wybudowaną w latach 70 tych ubiegłego stulecia mechaniczno biologiczną oczyszczalnię ścieków, która po przeprowadzonej modernizacji w latach 2001 2003 jest oczyszczalnią nowoczesną z podwyższonym usuwaniem związków biogennych (zw. azotu i fosforu). Obecnie trwa modernizacja części osadowej Oczyszczalni ścieków. Oczyszczalnia może przyjąć około 8.000,00 m 3 ścieków na dobę. W trosce o poprawę gospodarki wodno ściekowej, jakości środowiska naturalnego oraz poprawę jakości życia mieszkańców miasta PWiK Żory sp. z o.o. realizuje projekt w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w latach 2007 2013 pod nazwą Kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej w Żorach. W ramach projektu zostanie rozbudowana i zmodernizowana sieć wodociągowa, kanalizacyjna sanitarna i
kanalizacyjna deszczowa. Projekt przewiduje 13 kontraktów na roboty budowlane i 4 kontrakty usługowe. Wartość projektu to ponad 278 mln złotych, dofinansowanie z Unii Europejskiej ponad 148 mln zł. 2. Oczyszczalnia ścieków PWiK Żory sp. z o.o. posiada oczyszczalnię mechaniczno biologiczną wybudowaną w latach 70 tych ubiegłego stulecia a zmodernizowaną w latach 2001 2003. Ścieki oczyszczane są w procesach fizycznych, chemicznych i biologicznych. Ścieki dopływające do naszej oczyszczalni to w 90% ścieki bytowe, 10% stanowią ścieki pochodzące z przemysłu, handlu, rzemiosła i usług użyteczności publicznej. Na dzień dzisiejszy przyjmujemy ścieki od 41 195 mieszkańców równoważnych, docelowo po skanalizowaniu wszystkich dzielnic będziemy przyjmować ścieki od około 70 000 mieszkańców równoważnych. Produktami oczyszczania ścieków są ścieki oczyszczone w postaci jasnożółtej, przeźroczystej cieczy, których odbiornikiem jest rzeka Ruda oraz osad ściekowy wykorzystywany do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i produkcji pasz. Część ściekowa Surowe ścieki trafiają na oczyszczalnię kolektorem z miasta oraz z punktu zlewnego (ścieki dowożone z szamb wozami asenizacyjnymi). Następnie ścieki trafiają do stacji oczyszczania mechanicznego (Huber) gdzie następuje cedzenie na sitach mechanicznych i usuwanie piasku w piaskownikach poziomych skratki i piasek dezynfekowane i wywożone na składowisko odpadów. Następnie w osadnikach wstępnych usuwanie zawiesiny łatwo opadającej zawiesina mineralna. Osadnik wstępny współpracuje z hydrolizerem osadu surowego, w hydrolizerze produkowane są LKT wspomagające procesy rozkładu biologicznego ścieków. Następnie ścieki są dzielone na trzy komory defosfatacji. W komorach tych rozpoczyna się proces usuwania fosforu ( pierwsza faza), wydzielanie fosforanów i pobieranie łatwo przyswajalnych związków organicznych przez bakterie posiadające zdolność do nadmiarowej akumulacji polifosforanów.
Następnie zachodzi podział na trzy ciągi biologiczne ( 3 reaktory biologiczne), które dzielą się na część beztlenową, przejściową i tlenową. W procesach zachodzą procesy biologiczne nitryfikacja: NH 4 - N0 3 oraz denitryfikacja: NO 3 N 2, utlenienie związków organicznych oraz defosfatacja. Następnie ścieki z reaktorów biologicznych odpływają do osadników wtórnych, po drodze dawkowany jest PIX lub PAX w celu usunięcia fosforu chemicznie. W osadnikach wtórnych następuje klarowanie ścieków i wydzielenie osadu wtórnego. Po osadnikach wtórnych ścieki korytem odprowadzane są do rzeki Rudy. Część osadowa W części osadowej powstają osady wymagające stabilizacji i odwodnienia. Osad surowy wykorzystywany jest w procesie biologicznej defosfatacji. Osad jest poddawany fermentacji kwaśnej powstają LKT. Osad zagęszczony z osadników wtórnych i osad surowy podawane są do komór fermentacyjnych, gdzie ulegają fermentacji beztlenowej. Osad przefermentowany kierowany jest na prasę taśmową gdzie ulega odwodnieniu o około 20%. Osad taki trafia na plac składowy a następnie po uzyskaniu pozytywnych wyników badań odzyskiwany jest rolniczo lub przyrodniczo. Zwiększenie ilości ścieków do oczyszczania w związku z kompleksowym uporządkowaniem gospodarki wodno ściekowej w Żorach spowoduje konieczność zwiększenia przepustowości istniejącej oczyszczalni ścieków do 11 622 m 3 /dobę ( obecnie 8716m 3 /d). W trakcie jest rozbudowa i przebudowa oczyszczalni z pełnym usuwaniem związków biogennych, rozbudowa części biologicznej czwarty reaktor biologiczny, przebudowa koryt doprowadzających ścieki oraz unowocześnienie procesów przeróbki osadów (stabilizacji). Zaproponowana technologia przeróbki osadów to klasyczny proces fermentacji mezofilowej w zamkniętych ogrzewanych komorach fermentacyjnych. Osad przefermentowany i odwodniony będzie składowany na zadaszonym składowisku osadu, a następnie wykorzystywany rolniczo i przyrodniczo po uzyskaniu pozytywnych wyników badań. Komory fermentacyjne będą wyposażone w instalację do ujmowania biogazu. Biogaz będzie odsiarczany, odwadniany i wykorzystywany przede wszystkim do produkcji energii elektrycznej na potrzeby własne oczyszczalni.
3. Kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej Kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej w Żorach to wieloletni projekt, który umożliwi realizację stworzenia nowoczesnej infrastruktury wodno kanalizacyjnej i zapewni na całym obszarze miasta niezawodność dostaw wody, sprawny odbiór ścieków i ochronę cennych terenów zielonych w Żorach i okolicy. Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i środowisko na lata 2007 2013 pod nazwą Kompleksowe Uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej w Żorach. Realizacja inwestycji rozwiąże w znacznym stopniu problem odbioru i oczyszczania ścieków z terenu miasta poprzez budowę sieci kanalizacyjnej sanitarnej, deszczowej oraz modernizację oczyszczalni ścieków. Ponadto wymiana istniejącej sieci wodociągowej, gdyż istniejąca sieć wodociągowa wybudowana ponad 20 lat temu (głównie z materiałów stalowych) jest w złym stanie technicznym, występują awarie, podwyższone straty wody oraz pogarszanie się parametrów fizyko chemicznych. W ramach projektu wybudowana zostanie również Stacja Uzdatniania Wody na terenie byłej KWK Żory w Roju. Realizacja projektu przebiega etapami. Projekt przewiduje realizację 13 kontraktów na roboty budowlane oraz 4 kontraktów usługowych. Jak się podłączyć? Dla pełnego powodzenia projektu konieczna jest ścisła współpraca PWiK, Władz Miasta i mieszkańców. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciel nieruchomości jest zobowiązany do przyłączenia nieruchomości do kanalizacji sanitarnej. Z kolei zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków budowę przyłącza kanalizacyjnego wykonuje na własny koszt właściciel nieruchomości. W ramach projektu: Kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej w Żorach podczas budowy sieci kanalizacyjnej wykonany zostanie przewód kanalizacyjny do granicy nieruchomości. Właściciel nieruchomości ma
obowiązek wykonać na terenie swojej posesji odcinek przyłącza kanalizacji sanitarnej lub/i deszczowej wraz ze studnią w granicy nieruchomości oraz instalację wewnętrzną. W celu spełnienia omawianego obowiązku podłączenia do sieci kanalizacyjnej należy: 1. Zawrzeć umowę o realizację przyłącza kanalizacyjnego. 2. Złożyć wniosek o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci kanalizacyjnej w Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji Żory Sp. z o.o. ul. Wodociągowa 10, 44-240 Żory 3. Na podstawie wydanych warunków technicznych wykonać podłączenie budynku do istniejącej sieci kanalizacyjnej. 4. Zgłosić do odbioru wykonane podłączenie kanalizacyjne. 5. Zawrzeć umowę z PWiK Żory Sp. z o.o. na odbiór ścieków. 6. Zlecić opracowanie geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej Więcej informacji na: www.kanalizacjazory.pl