WOJEWODA LUBELSKI PN-II.4131.93.2016 Lublin, dnia 01 kwietnia 2016 r. Rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność uchwały Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Podedwórze w roku 2016, w części obejmującej 4 ust. 5 Programu w zakresie słów: Firma DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków oraz 8 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały. Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515, ze zm.) stwierdzam nieważność uchwały Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Podedwórze w roku 2016, w części obejmującej 4 ust. 5 Programu w zakresie słów: Firma DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków oraz 8 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały. Uzasadnienie Uchwała Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze została doręczona organowi nadzoru w dniu 3 marca 2016 r. Przedmiotową uchwałą, podjętą na podstawie art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856, ze zm.) Rada Gminy uchwaliła Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na rok 2016, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy, rada wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Stosownie do treści art. 11a ust. 2 program obejmuje: 1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt; 2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie; 3) odławianie bezdomnych zwierząt;
2 4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt; 5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt; 6) usypianie ślepych miotów; 7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich; 8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. W myśl art. 11a ust. 5 ustawy program, o którym mowa w ust. 1, zawiera wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. Koszty realizacji programu ponosi gmina. Zgodnie z 4 ust. 5 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały, wyłapane zwierzęta zostaną niezwłocznie przekazane do schroniska dla bezdomnych zwierząt, Firma DASH Urszula Konstanta- Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków, Schronisko Chrcynna k/nasielska, ul. Dąbrowskiego 18, 05-190 Nasielsk. W ocenie organu nadzoru powyższe postanowienia, w zakresie słów: Firma DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków, zostały przyjęte z naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie zwierząt. W tym miejscu należy wskazać, iż stosownie do treści art. 4 pkt 25 ustawy o ochronie zwierząt, ilekroć w ustawie jest mowa o schronisku dla zwierząt" - rozumie się przez to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.). Przepisy ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt precyzyjnie określają wymagania dla podejmowania i prowadzenia działalności nadzorowanej w tym także prowadzenia schronisk dla zwierząt (Rozdział 2 ustawy). W myśl art. 5 tej ustawy podjęcie działalności nadzorowanej, w zakresie prowadzenia schroniska dla zwierząt, jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu, w formie pisemnej, zamiaru jej prowadzenia powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na przewidywane miejsce jej prowadzenia, a następnie po wydaniu decyzji tego organu dotyczącej nadania podmiotowi numeru identyfikacyjnego. Jednocześnie, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną w omawianym zakresie oraz przedsiębiorstw i zakładów zatwierdzonych lub warunkowo zatwierdzonych na podstawie art. 24 ust. 1 lub art. 44 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, na obszarze jego właściwości (art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt). Z ustaleń organu nadzoru wynika, że wskazana w Programie Firma DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków, zajmująca się odławianiem bezdomnych zwierząt, nie może być uznana za
3 schronisko w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie zwierząt nie dokonano bowiem zgłoszenia zamiaru prowadzenia działalności nadzorowanej przez ww. podmiot oraz nie wydano decyzji dotyczącej nadania numeru identyfikacyjnego dla działalności nadzorowanej Schronisko dla zwierząt dla tego podmiotu. Stosownie do pisma Powiatowego Lekarza Weterynarii w Łukowie z dnia 21 marca 2016 r. Firma DASH reprezentowana przez Panią Konstantą- Kurowską nie współpracuje z Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Łukowie w zakresie bezdomności i opieki nad zwierzętami. W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż wskazany w przedmiotowej uchwale podmiot Firma DASH Urszula Konstanta- Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków nie jest schroniskiem, w rozumieniu przepisów ww. ustawy. W wyroku z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt II OSK 37/13 Naczelny Sąd Administracyjny przyjął, że regulacje art. 11a ustawy muszą być interpretowane m.in. w nawiązaniu do przepisu art. 11 ust. 3a tej ustawy. Wskazany przepis stanowi, że zabrania się odławiania zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt. Już z tego przepisu wynika, że dla zrealizowania zadań gminy w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami konieczne jest m.in. zapewnienie takim zwierzętom, w razie ich odławiania, miejsca w schronisku. Wymóg "zapewnienia" bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt może być spełniony tylko w sytuacji gdy takie schronisko już na tym etapie uchwalania programu istnieje i jest to schronisko konkretne, jednoznacznie oznaczone. Tak oznaczonemu schronisku można w programie powierzyć realizowanie określonych w art. 11a ust. 2 pkt 3-6 zadań. Organ gminy podejmując uchwałę w przedmiocie programu opieki nad bezdomnymi zwierzętami i zapobiegania bezdomności zwierząt nie może w sposób dowolny interpretować zapisów ustawy. Ustawodawca precyzuje, jak należy rozumieć określenie schronisko dla zwierząt, nie jest zatem dopuszczalne wskazanie w uchwale innego podmiotu, który w świetle obowiązujących przepisów prawa schroniskiem nie jest. Zgodnie z 8 ust. 1, 2 i 4 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały: osoby fizyczne mają prawo ubiegać się o sprawowanie w miejscu swojego zamieszkania opieki nad zwierzęciem bezdomnym pochodzącym z terenu Gminy (ust. 1), sprawowanie opieki nad zwierzęciem może mieć postać: stałą lub ograniczoną w czasie, na czas określony, zwaną dalej domem tymczasowym, (ust. 2), osoba sprawująca opiekę nad zwierzęciem w ramach domu tymczasowego, po upływie 30 dni ma prawo ubiegać się o nieodpłatną adopcję, chyba że dopuściła się zaniedbań bądź w inny sposób naruszyła warunki umowy o prowadzenie domu tymczasowego (ust. 4).
4 Z treści cytowanego wyżej art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie zwierząt wynika, iż zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom polega na zapewnieniu im miejsca w schronisku. Tym samym nie jest dopuszczalne tymczasowe przetrzymywanie odłowionych zwierząt w miejscu innym niż schronisko. Tylko nad schroniskami lekarze weterynarii sprawują nadzór umożliwiający kontrolę sprawowanej opieki nad umieszczonymi w nich zwierzętami, co stanowi gwarancję właściwego wykonywania tej opieki, trzymania zwierząt w odpowiednich warunkach do życia. Zapewnienie schroniska dla bezdomnych zwierząt jest ustawowym obowiązkiem gminy, z którego nie zwalnia choćby brak miejsc w schroniskach istniejących. Żaden przepis ustawy o ochronie zwierząt nie zezwala na przetrzymywanie wyłapanych zwierząt w miejscu tymczasowego przetrzymywania (zob. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17 września 2014 r.- sygn. akt II SA/Go 576/14). W związku z powyższym należy stwierdzić, iż regulacja zawarta w 8 ust. 1, 2 i 4 uchwały dopuszczając możliwość przetrzymywania bezdomnych zwierząt w bliżej nieokreślonym terminie w miejscu, które nie jest schroniskiem stanowi naruszenie art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie zwierząt. W 8 ust. 3 Programu uregulowano kwestię ponoszenia kosztów przez osobę adoptującą bezdomne zwierzę przekazanie zwierzęcia do adopcji odbywa się nieodpłatnie bądź za zwrotem wydającemu podstawowych kosztów opieki medycznej nad zwierzęciem. Zdaniem organu nadzoru postanowienie 8 ust. 3 Programu zostało podjęte z przekroczeniem umocowania wynikającego z art. 11a ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt oraz z naruszeniem przepisu art. 11a ust. 5 tej ustawy. Wyliczenie w art. 11a kategorii spraw przekazanych organowi stanowiącemu gminy do unormowania w programie opieki nad zwierzętami bezdomnymi ma charakter wyczerpujący, co oznacza, że uchwała rady winna zawierać pełny zakres regulacji określony w tym przepisie, a jednocześnie nie powinna zawierać postanowień, które wykraczałyby poza jego zakres. Gmina nie posiada kompetencji do tego, aby przenieść obowiązek ponoszenia kosztów za usługi sprawowanej w schronisku opieki nad zwierzęciem na inny podmiot, bowiem to na niej spoczywa ustawowy obowiązek ponoszenia tych kosztów. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 27 sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 408/14, uznał, iż koszty realizacji programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt ponosi gmina i ustawa nie przewiduje partycypacji w tych kosztach przez inne podmioty. Brak jest zatem podstawy do nakładania obowiązku ponoszenia kosztów związanych z realizacją celów programu przez inne podmioty niż Gmina.
5 Zgodnie z art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Oznacza to, iż każda norma kompetencyjna musi być tak realizowana, aby nie naruszała innych przepisów ustawy. Zakres upoważnienia musi być zawsze ustalany przez pryzmat zasad demokratycznego państwa prawnego, działania w granicach i na podstawie prawa oraz innych przepisów regulujących daną dziedzinę. W tym stanie rzeczy stwierdzenie nieważności uchwały Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze, we wskazanym zakresie, jest uzasadnione. Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia. WOJEWODA LUBELSKI Przemysław Czarnek /podpisano elektronicznie/ Otrzymują: 1. Wójt Gminy Podedwórze 2. Przewodniczący Rady Gminy Podedwórze Potwierdzam zgodność kopii z dokumentem elektronicznym: Identyfikator dokumentu 1057266.2023345.1730888 Nazwa dokumentu RN RG Podedwórze - program opieki nad zwierzętamii.pdf Tytuł dokumentu RN RG Podedwórze - program opieki nad zwierzętamii.doc Sygnatura dokumentu PN-II.4131.93.2016 Data dokumentu 2016-04-01 09:50:16 Skrót dokumentu 37E9D1E28EF7ECDC7156E02CDD878B1F1D 200708 Wersja dokumentu 1.4 Data podpisu 2016-04-01 09:50:08 Podpisane przez Przemysław Czarnek wojewoda lubelski EZD 3.17.1457.1936.6022 Data wydruku: 2016-04-08 10:31:54 Autor wydruku: Staroch Marta inspektor wojewódzki