DOKUMENT PROPOZYCJI UPROSZCZEŃ nr 27 zawierający propozycje uproszczeń procedur administracyjnych wypracowanych w ramach Panelu ekspertów, związanych z wpisem do rejestru działalności kantorowej w projekcie Uproszczenie procedur związanych z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej poprzez ich elektronizację i wdrożenie idei jednego okienka SPIS TREŚCI LISTA PROCEDUR... 1 PODSTAWY PRAWNE... 1 UCZESTNICY PROCEDURY... 2 PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ... 3 1. Standaryzacja wniosku o zmianę i wykreślenie wpisu z rejestru działalności kantorowej... 3 2. Usuniecie wymogu pisemności wniosku o wpis do rejestru działalności kantorowej... 6 3. Implementacja oświadczeń do treści wniosku o wpis do rejestru i zmianę danych... 8 4. Wprowadzenie do wniosku opcji wyboru tradycyjnego lub elektronicznego sposobu komunikacji... 13 5. Standaryzacja wzoru wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego... 17 6. Likwidacja załączników niewymaganych przepisami ustawy, wynikających z praktyki organu... 20 7. Elektronizacja wzorów wniosków... 24 8. Stworzenie Centralnego Systemu Rejestrów Działalności Reglamentowanej... 28 9. Zintegrowanie Krajowego Rejestru Karnego z Rejestrem Działalności Kantorowej... 30 LISTA PROCEDUR 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej ( 0646) 2. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej ( 0668) 3. Wykreślenie z rejestru działalności kantorowej ( 0669) 4. Indywidualne zezwolenie dewizowe ( 0188) PODSTAWY PRAWNE 1. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220 poz. 1447 z późn. zm.) zwana dalej ustawą s.d.g. 2. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U z 2013 r., poz. 267) zwana dalej ustawą k.p.a. 3. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zwana dalej ustawą k.c. 4. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 826) zwana dalej ustawą Prawo dewizowe 5. Ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 z późn. zm.) zwana dalej ustawą Prawo bankowe 6. Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1282 z późn. zm.), zwana 1
dalej ustawą o opłacie skarbowej 7. Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 262), zwana dalej ustawą o podpisie elektronicznym 8. Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji podmiotów działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2013 r. poz. 235), zwana dalej ustawą o informatyzacji 9. Ustawa z dnia 24 maja 2000 roku o Krajowym Rejestrze Karnym (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 654) 10. Ustawa dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz. 622), zwana ustawą o ograniczaniu barier. 11. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków organizacyjnych i technicznych, które powinien spełniać system teleinformatyczny służący do identyfikacji użytkowników (Dz. U. z 2011 r., nr 93, poz. 545), zwane dalej rozporządzeniem w sprawie systemu teleinformatycznego. 12. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej (Dz. U. z 2004 r. nr 187, poz. 1934 ) 13. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 września 2004 r. w sprawie wyposażenia lokalu przeznaczonego do wykonywania działalności kantorowej oraz sposobu prowadzenia ewidencji i wydawania dowodów kupna i sprzedaży wartości dewizowych (Dz. U z 2004r. Nr 219 poz. 2220 ) 14. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2009 r. w sprawie ogólnych zezwoleń dewizowych (Dz. U. z 2009r. Nr 69 poz. 597) 15. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 września 2011r. w sprawie sporządzania pism w formie dokumentów elektronicznych, doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych, (Dz. U. 2011 r., nr 206, poz. 1216), zwane dalej rozporządzeniem w sprawie dokumentów elektronicznych UCZESTNICY PROCEDURY 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej. (0646) 2. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej. (0668) 3. Wykreślenie z rejestru działalności kantorowej. (0669) a. Wnioskodawca/Podmiot ubiegający się o wpis do rejestru b. Oddziały okręgowe NBP właściwe dla miejsca prowadzenia działalności kantorowej c. Prezes NBP 4. Indywidualne zezwolenie dewizowe. (0188) a. Wnioskodawca, b. Prezes NBP lub upoważniony przez niego dyrektor departamentu Centrali Narodowego Banku Polskiego 2
PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ 1. Standaryzacja wniosku o zmianę i wykreślenie wpisu z rejestru działalności kantorowej ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: 1. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej (nr UEPA 0668) 2. Wykreślenie z rejestru działalności kantorowej (nr UEPA 0669) Standaryzacja dokumentów rozumiana jako stworzenie jednolitych wzorów, ma na celu ułatwienie przeprowadzenia procedur administracyjnych. Jednolite pod względem zawartości wzory, ułatwiają wypełnienie dokumentów w sposób prawidłowy przez przedsiębiorcę oraz ich weryfikację przez urzędnika. Dlatego stworzenie wzorów, które można byłoby wypełnić bez konieczności analizy poszczególnych przepisów prawa, skróciłoby czas jego uzupełniania i konieczności szczegółowej analizy przez urzędnika. W obecnym stanie prawnym problematyka prowadzenia działalności kantorowej uregulowana została przepisami ustawy Prawo dewizowe oraz aktów wykonawczych do niej. Ustawa ta określa obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju, a także działalność gospodarczą w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwa w ich kupnie i sprzedaży. Ostatnia z wymienionych aktywności powszechnie kojarzona jest z działalnością kantorową, którą na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy Prawo dewizowe jest regulowaną działalnością gospodarczą polegającą na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży. Na szczególną uwagę w cytowanym przepisie zasługuje fakt, iż owa działalność kwalifikowana jest jako działalność regulowana w rozumieniu przepisów ustawy s.d.g., a tym samym podlega ona specjalnemu reżimowi prawnemu oraz warunkom jej prowadzenia. Ich przykładem jest chociażby konieczność spełnienia określonych standardów, o których mowa w Rozdziale 4 ustawy Prawo dewizowe przez podmioty zamierzające prowadzić omawianą działalność oraz konieczność prowadzenia przez stosowne organy w państwie rejestru tejże działalności. Rejestr ten na podstawie art. 16 ustawy Prawo dewizowe jest w chwili obecnej prowadzony przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Przedsiębiorca zobowiązany jest zawiadomić pisemnie organ prowadzący rejestr o podjęciu działalności kantorowej, a w razie jej zaprzestania złożyć stosowny wniosek o jej wykreślenie z rejestru w terminie 7 dni, licząc odpowiednio od dnia podjęcia działalności kantorowej lub zaprzestania jej wykonywania. Należy zwrócić w tym miejscu uwagę na zapis dwóch przepisów ustawy Prawo dewizowe tj. art. 17 oraz art. 17a. Stanowią one po pierwsze, iż wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy, zawierającego określone dane, a po drugie, iż za tego rodzaju wpis uznać należy także wykreślenie albo zmianę wpisu. Wniosek o dokonanie wpisu został określony na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej (Dz. U. Nr 3
19 poz. 2220), Ustawa Prawo dewizowe nie zawiera tymczasem delegacji ustawowej do określenia ustandaryzowanych wzorów wniosków w procedurze zmiany i wykreślenia z rejestru działalności kantorowej. W konsekwencji przez przedsiębiorców stosowane są różne wzory wniosków zarówno pod względem formy, jak i treści. Przedsiębiorca zmuszony jest samemu opracować tego rodzaju wzór, co rodzi niebezpieczeństwo pomyłek, a także może przedłużyć ową procedurę. Dlatego postulować należy opracowanie stosownych wzorów wniosków, co umożliwi umieszczenie ich w Centralnym Repozytorium Dokumentów, którego zasady funkcjonowania określono w rozporządzeniu w sprawie dokumentów elektronicznych. W 27 tego rozporządzenia czytamy, iż w przypadku, gdy w przepisach prawa został wskazany organ właściwy do określenia wzoru, organ ten przekazuje do Centralnego Repozytorium Dokumentów odpowiadający mu wzór dokumentu elektronicznego. Natomiast w sytuacji, gdy w przepisach prawa nie wskazano organu właściwego do określenia wzoru, wzór ten przekazać może do repozytorium podmiot określony w art. 2 ustawy o informatyzacji, zwany podmiotem publicznym, jeżeli w tym wzorze określony jest zakres użytkowy dokumentu elektronicznego dla załatwiania danego rodzaju spraw. Do kategorii tego rodzaju podmiotów zaliczają się między innymi organy administracji rządowej realizujące zadania publiczne. Co ważne, przepisów ustawy na podstawie jej art. 2 ust. 3 nie stosuje się do Narodowego Banku Polskiego, poza przypadkami, gdy w związku z realizacją zadań istnieje obowiązek przekazywania informacji do i od podmiotów niebędących organami administracji rządowej; w takich przypadkach stosuje się art. 13 ust 2 pkt 1 ustawy o informatyzacji. Tymczasem należy dążyć do tego, by w CRD funkcjonował jeden standardowy wzór, który byłby stosowany zarówno przez przedsiębiorców, jak i urzędników. Z praktycznego punktu widzenia warto natomiast byłoby stworzyć jeden wzór wniosku, za pomocą którego można by było uzyskać wpis, dokonać zmiany wpisu, jak i dokonać wykreślenia z rejestru. W zakresie elektronizacji takie wzory wniosków stanowiłyby jeden formularz, który zawierałby rozwijane pole z możliwością wyboru z listy funkcji wpisu, zmiany, czy też wykreślenia. Jeden wniosek obsługiwałby więc trzy procedury, co ułatwiłoby proces elektronizacji, bowiem jeden wzór dokumentu elektronicznego zostałby zgłoszony do CRD. KATEGORIA UPROSZCZENIA: PRAWNA SPOSÓB OSIĄGNIĘCIA UPROSZCZENIA Uproszczenie może zostać osiągnięte poprzez stworzenie jednolitego wzoru urzędowego: wniosku o wpis, zmianę i wykreślenie z rejestru działalności kantorowej. Niezbędne jest zatem rozszerzenie delegacji ustawowej do wydania właściwego rozporządzenia określającego jednolity wzór wniosku zawierający w swej treści wzór wniosku o wpis, zmianę danych i wykreślenie w sposób opisany poniżej. De lege lata Ustawa Prawo dewizowe stanowi: 4
Art. 17. 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej, uwzględniając zakres wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności. Rozporządzenie z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej (Dz. U. z 2004r Nr 187 poz. 1934) w 1 brzmi: 1. Określa się wzór wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej, stanowiący załącznik do rozporządzenia. De lege ferenda (według postulowanego prawa) Uproszczenie może zostać osiągnięte poprzez zmianę zarówno art. 17 ust. 4 ustawy Prawo dewizowe, a także paragrafu 1 rozporządzenia w sprawie wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej. Art. 17 ust. 4 ustawy Prawo dewizowe otrzymałby następujące brzmienie: Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o dokonanie wpisu, zmiany i wykreślenia z rejestru działalności kantorowej, uwzględniając zakres wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności. Natomiast w rozporządzeniu wykonawczym, proponowana zmiana polegałaby na : 1. zmianie tytułu rozporządzenia w następujący sposób: Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzoru wniosku o dokonanie wpisu, zmiany i wykreślenia z rejestru działalności kantorowej 2. przeredagowaniu 1, tak iż jego treść byłaby następująca: 1. Określa się wzór wniosku o dokonanie wpisu, zmiany i wykreślenia z rejestru działalności kantorowej, stanowiący załącznik do niniejszego rozporządzania. ANALIZA SKUTKÓW WPROWADZENIA UPROSZCZENIA Wprowadzenie jednolitych wzorów wniosków występujących w wyżej wymienionych procedurach ułatwi komunikację pomiędzy organem właściwym a wnioskodawcami, w szczególności przyczyni się do poprawnego składania wniosków, a także korzystnie wpłynie na skrócenie postępowania oraz zmniejszenie liczby potencjalnych wezwań o uzupełnienie braków w dokumentacji. Proponowane uproszczenia przyczynią się do wzmocnienia przejrzystości istniejących procedur i pewności obrotu, bowiem przedsiębiorca mający do czynienia z jednoznacznymi wymogami oraz opracowanymi wzorami nie będzie obarczany ryzkiem potencjalnych błędów, a także konsekwencjami ich popełnienia. Proponowane uproszczenie służy także realizacji zasad działania organów administracji publicznej, w szczególności zasadzie szybkości postępowania, określonej w art. 11 ust. 1 ustawy s.d.g., stanowiącym, że właściwy organ jest obowiązany do załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki. Jednolity formularz przyczyni się do tego, iż zdecydowanie uproszczony zostanie proces weryfikacji wniosku. 5
2. Usuniecie wymogu pisemności wniosku o wpis do rejestru działalności kantorowej ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej. ( 0646) 2. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej. ( 0668) 3. Wykreślenie z rejestru działalności kantorowej. ( 0669) Zgodnie z art. 17 ustawy Prawo dewizowe wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy. Również w formie pisemnej przedsiębiorca składa oświadczenie o kompletności i zgodności z prawdą danych zawartych we wniosku, znajomości i o spełnieniu szczególnych warunków wykonywania działalności kantorowej określonych w rozdziale 4 ustawy Prawo dewizowe oraz oświadczenie o posiadaniu aktualnego zaświadczenia o niekaralności i dokumentów potwierdzających kwalifikacje wymagane przepisami ustawy Prawo dewizowe. Sformułowanie pisemnego wniosku narzuca na wnioskodawcę konieczność realizacji procedury w formie tradycyjnej - pisemnej. Z tego też względu mając na uwadze cele projektu UEPA, należy rozważyć możliwość wprowadzenia alternatywnej do pisemnej formy, tj. procedury wpisu do rejestru działalności (a także zmiany i wykreślenie z rejestru) drogą elektroniczną. Tego rodzaju rozwiązanie zgodne byłoby z intencją prawodawcy, który dostrzegając zachodzące zmiany, wynikające z elektronizacji współczesnego świata, sukcesywnie stanowi przepisy zgodne z tymi tendencjami. W przypadku procedur administracyjnych na szczególną uwagę zasługują zapisy k.p.a. Kodeks w art. 14 1 wskazuje na rozróżnienie pomiędzy formą elektroniczną a pisemną załatwiania spraw. Stanowi on, iż sprawy należy załatwiać w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy o informatyzacji, doręczanego środkami komunikacji elektronicznej. Podkreślić należy w tym miejscu fakt, iż cytowany przepis zawarty jest w Rozdziale 2 k.p.a., regulującym zasady ogólne postępowania, będące normami ustalającymi sposób postępowania organów administracji publicznej. Niezastosowanie się do nich bądź zastosowanie, ale w sposób nieprawidłowy, stanowi rażące naruszenie przepisów postępowania administracyjnego. Przytoczona tradycyjna zasada pisemności z art. 14 k.p.a., uzupełniona została o alternatywną formę elektroniczną. Zastosowanie, wprowadzenie tej ostatniej wymaga jednak spełnienia określonych wymogów technicznych wynikających z ustawy o informatyzacji oraz ustawy o podpisie elektronicznym. Warto także skorzystać z dorobku doktryny, której przedstawiciele dokonując wykładni art. 14 k.p.a., zwracają uwagę na następujące kwestie: relacje, jakie istnieją pomiędzy formą pisemną a elektroniczną; możliwość wyboru pomiędzy nimi i konsekwencje z tym związane oraz pojęcie dokumentu elektronicznego. Dokument elektroniczny na podstawie art. 3 pkt 2 ustawy o informatyzacji zdefiniować należy jako stanowiącą odrębną całość znaczeniową zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisany na informatycznym nośniku danych. Zgodnie z art. 61 ust. 1 pkt 2 ustawy 6
o informatyzacji ilekroć w przepisach dotyczących informatyzacji, zawartych w odrębnych ustawach, jest mowa o: danych elektronicznych, danych w postaci elektronicznej, danych informatycznych, informacjach w postaci elektronicznej informacjach w formie elektronicznej, - należy w razie wątpliwości interpretacyjnych rozumieć powyższe określenia jako dokument elektroniczny. Wynika z tego, iż samo pojęcie dokumentu elektronicznego posiada niezwykle szeroki zakres znaczeniowy. Zdaniem przedstawicieli doktryny wpływać to może na jego niejednoznaczność (zob. R. Biskup, N. Ganczar, Komunikacja elektroniczna w postępowaniu administracyjnym, w: PiP, z. 1 2008, str. 63). Dlatego korzystanie z tejże formy wymaga określonej dyscypliny. Oznacza to przede wszystkim, iż dokument elektroniczny może być wykorzystywany jedynie w sytuacjach stosowania elektronicznych środków komunikacji. Niemniej jednak jak słusznie zauważają M. Jaśkowska i A. Wróbel (Komentarz do k.p.a, LEX/El, 2012) organ administracji publicznej ma swobodę w wyborze jednej z alternatywnych form załatwiania spraw tzn. pisemnej albo elektronicznej. Autorzy ci przy tym jednoznacznie wskazują, iż forma dokumentu elektronicznego nie stanowi odmiany formy pisemnej, ale jest od niej formą odrębną. Natomiast jeżeli przepis szczególny stanowi o pisemnej formie załatwienia sprawy, to nie ma możliwości skorzystania z omawianej alternatywnej formy elektronicznej. W przypadku rozpoczęcia już procedury w sposób tradycyjny (pisemny), uznać należy konieczność jej kontynuowania, bez możliwości wydawania nowych aktów w wersji elektronicznej. Skoro ustawodawca odróżnił formę pisemną od elektronicznej, jego stanowisko powinno być spójne we wszelkich ustawach szczególnych. KATEGORIA UPROSZCZENIA: PRAWNA SPOSÓB OSIĄGNIĘCIA UPROSZCZENIA Mając na uwadze powyższą analizę postulować należy stosowne uproszczenie, które przede wszystkim może zostać osiągnięte poprzez doprecyzowanie przepisów ustawy Prawo dewizowe, które obecnie przewidują jedynie pisemną możliwość załatwiania spraw, zarówno w odniesieniu do wniosków oraz załączanych do nich stosownych oświadczeń. De lege lata: Ustawa Prawo dewizowe stanowi: Art. 17. 1. Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy, zawierającego następujące dane: ( ). 2. Wraz z wnioskiem przedsiębiorca składa pisemne oświadczenie następującej treści( ) De lege ferenda W art. 17 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe należy wprowadzić następujące zmiany: 7
Art. 17.1. Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie pisemnego lub złożonego w formie elektronicznej wniosku przedsiębiorcy, zawierającego następujące dane Kwestię oświadczeń reguluje propozycja nr 3 niniejszego dokumentu. ANALIZA SKUTKÓW WPROWADZENIA UPROSZCZENIA Wprowadzenie ww. zapisu stanowiącego barierę w elektronizacji przyczyni się do stworzenia faktycznej możliwości procedowania w sposób elektroniczny. W konsekwencji wpłynie także korzystnie na skrócenie postępowania, albowiem wykorzystywanie środków komunikacji elektronicznej jest jak najbardziej wskazane. Dokonanie zmian w istniejących regulacjach prawnych jest niezbędnym elementem wdrożenia elektronicznych procedur administracyjnych, związanych z działalnością kantorową. Z całą pewnością ich istnienie ułatwi prowadzenie (rozpoczęcie) tejże działalności gospodarczej. 3. Implementacja oświadczeń do treści wniosku o wpis do rejestru i zmianę danych ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej. (0646) 2. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej. (0668) Na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą organ prowadzący rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Treść oświadczenia, sposób prowadzenia rejestru oraz dane podlegające wpisowi do rejestru określają przepisy ustaw regulujących daną działalność. Mając na uwadze powyższe rozpoczynając rozważania na temat propozycji uproszczenia należy przytoczyć treść art. 17 ust. 2 ustawy Prawo dewizowe który stanowi, że wraz z wnioskiem przedsiębiorca składa pisemne oświadczenie o następującej treści: Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru są kompletne i zgodne z prawdą; 2) znane mi są i spełniam szczególne warunki wykonywania działalności kantorowej określone w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. Oświadczam także, że posiadam aktualne zaświadczenia o niekaralności i dokumenty potwierdzające kwalifikacje wymagane przepisami ustawy, o której mowa w pkt 2. Zgodnie z ustawą oświadczenie powyższe powinno zawierać także: firmę przedsiębiorcy oraz jego siedzibę i adres albo adres zamieszkania; oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia oraz podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji. Ostatni z wymogów dotyczy sytuacji, gdy działalność kantorowa na podstawie art. 12 ustawy Prawo dewizowe, wykonywana jest przez osobę prawną, w odpowiedni sposób reprezentowaną. Na co należy 8
zwrócić szczególną uwagę to fakt, iż oświadczenie powyższe reguluje przepis art. 17 ustawy Prawo dewizowe, dotyczący jedynie wpisu do rejestru działalności kantorowej. Czy wobec tego oświadczenie wymagane jest także w sytuacjach złożenia wniosku o zmianę wpisu albo jego wykreślenia? Pamiętać bowiem należy, iż kolejny przepis art. 17a ust. 2 uznaje wykreślenie albo zmianę wpisu za równoznaczne wpisowi do rejestru. Poza tym, na co należy zwrócić uwagę, oświadczenie to jest składane wraz z wnioskiem, a nie stanowi jego części. Wskazuje na to wykładnia językowa przepisu art. 17 ustawy Prawo dewizowe, ale także i jeden z niezwykle istotnych elementów zarówno wniosku, jak i oświadczenia to jest podpis składany pod nimi. Elementem oświadczenia jest także stwierdzenie o posiadaniu aktualnego zaświadczenia o niekaralności i dokumentów wymaganych przepisami ustawy. Powstaje jednak wątpliwość, czy oświadczenie to powinno zostać dołączone także w sytuacji złożenia wniosku o dokonanie zmiany albo wykreślenia, co ma także znaczenie w przypadku elektronizacji wniosków i następnie ich wizualizacji. Kwestią do rozważenia jest też oświadczenie o posiadaniu zaświadczenia o niekaralności. Otóż wielokrotnie zdarza się tak, iż podmiot wykonujący działalność kantorową składa wraz z wnioskiem o wpis do rejestru stosowne oświadczenie zgodnie z treścią którego oświadcza, że posiada aktualne zaświadczenie o niekaralności. W praktyce jednak, podczas przeprowadzanej kontroli okazuje się, iż na dzień składania wniosku nie był on w posiadaniu przedmiotowego zaświadczenia o niekaralności (najczęściej nie będąc także karanym). Jednak złożenie nieprawdziwego ze stanem faktycznym oświadczenia powoduje konieczność wszczęcia przez organ procedury wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru działalności kantorowej na skutek złożenia oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym. Przyjmując powyższe należy zaproponować zamianę oświadczenia o posiadaniu zaświadczenia o niekaralności na oświadczenie o niekaralności. Nie wydaje się konieczne, aby oświadczenie to załączane było do wniosku o wykreślenie z rejestru, którego celem jest zakończenie działalności. KATEGORIA UPROSZCZENIA: PRAWNA De lege lata Art. 17 ustawy Prawo dewizowe stanowi: Art. 17. 1. Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy, zawierającego następujące dane: 1) firmę przedsiębiorcy oraz jego siedzibę i adres albo adres zamieszkania; 2) numer w rejestrze przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej; 3) numer identyfikacji podatkowej (NIP); 4) siedziby oraz adresy jednostek, w których będzie wykonywana działalność kantorowa; 5) oznaczenie zakresu działalności kantorowej wykonywanej przez przedsiębiorcę w poszczególnych jednostkach; 9
6) podpis przedsiębiorcy oraz oznaczenie daty i miejsca składania wniosku. 2. Wraz z wnioskiem przedsiębiorca składa pisemne oświadczenie następującej treści: "Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru są kompletne i zgodne z prawdą; 2) znane mi są i spełniam szczególne warunki wykonywania działalności kantorowej określone w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. Oświadczam także, że posiadam aktualne zaświadczenia o niekaralności i dokumenty potwierdzające kwalifikacje wymagane przepisami ustawy, o której mowa w pkt 2." 3. Oświadczenie powinno również zawierać: 1) firmę przedsiębiorcy oraz jego siedzibę i adres albo adres zamieszkania; 2) oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia; 3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji. 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej, uwzględniając zakres wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności. Uproszczenie może zostać osiągnięte poprzez wyeliminowanie odrębnych dokumentów dołączanych do wniosku i zamieszczenie następujących oświadczeń w treści wniosku o wpis oraz wniosku o zmianę: 1. Oświadczenie o kompletności i zgodności z prawdą danych zawartych we wniosku, 2. Oświadczenie o spełnieniu warunków wykonywania działalności kantorowej określonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe 3. Oświadczenie o niekaralności o treści podanej niżej. Obecnie ustalony został (w drodze rozporządzenia) jedynie wzór wniosku o wpis, brak jest natomiast ustandaryzowanego wniosku o zmianę danych (szerzej na ten temat w propozycji nr 1). Z uwagi na powyższe wprowadzenie proponowanego uproszczenia w przypadku wniosku o wpis wymaga zmiany rozporządzenia w sprawie wzoru wniosku, a w odniesieniu do wzoru wniosku o zmianę danych konieczne byłoby uwzględnienie oświadczeń, o których mowa powyżej, przy opracowywaniu wzoru wniosku. De lege ferenda (według postulowanego prawa) Uproszczenie wymaga nowelizacji ustawy Prawo dewizowe poprzez określenie delegacji ustawowej do stworzenia jednego wzoru wniosku o wpis, zmianę i wykreślenie. Następnie należałoby w rozporządzeniu stworzyć taki wzór uwzględniając włączenie do treści wniosku w zakresie wpisu i zmiany oświadczenia omówionego powyżej przy uwzględnieniu faktu, iż wniosek o wykreślenie nie wymaga składanie jakichkolwiek oświadczeń. Taki wzór został opracowany przez Instytut Logistyki i Magazynowania w ramach Projektu UEPA. 10
Proponuje się w art. 17 ustawy Prawo dewizowe uchylenie ust 2 i ust 3 oraz dodanie pkt. 7 o następującym brzmieniu: 7) oświadczenie następującej treści: Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru są kompletne i zgodne z prawdą; 2) znane mi są i spełniam szczególne warunki wykonywania działalności kantorowej określone w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe; 3) oświadczam, iż nie zostałem prawomocnie skazany za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, (dot. os fizycznej) / oświadczam, że żaden odpowiednio członek władz lub wspólnik nie został skazany za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej osobowości prawne) 2. (uchylony) 3. (uchylony) ( dot. osoby prawnej oraz spółki niemającej WNIOSEK O DOKONANIE WPISU/ZMIANY/WYKREŚLENIA W REJESTRZE DZIAŁALNOŚCI KANTOROWEJ 1 Niepotrzebne skreślić OZNACZENIE WNIOSKODAWCY 1. Firma przedsiębiorcy... (miejscowość i data) Prezes Narodowego Banku Polskiego 2. Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym / wpis do CEIDG...... 3. Siedziba i adres albo adres zamieszkania przedsiębiorcy 4. Adres do doręczeń 5. Numer REGON... 11
6. Numer NIP 7. Adres e-mail. WPIS DO REJESTRU Wnoszę o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej. Działalność kantorową zamierzam wykonywać w: 1)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:..., 2)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:....., 3)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:..., 4)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:... 2 Zakres wykonywania działalności kantorowej w jednostce należy określić w przypadku, gdy ma być on ograniczony, np. do prowadzenia kupna i sprzedaży walut obcych. Jeżeli działalność kantorowa ma być w jednostce wykonywana w pełnym zakresie, tj. obejmującym kupno i sprzedaż wartości dewizowych oraz pośrednictwo w ich kupnie i sprzedaży, w miejsce kropek należy wpisać wyraz "pełnym". ZMIANA WPISU Wnoszę o zmianę wpisu w rejestrze działalności kantorowej polegającą na: WYKREŚLENIE WPISU PRZEDSIĘBIORCY Wnoszę o wykreślenie z rejestru działalności kantorowej wpisu nr..... 1. Oświadczam, że: 12
1) dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą; 2) znane mi są i spełniam szczególne warunki wykonywania działalności kantorowej określone w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. 2. oświadczam, iż nie zostałem prawomocnie skazany za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo (dot. os fizycznej) popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, / oświadczam, że żaden odpowiednio członek władz lub wspólnik nie został skazany za przestępstwo skarbowe ( dot. osoby prawnej oraz spółki albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej niemającej osobowości prawne). *. (czytelny podpis) * Oświadczenia dotyczą wniosku o wpis i zmianę. ANALIZA SKUTKÓW WPROWADZENIA UPROSZCZENIA W obecnym stanie prawnym proponowane uproszczenie jest wskazane w celu elektronizacji wniosków o dokonanie wpisu i zmiany w rejestrze działalności kantorowej. Wprowadzone zmiany spowodują uproszczenie procedury uzyskania wpisu w zakresie działalności kantorowej. Dzięki wprowadzeniu takich zmian zmniejszy się liczba załączników (poprzez wprowadzenie oświadczeń do treści wniosku) oraz liczba wezwań do uzupełnienia braków formalnych w składanych wnioskach. Ponadto zrealizowane zostanie postanowienie dyrektywy usługowej nakazującej upraszczanie procedur administracyjnych, w tym zmniejszanie liczby składanych dokumentów. 4. Wprowadzenie do wniosku opcji wyboru tradycyjnego lub elektronicznego sposobu komunikacji ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej (0646) 2. Zmiana danych w rejestrze działalności kantorowej (0668) 3. Wykreślenie z rejestru działalności kantorowej (0669) Elektronizacja procedur związanych z działalnością kantorową wymaga stosownych zmian proceduralnych. Prawodawca wprowadzając możliwość składania przez zainteresowanych określonych zmian musi w pierwszej kolejności zdecydować, czy w ich wyniku pozostawić należy jedynie elektroniczną formę komunikacji, czy też dopuścić możliwość wyboru pomiędzy formą tradycyjną a elektroniczną. Drugie z rozwiązań uznać należy za właściwe, gdyż daje ono po pierwsze możliwość wyboru, a po drugie pozwala na ewolucyjne wprowadzanie zmian. Tym bardziej, iż jak zostało to już omówione we wcześniejszych punktach określone rodzaje wniosków wymuszają złożenie przez zainteresowany podmiot stosownego oświadczenia wraz z podpisem elektronicznym. W przypadku zaś braku powszechności zastosowania tego rodzaju technik, mogą one implikować dodatkowe koszty. Dlatego nie należy na samym początku zmian eliminować 13
tradycyjnych form komunikacji z podmiotem odpowiedzialnym za realizację procedur dotyczących prowadzenia działalności kantorowej. Aby umożliwić stronom postępowania wymianę korespondencji w trakcie realizacji przedmiotowych procedur za pomocą środków komunikacji elektronicznej, niezbędnym jest uprzednie wyrażenie przez wnioskodawcę zgody na prowadzenie korespondencji w tej formie. Proponuje się zatem uzupełnić wzory wniosków o treść oświadczenia, że wnioskodawca wyraża zgodę na doręczanie korespondencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Należy uwzględnić zapis art. 39 1 1 k.p.a., dopuszczającego doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, jeżeli strona wystąpiła do organu administracji publicznej o doręczenie, albo wyraziła zgodę na doręczenie jej pism za pomocą tych środków. Oznacza to konieczność wyrażenia przez wnioskodawcę stosownej zgody na doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, która nie może być domniemana ani dorozumiana. KATEGORIA UPROSZCZENIA: PRAWNA SPOSÓB OSIĄGNIĘCIA UPROSZCZENIA Projektując analizowane uproszczenie założyć należy jego zakres. Oznacza to wybór pomiędzy pełną elektronizacją procedur dotyczących działalności kantorowej a możliwością ich wprowadzenia, przy jednoczesnym pozostawieniu formy tradycyjnej. Opowiadając się za drugim z rozwiązań, w obecnym stanie prawnym proponuje się osiągnięcie przedmiotowego uproszczenia poprzez rozszerzenie wniosku o wpis do rejestru działalności kantorowej, zmianę i wykreślenie oraz wniosku o indywidualne zezwolenie dewizowe przekazanego do publikacji w CRD o następujący punkt: Oświadczam, że wyrażam zgodę na doręczanie korespondencji w niniejszej sprawie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (zgodnie z art. 39 1 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego t.j. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.). Wprowadzenie powyższego oświadczenia implikuje konieczność dokonania stosownych zmian w akcie wykonawczym, tj. rozporządzeniu w sprawie wzoru o wpis, poprzez zmianę załącznika stanowiącego wzór wniosku. WNIOSEK O DOKONANIE WPISU/ZMIANY/WYKREŚLENIA W REJESTRZE DZIAŁALNOŚCI KANTOROWEJ... (miejscowość i data) Prezes 14
OZNACZENIE WNIOSKODAWCY 1. Firma przedsiębiorcy Narodowego Banku Polskiego 2. Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym / wpis do CEIDG 1..... 3. Siedziba i adres albo adres zamieszkania przedsiębiorcy 4. Adres do doręczeń 5. Numer REGON... 6. Numer NIP 7. Adres e-mail. 3 Niepotrzebne skreślić WPIS DO REJESTRU Wnoszę o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej. Działalność kantorową zamierzam wykonywać w: 1)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:..., 2)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:....., 3)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:..., 4)... (adres jednostki, w której będzie wykonywana działalność kantorowa) w zakresie:... 15
ZMIANA WPISU Wnoszę o zmianę wpisu w rejestrze działalności kantorowej polegającą na: WYKREŚLENIE WPISU PRZEDSIĘBIORCY Wnoszę o wykreślenie z rejestru działalności kantorowej wpisu nr..... Oświadczam, że: 1) dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą; 2) znane mi są i spełniam szczególne warunki wykonywania działalności kantorowej określone w rozdziale 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. 2. oświadczam, iż nie zostałem prawomocnie skazany za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo (dot. os fizycznej) popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, / oświadczam, że żaden odpowiednio członek władz lub wspólnik nie został skazany za przestępstwo skarbowe ( dot. osoby prawnej oraz spółki albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej niemającej osobowości prawne). * 4 Zakres wykonywania działalności kantorowej w jednostce należy określić w przypadku, gdy ma być on ograniczony, np. do prowadzenia kupna i sprzedaży walut obcych. Jeżeli działalność kantorowa ma być w jednostce wykonywana w pełnym zakresie, tj. obejmującym kupno i sprzedaż wartości dewizowych oraz pośrednictwo w ich kupnie i sprzedaży, w miejsce kropek należy wpisać wyraz "pełnym". Oświadczam, że wyrażam zgodę na doręczanie korespondencji w niniejszej sprawie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (zgodnie z art. 39 1 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267).. (czytelny podpis) * Oświadczenia dotyczą wniosku o wpis i zmianę. **Przedsiębiorca zaznacza w przypadku wyrażenia zgody na doręczanie korespondencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. ANALIZA SKUTKÓW WPROWADZENIA UPROSZCZENIA Wprowadzenie proponowanego uproszczenia umożliwi dokonanie wyboru załatwienia sprawy w formie elektronicznej lub w tradycyjnej formie. Proponowane rozwiązanie jest elementem dopełniającym proces elektronizacji procedur wynikających z zapisów ustawy Prawo dewizowe. Umieszczenie oświadczenia we wzorze wniosku ma na celu zmniejszenie liczby dokumentów, o których przedsiębiorca musiałby pamiętać 16
przy jego składaniu, a które urzędnik musiałby weryfikować. Brak takiego oświadczenia uniemożliwia skorzystania z takiej opcji przez przedsiębiorcę i nakłada na organy administracji konieczność pouczania przedsiębiorców, o możliwości otrzymywania pism drogą elektroniczną wyłącznie na żądanie strony. 5. Standaryzacja wzoru wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: Indywidualne zezwolenie dewizowe (0188) Jednym z celów uchwalonej w 2002 roku ustawy Prawo dewizowe było między innymi określenie zasad obrotu dewizowego z zagranicą oraz obrotu wartościami dewizowymi w kraju. Istota tego obrotu polega przede wszystkim na jego reglamentacji, czego celem jest kontrola określonych przepływów kapitałowych z i do kraju. Niemniej jednak wskutek postępujących procesów globalizacyjnych i towarzyszących im przepływom kapitału, a także za sprawą członkowstwa Polski w Unii Europejskiej, widoczna jest sukcesywna liberalizacja obrotu dewizowego z zagranicą oraz wartościami dewizowymi w kraju. Nie oznacza ona jednak całkowitego zniesienia reglamentacji w tym względzie, czego przykładem jest pozostawienie w przepisach wymogów uzyskania określonych zezwoleń na dokonywanie wymienionych powyżej rodzajów obrotu. Analiza przepisów ustawy Prawo dewizowe pozwala wyróżnić dwa rodzaje zezwoleń w tym względzie, którymi są: ogólne oraz indywidualne zezwolenie dewizowe. Ostatnie z nich wymagane jest na odstąpienie od ograniczeń lub obowiązków związanych z obrotem dewizowym z zagranicą oraz obrotu wartościami dewizowymi w kraju. Przepis art. 8 ustawy Prawo dewizowe stanowi, iż sprawy związane z tego rodzaju zezwoleniem rozstrzygane są przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie to może zostać uchylone przez organ go wydający w sytuacji, gdy korzystanie z niego odbywa się wbrew określonym w nim warunkom. Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż Prezes Narodowego Banku Polskiego może do załatwiania spraw dotyczących wydania indywidualnego zezwolenia wyznaczyć wyłącznie dyrektorów departamentów Centrali Narodowego Banku Polskiego oraz dyrektorów oddziałów Narodowego Banku Polskiego lub jednostek równorzędnych. Czynnością inicjującą omawianą procedurę jest złożenie przez stronę zainteresowaną stosownego wniosku w Narodowym Banku Polskim. Problem polega jednak na tym, iż w obecnym stanie prawnym nie określono wzoru przedmiotowego wniosku, w wyniku czego zainteresowani opierają się na wytycznych podmiotu realizującego procedurę, a więc Narodowego Banku Polskiego. Odnoszą się one między innymi do jego formy, zakresu przedmiotowego, a także wymaganych załączników. Z tego też względu należy postulować określenie wzoru tego rodzaju wniosku wraz ze wskazaniem wszelkich wymaganych załączników. Postulat ten odnosi się także do jego elektronicznej formy. W drugim z przypadków istotnym jest także ustalenia podmiotu (organu), uprawnionego do określenia jednolitej wersji 17
wniosku i umieszczenia go w Centralnym Repozytorium Dokumentów. SPOSÓB OSIĄGNIĘCIA UPROSZCZENIA KATEGORIA UPROSZCZENIA: PRAWNA De lege lata (według obowiązującego prawa) Omawiane uproszczenie osiągnąć można poprzez wskazanie podmiotu odpowiedzialnego za określenie wzoru wniosku o udzielenie indywidualnego zezwolenia dewizowego, a następnie jego określenie. Uwzględnić przy tym należy konsekwencje związane z przygotowaniem elektronicznego wzoru wniosku o indywidualne zezwolenie dewizowe, a dokładniej obowiązku przekazania go do Centralnego Repozytorium Dokumentów. W obecnym stanie prawnym kwestie te regulują, choć nie w pełni, zapisy art. 8 ustawy Prawo dewizowe, art. 2 ustawy o informatyzacji oraz 27 rozporządzenia w sprawie dokumentów elektronicznych. W pierwszym z cytowanych przepisów prawodawca unormował problematykę indywidualnego zezwolenia dewizowego, procedurę jego wydawania oraz podmiot odpowiedzialny. Natomiast w dwóch z ostatnich wymienionych przepisów wskazano odpowiednio na zakres podmiotowy ustawy o informatyzacji oraz podmiot odpowiedzialny za przekazanie wzoru do Centralnego Repozytorium Dokumentów. W przypadku wskazania w przepisach prawa organu właściwego do określenia wzoru, organ ten przekazuje do Centralnego Repozytorium Dokumentów odpowiadający mu wzór dokumentu elektronicznego. Regulacja ta jednoznacznie wskazuje na podmiot odpowiedzialny, którym jest ten sam organ, który określił wzór tradycyjny ( papierowy ). De lege ferenda (według postulowanego prawa) Mając powyższe na uwadze postulować należy nowelizację ustawy Prawo dewizowe i dodanie do art. 8 nowego ustępu 2a, w którym jednoznacznie określony zostałby podmiot odpowiedzialny za określenie wzoru wniosku(a następnie przekazanie do Centralnego Repozytorium Dokumentów jego elektronicznej wersji). Powinien nim być minister właściwy do spraw finansów publicznych, który określi wzór wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego w drodze rozporządzania, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego: 2a. Minister właściwy ds. finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego. Wzór zostałby określony stosownym rozporządzeniem w sprawie wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenie dewizowego. Minister ten następnie byłby na podstawie 27 rozporządzenia w sprawie dokumentów elektronicznych organem właściwym do przekazania do Centralnego Repozytorium Dokumentów odpowiadającego mu dokumentu elektronicznego. We wzorze organ właściwy określiłby wymagane przez podmiot realizujący procedurę załączniki, w skład których nie wchodziłyby jednak te, które mogą być ustalone przez organ. Kwestię elektronizacji reguluje propozycja nr 7 niniejszego dokumentu. 18
WZÓR WNIOSEK O UDZIELENIE INDYWIDUALNEGO ZEZWOLENIA DEWIZOWEGO...... (firma przedsiębiorcy lub imię i nazwisko ) ).. ( numer REGON / PESEL).. (numer NIP)*.. (siedziba i adres albo adres zamieszkania )... (miejscowość i data) Prezes Narodowego Banku Polskiego Warszawa Niniejszym wnoszę o udzielenie indywidualnego zezwolenia dewizowego na:... (wnioskowany termin ważności zezwolenia) Uzasadnienie.. Oświadczam, że wyrażam zgodę na doręczanie korespondencji w niniejszej sprawie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (zgodnie z art. 39 1 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego t.j. Dz. U. z 2013r., poz.267).** * Numer identyfikacji podatkowej (NIP) wpisują przedsiębiorcy... (czytelny podpis) 19
**Przedsiębiorca zaznacza w przypadku wyrażenia zgody na doręczanie korespondencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. ANALIZA SKUTKÓW WPROWADZENIA UPROSZCZENIA oraz Proponowane rozwiązanie z całą pewnością przyczyni się do zwiększenia pewności obrotu prawnego stworzenia przejrzystych zasad dotyczących procedury uzyskania indywidualnego zezwolenia dewizowego. Dotychczas brak było zarówno wzoru samego wniosku, a także listy załączników przedkładanych wraz z wnioskiem. Zasadny jest także wybór ministra właściwego do spraw finansów publicznych jako organu właściwego do określenie wzoru wniosku o wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego. Po pierwsze będzie on jedynym tego rodzaju organem odpowiedzialnym za opracowywanie stosownych wniosków regulowanych zapisami ustawy Prawo dewizowe. Po drugie jednoznacznie zalicza się on do kategorii podmiotów objętych zapisem art. 2 ustawy o informatyzacji, czego nie można wprost powiedzieć o Prezesie Narodowego Banku Polskiego, a więc instytucji wyłączonej w określonym zakresie z przepisów tejże ustawy. 6. Likwidacja załączników niewymaganych przepisami ustawy, wynikających z praktyki organu ANALIZA PROBLEMU Dotyczy procedur: 1. Wpis do rejestru działalności kantorowej. (0646) 2. Indywidualne zezwolenie dewizowe. ( 0188) Ustawa Prawo dewizowe, w zakresie ww. procedur, nie precyzuje jakie dokumenty prócz oświadczeń, o których mowa w art. 17 pkt. 2 (w przypadku wpisu do rejestru), należy załączyć do wniosków inicjujących każdą z procedur. Praktyka stosowana przez Narodowy Bank Polski pokazuje, że faktycznie wnioskodawca jest zobowiązany do załączenia dokumentów, które są sprecyzowane na stronie internetowej NBP. Przykładowo w stosunku do procedury wpisu w rejestrze działalności kantorowej Prezes NBP w praktyce wymaga, aby zostały złożone (oprócz wniosku) następujące załączniki: a. Jeżeli wniosek składany jest za pośrednictwem pełnomocnika lub prokurenta, powinno zostać udokumentowane jego uprawnienie do składania oświadczeń w imieniu przedsiębiorcy. b. Do wniosku należy dołączyć dowód wpłaty opłaty skarbowej : a) za wpis do rejestru działalności regulowanej, w wysokości 1087 zł, b) za zmianę wpisu do rejestru działalności regulowanej, jeżeli dotyczy ona rozszerzenia zakresu działalności, w wysokości 543,50 zł, c) za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury, w wysokości 17 zł. Z kolei w przypadku indywidualnego zezwolenia dewizowego Prezes NBP w praktyce wymaga, aby zostały złożone (oprócz wniosku) następujące załączniki: a. W przypadku, gdy wniosek jest składany za pośrednictwem pełnomocnika lub prokurenta, powinno zostać 20
udokumentowane jego uprawnienie do składania oświadczeń w imieniu przedsiębiorcy. b. Jeżeli wnioskodawcą jest osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, a wniosek jest składany za pośrednictwem pełnomocnika, stosowne pełnomocnictwo powinno zostać dołączone do wniosku. c. W przypadku przedsiębiorców, do wniosku należy dołączyć kopię wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego albo zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. d. Załącznikami do wniosku mogą być również dokumenty uzasadniające żądanie strony. e. Do wniosku należy dołączyć dowód wpłaty opłaty skarbowej, zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.): 1) za wydanie indywidualnego zezwolenia dewizowego, w wysokości 113 zł, 2) za zmianę zezwolenia, jeśli dotyczy ona przedłużenia terminu ważności lub rozszerzenia zakresu działalności, w wysokości 56,50 zł, 3) za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury, w wysokości 17 zł. Podkreślenia wymaga fakt, że żądanie okazania w/w załączników nie znajduje oparcia w ustawie Prawo dewizowe i de facto organ nie ma prawa wezwać wnioskodawcy do usunięcia braków formalnych na podstawie art. 64 2 K.p.a ( Jeżeli podanie nie czyni zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania ). Dlatego należy przeanalizować, czy Prezes NBP ma prawo wymagać dokumentów, które obecnie w praktyce są konieczne do skutecznego złożenia wniosku. Wątpliwości budzić może np. zasadność żądania dokumentów rejestrowych z KRS lub CEIDG w przypadku procedury indywidualnego zezwolenia dewizowego z uwagi na możliwość weryfikacji danych przedsiębiorcy bezpośrednio na stronach internetowych rejestrów KRS oraz CEIDG. Jak wynika bowiem z art. 220 ust. 2 pkt. b K.p.a.: Organ administracji publicznej nie może żądać zaświadczenia ani oświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, jeżeli możliwe są do ustalenia przez organ na podstawie: rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których organ ma dostęp w drodze elektronicznej na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. KATEGORIA UPROSZCZENIA: FUNKCJONALNA SPOSÓB OSIĄGNIECIA UPROSZCZENIA W odniesieniu do opłaty skarbowej postuluje się rezygnację z konieczności dołączenia dowodu wniesienia opłaty skarbowej do wniosku z uwagi na fakt, iż organ może w każdej chwili zweryfikować wniesienie opłaty. Ewentualnie można dopuścić możliwość dołączenie dowodu wniesienia opłaty skarbowej za dokonanie wpisu lub zmianę danych w rejestrze - w formie wygenerowanego elektronicznie potwierdzenia wykonania przelewu. Możliwość sporządzania takiego dokumentu dopuszczona jest bowiem na podstawie 21
art. 7 ustawy Prawo bankowe. Dokument nie wymaga podpisu ani stempla. Zgodnie z art. 7. ust 1 ustawy Prawo bankowe oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane postaci elektronicznej. Dokumenty związane z czynnościami bankowymi mogą być sporządzane na informatycznych nośnikach danych, jeżeli dokumenty te będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przekazane, przechowywane i zabezpieczone. Z kolei w przypadku udzielenia prokury, która na podstawie przepisów k.c. jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa udzielanego przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, obejmującym umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, istnieje możliwość jej weryfikacji przez organ w stosownym rejestrze. Prokura regulowana jest w art. 109 1 do art. 109 9 kodeksu cywilnego i jest skuteczna od chwili jej udzielenia, tzn. złożenia oświadczenia woli w formie pisemnej. Jej wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego stanowi czynność deklaratoryjną. Wpis o udzieleniu prokury ma na celu przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa obrotu przez umożliwienie osobom trzecim sprawdzenia, jakie osoby są prokurentami spółki i czy osoba powołująca się na prokurę faktycznie takie umocowanie otrzymała. Zobowiązane do zgłoszenia prokury do KRS są osoby uprawnione do reprezentacji spółki. Do wniosku o wpis prokury należy dołączyć uwierzytelniony notarialnie albo złożony przed sędzią lub upoważnionym pracownikiem sądu wzór podpisu prokurenta. Dostęp do Krajowego Rejestru Sądowego, który jest rejestrem publicznym, dostępnym dla zainteresowanych podmiotów, a tym bardziej organów, powoduje, iż bezzasadny jest wymóg dołączania do wniosku o wpis do rejestru działalności kantorowej czy wniosku o indywidualne zezwolenie dewizowe, dokumentu potwierdzającego prokurę. Tymczasem zgodnie z art. 220 kpa organ nie ma prawa żądać zaświadczenia ani oświadczenie na potwierdzenie stanu prawnego lub stanu faktycznego co do danych, które możliwe są do ustalenia przez organ na podstawie posiadanych przez niego danych lub na podstawie rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których organ ma dostęp w drodze elektronicznej na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, to. Dlatego należy się zastanowić czy Prezes NBP ma w ogóle prawo domagać się dowodu uiszczenia opłaty oraz prokury od przedsiębiorcy. W przypadku przedsiębiorców, których działalność została zgłoszona do CEIDG, jeśli przedsiębiorca udzielił pełnomocnictwa i zgłosił informację o jego udzieleniu we wniosku o wpis do CEIDG zgodnie z art. 25 ust 1 pkt 11 ustawy s.d.g, w konsekwencji czego wpisane do CEIDG zostały dane pełnomocnika upoważnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, wraz ze wskazaniem zakresu spraw, które obejmuje dane pełnomocnictwo postulowane jest, nienakładanie obowiązku załączania pełnomocnictw do wniosku. W sytuacji, gdy nie został zgłoszony przy wpisie do CEIDG stosowny dokument pełnomocnictwa musi zostać dołączony do wniosku na mocy przepisów ogólnych K.p.a. Uregulowania ustawowego wymaga wprowadzenie - pod określonymi warunkami - możliwości 22