UCHWAŁA NR VIII/57/2011 RADY MIEJSKIEJ W PYSKOWICACH z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie: Programu zdrowotnego na lata 2011 2014, dotyczącego szczepień profilaktycznych dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Pyskowice, przeciwko bakteriom meningokokowym grupy C Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 oraz art. 18 ust. 2 pkt.15 ustawy z dnia 8.03.1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r., nr 142 poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 7 ust. 1 pkt. 1, art. 48 ust. 1 i 2 pkt. 2, ust. 2b, ust. 3 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008r. nr 164 poz. 1027 z późn. zm.), po zaopiniowaniu przez Agencję Oceny Technologii Medycznych, na wniosek Burmistrza Miasta Rada Miejska w Pyskowicach uchwala 1. Zatwierdzić Program zdrowotny na lata 2011 2014, dotyczący szczepień profilaktycznych dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Pyskowice, przeciwko bakteriom meningokokowym grupy C, w brzmieniu jak w załączniku do niniejszej uchwały 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Pyskowice 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia Przewodnicząca Rady mgr inż. Jolanta Drozd Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 1
Uzasadnienie do Uchwały Nr VIII/57/2011 Rady Miejskiej w Pyskowicach z dnia 25 maja 2011 r. Z uwagi na fakt, iż meningokoki stanowią jedną z głównych przyczyn zachorowalności i umieralności dzieci na świecie oraz uwzględniając dane dotyczące przypadków zachorowań wywołanych przez Neisseria meningitidis w Polsce, województwie śląskim i naszej gminie, uzasadnionym jest uchwalenie Programu zdrowotnego. Niniejszy Program stanowić będzie kontynuację działań wynikających z Programu szczepień przeciwko bakteriom meningokokowym grupy C w latach 2008-2010. Dzięki jego realizacji zaszczepione zostaną kolejne roczniki dzieci w wieku 7 lat oraz dodatkowo dzieci 3 letnie, co w konsekwencji spowoduje zaszczepienie całej populacji dzieci urodzonych w latach 2001-2011. Tego rodzaju akcja szczepień przyniesie niewątpliwie najlepszy efekt epidemiologiczny. Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 1
Załącznik do Uchwały Nr VIII/57/2011 Rady Miejskiej w Pyskowicach z dnia 25 maja 2011 r. PROGRAM ZDROWOTNY NA LATA 2011 2014, DOTYCZĄCY SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI ZAMIESZKAŁYCH NA TERENIE GMINY PYSKOWICE PRZECIWKO BAKTERIOM MENINGOKOKOWYM GRUPY C I. Przedmiot programu Szczepienia profilaktyczne dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Pyskowice przeciwko bakteriom meningokokowym grupy C jedną dawką szczepionki II. Cel programu Zapobieżenie zachorowaniom na choroby wywołane zakażeniem bakterią z gatunku Neisseria meningitidis meningokoki wśród mieszkańców Gminy Pyskowice III. Grupa docelowa Dzieci urodzone w latach 2004 2011, zameldowane na terenie Gminy Pyskowice w dacie szczepienia IV. Czas trwania programu Program będzie realizowany od 2011r. do 2014r. V. Opis problemu Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis zwane również dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Podzielono je na wiele grup serologicznych. W Polsce oraz w Europie najczęściej występują meningokoki typu B i C. Meningokoki żyją w wydzielinie jamy nosowo-gardłowej. Około 5-10% zdrowych ludzi jest nosicielami meningokoków bez świadomości tego faktu. U młodzieży odsetek ten może przekraczać 20 %. Zakażenie wywołane przez bakterie z gatunku Neisseria meningitidis (meningokoki) przebiegające jako ropne zapalenie opon mózgowych lub zakażenie krwi (posocznica, sepsa) są znaczącą przyczyną uszkodzeń mózgu oraz umieralności na całym świecie. Zachorowania powodowane przez meningokoki mogą mieć gwałtowny przebieg. Zdarza się, że zupełnie zdrowe dziecko może w ciągu zaledwie kilku godzin walczyć o życie na oddziale intensywnej opieki medycznej VI. Przesłanki dla realizacji programu Choroby meningokokowe stanowią bardzo poważny problem w zakresie ochrony zdrowia. W Europie niektóre kraje zostały szczególnie dotknięte zachorowaniami wywoływanymi przez meningokoki grupy C. Należą do nich Anglia, Szkocja, Irlandia Północna, Islandia, Hiszpania, Szwajcaria, Czechy i Słowacja. Dla przykładu: w Wielkiej Brytanii w roku 1999 zgłoszono 1.530 przypadków, z których 150 zakończyło się śmiertelnie. W Polsce, w ostatnich latach Neisseria meningitidis była jednym z najczęstszych czynników wywołujących bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ponadto Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego odnotował znaczny wzrost udziału zakażeń inwazyjnych spowodowanych przez meningokoki grupy C: do 31,4% w roku 2002 i do 39% w roku 2003, w ogólnej liczbie wywołanych przez Neisseria meningitidis. Według meldunku Państwowego Zakładu Higieny (PZH) w styczniu i lutym 2004 r. zanotowano w Polsce ponad dwukrotnie więcej przypadków zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wywołanych przez meningokoki niż w analogicznym okresie 2003r. Województwo śląskie jest regionem o najwyższej zapadalności na zarażenia bakterią Neisseria meningitidis. Z analizy epidemiologicznej wynika, że co roku odnotowuje się coraz większą liczbę przypadków zarażenia bakteriami menigokowymi. Do zakażenia meningkokami może dojść w każdym wieku. Niemniej jednak podwyższone ryzyko infekcji występuje w zbiorowiskach ludzkich, np. żłobkach, przedszkolach, szkołach, schroniskach młodzieżowych, internatach, akademikach lub Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 1
koszarach, ponieważ w takich warunkach ułatwione jest przenoszenie się zarazków przez bliski kontakt. Sprzyja to również powstawaniu ognisk epidemicznych. Szczepienie dzieci urodzonych w latach 2004 2007 jest kontynuacją szczepień grupy wiekowej podjętych w latach 2008-2010 (szczepieniu poddane były dzieci urodzone w latach od 2001 do 2003) i niniejszy Program kończy wcześniejsze przedsięwzięcie. Natomiast szczepienie dzieci, które urodziły się w latach 2008-2011 uzasadnione jest tym, że większość z nich wchodzi w środowisko przedszkolne. Większe skupisko dzieci, nad zachowaniami których nie do końca można mieć kontrolę, w wieku, w którym ograniczona jest jeszcze odporność organizmu stwarza szczególne zagrożenie zakażenia meningokokami. Około 40 % wszystkich zachorowań spowodowanych przez meningokoki dotyczy dzieci. Po ukończeniu roku obowiązuje u dzieci dotąd nieszczepionych jednodawkowy schemat szczepień VII. Profilaktyka i jej znaczenie Obecnie istnieje możliwość zapobiegania zakażeniom meningokokami grupy C oraz ich groźnym powikłaniom poprzez zastosowanie nowoczesnej szczepionki koniugowanej, która zapewnia długotrwałą ochronę, zarówno u niemowląt po ukończeniu 2 miesiąca życia, jak również u dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych. Szczepionki te nie chronią jednak przed meningokokami grupy B, przeciwko którym nasza medycyna nie dysponuje jeszcze dostępną szczepionką. Wzrastająca w ostatnich latach ilość zachorowań spowodowanych bakteriami z gatunku Neisseria meningitidis, a z drugiej strony, skuteczność szczepionek koniugowanych, spowodowały, że wprowadzono je do stosowania na szeroką skalę w narodowych programach szczepień. W niektórych państwach Europy Zachodniej (np. Wielka Brytania, Irlandia, Hiszpania) szczepienie przeciw meningokokom grupy C jest już od kilku lat szczepieniem obowiązkowym. Zaś w kilku innych krajach jest szczepieniem zalecanym wykonywanym masowo, zazwyczaj na koszt państwa. W Polsce nadal niewystarczająca jest świadomość, że przypadkom zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsy wywołanym przez meningokoki grupy C i ich powikłaniom można skutecznie zapobiegać. W naszym kraju szczepienia przeciw meningokokom wprowadzono do kalendarza szczepień w 2003r. jako szczepienia zalecane finansowane przez pacjenta. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami niemowlętom w wieku od 2 do 12 miesięcy należy podać 3 dawki szczepionki, natomiast u starszych dzieci i osób dorosłych wystarcza zaszczepienie pojedynczą dawką. Szczepienie jest możliwe i celowe w każdym momencie. O ewentualnych przeciwwskazaniach do zaszczepienia decyduje lekarz. W Polsce zarejestrowane są 3 szczepionki przeciwko Neisseria meningitidis: - Mengivac polisacharydowa szczepionka A+C, nieskoniugowana - Meningitec monowalentna C - NeisVac-C - monowalentna C Szczepienia uważane są za podstawową i najskuteczniejszą formę profilaktyki zakażeń bakteriami N.meningitidis. Korzystając z wiedzy Agencji Technologii Medycznych (opinia nr 10/2011 z dnia 21.02.2011r.) ustalono, iż oceniając efektywność kliniczną monowalentych meningokokowych szczepionek skoniugowanych odnaleziono liczne publikacje. W niektórych udział mieli przedstawiciele producentów szczepionek. Niezależny przegląd systematyczny Cochrane prowadził do następujących wniosków: skoniugowane szczepionki meningokokowe (MCC) są wysoce immunogenne i zdolne indukować tak odpowiedź pierwotną, jak i długotrwałą pamięć immunologiczną u niemowląt, dzieci i młodzieży; są bardziej immunogenne niż szczepionki meningokokowe polisacharydowe; we wszystkich badaniach dotyczących MCC obserwowano indukcję przeciwciał w wysokim mianie. Badanie obserwacyjne przeprowadzone w Wielkiej Brytanii, wykazało znaczną redukcję nosicielstwa N. meningitidis wśród nastolatków, prowadząca do obniżenia liczby przypadków zakażeń w populacji nieszczepionej o 67%. W przeglądzie Cochrane odniesiono się także do zagadnień bezpieczeństwa. Stwierdzono, że szczepionki MCC są bezpieczne w stosowaniu u niemowląt. Działania niepożądane najczęściej zgłaszane po podaniu szczepionki niemowlętom to: gorączka (1-5%), drażliwość (38-67%), nadmierna płaczliwość (1-13%) oraz odczyny w miejscu podania: zaczerwienienie (6-97%), nadwrażliwość (11-13%) oraz obrzęk (6-42%). W raporcie australijskim działania niepożądane po wstrzyknięciu szczepionki wystąpiły w 7,9/100 tys. dawek podanych w latach 2003-2005. W tym czasie zgłoszono 0,4 reakcji alergicznych/100 tys. podanych dawek oraz 0,1 reakcji anafilaktycznych/100 tys. podanych dawek. Nie odnotowano poważnych działań niepożądanych. Odnaleziono pierwotne i wtórne dowody naukowe, dotyczące efektywności kosztowej szczepień profilaktycznych przeciwko zakażeniom bakteriami N. meningitidis grupy C. Wynika z nich, że Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 2
szczepienia są efektywne kosztowo, szczególnie w populacjach o dużym rozpowszechnieniu zakażeń. VIII. Realizacja programu i jego finansowanie Szczepieniem będą objęte dzieci : - urodzone w 2004 roku i 2008 roku (realizacja programu w 2011 roku) - urodzone w 2005 roku i 2009 roku (realizacja programu w 2012 roku) - urodzone w 2006 roku i 2010 roku (realizacja programu w 2013 roku) - urodzone w 2007 roku i 2011 roku (realizacja programu w 2014 roku) Planowana na lata 2011-2014 liczba dzieci objętych akcją szczepień (urodzonych w 2004-2007r.) (wg danych meldunkowych na dzień 28.03.2011r. i prognozowana) oraz szacunkowe koszty realizacji Programu Dzieci urodzone w 2004r., Dzieci urodzone w 2005r., Dzieci urodzone w 2006r., Dzieci urodzone w 2007r., 147 154 179 173 16.470 zł 17.250 zł 20.050 zł 19.380 zł Planowana na lata 2011-2014 liczba dzieci objętych akcją szczepień (urodzonych w 2008-2011r.) (wg danych meldunkowych na dzień 28.03.2011r. i prognozowana) oraz szacunkowe koszty realizacji Programu Dzieci urodzone w 2008r., Dzieci urodzone w 2009r., Dzieci urodzone w 2010r., Dzieci urodzone w 2011r., 168 189 157 157 18.820 zł 21.170 zł 17.590 zł 17.590 zł Program realizowany będzie z udziałem zakładów opieki zdrowotnej z terenu Gminy Pyskowice. Wybór realizatora lub realizatorów programu zostanie przeprowadzony przez Gminę Pyskowice w drodze otwartego konkursu ofert, ogłoszonego na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008r. nr 164 poz. 1027 z późn. zm.) oraz art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz. U. z 2007r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.), a szczepionki zostaną zakupione przez Gminę Pyskowice i będą przekazane realizatorowi szczepień. O wyborze realizatora decydować będą następujące kryteria: - nieodpłatne wykonanie szczepień - zgodność świadczonych usług medycznych z zakresem wymaganym w konkursie ofert - dostępność do świadczeń - sposób rejestracji pacjentów - kwalifikacje i doświadczenie presonelu realizującego programu zdrowotnego Szczepienia dzieci prowadzone będą pod nadzorem lekarzy pediatrów i z udziałem rodziców, którzy wyrażą chęć zaszczepienia swojego dziecka objętego programem Gmina Pyskowice sfinansuje 100% kosztów zakupu szczepionek przeciw meningokokom dla dzieci objętych niniejszym programem IX. Szczegółowy opis działań 1) Akcja promocyjna skierowana do rodziców/opiekunów i bezpośrednich adresatów na temat programu i skutecznych metod profilaktyki choroby meningokokowej 2) Wybór realizatora/realizatorów programu 3) Zawarcie umów z w/w 4) Zakup szczepionek 5) Wykonanie badań lekarskich kwalifikujących dziecko do szczepienia Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 3
6) Przeprowadzenie szczepienia 7) Bieżące prowadzenie rejestru pacjentów objętych świadczeniami w ramach programu i monitoring przebiegu realizacji programu Zakłada się, iż realizacja niniejszego programu przyniesie w perspektywie poprawę stanu zdrowia populacji Gminy Pyskowice Id: XVIKD-BCYGU-VZQPF-KMYLI-EKNWC. Podpisany Strona 4