Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Szkolenie realizowane w ramach operacji: "Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Instytucja zarządzająca programem: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Małe projekty Zasady wyboru projektów w LGD E.O.CENOMA - wprowadzenie Szkolenie dla mieszkańców obszaru Nadwiślańskiej Grupy Działania E.O. CENOMA 11.06.2013 r.

Program szkolenia Nadwiślańskia Grupa Działania E.O.CENOMA (LGD) podstawowe informacje o LGD Zasady wyboru wniosków/projektów do finansowania przez LGD (cele i przedsięwzięcia LSR, kryteria wyboru, proces oceny); Ogólne zasady przyznawania dofinansowania w ramach działania małe projekty: beneficjenci, zakres małych projektów, charakter pomocy, poziom dofinansowania, koszty podlegające refundacji, zobowiązania beneficjenta, realizacja i rozliczanie projektów, przygotowanie wniosku omówienie dokumentacji aplikacyjnej (wniosek i załączniki);

Stowarzyszenie Nadwiślańska Grupa Działania E.O.CENOMA Obszar działania - gminy: Bochnia (powiat bocheński, woj. małopolskie); Drwinia (powiat bocheński, woj. małopolskie); Kazimierza Wielka (powiat kazimierski, woj. świętokrzyskie); Koszyce (powiat proszowicki, woj. małopolskie); Nowe Brzesko (powiat proszowicki, woj. małopolskie); Rzezawa (powiat bocheński, woj. małopolskie); Szczurowa (powiat brzeski, woj. małopolskie). Lokalna Strategia Rozwoju (LSR) dla obszaru obejmującego ww. gminy wskazuje cele i przedsięwzięcia do realizacji; Budżet na realizację zadań zapisanych w LSR (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013);

Środki finansowe przeznaczone na projekty mieszkańców/podmiotów na lata 2007-2013 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju - 8 545 140,00 zł, w tym: Małe projekty 1 526 944,26 zł Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - 720 317,50 zł Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - 677 544,99 zł Odnowa i rozwój wsi - 5 620 333,25 zł

Ogłoszenie o naborze wniosków 2013r. Ogłoszenie o naborze wniosków: w siedzibie LGD, na stronie: www.cenoma.pl Termin składania wniosków Miejsce składania wniosków Limit środków w naborze 2013 r. Dokumenty do pobrania

Małe projekty nabór 2013 r. Termin naboru wniosków: od 03 lipca 2013 roku do 31 lipca 2013 roku Miejsce składania wniosków: siedziba Stowarzyszenia Nadwiślańskiej Grupy Działania E.O.CENOMA miejscowość: Szczurowa 32-820, ul. Rynek 4, od poniedziałku do piątku w godz. od 7.30-15.30. Limit środków: 519 072,82 zł Informacje: Biuro Nadwiślańskiej Grupy Działania E.O.CENOMA oraz pod numerem tel. 014 / 671-40-70 lub 671-41-13

Dokumenty Wniosek może być wypełniony jedynie elektronicznie na udostępnionym aktywnym formularzu.pdf. składany w 2 egz. w wersji papierowej i elektronicznej (CD/DVD) wraz z załącznikami; Dokumenty wewnętrzne LGD E.O.CENOMA : Oświadczenie o przetwarzaniu danych osobowych. Wykaz dokumentów dodatkowych: Ankieta monitorująca dla beneficjentów Nadwiślańskiej Grupy Działania E.O.CENOMA. Ankieta dla wnioskodawców i osób korzystających z usług Biura LGD.

Złożenie wniosku Wniosek z pozostałymi dokumentami należy składać osobiście (albo przez pełnomocnika lub osobę uprawnioną do reprezentacji) w biurze LGD E.O. CENOMA o terminie decyduje data dostarczenia wniosku; Przyjęcie wniosku LGD potwierdza na jego kopii (pieczęć LGD, data wpływu oraz podpis osoby przyjmującej wniosek) Przy wypełnianiu wniosku wnioskodawca może korzystać z pomocy i konsultacji świadczonych przez pracowników biura LGD;

Ocena i wybór wniosków w LGD E.O. CENOMA Wybór wniosków (projektów) do finansowania przez LGD: I etap: Ocena czy projekt jest zgodny z Lokalną Strategią Rozwoju LGD EO.CENOMA, tzn. czy przyczynia się do osiągnięcia zapisanych w strategii celów (ocena zgodności projektu z LSR), II etap: Ocena punktowa wg tzw. lokalnych kryteriów wyboru; LGD ustala listę rankingową wybranych projektów - kolejność na liście ustalana wg liczby uzyskanych punktów;

Cele w LSR EO.CENOMA W LSR przedstawione są: Cele ogólne (strategiczne) Cele szczegółowe Przedsięwzięcia - przyjęte do realizacji przez LGD EO.CENOMA

Zgodność projektu z LSR E.O. CENOMA I etap oceny w LGD Ocena zgodności ze strategią na podstawie: opisu wnioskodawcy we wniosku pkt. 13.2.2 Uzasadnienie zgodności z celami LSR i kryteriami wyboru operacji przez LGD (należy pamiętać, że opisując we wniosku projekt musimy uzasadnić, że wpisuje się on przynajmniej w jedno Przedsięwzięcie opisane w LSR, tym samym wpisze się w cele LSR) Opis musi wskazywać cele i przedsięwzięcie, w ramach którego realizowany ma być projekt (wskaźniki produktu i rezultatu); Projekt jest uznany za zgodny z LSR, jeżeli jego realizacja przyczyni się do osiągnięcia celu ogólnego LSR, celu szczegółowego LSR oraz Przedsięwzięcia planowanego w ramach LSR;

Ocena projektów wg kryteriów lokalnych LGD II etap oceny Tylko projekty zgodne z LSR podlegają dalszej ocenie wg lokalnych kryteriów (ocena punktowa); Lokalne kryteria wyboru projektów w LGD E.O. CENOMA : Kryteria lokalne dla operacji zgłaszanych do działania Wdrażanie LSR małe projekty opisane w LSR (część IX dotycząca procedury oceny i wyboru wniosków) oraz w karcie zatytułowanej: Ocena merytoryczna karta oceny zgodności operacji z lokalnymi kryteriami (tu przedstawiona punktacja, dokument nie jest składany przez Wnioskodawcę!!!)

Ocena projektów wg kryteriów lokalnych LGD II etap oceny Opis projektu w odniesieniu do kryteriów lokalnych należy przedstawić we wniosku o przyznanie pomocy: pkt. 13.2.2 Uzasadnienie zgodności z celami LSR i kryteriami wyboru operacji przez LGD

Ocena projektów wg kryteriów lokalnych LGD II etap oceny W wyniku oceny projektu (wniosku) z lokalnymi kryteriami wyboru wniosek musi otrzymać co najmniej 40 % maksymalnej liczby punktów określonych dla małych projektów aby mógł być wybrany przez LGD EO.CENOMA, tj. co najmniej 34 pkt (na 85 możliwych do uzyskania).

Wybór wniosków w LGD E.O. CENOMA Ocena maksymalnie w ciągu 21 dni, licząc od dnia zakończenia naboru: Ustalenie listy rankingowej, informacja dla Wnioskodawców o wynikach oceny; Możliwość wniesienia odwołania (złożenie wniosku do Rady o rozpatrzenie swojej sprawy po raz drugi; wniosek składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma wraz z listą ocenionych operacji); Ostateczny wybór projektów do finansowania - maksymalnie w ciągu 45 dni licząc od dnia zakończenia naboru (ostateczna lista rankingowa, poinformowanie Wnioskodawców o wynikach oceny;

Przekazanie wniosków do Instytucji Wdrażającej (Urząd Marszałkowski) Po ocenie wniosków, LGD przekazuje je do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego tu dalsza weryfikacja wniosku przez pracowników UM i podjęcie decyzji o finansowaniu projektu przez Samorząd Województwa;

OCENA WNIOSKÓW W LGD Dzień zakończenia naboru wniosków Ocena w LGD, poinformowanie wnioskodawców Odwołania, PONOWNA OCENA WNIOSKÓW ostateczny wybór wniosków, poinformowanie wnioskodawców, przekazanie ich do UM 21 dni CZAS OCENY: 45 DNI

Podsumowanie Każda osoba/podmiot, która zamierza złożyć wniosek do LGD EO.CENOMA powinna się zapoznać: z Lokalną Strategią Rozwoju i celami oraz przedsięwzięciami opisanymi w tej strategii, Lokalnymi kryteriami wyboru dla omawianych działań; Pobrać niezbędną dokumentację konkursową Zapoznać się z Instrukcją wypełnienia wniosku WSZYSTKIE DOKUMENTY DO POBRANIA NA STRONIE LGD www.cenoma.pl

Koniec części I

Część II Małe projekty Zasady przyznawania pomocy

Małe projekty Wnioskodawca może starać się o dofinansowanie w ramach tego działania tylko za pośrednictwem LGD E.O. CENOMA (nie ma drugiej ścieżki!!!)

CO TO SĄ MAŁE PROJEKTY? Nieduże przedsięwzięcia (projekty) mieszkańców obszarów wiejskich, które mogą dostać dofinansowanie za pośrednictwem Lokalnych Grup Działania organizacji pozarządowych działających na obszarach wiejskich (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013; oś 4 Leader); 22

CO TO SĄ MAŁE PROJEKTY? Małe projekty operacje, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań osi 3 PROW 2007-2013 wdrażanych podejściem Leader ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej Osi, tj. poprawy jakości życia lub większego zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD 23 23

Zasady wyboru małych projektów Projekt musi spełniać kryteria wyboru określone w przepisach dla małych projektów; musi realizować cele LSR LGD E.O. CENOMA (zgodna z LSR) musi uzyskać min. 40% punktów w ramach oceny wg lokalnych kryteriów wyboru określone w LSR, przyjętej przez LGD E.O. CENOMA (i mieścić się w limicie środków dostępnych w naborze)

BENEFICJENCI MP osoba fizyczna, która jest: obywatelem państwa członkowskiego UE, pełnoletnia, zamieszkująca na obszarze objętym LSR lub wykonuje działalność gospodarczą na tym obszarze; osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną: jeżeli posiadają siedzibę na obszarze LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze, z wyłączeniem województwa; 25

1) PODNOSZENIE JAKOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR PRZEZ: a) udostępnianie urządzeń i sprzętu, z wyłączeniem środków transportu napędzanych mechanicznie, Internetowe okno na świat w miejscowości Biskupów, Sucha Kamienica, Markowice (OPOLSKIE) 26

1) PODNOSZENIE JAKOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR PRZEZ: b) organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla podmiotów z obszaru objętego LSR innych niż realizowane w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie oraz z wyłączeniem szkoleń połączonych z promocją towarów lub usług określonego przedsiębiorcy, Np.: KONKURSY dla lokalnej społeczności (turystów) WARSZTATY edukacyjne (np. nauka pieczenia chleba) Warsztaty fotograficzne, teatralne itp.

Tematy szkoleń wyłączone ze wsparcia w ramach małych projektów minimalne wymagania wzajemnej zgodności dla gospodarstw rolnych (tzw. cross-compliance); upowszechnianie nowoczesnych technologii w rolnictwie i leśnictwie; upowszechnianie zasad proekologicznych metod produkcji rolniczej, a w szczególności integrowanej produkcji rolniczej i rolnictwa ekologicznego; upowszechnianie standardów jakościowych w produkcji rolniczej i leśnej; ekonomika i zarządzanie gospodarstwem rolnym lub produkcją leśną; podejmowanie nowych, rynkowo zorientowanych kierunków produkcji rolnej; popularyzacja nowych kierunków działalności rolniczej w celu uzyskiwania dodatkowych dochodów; poprawa jakości i higieny produkcji; prawidłowe warunki utrzymania zwierząt; ochrona środowiska w gospodarstwie rolnym, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw na Obszarach Szczególnie Narażonych; zastosowanie mikrokomputerów i programów komputerowych w usprawnieniu zarządzania gospodarstwem rolnym i leśnym; warunki bezpiecznego wytwarzania i przechowywania pasz w gospodarstwie w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego.

1) PODNOSZENIE JAKOŚCI ŻYCIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR PRZEZ: c) organizację imprez kulturalnych, promocyjnych, rekreacyjnych lub sportowych związanych z promocją lokalnych walorów, d) zagospodarowanie przestrzeni publicznej, z wyłączeniem pasów drogowych dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich; 29 Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl

Przestrzeń publiczna "obszar przestrzeni publicznej" - należy przez to rozumieć obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;

2) ROZWIJANIE AKTYWNOŚCI SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ PRZEZ: a) promocję i organizację lokalnej twórczości kulturalnej lub aktywnego trybu życia, z wyłączeniem remontu i budowy budynków mieszkalnych, b) promocję lokalnej przedsiębiorczości, c) remont połączony z modernizacją lub wyposażenie istniejących świetlic wiejskich oraz innych obiektów pełniących ich funkcję oraz zagospodarowanie terenu przylegającego do tych obiektów; 31 Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl

2) ROZWIJANIE AKTYWNOŚCI SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ PRZEZ: c) remont połączony z modernizacją lub wyposażenie istniejących świetlic wiejskich oraz innych obiektów pełniących ich funkcję oraz zagospodarowanie terenu przylegającego do tych obiektów; Zakup wyposażenia do wiejskiego domy Kultury w Glichowie (małopolskie) 32

3) ROZWIJANIE TURYSTYKI LUB REKREACJI NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR PRZEZ: a) utworzenie lub zmodernizowanie punktów informacji turystycznej, bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych związanych tematycznie z ofertą turystyczną obszaru objętego LSR, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych i promocyjnych dotyczących obszaru objętego LSR, Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl 33

3) ROZWIJANIE TURYSTYKI LUB REKREACJI NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR PRZEZ: b) budowę, odbudowę, przebudowę, remont połączony z modernizacją, zagospodarowanie lub oznakowanie obiektów małej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej oraz wyposażanie obiektów pełniących funkcje turystyczne i rekreacyjne, z wyłączeniem hoteli, moteli, pensjonatów oraz bazy gastronomicznej; Źródło:www.dunajecbiala.pl Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl

4) promowanie, zachowanie, odtworzenie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego, lokalnego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000 35

5) PROMOWANIE, ZACHOWANIE LUB OZNAKOWANIE LOKALNEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I HISTORYCZNEGO PRZEZ: a) odbudowę, renowację, restaurację albo remont lub oznakowanie obiektów wpisanych do rejestru zabytków lub objętych ewidencją zabytków, z wyłączeniem budynków mieszkalnych b) remont lub wyposażenie istniejących muzeów lub innych obiektów pełniących ich funkcje, Dąb w Szydłowcu 36 Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl

5) PROMOWANIE, ZACHOWANIE LUB OZNAKOWANIE LOKALNEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I HISTORYCZNEGO PRZEZ: c) kultywowanie: miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów, języka regionalnego i gwary, tradycyjnych zawodów i rzemiosła, d) prowadzenie badań nad obszarem wdrażania LSR innych niż realizowane w ramach działania Funkcjonowanie LGD e) promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego; f) urządzanie miejsc pamięci związanych z wydarzeniem historycznym, w tym przez budowę, odbudowę, renowację, restaurację, albo remont lub oznakowanie obiektów budowlanych i zagospodarowanie terenu wokół nich (np. pomniki, posągi, figury, wodotryski) Źródło: lgdpodbabiogorze.pl 37 Źródło: www.leaderorawa.pl Kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła

6) INICJOWANIE POWSTAWANIA, PRZETWARZANIA LUB WPROWADZANIA NA RYNEK PRODUKTÓW I USŁUG których podstawę stanowią lokalne zasoby, tradycyjne sektory gospodarki lub lokalne dziedzictwo, w tym kulturowe, historyczne lub przyrodnicze, zwanych dalej produktami lub usługami lokalnymi, albo podnoszenie jakości takich produktów lub usług przez: a) udział w targach i konkursach produktów lub usług lokalnych, b) promocję produktów lub usług lokalnych, c) uzyskanie certyfikatów i uczestnictwo w systemach jakości innych niż realizowane w ramach działania Uczestnictwo rolników w systemach jakości d) budowę, adaptację lub wyposażenie niemieszkalnych obiektów budowlanych wykorzystywanych do prowadzenia sprzedaży produktów lub usług lokalnych, e) budowę, adaptację lub wyposażenie niemieszkalnych obiektów budowlanych wykorzystywanych do tradycyjnego wyrobu produktów lokalnych, f) badanie rynku produktów lub usług lokalnych z wyłączeniem działalności rolniczej; 38

Wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych 7) wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej, w tym polegającej na wynajmie pokoi w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem działalności rolniczej 39 Źródło: Publikacja Dobre praktyki w realizacji małych projektów PROW 2007-2013. Publikacja wydana przez Ministerstwo Rolnictwa i rozwoju Wsi. Warszawa, 2011 r., www.minrol.gov.pl

OSOBA FIZYCZNA Pomoc jest przyznawana osobie fizycznej, jeżeli mały projekt jest związany z realizowaną przez nią działalnością gospodarczą, albo z działalnością gospodarczą, którą ta osoba planuje podjąć; Wyłączone z tego obowiązku są operacje realizowane w zakresie: 2a) Rozwój aktywności społeczności lokalnej poprzez promocję i organizacja lokalnej twórczości kulturalnej lub aktywnego trybu życia, z wyłączeniem remontu i budowy budynków mieszkalnych, 5c) kultywowanie: miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów, języka regionalnego i gwary, tradycyjnych zawodów i rzemiosła,

LIMITY POMOCY W MAŁYCH PROJEKTACH Forma pomocy: refundacja poniesionych kosztów kwalifikowalnych małego projektu: Refundacja wynosi nie więcej niż 80% kosztów kwalifikowalnych projektu (przedsięwzięcia), Dofinansowanie: nie więcej niż 50 tys. zł na jedną operację (projekt); Limit pomocy na beneficjenta: 200 tys. zł; Beneficjenci działań Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 50 tys. zł 41 41

Uwaga Dla operacji odpowiadającym warunkom przyznania pomocy w ramach działania Odnowa i rozwój wsi maksymalna wysokość pomocy wynosi 25 000 zł

POZOSTAŁE WARUNKI Projekt będzie realizowany w omówionym zakresie Całkowity planowany koszt małego projektu: co najmniej 4,5 tys. zł i nie więcej niż 100 tys. zł, 43 43

WARTOŚĆ WKŁADU NIEPIENIĘŻNEGO Wkład niepieniężny obejmuje wartość: pracy własnej oraz usług świadczonych nieodpłatnie oraz udostępnienie ziemi, nieruchomości, sprzętu lub surowców, Koszt pracy w 2013 r. 20,23 zł/1godz. pracy (udokumentowaną) Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2011 r: 3399,52 zł /168 godz. 44

WARTOŚĆ WKŁADU NIEPIENIĘŻNEGO Wkład niepieniężny jest kosztem kwalifikowalnym na zasadach określonych w art. 54, ust. 2 Rozporządzenia Komisji (We) Nr 1974/2006, co oznacza, że kwota wypłaconej beneficjentowi pomocy nie może przekroczyć sumy kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o wartość wkładu niepieniężnego Zrezygnowano z określenia bezpośrednio limitu wartości wkładu niepieniężnego (odesłano do art.. 54 ust 2 rozporządzenia)

OPTYMALNY MONTAŻ FINANSOWY PROJEKTU Refundacja 80% kosztów kwalifikowalnych Wkład niepieniężny 20% kosztów kwalifikowalnych

Dofinansowanie podsumowanie Refundacja (zwrot wcześniej poniesionych kosztów kwalifikowalnych); Nie więcej niż 80% kosztów kwalifikowalnych Nie więcej niż 50.000 zł/projekt Nie więcej niż koszty kwalifikowalne fakturowane (koszty kwalifikowalne-wkład niepieniężny) 80% koszty fakturowane /20% wkład niepieniężny najoptymalniejszy wariant 47

DOKUMENTACJA PRACY WŁASNEJ ORAZ USŁUG ŚWIADCZONYCH NIEODPŁATNIE Praca własna i wolontariat udokumentowanie na etapie rozliczania wniosku (we wniosku o płatność po zakończeniu realizacji projektu) Karta wkładu niepieniężnego (Załącznik nr 16 do Wniosku o płatność)

WYCENA WKŁADU RZECZOWEGO Sprzęt i surowce zużycie, parametry (np.. komputery), jakość surowca (np. klasę drewna na budowę wieży widokowej); Nieruchomości i ziemia wycena rzeczoznawcy majątkowego, uprawnionego eksperta, uprawniony organ (np. udostępnienie łąki opinia niezależnego eksperta z dziedziny rolnictwa (doradca rolnośrodowiskowy), pomieszczenia w budynku gminy (należące do zasobu nieruchomości gminy) stawkę czynszu za wynajem ustala Rada Gminy (Uchwała Rady Gminy potwierdzająca wartość)

KOSZTY KWALIFIKOWALNE (1) Uzasadnione zakresem realizacji małego projektu, niezbędne do osiągnięcia jego celu oraz racjonalne: 1) Koszty ogólne - są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją małego projektu, obejmują koszty: przygotowania dokumentacji technicznej małego projektu, opłat za patenty, licencje lub wynagrodzenia za przeniesienie autorskich praw majątkowych, opłat notarialnych, skarbowych lub sądowych, sprawowania nadzoru autorskiego lub inwestorskiego; 50

KOSZTY KWALIFIKOWALNE (2) 2) zakupu materiałów lub przedmiotów; 3) zakupu usług lub robót budowlanych; 4) najmu, dzierżawy lub zakupu oprogramowania, sprzętu, narzędzi, urządzeń lub maszyn, z wyłączeniem środków transportu napędzanych mechanicznie, z tym że w przypadku części małego projektu, która nie obejmuje inwestycji, koszty zakupu oprogramowania, sprzętu, narzędzi, urządzeń lub maszyn podlegają refundacji wyłącznie, gdy nie przekraczają kosztów ich najmu lub dzierżawy.", 51

KOSZTY KWALIFIKOWALNE (3) Podatek od towarów i usług (VAT), jeżeli nie ma możliwości jego odzyskania; Wkład niepieniężny na omówionych zasadach; 52

Oświadczenie o kwalifikowalności VAT składany na etapie WOPP Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostką nieposiadającą osobowości prawnej, jeżeli Wnioskodawca będzie ubiegał się o włączenie VAT do kosztów kwalifikowalnych albo Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą fizyczną, jeżeli Wnioskodawca będzie ubiegał się o włączenie VAT do kosztów kwalifikowalnych W zależności od rodzaju Wnioskodawcy należy wypełnić odpowiedni załącznik

Interpretacja indywidualna składana na etapie WOP Składana z WoP, gdy Beneficjent złożył do wniosku o przyznanie pomocy Oświadczenie o kwalifikowalności podatku VAT oraz wykazał w kosztach kwalifikowalnych podatek VAT; zwolnione osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej

Interpretacja indywidualna dokument: Interpretacja indywidualna w zakresie interpretacji prawa podatkowego do organu upoważnionego (formularz ORD IN, art. 14b 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, Dz. U. z 2005, nr 8, poz. 60, z późn. zm.) ; oczekiwanie na wydanie przez upoważniony organ Interpretacji może trwać do 3 miesięcy; z odpowiednim wyprzedzeniem należy złożyć wniosek do właściwego organu o wydanie ww. interpretacji indywidualnej;

Interpretacja indywidualna Wnioski można składać osobiście w siedzibie właściwego Dyrektora Izby Skarbowej lub wysłać je pocztą: - województwa: małopolskie, podkarpackie, śląskie: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała

KOSZTY KWALIFIKOWALNE poniesione: Od dnia zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, Powyżej 1000 zł rozliczenie bezgotówkowe Wyłączony zakup rzeczy używanych (wyjątek muzea) Realizacja projektu może się rozpocząć od dnia złożenia wniosku do LGD na własne ryzyko Koszty ogólne są kwalifikowalne od 1.I.2007 r.

ZAKUP RZECZY UŻYWANYCH W przypadku operacji dotyczących zachowania lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego dopuszczalny jest zakup używanego sprzętu o charakterze zabytkowym albo historycznym, jeżeli cel i charakter operacji tego wymaga (przykład: wyposażenie muzeum, regionalne przedmioty, stroje); Beneficjent załącza Wycenę wraz z opinią biegłego rzeczoznawcy posiadającego uprawnienia do dokonywania wyceny (np. nadane przez NOT, SITR, SIMP itd.). W przypadku, gdy cena zakupu używanego sprzętu, wyposażenia lub zabytków z faktury jest wyższa od ich wartości rynkowej z wyceny sporządzonej przez rzeczoznawcę, koszt zakupu tego sprzętu może być uznany za kwalifikowalny jedynie do wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę.

OKRES REALIZACJI PROJEKTU max. 2 lata od podpisania Umowy przyznania pomocy; lecz nie później niż do dnia 31 XII 2014 r.; max. 2 etapy (transze) - przy czym płatność ostateczna będzie obejmować nie mniej niż 25% łącznej planowanej kwoty pomocy; 59

Złożenie małego projektu Konieczność dołączenia także wniosku w formie dokumentu elektronicznego (wnioskodawcy zobligowani są do korzystania z aktywnego formularza wniosku w formacie pdf.);

WSPÓŁFINANSOWANIE z Funduszu kościelnego z dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego lub subwencji ogólnej Środki publiczne- uzyskane z JST lub Funduszu Kościelnego- mogą zostać wykorzystane do finansowania wkładu własnego.

INNE WARUNKI C.D. Dochodowość projektów Inwestycyjnych nie ma znaczenia Nieinwestycyjnych do wysokości wkładu własnego; Obszar realizacji projektów: Inwestycyjnych obszar LSR nie inwestycyjnych może być na obszarze LSR i poza obszarem LSR

Zaliczka dotyczy części inwestycyjnej małego projektu; do 50% wnioskowanej kwoty pomocy Warunkiem wypłacenia zaliczki jest ustanowienie gwarancji odpowiadającej 110% kwoty zaliczki oraz jej złożenie w dniu podpisania umowy; Formy gwarancji wraz z wykazem gwarantów: www.minrol.gov.pl; www.arimr.gov.pl

Wyprzedzające finansowanie Kwota nie może przekroczyć 20% wnioskowanej kwoty pomocy; Warunkiem wypłaty jest ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy w postaci weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową; Nie dotyczy: Podmiotów sektora finansów publicznych: jst, instytucje kultury, dla których organizatorem jest jst; Kościoła i związków wyznaniowych Organizacji pozarządowych o statusie OPP

Część III Małe projekty Najważniejsze zagadnienia dotyczące przygotowania dokumentacji

Cel operacji (pkt.v) zgodny z zakresem małych projektów nie zawiera dat, parametrów, jednostek miary, opisu operacji (zakresu rzeczowego) zwięzły Wskazujący zamierzony efekt i narzędzia służące do jego osiągnięcia, np.: Umożliwienie mieszkańcom wsi uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych wsi, przez remont połączony z modernizacją, wyposażenie oraz udostępnienie świetlicy wiejskiej

Opis operacji (pkt.v) Uzasadnienie realizacji projektu (kontekst (tło), dlaczego projekt powinien być realizowany?) Szczegółowe informacje dotyczące planowanych zadań w projekcie, organizacji całego przedsięwzięcia; Wskaźniki produktu - bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony określonymi wielkościami; rzeczy materialne lub usługi, które Wnioskodawca otrzyma w związku z realizacją projektu, dzięki zaangażowaniu środków finansowanych. Wskaźniki rezultatu Wskaźniki rezultatu - bezpośredni wpływ zrealizowanego produktu na otoczenie uzyskany po jego zakończeniu; bezpośrednie efekty wynikające z dostarczenia produktu;

Opis operacji (pkt.v) sposób pomiaru wskaźników produktu i rezultatu (np. faktury, ankiety, listy obecności, liczba wejść na stronę); Informacja czy operacja zawiera koszty niekwalifikowalne (opisać jakie, uzasadnienie konieczności poniesienia, w jaki sposób wpływają na osiągnięcie celu operacji); informacje nt. wymaganych pozwoleń; informacje nt. współfinansowania operacji; informacje nt. generowanych przychodów w projekcie

Opis zadań (pkt. VI) Spójny z zestawieniem rzeczowo-finansowym Nazwy kosztów nie zawierają parametrów i specyfikacji; Szczegółówe informacje wykazywane w kol. 8 Uzasadnienie/uwagi Uzasadnienie racjonalności i wysokości kosztu wraz z kalkulacją, elementy składowe, źródło ceny, parametry charakterystyczne - w kol. 8 Uzasadnienie/uwagi Jednostki miary (sztuka, usługa, umowa, komplet (np.. Kosztorys);

Szkolenia i Szkolenia i imprezy tytuł, nazwa, temat, program termin, lokalizacja, czas, trwania grupa docelowa odbiorców (potencjalni uczestnicy, liczba) oraz zasady uczestnictwa (ogólna dostępność, zasady rekrutacji, kryteria selekcji w przypadku ograniczonej dostępności, odpłatność za uczestnictwo, dochodowość), program (wstępny harmonogram, zakres), kryteria (np. wymagane doświadczenie, kwalifikacje, cena) i sposób wyłonienia osób realizujących przedsięwzięcie np. wykładowców, prowadzących, koordynatorów, artystów, zapewniający zachowanie konkurencyjności tego wyboru, kryteria i sposób weryfikacji prawidłowego i rzetelnego wykonania usługi, rodzaj materiałów związanych z przygotowaniem, promocją oraz realizacją, np.: zaproszenia, plakaty, ogłoszenia, reklamy, materiały szkoleniowe, prezentacje, regulamin konkursu lub zasady przyznawania nagród Niezbędne zaplecze techniczno-organizacyjne

Szkolenia i Szkolenia i imprezy Brak możliwości finansowania szkoleń będących substytutami edukacji publicznej (np. standardowa nauka języka obcego); brak możliwości dofinansowania zadań nieodpowiadających zakresowi operacji (w ramach imprezy planowana budowa ogrodzenia); brak możliwości dofinansowania wydatków inwestycyjnych gdy koszt najmu jest niższy niż koszt zakupu; Realizacja szkolenia nie może być pretekstem do wyposażenia i unowocześnienia działalności gospodarczej i rolniczej;

Szkolenia i Szkolenia i imprezy Pozwolenie na organizację imprez masowych Wskazanie lokalnych walorów promowanych podczas imprezy; Wskazanie w jaki sposób szkolenie/warsztaty wpłyną na jakość życia lokalnej społeczności, zwłaszcza w przypadku przedsięwzięć organizowanych dla małych grup (5-10 osób) Brak możliwości wspierania bieżącej działalności wnioskodawcy; Brak możliwości dofinansowania imprezy, która jest częścią składową wiekszego przedsięwzięcia (np. rozgrywki ligowe PZPN)

Publikacje/promocja/strony internetowe Uzasadnienie z czego wynika potrzeba realizacji operacji Wartość dodana w kontekście innych podobnych publikacji Tytuł, nazwa, temat, zakres, Charakterysztyczne parametry (liczba egz., stron, format, rodzaj oprawy itp..) Grupa docelowa, potencjalni odbiorcy; Zasady udostępniania, ogólna dostępność, dystrybucja, miejsce przechowywania Odpłatność, dochodowość, Logotypy, Kryteria wyboru wykonawcy (zachowanie konkurencyjności); Brak możliwości promowania indywidualnego podmiotu gospodarczego, Niekwalifikowalność kosztów bieżących utrzymania strony internetowej, Promocja projektu (dofinansowanie z EFRROW)

Świetlica wiejska Informacja kto prowadzi świetlicę, Dokumenty potwierdzające funkcjonowanie (regulamin, oświadczenie wójta, zdjęcia, plakaty, listy obecności itp..); Ogólnodostępność (rozpowszechnianie informacji o funkcjonowaniu świetlicy, dni godziny udostępniania) Kto korzysta ze świetlicy (np. KGW, seniorzy, dzieci, zespoły, sołectwo itp.) Dochodowość (odpłatne udostępnianie np.. sprzętu); Koszty dotyczą tylko pomieszczeń świetlicy;

Zabytki/dziedzictwo kulturowe Dokument potwierdzający wpis zabytku do rejestru zabytków/ewidencji gminnej zabytków Obiekty sakralne dofinansowanie tylko i wyłącznie wpisanych do rejestru/ewidencji zabytków bez względu na to kto jest wnioskodawcą; Jeśli obiekt nie jest wpisany do rejestru zabytków to wskazanie wartości historycznej obiektu: Pomnik osoby związanej z danym obszarem Upamiętnienie wydarzenia historycznego

Przestrzeń publiczna Brak możliwości dofinansowania operacji polegającej na zagospodarowaniu pasa drogowego (zakres 15.1.4.) Ustawa z dn. 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, art.. 34: odległość granicy pasa drogowego od zewnętrznej krawędzi wykopu, nasypu, rowu lub od innych urządzeń wymienionych w art.. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 powinna wynosić co najmniej 0,75 m, a dla autostrad i dróg ekspresowych co najmniej 2 m

Dziedzictwo kulturowe Obowiązek wskazania kto jest prowadzącym zespół ludowy, orkiestrę Brak możliwości przyznania dofinansowania np.. Gminie, gdy prowadzącym orkiestrę jest OSP;

Wartość dodana Operacje muszą charakteryzować się tzw. wartością dodana projektu. Jest to tzw. zasada dodatkowości, która zakłada, że pozyskanie środków UE umożliwia realizację operacji, która bez tego wsparcia nie zostałaby zrealizowana, lub byłaby zrealizowana w mniejszym stopniu. Celem środków unijnych nie jest zastępowanie innych (np.. krajowych) środków publicznych: Imprezy cykliczne WWW i publikacje o podobnym chrakterze do już istniejących; Kolejne inwestycje w już powstałą infrastrukturę

Sztuczne dzielenie projektu Operacja musi stanowić zamkniętą całość, a nie być sztucznie wydzielonym elementem w celu uzyskania wyższej kwoty pomocy; Na sztuczne dzielenie operacji może wskazywać realizacja kilku projektów, które: prowadzą do osiągnięcia tego samego celu są elementem jednej, większej całości są od siebie zależne (opracowanie materiałów/wydanie publikacji) mają wspólną dokumentację projektową Stanowią ciąg zadań wykonywanych przez tego samego wnioskodawcę, w tym samym miejscu Brak możliwości dofinansowania imprezy będącej elementem składowym większego przedsięwzięcia

Część IV Małe projekty Realizacja projektu w kontekście rozliczenia najważniejsze zagadnienia

REALIZACJA PROJEKTU Wykonanie zakresu rzeczowego projektu Udokumentowanie wykonania projektu Poniesienie i dokumentacja kosztów; Osiągniecie celu projektu! Wypłata środków w oparciu o złożony wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi wykonanie projektu w zakresie rzeczowo-finansowym; Zobowiązania w umowie przyznania pomocy

Uwaga Złożony Wniosek o przyznanie pomocy na małe projekty nie może być zmieniany przez Wnioskodawcę w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, z wyłączeniem: zmian wynikających z wezwań samorządu województwa; jednej zmiany w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, dokonanej za zgodą samorządu województwa, jeżeli zmiana ta nie spowoduje zmiany celów operacji wskazanych we wniosku o przyznanie pomocy i wnioskowanej kwoty pomocy; Dokonanie przez wnioskodawcę takiej zmiany wydłuża o miesiąc termin rozpatrywania wniosku o przyznanie pomocy; 82

Realizacja projektu (etapu) 1/2 Wykonanie zakresu rzeczowego projektu zgodnie z planem, czyli Zestawieniem rzeczowofinansowym, stanowiącym załącznik do Umowy (zakup maszyn, urządzeń, wyposażenia, wykonanie budowy, remontu, organizacja imprezy, itp.) Udokumentowanie wykonania projektu (robót, dostaw, lub usług) w zakresie rzeczowym i finansowym (np. protokoły odbioru robót, Karta wkładu niepieniężnego (rozliczenia czasu pracy własnej/wolontariatu, wkładu rzeczowego), zdjęcia, listy obecności, listy odbioru nagród itd )

Realizacja projektu (etapu) 2/2 obejmuje: Poniesienie i udokumentowanie przez beneficjenta kosztów kwalifikowalnych dokonanie płatności za dostawy, usługi, roboty budowlane nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność; Osiągnięcie zakładanego celu operacji a w przypadku inwestycji jego zachowanie przez 5 lat licząc od dnia przyznania pomocy;

Poniesienie kosztów Realizując operację, Beneficjent musi pamiętać o tym, iż poniesienie kosztów kwalifikowalnych wymaga właściwego udokumentowania, co wiąże się z koniecznością gromadzenia oryginałów faktur lub innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej oraz dowodów zapłaty.

Dowody zapłaty bezgotówkowej wyciąg bankowy lub inny dokument bankowy potwierdzający dokonanie płatności, lub zestawienie przelewów dokonanych przez bank Beneficjenta zawierające wartości i daty dokonania poszczególnych przelewów, tytuł, odbiorcę oraz stempel banku, wydruk z systemu e- bankowości;

Dowody zapłaty gotówkowej oświadczenie wystawcy faktury lub dokumentu o równoważnej wartości dowodowej o dokonaniu zapłaty przez Beneficjenta sporządzone w formie odrębnego dokumentu, lub adnotacja sprzedającego o dokonaniu zapłaty przez Beneficjenta na fakturze lub dokumencie o równoważnej wartości dowodowej, lub dokument KP (Kasa Przyjmie), lub rozliczenie pobranej przez pracownika zaliczki. Dowód zapłaty gotówkowej powinien być podpisany przez osobę przyjmującą wpłatę. W przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, jest dokonana za pomocą gotówki do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu, tj. do 1 tys. zł, Beneficjent jest zobowiązany dołączyć kopie raportów kasowych.

Odrębny system ewidencji 1/2 Beneficjent musi prowadzić: odrębny system księgowy albo korzystać z odpowiedniego kodu Uzupełnienie/poprawienie wniosku - 2 x 14 dni rachunkowego - dla oznaczenia wszystkich transakcji związanych z realizacją operacji (projektu) Niezastosowanie się do powyższego będzie skutkować pomniejszeniem refundacji tych kosztów o 10%

Odrębny system ewidencji 2/2 Beneficjenci: prowadzący pełną księgowość (na podstawie ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r.) należy prowadzić wyodrębnioną ewidencję księgową (odpowiednie wyodrębnione konta syntetyczne, analityczne lub kod rachunkowy) pozostali należy sporządzić Zestawienie dokumentów księgowych dotyczących operacji na wzór Wykazu faktur (wg tabeli V Wniosku o płatność) Odniesienie do ewidencji lub zestawienia należy umieścić na opisie faktur;

Opis faktur/innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej Na odwrocie dokumentu powinien znajdować się opis z następującymi informacjami: 1. Numer umowy przyznanie pomocy, 2. Numer pozycji w Zestawieniu rzeczowo finansowym operacji, 3. Kwota wydatków kwalifikowalnych w ramach danego dokumentu 4. Numer odrębnego konta, na którym zostały zaksięgowane wydatki w ramach danej operacji albo numer pozycji w zestawieniu faktur lub równoważnych dokumentów księgowych, 5. Potwierdzenie poprawności rachunkowej, formalnej i merytorycznej przez złożenie podpisu przez osoby sprawdzające wraz z datami ich złożenia.

Odchylenia Większe lub mniejsze niż 10% w stosunku do pierwotnych założeń pisemne uzasadnienie zmian Odchylenia w granicach 10% - nie wymagają uzasadniania Zmiany tych kosztów wymagają zmian w Umowie

Wniosek o płatność Terminy składania Wniosku o płatność (WoP) podane w Umowie przyznania pomocy (dofinansowania) Prawidłowa realizacja projektu, zebranie dokumentów potwierdzających wykonanie projektu i prawidłowe przygotowanie wniosku o płatność determinują wypłatę środków, Wypłata po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku, lecz nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia

Zobowiązania zobowiązania beneficjenta w zakresie: okresu związania z celem, przeprowadzania kontroli, ograniczenia w zakresie przenoszenia własności/posiadania rzeczy nabytych w ramach małego projektu, sposobu ich wykorzystania, sposobu lub miejsca prowadzenia działalności informacje do SW o okolicznościach mających wpływ na realizację operacji i wykonanie zobowiązań z umowy - 5 lat od dnia przyznania pomocy przechowywanie dokumentów związanych z przyznaną pomocą do dnia, w którym upłynie 5 lat od dnia dokonania płatności ostatecznej;

Promocja projektu obowiązek informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW; materiały informacyjne i promocyjne np. ulotki, plakaty, długopisy, kubki, torby itp. muszą zawierać odpowiednie logotypy UE, PROW, znaki towarzyszące oraz informacje o współfinansowaniu przez PROW, które zostały dokładnie określone w Księdze wizualizacji znaku PROW (www.minrol.gov.pl)

Publikacje Logotypy: UE, Leader, PROW slogan: Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:Europa inwestująca w obszary wiejskie. Informacja o współfinansowaniu materiału/publikacji ze środków UE Odesłanie do instytucji odpowiedzialnej za treść materiału informacyjnego Odesłanie do Instytucji Zarządzającej PROW 2007-2013 (MRiRW) Przykad: Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana za środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader - Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Publikacja opracowana w (nazwa Beneficjenta) Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Gadżety przykłady