RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PROGRAMU OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI DLA MIASTA OLSZTYNA URZĄD MIASTA OLSZTYNA LISTOPAD 2017 str. 1
SPIS TREŚCI: 1. Cel przeprowadzenia konsultacji.. 3 2. Informowanie społeczeństwa o konsultacjach 3 3. Przebieg konsultacji.. 3 4. Załączniki: 4A. Zarządzenie prezydenta. 5 4B. Notatka ze spotkania z mieszkańcami w dniu 08.11.2017r. 6 4C. Notatka ze spotkań z mieszkańcami w dniu 09.11.2017r.... 8 4D. Notatka odnośnie uwag zgłoszonych przez mieszkańców... 9 str. 2
1. Cel przeprowadzenia konsultacji. Celem konsultacji społecznych Program Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) było zapoznanie mieszkańców z projektem dokumentu Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna oraz realizowanym w ramach PONE, programem dotacji na modernizację systemów ogrzewania budynków mieszkalnych. W ramach przeprowadzonych konsultacji mieszkańcy mieli również możliwość zgłaszania uwag i wyrażania opinii odnośnie PONE. Opracowanie strategicznego dokumentu Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna oraz wdrożenie PONE wynika z konieczności ograniczenia emisji do atmosfery szkodliwych substancji, stwarzających zagrożenie dla zdrowia mieszkańców na terenie Miasta Olsztyna. Podstawą opracowania PONE są dwa programy ochrony powietrza, uchwalone przez Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego odpowiednio w roku 2013 - ograniczenie emisji B(a)P (przekroczenie średniorocznego poziomu docelowego w roku 2011) oraz w roku 2016 ograniczenia emisji pyłu PM10 (przekroczenia dopuszczalnych stężeń w roku 2014). 2. Informowanie społeczeństwa o konsultacjach. Projekt dokumentu Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna, opracowany przez Krajową Agencję Poszanowania Energii SA (KAPE), został zamieszczony na Platformie Konsultacji Społecznych Urzędu Miasta. Na ww. platformie zostały również zamieszczone linki do dokumentów związanych z programem dotacji, realizowanym w roku 2017. Ponadto, przed spotkaniami konsultacyjnymi zostały wysłane powiadomienia mailowe do głównych interesariuszy: radnych, zarządców nieruchomości, spółdzielni mieszkaniowych oraz przedstawicieli rad osiedli. 3. Przebieg konsultacji. W ramach konsultacji odbyły się trzy spotkania: 08 listopada spotkanie ogólne poświęcone przedstawieniu projektu dokumentu Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna oraz realizowanemu w bieżącym roku programowi dotacji na modernizację systemów ogrzewania. 09 listopada dwa spotkania warsztatowe, dla zarządców nieruchomości i spółdzielni str. 3
mieszkaniowych oraz osób prywatnych, mające na celu zapoznanie potencjalnych beneficjentów z programem dotacji na modernizację systemów ogrzewania. Uwagi zgłoszone przez mieszkańców podczas spotkań zostały przedstawione w notatkach, stanowiących załącznik 4B i 4C niniejszego raportu. Dodatkowo mieszkańcy mogli zgłaszać swoje uwagi i opinie na platformie internetowej konsultacji UM Olsztyna oraz w Biurze Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej. Przekazane uwagi oraz ich ocena zostały zamieszczone w załączniku 4D do niniejszego regulaminu. Sporządził: Dariusz Mikulak (GE) Biuro Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej. Listopad 2017r. str. 4
Załącznik 4A. str. 5
Załącznik 4B Notatka ze spotkania konsultacyjnego PONE w dniu 8.11.2017r. W dniu 08.11.2017r. odbyło się spotkanie konsultacyjne Programu Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna (PONE). Na spotkaniu obecnych było 20 mieszkańców, przedstawiciele wykonawcy PONE oraz przedstawiciel Biura Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej. Na spotkaniu przedstawiciel wykonawcy PONE, przedstawił w formie prezentacji, dokument strategiczny PONE oraz zasady program udzielania dotacji celowych na modernizację lub wykonanie instalacji centralnego ogrzewania w budynkach mieszkalnych. W zakresie dokumentu PONE zostały przedstawione uwarunkowana prawne stanowiące podstawę prawną opracowania dokumentu, stan jakości powietrza na terenie Miasta Olsztyna, wyniki ankietyzacji przeprowadzonych przez wykonawcę na reprezentatywnej próbie budynków oraz plan działań naprawczych mających na celu poprawę jakości powietrza do roku 2023 wraz z prognozą możliwego do uzyskania efektu ekologicznego przeprowadzonych modernizacji. W zakresie programu dotacji, wykonawca przedstawił regulamin udzielania dotacji na modernizację lub wykonanie centralnego ogrzewania. Po prezentacji wywiązała się dyskusja, podczas której zostały zgłoszone przez mieszkańców uwagi odnośnie PONE. Uwagi dotyczyły głównie regulaminu udzielania dotacji na modernizację systemów ogrzewania. Po zakończeniu spotkania konsultacyjnego, wykonawca PONE, w obecności przedstawicieli UM, dokonał oceny zgłoszonych uwag. Zgłoszone uwagi, wraz z ich oceną oraz zalecenia do realizacji zostały przedstawione w poniższej tabeli. Uwagi zgłoszone do regulaminu dotacji. Analiza uwag i zalecenia do realizacji. 1. Program nie przewiduje dofinansowywania wymiany kotłów na paliwo stałe na kotły 5 generacji. Zdaniem wnioskodawcy brak dofinansowania tym zakresie będzie skutkował korzystaniem przez właścicieli budynków jednorodzinnych z dotacji na obecnych zasadach tj. modernizacji instalacji w zakresie wymiany kotła węglowego na kocioł gazowy a następnie, po upływie minimalnego okresu użytkowania nowego źródła ciepła (5 lat) zamontowaniem nowego, emisyjnego źródła ciepła na paliwo stałe (np. kominek). Wniosek został uznany jako niezasadny. Przy opracowywaniu PONE przyjęto zasadę maksymalnego ograniczenia niskiej emisji przy wykorzystaniu środków na poziomie 300-450 tys. zł rocznie. Podstawą prawną dokumentu są dwa Programy Ochrony Powietrza, związane z przekroczeniami dopuszczalnych stężeń pyłów zawieszonych PM10 oraz benzo(a)pirenu. Według działań naprawczych wymienionych w ww. dokumentach (Obniżenie emisji z ogrzewania indywidualnego) ich realizacja możliwa jest poprzez wymianę sposobu ogrzewania w lokalach opalanych paliwami stałymi na ogrzewanie bezemisyjne, tj. przyłączenia do sieci ciepłowniczej, ogrzewanie elektryczne, pompy ciepła lub zastosowanie pieców gazowych. str. 6
2. Zbyt mały zakres dofinansowania odnawialnych źródeł energii (OZE). W tym zakresie program dotacji przewiduje dofinansowanie wyłącznie pomp ciepła przy maksymalnym zapotrzebowaniu w wysokości 60W/m2. Zdaniem wnioskodawcy program dotacji powinien być rozszerzony o np. montaż paneli PV i kolektorów słonecznych. Brak uzasadnienia na dublowanie programów wspierających instalację OZE. Wsparcie mieszkańców w tym zakresie przewidują inne programy wskazane w dokumencie PONE. Przy opracowywaniu regulaminu na lata następne należy rozważyć rozszerzenie zakresu preferencji przy udzielaniu dotacji. Obecnie preferencje dotyczą wyłącznie inwestycji realizowanych łącznie z wymianą źródła ogrzewania (np. termomodernizacja). Należy rozważyć uwzględnianie w efekcie ekologicznym (redukcja emisji) inwestycji zrealizowanych przed zawarciem umowy na dotację. W przypadku pomp ciepła należy zwiększyć wartość maksymalnego zapotrzebowania na ciepło, obecna wartość 60W/m2 może być trudna do uzyskania w budynkach modernizowanych. Notatkę sporządził: Dariusz Mikulak Biuro Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej 08.11. 2017 str. 7
Załącznik 4C. Notatka ze spotkań konsultacyjnych PONE w dniu 9 listopada 2017r. W dniu 09.11.2017r. odbyły się dwa spotkania konsultacyjne (warsztatowe) Programu Ograniczenia Niskiej Emisji dla Miasta Olsztyna (PONE). O godz. 13 odbyło się spotkanie dla zarządców nieruchomości i spółdzielni mieszkaniowych, na spotkaniu było obecnych 25 uczestników. O godz. 17 odbyło się spotkanie dla osób indywidualnych, na spotkaniu było obecnych 10 uczestników. Na spotkaniach obecni byli przedstawiciele wykonawcy PONE oraz przedstawiciel Biura Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej. Na spotkaniach wykonawca przedstawił, w formie prezentacji, główne cele i założenia PONE oraz szczegółowo omówił program udzielania dotacji obowiązujący w bieżącym roku. Na spotkaniu dla wspólnot mieszkaniowych została zgłoszona uwaga donośnie zmiany regulaminu na lata następne, dotycząca dostosowania terminu naboru wniosków o udzielenie dotacji do procesu przyłączania budynków wielorodzinnych do miejskiej sieci ciepłowniczej. W szczególności należy uwzględnić termin zawarcia umowy o przyłączenie (koszt kwalifikowany). Obecne zapisy regulaminu nie przewidują możliwości dofinansowania prac wykonanych przed zawarciem umowy o przyznanie dotacji, co znacznie komplikuje prowadzenie inwestycji. Po zakończeniu spotkań warsztatowych, wykonawca PONE w obecności przedstawiciela UM dokonał oceny zgłoszonej uwagi, dotyczącej procesu przyłączania do msc. Uwaga została uznana jako zasadna i zaleca się w latach następnych uruchomienie naboru wniosków w terminie umożliwiającym zawarcie umów o przyznanie dotacji przed zawarciem umowy o przyłączenia i rozpoczęciem prac. W przypadku kiedy takie rozwiązanie nie będzie możliwe do przyjęcia, należy przewidzieć możliwość zakwalifikowania kosztów poniesionych przez inwestora przed zawarciem umowy o przyznanie dotacji, jednak nie wcześniej niż w roku obowiązywania regulaminu. Notatkę sporządził: Dariusz Mikulak Biuro Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej 09.11.2017 str. 8
Załącznik 4D Uwagi do PONE, zgłoszone przez mieszkańców do Biura Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej. Uwagi zgłoszone do regulaminu dotacji. 1. Program dotacji przewiduje instalację jednego centralnego systemu ogrzewania i ciepłej wody użytkowej w budynku. Program dotacji powinien umożliwiać, w przypadku braku możliwości podłączenia do msc budynków wielolokalowych, wymianę kotów i pieców węglowych na kotły gazowe indywidualne tzw. ogrzewanie etażowe. 2. W przypadku budynków jednorodzinnych w których znajdują się dwa lokale mieszkalne, program dotacji powinien dopuszczać dwa etażowe systemy ogrzewania. Analiza uwag i zalecenia do realizacji. Przyjęcie wnioskowane zmiany nie jest możliwe z uwagi na tryb konkursowy programu udzielania dotacji i konieczność opracowania przez wnioskodawcę audytu energetycznego dla całego budynku. W przypadku braku możliwości podłączenia budynku do msc jest możliwość instalacji kotłowni gazowej. W przypadku braku zgody mieszkańców na instalację centralnego źródła ogrzewania mieszkańcy mogą korzystać z innych programów, np. EWA. Rozwiązanie takie nie jest zalecane, stosownie jednego, centralnego źródła ogrzewania skutkuje najwyższym możliwym do uzyskania efektem ekologicznym. Notatkę sporządził: Dariusz Mikulak Biuro Pełnomocnika Prezydenta Olsztyna ds. Gospodarki i Infrastruktury Elektroenergetycznej 15.11.2017 str. 9