UCHWAŁA Nr 325/2017 RADY MIASTA ZGORZELEC z dnia 28 listopada 2017 roku w sprawie uchwalenia Programu polityki zdrowotnej pn. Program zwiększania dostępności do świadczeń pielęgniarki/ higienistki szkolnej w szkołach prowadzonych przez Gminę Miejską Zgorzelec. Działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 08 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1875 z późn. zm.), oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm.) Rada Miasta Zgorzelec uchwala co następuje: 1 Uchwala się Programu polityki zdrowotnej pn. Program zwiększania dostępności do świadczeń pielęgniarki/ higienistki szkolnej w szkołach prowadzonych przez Gminę Miejską Zgorzelec w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Zgorzelec. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3
Załącznik do Uchwały Nr 325/2017 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 listopada 2017r. I. Opis programu 1. Nazwa programu: Program polityki zdrowotnej pn. Program zwiększania dostępności do świadczeń pielęgniarki/ higienistki szkolnej w szkołach prowadzonych przez Gminę Miejską Zgorzelec 2. Okres realizacji programu: I-VI 2018 i IX-XII 2018 (z pominięciem okresu wakacyjnego, z uwzględnieniem okresu ferii zimowych z uwagi na planowane w tym czasie zajęcia dodatkowe) II. Opis problemu zdrowotnego 1. Problem zdrowotny,,program zwiększania dostępności do świadczeń pielęgniarki/ higienistki szkolnej w szkołach prowadzonych przez Gminę Miejską Zgorzelec zwany dalej Programem został opracowany w celu uzupełnienia godzin pracy pielęgniarek/ higienistek szkolnych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia tak, aby pomoc przedlekarska w zgorzeleckich szkołach świadczona była we wszystkie dni nauki szkolnej we wskazanych godzinach. Normy pracy pielęgniarki/higienistki szkolnej określone w Załączniku Nr 4 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (tj.: Dz. U. z 2016 r. poz. 86) nie zapewniają obecności pielęgniarki/ higienistki szkolnej przez wszystkie godziny pracy szkoły. Poprzez realizację Programu opieka pielęgniarska świadczona w szkołach zostanie uzupełniona tak, aby w szkołach podstawowych odbywała się w godzinach od 7:30 do 15:00. W roku szkolnym 2015/2016 w szkołach podstawowych liczba świadczeń pomocy przedlekarskiej wyniosła 6613, natomiast w gimnazjach 2110, a w roku szkolnym 2016/2017 5786 w szkołach podstawowych i 1653 w gimnazjach. Uwzględniając normy określone w Załączniku Nr 4 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, a także zalecenia wynikające ze Standardów i metodyki
pracy pielęgniarki i higienistki szkolnej opracowanych przez Instytut Matki i Dziecka, dokonano wyliczenia liczby godzin pracy pielęgniarki/ higienistki szkolnej w szkołach, które objęte zostaną programem. Z obliczeń tych wynika, że łączna liczba godzin pracy pięciu pielęgniarek/ higienistek szkolnych (dla trzech szkół mieszczących się w pięciu budynkach) finansowanych w ramach świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej wynosi ok. 22 godziny dziennie. Po uwzględnieniu założeń niniejszego programu dzienna liczba godzin, w których zapewniona jest opieka pielęgniarska wynosić będzie 37,5 (7,30 godz. x 3 szkoły podstawowe + 7,30 godz. x 2 budynki szkoły podstawowej dotychczasowe gimnazja). W związku z tym ok. 15,5 godz. dziennie stanowić będzie uzupełnienie godzin pracy pielęgniarek/ higienistek szkolnych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. 2. Epidemiologia Dane epidemiologiczne dotyczące bezpośrednio dzieci i młodzieży szkolnej korzystającej z opieki pielęgniarki szkolnej w gabinecie profilaktyki i pomocy przedlekarskiej są niedostępne lub są danymi ukrytymi. Możliwe jest jednak określenie ich w odniesieniu do zidentyfikowanych problemów zdrowotnych jakie dotyczą dzieci i młodzieży w środowisku szkolnym w skali kraju. Są to 1 : wypadki, urazy i zatrucia są pierwszą przyczyną zgonów wśród dzieci i młodzieży i stanowią: wśród dzieci w wieku 10-14 lat 47%, wśród młodzieży 15-19 lat 65% ogółu zgonów; próchnica zębów i choroby przyzębia występuje u 92% dzieci 7- letnich i 98% młodzieży 18-letniej; w okresie dojrzewania zwiększa się podatność na te choroby; problemy zdrowia psychospołecznego 10% pacjentów poradni zdrowia psychicznego stanowią dzieci i młodzież do 19 roku życia; choroby przewlekłe i niepełnosprawność odsetek osób przewlekle chorych w grupie 10-14 lat wynosił 28%, a w wieku 15-19 lat - 29%; za niepełnosprawnych w grupie wiekowej 5-14 lat uznano 3,5% dzieci, a w wieku 15-19 lat 1,9% młodzieży; inne problemy zdrowotne do najczęstszych należą zaburzenia narządów zmysłów (wzorku ok. 15-25%, słuchu ok. 10%, mowy ok. 10%), zaburzenia wzrastania 1 Standardy i metodyka pracy pielęgniarki i higienistki szkolnej. Poradnik dla pielęgniarek i higienistek szkolnych pracujących w szkołach różnych typów, pod red. A. Oblacińskiej, W. Ostręgi, Instytut Matki i Dziecka Zakład Medycyny Szkolnej, Warszawa 2003
i dojrzewania ok. 10% oraz otyłości ok. 7-15%, a także zaburzenia układu ruchu (8-10%). problemy społeczne: stosowanie diet odchudzających ok. 25% dziewcząt w wieku lat 15, stosowanie sterydów i innych tego typu środków ok. 5% chłopców w wieku 13 i 15 lat, przemoc w szkole wśród dzieci w wieku 11-15 lat 31% było ofiarami przemocy, a 37% ich sprawcami, ciąże młodocianych. III. Cele programu 1. Cel ogólny: Zwiększenie dostępności do profilaktycznej opieki zdrowotnej dla uczniów szkół podstawowych, dla których organem prowadzącym jest Gmina Miejska Zgorzelec. 2. Cele szczegółowe: zwiększenie liczby świadczeń udzielonych przez pielęgniarkę/ higienistkę szkolną, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa uczniów wynikającego z obecności pielęgniarki/ higienistki szkolnej w godzinach działalności szkoły. 3. Oczekiwane efekty: Wyrównanie dostępności do profilaktycznych świadczeń zdrowotnych w miejscu nauczania i wychowania. 4. Mierniki efektywności: liczba świadczeń udzielonych w ramach dyżuru pielęgniarki/ higienistki szkolnej w czasie poza godzinami realizowanymi w ramach świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w roku 2018, w odniesieniu do liczby świadczeń udzielonych w roku 2017, ocena poczucia bezpieczeństwa uczniów wynikającego z obecności pielęgniarki/ higienistki szkolnej w godzinach działalności szkoły poprzez weryfikację ankiet. IV. Adresaci programu 1. Populacja docelowa Populację docelową stanowią dzieci i młodzież szkolna, uczęszczające do szkół podstawowych dla których organem prowadzącym jest Gmina Miejska Zgorzelec, tj.:
Nazwa i adres szkoły Szkoła Podstawowa Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jarosława Iwaszkiewicza w Zgorzelcu, ul. Reymonta 16, przy ul. Orzeszkowej 60 Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Janusza Korczaka w Zgorzelcu, ul. Armii Krajowej 10A Szkoła Podstawowa Nr 5 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Zgorzelcu, ul. Prusa 17, przy ul. Kościuszki 68 Liczba uczniów przeliczeniowych 645 (w tym w oddziałach integracyjnych i sportowych) 647 (w tym w oddziałach sportowych) 911 (w tym w oddziałach sportowych) Razem 2 203 Tryb zapraszania do udziału w programie Osoby spełniające kryteria udziału w programie, zostaną objęte profilaktyczną opieką zdrowotną sprawowaną przez pielęgniarkę/ higienistkę szkolną w szkole, do której uczęszczają. Z uwagi na specyfikę programu akcja informacyjna nie będzie przeprowadzana. 2. Kryteria i sposób kwalifikacji uczestników programem. Do udziału w programie uprawnione będą osoby, które są uczniami szkół objętych 3. Planowane interwencje Realizacja w każdej ze wskazanych szkół świadczeń udzielanych przez pielęgniarkę/ higienistkę szkolną w środowisku nauczania i wychowania, w szczególności: udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów i zatruć, czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi, sprawowanie opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, analogicznie do obowiązków pielęgniarki/ higienistki szkolnej zawartych w Załączniku Nr 4 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (tj.: Dz. U. z 2016 r. poz. 86) - w godzinach poza czasem pracy realizowanym w ramach kontraktu z NFZ. Z uwagi na liczbę szkół, które objęte zostaną programem, planuje się zatrudnienie co najmniej 5 pielęgniarek/ higienistek szkolnych, tj. jedną osobę do każdego budynku szkolnego. Realizator programu będzie również odpowiedzialny za nadzorowanie pracy
pielęgniarek/ higienistek szkolnych we wszystkich placówkach, poprzez wyznaczenie koordynatora programu. 4. Zakończenie udziału w programie Zakończenie udziału w programie może nastąpić na każdym etapie jego realizacji w sytuacji jeżeli uczestnik programu przestanie być uczniem szkoły objętej programem. V. Monitorowanie i ewaluacja 1. Ocena zgłaszalności: liczba osób, które w 2016 r. skorzystały ze świadczeń pielęgniarki/higienistki szkolnej udzielonych w ramach kontraktu z NFZ, a także liczba i rodzaj świadczeń, w odniesieniu do tych danych z roku 2017, liczba osób, które w 2017 r. skorzystały ze świadczeń pielęgniarki/higienistki szkolnej udzielonych w godzinach poza czasem pracy realizowanym w ramach kontraktu z NFZ, a także liczba i rodzaj świadczeń. 2. Ocena jakości świadczeń Uczestnicy programu zostaną poinformowani o możliwości zgłaszania uwag pisemnych do realizatora programu w zakresie jakości uzyskanych świadczeń. Realizator programu zobowiązany będzie do opracowania sprawozdania końcowego (merytoryczno-finansowego) z realizacji programu, uwzgledniającego m.in. wyniki monitorowania i ewaluacji programu. VI. Trwałość efektów zdrowotnych Ze względu na specyfikę programu i duże zróżnicowanie problemów zdrowotnych, które dotyczą dzieci i młodzieży w środowisku szkolnym, trudno jest określić konkretne efekty zdrowotne w ramach programu oraz ich trwałość. Zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami jest bardzo szeroki, dotyczy poszczególnych uczniów i środowiska szkolnego. Stan zdrowia jest uwarunkowany wieloma czynnikami, w tym pozamedycznymi działania medyczne pełnią rolę wspomagającą. Ponadto populacja w wieku szkolnym znajduje się w okresie dynamicznego rozwoju, w którym pojawia się lub nasila wiele zaburzeń. Z uwagi na powyższe, efekty świadczeń udzielanych przez pielęgniarkę/higienistkę szkolną mają raczej charakter krótkoterminowy, ponieważ jest to pomoc doraźna. Efekty
długofalowe mogłyby wystąpić pośrednio, w przypadku systematycznego powtarzania programu we wskazanych szkołach. VII. Planowanie budżetu i koszty Koszt jednostkowy: 44,00 zł brutto za 1 godz. świadczenia usług przez jedną pielęgniarkę Planowane koszty całkowite: 127.000,00 zł Źródła finansowania: program zostanie w całości sfinansowany ze środków budżetu Gminy Miejskiej Zgorzelec. VIII. Organizacja programu. Etap I: Opracowanie Programu. Etap II: Wybór realizatora programu w drodze konkursu ofert na podstawie art. 48b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Świadczenia w ramach programu wykonywane będą przez pielęgniarki posiadające kwalifikacje określone w 3 ust. 1 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą (Dz. U. z 2009 r., Nr 139, poz. 1133) lub higienistki szkolne. Pielęgniarka lub higienistka szkolna może być pracownikiem publicznego lub niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej, albo też prowadzić praktykę pielęgniarską, grupową lub indywidualną. Program realizowany będzie w gabinetach profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w każdej ze szkół objętych programem. Etap III: Realizacja w każdej ze wskazanych szkół świadczeń udzielanych przez pielęgniarkę/ higienistkę szkolną w godzinach poza czasem pracy realizowanym w ramach kontraktu z NFZ. Etap IV: Monitorowanie i ewaluacja programu- sprawozdanie realizatora, raport końcowy sporządzony przez Urząd Miasta Zgorzelec.