Unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych w zakresie oświetlenia wewnętrznego Zielone zamówienia publiczne są instrumentem dobrowolnym. Niniejszy dokument zawiera unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych (ang. green public procurement, GPP) dla grupy produktów Oświetlenie wewnętrzne. W towarzyszącym niniejszemu dokumentowi sprawozdaniu dotyczącym zagadnień technicznych szczegółowo przedstawiono uzasadnienie wyboru tych kryteriów i odniesienia do dalszych informacji. W odniesieniu do każdej grupy produktów / usług przedstawione są dwa zestawy kryteriów: kryteria podstawowe to kryteria, które nadają się do stosowania przez instytucje zamawiające ze wszystkich państw członkowskich. Uwzględniono w nich najważniejsze rodzaje wpływu na środowisko. Są one przeznaczone do stosowania przy ograniczonej do minimum konieczności dodatkowej weryfikacji lub przy minimalnym wzroście kosztów; kryteria kompleksowe są przeznaczone dla osób, które chcą zakupić najlepsze produkty dostępne na rynku. Kryteria te mogą wymagać dodatkowej weryfikacji lub niewielkiego wzrostu kosztów w porównaniu z innymi produktami o takiej samej funkcjonalności. 1. Definicja i zakres stosowania Niniejszy dokument obejmuje działania w zakresie zamówień dotyczących oświetlenia wewnętrznego. Dla celów niniejszych kryteriów pojęcie oświetlenie wewnętrzne obejmuje lampy, oprawy oświetleniowe i sterowanie oświetleniem zainstalowane wewnątrz budynków. Kryteria te nie obejmują następujących specjalistycznych rodzajów oświetlenia: oświetlenia kolorowego, oświetlenia wystawowego dla muzeów i galerii sztuki, oświetlenia wyjść ewakuacyjnych, wszelkiego rodzaju oświetlenia zewnętrznego, podświetlanych tablic, oświetlenia przymocowanego do maszyn lub urządzeń, oświetlenia wspomagającego wzrost roślin, oświetlenia na potrzeby wydarzeń sportowych transmitowanych przez telewizję, oświetlenia dla osób niedowidzących o szczególnych potrzebach w zakresie oświetlenia, oświetlenia pomników lub budynków historycznych, które nie zostały zaadaptowane w celach komercyjnych, specjalistycznego oświetlenia medycznego do przeprowadzenia badań lub operacji, np. w szpitalach, przychodniach czy gabinetach lekarskich i stomatologicznych, oświetlenia scenicznego w teatrach i studiach telewizyjnych. 1
Tych specjalistycznych rodzajów oświetlenia nie należy uwzględniać w obliczeniach gęstości mocy oświetlenia w kryteriach 2 i 3 dotyczących projektu oświetlenia. Większość regularnych zamówień stanowią lampy zamienne. Zaproponowano kryteria w odniesieniu do efektywności energetycznej, okresu trwałości lampy, zawartość rtęci w lampach fluorescencyjnych, zawartości chemikaliów niebezpiecznych i opakowania. W celu zminimalizowania konieczności wymiany opraw podano różne kryteria dla lamp zamiennych i lamp w nowych instalacjach. W pewnych wyjątkowych okolicznościach konieczna jednak może być zmiana oprawy oświetleniowej, jeżeli w przypadku istniejących opraw nie są dostępne lampy zamienne. Dotyczy to zwykle opraw lamp bańkowych, gdzie kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym osprzętem sterującym mogą być dłuższe niż lampy bańkowe, które mają zastępować, i nie pasują do istniejącej oprawy oświetleniowej. Zakup nowego oświetlenia w całym budynku lub na określonej przestrzeni ma duży wpływ na zużycie energii przez budynek. Nowa instalacja świetlna powinna pozostać na miejscu, dopóki zastąpienie jej efektywniejszym rozwiązaniem nie będzie opłacalne pod względem gospodarczym i środowiskowym, przy czym w tym czasie instalacja będzie zużywać energię. W odniesieniu do nowych instalacji przyjęto podejście systemowe oparte na gęstości mocy instalacji. Podane są dwa różne zestawy kryteriów: 1. w przypadku nowego oświetlenia w całym budynku kryterium dotyczy mocy zainstalowanego oświetlenia (w tym lamp i stateczników oraz osprzętu sterującego) podzielonej przez całkowitą powierzchnię pomieszczeń, w W/m 2 ; 2. w przypadku nowego oświetlenia na określonej przestrzeni w budynku kryterium dotyczy znormalizowanej gęstości mocy wyrażonej w W/m 2 /100 lx. Jest to całkowita moc pobierana przez oświetlenie, w tym lampy, stateczniki i osprzęt sterujący, podzielona przez całkowitą powierzchnię danej przestrzeni i przez jedną setną natężenia oświetlenia na danej przestrzeni. Gdyby zatem natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx, moc oświetlenia byłaby podzielona przez powierzchnię i przez 5. W odniesieniu do kryteriów kompleksowych proponowane są bardziej rygorystyczne ograniczenia gęstości mocy. W przypadku zarówno kryteriów podstawowych, jak i kompleksowych przedmiotem kryteriów udzielania zamówienia jest dalsze zmniejszenie gęstości mocy. Sprawozdanie dotyczące zagadnień technicznych zawiera więcej informacji na temat kryteriów w zakresie gęstości mocy i sposobów ich ustalenia. Kryteria dotyczące sterowania oświetleniem mają obejmować najbardziej oczywiste obszary, w których może dojść do marnowania energii przez niepotrzebne zostawianie włączonego oświetlenia. Ponadto kryteria kompleksowe obejmują wymóg, zgodnie z którym oświetlenie niektórych rodzajów przestrzeni musi być wyposażone w funkcję ściemniania. Funkcja ściemniania może prowadzić do oszczędności energii, a także zaspokajać potrzeby użytkowników budynku, umożliwiając im regulowanie ich środowiska pracy. Uwzględniono również kryterium udzielania zamówienia dotyczące odsetka oświetlenia z funkcją ściemniania. Przy oddawaniu sterowania oświetleniem do eksploatacji należy dopilnować, aby działało ono prawidłowo, aby użytkownicy budynku wiedzieli, jak posługiwać się tym sterowaniem, oraz aby personel techniczny mógł dostosować to sterowanie na przykład w przypadku zmiany planu pomieszczeń. W związku z tym proponowana jest klauzula dotycząca wykonania umowy w odniesieniu do oddania oświetlenia do eksploatacji. Inna klauzula dotycząca 2
wykonania umowy obejmuje dostarczanie informacji, tak aby użytkownicy budynku wiedzieli, jak sterować oświetleniem, i aby personel techniczny mógł w razie potrzeby dokonać zmian. Przy zastępowaniu instalacji świetlnej nową wytwarzane są odpady. Klauzula dotycząca wykonania umowy zawiera wymóg, aby w stosownych przypadkach instalator ponownie wykorzystał lub odzyskał materiały odpadowe. Oprócz zastosowania kryteriów wymienionych w sekcji 3 instytucja zamawiająca może chcieć przeprowadzić ocenę kosztów cyklu życia lub zażądać od wykonawcy przeprowadzenia takiej oceny (zob. sekcja Kwestie związane z kosztami poniżej) przy zastosowaniu dostępnej metodyki obliczania kosztów cyklu życia. Ze względu na szybkie postępy w dziedzinie oświetlenia wewnętrznego, zwłaszcza w stosowaniu diod elektroluminescencyjnych, przewiduje się, że w 2013 r. niniejsze kryteria GPP zostaną poddane przeglądowi. 2. Najważniejsze rodzaje wpływu na środowisko Najważniejsze rodzaje wpływu oświetlenia wewnętrznego na środowisko to zużycie energii w fazie użytkowania i powiązane emisje gazów cieplarnianych. Inne rodzaje wpływu na środowisko mogą być spowodowane stosowaniem w lampach pewnych substancji, np. rtęci. Ustanowienie wymogów w zakresie efektywności energetycznej oświetlenia na ogół będzie prowadziło do zmniejszenia całkowitej zawartości rtęci w lampach, ponieważ trzeba będzie instalować mniej źródeł światła. 3
Najważniejsze rodzaje wpływu na środowisko Zużycie energii we wszystkich fazach, ale przede wszystkim w fazie użytkowania oświetlenia wewnętrznego Potencjalne zanieczyszczenie powietrza, ziemi i wody w fazie produkcji Stosowanie materiałów i materiałów niebezpiecznych Wytwarzanie odpadów (niebezpiecznych i innych) Podejście w ramach GPP Dopilnowanie na etapie projektu, żeby nowe instalacje świetlne miały niską gęstość mocy i spełniały wymogi wizualne Kupowanie lamp zamiennych o wysokiej skuteczności świetlnej Korzystanie ze sterowania oświetleniem w celu dalszego obniżenia zużycia energii Promowanie korzystania ze stateczników z funkcją ściemniania, jeżeli pozwalają na to okoliczności Zagwarantowanie na etapie instalacji, że system działa zgodnie z założeniami i w sposób energooszczędny Promowanie lamp o niższej zawartości rtęci Ponowne wykorzystywanie lub odzysk odpadów z instalacji Należy zauważyć, że kolejność wymienionych rodzajów wpływu niekoniecznie przekłada się na hierarchię ich ważności. Szczegółowe informacje na temat grupy produktów Oświetlenie wewnętrzne, w tym informacje o powiązanym prawodawstwie i innych źródłach, można znaleźć w sprawozdaniu dotyczącym zagadnień technicznych. 3. Unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych w zakresie oświetlenia wewnętrznego W oparciu o dane i informacje zawarte w sprawozdaniu dotyczącym zagadnień technicznych proponuje się trzy zestawy kryteriów GPP: a) w zakresie zakupu zasobo- i energooszczędnych lamp; b) w zakresie projektu nowego lub remontu istniejącego systemu oświetleniowego; c) w zakresie prac związanych z instalacją. 4
PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zakup zasobo- i energooszczędnych lamp SPECYFIKACJE TECHNICZNE Kryteria podstawowe Kryteria kompleksowe 3.1 Unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych w zakresie lamp 1. Lampy zamienne na potrzeby istniejących instalacji muszą posiadać skuteczność świetlną równą minimalnej skuteczności odpowiedniej klasy efektywności energetycznej podanej w poniższej tabeli lub wyższą. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zakup zasobo- i energooszczędnych lamp SPECYFIKACJE TECHNICZNE 1. Lampy zamienne na potrzeby istniejących instalacji muszą posiadać skuteczność świetlną równą minimalnej skuteczności odpowiedniej klasy efektywności energetycznej podanej w poniższej tabeli lub wyższą. Rodzaj lampy Odpowiedni a klasa efektywnośc i energetyczn ej Rodzaj lampy Odpowiedni a klasa efektywnośc i energetyczn ej Lampy halogenowe C Lampy halogenowe C Kompaktowe lampy fluorescencyjne bez wbudowanego statecznika B Kompaktowe lampy fluorescencyjne bez wbudowanego statecznika B Kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym statecznikiem, w kształcie kuli lub gruszki, w rodzaju stosowanych w reflektorach lub żyrandolach B Kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym statecznikiem, w kształcie kuli lub gruszki, w rodzaju stosowanych w reflektorach lub żyrandolach B Wszystkie lampy inne niż lampy halogenowe, o wskaźniku oddawania barw Ra 90 B Wszystkie lampy inne niż lampy halogenowe, o wskaźniku oddawania barw Ra 90 B Wszystkie inne kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym statecznikiem A Wszystkie inne kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym statecznikiem A Rurowe lampy fluorescencyjne 15W T8 i miniaturowe rurowe lampy fluorescencyjne B Rurowe lampy fluorescencyjne 15W T8 i miniaturowe rurowe lampy fluorescencyjne B Lampy koliste B Lampy koliste B 5
Inne rurowe lampy fluorescencyjne Wszystkie inne lampy, w tym lampy LED i lampy wyładowcze A A Inne rurowe lampy fluorescencyjne Wszystkie inne lampy, w tym lampy LED i lampy wyładowcze A A Uwaga: Należy stosować najnowszą definicję klasy efektywności energetycznej. Efektywność energetyczna jest obecnie określona w załączniku IV do dyrektywy Komisji 98/11/WE 1. Weryfikacja: Lampa powinna być opatrzona etykietą z określoną lub wyższą klasą energetyczną. Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa minimalnej wartości dla określonej klasy efektywności energetycznej lub wyższa. 2. Lampy na potrzeby nowych i remontowanych instalacji muszą posiadać skuteczność świetlną równą minimalnej skuteczności odpowiedniej klasy efektywności energetycznej podanej w poniższej tabeli lub wyższą. Uwaga: Należy stosować najnowszą definicję klasy efektywności energetycznej. Efektywność energetyczna jest obecnie określona w załączniku IV do dyrektywy Komisji 98/11/WE 2. Weryfikacja: Lampa powinna być opatrzona etykietą z określoną lub wyższą klasą energetyczną. Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa minimalnej wartości dla określonej klasy efektywności energetycznej lub wyższa. 2. Lampy na potrzeby nowych i remontowanych instalacji muszą posiadać skuteczność świetlną równą minimalnej skuteczności odpowiedniej klasy efektywności energetycznej podanej w poniższej tabeli lub wyższą. Rodzaj lampy Wszystkie lampy o wskaźniku oddawania barw Ra 90 (jeżeli wymagają tego działania przeprowadzane w budynku) Odpowiedni a klasa efektywnośc i energetyczn ej B Rodzaj lampy Wszystkie lampy o wskaźniku oddawania barw Ra 90 (jeżeli wymagają tego działania przeprowadzane w budynku) Odpowiedni a klasa efektywnośc i energetyczn ej B 1 Dz.U. L 71 z 10.3.1998, s. 1 6
Wszystkie inne lampy Uwaga: Należy stosować najnowszą definicję klasy efektywności energetycznej. Efektywność energetyczna jest obecnie określona w załączniku IV do dyrektywy Komisji 98/11/WE 3. Weryfikacja: Lampa powinna być opatrzona etykietą z określoną lub wyższą klasą energetyczną. Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa minimalnej wartości dla określonej klasy efektywności energetycznej lub wyższa. 3. Lampy na potrzeby nowych i remontowanych instalacji oraz lampy zamienne na potrzeby istniejących instalacji muszą posiadać okres trwałości nie krótszy niż podany w poniższej tabeli. Rodzaj lampy Okres trwałości lampy (w godzinach) Lampy halogenowe 2000 Kompaktowe lampy fluorescencyjne w kształcie 6000 A Kompaktowe lampy fluorescencyjne i lampy LED o maksymalnym wymiarze mniejszym niż 300 mm Wszystkie inne lampy A +10% Uwaga: Należy stosować najnowszą definicję klasy efektywności energetycznej. Efektywność energetyczna jest obecnie określona w załączniku IV do dyrektywy Komisji 98/11/WE 4. W przypadku niektórych zastosowań specjalistycznych lampy o skuteczności klasy A +10% mogą być niedostępne i instytucja zamawiająca może zamiast nich wyznaczyć lampy klasy A. Weryfikacja: Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa minimalnej wartości podanej w tabeli lub wyższa. 3. Lampy na potrzeby nowych i remontowanych instalacji oraz lampy zamienne na potrzeby istniejących instalacji muszą posiadać okres trwałości nie krótszy niż podany w poniższej tabeli. Rodzaj lampy Okres trwałości lampy (w godzinach) Lampy halogenowe 2500 Kompaktowe lampy fluorescencyjne w kształcie 8000 A 2 Dz.U. L 71 z 10.3.1998, s. 1 7
kuli lub gruszki, w rodzaju stosowanych w reflektorach lub żyrandolach Wszystkie inne kompaktowe lampy fluorescencyjne 10000 Lampy koliste 7500 Rurowe lampy fluorescencyjne T8 ze statecznikiem elektromagnetycznym (tylko w przypadku istniejących instalacji) 15000 Inne rurowe lampy fluorescencyjne 20000 Wysokoprężne lampy wyładowcze bezkierunkowe (podstawowa pozycja pracy) Wysokoprężne lampy wyładowcze kierunkowe (podstawowa pozycja pracy) Lampy LED będące zamiennikami lamp tradycyjnych, z wbudowanym osprzętem sterującym 12000 9000 15000 Inne lampy LED 20000 Weryfikacja: Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak wyniki badania okresu trwałości lampy według procedury badania określonej w normie EN 50285 (z wyjątkiem wysokoprężnych lamp wyładowczych i lamp LED) lub równoważne. 4. Zawartość rtęci w lampach fluorescencyjnych na potrzeby nowych i remontowanych instalacji oraz lampach fluorescencyjnych na potrzeby kuli lub gruszki, w rodzaju stosowanych w reflektorach lub żyrandolach Inne kompaktowe lampy fluorescencyjne z oddzielnym statecznikiem Inne kompaktowe lampy fluorescencyjne z wbudowanym statecznikiem 10000 12000 Lampy koliste 8000 Rurowe lampy fluorescencyjne T8 ze statecznikiem elektromagnetycznym (tylko w przypadku istniejących instalacji) 15000 Inne rurowe lampy fluorescencyjne 25000 Wysokoprężne lampy wyładowcze bezkierunkowe (podstawowa pozycja pracy) Wysokoprężne lampy wyładowcze kierunkowe (podstawowa pozycja pracy) Lampy LED będące zamiennikami lamp tradycyjnych, z wbudowanym osprzętem sterującym 12000 9000 20000 Inne lampy LED 25000 Weryfikacja: Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane będą inne odpowiednie dowody, takie jak wyniki badania okresu trwałości lampy według procedury badania określonej w normie EN 50285 (z wyjątkiem wysokoprężnych lamp wyładowczych i lamp LED) lub równoważne. 4. Zawartość rtęci w lampach fluorescencyjnych na potrzeby nowych i remontowanych instalacji oraz lampach fluorescencyjnych na potrzeby 3 4 Dz.U. L 71 z 10.3.1998, s. 1 Dz.U. L 71 z 10.3.1998, s. 1 8
istniejących instalacji nie może być wyższa niż podana w poniższej tabeli. Rodzaj lampy Kompaktowe lampy fluorescencyjne o mocy mniejszej niż 30 W Kompaktowe lampy fluorescencyjne o mocy równej 30 W lub większej Rurowe lampy fluorescencyjne T5 o okresie trwałości krótszym niż 25000 godzin Lampy T5 o okresie trwałości równym 25000 godzin lub dłuższym Rurowe lampy fluorescencyjne T8 o mocy mniejszej niż 70 W i okresie trwałości krótszym niż 25000 godzin Rurowe lampy fluorescencyjne T8 o mocy równej 70 W lub większej Lampy T8 o okresie trwałości równym 25000 godzin lub dłuższym Zawartość rtęci (w mg na lampę) 2,5 3 2,5 4 3,5 Uwaga: Niniejsze kryterium nie obejmuje lamp kolistych. Weryfikacja: Według dyrektywy dotyczącej ekoprojektu (2009/125/WE) oraz załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 245/2009 zawartość rtęci należy określić w informacjach o produkcie zamieszczonych na ogólnodostępnych stronach internetowych oraz w innych formach uznawanych za stosowne. W ramach weryfikacji można zażądać kopii wzoru opakowania oraz linku do strony internetowej producenta, na której podana jest zawartość rtęci. 5 5 istniejących instalacji nie może być wyższa niż podana w poniższej tabeli. Rodzaj lampy Zawartość rtęci (w mg na lampę) Kompaktowe lampy fluorescencyjne 1,5 Rurowe lampy fluorescencyjne T5 o okresie trwałości krótszym niż 25000 godzin Lampy T5 o okresie trwałości równym 25000 godzin lub dłuższym Rurowe lampy fluorescencyjne T8 o mocy mniejszej niż 70 W i okresie trwałości krótszym niż 25000 godzin Rurowe lampy fluorescencyjne T8 o mocy równej 70 W lub większej i okresie trwałości krótszym niż 25000 godzin Lampy T8 o okresie trwałości równym 25000 godzin lub dłuższym 2 3 2,5 4,5 Uwaga: Niniejsze kryterium nie obejmuje lamp kolistych. Weryfikacja: Według dyrektywy dotyczącej ekoprojektu (2009/125/WE) oraz załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 245/2009 zawartość rtęci należy określić w informacjach o produkcie zamieszczonych na ogólnodostępnych stronach internetowych oraz w innych formach uznawanych za stosowne. W ramach weryfikacji można zażądać kopii wzoru opakowania oraz linku do strony internetowej producenta, na której podana jest zawartość rtęci. 5 5. Wymogi dotyczące lamp na potrzeby nowych i remontowanych 5. Wymogi dotyczące lamp na potrzeby nowych i remontowanych 9
instalacji oraz lamp zamiennych na potrzeby istniejących instalacji: opakowanie. Tworzywa warstwowe i kompozytowe tworzywa sztuczne nie mogą być używane. W przypadku wykorzystania pudeł tekturowych lub z papieru falistego muszą być one wykonane w co najmniej 50% z materiałów do ponownego przetworzenia uzyskanych od konsumentów. W przypadku wykorzystania tworzyw sztucznych są one wykonane w co najmniej 50% z materiałów do ponownego przetworzenia uzyskanych od konsumentów. Weryfikacja: Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane również będą inne odpowiednie dowody, takie jak pisemne oświadczenie oferenta potwierdzające spełnienie powyższego warunku. KRYTERIA UDZIELANIA ZAMÓWIENIA 1. Punkty zostaną przyznane, jeżeli skuteczność świetlna lampy wynosi co najmniej 110% wartości minimalnej podanej w odpowiedniej tabeli w odniesieniu do kryteriów 1 lub 2 powyżej. Weryfikacja: Oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa co najmniej 110% minimalnej wartości dla określonej klasy efektywności energetycznej. instalacji oraz lamp zamiennych na potrzeby istniejących instalacji: opakowanie. Tworzywa warstwowe i kompozytowe tworzywa sztuczne nie mogą być używane. W przypadku wykorzystania pudeł tekturowych lub z papieru falistego muszą być one wykonane w co najmniej 80% z materiałów do ponownego przetworzenia uzyskanych od konsumentów. W przypadku wykorzystania tworzyw sztucznych są one wykonane w co najmniej 50% z materiałów do ponownego przetworzenia uzyskanych od konsumentów. Weryfikacja: Produkty posiadające oznakowanie ekologiczne typu I uznaje się za zgodne ze specyfikacją, pod warunkiem że to oznakowanie ekologiczne spełnia wymogi wymienione powyżej. Akceptowane również będą inne odpowiednie dowody, takie jak pisemne oświadczenie oferenta potwierdzające spełnienie powyższego warunku. KRYTERIA UDZIELANIA ZAMÓWIENIA 1. Punkty zostaną przyznane, jeżeli skuteczność świetlna lampy wynosi co najmniej 110% wartości minimalnej podanej w odpowiedniej tabeli w odniesieniu do kryteriów kompleksowych 1 lub 2 powyżej. Weryfikacja: Oświadczenie producenta dotyczące skuteczności świetlnej lampy (w lumenach na wat) i obliczenie wykazujące, że skuteczność ta jest równa co najmniej 110% minimalnej wartości dla określonej klasy efektywności energetycznej. 2. Punkty zostaną przyznane, jeżeli okres trwałości lampy wynosi co najmniej 120% wartości minimalnej podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 3 powyżej. 2. Punkty zostaną przyznane, jeżeli okres trwałości lampy wynosi co najmniej 120% wartości minimalnej podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium kompleksowego 3 powyżej. 10
Weryfikacja: Wyniki badania okresu trwałości lampy według procedury określonej w normie EN 50285 lub równoważnej wraz z obliczeniem wykazującym, że okres trwałości lampy wynosi co najmniej 120% określonej wartości minimalnej dla tego rodzaju lampy. 3. Punkty zostaną przyznane, jeżeli zawartość rtęci w lampie wynosi co najwyżej 80% wartości maksymalnej podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 4 powyżej. Weryfikacja: Oświadczenie producenta dotyczące zawartości rtęci w lampie i obliczenie wykazujące, że zawartość ta wynosi co najwyżej 80% określonej wartości maksymalnej dla tego rodzaju lampy. Weryfikacja: Wyniki badania okresu trwałości lampy według procedury określonej w normie EN 50285 lub równoważnej wraz z obliczeniem wykazującym, że okres trwałości lampy wynosi co najmniej 120% określonej wartości minimalnej dla tego rodzaju lampy. 3. Punkty zostaną przyznane, jeżeli zawartość rtęci w lampie wynosi co najwyżej 80% wartości maksymalnej podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium kompleksowego 4 powyżej. Weryfikacja: Oświadczenie producenta dotyczące zawartości rtęci w lampie i obliczenie wykazujące, że zawartość ta wynosi co najwyżej 80% określonej wartości maksymalnej dla tego rodzaju lampy. Kryteria podstawowe Kryteria kompleksowe 3.2 Unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych w zakresie projektu oświetlenia wewnętrznego PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zasobo- i energooszczędny projekt nowego systemu oświetleniowego lub remontu istniejącego systemu oświetleniowego KRYTERIUM WYBORU 1. W przypadku projektowania nowego systemu oświetleniowego oferent musi wykazać, że projekt zostanie wykonany przez pracowników posiadających co najmniej trzyletnie doświadczenie w projektowaniu oświetlenia lub posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe w zakresie inżynierii oświetlenia, lub będących członkami organizacji zawodowej w dziedzinie projektowania oświetlenia. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zasobo- i energooszczędny projekt nowego systemu oświetleniowego lub remontu istniejącego systemu oświetleniowego KRYTERIUM WYBORU 1. W przypadku projektowania nowego systemu oświetleniowego oferent musi wykazać, że projekt zostanie wykonany przez pracowników posiadających co najmniej trzyletnie doświadczenie w projektowaniu oświetlenia lub posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe w zakresie inżynierii oświetlenia, lub będących członkami organizacji zawodowej w dziedzinie projektowania oświetlenia. Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć wykaz osób odpowiedzialnych za projekt, w tym kadry zarządzającej, podając ich wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i odpowiednie doświadczenie. Jeżeli praca ma zostać zlecona podwykonawcom, wykaz ten powinien obejmować osoby zatrudniane przez Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć wykaz osób odpowiedzialnych za projekt, w tym kadry zarządzającej, podając ich wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i odpowiednie doświadczenie. Jeżeli praca ma zostać zlecona podwykonawcom, wykaz ten powinien obejmować osoby zatrudniane przez 11
podwykonawców. Wykonawca powinien również dostarczyć wykaz systemów oświetleniowych, które oferent zaprojektował w ciągu ostatnich trzech lat. podwykonawców. Wykonawca powinien również dostarczyć wykaz systemów oświetleniowych, które oferent zaprojektował w ciągu ostatnich trzech lat. SPECYFIKACJE TECHNICZNE 1. Jeżeli oświetlenie ma być zainstalowane w całym budynku, maksymalna moc oświetlenia w całym budynku podzielona przez całkowitą powierzchnię pomieszczeń budynku nie może przekraczać następujących wartości: Rodzaj budynku Gęstość mocy oświetlenia w W/m 2 Parking 2,5 Sąd 14 Powierzchnia wystawiennicza, muzeum 9 Remiza strażacka 12 Placówka dalszego kształcenia 13 Szpital 12 Biblioteka 12 Biuro (głównie układ biur indywidualnych) 13 Biuro (głównie otwarta przestrzeń) 11 Komisariat policji 14 Urząd pocztowy 14 Więzienie 9 Budynek użyteczności publicznej 9 Budynek mieszkalny 11 Budynek mieszkalny (tylko przestrzeń wspólna) 6 SPECYFIKACJE TECHNICZNE 1. Jeżeli oświetlenie ma być zainstalowane w całym budynku, maksymalna moc oświetlenia w całym budynku podzielona przez całkowitą powierzchnię pomieszczeń budynku nie może przekraczać następujących wartości: Rodzaj budynku Gęstość mocy oświetlenia w W/m 2 Parking 2,2 Sąd 13 Powierzchnia wystawiennicza, 7,5 muzeum Remiza strażacka 11 Placówka dalszego kształcenia 11 Szpital 11 Biblioteka 11 Biuro (głównie układ biur 11 indywidualnych) Biuro (głównie otwarta przestrzeń) 10 Komisariat policji 13 Urząd pocztowy 13 Więzienie 8 Budynek użyteczności publicznej 7,5 Budynek mieszkalny 9 Budynek mieszkalny (tylko 4,5 przestrzeń wspólna) 12
Szkoła 8 Ośrodek sportowy 9 Ratusz 13 Weryfikacja: Obliczenia przedstawione przez projektanta oświetlenia wykazujące całkowitą moc pobieraną przez oświetlenie, w tym lampy, stateczniki, czujniki i osprzęt sterujący, podzieloną przez całkowitą powierzchnię wszystkich wewnętrznych przestrzeni w budynku. Projektant oświetlenia powinien również wykazać, że oświetlenie spełnia odpowiednie normy wydajności określone w EN 12464-1, równoważne normy krajowe lub jest zgodne z wytycznymi w zakresie najlepszych praktyk bądź z normami określonymi przez organ publiczny. W zależności od rodzaju przestrzeni i jego wymagań normy te mogą dotyczyć natężenia oświetlenia, jednolitości, kontroli odblasku oraz oddawania i wyglądu barw. 2. Jeżeli oświetlenie ma być zainstalowane na określonej przestrzeni lub w części budynku, maksymalna moc oświetlenia na danej przestrzeni podzielona przez całkowitą powierzchnię tej przestrzeni i przez natężenie oświetlenia w jednostkach 100 lx nie może przekraczać następujących wartości: Rodzaj przestrzeni Znormalizowana gęstość mocy oświetlenia (W/m 2 /100 lx) Sypialnie 7,5 Stołówki 3,5 Parkingi 2,2 Ciągi komunikacyjne, w tym windy i schody 3,2 Sale konferencyjne 2,8 Sale gimnastyczne 2,8 Hale 2,8 Oddziały szpitalne i gabinety badań 4 Szkoła 7 Ośrodek sportowy 7,5 Ratusz 12 Weryfikacja: Obliczenia przedstawione przez projektanta oświetlenia wykazujące całkowitą moc pobieraną przez oświetlenie, w tym lampy, stateczniki, czujniki i osprzęt sterujący, podzieloną przez całkowitą powierzchnię wszystkich wewnętrznych przestrzeni w budynku. Projektant oświetlenia powinien również wykazać, że oświetlenie spełnia odpowiednie normy wydajności określone w EN 12464-1, równoważne normy krajowe lub jest zgodne z wytycznymi w zakresie najlepszych praktyk bądź z normami określonymi przez organ publiczny. W zależności od rodzaju przestrzeni i jego wymagań normy te mogą dotyczyć natężenia oświetlenia, jednolitości, kontroli odblasku oraz oddawania i wyglądu barw. 2. Jeżeli oświetlenie ma być zainstalowane na określonej przestrzeni lub w części budynku, maksymalna moc oświetlenia na danej przestrzeni podzielona przez całkowitą powierzchnię tej przestrzeni i przez natężenie oświetlenia w jednostkach 100 lx nie może przekraczać następujących wartości: Rodzaj przestrzeni Znormalizowana gęstość mocy oświetlenia (W/m 2 /100 lx) Sypialnie 6 Stołówki 3,2 Parkingi 2 Ciągi komunikacyjne, w tym windy i schody 3 Sale konferencyjne 2,6 Sale gimnastyczne 2,6 Hale 2,6 Oddziały szpitalne i gabinety badań 3,5 13
Kuchnie (domowe) 5 Kuchnie (restauracyjne) 2,8 Laboratoria 2,8 Biblioteki 3,2 Hole duża powierzchnia 6 Hole mała powierzchnia 7,5 Biura (otwarta przestrzeń) 2,3 Biura (układ biur indywidualnych) 3 Oranżerie 3,2 Pomieszczenia pocztowe / centrale 3,2 telefoniczne Cele więzienne 4 Recepcje 4 Toalety, łazienki 5 Punkty sprzedaży detalicznej 3,5 Klasy szkolne 2,3 Magazyny 3,2 Poczekalnie 3,2 Weryfikacja: Projektant oświetlenia musi przedstawić obliczenia wykazujące całkowitą moc pobieraną przez oświetlenie, w tym lampy, stateczniki, czujniki i osprzęt sterujący, podzieloną przez całkowitą powierzchnię danej przestrzeni i przez jedną setną natężenia oświetlenia na danej przestrzeni. Gdyby zatem natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx, moc oświetlenia byłaby podzielona przez powierzchnię i przez 5. Natężeniem oświetlenia stosowanym w obliczeniach powinno być zalecane natężenie oświetlenia określone w normie EN 12464-1 lub równoważnej normie krajowej, lub eksploatacyjne natężenie oświetlenia danej instalacji, jeżeli jest ono niższe. Jeżeli w normie EN 12464-1 lub równoważnej normie krajowej nie ma zalecenia dotyczącego danego rodzaju przestrzeni, należy zastosować eksploatacyjne natężenie oświetlenia danej instalacji. Kuchnie (domowe) 4 Kuchnie (restauracyjne) 2,6 Laboratoria 2,6 Biblioteki 3 Hole duża powierzchnia 4,5 Hole mała powierzchnia 6 Biura (otwarta przestrzeń) 2 Biura (układ biur indywidualnych) 2,8 Oranżerie 3 Pomieszczenia pocztowe / centrale 3 telefoniczne Cele więzienne 3,5 Recepcje 3,5 Toalety, łazienki 4 Punkty sprzedaży detalicznej 3,2 Klasy szkolne 2 Magazyny 3 Poczekalnie 3 Weryfikacja: Projektant oświetlenia musi przedstawić obliczenia wykazujące całkowitą moc pobieraną przez oświetlenie, w tym lampy, stateczniki, czujniki i osprzęt sterujący, podzieloną przez całkowitą powierzchnię danej przestrzeni i przez jedną setną natężenia oświetlenia na danej przestrzeni. Gdyby zatem natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx, moc oświetlenia byłaby podzielona przez powierzchnię i przez 5. Natężeniem oświetlenia stosowanym w obliczeniach powinno być zalecane natężenie oświetlenia określone w normie EN 12464-1 lub równoważnej normie krajowej, lub eksploatacyjne natężenie oświetlenia danej instalacji, jeżeli jest ono niższe. Jeżeli w normie EN 12464-1 lub równoważnej normie krajowej nie ma zalecenia dotyczącego danego rodzaju przestrzeni, należy zastosować eksploatacyjne natężenie oświetlenia danej instalacji. 14
W przypadku klatek schodowych całkowita powierzchnia może obejmować powierzchnię podstopnic na schodach oraz powierzchnie poziome. W przypadku niezwykle małych przestrzeni instytucja zamawiająca może zwiększyć docelową gęstość mocy lub może nie narzucać wymogu zgodności z tym kryterium. W przypadku klatek schodowych całkowita powierzchnia może obejmować powierzchnię podstopnic na schodach oraz powierzchnie poziome. W przypadku niezwykle małych przestrzeni instytucja zamawiająca może zwiększyć docelową gęstość mocy lub może nie narzucać wymogu zgodności z tym kryterium. 3. Projekt i instalacja sterowania oświetleniem Oświetlenie w pomieszczeniach, w których rzadko bywają użytkownicy, powinno być kontrolowane przez czujniki ruchu, które wyłączają oświetlenie, kiedy na danej przestrzeni nikogo nie ma, chyba że zagrażałoby to ochronie lub bezpieczeństwu. Oświetlenie w pomieszczeniach, w których nocą i w weekendy nikogo nie ma oraz gdzie oświetlenie może pozostać włączone przez pomyłkę, powinno być wyposażone w wyłączniki czasowe lub czujniki ruchu, aby wyłączać oświetlenie, kiedy dana przestrzeń pozostaje pusta nocą i w weekendy. Oświetleniem w pomieszczeniach z oknami bocznymi należy sterować w rzędach równoległych do okien, tak aby rzędy bliżej okien można było wyłączyć osobno. Oświetleniem w biurach, salach konferencyjnych, klasach szkolnych i laboratoriach powinni sterować użytkownicy przy pomocy dostępnych przełączników w dogodnych lokalizacjach. Oświetleniem ciągów komunikacyjnych i recepcji oświetlanych światłem dziennym powinien sterować automatyczny system powiązany z natężeniem światła dziennego (przełączając lub przygaszając oświetlenie). 3. Projekt i instalacja sterowania oświetleniem Oświetlenie w pomieszczeniach, w których rzadko bywają użytkownicy, powinno być kontrolowane przez czujniki ruchu/wypełnienia pomieszczenia, które wyłączają oświetlenie, kiedy na danej przestrzeni nikogo nie ma, chyba że zagrażałoby to ochronie lub bezpieczeństwu. Oświetlenie w pomieszczeniach, w których nocą nikogo nie ma oraz gdzie oświetlenie może pozostać włączone przez pomyłkę, powinno być wyposażone w wyłączniki czasowe lub czujniki ruchu, aby wyłączać oświetlenie, kiedy dana przestrzeń pozostaje pusta nocą. Oświetleniem w pomieszczeniach z oknami bocznymi należy sterować w rzędach równoległych do okien, tak aby rzędy bliżej okien można było wyłączyć osobno. Oświetlenie w biurach, salach konferencyjnych, klasach szkolnych i laboratoriach powinno być wyposażone w funkcję ściemniania i powinni nim sterować użytkownicy przy pomocy dostępnych przełączników w dogodnych lokalizacjach. W tego rodzaju pomieszczeniach ściemnianie oświetlenia powinno być sterowane automatycznie, tak aby na początku eksploatacji instalacji, kiedy lampy i oprawy oświetleniowe są czyste i jasne, oświetlenie można było przygasić, aby zapewnić wymagane eksploatacyjne natężenie oświetlenia. Jeżeli dana przestrzeń jest oświetlana 15
Weryfikacja: Projektant oświetlenia powinien przedstawić harmonogram, w którym przedstawione jest sterowanie oświetleniem, jakie ma zostać zainstalowane w każdej przestrzeni, wraz z opisem produktów lub specyfikacjami funkcjonowania sterowania przedstawionymi przez producentów. światłem dziennym, należy zapewnić automatyczny system ściemniania powiązany z natężeniem światła dziennego. Oświetleniem poszczególnych obszarów pracy w biurach należy sterować oddzielnie. Oświetleniem ciągów komunikacyjnych i recepcji oświetlanych światłem dziennym powinien sterować automatyczny system powiązany z natężeniem światła dziennego (przełączając lub przygaszając oświetlenie). Weryfikacja: Projektant oświetlenia powinien przedstawić harmonogram, w którym przedstawione jest sterowanie oświetleniem, jakie ma zostać zainstalowane w każdej przestrzeni, wraz z opisem produktów lub specyfikacjami funkcjonowania sterowania przedstawionymi przez producentów. KRYTERIA UDZIELANIA ZAMÓWIENIA 1. W przypadku pomieszczeń, w których funkcja ściemniania byłaby korzystna, dodatkowe punkty zostaną przyznane proporcjonalnie do całkowitego odsetka mocy oświetlenia w tych pomieszczeniach wyposażonego w funkcję ściemniania. Aby można było uznać oświetlenie za wyposażone w funkcję ściemniania, musi ono być sterowane automatycznie, tak aby na początku eksploatacji instalacji, kiedy lampy i oprawy oświetleniowe są czyste i jasne, oświetlenie można było przygasić, aby zapewnić wymagane eksploatacyjne natężenie oświetlenia. Jeżeli dana przestrzeń jest oświetlana światłem dziennym, należy zapewnić automatyczny system ściemniania powiązany z natężeniem światła dziennego. Weryfikacja: Projektant oświetlenia musi przedstawić obliczenia wykazujące moc oświetlenia całej instalacji (w tym moc lamp, stateczników, czujników i osprzętu sterującego), gdy te części oświetlenia, które można przygasić, są całkowicie ściemnione, podzielonej przez moc zainstalowanego oświetlenia, gdy wszystkie lampy ustawione są na pełną moc strumienia świetlnego. KRYTERIA UDZIELANIA ZAMÓWIENIA 1. W przypadku pomieszczeń, w których funkcja ściemniania byłaby korzystna (innych niż biura, sale konferencyjne, klasy szkolne i laboratoria, gdzie funkcja ściemniania jest wymagana), dodatkowe punkty zostaną przyznane proporcjonalnie do całkowitego odsetka mocy oświetlenia w tych pomieszczeniach wyposażonego w funkcję ściemniania. Aby można było uznać oświetlenie za wyposażone w funkcję ściemniania, musi ono być sterowane automatycznie, tak aby na początku eksploatacji instalacji, kiedy lampy i oprawy oświetleniowe są czyste i jasne, oświetlenie można było przygasić, aby zapewnić wymagane eksploatacyjne natężenie oświetlenia. Jeżeli dana przestrzeń jest oświetlana światłem dziennym, należy zapewnić automatyczny system ściemniania powiązany z natężeniem światła dziennego. Weryfikacja: Projektant oświetlenia musi przedstawić obliczenia wykazujące moc oświetlenia całej instalacji (w tym moc lamp, stateczników, czujników i osprzętu sterującego), gdy te części oświetlenia, które można przygasić, są całkowicie ściemnione, podzielonej przez moc zainstalowanego oświetlenia, gdy wszystkie lampy ustawione są na pełną moc strumienia świetlnego. 16
2. Punkty zostaną przyznane, jeżeli gęstość mocy jest mniejsza niż 90% wartości podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 1 powyżej bądź jeżeli znormalizowana gęstość mocy jest mniejsza niż 90% wartości podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 2 powyżej. Weryfikacja: Obliczenia przeprowadzane w sposób określony w odpowiednim kryterium powyżej. 2. Punkty zostaną przyznane, jeżeli gęstość mocy jest mniejsza niż 90% wartości podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 1 powyżej bądź jeżeli znormalizowana gęstość mocy jest mniejsza niż 90% wartości podanej w tabeli w odniesieniu do kryterium 2 powyżej. Weryfikacja: Obliczenia przeprowadzane w sposób określony w odpowiednim kryterium powyżej. 17
Kryteria podstawowe Kryteria kompleksowe 3.3 Unijne kryteria dotyczące zielonych zamówień publicznych w zakresie instalacji oświetlenia wewnętrznego PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zasobo- i energooszczędna instalacja nowego systemu oświetleniowego lub remont istniejącego systemu oświetleniowego KRYTERIUM WYBORU W przypadku instalacji nowego lub wyremontowanego systemu oświetleniowego oferent musi wykazać, że instalacja zostanie przeprowadzona przez pracowników posiadających co najmniej trzyletnie doświadczenie w instalacji systemów oświetleniowych lub posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe w zakresie inżynierii elektrycznej lub usług budowlanych, lub będących członkami organizacji zawodowej w dziedzinie oświetlenia. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Zasobo- i energooszczędna instalacja nowego systemu oświetleniowego lub remont istniejącego systemu oświetleniowego KRYTERIUM WYBORU W przypadku instalacji nowego lub wyremontowanego systemu oświetleniowego oferent musi wykazać, że instalacja zostanie przeprowadzona przez pracowników posiadających co najmniej trzyletnie doświadczenie w instalacji systemów oświetleniowych lub posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe w zakresie inżynierii elektrycznej lub usług budowlanych, lub będących członkami organizacji zawodowej w dziedzinie oświetlenia. Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć wykaz osób odpowiedzialnych za projekt, w tym kadry zarządzającej, podając ich wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i odpowiednie doświadczenie. Jeżeli praca ma zostać zlecona podwykonawcom, wykaz ten powinien obejmować osoby zatrudniane przez podwykonawców. Oferent powinien również dostarczyć wykaz systemów oświetleniowych, które wykonawca zainstalował w ciągu ostatnich trzech lat. SPECYFIKACJE TECHNICZNE 1. W odniesieniu do nowych lub wyremontowanych instalacji oświetleniowych oferent powinien dostarczyć następujące dokumenty: instrukcje demontażu opraw oświetleniowych instrukcje na temat wymiany lamp oraz tego, jakie lampy można stosować w oprawach oświetleniowych bez zwiększania określonej gęstości mocy instrukcje na temat sposobu korzystania ze sterowania oświetleniem i obsługi technicznej tego sterowania w odniesieniu do czujników ruchu instrukcje na temat sposobu Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć wykaz osób odpowiedzialnych za projekt, w tym kadry zarządzającej, podając ich wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i odpowiednie doświadczenie. Jeżeli praca ma zostać zlecona podwykonawcom, wykaz ten powinien obejmować osoby zatrudniane przez podwykonawców. Oferent powinien również dostarczyć wykaz systemów oświetleniowych, które wykonawca zainstalował w ciągu ostatnich trzech lat. SPECYFIKACJE TECHNICZNE 1. W odniesieniu do nowych lub wyremontowanych instalacji oświetleniowych oferent powinien dostarczyć następujące dokumenty: instrukcje demontażu opraw oświetleniowych instrukcje na temat wymiany lamp oraz tego, jakie lampy można stosować w oprawach oświetleniowych bez zwiększania określonej gęstości mocy instrukcje na temat sposobu korzystania ze sterowania oświetleniem i obsługi technicznej tego sterowania w odniesieniu do czujników ruchu instrukcje na temat sposobu 18
dostosowania ich czułości i opóźnienia oraz porady dotyczące najlepszego sposobu skonfigurowania tej funkcji, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii w odniesieniu do sterowania powiązanego z natężeniem światła dziennego instrukcje na temat sposobu ponownej kalibracji i dostosowania sterowania, np. w celu uwzględnienia zmiany planu pomieszczeń w odniesieniu do wyłączników czasowych instrukcje na temat sposobu dostosowania czasu wyłączania oświetlenia oraz porady dotyczące najlepszego sposobu skonfigurowania tej funkcji, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć instytucji zamawiającej pisemne instrukcje. 2. Oferent powinien wprowadzić odpowiednie środki środowiskowe w celu zmniejszenia ilości odpadów wytwarzanych podczas instalacji nowego lub wyremontowanego systemu oświetleniowego oraz w celu odzyskiwania tych odpadów. Wszystkie lampy, oprawy oświetleniowe i systemy sterowania oświetleniem będące odpadami należy oddzielić i przekazać do odzysku zgodnie z dyrektywą w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE). Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć opis sposobu oddzielania, odzyskiwania lub recyklingu odpadów. KLAUZULE DOTYCZĄCE WYKONANIA UMOWY 1. Wykonawca powinien zagwarantować, że nowe lub wyremontowane instalacje oświetleniowe i sterowanie działają poprawnie i nie zużywają więcej energii niż jest to wymagane. w przypadku czujników ruchu należy ustawić odpowiedni poziom czułości i opóźnienia, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii czujniki ruchu należy kontrolować, aby zagwarantować, że dostosowania ich czułości i opóźnienia oraz porady dotyczące najlepszego sposobu skonfigurowania tej funkcji, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii w odniesieniu do sterowania powiązanego z natężeniem światła dziennego instrukcje na temat sposobu ponownej kalibracji i dostosowania sterowania, np. w celu uwzględnienia zmiany planu pomieszczeń w odniesieniu do wyłączników czasowych instrukcje na temat sposobu dostosowania czasu wyłączania oświetlenia oraz porady dotyczące najlepszego sposobu skonfigurowania tej funkcji, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć instytucji zamawiającej pisemne instrukcje. 2. Oferent powinien wprowadzić odpowiednie środki środowiskowe w celu zmniejszenia ilości odpadów wytwarzanych podczas instalacji nowego lub wyremontowanego systemu oświetleniowego oraz w celu odzyskiwania tych odpadów. Wszystkie lampy, oprawy oświetleniowe i systemy sterowania oświetleniem będące odpadami należy oddzielić i przekazać do odzysku zgodnie z dyrektywą w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE). Weryfikacja: Oferent musi dostarczyć opis sposobu oddzielania, odzyskiwania lub recyklingu odpadów. KLAUZULE DOTYCZĄCE WYKONANIA UMOWY 1. Wykonawca powinien zagwarantować, że nowe lub wyremontowane instalacje oświetleniowe i sterowanie działają poprawnie i nie zużywają więcej energii niż jest to wymagane. w przypadku czujników ruchu należy ustawić odpowiedni poziom czułości i opóźnienia, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii czujniki ruchu należy kontrolować, aby zagwarantować, że 19
funkcjonują prawidłowo i że są wystarczająco czułe, aby wykryć typowe ruchy użytkowników sterowanie powiązane z natężeniem światła dziennego należy kalibrować, aby zagwarantować wyłączanie oświetlenia, gdy światło dzienne jest wystarczające sterowanie funkcją ściemniania należy kalibrować, aby zagwarantować utrzymywanie łącznego poziomu światła dziennego i elektrycznego stosownie do potrzeb na danej przestrzeni w przypadku wyłączników czasowych należy ustawić odpowiedni czas wyłączania oświetlenia, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii kontrolowane jest okablowanie przełączników i ściemniaczy sterowanych przez użytkowników, aby zagwarantować, że odpowiadają one za sterowanie oświetleniem w odpowiednich częściach pomieszczenia Jeżeli po wejściu użytkownika do pomieszczenia sterowanie oświetleniem wydaje się nie spełniać wszystkich powyższych wymogów, wykonawca powinien dostosować lub skalibrować sterowanie, tak aby spełnić te wymogi. Weryfikacja: Oświadczenie wykonawcy, że przeprowadzono odpowiednie dostosowania i kalibracje. 2. Wykonawca powinien zagwarantować, że sprzęt oświetleniowy (w tym lampy, oprawy oświetleniowe i sterowanie oświetleniem) jest zainstalowany dokładnie w taki sposób, jaki określono w pierwotnym projekcie. Weryfikacja: Harmonogram zainstalowanego sprzętu oświetleniowego wraz z załączonymi fakturami wystawionymi przez producentów lub potwierdzeniami dostaw oraz potwierdzenie zgodności sprzętu z pierwotną specyfikacją. Uwaga: Niniejsza klauzula dotycząca wykonania umowy ma na celu funkcjonują prawidłowo i że są wystarczająco czułe, aby wykryć typowe ruchy użytkowników sterowanie powiązane z natężeniem światła dziennego należy kalibrować, aby zagwarantować wyłączanie oświetlenia, gdy światło dzienne jest wystarczające sterowanie funkcją ściemniania należy kalibrować, aby zagwarantować utrzymywanie łącznego poziomu światła dziennego i elektrycznego stosownie do potrzeb na danej przestrzeni w przypadku wyłączników czasowych należy ustawić odpowiedni czas wyłączania oświetlenia, aby zaspokoić potrzeby użytkowników bez nadmiernego wzrostu zużycia energii kontrolowane jest okablowanie przełączników i ściemniaczy sterowanych przez użytkowników, aby zagwarantować, że odpowiadają one za sterowanie oświetleniem w odpowiednich częściach pomieszczenia Jeżeli po wejściu użytkownika do pomieszczenia sterowanie oświetleniem wydaje się nie spełniać wszystkich powyższych wymogów, wykonawca powinien dostosować lub skalibrować sterowanie, tak aby spełnić te wymogi. Weryfikacja: Oświadczenie wykonawcy, że przeprowadzono odpowiednie dostosowania i kalibracje. 2. Wykonawca powinien zagwarantować, że sprzęt oświetleniowy (w tym lampy, oprawy oświetleniowe i sterowanie oświetleniem) jest zainstalowany dokładnie w taki sposób, jaki określono w pierwotnym projekcie. Weryfikacja: Harmonogram zainstalowanego sprzętu oświetleniowego wraz z załączonymi fakturami wystawionymi przez producentów lub potwierdzeniami dostaw oraz potwierdzenie zgodności sprzętu z pierwotną specyfikacją. Uwaga: Niniejsza klauzula dotycząca wykonania umowy ma na celu 20
wyeliminowanie zastępowania produktów oświetleniowych gorszymi produktami na etapie instalacji. Jeżeli zastąpienie jest nieuniknione, ponieważ pierwotnie określone produkty są niedostępne, wykonawca powinien przedstawić harmonogram wymiany produktów oświetleniowych i obliczenia wykazujące, że instalacja z wykorzystaniem produktów zamiennych nadal spełnia odpowiednie kryteria dotyczące projektu oświetlenia określone w punkcie 3.2 powyżej. wyeliminowanie zastępowania produktów oświetleniowych gorszymi produktami na etapie instalacji. Jeżeli zastąpienie jest nieuniknione, ponieważ pierwotnie określone produkty są niedostępne, wykonawca powinien przedstawić harmonogram wymiany produktów oświetleniowych i obliczenia wykazujące, że instalacja z wykorzystaniem produktów zamiennych nadal spełnia odpowiednie kryteria dotyczące projektu oświetlenia określone w punkcie 3.2 powyżej. Noty wyjaśniające Przy zamawianiu systemów oświetleniowych instytucje zamawiające mogą udzielić odrębnych zamówień (obejmujących np. projektowanie, dostawę sprzętu i instalację) różnym wykonawcom. W takich przypadkach różni wykonawcy mogą więc być odpowiedzialni za zapewnienie spełnienia różnych kryteriów. Kryteria udzielania zamówienia: Instytucje zamawiające będą musiały określić w ogłoszeniu o zamówieniu i dokumentacji przetargowej liczbę dodatkowych punktów, jakie będą przyznawane za każde kryterium udzielania zamówienia. Środowiskowe kryteria udzielania zamówienia powinny ogółem stanowić co najmniej 15% całkowitej możliwej liczby punktów. Kryteria dotyczące skuteczności świetlnej lamp: W wymogach dotyczących ekoprojektu ustalone są również normy w zakresie skuteczności świetlnej lamp, aby umożliwić wprowadzanie lamp do obrotu. W kwietniu 2012 r. normy te staną się bardziej rygorystyczne. W przypadku niektórych rodzajów lamp wymogi dotyczące ekoprojektu mogą być surowsze niż minimalna skuteczność klasy lampy określona w kryteriach 1a i 1b powyżej. Kryteria dotyczące gęstości mocy: W przypadku instalowania nowego oświetlenia w całym budynku mieszanego użytku instytucja zamawiająca może według własnego uznania wymagać, aby każda część budynku spełniała kryterium 2 w zakresie odpowiedniej gęstości mocy, lub ewentualnie może określić kryterium ogólnej gęstości mocy dla całego budynku w oparciu o średnią ważoną powierzchniowo różnych rodzajów użytkowania budynku. W przypadku instalowania nowego oświetlenia w całym budynku o nietypowym połączeniu przestrzeni lub z pomieszczeniami, które wymagają wyjątkowo dużego natężenia oświetlenia ze względu na wymogi dotyczące zadań wizualnych, lub w budynku innego rodzaju niż wymienione powyżej w kryterium 2 w zakresie projektu, instytucja zamawiająca może według własnego uznania wymagać, aby każda przestrzeń w budynku spełniała kryterium 3 w zakresie projektowania dotyczące odpowiedniej znormalizowanej gęstości mocy, lub ewentualnie może określić ogólną docelową moc oświetlenia dla całego budynku przez zsumowanie poszczególnych wartości mocy dla każdej przestrzeni, które oblicza się poprzez pomnożenie kryterium znormalizowanej gęstości mocy na danej przestrzeni przez jej powierzchnię i podzielenie jej natężenia oświetlenia przez 100. 21