KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W PAŹDZIERNIKU 2012 R.

URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Kontakt: e-mail:sekretariatuskce@stat.gov.pl tel. 32 77 91 200 fax:32 77 91 300, 25 85 155 Internet: www.stat.gov.pl/katow KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W PAŹDZIERNIKU 2012 R. Nr 10/2012 opublikowany 29.11.2012 r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym pozostało na niezmienionym poziomie, a w odniesieniu do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,2%. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 10,5% i była wyższa niż w październiku ub. roku oraz w porównaniu z wrześniem br. Do urzędów pracy w październiku br. zgłoszono więcej ofert pracy niż przed rokiem, ale mniej niż przed miesiącem. W końcu października br. na 1 ofertę pracy przypadało więcej bezrobotnych niż w końcu października ub. roku, jak i września br. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło w ujęciu rocznym (o 5,1%) oraz w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 2,3%). W większości sekcji odnotowano wyższe niż przed rokiem przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto. Na rynku rolnym w październiku br. odnotowano spadek skupu ziarna zbóż podstawowych w skali roku i miesiąca (z wyjątkiem ziarna żyta). Skup żywca rzeźnego obniżył się w skali roku (oprócz żywca drobiowego), natomiast wzrósł w odniesieniu do września br. Przeciętne ceny skupu większości produktów zwierzęcych oraz roślinnych były wyższe niż przed rokiem. Obniżyła się natomiast średnia cena ziarna żyta i żywca drobiowego. Produkcja sprzedana przemysłu (w cenach stałych) była niższa niż przed rokiem o 0,2%, natomiast w porównaniu z wrześniem br. wzrosła o 4,3%. Produkcja sprzedana budownictwa ukształtowała się na poziomie wyższym niż w październiku ub. roku o 9,8%. Podobne tendencje odnotowano w przypadku produkcji budowlano-montażowej, która była wyższa niż przed rokiem o 7,0%. W październiku br. oddano do użytkowania o 79,3% więcej mieszkań niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wydano mniej pozwoleń na budowę mieszkań, spadła również liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto. W skali roku utrzymał się spadek sprzedaży detalicznej. W odniesieniu do października ub. roku sprzedaż detaliczna zmniejszyła się o 4,9%, natomiast sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych wzrosła o 9,8%. W okresie styczeń wrzesień br. wyniki finansowe badanych przedsiębiorstw (z wyjątkiem wyniku na pozostałej działalności operacyjnej oraz wyniku na operacjach finansowych) oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe pogorszyły się w odniesieniu do notowanych w analogicznym okresie ub. roku. Nakłady inwestycyjne na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących poniesione w okresie styczeń wrzesień 2012 r. były wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku. Najwięcej środków przeznaczono na zakup maszyn, urządzeń technicznych i narzędzi. Inwestorzy rozpoczęli realizację mniejszej ilości nowych inwestycji o niższej wartości kosztorysowej niż przed rokiem.

SPIS TREŚCI Strona Rynek pracy... 4 Wynagrodzenia... 8 Ceny detaliczne... 9 Rolnictwo... 11 Przemysł i budownictwo... 14 Budownictwo mieszkaniowe... 16 Rynek wewnętrzny... 18 Wyniki finansowe przedsiębiorstw... 19 Nakłady inwestycyjne... 21 Wybrane dane o województwie śląskim... 22 UWAGI OGÓLNE Prezentowane w Komunikacie dane: o zatrudnieniu, wynagrodzeniach oraz o produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa, produkcji budowlano-montażowej, a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, o sektorze przedsiębiorstw, dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej działalności usługowej, o cenach detalicznych dotyczą towarów żywnościowych i nieżywnościowych oraz usług, które pochodzą z notowań cen prowadzonych przez ankieterów w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowanych rejonach badania cen; ceny żywności notowane są raz w miesiącu z wyjątkiem owoców i warzyw, w zakresie których notowania cen prowadzone są dwa razy w miesiącu, o skupie produktów rolnych obejmują skup od producentów z terenu województwa; ceny podano bez podatku VAT, o wynikach finansowych przedsiębiorstw oraz nakładach inwestycyjnych dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Liczby względne (wskaźniki, odsetki) wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tekście i tablicach. Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007. 2

POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI 2007 (PKD 2007) Zestawienie stosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: skrót Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Handel; naprawa pojazdów samochodowych Zakwaterowanie i gastronomia Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Budowa budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej sekcje działy pełna nazwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej ZNAKI UMOWNE Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło Kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji Znak * oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych Inne dane charakteryzujące województwo śląskie można znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Katowicach oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/katow Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła. 3

RYNEK PRACY Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w październiku br. wyniosła 742,6 tys. osób i zmniejszyła się w odniesieniu do poprzedniego miesiąca o 0,2%, a w ujęciu rocznym pozostała na niezmienionym poziomie (w październiku 2011 r. w relacji do października 2010 r. wzrost o 2,3%). Podobne tendencje odnotowano w kraju przeciętne zatrudnienie spadło nieznacznie (o 0,1%) w porównaniu z poprzednim miesiącem i nie zmieniło się w stosunku do notowanego przed rokiem. W październiku br. w sektorze publicznym przeciętne zatrudnienie ukształtowało się na poziomie 163,3 tys. osób, a w sektorze prywatnym wyniosło 579,2 tys. osób. W ujęciu rocznym w sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych o 1,2%, natomiast w sektorze prywatnym wzrost o 0,4%. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się następująco: 2012 I 2012 w tys. 2011=100 w tys. I 2011=100 O G Ó Ł E M... 742,6 100,0 746,5 100,0 w tym: Przemysł... 442,1 99,8 442,6 99,4 górnictwo i wydobywanie... 118,3 101,0 118,7 101,9 przetwórstwo przemysłowe... 288,1 99,6 287,8 98,7 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 17,0 92,5 17,3 93,2 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 18,7 102,5 18,7 100,3 Budownictwo... 67,6 102,3 68,5 104,0 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 94,8 101,5 95,8 101,9 Transport i gospodarka magazynowa... 37,4 103,8 37,2 102,3 Obsługa rynku nieruchomości... 14,8 102,3 14,9 102,0 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 21,1 102,0 21,5 102,8 Administrowanie i działalność wspierająca... 30,2 92,4 31,6 94,0 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Niższe niż w październiku ub. roku przeciętne zatrudnienie odnotowano m.in. w: zakwaterowaniu i gastronomii (o 9,3%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 7,6%) oraz w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz parę wodną i gorącą wodę (o 7,5%). Wyższa niż przed rokiem przeciętna liczba zatrudnionych wystąpiła m.in. w: informacji i komunikacji (o 9,2%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 3,8%), dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 2,5%). 118 Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 116 114 112 110 108 106 104 102 100 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 4

W okresie styczeń październik br. przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 746,5 tys. osób i pozostała na niezmienionym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. W urzędach pracy w końcu października br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych wyniosła 193,7 tys. i zwiększyła się zarówno w porównaniu z końcem października ub. r. o 16,2 tys. (o 9,1%), jak i w relacji do końca września br. o 1,5 tys. (o 0,8%). Kobiety stanowiły 56,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (przed rokiem 57,3%). Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia kształtowały się następująco: 2011 I 2012 Bezrobotni zarejestrowani (stan w końcu miesiąca) w tys.... 177,5 192,1 193,7 Bezrobotni nowo zarejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 24,9 27,7 28,8 Bezrobotni wyrejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 24,2 23,8 27,3 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w końcu miesiąca) w %... 9,7 10,4 10,5 W końcu października br. stopa bezrobocia wyniosła 10,5% (w kraju 12,5%) i była o 0,8 p.proc. wyższa niż w końcu października ub. roku oraz o 0,1 p.proc. wyższa niż w końcu września br. Województwo śląskie należy do grupy województw o niskiej stopie bezrobocia. W rankingu województw, województwo śląskie pod względem stopy bezrobocia znalazło się na 3 miejscu. Niższą stopę bezrobocia odnotowano w województwach wielkopolskim (9,2%) i mazowieckim (10,3%). Biorąc po uwagę przekrój terytorialnym według powiatów odnotowuje się znaczne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano w Bytomiu (19,4% wobec 18,4% w końcu października ub. r.) oraz w powiecie częstochowskim (19,2% wobec 17,3%), natomiast najniższą w Katowicach (5,0% wobec 4,2%). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku w 33 powiatach stopa bezrobocia wzrosła, w tym w największym stopniu w: powiecie częstochowskim (o 1,9 p.proc.), Sosnowcu (o 1,5 p.proc.) i Częstochowie (o 1,4 p.proc.). Zmniejszenie stopy bezrobocia wystąpiło w 3 powiatach, w tym w największym stopniu w Jastrzębiu-Zdroju (o 0,4 p.proc.). % 16 Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 5

Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w październiku 2012 r. Stan w końcu miesiąca Polska 12,5 w % 5,0 8,4 (10) 8,5 11,0 (8) 11,1 14,0 (9) 14,1 17,0 (5) 17,1 19,4 (4) woj. śląskie 10,5 W nawiasach podano liczbę powiatów. W październiku br. liczba osób nowo zarejestrowanych wyniosła 28,8 tys. i zwiększyła się zarówno w skali roku (o 15,6%), jak i miesiąca (o 3,9%). Zwiększył się odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (o 1,6 p.proc. do 4,2%), osób zamieszkałych na wsi (o 0,7 p.proc. do 19,8%) oraz absolwentów (o 1,0 p.proc. do 13,3%). Obniżył się natomiast udział osób dotychczas niepracujących (o 1,5 p.proc. do 21,7%). Liczną grupę tworzyły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział wśród nowo zarejestrowanych zmniejszył się w relacji do października ub. roku o 0,9 p.proc. (do 74,6%). W październiku br. z ewidencji urzędów pracy wyrejestrowano 27,3 tys. osób, tj. więcej niż w październiku ub. roku (o 12,7%) i więcej niż we wrześniu br. (o 14,4%). Z tytułu podjęcia pracy wyłączono z ewidencji 10,8 tys. osób (przed rokiem 10,5 tys.). Udział tej kategorii osób w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zmniejszył się o 3,9 p.proc. w skali roku (do 39,7%). Zmniejszył się również udział osób, które rozpoczęły prace społecznie użyteczne (o 0,3 p.proc. do 0,9%) oraz wyrejestrowanych na skutek niepotwierdzenia gotowości do pracy (o 2,6 p.proc. do 33,3%). Spośród osób wykreślonych z ewidencji zwiększył się natomiast odsetek osób, które rozpoczęły szkolenia lub staż u pracodawcy (o 7,9 p.proc. do 13,8%). Udział osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego wyniósł 3,8%, podobnie jak przed rokiem. W końcu października br. bez prawa do zasiłku pozostawało 164,5 tys. bezrobotnych, a ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł 85,0% i zmniejszył się w porównaniu z końcem października ub. roku o 0,8 p.proc. 6

Wybrane kategorie bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kształtowały się następująco: BEZROBOTNI a 2011 I 2012 w tysiącach Do 25 roku życia... 34,0 34,4 34,6 Długotrwale bezrobotni b... 79,6 88,3 88,2 Powyżej 50 roku życia... 41,4 46,3 46,6 Bez wykształcenia średniego... 97,9 104,8 106,3 Niepełnosprawni... 10,9 11,8 11,9 Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka... 18,9 20,6 20,8 a Stan w końcu miesiąca. b Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu październiku br. liczyli 172,4 tys. i stanowili 89,0% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 89,6%). Do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zaliczane są m.in. osoby bez wykształcenia średniego, których udział w liczbie zarejestrowanych ogółem zmniejszył się w skali roku o 0,2 p.proc. i wyniósł 54,9%. Obniżył się również udział osób, które nie posiadały kwalifikacji zawodowych (o 0,2 p.proc. do 29,3%), bez doświadczenia zawodowego (o 2,2 p.proc. do 24,2%) oraz osób bezrobotnych do 25 roku życia (o 1,3 p.proc. do 17,9%). Zwiększył się natomiast odsetek osób długotrwale bezrobotnych (o 0,6 p.proc. do 45,5%) oraz bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 0,7 p.proc. do 24,1%). W skali roku nie zmienił się udział osób niepełnosprawnych (6,2%) oraz osób samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (10,0%). 100 Bezrobotni na 1 ofertę pracy Stan w końcu miesiąca 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W październiku br. do urzędów pracy wpłynęło 8,9 tys. ofert pracy, tj. więcej niż przed rokiem (o 18,7%), ale mniej niż przed miesiącem (o 1,9%). Większość z nich pochodziła z jednostek sektora prywatnego (88,5%). Wśród ofert pracy 7,3 tys. dotyczyło zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 1,6 tys. miejsc aktywizacji zawodowej. W końcu października br. zanotowano 7,0 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Liczba ofert pracy zmniejszyła się zarówno w porównaniu z końcem października ub. roku o 1,4%, jak i w relacji do końca września br. o 8,4%. Ponad 33% oferowanych miejsc pracy było niewykorzystanych dłużej niż 30 dni. Na 1 ofertę pracy przypadało 28 bezrobotnych (przed rokiem 25). 7

Z danych urzędów pracy wynika, że według stanu w końcu października br. 107 zakładów pracy zadeklarowały zwolnienie w najbliższym czasie 7021 pracowników (przed rokiem 58 zakładów i 3538 pracowników). WYNAGRODZENIA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w październiku br. wyniosło 3925,48 zł i było wyższe niż przed rokiem o 5,1% (w październiku 2011 r. w relacji do października 2010 r. wzrost o 5,6%) oraz wyższe niż w poprzednim miesiącu o 2,3%. W kraju przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ukształtowało się na poziomie 3718,19 zł i wzrosło w odniesieniu do października ub. roku (o 2,8%) oraz w porównaniu z wrześniem br. (o 2,1%). W sektorze publicznym przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osiągnęło wartość 5365,71 zł, a w sektorze prywatnym wyniosło 3519,31 zł. W ujęciu rocznym wzrosło ono w sektorze publicznym i prywatnym odpowiednio o: 9,5% i 3,4%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw kształtowały się następująco: 2012 I 2012 w zł 2011=100 w zł I 2011=100 O G Ó Ł E M... 3925,48 105,1 3938,92 103,9 w tym: Przemysł... 4362,47 106,8 4412,62 104,2 górnictwo i wydobywanie... 6008,93 111,5 6037,97 103,1 przetwórstwo przemysłowe... 3679,60 104,3 3701,39 104,6 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 5173,06 103,7 5816,34 103,5 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3729,16 101,7 3739,03 101,8 Budownictwo... 3532,04 98,8 3488,82 101,3 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 3105,21 102,4 3087,88 104,2 Transport i gospodarka magazynowa... 3297,03 105,1 3242,13 104,4 Obsługa rynku nieruchomości... 3533,79 105,9 3491,96 105,0 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 4474,97 97,8 4520,22 99,5 Administrowanie i działalność wspierająca... 2263,32 105,9 2151,33 106,1 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Odchylenia względne przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto od średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie w październiku 2012 r. Górnictwo i wydobywanie Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz,parę wodną i gorącą wodę Δ Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a Przetwórstwo przemysłowe Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Δ Budownictwo Handel; naprawa pojazdów samochodowych Δ Transport i gospodarka magazynowa Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Δ % -80-60 -40-20 0 20 40 60 80% W październiku br. w odniesieniu do października ub. roku wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto odnotowano w większości sekcji sektora przedsiębiorstw, m.in. w: górnictwie i wydobywaniu (o 11,5%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 5,9%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej ( o 5,1%). Spadek przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto wystąpił m.in. w: informacji i komunikacji (o 6,7%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 2,2%) oraz w budownictwie (o 1,2%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto kształtujące się powyżej średniej wojewódzkiej w październiku br. odnotowano m.in. w: górnictwie i wydobywaniu (o 53,1%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 31,8%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 14,0%). Poniżej 8

średniej wojewódzkiej przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto wystąpiły m.in. w: administrowaniu i działalności wspierającej (o 42,3%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 20,9%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 16,0%). W okresie styczeń październik br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3938,92 zł i było wyższe o 3,9% niż w analogicznym okresie ub. roku. W większości sekcji sektora przedsiębiorstw odnotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto. 190 Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska CENY DETALICZNE Ceny większości artykułów żywnościowych w październiku br. były wyższe niż przed rokiem. Podrożały artykuły z grupy pieczywo i produkty zbożowe m.in.: makaron Lubella (o 17,0%), chleb żytni razowy z dodatkiem ziarna (o 7,2%), kasza jęczmienna np. Mazurska (o 6,6%). Odnotowano wzrost cen mięsa wołowego np. bez kości, z udźca (o 16,8%) i z kością szponder (o 13,4%) oraz mięsa cielęcego np. z kością (o 10,3%) i bez kości (o 7,3%). Droższe były także wędliny np. kiełbasa Myśliwska sucha (o 15,1%) i polędwica drobiowa (o 7,8%). Wzrosły ceny ryb np. śledź, solony niepatroszony (o 21,6%) i morszczuk świeży lub mrożony, patroszony (o 18,4%). W grupie mleko i sery wzrost cen dotyczył m.in.: mleka w proszku dla niemowląt Humana (o 15,0%), mleka krowiego o zawartości tłuszczu 3-3,5% (o 7,0%), sera dojrzewającego Gouda (o 4,7%). Z grupy oleje i pozostałe tłuszcze wzrosły ceny m.in.: słoniny (o 27,9%), smalcu (o 11,5%), oleju jadalnego, rzepakowego (o 4,2%). Więcej konsumenci płacili za kakao naturalne (o 18,3%). W grupie owoce i warzywa wśród notowanych warzyw podrożały m.in.: pory (o 30,9%), selery korzeniowe obcinane (o 30,6%), pomidory (o 29,9%), kapusta biała (o 28,2% za szt.), natomiast wśród owoców arbuz (o 119,3%), cytryny (o 31,1%), grapefruity (o 22,7%) oraz banany (o 18,9%). Tańsze były m.in. papryka świeża (o 16,2%), ogórki szklarniowe (o 14,1%), kalafior (o 13,8%), ananas (o 13,6%) i jabłka (o 10,7%). 9

Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów żywnościowych w październiku 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) Masło świeże o zawartości tłuszczu 82,5% -14,2 Bułka pszenna Cebula -3,1-5,6 Cukier biały, kryształ Ryż łuskany, biały 1,0 6,4 Kiełbasa Toruńska 9,9 Mięso wołowe z kością (rostbef) 16,1 Płaty lub filety śledziowe Matias 23,6 Cytryny 31,1 Jaja kurze świeże 41,9 % -50,0-40,0-30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 % Wśród artykułów nieżywnościowych wzrost cen w skali roku dotyczył m.in. artykułów z grupy odzież i obuwie takich jak: sweter damski z dzianiny, 100% bawełna (o 41,4%), kurtka dziecięca jesienno-zimowa, ocieplana (o 30,5%) i kostium damski z tkaniny wełna 100% (o 29,2%). Droższe były również artykuły z grupy leki np. Oscilococcinum (o 35,2%). Ponadto konsumenci płacili więcej m.in. za: przenośny odtwarzacz multimedialny typu MP4 ze słuchawkami (o 21,9%), wieżę stereofoniczną (o 17,5%), pierścionek srebrny próby 925 (o 15,1%), obrączkę złotą próby 0,585 (o 14,7%) oraz gazetę codzienną, lokalną (o 6,5%). Mniej płaciliśmy m.in. za pamięć zewnętrzną PENDRE (o 26,5%), kartę pamięci o poj. 4GB (o 21,3%), cyfrowy aparat fotograficzny (o 17,9%) oraz dekoder do odbioru telewizji satelitarnej (o 17,8%). W porównaniu z październikiem ub. roku odnotowano wzrost cen większości usług konsumpcyjnych. W skali roku wzrosła np. minimalna opłata pobierana przez bank od wpłat gotówkowych na rachunek innego banku (o 87,2%). Więcej płaciliśmy również m.in. za: bilet wstępu dla dziecka na basen kryty (o 28,2% za 1 godz.), pobyt dziecka w żłobku (o 11,2% za 1 miesiąc) i udział w zajęciach gimnastyki aerobic (o 10,8%). Spośród opłat związanych z użytkowaniem mieszkania więcej trzeba było zapłacić m.in. za: ciepłą wodę (o 10,5%), wywóz śmieci (za pojemnik) i odprowadzenie ścieków do miejskiej sieci kanalizacyjnej (po 5,1%) oraz pobranie zimnej wody z miejskiej sieci wodociągowej (o 3,6%). Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych w październiku 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) Kuchnia mikrofalowa -9,3 Mikser elektryczny Odtwarzacz DVD -3,7-1,3 Węgiel kamienny 2,0 Mydło toaletowe 4,0 Bilet normalny na przejazd jednorazowy autobusem miejskim Wizyta u lekarza specjalisty Benzyna silnikowa bezołowiowa, 95 oktanowa Spodnie (6-11 lat) z tkaniny typu jeans Koszula męska z elanobawełny % -20,0-15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 % 6,6 9,4 10,9 12,6 16,5 10

ROLNICTWO Na rynku rolnym w październiku br. przeciętne ceny skupu produktów zwierzęcych (z wyjątkiem drobiu) oraz ziarna zbóż (z wyjątkiem żyta) były wyższe niż przed rokiem. W porównaniu z wrześniem br. obniżyła się cena skupu żyta oraz żywca wieprzowego i drobiowego, wzrosły natomiast ceny ziarna pszenicy, ziemniaków i żywca wołowego. W kraju odnotowano wyższe niż przed rokiem ceny skupu produktów zwierzęcych (z wyjątkiem żywca drobiowego i mleka krowiego) oraz większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna żyta). W odniesieniu do września br. obniżyły się ceny skupu kukurydzy, ziemniaków, ziarna owsa, oraz ceny drobiu i bydła, wzrosły natomiast ceny pozostałych produktów roślinnych oraz ceny skupu trzody chlewnej i mleka. W październiku br. średnia temperatura powietrza na obszarze województwa śląskiego osiągnęła poziom 8,8 C i była wyższa od średniej z lat 1971 2000 o 0,2 C, przy czym maksymalna temperatura wyniosła 23,1 C (Racibórz), a minimalna minus 4,5 C (Częstochowa). Średnia suma opadów atmosferycznych (90,3 mm) stanowiła prawie 181% normy z okresu 1971 2000 1. Liczba dni z opadami, w zależności od regionu wyniosła od 15 do 20. Ilość ciepła potrzebna dla wegetacji roślin była dostateczna. Pierwsza i druga dekada miesiąca była ciepła, natomiast w trzeciej dekadzie wystąpiły przymrozki, którym towarzyszyły niewielkie opady śniegu. Wilgotność gleby była nadmierna. Wegetacja roślin trwa nadal. Przebieg pogody w październiku br. sprzyjał dokończeniu siewów zbóż i zbiorów kukurydzy na ziarno, które jeszcze nie zostały zakończone. Wschody zbóż ozimych oceniane są jako dobre. Skup zbóż a podstawowych kształtował się następująco: V 2012 2012 ZBOŻA w tys. t. analogiczny okres roku poprzedniego = = 100 w tys. t. 2011 = 100 I 2012 = 100 O G Ó Ł E M b, c... 45,7 84,0 7,6 93,8 63,5 w tym: pszenica... 33,2 80,8 6,1 95,4 63,7 żyto... 1,9 119,7 0,2 134,5 38,4 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje: pszenicę, żyto, jęczmień, owies i pszenżyto. c Łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. Skup ziarna zbóż podstawowych (łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) w okresie lipiec październik br. wyniósł 45,7 tys. ton (o 16,0% mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku gospodarczego), przy czym skup ziarna pszenicy ukształtował się na poziomie 33,2 tys. ton, a skup ziarna żyta wyniósł 1,9 tys. ton. W październiku br. skup ziarna zbóż podstawowych osiągnął poziom 7,6 tys. ton, tj. o 6,2% niższy od poziomu skupu uzyskanego przed rokiem i o 36,5% niższy niż przed miesiącem. Ziarna pszenicy skupiono 6,1 tys. ton (mniej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 4,6% i 36,3%), a ziarna żyta 0,2 tys. ton (więcej o 34,5% niż przed rokiem, natomiast mniej niż we wrześniu br. o 61,6%). 1 Przeciętne wartości temperatur i opadów obliczono jako średnie arytmetyczne przeciętnych miesięcznych wartości z czterech stacji hydrologiczno-meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej zlokalizowanych w Bielsku-Białej, Częstochowie, Katowicach i Raciborzu. 11

Skup żywca rzeźnego (w wadze żywej) według siedziby producenta w okresie styczeń październik br. osiągnął poziom 117,0 tys. ton, tj. o 5,8% niższy w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku. Skup żywca wieprzowego i wołowego bez cieląt obniżył się odpowiednio o: 25,4% i o 10,5%, wzrósł natomiast skup żywca drobiowego o 8,8%. Skup podstawowych produktów zwierzęcych kształtował się następująco: I 2012 2012 w tys. t analogiczny okres roku poprzedniego= =100 w tys. t 2011 = 100 I 2012 = 100 Żywiec rzeźny a... 117,0 94,2 10,7 91,6 124,4 w tym: bydło (bez cieląt)... 11,5 89,5 0,8 92,4 133,9 trzoda chlewna... 33,8 74,6 3,2 82,6 110,8 drób... 70,9 108,8 6,6 111,2 130,8 Mleko b... 164,0 107,5 15,6 100,4 99,4 a Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w wadze żywej. b W milionach litrów. W październiku br. producenci z województwa śląskiego dostarczyli do skupu 10,7 tys. ton żywca rzeźnego (w wadze żywej), tj. mniej (o 8,4%) niż przed rokiem, natomiast więcej (o 24,4%) niż we wrześniu br. W porównaniu z październikiem ub. roku do skupu dostarczono mniej żywca: wieprzowego (o 17,4%) i wołowego bez cieląt (o 7,6%), natomiast większy był skup żywca drobiowego (o 11,2%). W odniesieniu do poprzedniego miesiąca odnotowano wzrost skupu żywca: wołowego bez cieląt (o 33,9%), drobiowego (o 30,8%) oraz wieprzowego (o 10,8%). Przeciętne ceny wybranych produktów rolnych kształtowały się następująco: Ceny w skupie Ceny na targowiskach w zł 2012 I 2012 2012 I 2012 2011= =100 I 2012= =100 w zł I 2011= =100 w zł 2011= =100 I 2012= =100 w zł I 2011= =100 Ziarno zbóż a za 1 dt: pszenica... 92,88 132,8 103,1 85,96 108,0 100,98 108,2 100,5 97,15 95,7 żyto... 69,05 87,9 95,1 80,17 101,7 95,93 108,6 102,4 91,59 102,4 Ziemniaki b za 1 dt... 42,17 165,7 138,9 35,64 71,1 61,71 98,6 103,6 61,32 46,5 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło (bez cieląt)... 6,54 105,5 101,6 6,26 122,5. x x. x trzoda chlewna... 5,53 108,7 99,2 5,07 117,4. x x. x drób... 3,82 99,0 95,8 3,89 105,4. x x. x Prosię na chów za 1 szt.. x x. x 222,22 143,4 99,2 216,56 143,6 Mleko za 1 hl... 117,20 102,6 102,2 117,42 102,9. x x. x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne. Przeciętna cena skupu 1 dt ziarna pszenicy w październiku br. wyniosła 92,88 zł i w skali roku wzrosła o 32,8%, oraz w odniesieniu do września br. o 3,1%. W kraju za 1 dt ziarna pszenicy w skupie w październiku br. płacono średnio 92,51 zł, tj. więcej niż przed rokiem (o 22,8%) i miesiącem (o 1,1%). Średnia cena skupu 1 dt ziarna żyta w październiku br. ukształtowała się na poziomie 69,05 zł, tj. niższym zarówno w porównaniu z październikiem ub. roku (o 12,1%), jak i w odniesieniu do września br. (o 4,9%). W kraju przeciętna cena 1 dt ziarna żyta w skupie wyniosła 72,64 zł, tj. o 12,1% mniej niż przed rokiem, natomiast więcej o 0,5% niż przed miesiącem. 12

zł za 1 dt Przeciętne ceny skupu zbóż i targowiskowe ceny ziemniaków 190,00 160,00 130,00 100,00 70,00 40,00 10,00 2007 2008 2009 2010 2011 2012 pszenica żyto ziemniaki Przeciętna cena 1 dt ziarna pszenicy na targowiskach w październiku br. wyniosła 100,98 zł, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 8,2% i 0,5%. W kraju średnia cena targowiskowa ziarna pszenicy w październiku br. osiągnęła poziom 96,34 zł za 1 dt, tj. wyższy niż przed rokiem (o 9,1%) i miesiącem (o 0,4%). Przeciętna cena targowiskowa ziarna żyta wyniosła 95,93 zł za 1 dt, tj. o 8,6% więcej niż w październiku ub. roku i o 2,4% więcej niż w wrześniu br. W kraju średnia cena 1 dt ziarna żyta na targowiskach wyniosła 79,84 zł, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 0,8% i 0,3%. Przeciętna cena ziemniaków jadalnych na targowiskach w październiku br. ukształtowała się na poziomie 61,71 zł za 1 dt i była niższa w odniesieniu do ceny uzyskanej w październiku ub. roku (o 1,4%), natomiast była wyższa niż we wrześniu br. (o 3,6%). W kraju średnia cena targowiskowa ziemniaków jadalnych w październiku br. wyniosła 57,38 zł za 1 dt i była niższa w porównaniu z ceną uzyskaną w październiku ub. roku (o 6,6%). Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg żyta na targowiskach w październiku br. wyniosła 5,8 wobec 5,8 przed rokiem i 5,9 przed miesiącem. 14 Relacja przeciętnych cen skupu żywca wieprzowego do przeciętnych cen żyta na targowiskach 12 10 8 6 4 2 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 13

Skup mleka krowiego w okresie styczeń październik br. ukształtował się na poziomie 164,0 mln litrów i był o 7,5% wyższy niż w analogicznym okresie ub. roku. W październiku br. dostawy mleka krowiego do skupu wyniosły 15,6 mln litrów, tj. więcej niż przed rokiem (o 0,4%), ale mniej niż przed miesiącem (o 0,6%). Przeciętna cena mleka krowiego w skupie w październiku br. wynosiła 117,20 zł za 100 litrów, tj. była wyższa niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 2,6% i 2,2%. Przeciętne ceny skupu żywca i mleka zł za 1 kg zł za 1 l mleka 8,00 1,50 7,00 1,31 6,00 1,13 5,00 0,94 4,00 0,75 3,00 0,56 2,00 0,38 1,00 0,19 0,00 0,00 2007 2008 2009 2010 2011 2012 bydło (bez cieląt) trzoda chlewna drób mleko PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO Produkcja sprzedana przemysłu w październiku br. osiągnęła wartość (w cenach bieżących) 16793,3 mln zł i była (w cenach stałych) o 0,2% niższa niż przed rokiem (w październiku 2011 r. w relacji do października 2010 r. wzrost o 6,6%), a w odniesieniu do września br. wzrosła o 4,3%. W ujęciu rocznym spadek produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano jedynie w przetwórstwie przemysłowym o 1,7%, którego udział stanowił 77,7%. W górnictwie i wydobywaniu produkcja wzrosła o 15,8% (13,5% udziału). W dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji oraz w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę odnotowano wzrost po 1,6%. 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (przeciętna miesięczna 2005 = 100; ceny stałe) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 14

W październiku br. spadek produkcji sprzedanej, w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, odnotowano w 8 działach przemysłu (spośród 32 badanych w województwie). Niższy niż przed rokiem poziom produkcji sprzedanej wystąpił m.in. w produkcji: metali o 15,6%, pojazdów samochodowych, przyczep i naczep o 12,8% oraz urządzeń elektrycznych o 6,2%. Wzrost produkcji zanotowano m.in.: w produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej o 21,9%, w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń o 16,6% oraz w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) o 16,4%. Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu kształtowały się następująco: 2012 I 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 99,8 96,1 100,0 Górnictwo i wydobywanie... 115,8 93,2 12,8 w tym: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu)... 116,4 91,6 12,2 Przetwórstwo przemysłowe... 98,3 97,0 78,6 w tym produkcja: artykułów spożywczych... 104,6 100,5 6,4 koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 121,9 88,3 2,2 wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 110,2 107,3 4,2 wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 102,2 104,1 3,4 metali... 84,4 96,8 14,6 wyrobów z metali... 101,4 105,6 8,4 urządzeń elektrycznych... 93,8 106,0 3,4 maszyn i urządzeń... 164,0 126,2 3,0 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 87,2 82,9 22,6 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 101,6 87,6 5,9 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 101,6 95,0 2,7 W porównaniu z wrześniem br. wzrost produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano we wszystkich sekcjach. W górnictwie i wydobywaniu produkcja wzrosła o 13,0%, w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji o 5,4%, w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę o 3,9%, a w przetwórstwie przemysłowym o 3,5%. Wydajność pracy, mierzona produkcją sprzedaną na 1 zatrudnionego, w październiku br. wyniosła (w cenach bieżących) 38,0 tys. zł i była wyższa (w cenach stałych) o 0,1% w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, przy przeciętnym zatrudnieniu niższym o 0,2% oraz przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu brutto wyższym o 6,8%. W okresie styczeń październik br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 162898,6 mln zł i była o 3,9% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Jej spadek odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, największy w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 12,4%). Spadek produkcji wystąpił w 9 działach przemysłu, m.in. w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 17,1%), w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) o 8,4% oraz w produkcji metali (o 3,2%). Produkcja sprzedana budownictwa (w cenach bieżących) w październiku br. wyniosła 2001,0 mln zł i była wyższa o 9,8% niż w październiku ub. roku oraz o 13,9% w porównaniu z wrześniem br. W okresie styczeń październik br. produkcja sprzedana przedsiębiorstw budowlanych osiągnęła wartość 16847,5 mln zł i była o 11,0% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Wydajność pracy w budownictwie, mierzona wartością przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług na 1 zatrudnionego, w październiku br. ukształtowała się na poziomie 29,6 tys. zł i była o 7,4% wyższa niż przed rokiem, przy wzroście przeciętnej liczby zatrudnionych o 2,3% i spadku przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 1,2%. 15

Produkcja budowlano-montażowa (stanowiąca 58,7% produkcji sprzedanej budownictwa) zrealizowana w październiku br. ukształtowała się na poziomie 1174,8 mln zł i była wyższa od uzyskanej w październiku ub. roku o 7,0%. Wzrost produkcji odnotowano w przedsiębiorstwach zajmujących się głównie wykonywaniem robót budowlanych specjalistycznych oraz budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej. Spadek produkcji wystąpił natomiast w przedsiębiorstwach, których podstawowym rodzajem działalności jest budowa budynków. Dynamika i struktura (w cenach bieżących) produkcji budowlano-montażowej kształtowały się następująco: 2012 I 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 107,0 108,3 100,0 Budowa budynków... 88,1 93,0 27,5 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 114,7 115,5 41,7 Roboty budowlane specjalistyczne... 117,5 115,4 30,8 W okresie styczeń październik br. produkcja budowlano-montażowa wyniosła 9491,0 mln zł i była wyższa o 8,3% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE Według wstępnych danych 2, w październiku br. oddano do użytkowania 1094 mieszkania, tj. o 484 więcej niż przed rokiem (o 79,3%) i o 234 więcej niż przed miesiącem (o 27,2%). W kraju liczba oddanych mieszkań wyniosła 14550 i była większa w porównaniu z październikiem ub. roku (o 2,6%) i większa w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 15,5%). Najwięcej mieszkań przekazali do użytkowania w październiku br. inwestorzy indywidualni 744 (o 27,4% więcej niż przed rokiem). W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem oddano 188 mieszkań (prawie 8 razy więcej), a w budownictwie społecznym czynszowym 84 mieszkania (przed rokiem brak efektów). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku zwiększył się udział mieszkań oddanych do użytkowania w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 13,3 p.proc. do 17,2%), natomiast zmniejszył się udział mieszkań przekazanych przez inwestorów indywidualnych (o 27,7 p.proc. do 68,0%). Mieszkania oddane do użytkowania w województwie śląskim w październiku br. stanowiły 7,5% ogółu mieszkań oddanych w kraju. Liczba mieszkań oddanych do użytkowania w okresie styczeń październik br. kształtowała się następująco: w liczbach bezwzględnych Mieszkania oddane do użytkowania w odsetkach I 2011=100 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m 2 O G Ó Ł E M... 7829 100,0 107,2 127,8 Indywidualne... 5920 75,6 104,2 145,1 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 1430 18,3 131,4 79,0 Spółdzielcze... 37 0,5 925,0 69,9 Komunalne... 250 3,2 144,5 53,9 Społeczne czynszowe... 191 2,4 54,7 62,9 Zakładowe... 1 0,0 16,7 119,0 W okresie styczeń październik br. oddano do użytkowania 7829 mieszkań, tj. o 526 mieszkań więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrost liczby oddanych mieszkań odnotowano w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 342), w budownictwie indywidualnym (o 237), komunalnym (o 77) i spółdzielczym (o 33). Mniej mieszkań oddano w budownictwie: społecznym czynszowym (o 158) i zakładowym (o 5). 2 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych. 16

210 Dynamika mieszkań oddanych do użytkowania (analogiczny okres 2005 = 100) 190 170 150 130 110 90 70 I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- I- 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania oddanego do użytkowania w okresie styczeń październik br. wyniosła 127,8 m 2 (w analogicznym okresie ub. roku 128,2 m 2 ). Wzrost przeciętnej powierzchni zrealizowanego mieszkania odnotowano m.in. w: budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (z 75,9 m 2 do 79,0 m 2 ), komunalnym (z 40,7 m 2 do 53,9 m 2 ) i społecznym czynszowym (z 51,6 m 2 do 62,9 m 2 ), natomiast spadek w budownictwie spółdzielczym (z 115,3 m 2 do 69,9 m 2 ) i indywidualnym (z 145,7 do 145,1 m 2 ). Mieszkania oddane do użytkowania według powiatów w okresie styczeń październik 2012 r. Polska 119171 22 105 (7) woj. śląskie 106 165 (9) 166 275 (10) 276 380 (5) 381 558 (5) 7829 W nawiasach podano liczbę powiatów. W okresie styczeń październik br. najwięcej mieszkań przekazano do użytkowania w Bielsku-Białej (558) i powiecie cieszyńskim (501), a najmniej w Piekarach Śląskich (22) i Świętochłowicach (35). Mieszkania o największej przeciętnej powierzchni użytkowej wybudowano w Jaworznie (185,3 m 2 ) i Jastrzębiu-Zdroju (183,4 m 2 ), natomiast o najmniejszej powierzchni użytkowej w Bytomiu (89,6 m 2 ) 17

i Chorzowie (91,8 m 2 ). W budownictwie indywidualnym największą przeciętną powierzchnią charakteryzowały się mieszkania oddane do użytkowania w Świętochłowicach (190,1m 2 ) i Jaworznie (185,7 m 2 ), a najmniejszą w Rybniku (109,5 m 2 ) i Zabrzu (118,9 m 2 ). W październiku br. starostwa powiatowe wydały pozwolenia na budowę 806 mieszkań, tj. o 217 mniej niż w analogicznym miesiącu ub. roku. Najwięcej pozwoleń dotyczyło mieszkań budowanych przez inwestorów indywidualnych (78,4%). W październiku br. rozpoczęto budowę 688 mieszkań (o 433 mniej niż w październiku ub. roku), w tym 67,0% w budownictwie indywidualnym, a 28,1% w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem. Liczba mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia i mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń październik br. kształtowała się następująco: w liczbach bezwzględnych Mieszkania, na budowę których wydano pozwolenia w odsetkach I 2011 = = 100 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych w odsetkach I 2011 = = 100 O G Ó Ł E M... 10071 100,0 79,8 9242 100,0 91,2 Indywidualne... 7340 72,9 86,4 7279 78,8 90,5 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 2423 24,1 62,7 1835 19,9 92,8 Spółdzielcze... 35 0,3 500,0 x Komunalne... 273 2,7 130,6 112 1,2 94,1 Społeczne czynszowe... x 16 0,2 x RYNEK WEWNĘTRZNY W październiku br. sprzedaż detaliczna (w cenach bieżących) zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe była niższa niż w analogicznym miesiącu ub. roku o 4,9% (w październiku 2011 r. w relacji do października 2010 r. wzrost o 5,8%), natomiast wyższa niż przed miesiącem o 3,3%. W październiku br. w porównaniu z październikiem ub. roku spadek sprzedaży detalicznej wystąpił w grupach: pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 30,1%), włókno, odzież, obuwie (o 8,1%), pozostałe (o 6,3%) oraz prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 2,2%). Wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano m.in. w grupach: pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 46,8%), farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 31,3%), meble, RTV, AGD (o 12,0%) oraz żywność, napoje i wyroby tytoniowe (o 1,0%). Dynamika i struktura (w cenach bieżących) sprzedaży detalicznej kształtowały się następująco: 2012 I 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M a... 95,1 96,7 100,0 w tym: Pojazdy samochodowe, motocykle, części... 69,9 70,7 15,9 Paliwa stałe, ciekłe i gazowe... 100,1 112,9 11,8 Żywność, napoje i wyroby tytoniowe... 101,0 101,9 31,2 Pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach... 146,8 133,0 1,9 Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny... 131,3 129,2 5,1 Włókno, odzież, obuwie... 91,9 94,7 3,4 Meble, RTV, AGD... 112,0 107,2 6,4 Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach... 97,8 93,3 5,6 Pozostałe... 93,7 99,1 18,5 a Grupowania przedsiębiorstw dokonano na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007, zaliczając przedsiębiorstwo do określonej kategorii według przeważającego rodzaju działalności, zgodnie z aktualnym w omawianym okresie stanem organizacyjnym. Odnotowane zmiany (wzrost/spadek) sprzedaży detalicznej w poszczególnych grupach rodzajów działalności przedsiębiorstw mogą zatem również wynikać ze zmiany przeważającego rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz zmian organizacyjnych. Nie ma to wpływu na dynamikę sprzedaży detalicznej ogółem. 18

W okresie styczeń październik br. sprzedaż detaliczna była o 3,3% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Największy spadek odnotowano w grupie pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 29,3%), natomiast największy wzrost w grupie pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 33,0%). Sprzedaż hurtowa (w cenach bieżących) w przedsiębiorstwach handlowych w październiku br. była większa o 9,8% niż przed rokiem i w przedsiębiorstwach hurtowych o 8,6%. W okresie styczeń październik br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych zwiększyła się o 8,5% i w przedsiębiorstwach hurtowych o 7,1%. WYNIKI FINANSOWE PRZEDSIĘBIORSTW W okresie styczeń wrzesień br. wyniki finansowe badanych przedsiębiorstw (z wyjątkiem wyniku na pozostałej działalności operacyjnej oraz wyniku na operacjach finansowych) oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe pogorszyły się w odniesieniu do notowanych w analogicznym okresie ub. roku. Przychody, koszty oraz wyniki finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały się następująco: I I 2011 I I 2012 w mln zł Przychody z całokształtu działalności... 211440,1 215218,4 w tym przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 204667,3 207464,1 Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności... 198162,2 204615,4 w tym koszt własny sprzedanych produktów oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów... 191926,6 198269,1 Wynik na sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 12740,7 9195,0 Wynik na pozostałej działalności operacyjnej... -125,2-21,5 Wynik na operacjach finansowych... 662,4 1429,5 Wynik na działalności gospodarczej... 13277,9 10603,0 Wynik zdarzeń nadzwyczajnych... -9,6-13,8 Wynik finansowy brutto... 13268,3 10589,2 Wynik finansowy netto... 11042,6 8734,3 zysk netto... 12309,3 10870,3 strata netto... 1266,7 2136,0 Przychody z całokształtu działalności okresie styczeń wrzesień br. były o 1,8% wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku, a koszty uzyskania tych przychodów zwiększyły się o 3,3%, co znalazło odzwierciedlenie w pogorszeniu wskaźnika poziomu kosztów. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz koszty tej działalności były wyższe niż przed rokiem odpowiednio o: 1,4% i 3,3%. W ujęciu wartościowym wzrost przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów odnotowano m.in. w: informacji i komunikacji (o 16,8%), zakwaterowaniu i gastronomii (o 9,5%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 8,8%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 7,2%), natomiast spadek wystąpił m.in. w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 8,5%) oraz w górnictwie i wydobywaniu (o 2,9%). Wynik finansowy na działalności gospodarczej w okresie styczeń wrzesień br. ukształtował się na poziomie 10603,0 mln zł i był o 20,1% niższy niż przed rokiem. Po uwzględnieniu wyniku zdarzeń nadzwyczajnych w kwocie minus 13,8 mln zł wynik finansowy brutto osiągnął wartość 10589,2 mln zł i był niższy o 20,2% od uzyskanego w okresie styczeń wrzesień ub. roku. Obciążenia wyniku finansowego brutto podatkiem dochodowym zmniejszyły się w skali roku o 16,7%. Wynik finansowy netto ukształtował się na poziomie 8734,3 mln zł i był niższy o 20,9% w porównaniu z uzyskanym rok wcześniej. W omawianym okresie zysk netto wykazało 74,0% badanych przedsiębiorstw wobec 74,1% przed rokiem. Udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej kwocie przychodów z całokształtu działalności zmniejszył się z 89,3% do 80,7%. 19

Podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały następująco: się I I 2011 I I 2012 w % Wskaźnik poziomu kosztów... 93,7 95,1 Wskaźnik rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 6,2 4,4 Wskaźnik rentowności obrotu brutto... 6,3 4,9 Wskaźnik rentowności obrotu netto... 5,2 4,1 Wskaźnik płynności finansowej I stopnia... 40,8 29,9 Wskaźnik płynności finansowej stopnia... 109,8 99,2 W okresie styczeń wrzesień br. w badanych przedsiębiorstwach odnotowano pogorszenie podstawowych wskaźników ekonomiczno-finansowych w odniesieniu do uzyskanych w okresie styczeń wrzesień ub. roku. Pogorszeniu uległ wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności (z 93,7% do 95,1%). Obniżyły się wskaźniki rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (o 1,8 p.proc.), rentowności obrotu brutto (o 1,4 p.proc.) i netto (o 1,1 p.proc.). % 7,0 Wskaźnik rentowności obrotu netto 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 I-I I- I-I I- I-I I- I-I I- I-I I- I-I I- I-I 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska Wartość aktywów obrotowych badanych przedsiębiorstw w końcu września br. wyniosła 94389,1 mln zł i była o 3,1% niższa niż przed rokiem, w tym inwestycyjne krótkoterminowe zmniejszyły się o 24,9%, natomiast zapasy oraz należności krótkoterminowe wzrosły odpowiednio o: 10,1% i 2,9%. W rzeczowej strukturze aktywów obrotowych zmniejszył się udział inwestycji krótkoterminowych (z 26,9% do 20,8%), zwiększył się natomiast udział zapasów (z 23,8% do 27,1%) i należności krótkoterminowych (z 45,5% do 48,3%). Odsetek krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych pozostał na poziomie sprzed roku i wyniósł 3,8%. Zobowiązania długo- i krótkoterminowe (bez funduszy specjalnych) w końcu września br. wyniosły 89675,8 mln zł i były o 9,1% wyższe niż przed rokiem. Zobowiązania długoterminowe stanowiły 26,6% ogółu zobowiązań (wobec 22,0% w końcu września ub. roku). Wartość zobowiązań długoterminowych wyniosła 23896,1 mln zł i była o 32,4% większa niż przed rokiem. Zobowiązania krótkoterminowe badanych przedsiębiorstw wyniosły 65779,7 mln zł i w skali roku były wyższe o 2,6%, w tym wzrosły zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek o 53,2%, natomiast obniżyły się zobowiązania z tytułu dostaw i usług o 5,8% oraz z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń o 0,1%. 20