CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 69-35 - 69, 6-3 - 04 693-46 - 9, 65-6 - 3 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.4 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 69-40 - 9 INTERNET http://www.cbos.pl E-mail: sekretariat@cbos.pl BS/16/006 NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA 005 ROKU DLA POLSKI I ŚWIATA KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 006 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE DANYCH EMPIRYCZNYCH JEST DOZWOLONE WYŁĄCZNIE Z PODANIEM ŹRÓDŁA
W pierwszej dekadzie stycznia 1, tak jak w poprzednich latach, badani odpowiadając na pytania otwarte (co oznacza, że samodzielnie formułowali odpowiedzi, bez żadnej sugestii z naszej strony) wymieniali wydarzenia minionego roku najważniejsze - według nich - dla Polski i dla świata. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA DLA POLSKI Ankietowani są dość zgodni co do tego, które wydarzenia 005 roku były najważniejsze dla Polski: jesienny maraton wyborczy oraz śmierć Jana Pawła II. Poza tym pojawiały się jeszcze wypowiedzi związane z Unią Europejską. Inne wydarzenia badani wymieniali jedynie sporadycznie, wśród nich najczęściej (po 1%) wybór nowego papieża i awans polskich piłkarzy do finałów mistrzostw świata. Które z wydarzeń minionego roku można uznać za najważniejsze dla Polski? CBOS Wybory i ich konsekwencje 53% W tym: wybory prezydenckie, zmiana prezydenta % Wybory parlamentarne 14% Wybory - bez określenia, jakie % Zmiana rządu, nowy rząd % Zwycięstwo prawicy, zwycięstwo PiS 1% Odejście, porażka SLD, odsunięcie komunistów od władzy 1% Śmierć Jana Pawła II 35% Członkostwo w Unii Europejskiej i jego konsekwencje % W tym: wypowiedzi ogólnikowe 4% Uchwalenie budżetu UE, negocjacje budżetowe % Napływ funduszy unijnych, dopłaty dla rolników 1% Inne 4% Nie było takiego wydarzenia 3% Trudno powiedzieć 19% Odsetki nie sumują się do 0, ponieważ badani mogli wymieniać różne wydarzenia 1 Sondaż Aktualne problemy i wydarzenia (1) przeprowadzono w dniach od 6 do 9 stycznia 006 roku na liczącej 0 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłej ludności Polski. W tym zapewne także wypowiedzi mylące datę przystąpienia do UE.
- - Należy podkreślić, że wybory prezydenckie były wymieniane dwa razy częściej niż wybory parlamentarne, mimo istnienia zasadniczej różnicy w uprawnieniach - na korzyść Sejmu. Można przypuszczać, że jest to wyraz znaczenia, jakie Polacy przypisują symbolom. Zwraca też uwagę zupełny brak wskazań związanych z obecnością polskich żołnierzy w Iraku, która to sprawa, wprawdzie niezbyt często, ale pojawiała się w poprzednich dwóch latach. Tabela 1 Rok Wydarzenia najczęściej uznawane w danym roku za najważniejsze dla Polski 199 Zmiana rządu (upadek gabinetu Jana Olszewskiego lub powołanie Hanny Suchockiej na stanowisko premiera) Traktat o stowarzyszeniu z EWG 1993 Upadek rządu Hanny Suchockiej, rozwiązanie Sejmu i Senatu, przedterminowe wybory parlamentarne, powstanie rządu Waldemara Pawlaka Wyjście wojsk rosyjskich z Polski 1994 Rozmowy w sprawie wstąpienia naszego kraju do NATO Rozmowy w sprawie integracji Polski z UE 1995 Wybory prezydenckie Rozmowy w sprawie przystąpienia Polski do NATO i UE 1996 Literacka Nagroda Nobla dla Wisławy Szymborskiej Rozmowy w sprawie wstąpienia Polski do NATO i UE 199 Wybory parlamentarne Powódź 199 Wybory samorządowe Reforma administracyjnego podziału kraju 1999 Wizyta Jana Pawła II Przyjęcie Polski do NATO 000 Wybory prezydenckie Negocjacje akcesyjne z UE 001 Wybory do parlamentu Zmiana rządu 00 Zakończenie negocjacji z Unią Europejską Wizyta papieża 003 Referendum w sprawie wstąpienia do Unii Europejskiej Udział polskich oddziałów w operacji wojskowej w Iraku 004 Wejście Polski do Unii Europejskiej Afery, ich ujawnianie, komisje badające te sprawy Obecność polskich żołnierzy w Iraku 005 Wybory i ich konsekwencje Śmierć Jana Pawła II wymieniających dane wydarzenie 11 5 6 3 9 40 15 0 30 3 55 44 1 60 1 5 6 4 53 35 Odsetki osób uznających, że nie było istotnego wydarzenia odpowiadających trudno powiedzieć 14 4 5 15 1 54 3 16 16 40 5 19 9 43 9 3 5 4 3 1 3 5 0 3 19
- 3 - NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA DLA ŚWIATA Śmierć Jana Pawła II zdominowała w oczach Polaków wydarzenia 005 roku na świecie. Wymieniło ją - w odpowiedzi na pytanie o najważniejsze wydarzenie minionego roku - dwie piąte badanych (41%). Następne z kolei wydarzenie (a właściwie w tym wypadku grupę wydarzeń) - klęski żywiołowe, kataklizmy - wymienił tylko co dziesiąty respondent (%). Które z wydarzeń ubiegłego roku można uznać za najważniejsze dla świata? CBOS Śmierć Jana Pawła II 41% Klęski żywiołowe, kataklizmy itp. % W tym: tsunami 5% Catrina 1% Ofiarność ludzi w niesieniu pomocy dla ofiar kataklizmów 1% Wypowiedzi ogólnikowe 3% Problem iracki % W tym: wypowiedzi dotyczące poprawy sytuacji w Iraku ( wybory w Iraku, perspektywa wyjścia wojsk z Iraku, złagodzenie konfliktu w Iraku itp.) Wybór nowego papieża 5% Wojna z terroryzmem, ataki, zamachy terrorystyczne 4% W tym: zamachy w Londynie 1% Rozszerzenie UE, wejście nowych krajów do UE % Inne 5% Nie było takiego wydarzenia 3% Trudno powiedzieć 33% 1%
Tabela Rok - 4 - Wydarzenia najczęściej uznawane w danym roku za najważniejsze dla świata 001 Atak terrorystyczny na USA Wojna z terroryzmem 00 Irak: misja ONZ w Iraku, przygotowania do wojny Zamachy terrorystyczne, walka z terroryzmem 003 Wojna w Iraku Walka z terroryzmem Rozszerzenie Unii Europejskiej 004 Wydarzenia w Iraku Kataklizm w Azji - tsunami Rozszerzenie Unii Europejskiej Walka z terroryzmem Wybory prezydenckie na Ukrainie 005 Śmierć Jana Pawła II Klęski żywiołowe, kataklizmy Problem iracki wymieniających dane wydarzenie 66 1 1 11 55 3 3 13 6 5 41 Odsetki osób uznających, odpowiadających że nie było istotnego trudno wydarzenia powiedzieć 1 13 4 46 3 30 44 Wprawdzie nie jest niczym zaskakującym, że wobec śmierci Jana Pawła II inne wydarzenia zeszły na dalszy plan, jednak warto zwrócić uwagę na problem iracki. W ciągu trzech kolejnych lat był on uznawany za najważniejsze wydarzenie dla świata, a przed rokiem był wymieniany ponad trzykrotnie częściej niż obecnie. Teraz znalazł się na trzecim miejscu, przy czym po raz pierwszy pojawiły się wypowiedzi o złagodzeniu konfliktu. Opracował Michał STRZESZEWSKI