Fragmenty projektu Ustawy budżetowej na 2008 r. Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 dotyczący art. 65 kc wraz z komentarzem

Zeszyty Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie MIESIĘCZNIK BRANŻY WODOCIĄGOWO-KANALIZACYJNEJ rok III (2007) 27.09.2007 ISSN 1734-0896 Nr 10 Obwieszczenia Ministra Środowiska w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska, stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2008 Fragmenty projektu Ustawy budżetowej na 2008 r. Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 dotyczący art. 65 kc wraz z komentarzem Odpowiedzi na pytania członków Izby JUBILEUSZ 15-LECIA IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE Od 15 lat jesteśmy razem. Podejmujemy trud wspólnego budowania przyszłości branży, kraju i jego obywateli. Nie jest łatwo i nie wszystkie zamierzenia kończą się sukcesem. Przed nami ciągłe wyzwania i nieustanne dążenie do ich pełnej realizacji. Przed 15 -tu laty zjednoczyliśmy się tworząc Izbę Gospodarczą Wodociągi Polskie i dziś w pełni możemy docenić doniosłość tamtej teraźniejszości. Cieszmy się naszym Świętem. Bądźmy razem w tym tak ważnym dla branży Dniu. Serdecznie zapraszam do wzięcia udziału w Jubileuszu Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie. Szczegóły na stronie www.igwp.org.pl Z poważaniem Antoni Tokarczuk Dyrektor Izby

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE SPIS TREŚCI: 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2007 w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2008 r. (Dz. U. nr 171, poz. 1209, z 2007 r.).... 2 2. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 20 września 2007 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2008 (M.P. nr 68, poz. 754 z dnia 3 października 2007 r.)................................................... 3 3. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 18 września 2007 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2008 (M.P. nr 65, poz. 732 z dnia 26 września 2007 r.).................................... 8 4. Fragmenty projektu Ustawy budżetowej na 2008 r.............................. 13 5. Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 II CSK 546/06 dotyczy art. 65 kc wraz z komentarzem........................................................ 16 6. Odpowiedzi na pytania członków Izby Nagroda jubileuszowa a okres pracy w uspołecznionych zakładach pracy................ 20 Termin płatności za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków............ 21 Opłata abonamentowa........................................................ 22 Spółdzielnia mieszkaniowa przedsiębiorstwem wodociągowo -kanalizacyjnym?........... 25 Zamówienie sektorowe z wolnej ręki............................................. 26 Wniesienie przez gminę aportem do spółki wybudowanych urządzeń wodociągowo -kanalizacyjnych.................................................. 27 7. Pisma Dyrektora IGWP wysłane do władz RP w sprawach ważnych dla branży Do Ministra Budownictwa w sprawie zgłoszenia zainteresowania pracami nad projektem ustawy Prawo Budowlane oraz zgłoszenie uwag do projektu ustawy.................... 29 Do Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towaru i usług oraz zmianie niektórych innych ustaw............... 31 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 11 września 2007 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2008 r. (Dz.U. nr 171, poz. 1209, z 2007 r.) Na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. nr 200, poz. 1679, z 2004 r. nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. nr 157, poz.1314) zarządza się, co następuje: 1.Od dnia 1 stycznia 2008 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 1 126 zł. 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2008 r. 2

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY OBWIESZCZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 20 września 2007 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2008 (M.P. nr 68, poz. 754 z dnia 3 października 2007 r.) Na podstawie art. 291 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. nr 129, poz. 902, z późn. zm. 2) ) ogłasza się: 1) górne jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska, zawarte w załączniku nr 1 do obwieszczenia; 2) jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska, zawarte w załączniku nr 2 do obwieszczenia. Załączniki do obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 20 września 2007 r. (poz. 754) Załącznik nr 1 GÓRNE JEDNOSTKOWE STAWKI OPŁAT ZA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA NA ROK 2008 Lp. Przedmiot opłaty Górna jednostkowa stawka opłaty 1 2 3 1 Gazy lub pyły wprowadzane do powietrza 313,99 zł/kg 2 Substancje wprowadzane ze ściekami do wód lub do ziemi 201,30 zł/kg 3 Wody chłodnicze 23,00 zł/dam 3 4 Umieszczenie odpadów na składowisku 230,02 zł/mg 5 Pobór wody podziemnej 3,41 zł/m 3 6 Pobór wody powierzchniowej śródlądowej 1,77 zł/m 3 7 8 Powierzchnia, z której odprowadzane są ścieki, o których mowa w art. 3 pkt 38 lit. c ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Za każde rozpoczęte 100 kg przyrostu masy ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych w ciągu cyklu produkcyjnego w obiektach chowu lub hodowli tych ryb lub tych organizmów, o ile zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 3 pkt 38 lit. g ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 3,41 zł/m 2 22,01 zł 1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej środowisko, na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. nr 131, poz. 922 oraz z 2007 r. nr 38, poz. 246). 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. nr 169, poz. 1199, nr 170, poz. 1217 i nr 249, poz. 1832 oraz z 2007 r. nr 21, poz. 124, nr 75, poz. 493, nr 88, poz. 587, nr 124, poz. 859, nr 147, poz. 1033, nr 176, poz. 1238 i nr 181, poz. 1286. 3

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE Załącznik nr 2 JEDNOSTKOWE STAWKI OPŁAT ZA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA NA ROK 2008* Tabela A Jednostkowe stawki opłat za 1 kg substancji wprowadzanych ze ściekami do wód lub do ziemi, wyrażonych jako wskaźnik Lp. Wskaźnik Jednostkowa stawka opłaty w zł/kg 1 2 3 1 Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT 5) 3,45 2 Chemiczne zapotrzebowanie tlenu oznaczane metodą dwuchromianową (ChZT -Cr) 1,38 3 Zawiesina ogólna 0,42 4 Suma chlorków i siarczanów (Cl+SO 4) 0,040 5 Suma chlorków i siarczanów (Cl+SO 4) dla obszaru działania Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku 0,0115 Tabela B Jednostkowe stawki opłat za 1 kg substancji wprowadzanych ze ściekami do wód lub do ziemi Lp. Wskaźnik Jednostkowa stawka opłaty w zł/kg 1 2 3 1 Fenole lotne 36,80 2 Heksachlorocykloheksan (HCH), tetrachlorometan (czterochlorek węgla CCl 4), pentachlorofenol (PCP), aldryna, dieldryna, endryna, izodryna, heksachlorobenzen (HCB), heksachlorobutadien (HCBD), trichlorometan (chloroform CHCl 3), 1, 2 -dichloroetan (EDC), trichloroetylen (TRI), tetrachloroetylen (nadchloroetylen PER), trichlorobenzen (TCB), rtęć, kadm, cynk, miedź, nikiel, chrom, ołów, arsen, wanad i srebro 100,64 Tabela C Jednostkowe stawki opłat za wprowadzanie do wód lub do ziemi 1 dam 3 (1.000 m 3 ) wód chłodniczych Lp. Wody chłodnicze Jednostkowa stawka opłaty w zł/dam 3 1 2 3 1 2 Temperatura wprowadzanej wody jest wyższa niż +26 C, a nie przekracza +32 C Temperatura wprowadzanej wody jest wyższa niż +32 C, a nie przekracza +35 C 0,55 1,10 3 Temperatura wprowadzanej wody jest wyższa niż +35 C 3,41 4

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY Tabela D Jednostkowe stawki opłat za 1 m 2 powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, z których są wprowadzane do wód lub do ziemi wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, z wyjątkiem kanalizacji ogólnospławnej Lp. Typ powierzchni Jednostkowa stawka opłaty w zł/m 2 1 2 3 1 2 3 4 Powierzchnia terenów przemysłowych, składowych lub baz transportowych Powierzchnia portów, o których mowa w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. nr 123, poz. 857 oraz z 2007 r. nr 123, poz. 846 i nr 176 poz. 1238), portów morskich i lotnisk Powierzchnia dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej, w tym także położonych na terenach przemysłowych, składowych lub w bazach transportowych Powierzchnia parkingów o nawierzchni nieszczelnej, o liczbie miejsc parkingowych powyżej 500 samochodów, w tym także położonych na terenach przemysłowych, składowych lub w bazach transportowych 0,23 0,057 0,046 0,069 5 Powierzchnia dróg i parkingów o nawierzchni szczelnej położonych w miastach o gęstości zaludnienia przekraczającej 1.300 osób/km 2 0,034 Tabela F Jednostkowe stawki opłat za pobór 1 m 3 wody podziemnej i1 m 3 wody powierzchniowej śródlądowej Lp. Rodzaj pobranej wody Jednostkowa stawka opłaty w zł/m 3 1 2 3 1 Woda podziemna 0,093 Woda podziemna wykorzystana do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia lub na cele socjalno -bytowe Woda podziemna wykorzystana na potrzeby produkcji, w której woda wchodzi w skład albo bezpośredni kontakt z produktami żywnościowymi, farmaceutycznymi, lub na cele konfekcjonowania 0,055 0,079 2 Woda powierzchniowa śródlądowa 0,046 Woda powierzchniowa śródlądowa wykorzystana do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia lub na cele socjalno -bytowe 0,033 5

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE Tabela I Jednostkowe stawki opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z kotłów o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW opalanych węglem kamiennym, koksem, drewnem, olejem lub paliwem gazowym, dla których nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenie zintegrowane Lp. Rodzaje kotłów Nominalna moc cieplna kotła w MW Jednostkowa stawka za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z jednostki spalonego paliwa 1 2 3 4 I Kotły opalane węglem kamiennym 1 2 3 4 5 Kocioł z rusztem mechanicznym, z urządzeniem odpylającym Kocioł z rusztem mechanicznym, bez urządzenia odpylającego Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem naturalnym Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem sztucznym, z urządzeniem odpylającym Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem sztucznym, bez urządzenia odpylającego Ł 3 14,38 zł/mg 3 > 3 i Ł 5 13,45 zł/mg Ł 5 22,28 zł/mg Ł 5 24,96 zł/mg Ł 5 18,95 zł/mg Ł 5 27,88 zł/mg II Kotły opalane koksem 1 Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem naturalnym Ł 5 19,13 zł/mg 2 Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem sztucznym, z urządzeniem odpylającym Ł 5 15,33 zł/mg 3 Kocioł z rusztem stałym, z ciągiem sztucznym, bez urządzenia odpylającego Ł 5 22,00 zł/mg III Kotły opalane drewnem Ł 5 3,67 zł/mg IV Kotły opalane olejem 1 2 3 Olej lekki (zawartość siarki nie większa niż 0,5%) Olej opałowy (zawartość siarki nie większa niż 1%) Olej opałowy (zawartość siarki od 1% do 1,5%) Ł 5 Ł 5 Ł 5 7,61 zł/mg 9,35 zł/mg 14,81 zł/mg 4 Olej napędowy Ł 5 7,33 zł/mg 6

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY V Kotły opalane paliwem gazowym 1 Gaz ziemny wysokometanowy Ł 1,4 1.087,30 zł/10 6 m 3 > 1,4 i Ł 5 1.358,51 zł/10 6 m 3 2 Gaz ziemny zaazotowany Ł 1,4 760,25 zł/10 6 m 3 > 1,4 i Ł 5 952,16 zł/10 6 m 3 3 Gaz płynny propan -butan Ł 5 1,47 zł/mg Tabela J Jednostkowe stawki opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych Lp. Rodzaj silnika spalinowego Jednostkowa stawka w zł za gazy wprowadzone do powietrza z jednostki spalonego paliwa benzyna silnikowa gaz płynny propan-butan olej napędowy 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 Silniki w samochodach osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy do dnia 30.06.1995 r. Silniki w samochodach osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 30.06.1995 r. Silniki w samochodach innych niż osobowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 Mg zarejestrowanych po raz pierwszy do dnia 30.06.1995 r. Silniki w samochodach innych niż osobowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 Mg zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 30.06.1995 r. Silniki w pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg z dokumentem potwierdzającym spełnianie wymagań EURO 1 Silniki w pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg z dokumentem potwierdzającym spełnianie wymagań EURO 2 Silniki w pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg z dokumentem potwierdzającym spełnianie wymagań EURO 3 58,24 37,96 16,47 13,34 16,33 9,31 56,91 37,96 18,95 14,57 18,94 10,04 16,11 14,47 11,27 7

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE 8 9 Silniki w pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg bez dokumentu potwierdzającego spełnianie wymagań EURO 1, 2 lub 3, z wyjątkiem autobusów Silniki w autobusach bez dokumentu potwierdzającego spełnianie wymagań EURO 1, 2 lub 3 77,79 40,81 46,58 10 Silniki w ciągnikach rolniczych 30,82 11 Silniki w maszynach roboczych 202,99 36,01 12 Silniki w pojazdach szynowych 39,34 * Jednostkowe stawki opłat za umieszczanie odpadów na składowisku obowiązujące w roku 2008 są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. nr 260, poz. 2176 oraz z 2007 r. nr 106, poz. 723). OBWIESZCZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 18 września 2007 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2008 (M.P. nr 65, poz. 732 z dnia 26 września 2007 r.) Na podstawie art. 291 ust. 2 w związku z art. 312 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. nr 129, poz. 902, z późn. zm. 2) ) ogłasza się: 1) górne jednostkowe stawki kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, zawarte w załączniku nr 1 do obwieszczenia; 2) jednostkowe stawki kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, za: a) poszczególne substancje, w tym substancje wyrażone jako wskaźniki, za przekroczenie: dopuszczalnej ilości i składu ścieków, z wyjątkiem zawiesiny łatwo opadającej, minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach, dopuszczalnej masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu zawarte w załączniku nr 2 do obwieszczenia, b) przekroczenie dopuszczalnej temperatury wprowadzanych ścieków, za jeden m 3, zawarte w załączniku nr 3 do obwieszczenia, 1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej środowisko, na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. nr 131, poz. 922 oraz z 2007 r. nr 38, poz. 246). 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. nr 169, poz. 1199, nr 170, poz. 1217 i nr 249, poz. 1832 oraz z 2007 r. nr 21, poz. 124, nr 75, poz. 493, nr 88, poz. 587, nr 124, poz. 859, nr 147, poz. 1033 i nr 176, poz. 1238. 8

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY c) przekroczenie dopuszczalnego odczynu wprowadzanych ścieków, za jeden m 3, zawarte w załączniku nr 4 do obwieszczenia; 3) jednostkową stawkę kary za przekroczenie dopuszczalnej ilości zawiesiny łatwo opadającej, za jeden litr, wynoszącą 10,31 zł; 4) jednostkową stawkę kary za przekroczenie dopuszczalnego stopnia rozcieńczenia ścieków, eliminującego toksyczne oddziaływanie ścieków na ryby, za jeden m 3, wynoszącą 10,31 zł; 5) jednostkową stawkę kary za przekroczenie dopuszczalnej ilości sztucznych substancji promieniotwórczych w ściekach, za jeden m 3, wynoszącą 10,31 zł; 6) górną jednostkową stawkę kary za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu przenikającego do środowiska, za jeden db przekroczenia, wynoszącą 52,82 zł; 7) jednostkowe stawki kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, zawarte w załączniku nr 5 do obwieszczenia. Załączniki do obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 18 września 2007 r. (poz. 732) Załącznik nr 1 GÓRNE JEDNOSTKOWE STAWKI KAR ZA PRZEKROCZENIE WARUNKÓW WPROWADZANIA ŚCIEKÓW DO WÓD LUB DO ZIEMI Lp. Przedmiot kary Górna jednostkowa stawka kary w zł 1 2 3 1 Za 1 kg substancji, w wypadku przekroczenia: 1) dopuszczalnej ilości i składu ścieków, z wyjątkiem zawiesiny łatwo opadającej; 2) minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach; 3) dopuszczalnej masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu 1.050,23 2 Za 1 l zawiesiny łatwo opadającej 10,68 3 Za 1 m 3 ścieków, w wypadku przekroczenia dopuszczalnej temperatury, odczynu ph, poziomu sztucznych substancji promieniotwórczych lub dopuszczalnego stopnia rozcieńczenia ścieków eliminującego toksyczne oddziaływanie ścieków na ryby 10,68 Załącznik nr 2 JEDNOSTKOWE STAWKI KAR ZA JEDEN KILOGRAM SUBSTANCJI, W TYM SUBSTANCJI WYRAŻONYCH JAKO WSKAŹNIKI Lp. Nazwy substancji, w tym substancji wyrażonych jako wskaźniki Stawka w zł 1 2 3 1 Dwuchloro -dwufenylo -trójchloroetan (DDT) 1.014,71 2 Wielopierścieniowe chlorowane dwufenyle (PCB) 1.014,71 3 Wielopierścieniowe chlorowane trójfenyle (PCT) 1.014,71 4 Heksachlorocykloheksan (HCH) 1.014,71 9

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE 5 Aldryna (C 12H 8Cl 6) 1.014,71 6 Dieldryna (C 12H 8Cl 6O) 1.014,71 7 Endryna (C 12H 8Cl 6O) 1.014,71 8 Izodryna (C 12H 8Cl 6) 1.014,71 9 Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) (CCl 4) 930,45 10 Pentachlorofenol (PCP) [2, 3, 4, 5, 6 -pięciochloro 1 -hydroksybenzen] i jego sole 930,45 11 Heksachlorobenzen (HCB) 930,45 12 Heksachlorobutadien (HCBD) 930,45 13 Trichlorometan (chloroform) (CHCl 3) 930,45 14 1, 2 -dichloroetan (EDC) 930,45 15 Trichloroetylen (TRI) 930,45 16 Tetrachloroetylen (nadchloroetylen) (PER) 930,45 17 Trichlorobenzen (TCB) jako suma trzech izomerów (1, 2, 3 -TCB + 1, 2, 4 -TCB + 1, 2, 5 -TCB) 930,45 18 Kadm 930,45 19 Rtęć 930,45 20 Insektycydy z grupy węglowodorów chlorowanych 930,45 21 Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminianowe 930,45 22 Absorbowalne związki chloroorganiczne AOX 697,58 23 Antymon 697,58 24 Arsen 697,58 25 Chlor wolny 697,58 26 Chlor całkowity 697,58 27 Cyjanki wolne 697,58 28 Chrom +6 697,58 29 Lotne związki chloroorganiczne VOX (chlorowane węglowodory lotne) 697,58 30 Lotne węglowodory aromatyczne BTX (benzen, toluen, ksylen) 697,58 31 Miedź 697,58 32 Nikiel 697,58 33 Ołów 697,58 34 Siarczki 697,58 35 Srebro 697,58 36 Aldehyd mrówkowy 558,28 10

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY 37 Chrom ogólny 558,28 38 Bar 558,28 39 Beryl 558,28 40 Bor 558,28 41 Cyjanki związane 558,28 42 Cynk 558,28 43 Cyna 558,28 44 Kobalt 558,28 45 Molibden 558,28 46 Selen 558,28 47 Tal 558,28 48 Tytan 558,28 49 Wanad 558,28 50 Akrylonitryl 372,17 51 Fenole lotne (indeks fenolowy) 372,17 52 Kaprolaktam 372,17 53 Surfaktanty anionowe (substancje powierzchniowo czynne anionowe) 372,17 54 Surfaktanty niejonowe (substancje powierzchniowo czynne niejonowe) 372,17 55 Suma surfaktantów anionowych i niejonowych 372,17 56 Substancje ekstrahujące się eterem naftowym 372,17 57 Węglowodory ropopochodne (substancje ropopochodne) 372,17 58 Rodanki 372,17 59 Fluorki 212,68 60 Azot ogólny 21,26 61 Azot amonowy 21,26 62 Azot azotanowy 21,26 63 Azot azotynowy 21,26 64 Fosfor ogólny 21,26 65 Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT 5) 21,26 66 Glin 12,77 67 Chemiczne zapotrzebowanie tlenu metodą dwuchromianową (ChZT Cr) 12,77 68 Ogólny węgiel organiczny (OWO) 12,77 69 Potas 12,77 11

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE 70 Siarczyny 12,77 71 Sód 12,77 72 Żelazo ogólne 12,77 73 Zawiesina ogólna 3,94 74 Chlorki 3,94 75 Siarczany 3,94 76 Suma chlorków i siarczanów (Cl+SO 4) 3,94 Załącznik nr 3 JEDNOSTKOWE STAWKI KARY ZA PRZEKROCZENIE DOPUSZCZALNEJ TEMPERATURY WPROWADZANYCH DO WÓD LUB DO ZIEMI ŚCIEKÓW Lp. Przedmiot kary Jednostkowa stawka kary w zł za 1 m 3 1 2 3 1 Za ścieki, których temperatura przekracza dopuszczalną wielkość o mniej niż 5 C za każdy stopień przekroczenia 0,53 2 Za ścieki, których temperatura przekracza dopuszczalną wielkość o 5 C i więcej za każdy stopień przekroczenia 1,06 Załącznik nr 4 JEDNOSTKOWE STAWKI KARY ZA PRZEKROCZENIE DOPUSZCZALNEGO ODCZYNU WPROWADZANYCH DO WÓD LUB DO ZIEMI ŚCIEKÓW Lp. Przedmiot kary Jednostkowa stawka kary w zł za 1 m 3 1 2 3 1 Za ścieki, których ph jest wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o mniej niż 0,5 ph 1,06 2 Za ścieki, których ph jest wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o 0,5 ph do 1,5 ph 2,66 3 Za ścieki, których ph jest wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o więcej niż 1,5 ph do 2,5 ph 5,32 4 Za ścieki, których ph jest wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o więcej niż 2,5 ph 10,31 12

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY Załączamy fragmenty ustawy budżetowej na 2008 r. i jej uzasadnienia, zawierające wskaźniki przeliczeniowe kosztów do uwzględnienia przy ustalaniu taryf na 2008 r., tj. przy kalkulacji cen i stawek opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. USTAWA BUDŻETOWA NA ROK 2008 z dnia 2007 r. Projekt 07/09/2007 Art. 25. Prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem wynosi 102,3%. ( ) Art. 33. Prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wynosi 2.843 zł. ( ) Art. 36. Ustala się obowiązkową składkę na Fundusz Pracy w wysokości 2,45% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, określonej w art. 104 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. nr 99, póź. 1001, z późn. zm. 9) ). Art. 37. Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. nr 158, póź. 1121) ustala się obowiązkową składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,10% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. l ustawy wymienionej w art. 27. ( ) Art. 44. Ustala się w 2008 r. łączną kwotę, do wysokości której organy administracji rządowej mogą zaciągać zobowiązania finansowe z tytułu umów o partnerstwie publiczno -prywatnym w wysokości 5.000.000 tys. zł. ( ) Art. 46. Ustawa wchodzi w życie z dniem l stycznia 2008 r. UZASADNIENIE Rozdział l Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski Rynek pracy ( ) Zakłada się, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2008 r. wyniesie 2843 zł, co oznacza 6,0% nominalny i 3,6% realny wzrost w stosunku do 2007 r. U podstaw powyższej prognozy leżą założenia dotyczące realnego wzrostu płac w sektorze przedsiębiorstw i wskaźnika wzrostu płac w państwowej sferze budżetowej. Szacuje się, że przeciętne wynagrodzenie 13

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrośnie realnie o 4,1%. Mniejszy niż szacowany na 2007 r. wzrost płac brutto w przedsiębiorstwach jest wynikiem przyjęcia w prognozie, że wzrost wynagrodzeń w ujęciu netto związany z obniżeniem składki rentowej w 2007 r. i 2008 r. w części płaconej przez pracownika zniweluje częściowo obserwowaną presję na wzrost płac w przedsiębiorstwach. Inflacja Pomimo wysokiego wzrostu gospodarczego, poprawy sytuacji na rynku pracy oraz wysokiej dynamiki cen żywności inflacja pozostaje pod kontrolą, chociaż wykazuje tendencję wzrostową. W pierwszych siedmiu miesiącach 2007 r. roczna dynamika cen konsumpcyjnych kształtowała się na ogół poniżej celu inflacyjnego Rady Polityki Pieniężnej wynoszącego 2,5% (osiągając ten cel w marcu br. i przekraczając go o 0,1 pkt. proc. w czerwcu br.). W drugiej połowie 2007 r. i w 2008 r. dynamika cen będzie kształtować się z jednej strony pod wpływem wysokiej dynamiki popytu krajowego i poprawy sytuacji na rynku pracy, skutkującej wzrostem kosztów pracy, a z drugiej strony pod wpływem spodziewanej aprecjacji złotego, procesów globalizacyjnych wpływających na obniżanie cen towarów podlegających silnej konkurencji międzynarodowej oraz zacieśnienia polityki pieniężnej. Przy założeniu braku silnych negatywnych szoków podażowych na rynku artykułów rolnych oraz na rynkach surowcowych średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2007 r. prognozowany jest na 2,2% (wobec 1,0% odnotowanego w 2006 r.), a w 2008 r. na 2,3%. Dynamika cen produkcji sprzedanej przemysłu prognozowana jest na 2,6% w 2007 r. i 2,9% w 2008 r., a cen nakładów inwestycyjnych na 3,0% w obu latach. Parametry nominalne: stopy procentowe i kurs walutowy Stopy procentowe Prognoza stóp procentowych przewiduje, że w latach 2007 2008 Narodowy Bank Polski będzie nadal prowadził politykę pieniężną w ramach strategii bezpośredniego celu inflacyjnego. Podstawowym zadaniem polityki monetarnej w tym okresie będzie stabilizowanie inflacji na niskim poziomie, poprzez realizację ciągłego celu inflacyjnego w wysokości 2,5% w ujęciu rok do roku, z dopuszczalnym przedziałem wahań +/ 1 punkt procentowy. Kluczową rolę w sygnalizowaniu kierunku polityki pieniężnej będzie jak dotychczas odgrywała stopa referencyjna, określająca minimalne oprocentowanie podstawowych operacji otwartego rynku. Przyjęto, że w latach 2007 2008 decyzje Rady Polityki Pieniężnej w zakresie wysokości podstawowych stóp procentowych NBP będą podejmowane w warunkach utrzymującego się ryzyka wzrostu presji inflacyjnej ze względu na wysokie tempo wzrostu popytu krajowego oraz pogarszającą się relację pomiędzy wzrostem wydajności pracy i wynagrodzeń w gospodarce. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki przyjęto, że w 2007 r. stopa referencyjna ukształtuje się średnio na poziomie 4,4%, a w 2008 r. wzrośnie do 5,2%. Kurs walutowy W okresie styczeń -sierpień 2007 r. odnotowano aprecjację złotego, odpowiednio o 1,8% do euro i 8,9% do dolara. W kolejnych miesiącach br. kurs złotego będzie pozostawał pod wpływem wydarzeń krajowych oraz sytuacji na międzynarodowych rynkach finansowych. W dalszym horyzoncie prognozy oczekuje się natomiast stopniowej aprecjacji złotego w relacji do euro. Wsparcie dla złotego będą stanowiły przede wszystkim silne fundamenty makroekonomiczne polskiej gospodarki, wzrost atrakcyjności aktywów denominowanych w złotych w rezultacie zacieśniania przez RPP polityki pieniężnej oraz napływ kapitału do Polski (w szczególności wzrost zagranicznych inwestycji bezpośrednich). Jednocześnie w całym horyzoncie prognozy 14

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY założono stabilizację kursu dolara amerykańskiego w relacji do euro na poziomie zbliżonym do aktualnie notowanego. Uwzględniając powyższe czynniki wpływające na popyt i podaż walut zagranicznych oraz prognozę kształtowania się kursu dolara amerykańskiego do euro w latach 2007 2008 szacuje się, że w 2007 r. średnioroczny kurs złotego ukształtuje się na poziomie 3,83 PLN/EUR oraz 2,85 PLN/USD. Natomiast w 2008 r. średnio w roku kurs złotego wyniesie 3,74 PLN/EUR i 2,77 PLN/USD. Prognoza makroekonomiczna na lata 2009 2010 Oczekuje się, że w kolejnych latach tempo wzrostu PKB będzie nieco niższe od potencjalnego i luka produktowa będzie się domykać. Powinno to przyczynić się do wyhamowania tempa narastania nierównowagi zewnętrznej i zmniejszyć napięcia inflacyjne w nominalnej sferze gospodarki krajowej. Szacuje się, że w latach 2009 2010 realne tempo wzrostu PKB wyniesie odpowiednio 5,2% i 5,0% przy wzroście popytu krajowego odpowiednio o 6,0% i 5,1%. Wzrost popytu krajowego w latach 2009 2010 będzie związany z oczekiwanymi 5,4% i 4,7% dynamikami realnymi spożycia gospodarstw domowych oraz 11,5 i 9,5% realnymi wzrostami inwestycji. Szacuje się, że wkład we wzrost PKB ze strony eksportu netto wyniesie minus 1,2 pkt. proc. w 2009 r. i minus 0,5 pkt. proc. w 2010 r. W latach 2009 2010 nastąpi wyhamowanie tempa narastania nierównowagi zewnętrznej, jednak deficyt obrotów bieżących będzie się utrzymywał na wysokim poziomie ok. 6% PKB. Pozostawanie polskiej gospodarki na ścieżce szybkiego wzrostu gospodarczego pozwala na kontynuację, zapoczątkowanych w 2005 r., wzrostowych tendencji w zatrudnieniu. Prozatrudnieniowemu wzrostowi gospodarczemu sprzyjać też będzie realizacja programów gospodarczych, w tym Krajowej Strategii Zatrudnienia na lata 2007 2013. Transfer płatności z UE do Polski skierowany będzie w dużej mierze na poprawę mobilności siły roboczej i elastyczności rynku pracy, co powinno zmniejszyć niedopasowania strukturalne popytu i podaży pracy i tym samym będzie miało pozytywny wpływ na rynek pracy. Prognozuje się, że w latach 2009 10 odnotowywać się będzie znaczący wzrost popytu na pracę, co pozwoli na dalsze zmniejszanie bezrobocia. Na koniec 2010 r. stopa bezrobocia kształtować się będzie na poziomie 7,5%, a wskaźnik zatrudnienia wzrośnie do około 54,9%. Szacuje się, że tempo wzrostu realnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2009 r. wyniesie 4,1%, a w 2010 r. wzrośnie do 4,3%. W latach 2009 2010 celem polityki pieniężnej NBP będzie osiągnięcie stabilności cen pozwalającej na wypełnienie przez Polskę inflacyjnego kryterium konwergencji. Realizacji tego celu podporządkowana będzie polityka stóp procentowych banku centralnego, w tym krótkoterminowej stopy operacji otwartego rynku. Wysokość stóp procentowych będzie w tym okresie determinowana zarówno przez czynniki o charakterze popytowym, jak i podażowym. Jednocześnie inflacja powinna kształtować się na poziomie zbliżonym do celu inflacyjnego (2,5%). Prognoza kursu złotego na lata 2009 2010 zakłada, że będzie on w tym okresie podlegał stopniowej aprecjacji wynikającej przede wszystkim z silnych fundamentów makroekonomicznych gospodarki polskiej. Uwarunkowania prognozy makroekonomicznej Przedstawioną powyżej prognozę podstawowych kategorii makroekonomicznych należy traktować jako najbardziej prawdopodobny scenariusz bazowy. W przypadku każdej zmiennej makroekonomicznej można wskazać zagrożenia, które mogą spowodować inne jej wykonanie. Wśród głównych zagrożeń dla szacunków wzrostu gospodarczego należy wymienić sytuację gospodarczą u głównych partnerów handlowych Polski w związku z wydarzeniami na światowych rynkach finansowych. Obserwowany w ostatnim okresie wzrost ryzyka na 15

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE światowych parkietach i pogorszenie ocen rozwoju przyszłej sytuacji gospodarczej przez konsumentów mogą skutkować obniżeniem się popytu światowego. Sytuacja na giełdach światowych znajduje również odzwierciedlenie w notowaniach warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych. W przypadku silnej korekty, uwzględniając znaczny wzrost oszczędności w funduszach inwestycyjnych w oszczędnościach ogółem Polaków, można spodziewać się obniżenia wydatków konsumpcyjnych. Dodatkowym zagrożeniem dla popytu konsumpcyjnego są również napięcia inflacyjne w gospodarce i związana z tym reakcja polityki pieniężnej, a obserwowane ostatnio zawirowania na scenie politycznej mogą obniżyć zaufanie inwestorów zagranicznych do fundamentów gospodarczych. Ewentualne nasilenie zawirowań na rynkach finansowych może przełożyć się na dalszy wzrost awersji do ryzyka i zmniejszenia zaangażowania inwestorów zagranicznych w polskim rynku, a tym samym znaczący odpływ inwestycji portfelowych, zmniejszając tym samym nadwyżkę rachunku finansowego z niekorzystnymi konsekwencjami dla finansowania deficytu obrotów bieżących. Czynnik ryzyka może także stanowić nasilenie barier podażowych dla gospodarki w zakresie rynku pracy (m.in. w rezultacie migracji zarobkowej, dezaktywizacji ludności w wieku produkcyjnym na skutek zmian w przepisach przewidujących wygasanie możliwości przechodzenia na wcześniejsze emerytury i renty lub wprowadzenie zbyt szerokiego zakresu uprawnionych do korzystania z emerytury pomostowej). Czynnikiem ryzyka dla prognozy inflacyjnej oraz dla prognozy stopy procentowej może być szybsze od zakładanego narastanie ograniczeń podażowych w gospodarce prowadzące do wzrostu presji inflacyjnej i silniejszego zacieśnienia polityki pieniężnej. Kolejnym źródłem niepewności związanym z realizacją prognozy inflacyjnej pozostaje możliwość wystąpienia negatywnych szoków podażowych na rynkach surowcowych i na rynkach produktów rolnych. Dla prognozy kursu walutowego czynnikami ryzyka mogą być znaczne zmiany nastrojów inwestycyjnych w regionie (prowadzące do wzrostu zmienności kursu złotego) oraz inne niż zakładane ukształtowanie się kursu dolara amerykańskiego na globalnym rynku walutowym. Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 II CSK 546/06 dotyczy art. 65 kc wraz z komentarzem W myśl art. 65 2 k.c. w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. To rozłożenie akcentów oznacza, że argumenty językowe (gramatyczne) mają znaczenie drugorzędne i ustępują argumentom odnoszącym się do woli stron, ich zamiaru i celu. Mimo to prawidłowa, pełna i wszechstronna wykładnia umowy, nie może pomijać treści zwerbalizowanej na piśmie, bowiem napisane sformułowania i pojęcia, a także sama semantyka i struktura aktu umowy, są jednym z istotnych wykładników woli stron, pozwalają ją poznać i ocenić. Jest więc jasne, że wykładnia umowy nie może prowadzić do stwierdzeń w sposób sprzeczny z jej treścią. Istotnie, gramatyczne dyrektywy wykładni mają swój walor poznawczy, ale przede wszystkim wówczas, gdy treść kontraktu jest jednoznaczna, pozwalająca na odtworzenie woli kontrahentów według reguł znaczeniowych. Jeśli jednak tekst umowy jest niejasny, konieczne staje się usunięcie wątpliwości przy zastosowaniu obowiązujących zasad wykładni umowy według reguł przewidzianych w art. 65 2 k.c. Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Piotra K. przeciwko B. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 5 kwietnia 2007 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29 marca 16

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY 2006 r.,oddala skargę kasacyjną i zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 5.400 zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego. Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 29 marca 2006 r. oddalił apelację powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 kwietnia 2003 r., oddalającego powództwo, opierając rozstrzygnięcie na następujących aprobowanych ustaleniach Sądu Okręgowego. Powód na podstawie zawartej w dniu 3 grudnia 1996 r. z A. poprzednikiem prawnym strony pozwanej, umowy franchisingowej, prowadził stację benzynową przy ul. K. Za korzystanie ze znaku towarowego i systemu A., doradztwo, reklamę i wszystkie inne przyznane w umowie uprawnienia, powód płacił opłatę franchisingową. Według postanowień pkt 9.6. umowy w razie jej rozwiązania, niezależnie od przyczyny, kontrahent ma prawo żądać zwrotu uiszczonych opłat, a ewentualnie pozostałe do zrealizowania opłaty należy uiścić niezwłocznie w gotówce. W dniu 25 listopada 1998 r. umowa została rozwiązana za porozumieniem stron. Do chwili ustania stosunku prawnego powód zapłacił pozwanej 457.274,76 zł tytułem opłat franszyzowych, a w związku z prowadzeniem stacji benzynowej poniósł wydatki w kwocie 64.314,98 zł. Jego zadłużenie u pozwanej wynosiło wówczas kwotę 81.546,04 zł. Sąd Okręgowy, powołanym wyżej wyrokiem, uznał że strony łączyła umowa franchisingowa, a postanowienie pkt 9.6 umowy nie może ona stanowić podstawy do żądania zwrotu uiszczonych opłat, bowiem o jego treści nie może decydować tylko literalne brzmienie, zwłaszcza, że jest ono wewnętrznie sprzeczne. Przewidując bowiem prawo kontrahenta do żądania zwrotu uiszczonej opłaty, nakłada jednocześnie na niego obowiązek niezwłocznej zapłaty zaległych opłat. Przeciwko literalnemu brzmieniu pkt 9.6. umowy przemawia także charakter prawny umowy franchisingu, która jest umową wzajemną i odpłatną. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał postanowienie pkt 9.6 umowy za nieważne, jako sprzeczne z naturą umowy franchisingowej i powództwo oddalił. Wyrok ten na skutek apelacji powoda, Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 10 listopada 2004 r. zmienił i zasądził na jego rzecz kwotę 375.728,72 zł z ustawowymi odsetkami, nie podzielając oceny jurydycznej Sądu Okręgowego. Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 5 października 2005 r. uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w części uwzględniającej powództwo. W motywach stwierdził, że nie można poprzestać jedynie na językowej wykładni postanowień zawartej między stronami umowy, lecz należy ustalić, jaki był zgodny zamiar kontrahentów i cel zawartej umowy. Dopiero gdyby nie można było stwierdzić jak strony rozumiały pkt. 9.6 umowy, zalecił stosowanie reguł interpretacyjnych wykładni oświadczeń woli zawartych w art. 65 k.c. Zaakcentował, że rozwiązanie umowy franchisingowej w drodze wypowiedzenia nie może nastąpić z mocą wsteczną. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 29 marca 2006 r. oddalił apelację powoda od wyroku Sądu Okręgowego. Dokonując wykładni spornego między stronami pkt 9.6 umowy, zastosował metodę obiektywną, ponieważ żadna ze stron nie wnosiła w terminie przepisanym w art. 479 12 i 479 14 o przesłuchanie stron dla wykazania, jak kontrahenci rozumieli treść tego punktu umowy. Uznając zgodnie z art. 65 1 k.c. za wiążące znaczenie treści oświadczenia woli tłumaczonego według reguł określonych w tym przepisie, przyjął, że umowa ma typowe cechy umowy franchisingu. Gdyby więc zamiarem stron było nadanie jej treści znacznie odbiegającej od powszechnych wzorców, w której uiszczone przez kontrahenta opłaty franszyzowe miałyby z niewiadomych powodów podlegać zwrotowi w razie rozwiązania umowy, to zwróciłby na to uwagę w toku negocjacji. Ponadto, gdyby założyć, że intencją stron było takie ułożenie stosunku prawnego, w którym partner nie byłby zobowiązany do uiszczenia opłat za korzystanie z wypracowanego przez A. sposobu prowadzenia działalności gospodarczej, to niezrozumiałe byłoby przyjęcie wynikającego z dosłownego brzmienia pkt 9.6. umowy obowiązku uiszczania opłat po to aby je zwrócić. 17

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE W ocenie Sądu Apelacyjnego również dyrektywy wykładni zawarte w art. 65 k.c. nie dają podstaw do przyjęcia obowiązku zwrotu uiszczonych opłat franchisingowych. Za bezzasadny uznał też Sąd Apelacyjny zarzut naruszenia przepisu art. 353 1 k.c. Zdaniem Sądu przepis ten stanowi normatywną podstawę dopuszczalności zawarcia umów nienazwanych i poprzez kryterium zgodności z naturą stosunku prawnego, zasadami współżycia społecznego i ustawą, wytycza granice swobody. Postanowienia pkt 9.6 umowy przewidujące w dosłownym brzmieniu prawo żądania zwrotu uiszczonych opłat franszyzowych po rozwiązaniu umowy, sprzeciwiają się naturze stosunku prawnego franchisingu wyrażającej się w jego odpłatności i jako takie są nie tylko w świetle art. 353 1 k.c. niedopuszczalne, ale z mocy prawa nieważne. Powód w skardze kasacyjnej opartej na obu podstawach wymienionych w art. 398 1 1 k.p.c. zarzucił naruszenie art. 65 przez jego niezastosowanie, tj. zaniechanie dokonania wykładni stosownie do dyrektyw w nim wskazanych, skutkiem czego nie ustalono porozumienia stron w odniesieniu do spornego pkt 9.6 umowy; Artykuł 353 1 przez dokonanie niewłaściwej kwalifikacji prawnej łączącego strony stosunku prawnego; Artykuł 58 przez jego zastosowanie przed dokonaniem wykładni oświadczeń woli tj. uznanie nieważności pkt 9.6. umowy; Z przepisów procesowych zarzucił naruszenie art. 398 20 k.p.c. przez przeprowadzenie postępowania dowodowego i wnioskowanie sprzeczne z wykładnią prawa dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku przekazującym sprawę do ponownego rozpoznania; Artykuł 479 12 1 k.p.c. przez akceptację nieuwzględnienia przez Sąd Okręgowy wniosków dowodowych powoda zmierzających do ustalenia rzeczywistej woli stron co do rozumienia pkt 9.6. umowy; Artykuł 381 k.p.c. pominięcie twierdzeń powoda zgłoszonych na rozprawie w dniu 29 marca 2006 r. skutkiem błędnego uznania jako zgłoszonych po raz pierwszy; Artykuł 233 1 k.p.c. przez nierozważenie zebranego w sprawie materiału dowodowego. W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Problem, który wyczerpuje istotę rozpoznawanej sprawy, a zarazem stanowi podstawę zarzutów kasacyjnych sprowadza się do dokonania wykładni pkt 9.6. łączącej strony umowy i oceny czy treść tego punktu mieściła się w granicach swobody umów zakreślonych art. 353 1, czy też nie i wobec tego była nieważna w świetle art. 58 k.c. Dokonana przez Sąd Apelacyjny wykładnia treści powołanego pkt 9.6. umowy nie może być skutecznie zwalczana, bowiem jest zgodna z art. 65 1 k.c., dogłębna i w warstwie argumentacyjnej przekonująca. Rację ma wprawdzie skarżący, że w myśl art. 65 2 k.c. w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. To rozłożenie akcentów oznacza, że argumenty językowe (gramatyczne) mają znaczenie drugorzędne i ustępują argumentom odnoszącym się do woli stron, ich zamiaru i celu. Mimo to prawidłowa, pełna i wszechstronna wykładnia umowy, nie może pomijać treści zwerbalizowanej na piśmie, bowiem napisane sformułowania i pojęcia, a także sama semantyka i struktura aktu umowy, są jednym z istotnych wykładników woli stron, pozwalają ją poznać i ocenić. Jest więc jasne, że wykładnia umowy nie może prowadzić do stwierdzeń w sposób sprzeczny z jej treścią. Istotnie, gramatyczne dyrektywy wykładni mają swój walor poznawczy, ale przede wszystkim wówczas, gdy treść kontraktu jest jednoznaczna, pozwalająca na odtworzenie woli kontrahentów według reguł znaczeniowych. Jeśli jednak tekst umowy jest niejasny, konieczne staje się usunięcie 18

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY wątpliwości przy zastosowaniu obowiązujących zasad wykładni umowy według reguł przewidzianych w art. 65 2 k.c. Jednakże żadna ze stron, jak trafnie uznał Sąd Apelacyjny, nie wnosiła w terminie zakreślonym art. 479 12 i 479 14 k.p.c. o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron na treść łączącej ich umowy. W tej sytuacji Sąd Apelacyjny był uprawniony, korzystając z procesowych kompetencji rozpoznawczych, do dokonania wykładni pkt 9.6. umowy według obiektywnego wzorca. Nie ma racji skarżący, że Sąd Apelacyjny dokonując wykładni według tego wzorca, naru - szył przepisy art. 479 12 i art. 398 20 k.p.c. Wbrew stanowisku skarżącego, zalecenie Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 5 października 2005 r. przekazującym sprawę do ponownego rozpoznania, że Sąd Apelacyjny powinien dążyć do ustalenia znaczenia początkowego fragmentu pkt 9.6. umowy według wzorca subiektywnego, nie oznacza obowiązku dopuszczenia dowodów z urzędu i wyręczania w tym zakresie strony zastępowanej przez profesjonalnego pełnomocnika. Jak słusznie wywiódł Sąd Apelacyjny, odwołując się do orzecznictwa Sądu Najwyższego, dopuszczenie dowodu z urzędu jest prawem, a nie obowiązkiem sądu, który może podjąć inicjatywę dowodową jedynie w szczególnych sytuacjach, a taka w przedmiotowej sprawie nie zachodziła. Sąd Apelacyjny dokonując wykładni pkt 9.6. umowy według obiektywnego wzorca uwzględnił całą treść postanowień tego punktu umowy i nie pominął zachodzącej w nich wewnętrznej sprzeczności. Podkreślił, że przy przyjęciu dosłownego brzmienia spornego fragmentu, niezrozumiała byłaby dalsza część tego punktu umowy o obowiązku niezwłocznego uiszczenia w gotówce opłaty pozostałej do zrealizowania, po to tylko aby ją zwrócić z powrotem franszyzodawcy. Dostrzegł też sprzeczność zachodzącą między wynikającym z dosłownego brzmienia pkt 9.6. obowiązkiem zwrotu uiszczonych opłat, a istotą umowy franchisingowej polegającą na odpłatności świadczenia franszyzodawcy i zasadą skuteczności wypowiedzenia umowy jedynie na przyszłość, na co zwrócił już uwagę Sąd Najwyższy w wyroku przekazującym sprawę do ponownego rozpoznania. Wykładnia ta zasługuje na aprobatę w świetle przyjętej na tle art. 65 k.c. w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1995 r., III CZP 66/95 (OSNC 1995 r., nr 12, poz. 168) i późniejszych orzeczeniach z dnia 20 maja 2004 r., II CK 354/03, OSNC 2005, nr 5, poz. 91 oraz z dnia 8 października 2004 r., V CK 670/03, OSNC 2005, nr 9, poz. 162) tzw. kombinowanej metody wykładni. Analiza postanowienia zawartego w pkt 9.6., dokonana w kontekście pozostałych jej postanowień oraz z uwzględnieniem celu umowy, prowadzić musi do przypisania mu prawnie wiążącego sensu odbiegającego od dosłownego brzmienia jego początkowego fragmentu, a w konsekwencji do stwierdzenia, że Sąd Apelacyjny trafnie też uznał postanowienia pkt 9.6. umowy w części dotyczącej zwrotu powodowi opłat franszyzowych za nieważne z mocy prawa. Nie może też odnieść skutku zarzut naruszenia art. 233 1 k.p.c., bowiem według art. 398 13 2 k.p.c. Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego wyroku, co oznacza, że ustalenia te nie mogą podlegać weryfikacji w postępowaniu kasacyjnym. Z tych względów Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną (art. 398 14 k.p.c.) oraz orzekł o kosztach na podstawie art. 98 1 i 3 w związku z art. 398 21 i art. 398 1 k.p.c. KOMENTARZ SN w przedmiotowej sprawie badał zagadnienie wykładni oświadczeń woli stron złożonych w umowie. Poglądy, jakie zaprezentował SN, mają walor uniwersalny i odnoszą się do każdej umowy. W tym też znaczeniu wyrok będzie dotyczył wykładni oświadczeń woli umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Umowa taka, zawierana na podstawie art. 6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, jest dość złożona 19

ZESZYTY IZBY GOSPODARCZEJ WODOCIĄGI POLSKIE w swojej treści. Ponadto w art. 6 ustawy zaopatrzeniowej wskazano, jakie elementy powinna umowa taka zawierać. Wyartykułowanie przez prawodawcę polskiego tych elementów nie jest najlepszej jakości, gdyż ustawodawca posługuje się często potocznym rozumieniem pewnych terminów. Takie kwestie doprowadzają do wątpliwości, co do faktycznej treści łączącego strony umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków stosunku prawnego. Podstawą rozważań SN, był art. 65 kc. Stanowi on, iż 1. Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. 2. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Podstawową regułą przyjętą przy wykładni oświadczeń woli, jest badanie raczej zgodnego zamiaru stron, niż opieranie się na dosłownym brzmieniu umowy. Należy zatem w pierwszej kolejności badać, co strony zamierzały zawierając umowę i jakie chciały osiągnąć cele. Niekiedy owe elementy mogą występować w formie zawoalowanej i nie będą wyrażone wprost. Może również zaistnieć sytuacja, że używanym terminom każda ze stron przypisze inne znaczenie. Takie właśnie wątpliwości skłoniły prawodawcę polskiego do przyjęcia wskazanej dyrektywy wykładni oświadczeń woli stron. Z drugiej jednak strony, co wynika właśnie z komentowanego orzeczenia SN, wskazał on, że nie można zapominać o warstwie językowej umowy i nie można mimo wszystko bagatelizować brzmienia samej umowy. SN dochodzi do stwierdzenia, że badanie zgodnego zamiaru stron i celu umowy, nie może prowadzić do sprzeczności z brzmieniem umowy. Nie można zatem w oświadczeniach woli stron dopatrywać się innych treści, niż to wynika z brzmienia umowy. Wyrok SN dał wskazówkę o bardzo praktycznym znaczeniu. Ułatwia ona dokonywanie wykładni woli stron licznych umów, jakie przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zawiera, a przede wszystkim umów o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Opracował: dr hab. Bartosz Rakoczy ODPOWIEDZI NA PYTANIA CZŁONKÓW IGWP Nagroda jubileuszowa a okres pracy w uspołecznionych zakładach pracy Pytanie: Proszę o wyjaśnienie czy okres zatrudnienia w Zrzeszeniu Prywatnych Właścicieli Nieruchomości można zaliczyć do stażu w uspołecznionych zakładach pracy. Powyższa interpretacja jest niezbędna w celu naliczenia nagrody jubileuszowej, regulamin przewiduje zaliczenie stażu pracy tylko w uspołecznionych zakładach pracy. Odpowiedź: Okresu pracy w Zrzeszeniu Prywatnych Właścicieli Nieruchomości nie można zaliczyć do okresu pracy w uspołecznionych zakładach pracy. Pojęcie uspołecznionego zakładu pracy nie występuje już w polskim prawie pracy. Dlatego też de lege ferenda konieczne jest przystosowanie Państwa regulaminów pracy i regulaminów wynagradzania do obecnie obowiązujących przepisów prawa pracy. Przy ustalaniu okresów niezbędnych do uzyskania nagrody jubileuszowej, powinno brać się wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia, bo taka intencja przyświeca prawodawcy pol- 20

PRAWO OPINIE KOMENTARZE PORADY skiemu. Jednakże jeśli regulamin wynagradzania przewiduje wyłączenie pewnych okresów, albo zaliczenie tylko niektórych, to trzeba badać, jakie okresy składają się na wymagany staż. Pojęcie uspołecznionego zakładu pracy występowało w prawie pracy praktycznie do 1990 r., jako wiodąca konstrukcja prawna. Oznaczało ono jednostkę zatrudniającą, prowadzoną lub zakładaną, przez podmiot uspołeczniony. Jak wynika z samej nazwy Zrzeszenie jest Zrzeszeniem Prywatnych Właścicieli nieruchomości, co oznacza, że nie miało ono statutu uspołecznionego zakładu pracy. Na marginesie pragnę zaznaczyć, że niezależnie od przepisów regulaminu wynagradzania, pracodawca zawsze może przyznać nagrodę jubileuszową działając na korzyść pracownika. Opracował: dr hab. Bartosz Rakoczy Termin płatności za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków Pytanie: W naszej umowie o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków zawarty jest zapis: 1. Odbiorca dokonuje zapłaty za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki w terminie 14 dni od otrzymania faktury. Za datę zapłaty uznaje się datę wpływu środków na rachunek Dostawcy. 2. Zgłoszenie przez odbiorcę zastrzeżeń do wysokości faktury nie wstrzymuje jej zapłaty. 3. W przypadku nadpłaty zalicza się ją na poczet przyszłych należności lub na żądanie odbiorcy zwraca się ją w terminie 14 dni od złożenia wniosku w tej sprawie. 4. W przypadku nie dotrzymania terminów płatności określonych w fakturze, Dostawca będzie obciążał odbiorcę odsetkami ustawowymi zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przy istniejącym w umowie zapisie klient kwestionuje obciążanie go odsetkami uzasadniając to zapisem w pkt 1. 14 dni od otrzymania faktury, a nie tak jak mamy to zapisane w pkt. 4., że obciążamy odsetkami z powodu nie dotrzymania terminów płatności określonych w fakturze. Ustalić termin otrzymania faktury przez odbiorcę jest nie możliwe, poza fakturami wystawianymi i wręczanymi przez inkasentów w domu odbiorcy. Wysyłając faktury pocztą, powinniśmy mieć potwierdzenie odbioru listu, ale wówczas nie mamy możliwości aby ten termin uwzględnił nam program sprzedażowy i naliczał odsetki. Natomiast program fakturujący ma opcję definiowania terminu płatności w dniach od daty wystawienia faktury, który jest ustalany automatycznie np.14, 18, 21, 30 dni od daty wystawienia faktury. Również naliczanie odsetek jest automatem od daty wskazującej termin płatności. Proszę o podpowiedź, czy nasze zapisy dotyczące zapłaty za usługi świadczone na podstawie umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków są poprawne. Czy i ewentualnie jak powinniśmy zmienić zapis w umowie dotyczący terminu zapłaty, aby można było za nieterminowe regulowanie należności faktycznie obciążać klientów odsetkami. Odpowiedź: Zgodnie z postanowieniami 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków Dz. U. nr 127, poz. 886, Odbiorca usług dokonuje zapłaty za dostarczoną wodę lub odprowadzone ścieki w terminie określonym w fakturze, który nie może być krótszy niż 14 dni od daty jej wysłania lub dostarczenia w inny sposób. Na podstawie art. 6 ust. 3 pkt 2 i 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków Dz. U. z 2006 r. nr 123, poz. 858, sposób 21