RAPORT Z POBYTU W KARLSTADS UNIVERSITET W SZWECJI kierunek: Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne ilość zakończonych semestrów studiów na SGH do momentu wyjazdu: 3 1. Nazwa uczelni zagranicznej oraz termin przebywania na wymianie uczelnia : Karlstads Universitet termin przebywania na wymianie: 15.01.12 10.06.12, semestr letni 2. Miejsce pobytu Karlstad jest jednym z miast, do którego, niestety, nie ma bezpośredniego dojazdu. Według mnie najlepszą opcją jest przelot samolotem do Sztokholmu (Sztokholm Skavsta) lub do Göteborga (zwykle przelot do Göteborga jest tańszy). Polecam skorzystanie z tanich linii lotniczych, które często oferują jeszcze tańsze loty po wykupieniu karty członkowskiej (np. Wizz Air i karta Wizz Air Xclusive Club). Opłaca się to szczególnie tym, którzy planują więcej lotów, np. wiedzą z góry, że będą wracać do Polski przykładowo na święta. Następnym krokiem jest zakupienie biletu autobusowego, dzięki któremu dostaniemy się na dworzec. Można to zrobić przez jedną z dwóch podanych stron internetowych: www.flygbussarna.se lub www.swebuss.se. Gdy już to zrobimy, pozostaje jedynie wybranie kolejnego środka transportu, jakim w tym przypadku może być pociąg lub znów autobus. Autobus jest opcją tańszą, ale podróż trwa dłużej. Rezerwacja biletów odbywa się przy pomocy wymienionych przeze mnie wyżej stron internetowych. Ja zamiast autobusu wybrałam pociąg, który jedzie zdecydowanie szybciej, jednak jest trochę droższy. Tutaj rezerwacja możliwa jest przez stronę internetowa www.sj.se. Kolejno, aby dostać się z dworca w Karlstad na Campus, potrzebny będzie bilet na autobus miejski. Myślę, że warto od razu kupić bilet okresowy, na miesiąc lub na 6 miesięcy. Cena biletu miesięcznego to 369 SEK (ok. 185 zł), natomiast cena biletu 6-miesięcznego jest pięciokrotnie wyższa. Do ceny biletu dochodzi cena karty miejskiej (bodajże 35 SEK), którą można kupić w kiosku o nazwie Pressbyrån. Zdecydowanie polecam zakup 6- miesięcznego biletu tym, którzy planują zostać w Karlstad trochę dłużej niż przewiduje okres trwania Erasmusa. Oprócz podanych przeze mnie opcji istnieje też możliwość doładowywania karty miejskiej określoną kwotą pieniędzy, ale nie opłaca się to, ponieważ wtedy każdy, jednorazowy przyjazd kosztuje 16 SEK (8 zł). Ważna informacja dla tych, którzy zakupią kartę miejską: trzeba ją przykładać do czytnika za każdym razem jak wsiadamy do autobusu (a wsiadamy tylko drzwiami, znajdującymi się z przodu autobusu, przy kierowcy). Niektórzy studenci doładowywali swoje karty jedynie przez kilka miesięcy, a następnie kupowali rower (koszt zwykle ok. 300, 400 SEK). Zwykle jednak każdy posiada swoją kartę miejską. Przydatną informacją jest to, że wszystkie autobusy miejskie przejeżdżają przez główny plac miasta Stora Torget. Stamtąd też odjeżdża autobus nr 1, którym bez problemu dojedziemy na Campus. Po drodze miniemy przystanek Univestitetet, gdzie znajdują się wszystkie budynki uniwersytetu. 3. Uniwersytet Uniwersytet w Karlstad jest dość młodym, państwowym uniwersytetem. Szwedzi za
naukę tam muszą płacić czesne, my, Erasmusi na szczęscie nie. Na tej uczelni jest bardzo dużo studentów zagranicznych, zarówno tych na studiach licencjackich jak i magisterskich. Uniwersytet oferuje wiele zajęć prowadzonych w języku angielskim. 4. Kursy Wybrane przeze mnie kursy to: a) Swedish as a foreign language I 7,5 ECTS Jest to bardzo przydatny kurs, dzięki niemu bez trudu poznałam podstawy języka szwedzkiego. Zajęcia prowadzą zwykle dwie nauczycielki (Stina Lindgren oraz Carina Gårdfeldt). Moją nauczycielką była Stina Lindgren. Jest to bardzo przyjazny i pomocny nauczyciel. Zajęcia prowadzi w sposób przystępny dla każdego. W trakcie zajęć stara się zachęcić wszystkich do mówienia po szwedzku oraz przeprowadza wiele ćwiczeń w grupach. Formą zaliczenia kursu jest egzamin pisemny. Dużym ułatwieniem jest to, że w tym przypadku tego, jak i wielu innych kursów udostępniane są na stronie uniwersytetu (www.kau.se) wcześniejsze egzaminy, które nie różnią się zbytnio od siebie z roku na rok. Jeżeli chodzi o wymaganą literaturę, to jest to podręcznik (Rivstart A1+A2) oraz ćwiczenia do tego podręcznika. Oprócz tego warto mieć również książkę do gramatyki (jest ona dostępna także w języku polskim, polecam zamówić przez Internet). Zdecydowanie polecam ten kurs wszystkim, którzy chcą choć trochę rozumieć język szwedzki b) Globalisation 7,5 ECTS Przedmiot Globalisation to seria wykładów prowadzona przez kilku wykładowców w zależności od rozważanego aspektu globalizacji. Niestety, nie jest to specjalnie ciekawy przedmiot, ale za to łatwo go zaliczyć. Formą zaliczenia egzaminu jest tzw. assignment, czyli wypracowanie pisane w domu, które należy dostarczyć na uniwersytet przed upłynięciem określonego terminu. Takie wypracowanie składa się z 2 części. W każdej z nich mamy do wybrania jeden spośród kilku tematów, które były omawiane na zajęciach. Co do literatury przedmiotu, to jest to kilka podręczników, jednak najważniejszy z nich to Scholte, Jan Aart. Globalization: A Critical Introduction. Jednak nie trzeba go czytać w całości, warto skupić się głównie na temacie wypracowania c) Econometrics 7,5 ECTS Przedmiot, co do którego miałam największe oczekiwania i, niestety, nie zostały one spełnione. Zajęcia były prowadzone przez Iris Wang, której angielski pozostawiał wiele do życzenia. Zakłócało to w dużym stopniu przebieg zajęć i nie pozwalało się skupić na ich temacie. Zajęcia były prowadzone głównie w formie wykładów, na których wykładowczyni przedstawiała wprowadzenie do kolejnych działów z podręcznika. Oprócz tego przewidziane były zajęcia komputerowe, na których korzystaliśmy z SPSS. Były one jednak bardziej formą samodzielnej pracy, niż ćwiczeniami. Do tego kursu potrzebny jest jeden, choć dosyć obszerny podręcznik, którego, niestety, nie warto czytać, bo jest niezwykle zagmatwany, a co więcej, zawiera analizę tematu, który umawialiśmy na SGH na jednych zajęciach, w przynajmniej 6 rozdziałach Warunkami zaliczenia kursu są: uzyskanie oceny pozytywnej z 2 assignments, które polegają na rozwiązaniu
kilku zadań w grupach, po zajęciach, zwykle przy użyciu SPSS a oraz zaliczenie egzaminu pisemnego. Biorąc pod uwagę poziom zajęć nie mogę ich polecić. d) General Project Management Methodology 7,5 ECTS Zdecydowanie najlepiej prowadzony przedmiot spośród tych czterech przeze mnie wymienionych. Zajęcia miały formę wykładów prowadzonych przez dwóch wykładowców. Równolegle z zajęciami byliśmy zobowiązani do pracy w grupach nad ustalonym przez wykładowcę projektem, co pozwalało w praktyce na usystematyzowanie zdobytej wiedzy. Zaliczenie zajęć polegało na oddaniu projektu, który następnie podlegał ocenie wykładowcy oraz innych grup projektowych. Po uzyskaniu pozytywnej oceny można było przystąpić do egzaminu pisemnego, który rozstrzygał o zaliczeniu przedmiotu. Polecam ten kurs wszystkim, zdobyta wiedza z pewnością będzie wykorzystana wielokrotnie. Przydatne informacje: - możliwe do uzyskania oceny to: VG (zdane z wyróżnieniem), G (zdane) oraz U (niezdane) - do nauczycieli zwyczajowo zwraca się po imieniu - warto założyć konto na platformie It s learning, można tam znaleźć dużo przydatnych informacji odnośnie kursów oraz z łatwością porozumiewać się z innymi osobami uczęszczającymi na kurs. 5. Warunki studiowania Biblioteka znajduje się zaraz obok głównego wejścia na uniwersytet i jest czynna od poniedziałku do czwartu w godzinach 8:00-20:00, w piątki 8:00-18:00 a w weekendy od 10:00-16:00. Jest całkowicie skomputeryzowana, co bardzo ułatwia wypożyczenie potrzebnych książek. Czasem jednak ciężko znaleźć potrzebne materiały, szczególnie, że zwykle na wyposażeniu są dwa egzemplarze z danej pozycji. W bibliotece znajduje się wiele komputerów, z których można korzystać po otrzymaniu od Pani w bibliotece hasła do konta. Oprócz biblioteki znajduje się też wiele pomieszczeń, z których mogą korzystać studenci, gdy np. chcą się trochę pouczyć lub mają do zrobienia pracę w grupie. Na terenie uniwersytetu (budynek główny) znajduje się również Copy Shop. To tam oraz w bibliotece jest możliwość wydrukowania potrzebnych materiałów. Nigdy nie korzystałam z ksera w bibliotece, natomiast aby korzystać z Copy Shop u należy uprzednio wyrobić kartę w znajdującym się tam automacie oraz doładować ją odpowiednią kwotą pieniędzy. Drukowanie jest tam znacznie droższe niż na naszej uczelni, wydrukowanie jednej czarno-białej kartki to koszt 1 SEK, czyli ok. 50 groszy. Kolejnym minusem korzystania z Copy Shop u jest to, że trzeba wysłać materiał do druku do odpowiedniej drukarki, co nie zawsze jest takie proste. Jeżeli jest taka możliwość, to polecam zabranie własnej drukarki. 6. Warunki mieszkaniowe
Campus to ostatni przystanek autobusu miejskiego nr 1. Praktycznie wszyscy studenci zagraniczni, a także wielu szwedzkich mieszka właśnie tam. Najpopularniejszą formą mieszkania jest studio Tallen, które dzieli się z drugą osobą. Ja wybrałam właśnie tę opcję, jednak z tego co mi wiadomo nie będzie już ona dostępna od następnego semestru. Oprócz tego mnóstwo studentów decyduje się na mieszkanie na Duettgatan lub Triogatan. Znajdują się tam akademiki zazwyczaj z osobnymi pokojami oraz dzieloną na jedno piętro kuchnią. Niestety nie jestem pewna tego, co jest na wyposażeniu, jednak wydaje mi się, że jest to na pewno łóżko oraz duża szafa. Radzę przywieźć ze sobą pościel i w miarę możliwości jakąś lampkę nocną, ponieważ moim zdaniem pokoje są niedostatecznie oświetlone. Przyda się również czajnik, ponieważ nie jest on z pewnością na wyposażeniu. 7. Recepcja Przez pierwszy tydzień trwa tak zwany Introduction Week, podczas którego wszyscy studenci zagraniczni są witani przez pracowników uczelni. Można wtedy uzyskać wiele istotnych informacji odnośnie studiowania na Karlstads University oraz zintegrować się z innymi studentami. Z pewnością nikogo nie ominą również imprezy. Jeżeli chodzi o International Office, to opiekunką studentów zagranicznych przyjeżdżających na Erasmusa jest Erika Bergare. Zawsze uśmiechnięta i chętna do pomocy w razie jakichkolwiek problemów. 8. Koszty utrzymania Radzę przygotować się na to, że koszty utrzymania w Szwecji będą przynajmniej dwukrotnie wyższe niż w Warszawie. Stypendium (w moim przypadku było to 72 EUR na tydzień) pokrywa prawie w całości koszty zakwaterowania, ale mimo to inne wydatki są na tyle duże, że w rezultacie i tak trzeba użyć w znacznym stopniu swoich oszczędności. Tak jak już wspominałam, warto na początek skorzystać z usług tanich linii lotniczych oraz kupić okresowy bilet autobusowy lub wykorzystać rozwiązanie z rowerem. Już na miejscu radziłabym robić zakupy z Lidlu lub Maxi, przy czym moim zdaniem Lidl jest znacznie tańszy. To powinno pomóc w zaoszczędzeniu znacznej ilości pieniędzy, bo jednak szwedzkie sklepy takie jak przykładowo Hemköp są 2 do 2,5 razy droższe, co przy wydatkach na jedzenie robi naprawdę dużą różnicę. Radzę również gotować samemu lub ze znajomymi, ponieważ wybranie się do restauracji to jednorazowy koszt około 160 SEK (80 zł). Jeżeli ktoś nie planuje gotować samemu to dobrym rozwiązaniem może być stołówka uczelniana, gdzie można zjeść całkiem dobry lunch (stołówka otwarta do 14.00) za kwotę 50 SEK (25 zł). Jeżeli natomiast chodzi o alkohol, to dobrze jest zabrać ze sobą zapas, ponieważ ceny alkoholu w Szwecji są naprawdę wysokie. Co więcej, alkohol można kupić tylko w sklepach o nazwie Systembolaget i to tylko o wyznaczonych godzinach. Wiem, że dużo osób jest zainteresowanych pracą w Szwecji w trakcie Erasmusa, jednak znalezienie tam pracy jest bardzo trudne, a to dlatego, że zwykle wymagana jest znajomość języka szwedzkiego. 9. Życie studenckie W trakcie mojego pobytu na Erasmusie wykupiłam karnet na zajęcia sportowe w
KAUIF, czyli organizacji sportowej działającej przy uniwersytecie. Polecam to wszystkim, którzy chcą się od czasu do czasu poruszać Cena to 350 SEK za karnet, który obejmuje wejścia na wszystkie sporty zespołowe, a przy karnecie na zajęcia typu fitness, yoga, boks itp. cena wynosi 900 SEK. Mowa tu o karnetach na cały semestr, bo oczywiście są też dostępne karnety na kilka wejść, ale zupełnie nie opłaca się ich kupować. To, co jest naprawdę fajne w posiadaniu takiego karnetu, to to, że można chodzić na takie zajęcia nieograniczoną ilość razy, po uprzednim zabukowaniu miejsc przez Internet. Czyli przykładowo można pójść na 3 zajęcia jednego dnia lub więcej, 7 razy w tygodniu (zajęć w weekendy jest dosyć mało, ale za to w ciągu tygodnia roboczego zawsze można wybrać coś dla siebie). 10. Sugestie Sugestie dotyczące usprawnienia zarządzania systemem grantów wewnątrz Uczelni przez Narodową Agencję (Fundację) oraz przez Komisję Europejską w przypadku studentów otrzymujących dofinansowanie: - stawki stypendialne powinny być znacznie wyższe, ponieważ zazwyczaj wystarczają jedynie na pokrycie większej części kosztów mieszkania - procedury przedwyjazdowe powinny zostać uproszczone - stawki stypendialne powinny być znane studentom decydującym się na wyjazd jeszcze przed wyborem uczelni 11. Adaptacja kulturowa Co do akceptacji kulturowej, to uważam, że nikt nie powinien mieć z nią większych problemów. Trzeba natomiast pogodzić się z faktem, że Szwedzi są raczej nieśmiali i ostrożni w kontaktach z innymi osobami, więc jeżeli chce się poznać Szweda, to naprawdę trzeba się postarać Szwedzi nie są osobami, które pierwsze zaczną z nami rozmowę, nie znając nas. Natomiast, gdy już nawiąże się z nimi kontakt, to moim zdaniem jest szansa, że utrzyma się go z nimi przez długi czas. Oprócz tego Szwedzi są bardzo pomocni i co ważne, ok. 80% społeczeństwa zna język angielski. I mimo że zarzekają się, że znają go słabo, to wcale tak nie jest, głównie ze względu na to, że dużo programów w telewizji jest po angielsku ze szwedzkimi napisami. 12. Ocena Ocena pod względem ogólnym: 5 Ocena pod względem merytorycznym: 4