S P I S T O M Ó W TOM I TOM II TOM III BRANŻA TECHNOLOGICZNA I KONSTRUKCYJNA PRZYŁĄCZA (KANAŁY BOCZNE) POMPOWNIA ŚCIEKÓW CZ. 1. Technologiczno-konstrukcyjna wraz z planem zagospodarowania terenu CZ. 2. Instrukcja rozruchu i eksploatacji w zakresie technologii, BHP CZ. 3. Elektryczna i AKPIA Cz. 4. Projekt dróg dojazdowych do pompowni TOM IV TOM V TOM VI TOM VII BRANŻA DROGOWA OPINIA GEOTECHNICZNA STWiOR KOSZTORYS I PRZEDMIAR ROBÓT Strona 1 z 25
Spis treści 1.Przedmiot opracowania... 3 2.Inwestor... 3 3.Jednostka projektowa... 3 4.Podstawa opracowania... 3 5. Charakterystyka ogólna obiektu... 3 6.Opis pompowni ścieków... 3 Pompownia PS 10... 3 Pompownia PS 12... 3 7. Prace przygotowawcze do rozruchu.... 4 7.1. Uwagi ogólne... 4 7.2. Wytyczne organizacji Kierownictwa Rozruchu... 4 7.3. Sprawdzenie zgodności wykonania obiektów z projektem... 6 7.4. Warunki rozpoczęcia prac rozruchowych... 6 7.5. Szkolenie pracowników zatrudnionych w rozruchu... 7 7.6. Ogólne zasady prowadzenia rozruchu... 7 7.7.Rozruch mechaniczny (indywidualny) I faza rozruchu... 8 7.7.1.Zasady ogólne... 8 7.7.2.Ramowe czynności rozruchu mechanicznego pompowni... 8 7.8.Rozruch hydrauliczny (techniczny) II faza rozruchu... 9 7.8.1.Zasady ogólne... 9 7.8.2.Kontrola szczelności obiektów... 9 7.8.3.Kontrola szczelności przewodów... 10 7.8.4.Czynności rozruchowe... 10 7.9.Rozruch technologiczny (kompleksowy)- III faza... 11 7.9.1.Zasady ogólne... 11 7.9.2. Czynności podstawowe... 11 7.9.3.Rozruch obiektów i urządzeń... 11 8. Warunki techniczne zakończenia rozruchu... 11 9.Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy... 12 9.1.Szkodliwości i zagroŝenia związane z eksploatacją sieci kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków.12 9.1.1.ZagroŜenie wynikające z właściwości pracy... 12 9.1.2.ZagroŜenia ogólnie występujące... 13 9.2.Identyfikacja zagroŝeń... 13 9.3.Zakres szkolenia... 13 9.4.Zasady prawidłowej organizacji pracy... 13 9.4.1.Zasady ogólne... 13 9.4.2.Organizacja pracy obsługi zmianowej... 16 9.4.3.Organizacja pracy pracowników wykonujących prace konserwowo-remontowe... 16 9.4.4.Zatrudnienie... 17 9.4.5.Awaryjne rozszczelnienie rurociągu tłocznego... 17 10. Instrukcje... 17 Strona 2 z 25
1.Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest instrukcja rozruchu dla pompowni ścieków PS 10 i PS 12 w Murowanej Goslinie. Warunki i instrukcja bhp. 2.Inwestor Związek Międzygminny Puszcza Zielonka Nowy Rynek 8 62-095 Murowana Goślina woj. wielkopolskie 3.Jednostka projektowa MGGP S.A. ul. Kaczkowskiego 6 33-100 Tarnów 4.Podstawa opracowania Decyzja Środowiskowa Ustawa Prawo Budowlane Obowiązujące normy i przepisy branŝowe 5. Charakterystyka ogólna obiektu Pompownia ścieków sanitarnych, zaprojektowana została jako obiekt bez stałej obsługi (wymagana jedynie okresowa obsługa eksploatacyjna), ze stałym monitoringiem stanów pracy i awarii, oraz przekazem tych danych do dyspozytorni AQUANET w oczyszczalni ścieków w Szlachęcinie. 6.Opis pompowni ścieków Pompownia PS 10 Zbiornik pompowni- Ŝelbetowy Ø 1200mm, Komora zasuw- Ŝelbetowa Ø 2000mm, Studzienka odwadniająca-ŝelbetowa Ø 1000mm, Rurociąg tłoczny- Ø 90 PEHD Kanał dopływowy- Ø 200 rura kamionkowa Pompownia PS 12 Zbiornik pompowni- Ŝelbetowy Ø 2000mm, Komora zasuw- Ŝelbetowa Ø 2000mm, Studzienka odwadniająca-ŝelbetowa Ø 1000mm, Rurociąg tłoczny- Ø 250 PEHD Kanał dopływowy- Ø 300 rura kamionkowa Strona 3 z 25
7. Prace przygotowawcze do rozruchu. 7.1. Uwagi ogólne Przeprowadzenie rozruchu składa sie z dwóch faz: przygotowania i realizacji. Przygotowanie rozruchu pod względem organizacyjnym i dokumentacyjnym polega na: powołaniu Kierownictwa Rozruchu, zapewnieniu udziału specjalistów branŝowych, zabezpieczeniu potrzeb socjalnych przyszłej załogi rozruchowej i innych warunków umoŝliwiających operatywna pracę Kierownictwu Rozruchu, udział w koordynowaniu przebiegu końcowej fazy robót budowlano -montaŝowych i prób montaŝowych, opracowanie w miarę potrzeby szczegółowych, specjalnych bądź uzupełniających instrukcji rozruchowych. 7.2. Wytyczne organizacji Kierownictwa Rozruchu ZaleŜności funkcjonalne poszczególnych Komórek Kierownictwa Rozruchu naleŝy zorganizować w układzie liniowym z zachowaniem zasady jednoosobowego kierownictwa i odpowiedzialności. Na wykonawcy rozruchu spoczywa obowiązek zorganizowania i prowadzenia działalności rozruchowej oraz dokonania uzgodnień udziału przedsiębiorstw specjalistycznych. Kierownictwo Rozruchu podlega przedsiębiorstwu organizacyjnemu, prowadzącemu działalność rozruchową, Kierownictwo Rozruchu odpowiada za przeprowadzenie rozruchu według zatwierdzonego projektu rozruchu i sprawowane jest zgodnie z zasadą jednoosobowego kierownictwa przez Kierownika, który: uzgadnia z przyszłym uŝytkownikiem udział w rozruchu przeszkolonej załogi eksploatacyjnej lub ekipy konserwacyjnej, stwierdza w oparciu o ustalenia, umowy i protokoły prób montaŝowych -gotowość inwestycji do podjęcia prac rozruchowych i przygotowanie uczestników do podjęcia rozruchu, kompletuje grupy rozruchowe oraz koordynuje zatrudnienie w kolejnych fazach rozruchu, Biuro Techniczno - Ekonomiczne Rozruchu podlega Kierownictwu Rozruchu, a jego głównymi zadaniami są: przeprowadzenie i kompletowanie dokumentacji bieŝącej i korespondencji, sporządzenie dokumentacji wynikowej i sprawozdawczej, czuwanie nad prawidłowością techniczno - ekonomiczną przebiegu prac rozruchowych, wykonywanie harmonogramów operatywnych rozruchu, sporządzenie dokumentacji zarobkowej, przeprowadzenie wypłat, kontrola obecności pracowników rozruchu, kontrola faktur podwykonawców rozruchu, przekazywanie dyspozycji Kierownictwa Rozruchu do jego wykonawców, Strona 4 z 25
zbieranie informacji o aktualnie prowadzonych pracach rozruchowych, informowanie Kierownictwa Rozruchu o waŝniejszych problemach (wymagających decyzji). Zespół Specjalistów Rozruchu podlegający Kierownictwu Rozruchu, składa sie w zasadzie z: st. inŝ. rozruchu ds. wyposaŝenia technologicznego, st. inŝ. rozruchu ds. urządzeń elektrycznych i AKP, inspektora ds. bhp i ppoŝ. Do obowiązków Zespołu naleŝy: w okresie rozruchu mechanicznego bezpośrednie kierowanie pracami, w okresie rozruchu technologicznego kierowanie zespołami obserwującymi dyŝurującymi oraz zespołem roboczym Kierownictwa Rozruchu, nadzorowanie pracy zespołów roboczych przedsiębiorstw specjalistycznych, współpraca z nadzorem autorskim biur projektowych, współpraca nadzoru montaŝu urządzeń poszczególnych instalacji, kierowanie zespołem ludzi obsługującym maszyny i urządzenia w okresie rozruchu technologicznego, kierowanie próbami odbiorczymi po rozruchu urządzeń i instalacji, zgodnie z ustalonymi warunkami ich przeprowadzenia, współpraca z innymi komórkami rozruchu, koordynowanie końcowej fazy robot budowlano - montaŝowych z pracami rozruchowymi. Starszy inŝynier rozruchu d/s bhp i ppoŝ. podlega Kierownikowi Rozruchu. Do jego obowiązków naleŝy: opracowanie instrukcji bhp i ppoŝ. dla prac rozruchowych, bieŝąca kontrola prac pod względem prawidłowości stosowania przepisów bhp i ppoŝ., organizacja szkoleń i instruktaŝ pracowników zatrudnionych w rozruchu. Stanowisko Kierownika Rozruchu powinno być obsadzone pracownikami przedsiębiorstwa przeprowadzającego rozruch. Zespoły robocze przedsiębiorstw specjalistycznych oraz zespół roboczy Kierownictwa Rozruchu są bezpośrednimi wykonawcami prac rozruchowych. Inwestor powinien nieodpłatnie zabezpieczyć pracownikom rozruchu moŝliwość korzystania z usług słuŝby zdrowia, słuŝby bhp, straŝy poŝarnej, szatni, umywalni, stołówek i pomieszczeń biurowych oraz udostępnić moŝliwość korzystania z środków łączności (sieć telefoniczna), Strona 5 z 25
7.3. Sprawdzenie zgodności wykonania obiektów z projektem Sprawdzenie zgodności wykonanych obiektów i urządzeń z projektem wymaga szczegółowego poznania samego projektu, a następnie sprawdzenia rozmiarów urządzeń, ich usytuowania w planie, rzędnych oraz mechanicznego wyposaŝenia. Usterki i braki wykonawstwa ustala sie na podstawie zewnętrznego przeglądu, pomiarów geodezyjnych i zdjęć wszystkich urządzeń oraz prób hydraulicznych w odniesieniu do zbiorników przewodów. Bardzo waŝne jest przy tym sprawdzenie dokładności i staranności wykonania studzienek, spadków przewodów, kanałów ściekowych, stan urządzeń pomiarowych oraz szczelności konstrukcji budowlanych urządzeń typu zbiornikowego (próby hydrauliczne). 7.4. Warunki rozpoczęcia prac rozruchowych Podstawowymi warunkami przystąpienia do rozruchu są: A. Zakończenie prób montaŝowych zgodnie z projektami techniczno ruchowymi maszyn i urządzeń D.T.R. oraz warunkami technicznymi wykonania i odbioru robot budowlano - montaŝowych, a w szczególności dotrzymanie załoŝonych warunków technicznych pracy: napędów mechanicznych (współpraca zazębień przekładni zębatych, praca sprzęgieł, hamulców, łoŝysk, itp. napędów i siłowników hydraulicznych, szczelność układów i instalacji, zabezpieczeń, sygnalizacji, ograniczników, itp., oznakowania urządzeń wodnych i kanalizacyjnych. B. Zakończenie prac regulacyjno -pomiarowych układów elektrycznych, a w szczególności: sprawdzenie z dokumentacją poprawności wykonania obwodów siłowych i działania obwodów sterowania, wyregulowanie aparatury ruchowej i sterowniczej, sprawdzenie poprawności działania przynaleŝnych zabezpieczeń, wykonanie pomiarów skuteczności uziemienia ochronnego lub sterowania, w razie konieczności suszenie maszyn elektrycznych. C. Sprawdzenie i wstępna regulacja maszyn elektrycznych, aparatury kontrolno - pomiarowej i automatyki, a w szczególności sprawdzenie i uruchomienie członów wykonawczych automatyki, cechowanie i regulowanie instalacji oraz urządzeń w ograniczonym zakresie umoŝliwiającym mierzenie wielkości przewidzianych projektem. D. Zabezpieczenie uruchamianych stanowisk i urządzeń w niezbędne czynniki energetyczne: energię elektryczną, wodę technologiczną, ciepło. Strona 6 z 25
E. Sprawdzenie protokołów odbiorów częściowych i inspektorskich, protokołów z prac regulacyjno -pomiarowych, atestów i świadectw technicznych, itp. Dotyczy to w szczególności prób ciśnienia rurociągu tłocznego. F. Zaznajomienie sie z dokumentacja w zakresie: działania urządzeń mechanicznych i ich smarowania, schematów połączeń elektrycznych, AKP i sterowania, działania urządzeń hydraulicznych, instrukcji obsługi i konserwacji ujętych w DTR urządzeń, instrukcji rozruchu ujętej w DTR urządzeń, sposobu sterowania, ogólnych wytycznych i przepisów BHP i ppoŝ. G. Zabezpieczenie Wykonawców rozruchu w sprzęt bhp i ppoŝ., oraz ratowniczy. 7.5. Szkolenie pracowników zatrudnionych w rozruchu a) Szkolenie bhp i ppoŝ., przeprowadzają specjaliści do spraw bhp i ppoŝ. zatrudnieni w Kierownictwie Rozruchu, oddzielnie dla poszczególnych grup branŝowych i zespołów roboczych uwzględniając w zakresie szkolenia specyfikę uruchamianej przepompowni i specyfikę branŝy. Dodatkowe przeszkolenie robotników na stanowiskach pracy przeprowadza mistrz, zakładając ksiąŝkę szkoleń, w której pracownik potwierdza odbyte przeszkolenie podpisem. W przypadku konieczności specjalistycznego przeszkolenia, przeprowadza je wyznaczony pracownik rozruchu na polecenie Kierownika Rozruchu. b) Dodatkowe przeszkolenie pracowników w zakresie stosowanych technologii i metod przeprowadzania prób rozruchowych przeprowadzają specjaliści zatrudnieni w Kierownictwie Rozruchu. Zakres tego moŝe wyniknąć doraźnie w czasie operatywnego działania grup rozruchowych. Nie przewiduje sie kompleksowego specjalistycznego szkolenia pracowników zatrudnionych w rozruchu, ze względu na konieczność posiadania przez nich odpowiednio wysokich kwalifikacji fachowych. 7.6. Ogólne zasady prowadzenia rozruchu I -faza -rozruch mechaniczny (indywidualny) polegający na sprawdzeniu czystości, szczelności, droŝności, zamocowania i działania, uruchomieniu maszyn i mechanizmów, dokonaniu prób ruchowych, itp., przeprowadzany oddzielnie dla elementów i wyposaŝenia obiektów i odcinków przewodów przynaleŝnych do poszczególnych węzłów rozruchowych, II -faza -rozruch hydrauliczny (techniczny) polegający na przeprowadzeniu prób rozruchowych pod obciąŝeniem wodą, tj. napełnieniu oraz kontroli poziomów przepływów, spadków, szczelności i wzajemnego usytuowania wysokościowego wszystkich Strona 7 z 25
poszczególnych obiektów i elementów bez prowadzenia procesów technologicznych, III -faza -rozruch technologiczny (kompleksowy) przepompowni pod obciąŝeniem ściekami dopływającymi grawitacyjnie ze zlewni. 7.7.Rozruch mechaniczny (indywidualny) I faza rozruchu 7.7.1.Zasady ogólne Rozruch mechaniczny obiektów i urządzeń przeprowadza sie "na sucho", kolejno poszczególnymi węzłami technologicznymi ustalonymi w projekcie rozruchu, Ta faza rozruchu ma na celu dokładne sprawdzenie wszystkich obiektów, maszyn i urządzeń wchodzących w skład przepompowni i powinna być poprzedzona rozruchem urządzeń energetycznych i zasilających. Czynności rozruchu mechanicznego polegają na sprawdzeniu: połączeń przewodów technologicznych, działania armatury, prawidłowości montaŝu maszyn i urządzeń, a w szczególności ustawienia ich na płycie fundamentowej, zamocowania oraz współosiowości ustawienia maszyn i napędu, działania pracy pomp, zastawek, kraty, szczotek itp., na dokładnym zapoznaniu sic z DTR poszczególnych maszyn i urządzeń. Po uzyskaniu pozytywnych rezultatów ze sprawdzenia wizualnego moŝna przystąpić do rozruchu mechanicznego maszyn i urządzeń wyposaŝonych w napędy, zwanego próbą biegu luzem. Przed uruchomieniem agregatu z napędem elektrycznym naleŝy sprawdzić: blokadę sterowania, sygnalizację i urządzenia pomiarowe, instalacje do smarowania i chłodzenia wraz z ewentualną regulacją, przeprowadzić regulację pod względem mechanicznym. Zakończenie powyŝszych czynności z wynikiem pozytywnym pozwala na uruchomienie maszyn lub agregatu na luzie, które naleŝy przeprowadzić zgodnie z wytycznymi producenta, zawartymi w DTR danej maszyny i napędu. Zakończenie rozruchu mechanicznego z wynikiem pozytywnym powinno być zamknięte protokołem, przekazującym część lub całość obiektów i urządzeń do rozruchu hydraulicznego. Zgodnie z kolejnością realizacji inwestycji wykonanie obiektów i rozruch będzie prowadzony dwuetapowo. W pierwszym etapie rozruchowi podlega pompownia ścieków. Następnie będzie mógł być podłączony kanał grawitacyjny. 7.7.2.Ramowe czynności rozruchu mechanicznego pompowni sprawdzanie czystości wewnątrz zbiornika sprawdzenie prawidłowości zamontowania zbiornika pompowni z orurowaniem sprawdzenie zamocowania, czystości i droŝności rurociągów Strona 8 z 25
sprawdzenie zamocowania i działania zasuw krótkotrwale uruchomienie pomp na sucho i sprawdzenie kierunku obrotów sprawdzenie sterowania i zabezpieczenia (blokady, czujniki, wyłączniki) Uwaga: Rozruch pompowni powinien być wykonany przez dostawce, lub w jego obecności. 7.8.Rozruch hydrauliczny (techniczny) II faza rozruchu 7.8.1.Zasady ogólne Warunkiem przystąpienia do prób pod obciąŝeniem wodą jest zakończenie rozruchu mechanicznego (indywidualnego -I faza rozruchu) urządzeń oraz sprawdzenie wszystkich instalacji. Rozruch hydrauliczny dotyczy w szczególności wszystkich obiektów urządzeń przeznaczonych bezpośrednio do transportu, oczyszczania i przeróbki ścieków. W czasie tej fazy istotną role odgrywają zagadnienia hydrauliczne. Rozruch hydrauliczny musi być przeprowadzany w bezpiecznych warunkach sanitarnych, tj. przy zastosowaniu wody jako medium. W czasie tej fazy sprawdza się szczelność i prawidłowość hydraulicznego funkcjonowania wszystkich obiektów i urządzeń, w tym równieŝ przewodów grawitacyjnych i ciśnieniowych. Celem rozruchu hydraulicznego jest m.in.: sprawdzenie szczelności i kontrola naleŝytego działania wszystkich obiektów i urządzeń -w tym przewodów grawitacyjnych i ciśnieniowych, za pomocą napełnienia czystą woda, sprawdzenie wzajemnego usytuowania wysokościowego wszystkich poszczególnych obiektów i elementów oraz wielkości spadków koniecznych dla przepływu ścieków, oczyszczenie przewodów i przemycie ich czysta woda, sprawdzenie działania poszczególnych elementów oraz ich regulacja za pomocą przepuszczenia przez urządzenie czystej wody, aby zauwaŝone usterki mogły być usunięte w bezpiecznych warunkach sanitarnych, sprawdzenie parametrów pracy pomp przy pełnym obciąŝeniu woda, regulacja armatury sterowanej ręcznie i elektrycznie, stopniowe obciąŝenie przepompowni ściekami, aŝ do osiągnięcia pełnego przepływu obliczeniowego oraz ostateczne uregulowanie i sprawdzenie działania uruchamianych obiektów, jak równieŝ ustalenie parametrów ich pracy. 7.8.2.Kontrola szczelności obiektów Kontrola szczelności przy pomocy napełnienia czysta woda - jakkolwiek powinna być obowiązkowo przeprowadzana uprzednio w ramach końcowego odbioru technicznego -jest szczególnie waŝną czynnością rozruchu hydraulicznego. W wyniku ucieczki wody grunt pod i dookoła obiektów technologicznych moŝe ulęgać wymywaniu, co prowadzi do jego osiadania i deformacji, W końcowym efekcie ulega naruszeniu układ wysokościowy urządzeń, co moŝe doprowadzić do stanu awaryjnego całego obiektu. Badania techniczne zbiorników o swobodnej powierzchni cieczy, na która działa wyłącznie ciśnienie atmosferyczne, przeprowadza sic przy dokonywaniu technicznych odbiorów częściowych Strona 9 z 25
robot zanikających i przy odbiorze końcowym obiektu zgodnie z wymogami normy PN- 65/B-10702. Obejmują one m.in. próby szczelności zbiornika oraz odcinków przewodów wbudowanych w ściany i dno. Szczelność zbiornika przy odbiorach technicznych bada się na eksfiltrację lub na infiltrację. Przy badaniu szczelności na eksfiltrację uwzględnia sie ubytek wody z napełnionego obiektu na skutek parowania, mierzonego w naczyniu otwartym o powierzchni około 1 m 2 umieszczonym w zbiorniku, a napełnionym wodą do wysokości zapewniającej utrzymanie się naczynia na powierzchni wody w zbiorniku. Przy rozruchu hydraulicznym bada sic szczelność obiektu na eksfiltrację napełniając go woda do projektowanego poziomu, a następnie zamyka się i plombuje wszystkie zasuwy na rurociągach oraz zastawki na korytach do- i odpływowych. Badanie obiektu rozpoczyna się po 5-dniowym napełnieniu wodą. Trwa ono 3 dni, w czasie których uzupełnia sie stale poziom wody, mierŝąc dokładnie jej ilość odpowiadającą ucieczce wody z obiektu w ciągu 3-ch dni. W tym przypadku naleŝy równieŝ -podobnie, jak przy odbiorze technicznym - uwzględniać ubytek wody na skutek parowania. Szczelność obiektu moŝe być uwaŝana praktycznie za wystarczająca, jeŝeli ucieczka wody w ciągu jednej doby nie jest większa niŝ 3 dm 3 na 1 m 2 zwilŝonej powierzchni ścian i dna, a na zewnętrznych powierzchniach obiektu nie występują struŝki wody (dopuszczalne jest jedynie pewne pociemnienie betonu). Sprawdzenie szczelności zbiornika na infiltrację naleŝy przeprowadzać w ramach rozruchu hydraulicznego analogicznie, jak przy odbiorach technicznych -zgodnie z wyŝej podaną norma. 7.8.3.Kontrola szczelności przewodów W tym przypadku obowiązuje równieŝ przeprowadzanie kontroli szczelności w ramach końcowego odbioru technicznego zgodnie z obowiązującymi aktualnie normami. Nie mniej kontrole te naleŝy przeprowadzać w trakcie rozruchu hydraulicznego, stosując analogiczne kryteria wymogów szczelności, jak przy odbiorze technicznym. Rurociąg tłoczny podlega jedynie kontroli szczelności w trakcie częściowych odbiorów technicznych. 7.8.4.Czynności rozruchowe W czasie prób II-ej fazy rozruchu pod obciąŝeniem woda naleŝy m.in. wykonać następujące czynności: przeprowadzić próby szczelności pozostawić układ: kanał dopływowy, zbiornik pompowni napełnione wodą, wyregulować zamocowania, ustawienia, blokady, wyłączniki i sygnalizacje oraz sprawdzić sterowanie pomp i elementów pomiarowych, przeprowadzić próbę pracy pompowni ścieków (sprawdzenie automatyki itp.) przez spompowanie pojemności zbiornika, usunąć wszystkie wykryte usterki, napełnić ponownie woda i pozostawić do rozruchu technologicznego Strona 10 z 25
7.9.Rozruch technologiczny (kompleksowy)- III faza 7.9.1.Zasady ogólne Rozruch na ściekach stanowi końcową fazę rozruchu i z chwila rozpoczęcia pompowania ścieków jest równocześnie początkiem eksploatacji wstępnej, przy czynnym udziale rzeczowym i finansowym uŝytkownika. Zadanie rozruchu technologicznego węzłów ogranicza się do: sprawdzenia działania mechanizmów w warunkach ich rzeczywistego obciąŝenia ściekami i zanieczyszczeniami. Warunki rozpoczęcia prób rozruchu technologicznego: zakończenie rozruchu mechanicznego (I faza) oraz prób pod obciąŝeniem wodą (II faza), zapewnienie dopływu do przepompowni ścieków w odpowiedniej ilości, prawidłowe działanie układu automatyki przeszkolenie ekipy serwisowej w zakresie eksploatacji oraz bhp i ppoŝ., zabezpieczenie dostawy czynników energetycznych, w tym energii elektrycznej, przygotowanie części zamiennych, wyposaŝenie w odpowiedni sprzęt, narzędzia, sprzęt bhp i ppoŝ., wyposaŝenie stanowisk pracy w odpowiednie instrukcje, w tym bhp i ppoŝ. 7.9.2. Czynności podstawowe Do podstawowych czynności rozruchu technologicznego naleŝy m.in.: napełnienie kanałów i obiektów ściekami, kontrola pracy pompowni i rejestracja wyników, stosowanie zasad zawartych w ramowej instrukcji eksploatacji pompowni. 7.9.3.Rozruch obiektów i urządzeń Rozruch ich nie stwarza przewaŝnie trudności pod warunkiem, ze rozruch hydrauliczny na wodzie został przeprowadzony prawidłowo. Ścieki wprowadza sie do obiektu napełnionego czystą wodą po otwarciu kanału dopływowego, jednocześnie uruchamiając pompy. Woda pozostała po rozruchu hydraulicznym z czasem zostanie wymieniona na ścieki. Przez 72 h naleŝy uwaŝnie kontrolować prace przepompowni i w razie potrzeby korygować ewentualne usterki. Po tym czasie moŝna przekazać obiekt do eksploatacji wstępnej. Zakończenie czynności rozruchowych moŝe nastąpić po osiągnięciu pełnej sprawności urządzeń mechanicznych i osiągnięciu załoŝonych w projekcie technologicznym parametrów. 8. Warunki techniczne zakończenia rozruchu Warunki te powinny być uzgodnione w okresie prowadzenia prac rozruchowych pomiędzy Inwestorem, Generalnym Wykonawca i Kierownikiem Rozruchu oraz UŜytkownikiem, który po zakończeniu eksploatacji wstępnej podejmie prowadzenie eksploatacji stałej. Przejecie przez UŜytkownika przepompowni do eksploatacji stałej powinno być dokonane komisyjnie w formie odbioru końcowego, określającego m.in.: ostateczna ocenę zrealizowanej przepompowni -tłoczni ścieków, orzeczenie odnośnie jakości i kompletności zrealizowanego zadania inwestycyjnego, ocenę wykonanych zadań przez poszczególnych Strona 11 z 25
uczestników procesu inwestycyjnego. 9.Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy 9.1.Szkodliwości i zagroŝenia związane z eksploatacją sieci kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków. Nagminnie występującą szkodliwością, wspólną dla załóg eksploatujących zarówno wodociągi jak i kanalizacje jest praca wykonywana w nadmiernej wilgotności, która praktycznie występuje wszędzie. Szereg obiektów i urządzeń, a zwłaszcza związanych z oczyszczaniem ścieków, znajduje sie na otwartej przestrzeni, a nawet znaczna ich część obudowana znajduje sie w pomieszczeniach słabo ogrzewanych zima lub nieogrzewanych. Warunki takie sprzyjają występowaniu chorobom reumatycznym i reumatyzmowi - zwłaszcza u pracowników z długoletnim staŝem pracy. 9.1.1.ZagroŜenie wynikające z właściwości pracy Specyficzna szkodliwością dla personelu eksploatującego przepompownie ścieków i sieć kanalizacyjna jest bezpośredni kontakt ludzi z materiałem biologicznie czynnym. Atmosfera wokół obiektów pompowni moŝe wykazywać znaczne podwyŝszenie zawartości mikroorganizmów w powietrzu. Praca pomp, wentylatorów powoduje występowanie hałasu, który bywa bezpośrednią przyczyna obniŝenia zdolności słyszenia, szczególnie u ludzi z długoletnim staŝem. Poza szkodliwościami, które występują w wodociągach i kanalizacji praktycznie w spos6b ciągły, istnieje szereg zagroŝeń pojawiających sic przypadkowo i w sposób trudny do przewidzenia, które są sprawcami wielu nieszczęśliwych wypadków. Istnieją specyficzne zagroŝenia dla pracowników obsługi wodociągów i kanalizacji jak zatrucia gazami i środkami toksycznymi oraz moŝliwości uduszenia się. Wprawdzie z punktu widzenia medycznego są to dwa roŝne procesy, rozpatrywane najczęściej razem, poniewaŝ często występują wspólnie i zdarzają sie w takich samych obiektach. Gazem toksycznym, który często występuje w przewodach i studzienkach kanalizacyjnych, zbiornikach czerpalnych przepompowni ścieków itp. jest siarkowodór, stanowiący produkt zagniwania związków organicznych. Druga substancja gazowa, która jest sprawca wielu zatruć jest tlenek węgla (pospolity czad). Szkodliwe stęŝenia tej substancji występują głownie przy pracach spawalniczych i źle przewietrzanych pomieszczeniach, w których następuje spawanie lub stosuje się w nich ogrzewanie piecami lub piecykami węglowymi. Poza zatruciem gazami trującymi częstymi przypadkami podczas pracy w kanałach i obiektach oczyszczalni jest śmierć przez uduszenie, spowodowana obecnością w atmosferze tych obiektów znacznych ilości C02 lub CH4, które redukują w znacznym stopniu zawartość tlenu, potrzebna do oddychania. Odpowiednie stęŝenia metanu mega powodować wybuchy. Poza zagroŝeniami gazowymi, które powodują cięŝkie wypadki -to utonięcia, znane są przypadki utonięć w kanałach i zbiornikach napełnionych do mniejszej głębokości niŝ wzrost tonącego, Wypadki utonięć są znacznie rzadsze niŝ zatrucia i uduszenia. Strona 12 z 25
9.1.2.ZagroŜenia ogólnie występujące Do grupy zagroŝeń ogólnie występujących naleŝą wszelkiego rodzaju skaleczenia, zranienia i złamania -spowodowane uderzeniem spadających przedmiotów, upadkiem z wysokości lub uŝywaniem śródków transportowych, albo niewłaściwych narzędzi pracy. Stosowanie niewłaściwych narzędzi pracy w wilgotnym i zanieczyszczonym środowisku powoduje znaczne zwiększenie moŝliwości wypadku, a drobne urazy i okaleczenia przemieniają sie często w trudne do wygojenia ropniaki. Ponadto w gospodarce wodno -ściekowej na skutek stosowania duŝej ilości silników elektrycznych oraz niewłaściwie wykonanych prowizorycznych podłączeń do sieci, w warunkach duŝego zawilgocenia pomieszczeń -mogą występować poraŝenia prądem elektrycznym. Często w eksploatacji wodociągów jak i kanalizacji występuje konieczność wykonania głębokiego wykopu w celu usunięcia awarii uszkodzonych przewodów. Niewłaściwie zabezpieczenie wykopów, zwłaszcza w terenie naraŝonym na ruch pojazdów, stwarzają duŝe zagroŝenia w postaci obsunięcia się ziemi i zasypania pracowników. 9.2.Identyfikacja zagroŝeń Zatrucie gazami ZagroŜenie sanitarne Upadek z wysokości PoraŜenie prądem Przycięcia i zmiaŝdŝenia kończyn przy nieodpowiedniej obsłudze urządzeń 9.3.Zakres szkolenia Ekipa dozorująca prace przepompowni i dokonująca bieŝącej konserwacji powinna posiadać aktualne szkolenia podstawowe lub okresowe bhp dla osób kierujących pracownikami z uwzględnieniem zagroŝeń w sieci kanalizacyjnej, a pozostali pracownicy szkolenia podstawowe lub okresowe bhp na stanowiskach robotniczych przy konserwacji i eksploatacji sieci kanalizacyjnej, oraz stanowiskowe dla danego obiektu na podstawie Instrukcji obsługi 9.4.Zasady prawidłowej organizacji pracy Prace rozruchowe oraz niektóre prace konserwacyjno -remontowe w pompowniach i obiektach współpracujących, wykonywane są w warunkach duŝego zagroŝenia dla zdrowia i Ŝycia. Dla uniknięcia wypadków konieczne jest zaostrzenie wymagań kwalifikacyjnych pracowników obsługi i dozoru, ścisłe określenie zasad organizacji pracy oraz właściwe wyposaŝenie w sprzęt ochronny. Jako obowiązującą zasadę nawet w najmniejszych zakładach zaleca sie wykonywanie wszelkich prac związanych z zagroŝeniami -na najliczniejszej zmianie, z tym, ze ilość zatrudnionych pracowników nie powinna być nigdy mniejsza niŝ 3 osoby. 9.4.1.Zasady ogólne 1.) Wszystkie prace obsługowe i konserwacyjno -remontowe mogą być wykonywane: bez polecenia, na polecenie ustne, Strona 13 z 25
na polecenie pisemne 2.) W poleceniu naleŝy określić: zakres, rodzaj, miejsce i termin wykonywania pracy, środki i warunki bezpiecznego wykonania prac, pracowników odpowiedzialnych za organizację bezpiecznej pracy 3.) Polecenia mega wydawać pracownicy kierownictwa lub dozoru, posiadający wymagane kwalifikacje i pisemne upowaŝnienia przez kierowników zakładu. 4.) Wydający polecenie powinien przed jego wydaniem zapoznać sie z warunkami, w jakich ma być wykonywana praca, a w szczególności: ustalić czy praca będzie wykonywana w warunkach szczegó1nego zagroŝenia dla zdrowia i Ŝycia ludzkiego, czy tez bez takiego zagroŝenia, w razie potrzeby uzgodnić z innymi słuŝbami (technologiczna, elektryczna, mechaniczna) oraz z wykonawcami pracy -warunki pracy, np. zagroŝenie poŝarem, wybuchem, zatruciem związkami toksycznymi, ustalić, czy praca ma być wykonana na podstawie polecenia ustnego czy pisemnego. 5) Dla prac wymagających polecenia pisemnego wydający polecenie wyznacza: koordynującego w przypadku gdy przygotowanie miejsca pracy jest związane z wyłączeniem urządzeń będących pod nadzorem roŝnych jednostek organizacyjnych lub wykonywanych przez brygady roŝnych przedsiębiorstw, dopuszczającego do przygotowania miejsca pracy w sposób zapewniający bezpieczne wykonanie pracy oraz dopuszczenia brygady do pracy, nadzorującego do pełnienia nadzoru nad pracami, w przypadku gdy kierujący zespołem nie posiada wymaganych uprawnień kwalifikacyjnych dla danego rodzaju robót, ale posiada konieczne kwalifikacje zawodowe (nadzorującego naleŝy równieŝ wyznaczać przy wykonywaniu prac w warunkach szczególnie niebezpiecznych, przez pracowników z obcych przedsiębiorstw, przy czym wtedy nadzorujący moŝe pełnić nadz6r tylko nad jednym zespołem pracowników i nie moŝe wykonywać Ŝadnych prac poza nadzorowaniem), kierownika robót, w przypadku wykonywania prac na jednym obiekcie przez więcej niŝ jeden zespół pracowników na podstawie jednego polecenia pisemnego, kierującego zespołem (brygadzistę), który kieruje pracami podległych pracowników. Liczbę pracowników podległych jednemu kierującemu zespołem ustala wydający polecenie w porozumieniu z wykonawcami robót. 6) Dla prac wymagających polecenia ustnego, poleceniodawca wyznacza: wykonawcę robót, koordynującego. 7) W poleceniach naleŝy określić: zakres, rodzaj i termin wykonania pracy, warunki i środki bezpiecznego wykonania pracy, pracownik6w odpowiedzialnych za organizacje bezpiecznej pracy. 8) Wydający polecenie moŝe pełnić dodatkowe funkcje: koordynującego -przy pracach wykonywanych na polecenie pisemne, koordynującego oraz dopuszczającego -przy pracach wykonywanych na polecenie ustne. 9) Koordynujący (mesli jest wyznaczony) moŝe pełnić dodatkowo funkcje dopuszczającego. Dopuszczającym nie moŝe być kierujący zespołem, ani kierownik robót. Strona 14 z 25
10) Przed rozpoczęciem czynności związanych z przygotowaniem miejsca pracy, konieczne jest uzyskanie zgody koordynującego, który ją wydaje po upewnieniu sie, ze pozwala na to aktualna sytuacja ruchowa i warunki bezpiecznego przygotowania miejsca pracy. 11) Przygotowanie miejsca pracy ma na celu zastosowanie niezbędnych środków technicznych, umoŝliwiających bezpieczne wykonywanie pracy. NaleŜy głównie: wyłączyć urządzenie z ruchu (nie dotyczy to przypadków, w których prace naleŝy wykonywać na urządzeniach pozostających w ruchu), zablokować napędy, wykluczając moŝliwość uruchomienia urządzenia, sprawdzić czy w miejscu pracy zostało usunięte zagroŝenie (np. gaz, woda itp.), zabezpieczyć wyłączone urządzenia (np. przez załoŝenie zaślepek w rurociągach), sprawdzić załoŝenie osłon i ogrodzeń w miejscu pracy, oznaczyć miejsca pracy i wywiesić tablice ostrzegawcze. 12) Dopuszczenie do pracy polega na wykonaniu następujących czynności: sprawdzenie przygotowania miejsca pracy przez dopuszczającego i kierującego zespołem, nadzorującego lub kierownika robót, wskazanie brygadzie miejsca pracy, pouczenie o warunkach pracy oraz wskazanie zagroŝeń występujących w sąsiedztwie pracy, stwierdzenie, ze w miejscu pracy zagroŝenie nie występuje. Dla poleceń pisemnych obowiązuje potwierdzenie dopuszczenia do pracy przez podpisanie obu egzemplarzy polecenia. Z chwila podpisania, kierujący zespołem, nadzorujący lub kierownik robot jest dopuszczany do pracy. Oryginał polecenia otrzymuje kierujący zespołem, a kopie dopuszczający. 13) Przy wykonywaniu pracy naleŝy przestrzegać niŝej podanych zasad: prace moŝna wykonywać tylko przy zastosowaniu opanowanych metod i technologii, pracownicy powinni uŝywać sprzętu i ubrań ochronnych, zakres prac powinien być ściśle zgodny z poleceniem, w czasie pracy niedopuszczalne są zmiany połoŝenia aparatury lub armatury odcinającej, połoŝenia napędów, usuwanie ogrodzeń, osłon, barier itp., prace w warunkach szczególnie niebezpiecznych mogą być wykonywane tylko przez pracowników o pełnej sprawności fizycznej i psychicznej. 14) W razie powstania zagroŝenia konieczności opuszczenia miejsca pracy przez kierującego zespołem (nadzorującego) naleŝy przerwać prace i wyprowadzić ludzi z miejsca pracy. 15) Dozwolone są przerwy w pracy zespołu, w czasie których zespól nie opuszcza miejsca pracy lub opuszcza, ale tylko wtedy, gdy miejsce pracy w czasie przerwy zostanie skutecznie zabezpieczone przez dostępem osób postronnych (np. pomieszczenie zamknięte na klucz). 16) Wznowienie prac po przerwie w innych warunkach niŝ podano powyŝej, moŝe mięć miejsce po ponownym dopuszczeniu do pracy przez dopuszczającego, Przerwy w pracy powinny być wpisywane do pisemnego polecenia i zgłaszane przez kierującego zespołem (nadzorującego) osobie dopuszczającej do pracy. 17) JeŜeli cały zakres robot przewidywany poleceniem został wykonany, pracę( naleŝy zakończyć. Czynności związane z zakończeniem pracy są następujące: kierujący zespołem, nadzorujący, kierownik robót powinni spowodować usuniecie z miejsca pracy narzędzi, materiałów, sprzętu, wyprowadzić brygadę z miejsca pracy, a następnie -dla prac wykonywanych na polecenie pisemne -wraz z dopuszczającym złoŝyć podpisy na obu egzemplarzach polecenia. Oryginał polecenia naleŝy przekazać dopuszczającemu. Dopuszczający powinien przygotować urządzenia do ponownego uruchomienia, wykonując Strona 15 z 25
czynności w odwrotnej kolejności niŝ przy przygotowaniu miejsca pracy. o zakończeniu pracy i przygotowaniu urządzeń do uruchomienia dopuszczający powiadamia koordynującego. JeŜeli prace były wykonywane przez kilka zespołów na podstawie jednego polecenia, dopuszczający po sprawdzeniu, ze wszystkie zespoły przerwały prace i opuściły miejsca pracy, uznaje prace za zakończona i przekazuje meldunek koordynującemu. Po złoŝeniu takiego meldunku urządzenia mega być uruchomione. JeŜeli prace wykonywało kilka brygad na podstawie kilku poleceń, osoby dopuszczające po sprawdzeniu, ze wszystkie brygady przerwały prace i opuściły miejsca pracy, składają meldunek koordynującemu, Urządzenia mogą być uruchamiane po otrzymaniu meldunków od wszystkich dopuszczających. 18) Dopuszczający po przygotowaniu urządzeń do uruchomienia przekazuje oryginał i kopie polecenia poleceniodawcy. 19) Polecenia pisemne naleŝy wystawiać w następujący sposób: Polecenie wg załączonego wzoru pkt. 3.3. naleŝy wystawiać w dwóch egzemplarzach, dla kierującego zespołem, nadzorującego lub kierownika robot, Polecenie wystawia sie na roboty wykonywane w jednym miejscu dla jednej lub kilku brygad. Wyjątkowo moŝna wystawić jedno polecenie na roboty wykonywane przez jedna brygadę kolejno w kilku miejscach, jeśli brygada pracuje w tym samym czasie tylko w jednym miejscu i jeśli wszystkie czynności przy przygotowaniu miejsca pracy i dopuszczenie do pracy są takie same i są wykonywane przez ta sama osobę, lub jeśli prace nie wymagają wyłączenia urządzeń. Polecenie jest waŝne na czas określony przez poleceniodawcę. MoŜe być wystawione na cały czas trwania robot, a podczas pracy przedłuŝone, jeśli warunki pracy nie ulęgają zmianie. Poleceniodawca moŝe dokonać zmiany terminów wykonania pracy oraz zmiany liczby pracowników w składzie brygad, odnotowując te zmiany w poleceniu. Inne zmiany i poprawki są niedozwolone. 9.4.2.Organizacja pracy obsługi zmianowej Na obiekcie nie przewiduje się stałej obsługi 9.4.3.Organizacja pracy pracowników wykonujących prace konserwowo-remontowe Prace tego typu mogą być wykonywane na polecenie ustne brygadzisty, mistrza lub kierownika warsztatu remontowego, przy czym obowiązki dopuszczającego pełni dyspozytor (brygadzista) zmianowy. Na podstawie poleceń ustnych mega być wykonywane prace w warunkach nie zagraŝających zdrowiu i Ŝyciu. Prace te mega być równieŝ wykonywane na polecenie pisemne upowaŝnionego pracownika, kierownictwa lub dozoru (przede wszystkim prace wykonywane w warunkach szczególnie niebezpiecznych). Dyspozytor zmianowy obowiązany jest odnotować w dzienniku zmianowym terminy rozpoczęcia i zakończenia prac oraz stan urządzenia po zakończeniu pracy. Strona 16 z 25
9.4.4.Zatrudnienie Obiekt bez stałej obsługi. Wymagana jedynie codzienna kontrola urządzeń. 9.4.5.Awaryjne rozszczelnienie rurociągu tłocznego W przypadku wystąpienia rozszczelnienia układu i wycieku ścieków naleŝy je wypompować z zalanego obiektu. Przed rozpoczęciem prac naleŝy wyłączyć zasilanie pompy, zawiesić tabliczki informacyjne, zabezpieczyć front robót, dokonać spustu zładu (zgromadzonych ścieków) z zalanych obiektów, z rurociągu tłocznego, odwodnić studzienki (komory) itd. Wejście do pomieszczenia komory powinno być poprzedzone zbadaniem czystości powietrza i zawartości tlenu. Badania naleŝy dokonywać za pomocą przyrządów kontrolno - pomiarowych słuŝących do wykrywania gazów szkodliwych i niebezpiecznych oraz lamp bezpieczeństwa. Pracownicy wchodzący do pomieszczenia komory powinni być wyposaŝeni w urządzenia do wykrywania gazów niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia oraz posiadać szelki bezpieczeństwa z linka asekuracyjna o odpowiedniej długości. Pracownik schodzący do komory powinien być asekurowany co najmniej przez dwie osoby. 10. Instrukcje Instrukcja BHP udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku 1. Wstęp Pod pojęciem pierwszej pomocy rozumiemy szybkie, zorganizowane działanie prowadzone przez osoby (osobę) z otoczenia ofiary nieszczęśliwego wypadku. Sprawne i w miarę kompetentne działanie podczas udzielania pierwszej pomocy ma bardzo często decydujące znaczenie dla dalszych rezultatów leczenia przez fachowy personel medyczny często decyduje o Ŝyciu osoby poszkodowanej. Pierwszej pomocy udziela się na miejscu wypadku. JeŜeli świadkami wypadku jest więcej osób, jedna z nich powinna objąć kierownictwo akcji ratowniczej do czasu przybycia pomocy fachowej. 2. Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy Postępowanie osoby (osób) ratującej Ŝycie powinno wyglądać następująco: ocena zdarzenia i podjęcie działania, jak najszybsze usunięcie czynnika działającego na poszkodowanego, zabezpieczenie chorego przed moŝliwością dodatkowego urazu lub innego zagroŝenia (np. wyniesienie poszkodowanego z miejsca działania czynników toksycznych): - sprawdzenie tętna, - sprawdzenie oddechu oraz droŝności dróg oddechowych, - ocena stanu przytomności, - ustalenie rodzaju urazu (rany, złamania itp.), wezwanie pomocy fachowej (lekarza, Pogotowia ratunkowego itd.) zorganizowanie transportu poszkodowanego (jeśli nie ma moŝliwości szybkiego dotarcia lekarza). PoniŜej zostały przedstawione podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych stanach zagroŝenia zdrowia lub Ŝycia spowodowanych przede wszystkim wypadkami przy pracy. 3. Zranienia Pierwsza czynnością jest: Natychmiastowe zatrzymanie krwotoku, Strona 17 z 25
Usuniecie z rany ciał obcych (tylko widocznych i których usunięcie nie sprawia trudności), Zabezpieczenie rany przed zakaŝeniem przez oczyszczenie okolicy rany benzyną, eterem lub spirytusem w promieniu 4-5 cm począwszy od brzegów rany na zewnątrz (głębokich ran nie naleŝy przemywać Ŝadnymi płynami antyseptycznymi ani nie wycierać, a jedynie pokryć jałowym opatrunkiem i zabandaŝować), W miejscu ran zanieczyszczonej spłukać obficie 3% roztworem wody utlenionej, Miejsce zranione przykryć wyjałowioną gazą i nałoŝyć na nią lignine lub watę, Opatrunek umocować bandaŝem, przylepcem, chustką trójkątną w zaleŝności od wielkości zranienia, Wszystkich chorych (zranionych) z powaŝniejszymi uszkodzeniami naleŝy natychmiast kierować do szpitala. Właściwa pomoc lekarska powinna być udzielona od 6 do 8 godzin od chwili zranienia. Poszkodowany, którego rany zanieczyszczone są ziemią lub kurzem, powinny obowiązkowo otrzymać surowicę przeciwtęŝcową. 4. Krwotoki Krwotokiem nazywamy szybki i obfity wylew z uszkodzonego naczynia krwionośnego. Wolne i skąpe wypływanie krwi nazywamy krwawieniem. Upływ krwi z tętnic zatrzymuje się doraźnie przez: ucisk palcami krwawiące naczynie: - tętnicę przyciska się do kości powyŝej miejsca zranienia, a przy krwotokach z tętnicy szyjnej i skroniowej poniŝej miejsca zranienia, - przy krwotoku z rany na kończynie, unieść ja do góry, - ucisnąć naleŝy kciukiem, czterema palcami lub pięścią, miejsce zranione przykryć wyjałowioną gazą i nałoŝyć na nią ligninę lub watę, - doraźnie zatrzymać krwawienie (ucisk palcami), - połoŝyć opatrunek z jałowej gazy (kilkakrotnie złoŝony), - mocno zabandaŝować. Strona 18 z 25
INSTRUKCJA dot.: bezpieczeństwa i higieny pracy dla obsługi pompowni ścieków surowych w oczyszczalni Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy: Pracownik obsługujący pompę ścieków surowych powinien: 1. Do pracy przystąpić punktualnie, będąc wypoczętym, trzeźwym, właściwie ubranym /ubranie robocze, fartuch gumowy, rękawice gumowe, buty robocze i tzw. gumiaki, nakrycie głowy, ochronniki słuchu, okulary ochronne itp./. 2. Sprawdzić stan techniczny pomp wirowych oraz ich napęd elektryczny według szczegółowej instrukcji podanej w DTR/Dokumentacji Techniczno-Ruchowej/ przez producenta, upewniając się, Ŝe są przystosowane do regularnej i ciągłej pracy. 3. Upewnić się, Ŝe zbiornik przy pompach jest właściwie napełniony, a instalacja pomocnicza nie wykazuje Ŝadnych usterek. 4. Sprawdzić prawidłowość działania pomp kanałowych z wirnikiem bezłopatkowym, które powinny przetłaczać ścieki wraz z zanieczyszczeniami stałymi, osadem i piaskiem. 5. Skontrolować obciąŝenie krat zainstalowanych przed pompami. 6. Przedyskutować ze swoim bezpośrednim przełoŝonym, bezpieczny przebieg obsługiwania pomp ze zwróceniem szczególnej uwagi na moŝliwe zagroŝenia, które mogą powstać podczas działania urządzeń. 7. ZauwaŜone lub przewidywane usterki i mankamenty oraz zagroŝenia na stanowisku roboczym, zlikwidować we własnym zakresie, a jeŝeli to jest niemoŝliwe, informacje przekazać swojemu przełoŝonemu celem ich szybkiej likwidacji i po upewnieniu się, Ŝe zostały one usunięte, przystąpić do realizacji pracy przy obsłudze pomp. Dalsze czynności podczas realizowania pracy: Pracownik obsługujący pompy powinien: 1. Powierzone obowiązki przy obsłudze pomp wykonywać solidnie, rzetelnie, według wytycznych zwierzchnika. 2. Powodować aby całe pomieszczenie pomp było właściwie oświetlone, posiadało odpowiednią temperaturę oraz czystość powietrza. 3. Na bieŝąco sprawdzać: prawidłowość działania pomp poprzez właściwe wskazania na przyrządach pomiarowych obciąŝenia kart, opróŝnianie zbiornika wraz z osadem regularność oraz ciągłość pracy całego zespołu urządzeń. 4. Podczas obsługiwania pomp ścieków surowych, stosować tylko bezpieczne metody pracy, nie stwarzając Ŝadnych zagroŝeń dla siebie oraz otoczenia. 5. Na bieŝąco sprawdzać czy do zbiorników wyrównawczych pompowane są ścieki pozbawione duŝych cząstek pływających i cięŝkich zawiesin. 6. Na bieŝąco utrzymywać właściwą wydajność pomp, którą osiągać mają poprzez: regulacje wydajności i układów pompowych współpracę układów pompowych z otwartymi zbiornikami wyrównawczymi współpracę układów pompowych z zamkniętymi zbiornikami wodo powietrznymi /powietrznikami/. 7. Wszelkie prace nad zbiornikami otwartymi /np. wyrównawczymi/ realizować tylko w asekuracji drugiego pracownika, będąc odpowiednio zabezpieczonym linką z szelkami bezpieczeństwa. 8. Powodować, aby w pomieszczeniu pomp podłoga była czysta, sucha, niezatarasowana, niezaśmiecona. 9. W przypadku gdy pompa nie zasysa ścieków we właściwej ilości, sprawdzić czy: Strona 19 z 25
dostatecznie zalany ściekami jest wirnik pompy zapowietrzony jest cały układ jest za duŝa wysokość ssania niewłaściwy jest kierunek obrotu wirnika nastąpiło zatkanie otworów smoka itp. 10. W sytuacji, gdy następuje zmniejszenie wydajności pracujących pomp, przyczyn szukać w: nieszczelności w przewodzie ssącym dostawaniu się powietrza do przewodów ssących wzroście ciśnienia na tłoczeniu wzroście wysokości ssania zatkania się otworów smoka itp. 11. W przypadku gdy pompy maja nierówny lub hałaśliwy bieg, szukać przyczyn w takich powodach jak: osad na ściankach wirnika zasysanie powietrza czy kawitacja 12. JeŜeli stwierdzi się grzanie łoŝysk pomp, sprawdzić czy: pompy ustawione są poprawnie i prawidłowo istnieje brak lub nadmiar smaru przy łoŝyskach tocznych zbyt mały luz między czopem, a panewkami przy łoŝyskach ślizgowych itp. 13. Gdy pompy wykazują wibrację, sprawdzić czy: wszystkie pompy SA ustawione prawidłowo dobrze jest wywaŝony wirnik pompy istnieją osady na ściankach wirnika itp. 14. KaŜdy wypadek przy pracy natychmiast zgłaszać swojemu bezpośredniemu zwierzchnikowi. 15. Z chwilą zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie w jakim on się wydarzył, aŝ do czasu przybycia Zespołu Powypadkowego. 16. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do fachowego i bezpiecznego realizowania pracy przy obsłudze pomp ścieków surowych, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełoŝonego o wytyczenie i wskazówki do dalszej pracy i dostosować się do otrzymanych poleceń. Czynności zakazane pracownikowi obsługującemu pompy: Pracownikowi obsługującemu pompy zabrania się przede wszystkim: 1. Wykonywania pracy bez poprawnej znajomości instrukcji konserwacji pomp. 2. Stosowania niebezpiecznych metod pracy, stwarzając zagroŝenia dla siebie i otoczenia. 3. LekcewaŜenie pracy pomp, jeŝeli wykazują określone mankamenty i nieprawidłowości w eksploatacji jak np.: wibracje, hałas grzanie łoŝysk nierównomierną pracę zmniejszenie wydajności zasysanie powietrza itp. 4. Stosowania niewłaściwego oświetlenia pomieszczenia pomp. 5. LekcewaŜenia nieprawidłowego napełniania zbiorników wyrównawczych. 6. Nie regulowania wydajności pomp z ich charakterystyką techniczną. 7. Gromadzenie w stacji pomp materiałów i przedmiotów utrudniających przejścia oraz obsługiwanie urządzeń. 8. Powodowania, aby podłoga w pomieszczeniu pomp była śliska, mokra, nierówna, zatarasowana, zaśmiecona. 9. Nie asekurowania się szelkami lub linkami bezpieczeństwa podczas pracy nad zbiornikami otwartymi ścieków. 10. Tolerowania w pomieszczeniach pomp osób postronnych. 11. Opuszczania stanowiska roboczego bez waŝnych przyczyn. 12. Naprawiania pomp bez odpowiednich uprawnień i przeszkolenia. 13. Zatrzymywania pracy pomp bez waŝnych przyczyn, nie powiadamiając o tym fakcie swojego bezpośredniego przełoŝonego. 14. Usuwania z pomieszczenia pomp wszelkich informacji oznakowań. 15. Picia alkoholu na stanowisku roboczym lub na terenie oczyszczalni, brania udziału w niebezpiecznych zabawach czy Ŝartach, stwarzając zagroŝenia dla siebie i otoczenia. Czynności pracownika po zakończeniu pracy: Pracownik obsługujący pompy powinien: 1. Przekazać swoje uwagi i spostrzeŝenia swojemu zwierzchnikowi, dotyczące Strona 20 z 25