Materiały do dziejów Tuchowa. tom III

Materiały do dziejów Tuchowa tom III Tuchów 2014

MATERIAŁY DO DZIEJÓW TUCHOWA tom III Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego założonego w kościele parafialnym św. Jakuba Apostoła w Tuchowie (1711-1782) Opracowanie Mariusz Lesław Krogulski Tuchów 2014

Skład, druk i oprawa: Mała Poligrafia Redemptorystów, ul. Wysoka 1, 33-170 Tuchów tel. 14 652 55 73 poligrafia.tuchow@wp.pl ISBN 978-83-7631-497-6

Wstęp Historię miast tworzą wydarzenia wielkie i małe. Wielkie to zwykle te rozgrywające się w skali całego kraju, odnotowane w encyklopediach i szkolnych podręcznikach. Są one niejako tłem dla zdarzeń i działań, które nie wyszły swoim zasięgiem poza granice dzisiejszych powiatów czy gmin. Jedne i drugie odgrywają istotną rolę w tworzeniu naszej tożsamości. Pierwsze składają się na poczucie dumy narodowej, drugie na tzw. patriotyzm lokalny. Oba te elementy są zatem bardzo istotne w naszym życiu, z czego nie zawsze i nie w pełni zdajemy sobie sprawę. Aby tworzyć owe patriotyzmy lokalny i narodowy trzeba przybliżać współczesnym dokonania przodków. Nie tylko dawnych władców i wielkich postaci historycznych, ale też, a może przede wszystkim własnych dziadów i pradziadów. Tak właśnie zapewne rozumiał to Zygmunt Krogulski, syn ziemi tuchowskiej, były żołnierz Armii Krajowej ps. Lotnik, pisząc swego czasu na łamach Tuchowskich Wieści : Historia potrzebna jest. Ta duża i ta mała. Pisana przez profesjonalistów i amatorów. Historia państwa i kronika miasta, wsi, rodu. Dla następnych pokoleń... Tuchów należy do grona miast polskich o bogatych i niezwykle ciekawych dziejach. Można się o tym przekonać czytając liczne publikacje opracowane przez tutejszych badaczy, z których na wymienienie zasługują m.in. Stanisław Derus, Aleksander Kowalik, Józef Kozioł i Andrzej Mężyk. Literatura na temat Tuchowa w znacznej części obejmuje jednak dzieje najnowsze, czyli te, których świadkowie żyli w XX wieku. Zachowała się z tych czasów dokumentacja, istnieją wspomnienia, w domach przechowywane są jeszcze pamiątki rodzinne. Inaczej jest, jeśli chodzi o wcześniejszą historię. Jest już wprawdzie co najmniej kilka bardzo wartościowych publikacji, nie wyczerpują wszakże całego zagadnienia.

Tuchów jako miasto o historii sięgającej czasów piastowskich zasługuje na znacznie więcej. Przede wszystkim na monografię obejmującą wszystkie aspekty życia społecznego w minionych wiekach. Do realizacji tego celu mają posłużyć dokumenty udostępniane w ramach niniejszej serii pt. Materiały do dziejów Tuchowa. W pierwszym rzędzie rękopisy przechowywane obecnie w archiwach miejskich i parafialnych w Krakowie, Tarnowie i Tuchowie, różnego rodzaju księgi - stowarzyszeń religijnych i świeckich, metryki parafialne, księgi ławnicze itp. Ale także opracowania pisane do szuflady, a posiadające większą wartość historyczną. Materiały do dziejów Tuchowa ukazują to, co dotychczas nie widziało światła dziennego i dostępne było tylko niewielkiemu gronu historyków. Mają wypełnić spore jeszcze luki w opracowanych dotychczas dziejach miasta. Być może staną się też inspiracją do podejmowania szerszych akcji, nie tylko profesjonalistów naukowców, ale też tak zwanych zwykłych ludzi, czujących po prostu więź ze swoim regionem. Poszczególne tomy serii otrzymują numerację niezależną od tematyki i chronologii. Publikowane są w kolejności zależnej wyłącznie od tego, w jakim czasie były odkrywane. Dlatego też może się zdarzyć, że we wcześniejszych publikacjach ukażą się materiały sprzed stu lat, a w późniejszych sprzed kilku wieków, o podobnej tematyce. Dla idei przyświecającej pomysłodawcy serii nie ma to większego znaczenia. Ważne jest, aby odszukać jak najwięcej z tego, co uratowane zostało z burz dziejowych, w które obfitowała przeszłość naszego kraju. A poprzez publikację uchronić na zawsze bezcenną wiedzę o dokonaniach przodków, którą spisywali oni przez stulecia na kartach ksiąg, aby przekazać swoim potomnym... Mariusz Lesław Krogulski

Wprowadzenie Powszechnie uznaje się, że ojcem Różańca świętego był św. Dominik Guzmán (1170-1221), hiszpański duchowny, wędrowny kaznodzieja i twórca Zakonu Kaznodziejskiego. Legenda głosi, że w czasie jednej z wypraw do południowej Francji, podczas której bez powodzenia zwalczał herezję, objawiła mu się Matka Boża i poleciła, aby swoje kazania połączył z odmawianiem tzw. Psałterza Maryi. Miało mu to pomóc w nawracaniu heretyków i głoszeniu ewangelii. Od tej pory przeplatał więc swoje nauki modlitwą różańcową, w której wspólnie ze słuchaczami rozważał treści zawarte w głoszonych naukach. Nazwa Różańca świętego wywodzi się ze średniowiecza. Wierni traktowali wówczas otaczający ich świat jako księgę o Panu Bogu, dopatrując się w przyrodzie rzeczywistości duchowych. Szczególną rolę przypisywali kwiatom, które często ofiarowywali Bogu, a także ukochanym osobom. Modlitwy uważali oni za kwiaty duchowe. Odmawianie różańca porównywali z dawaniem Matce Bożej róż. Modlitwę tę nazwali wieńcem z róż, czyli różańcem. Ostateczny kształt modlitwie różańcowej nadał błogosławiony Alain de la Roche (ok. 1428-1475), dominikanin, teolog znany ze swojej wiary w potęgę modlitwy. Ustalił on liczbę 150 Zdrowaś Maryjo na wzór 150 psalmów, które podzielił na dziesiątki poprzeplatane modlitwą Ojcze nasz. Dla regularnego odmawiania Pozdrowienia Anielskiego założył w latach sześćdziesiątych XV wieku w Douai we Francji bractwo Confratia Psalterii D. N. Jesu Christi et Mariae Virginis, będące pierwowzorem późniejszych Bractw Różańcowych. Zasługą dominikanów było, że modlitwa różańcowa już w XV wieku stała się znana w całym Kościele katolickim. Bardzo szybko zyskała też ona aprobatę

8 Wprowadzenie papieży, przez których uznana została za oręż przeciwko wrogom wiary. Dowodem jej skuteczności miała być m.in. zwycięska bitwa morska floty chrześcijańskiej z Turkami pod Lepanto (obecnie Nafpaktos w Grecji), stoczona 7 października 1571 roku, która powstrzymała inwazję muzułmanów na Europę. Przed decydującym starciem papież Pius V polecił wiernym odmawianie modlitwy różańcowej, a po zwycięstwie uczynił dzień 7 października świętem Matki Bożej Różańcowej. W dowód wdzięczności uczestniczący w bitwie Wenecjanie na wybudowanej przez siebie kaplicy dziękczynnej umieścili napis: Nie odwaga, nie broń, nie dowódcy, ale Maria różańcowa dała nam zwycięstwo. Po kolejnym zwycięstwie nad Turkami, odniesionym w 1716 roku pod Belgradem, papież Klemens XI rozszerzył święto Matki Bożej Rożańcowej na cały Kościół. Natomiast papież Leon XIII w roku 1885 polecił odmawianie Różańca przez cały październik i wprowadził do Litanii Loretańskiej wezwanie Królowo różańca świętego módl się za nami. Niemal tak starą historię jak Różaniec mają Bractwa Różańcowe, będące wspólnotami osób, które modlitwą różańcową wspierają apostolską działalność Zakonu Kaznodziejskiego. Idea ich tworzenia pochodzi z czasów świętego Dominika, jednak zostały one rozpowszechnione dopiero w XV wieku przez wspomnianego wcześniej bł. Alaina de la Roche. O założonym przez niego bractwie oprócz nazwy i daty powstania nie mamy żadnych wiadomości. Lepiej poznane zostało Bractwo Różańcowe powołane 8 września 1475 roku przy dominikańskim kościele św. Andrzeja w Kolonii przez Jakuba Sprengera, niemieckiego dominikanina oraz inkwizytora. W niespełna kilka miesięcy od założenia liczyło ono już trzy tysiące wiernych, a rok później aż osiem tysięcy. Na liście jego członków znaleźli się m.in. cesarz Fryderyk II, jego nieżyjąca już żona oraz syn. W 1476 roku zostało oficjalnie uznane przez legata papieskiego, biskupa Aleksandra Numai. W tym samym roku wydany został również jego

Wprowadzenie 9 statut, pt. Quodlibet de veritate fraternitatis Rosaria seu Psalterii Beatae Mariae Virginis, który stanowił wzór dla innych bractw tego typu, powstających również poza granicami Cesarstwa. Zawierał on pięć punktów obejmujących warunki przyjęcia do bractwa oraz piętnaście przepisów dotyczących obowiązków członków i ich stosunku do dóbr doczesnych. Od początku opiekę nad bractwami sprawowali dominikanie, a prawo do ich zakładania przysługiwało wyłącznie generałowi dominikanów lub zakonnikom przez niego delegowanym. Zostało to potwierdzone bullą papieża Sykstusa IV Pastorem aeterni z 30 maja 1479 roku, a później przez Piusa V w bulli Inter desiderabilia cordia z 28 czerwca 1569 roku oraz w bulli Consueverunt Romani Pontifices z 17 września 1569 roku. Z tego też powodu przez długi czas Bractwa Różańcowe istniały tylko przy konwentach Zakonu Kaznodziejskiego. Dopiero w roku 1589 ustalono jedenaście warunków, których spełnienie umożliwiało każdemu proboszczowi wprowadzenie bractwa do swojej parafii. Na ziemiach polskich najstarsze Bractwo Różańcowe powstało w styczniu 1481 roku we Wrocławiu, przy kościele św. Wojciecha. Jego założycielem był Jan z Chemnitz, lektor i kaznodzieja z klasztoru dominikanów we Freiburgu. W 1484 roku powstało Bractwo Różańcowe w Krakowie. Wiadomo, że w tym samym czasie funkcjonowało też we Lwowie, co potwierdza dokument papieża Innocentego VIII, w którym wymieniony został Andrzej ze Lwowa, stały kapelan tegoż bractwa. Kilka lat później założono pierwsze konfraternie na Pomorzu Zachodnim w Darłowie (1491), Szczecinie (1492) i Kołobrzegu (1493). W 1499 roku powstało bractwo w Gdańsku, w roku 1597 w Sandomierzu, a siedem lat później w konwencie św. Jacka w Warszawie. 1 1 o. Stanisław Kałdon OP, Bractwo Różańca Świętego, www.rozaniec.dominikanie.pl.

10 Wprowadzenie Szybki rozwój Bractw Różańcowych w Polsce spowodował, że w 1577 roku generał zakonu dominikanów, Serafin Cavalli, dał władzę do ich zakładania naszym prowincjałom. Od tego czasu nie musieli więc zwracać się do niego z prośbą o zgodę na założenie kolejnego bractwa. Potwierdził to następny generał zakonu, Augustyn Faventia, przyjmując w 1589 roku polskie Bractwa Różańcowe jako filie do centralnego bractwa i włączając do uczestnictwa we wszystkich zasługach zakonu. Różańcowe i Szkaplerzne bractwa były najludniejsze; z trudna kto nie znajdował się wpisanym w pierwsze lub drugie czytamy w osiemnastowiecznych wspomnieniach księdza Jędrzeja Kitowicza. Różańcowe kwitnęło i wydawało się najwięcej po miastach i miasteczkach, a nawet i po niektórych wsiach. Dominikanie, fundatorowie tego bractwa, otrzymali, nie wiem jak dawno, przywilej od Stolicy Apostolskiej, że to bractwo nigdzie nie może być wprowadzone, tylko przez dominikana, który zaraz udziela odpustów temu bractwu służących, gdy go do jakiego kościoła innej reguły, nie dominikańskiej, zaprowadza; w każdym albowiem kościele dominikańskim różaniec ma siedlisko swoje równo z fundacją klasztoru i po chórze zakonnym trzyma miejsce najpierwsze w publicznym nabożeństwie. 2 Do Bractwa Różańcowego przyjmowano wiernych każdego stanu - bogatych i biednych, uczonych i niewykształconych, kapłanów i ludzi świeckich, biskupów, papieży i monarchów. W Polsce należeli do niego królowie: Zygmunt I Stary, Zygmunt II August, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan III Sobieski, Michał Korybut Wiśniowiecki i Stanisław Leszczyński. W dawnych czasach każdy członek wspólnoty mógł również wpisywać do księgi brackiej imiona zmarłych, którzy byli mu szczególnie bliscy, dla których pragnął uczestnictwa w dobrach duchowych bractwa. 2 Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, Warszawa 1985, str. 33.

Wprowadzenie 11 Przyjmowanie nowych członków należało do dyrektora (rektora) bractwa, czyli księdza, który mu przewodniczył. Mogło się to odbywać w dwojaki sposób prywatnie, czyli bez żadnej zewnętrznej ceremonii, bądź uroczyście przed ołtarzem brackim z okazji jakiegoś święta, w pierwszą niedzielę każdego miesiąca, a zwłaszcza w przypadające główne uroczystości Najświętszej Panny Marii i przy zastosowaniu określonych modlitw. Zabronione było nakładanie na wstępujących obowiązku opłat pieniężnych. Jeżeli nowowpisany chciał coś ofiarować, ofiara ta miała być zupełnie dobrowolna i przeznaczona na dobro wspólnoty lub kościoła, dla szerzenia czci Najświętszej Panny Marii. Decyzja o przystąpieniu do wspólnoty modlitewnej odnotowywana była w księdze bractwa. Po zapisaniu się do Bractwa Różańcowego wierny winien odmawiać od tej pory, w ciągu każdego tygodnia, Psałterz Błogosławionej Dziewicy, czyli Różaniec, który składa się ze stu pięćdziesięciu Ave Maria i piętnastu Pater noster pisze o. Stanisław Kałdon. Przy czym statuty weneckie Bractwa po raz pierwszy wspominają o kontemplacji tajemnic Chrystusa i Maryi podczas recytowania Różańca. Sposób odmawiania jest dowolny, różaniec można odmawiać albo od razu cały, albo tajemnicami, albo cząstkami. Nie stanowi to jednak obowiązku pod grzechem, gdyż różaniec nie jest ani przykazaniem Boskim, ani kościelnym. Nie dopełnienie jednak tego obowiązku powoduje utratę odpustów w danym tygodniu. 3 Bractwo Różańcowe posiadało w kościele, w którym zostało założone, osobną kaplicę lub przynajmniej ołtarz do odprawiania modlitw. W ołtarzu wisiał zazwyczaj obraz św. Dominika w postawie klęczącej, otrzymującego Różaniec święty z rąk Najświętszej Panny Marii. Gdy śpiewają różaniec bracia i siostry, ksiądz promotor zawsze mu asystuje zaczynając go z ambony i przekładając ludowi z książki tajemnice życia, męki i zmartwychwstania Chrystu- 3 o. Stanisław Kałdon OP, Bractwo Różańca Świętego

12 Wprowadzenie sowego, z których się składa ten różaniec. Za każdą tajemnicą śpiewa bractwo Ojcze nasz i dziesięć Zdrowaś Maria, potem Chwała Ojcu, na ostatku Wierzę w Boga i litanią. Kończy się jaką pieśnią, do czasu kościelnego stosowną opisywał Jędrzej Kitowicz. 4 Wśród zwyczajów bractwa pierwsze miejsce zajmowały procesje, odprawiane w każdą pierwszą niedzielę miesiąca, a zwłaszcza w pierwszą niedzielę października. Śpiewano wówczas hymn Te Deum laudamus lub - jeśli np. miasto nawiedziła klęska psalm pokutny Miserere mei Deus. Biorący w nich udział członkowie otrzymywali dzięki temu odpust zupełny. Bractwo Różańcowe miało prawo prowadzenia procesji ulicami publicznymi bez jakiegokolwiek uprzedniego pozwolenia proboszcza lub biskupa. Mogło również, bez proszenia o jakiekolwiek zezwolenie, brać udział w innych procesjach i pogrzebach zmarłych i to z własnymi odznakami (specjalne ubiory i własny krzyż). 5 Odprawiały się te procesje tylko po miastach, w których się znajdowali dominikanie. Prowadzone były z kościoła dominikańskiego do drugiego jakiego, odleglejszego, dla wyciągnienia wygodniejszego parady procesjonalnej, na którą sadzono się jak najokazalszą. Po odbytej procesji bracia i siostry z składki wspólnej sprawiali ucztę dla tych, którzy w tej procesji najwięcej pracowali: jako to starszyzna bractwa, marszałkowie, których powinnością było utrzymować porządek procesji tudzież paradować przed nią z laskami długimi i grubymi, farbą i pozłotą ozdobionymi, i chorążowie z chorążonkami, którzy i które niosły chorągwie brackie lekkie z kitajki na kształt chorągwi żołnierskich. Należeli także do tej uczty ci wszyscy, którzy się do kosztu jej hojniej przyłożyli. Na tej uczcie najlepiej się powodziło księdzu przeorowi z księdzem promotorem i braciom starszym a siostrom młodszym. Reszta czeredy była raczej serwitorami niż uczestnikami. I takie uczty nie bywały, tylko po wielkich miastach, ani się do nich mięszał inny stan, tylko sam miej- 4 Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów, str. 33. 5 Lodovico Fanfani, Różaniec N. Panny Marji, Lwów 1935, str. 140-141.

Wprowadzenie 13 ski cechów, pospolicie szewskiego i rzeźnickiego, którzy w takowych ucztach znajdowali podłości swojej jakoweś uwielbienie. 6 Zasadniczym zadaniem Bractwa Różańcowego było uświęcenie członków. Cnotami, którymi powinni się oni odznaczać były: miłość Boża, męstwo w wyznawaniu wiary, zdrowa pobożność chrześcijańska, wyrobienie wewnętrzne, miłość braterska, posłuszeństwo wobec starszych, a także troska o pomnożenie chwały Bożej. Członkowie wspólnoty oprócz praktyk religijnych od początku podejmowali również działalność społeczną i charytatywną, między innymi zakładając szpitale i przytułki dla biednych. Bractwa przyczyniały się też do rozwoju oświaty, bowiem statuty wymagały odpowiedniej wiedzy od kandydatów na poszczególne urzędy brackie. I tak na przykład prokurator zobowiązany był do studiowania prawa, a pielęgnujący chorych musieli znać się na medycynie albo przynajmniej na podstawowych zasadach pielęgniarstwa. 7 * * * Tuchowskie Bractwo Różańcowe, działające przy kościele parafialnym św. Jakuba Apostoła, założone zostało blisko czterysta lat temu, co potwierdza przywilej prowincjała Zakonu Kaznodziejskiego wydany 14 listopada 1615 roku. 8 Z zachowanych źródeł wynika, że posiadało ono do swojej dyspozycji kaplicę Różańca świętego, służącą wiernym do odprawienia modłów. Wśród swoich członków miało wielu hojnych dobrodziejów, takich jak Andrzej Śreniawa, posiadający w dzierżawie sołectwa w Lubaszowej i Siedliskach, który już w 1615 roku ustanowił fundację dla bractwa. Znaczniejsze sumy dla celów statutowych wspólnoty przeznaczyli też między innymi Grzegorz Pluta, Krzysz- 6 Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów, str. 35. 7 o. Stanisław Kałdon OP, Bractwo Różańca Świętego 8 Stanisław Derus, Tuchów. Miasto i gmina do roku 1945, Tuchów 1992, str. 219.

14 Wprowadzenie tof Malec, Stanisław Sasakowicz, Michał Burzyński, właściciel Buchcic, czy choćby Marianna Chmielowska, która darowała na rzecz kaplicy Różańca świętego swój dom i rolę (1729). 9 Działalność tuchowskiego Bractwa Różańcowego w XVIII wieku możemy poznać z zachowanej do dziś księgi ustaw i statutów, zatytułowanej Leges et statuta in Confraternitate Sacratissimi Rosarii in oppido Thuchow in ecclesia parochiali Sancti Jacobi Apostoli, założonej w roku 1711 i doprowadzonej do 1782. Zawiera ona protokoły z poszczególnych wyborów na funkcje brackie, w tym także wykazy protektorów i darczyńców. W gronie protektorów ze stanu szlacheckiego możemy się doliczyć aż 41 rodzin, przy czym najliczniej reprezentowani byli Boguszewscy, Burzyńscy, Leśniowscy i Strzyżowscy. Przedstawiciele rodów mieszczańskich, z reguły wywodzący się z miejscowej elity, pełnili najważniejsze funkcje przeorów, podprzeorzych, marszałków, podskarbich, kantorów itd. Aspiracje patrycjuszy do zajmowania najwyższych stanowisk we wspólnotach różańcowych potwierdza Jędrzej Kitowicz pisząc: Panowie wielcy i panie zapisywani byli na tych elekcjach protektorami i konsyliarzami, protektorkami i konsyliarkami różańcowymi, lubo więcej nic nie udzielali się tej konfraterni, jak że jej imion swoich pozwalali. Celniejsi zaś obywatele miasta mieli sobie za honor być różańcowymi przeorami, przeoryszami, kantorami, kantorkami, podskarbimi, podskarbinami etc. 10 W latach 1711-1782 funkcje przeorów bractwa sprawowało osiemnastu mieszczan tuchowskich i tyluż pełniło obowiązki podprzeorzych, czyli ich zastępców. Jeśli zestawimy ich nazwiska z zapisami w metrykach parafialnych i księgach miejskich, zauważymy, że byli to sami znamienici obywatele. W okresie tym przeorami byli: 9 Tamże, str. 219-220. 10 Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów, str. 34.

Wprowadzenie 15 1711-1714 - Andrzej Jaroński 1714-1720 - Sebastian Kruczkowski 1720-1721 - Jan Woytowicz 1721-1722 - Jakub Dudzicki 1722-1724 - Stanisław Sasakiewicz 1724-1727 - Sebastian Kruczkowski 1727-1729 - Wawrzyniec Dudzicki 1729-1731 - Stanisław Sasakiewicz 1731-1733 - Stanisław Wadowski 1733-1735 - Wawrzyniec Dudzicki 1735-1738 - Łukasz Ankiewicz 1738-1739 - Sebastian Ryngarowicz 1739-1740 - Jan Jaworski 1740-1742 - Łukasz Ankiewicz 1742-1745 - Tomasz Kwaśniowski 1745-1751 - Łukasz Ankiewicz 1751-1760 - Jan Kanty Wadowski 1760-1763 - Franciszek Ryngarowicz 1763-1764 - Wawrzyniec Wanatowicz 1764-1766 - Józef Stefanowski 1766-1767 - Andrzej Łuczyński 1767-1768 - Józef Stefanowski 1768-1769 - Grzegorz Uramowicz 1769-1771 - Jan Kanty Wadowski 1771-1772 - Józef Stefanowski 1772-1773 - Andrzej Wadowski 1773-1782 - Wawrzyniec Wanatowicz

16 Wprowadzenie Funcje podprzeorzych sprawowali: 1711-1714 - Stanisław Sasakiewicz 1714-1716 - Andrzej Jaroński 1716-1719 - Michał Naymanowski 1719-1720 - Aleksander Kuźmiński 1720-1721 - Jakub Dudzicki 1721-1722 - Stanisław Sasakiewicz 1722-1727 - Jakub Dudzicki 1727-1729 - Stanisław Sasakiewicz 1729-1731 - Józef Krzemycki 1731-1733 - Andrzej Łuczyński 1733-1735 - Stanisław Wadowski 1735-1736 - Jakub Machowicz 1736-1737 - Sebastian Ryngarowicz 1737-1738 - Stanisław Wadowski 1738-1739 - Jan Jaworski 1739-1740 - Stanisław Wadowski 1740-1751 - Franciszek Ryngarowicz 1751-1755 - Andrzej Łuczyński 1755-1760 - Sebastian Ryngarowicz 1760-1765 - Franciszek Stefanowski 1765-1766 - Jan Kanty Wadowski 1766-1767 - Wawrzyniec Wanatowicz 1767-1768 - Andrzej Wadowski 1768-1771 - Józef Stefanowski 1771-1772 - Andrzej Wadowski 1772-1773 - Jan Kanty Wadowski 1773-1774 - Błażej Krogulski 1774-1782 - Józef Stefanowski 1782-? - Błażej Krogulski

Wprowadzenie 17 Podobna sytuacja była w przypadku kobiet, reprezentujących w całości tuchowską elitę. Przeoryszami Bractwa Różańcowego były: 1763-1772 - Anna Wanatowiczowa 1772-1773 - Barbara Ryngarowiczowa 1773-1774 - Teresa Stefanowska 1774-1780 - Rozalia Wadowska Z kolei jako podprzeorysze zapisane zostały: 1763-1764 - Katarzyna Wadowska 1764-1769 - Agnieszka Kwaśniowska 1769-1770 - Kunegunda Wadowska 1770-1771 - Katarzyna Rudnicka 1771-1772 - Zofia Dobrzańska 1772-1772 - Magdalena Piotrowska 1773-1774 - Regina Krogulska 1774-1780 - Zofia Dobrzańska Widzimy na tym przykładzie, że najważniejsze funkcje praktycznie zarezerwowane były dla patrycjatu, a tylko te mniej znaczące obejmowali czasem przedstawiciele pospólstwa. Podobnie było zresztą w wielu innych przejawach życia społecznego, nie tylko zresztą w Tuchowie. Musiało upłynąć jeszcze sporo czasu, zanim zatarły się różnice stanowe.

18 Wprowadzenie * * * Księga Bractwa Różańcowego Leges et statuta in Confraternitate Sacratissimi Rosarii in oppido Thuchow in ecclesia parochiali Sancti Jacobi Apostoli przechowywana jest obecnie w archiwum parafii św. Jakuba Apostoła w Tuchowie. Posiada twardą oprawę koloru pomarańczowego, znacznie wytartą, ale bez uszkodzeń. Książka o wymiarach 32 cm x 20 cm x 2 cm zawiera 122 nienumerowane strony (61 kart), w tym 117 zapisanych. Na końcu widoczne są pozostałości po wycięciu około 28 kart. Druga strona okładki (wewnętrzna) wykorzystana została przez księdza na notatki na brudno. Widoczne są bliżej niekoreślone obliczenia, a także dwa zdania, przy czym drugie niewątpliwie dotyczy zgonu dziecka: Die 5 9bris Jacobus Pałkowski, Reyna Osteczonka - z miasta Tuchowa. 1774 20 Junii Joannis Ryciński mortuus Infans Joannes ex Tuchow. Na początku pierwszej strony księgi znajduje się zapis: Leges Confratrium ac Sororum SS. Rosarii P.P. G.D.G. Anni Dni 1615. Videantur in Libro Albo Erectionis eiusdem Confraternitatis, niżej zaś znacznie późniejszy: Hic Liber donatus est a Patre Amando Zawadzki O.S. Benedicti Professo Tinecensi Vicario Resident Tuchoviensi, Archi Confraternitati Ssmi Rosarii Beatissimae Virginis Mariae; Eiusdem Archi Confraternitatis Capellano ac indigno Promotore. Anno Dni 1711. die vero 1ma Martii. In honorem Eiusdem Beatissimae Virginis. Na stronie drugiej, bezpośrednio poprzedzającej stronę tytułową księgi, zapisano: Auris bona est quae liberiter audit Utilia, prudenter discernit audita, obedienter Operatur Intellecta. S. Bernardus. Księga zawiera wpisy w języku polskim i po łacinie. Charakterystyczne dla okresu jej powstania są liczne skróty, które w większości przypadków rozwinąłem w nawiasach, aby ułatwić zrozumienie tekstu.

LEGES ET STATUTA IN CONFRATERNITATE SS. ROSARII FUNDATAE IN OPPIDO THUCHOW IN ECCLESIA PAROCHIALI S. IACOBI APLI ANNO DNI 1711. DIE 6. IUNII

In Omnibus glorificetur, Deus. Ex Reg. S. Benedicti.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 21 In Nomine Domini Amen. Anno D[omi]ni Millesimo Septingentesimo Undecimo, die Undecima Junii, in Octava, S[acratis]s[i]mi Corporis Christi. Magistra Rerum et Custos omnium Bonorum Viligentia, in qua Congregatione Seruatur, illam perpetuo duraturam fore praesumimus. Nec aliud fundamentum Congregationis Sacratissimi Rosarii Stabiliendae in futurum adinvenimus, nisi ipsam diligentiam, et bonum Ordinem, quem tanquam Animam Rerum Sequimur Quare attendendo Optimam dispositionem Horti Rosarii dicti, obseruando Capitula, Ritus et Consuetudines, praedictae Archi Confraternitatis bonum Ordinem concernentes, ut in Libro Ogrod Rożany Parte 6 Cap. 6 ex tat de Generali Congregatione et Election e Patronorum et Officialium dictae Confraternitatis, pro Anno Supraspecificato. Ego P[ate]r Amandus Zawadzki O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Prof[essus] Tin[ecensis] Concionator ac protunc Capellanus et Promotor S[acratis]s[i]mi Rosarii, assignato praedicto ad Electionem et Congregationem faciendam, die praemissa Exhortatione fieri Solita ad promoventum Cultum Beatissimae, invocato Auxilio Spiritus S[ancti] ad Electionem descendi. Hos itaque Protectores, Benefactores ac Officiales Speciales S[acratis]s[i]mi Rosarii, Uti Ordo Omnium descriptus demonstrat elegimus et assignavimus. Videlicet ex Statu Spirituali Perillustris Adm[odum] R[evere]ndus P[ate]r Ildephonsus Trzemeski Praepositus Tuchoviensis. Adm[odum] R[evere]ndus P[ate]r Fulgentius Krygowski Prior et Capellanus ad Thaumaturgam Tuchoviensem, post fluvium dictum Biała. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Dominicus Żarski Promotor Immaculatae Conceptionis B[eatissimae] M[ariae] V[irginis] post fluvium Biała.

22 Materiały do dziejów Tuchowa Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Emilianus Kawalewicz Provisor Praepositurae Tuchoviensis ac Vicarius. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Amandus Zawadzki Vicarius Concionator Capellanus et Promotor S[acratis]s[i]mi Rosarii. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Servandus Dyskorski Residens Vic[arius] Praepositurae Tuchoviensis. Ex Statu Saeculari Wielmożny J[ego] M[osc] Pan Kasper Woiakowski Stolnik Przemyslski dzierżawca na ten czas Tuchowski. J[ego] M[osc] Pan Alexander Gawronski dzierżawca Siedliski. J[aśnie] W[ielmożni] I[chmos]c P[anowie] Jan y Szymon z Zimnowody Lesniowscy Towarzysze Chorągwi Husarskiey Naias[nieyszego] Krolewica J[ego] M[osci] Augusta. J[ego] M[osc] Pan Karol Stadnicki Podczaszy Racławski. Wielmożna J[ey] M[osc] P[ani] Helena Woiakowska Stolnikowa Przemyslska. Wielmożna J[ey] M[osc] P[ani] Teressa Grabanina Łowczyna Łukowska. Ex Statu Civili In Priorem Confraternitatis per Vota Electus et Confirmatus est Famatus D[ominus] Andreas Jaronski uti Emeritus in iuuanda fabrica restaurata B[eatissimae] M[ariae] Virginis Rosarii. In Subpriorem electus et confirmatus F[amatus] D[ominus] Stanislaus Sasakowicz Civis Tuchoviensis, Scriba S[acratissimi] Rosarii F[amatus] Sebastianus Janowski.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 23 Conservatores Sławetny Pan Sebastyan Kruczkowski osobliwy dobrodziey Bractwa tego, P[an] Stanisław Sułowski Woyt Tuchowski, Pan Jakub Dudzicki Burmistrz Tuchowski, P[an] Stanisław Ziębski Burmistrz Tuchowski, P[an] Stanisław Detkowicz Mieszczanin Tuchowski, P[an] Franciszek Paiąkowicz, P[an] Tomasz Skałon, P[an] Alexander Kuźmiński M[ieszczanie] Tuchowscy. Provisor Sławetny Pan Floryan Wadowski Miesz[czanin] Tuch[owski]. Procuratorowie Sławetny Pan Kazimierz Kaczorowicz, P[an] Jan Budzinski, y Pan Andrzey Stefanowski. Servitor Rożancowy Uczciwy P[an] Wawrzyniec Ozogowicz. Marszałkowie P[an] Andrzey Markowicz y P[an] Matyasz Betley. Chorąży Andrzey Dąbrowski. Pomocnicy: Jan Kulinski, Jakub Jakubowski.

24 Materiały do dziejów Tuchowa Do Noszenia Obrazu Pierwszego Sebastyan Wieia. Stanisław Woytowicz. Andrzey Stanski. Marcin Żurowski. Do Obrazu Młodzienskiego P[an] Kaźmierz Jakubowski, Jan Odelgowic, Jan Stefanowski, Sebastyan Piotrowicz. Do Noszenia Obrazu Panienskiego Panna Teressa Sękowska. P[anna] Anna Paiąkowiczowna. Katharzyna Filipowiczowna. Teressa Janowska. Agnieszka Wielopolska. Anna Łukaszowicowna. * * * Anno Domini Millesimo Septingentesimo Duodecimo die vero Secunda Junii quae fuit Octava Corporis Christi. Juxta Ritum et consuetudinem Archi Confraternitatis S[acratis]s[i]mi Rosarii laudabilem, Celebrata est Congregatio, in Capella Rosarii Beatissimae Virginis in Ecclesia Sancti Jacobi Apostoli Maioris, Cui Praesidebant Perillustris Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Joachimus Kozinski Praepositus

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 25 Tuchoviensis, cum Aliis Ad[modu]m R[evere]ndis Patrobus protunc Residentibus infra specificatis Ubi obseruando Capitula huius Archi Confraternitatis praecipua et insigniora, bonum Ordinem concernentia, uti in Libro dicto Ogrod Rożany parte 6 Cap. 6 extat de Generali Electione Patronorum et Officialium pro Anno moderno descendimus ad Electionem. Quocirca Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Amandus Zawadzki uti Capellanus et Promotor S[acratissi]mi Rosarii, praemissa Exhortatione fieri solita ad Fratres et Sorores, provocando ad Cultum B[eatissimae] M[ariae] V[irginis] in frequentia plurimorum Hospitum, descendit ad Vota Electionis, invocato Auxilio Spiritus S[ancti]. Hos itaque Protectores, Benefactores ac Officiales S[acratis]s[i]mi Rosarii, uti Ordo Omnium infra descriptus demonstrat, elegimus et assignavimus Videlicet. Ex Statu Spirituali Perillustris Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Joachimus Kozinski Praepositus Ecclesiae Parochialis Tuchoviensis. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Dominicus Żarski Promotor Immaculatae Conceptionis B[eatissimae] M[ariae] V[irginis] post fluvium Biała. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Amandus Zawadzki Vicarius, Concionator ac protunc Capellanus Promotor S[acratis]s[i]mi Rosarii. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Basilius Lizinski Residens Tuchoviensis. Ex Statu Saeculari Nobili Wielmożny J[ego] M[osc] Pan Kasper Woiakowski Stolnik Przemyślski, Dzierżawca natenczas dworu Tuchowskiego.

26 Materiały do dziejów Tuchowa Jego Mosc Pan Alexander z Gawron Gawronski Dzierżawca natenczas Siedliski. Ich Mosc P[anowie] Jan y Szymon z Zymnowody Lesniowscy Towarzysze Chorągwi Husarskiey Naiasnieyszego Królewica Jego M[os]ci Augusta. Jego Mosc Pan Karol Stadnicki Podczaszy Bracławski. Wielmożna Jey Mosc Pani Teresa Grabanina Łowczyna Łukowska, fundatorka kaplice Niepokalanego Poczęcia. Jey Mosc Pani Teresa Jordanowa. I wielu Ich Mosciów natenczas będących przy tym Akcie. Ex Statu Civili In Priorem Confraternitatis iterum Electus per Vota et Confirmatus est Famatus D[ominus] Andreas Jaronski. In Subpriorem Electus iterum et Confirmatus Famatus D[omi]nus Stanislaus Sasakowicz, Civis Tuchoviensis. In Notarium Electus Famatus D[omi]nus Sebastianus Janowski, Civis et Notarius Oppidi Tuchoviensis. Conservatores Sławetni: Pan Sebastyan Kruczkowski osobliwy dobrodziey Bractwa tego, P[an] Stanisław Sułowski Woyt Tuchowski, P[an] Jakub Dudzicki Burmistrz Tuchowski, P[an] Stanisław Ziębski Burmistrz Tuchowski, P[an] Stanislaw Detkowicz, Pan Franciszek Paiąkowicz, Pan Tomasz Skałon, P[an] Alexander Kuzminski Mieszczanie Tuchowscy. Provisor Sławetny Pan Floryan Wadowski Mieszczanin Tuchowski.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 27 Procuratorowie Sławetny Pan Jan Budziński, P[an] Kazmierz Kaczorowic y Pan Andrzey Stefanowski. Servitor Rożancowy Uczciwy Pan Wawrzyniec Ożogowic Obywatel Tuch[owski]. Marszałkowie P[an] Andrzey Markowicz y P[an] Matthyasz Bethley. Marszałek Generalny Stanisław Detkowicz. Chorąży Pan Andrzey Dąbrowski Przedmieszczanin Tuchowski. Pomocnicy do Chorągwie Pan Jan Kulinski y Pan Jakub Jakubowski. Do Noszenia Obrazu Pierwszego P[an] Sebastyan Wieia, Stanisław Woytowicz, Andrzey Stanski y Marcin Żurowski. Do Obrazu Młodzienskiego P[an] Kazmierz Jakubowski, Jan Odelgowic, Woyciech Sasakowicz y Sebastyan Piotrowicz.

28 Materiały do dziejów Tuchowa Do Noszenia Obrazu Panienskiego Panna Anna Paiąkowiczowna, 2. Panna Katarzyna Filipowiczowna, 3. Panna Teresa Janowska, 4. Panna Anieszka Wielopolska. Po Bokach Panna Katarzyna Łukaszowicowna y Panna Anna Łukaszowicowna Obie Siostry Rodzone. Et Sic facta hac Ordinatione et Electione Officialium pro Anno moderno, inchoato Himno Te Deum laudamus, finita et Soluta est Congregatio. Amen. * * * In Nomine Domini Amen. Anno D[omi]ni Millesimo Septingentesimo Decimo Tertio Die vero Tertia Septembris, quae fuit Dominica Mensis, invocato auxilio Spiritus S[ancti] praemissa Exhortatione, facta est Congregatio Electionis Officialium Omnium tum Benefactorum Sacratissimi Rosarii, iuxta praevori ptum in Libro Ogrod Rożany dictum. In qua Congregatione Protectores, Benefactores, et Omnes Alii[s] Officiales, per Vota uti moris est sunt Electi et Confirmati. Quos Omnes Anno praetorito 1712 videre licet. Et sic inchoato Hymno Te Deum laudamus, finita et soluta est Congregatio.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 29 * * * In Nomine Domini Amen. Anno D[omi]ni Millesiomo Septingentesimo Decimo Quarto Die Vero Tertia Junii quae fuit Dominica Mensis et infra Octauam Corporis Christi, Divino favente Numine Celebrata est Congregatio in Capella Sacratissimi Rosarii, inxta dispositionem Libri, dicti Ogrod Rożany, praemissa Exhortatione ad Fratres et Sorores, ab Ad[modu]m R[evere] ndo Capellano Amando Zawadzki quotannis fieri solita, pro bono Ordine eiusdem Archiconfraternitatis. Cui praesidebant. Primus Pe[ri]llustris Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Joachimus Kozinski Praepositus Tuchoviensis ac Protector eiusdem Archi Confraternitatis. 2dus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Emilianus Kawalewicz Vicarius ac Provisor Tuchoviensis. 3tius Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Bernardus Glinski Vicarius Tuchoviensis. 4tus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Benignus Buchowski Capellanus Immaculatae Conceptionis B[eatissimae] M[ariae] V[irginis] post fluvium Biała. Exigente id laudabili Consuetudine Electi sunt in Protectores et Benefactores ex Statu Spirituali In Omnes superius specificati. Ex Statu Saeculari Nobili Wielmożny Jego Mosc Pan Kasper Woiakowski, Stolnik Przemyslski, dzierżawca Tuchowski. Jego Mosc Pan Alexander Gawronski, dzierżawca Siedliski.

30 Materiały do dziejów Tuchowa Ich Mosc P[anowie] Jan y Szymon Lesniowscy Towarzysze Chorągwi Husarskiey Naiasnieyszego Krolewicza Jego M[os]ci Augusta II króla Polskiego Syna. Jego Mosc Pan Karol Stadnicki, Podczaszy Bracławski. Wielmozna Jey Mosc Pani Maryanna Woiakowska Stolnikowa Przemyslka. Wielmozna Jey Mosc Pani Teresa Grabanina Łowczyna Łukowska, Fundatorka Bractwa Niepokalanego Poczęcia Matki Boskiey, za rzeką Białą. Jey Mosc Pani Teresa Jordanowa. Inszych Wielu Ich Mosciów na ten czas przy tym akcie będących. Ex Statu Civili Electus recenter in Priorem huius Archiconfraternitatis per Vota, Famatus D[omi]nus Sebastianus Kruczkowski, specialis Benefactor huius Confraternitatis. In Subpriorem electus Famatus Andreas Jaronski Civis Tuchoviensis, antecedenter Prior. In Thesaurarium electus Famatus Stanislaus Sasakowicz Civis Tuchoviensis. In Notarium electus Famatus D[ominus] Sebastianus Janowski, Civis et Notarius Oppidi Tuchoviensis. Conservatores Sławetny Pan Jakub Dudzicki Burmistrz Tuchowski. P[an] Stanisław Ziębski, Burmistrz Tuchowski. P[an] Franciszek Paiąkowicz Mieszczanin. P[an] Tomasz Skałon Mieszczanin. Pan Alexander Kuźminski Mieszczanin Tuchowski.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 31 Provisor Bractwa Sławetny Pan Floryan Wadowski Mieszczanin Tuchowski. Procuratorowie Bractwa Pan Jan Budzinski, Kazmierz Kaczorowic, Andrzej Stefanowski, Mieszczanie Tuchowscy. Servitor Rożancowy Uczciwy Pan Wawrzyniec Ożogowic Obywatel Tuchowski. Marszałkowie Bractwa Pan Andrzey Markowicz, Matthyasz Bethley, Stanisław Detkowicz Marszałek generalny do Processyi rozporządzenia. Chorąży Bracki P[an] Andrzey Dąbrowski Przedmieszczanin Tuchowski. Pomocnicy do Chorągwie P[an] Jan Kulinski, Pan Jakub Jakubowski. Do Noszenia Obrazu Pierwszego Pan Sebastyan Wieia, Stanisław Woytowicz, Andrzey Stanski, Marcin Żurowski, Przedmieszczanie.

32 Materiały do dziejów Tuchowa Do Obrazu Młodzienskiego Pan Kazmierz Jakubowski, Jan Odelgowic, Sebastyan Piotrowicz, Stanisław Wadowski. Do Obrazu Panienskiego Panna Katharzyna Filipowiczowna. Panna Teresa Janowska. Panna Anna Łukaszowicowna. Panna Anna Rychcinska. B. in locum ipsius, Panna Anieszka Wielopolska. Do Noszenia po Bokach Obrazu Panna Helena Dudzicka. Panna Regina Wadowska. Per acta hac Electione et Ordinatione invocato Dei Nomine Omnium Officialium pro Anno Specificato, finita et soluta est sessio ac Conregatio, persoluto Hymno Ecclesiastico, pro beneficiis Supremo Numini gratias agente. Te Deum Laudamus.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 33 * * * In Nomine Domini Jesu. Amen. Anno D[omi]ni Millesimo Septingentesimo Decimo Quinto die veru Quarta Augusti, quae fuit Dominica Mensis, Sancto Patriarchae Dominico Ordinis Praedicatorum Sacra, inxta praesoriptum in Libro dicto Ogrod Rożany Facta est Conragatio seu alias Schadzka Omnium Fratrum ac Sororum ad pulsum Campanae Maioris in Capella Rosarii Beatissimae Virginis Mariae Congregatorum. Ubi prius secundum laudabilem huius Confraternitatis consuetudinem invocato auxilio Spiritus Sancti, sine cuins numine nihil est in nomine per acta Exhortatione ad Fratres ac Sorores per R[evere]ndum frem Capellanum pro bono Ordine ac zelo divino conservando, fieri solita Aescendimus ad Electionem Officialium. Ubi In infra Specificali pro Anno moderno Sunt Electi et Ordinati, Benefactores ac Officiales. Ex Statu Spirituali Primus Benefactor Protector ac Patronus Perillustris Ad[modu]m R[evere]ndus D[omi]nus Joannes Samuel Zapartowicz Ordis S[ancti] Benedicti Praepositus Tuchoviensis. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Stanislaus Wolsztynski Praeptus Unieioviensis protunc hospes existens. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Alanus Gniatkiewicz Capellanus ad Thaumaturgam Virginem post fluvium Biała. R[evere]ndus P[ate]r Amandus Zawadzki huius Confraternitatis Capellanus ac Promotor. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Benignus Buchowski Vicarius Tuchovien[sis].

34 Materiały do dziejów Tuchowa Ex Statu Saeculari Nobili. Wielmożny Jego Mosc Pan Stanisław Szembek Burgrabia krakowski dzierżawca natenczas Tuchowski. Jego Mosc Pan Alexander z Gawron Gawronski Dzierżawca natenczas Siedliski. I[ch] M[osc] P[anowie] Jan y Szymon z Zimnowodki Lesniowscy Bracia Rodzeni z Kilanowic. Jego Mosc Pan Antoni Kosecki. Jey Mosc Pani Zofia Gawronska. Jey Mosc Pani Maryanna Lesniowska z Kilanowic. Jey Mosc Pani Teresa Jordanowa z Siedlisk. Inszych Ich Mosciów wielu do tego aktu solennie zgromadzonych. Ex Statu Civili In Priorem huius Confraternitatis electus ac Confirmatus denuo pro altero Anno moderno, Famatus D[omi]nus Sebastianus Kruczkowski specialis Benefactor huius Archi Confraternitatis. In Subpriorem itidem Confirmatus Famatus D[omi]nus Andreas Jaronski Civis Tuchoviensis antea Prior. In Thesaurarium itidem Confirmatus Famatus D[omi]nus Stanislaus Sasakowicz Civis Tuchoviensis. In Notarium recenter electus Famatus D[omi]nus Stanislaus Bielecki Civis ac Notarius Juratus Tuchoviensis.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 35 Conservatores Sławetny Pan Jakub Dudzicki Miesczanin a na ten czas kościelny Farny Tuchowski Jakuba S[więtego]. Pan Stanisław Ziębski Burmistrz Tuchowski. Pan Franciszek Paiąkowicz Obywatel Tuchowski. Pan Thomasz Skałon Obywatel Tuchowski y Podwóyci. Pan Alexander Kuźminski Woyt Tuchowski. Provisor Bractwa Sławetny Pan Floryan Wadowski Obywatel Tuchowski. Procuratorowie Bractwa Pan Jan Budzinski, P[an] Kazmierz Kaczorowic, Pan Andrzey Stefanowski, Obywatele Tuchowscy. Servitor Rożancowy Sławetny Pan Jakub Dudzicki Obywatel Tuchowski. Marszałkowie Bractwa Uczciwy Jan Balent alias Barnatowic. Drugi Andrzey Czyżowic. Trzeci Stanisław Detkowic Marszałek generalny, dla rozporządzenia Processyi w Święta.

36 Materiały do dziejów Tuchowa Chorąży Bracki Pierwszy Wawrzyniec Piątek. Drugi Błażey Cich. Pomocnicy do Chorągwi 1. Jan Kulinski, drugi Jakub Jakubowski. Do noszenia Passyi albo Krzyża Uczciwy Jan Cich z Garbku. Do noszenia Obrazu Panienskiego 1. Panna Katharzyna Filipowiczowna. 2. Panna Teressa Janowska. 3. Panna Anna Łukaszowicowna. 4. Panna Anna Rychcinska. B. in locum ipsius Panna Agnieszka Wielopolska. Do noszenia po Bokach tegoż Obrazu 1. Panna Helena Dudzicka. 2. Panna Regina Wadowska. Do Obrazu noszenia Młodzienskiego

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 37 * * * Anno D[omi]ni 1716 die vero prima Mensis Junii, Secunda vero S. Pentecostes die Invocato S[ancto] Spiritu, convocatisque per pulsum Campanae O[mni]bus Fratribus de Consororibus S[acratissimi] Rosarii nec non exhortatione per Ad[modu]m R[evere]ndum Patrem Anselmum Gaszynski Promotorem S[acratissimi] Rosarii ad Confratres et Sorores facta, instituta est Electio Officialium S[acratissimi] Rosarii nec non Conseruandae iuxta laudabilem Consuetudinem Ordinationis de tenore tali. Primo propositum est ratione Thesauri, nec non Supellectilis Ecclesiastica eiusdem S[acratissimi] Rosarii. Civius revisio ac verificatio suspensa est ad proximi opportunum tempus. Secundo Idem praefatus Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Promotor descendit ad ipsammet Electionem, ex Statu tamen Spirituali assumptis Protectoribus ac Patronis. Ex Statu Spirituali Primus Protector P[e]r[i]l[lus]t[r]is et Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Samuel Zapartowicz Ordinis S[ancti] Benedicti Praepositus Tuchoviensis. Secundus Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Stephanus Bylina O[rdinis] S[ancti] Benedicti Capellanus Conceptionis B[eatissimae] V[irginis] Mariae. Tertius Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Romanus Zawadzki O[rdinis] S[ancti] Benedicti Retidem. Quartus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Anselmus Gaszynski Promotor S[acratissimi] Rosarii. Quintus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Benignus Buchowski Vicarius Tuchoviensis.

38 Materiały do dziejów Tuchowa Ex Statu Civili In Priorem huius Confraternitatis electus et Confirmatus est voto unanimi F[amatus] D[ominus] Sebastianus Kruczkowski Specialis huius Confraternitatis Benefactor. In Suppriorem F[amatus] D[ominus] Michael Naymanowski. In Thesaurarium F[amatus] D[ominus] Stanislaus Sasakowicz. Conservatores F[amatus] D[ominus] Franciscus Paiąkiewicz Civis Tuchoviensis. F[amatus] D[ominus] Josephus Janowski Incola Tuchoviensis. F[amatus] D[ominus] Jacobus Dudzicki Campanator Ecclesiae Parochialis. F[amatus] D[ominus] Stanislaus Dytkowicz. F[amatus] D[ominus] Joannes Woytowicz. F[amatus] D[ominus] Alexander Kuzminski. F[amatus] D[ominus] Martinus Pistorowicz. F[amatus] D[ominus] Thomas Skałon. Provisores F[amatus] D[ominus] Jacobus Dudzicki. F[amatus] D[ominus] Florianus Wadowski. Procuratores Famati D[omi]ni Andreas Stefanowski, Joannes Budzienski, Paulus Jaronski.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 39 In Notarium electus est et Confirmatus F[amatus] D[ominus] Stanislaus Bielecki. In Mareschalcum Generalem electus est Stanislaus Dytkowicz. Do Kap Joannes Barnacki, Andreas Czys, Bartholomaeus Dygas. In Cantores Famati Domini Joannes Woytowicz, Stanislaus Sasakowicz, Franciscus Paiąkowic, Josephus Janowski. Visitatores Infirmorum ex Virili Sexu F[amatus] D[ominus] Florianus Wadowski. F[amatus] D[ominus] Laurentius Dytkowicz. Ex Faemineo Sexu F[amata] D[omina] Eva Jaronska. V[irgo] Sophia Dudzicka. Do Obrazu Panny Teressia Janowska. Anna Łukaszewicowna. Helena Dudzicka. Regina Wadowska.

40 Materiały do dziejów Tuchowa Agnes Kwasniowszcanka. Catharina Dytkowicowa. Młodzianow do Obrazu Stanislaus Wadowski. Andreas Kwasniowski. Laurentius Jodłowski. Martinus Wisniowski. Sebastianus Ryngorowicz. Joannes Cich z Garbku. Crucifer Laurentius Piątek. Blasius Cich. Vexilifer Do Obrazu Noszenia Brackiego w kappach Andreas Stanski. Gregorius Wroblowski. Antonius Dytkowicz. Mikołay Ostecki. Servitor S[acratissimi] Rasarii F[amatus] D[ominus] Jacobus Dudzicki Civis et Incola Tuchov[iensis].

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 41 * * * Anno D[omi]ni 1717 Die vero 17 Maii Secunda vero S. Pentecostes die Invocato Sancto Spiritu Convocatisque per pulsum Campanae Omnibus Fratribus ac Sororibus eiusdem Confraternitatis Sacratissimi Rosarii nec non exhortatione per Ad[modu]m R[evere]ndum Patrem Anselmum Gaszynski Promotorem iuxta dispositionem libri dicti Rozany Orod quae quidem exhortatio act Confratres et Sorores facta, instituta est Electio Officialium S[acratis]s[i]mi Rosarii iuxta laudabilem Consuetudinem Conservandae Ordinationis de tenore tali. Protectores ex Statu Spirituali 1mus P[e]r[i]ll[ustr]is Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Alanus Gniatkiewicz O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Praepositus Tuchoviensis. 2dus Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Romanus Zawadzki O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] residens Tuchov[iensis]. 3tius Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Stephanus Bylina O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] residens ad Miraculosam Imaginem Beatissimae Virginis Mariae. 4tus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Hiacinthus Poradowski O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Sacristianus et residens ad Beatissimam post Fluvium Biała. 5tus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Anselmus Gaszynski O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Promotor ejusdem Confraternitatis S[acratis]s[imi] Rosarii et Capellanus. 6tus Ad[modu]m R[evere]ndus P[ater] Oddo Rybczynski O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Vicarius Tuchoviensis.

42 Materiały do dziejów Tuchowa Ex Statu Nobili Protectores W[ielmożny] J[ego] M[os]c P[an] Maciey Kiełczewski Porucznik J[aśnie] W[ielmożnego] J[ego] M[os]ci P[ana] W[oiewo]dy Łęczyckiego Dzierżawca natenczas klucza Tuchowskiego. W[ielmożny] J[ego] M[os]c P[an] Franczysek Rudzki Stolnik Brzeski kujawski. J[ego] M[os]c Pan Antoni Kiełczewski kapitan. W[ielmożna] Jey M[os]c P[ani] Anna Kiełczewska Porucznikowa y Dzierżawcyna. Jey M[os]c Panna Antonina Rudzka. Jey M[os]c Pani Helena Lesniowska. Ex Statu Civili In Priorem F[amatus] D[ominus] Sebastianus Kruczkowski. In Suppriorem Michael Naymanowski confirmatus. In Thesaurarius F[amatus] Stanislaus Sasakiewicz. Conservatores F[amati] D[omini] Franciscus Paiąkowicz, Josephus Janowski, Jacobus Dudzicki, Alexander Kuzminski, Thomas Skałon, Stanislaus Ziębski, Joannes Woytowic, Martinus Pistorowicz. Provisores F[amati] Jacobus Dudzicki, Florianus Wadowski.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 43 In Mareschalcus Generalem D[ominus] Petrus Stefanowski. In Cantores F[amati] D[omini] Joannes Woytowicz, Franciscus Paiąkowic, Stanislaus Sasakowicz, Josephus Janowski. Visitatores Infirmorum F[amati] Laurentius Dytkowicz, Florianus Wadowski. Ex Faemineo Sexu Eva Jaronska et Sophia Dudzicka. Do Noszenia Chorągwi Wawrzeniec Piątek y Błażey Cich. Procuratores Joannes Budzienski, Josephus Janowski. Do Obrazu Panny P[anna] Katarzyna Kruczkowska.

44 Materiały do dziejów Tuchowa P[anna] Agneszka Kwasniowska. P[anna] Regina Wadowska. P[anna] Zofia Woytowiczowna. P[anna] Barbara Janowska. P[anna] Barbara Ryngorowna. Młodzionowie do Obrazu P[an] Andrzey Kwasniowski. P[an] Wawrzeniec Dudzicki. P[an] Andrzey Ryngorowicz. Wawrzeniec Jodłowski. Mikołay Chmielowski. Crucifer Joannes Cich z Garbku. Do Obrazu Brackiego w kapach Andreas Stanski. Gregorius Wroblowski. Antonius Dytkowicz. Mikołay Ostecki.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 45 * * * In Nomine D[omi]ni Amen Actum in Capella Confraternitatis B[eatissimae] M[ariae] V[irginis] Ecclesiae Praeposituralis Tuchoviens[is] convocatis omnibus et Singulis Spectabilibus Dominis Officialibus invocato Spirita Sancto, Sub Praesidentia Perillustris Ad[modu]m R[evere]ndi D[omi]ni Samuelis Zapartowicz Ord[ini]s S[ancti] Benedicti Praepositi Tuchovien[sis] Confraternitatis Sacratissimi Rosarii Protectoris, confirmati Sunt Officiales, juxta praeteriti Anni Electionem. Quia non nulli fatis cesserunt ideo que in illexum locum Electi Sunt in Mareschalcos: Joannes Barantowic. Andreas Czyzowicz. In Cruciferum Joannes Cich de Garbek. In Vexilliferos Laurentius Piątek. Blasius Cich. In Notarium F[amatus] D[ominus] Stanislaus Bielecki.

46 Materiały do dziejów Tuchowa * * * In Festo Solemni scilicet infra Octavam Pentecostes Absolvi A[nn] o D[omi]ni 1719 Die 29 Maii cum Fratribus ac Sororibus Archiconfraternitatis S[acratis]s[i]mi Rosarii, Electionem in qua de more Solito, primo invocato Auxilio Divino deinde exhortatione facta, omnes ad meliorem et majorem Cultum excitando Beatissimae Virginis Mariae, iuxta formam praescriptam de electione in par. 6 Cap. 6 libri Rozany Ogrod descendimus hos qui sequunt[ur] in Benefactores Patronos ac Alios Officiales omnium tam Benefactorum quam Patronorum Officialium que Unanimi voce ac Consensu elegimus. Protectores ex Statu Spirituali P[eri]llustris et Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Alanus Gniatkiewicz O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Praepositus Tuchoviensis. Ad[modu]m R[evere]ndus P[ate]r Mathias Siewierski O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Sacristianus ac residens Tuchoviensis. Ad[modu]m R[evere]ndus Pater Adalbertus Arzechowski O[rdinis] S[ancti] B[enedicti] Promotor eiusdem Confraternitatis ac residens Tuchoviensis. Ex Statu Nobili Wielmożny J[ego] M[os]c P[an] Maciey Kiełczowski Łowczy Inowrocławski Dzierżawca naten czas Tuchowski. J[ego]m[os]c P[an] Szymon Lesniowski. Ex Statu Civili In Priorem F[amatum] D[ominum] Sebastianum Kruczkowski Specialem Benefactorem.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 47 In Subpriorem F[amatum] D[ominum] Alexandrem Kuzminski. In Conservatores F[amatum] D[ominum] Franciscum Paiąkiewicz. F[amatum] D[ominum] Stanislaum Sasakiewicz. F[amatum] D[ominum] Josephum Janowski. F[amatum] D[ominum] Jacobum Dudzicki. F[amatum] D[ominum] Joannem Woytowicz. F[amatum] D[ominum] Michaelem Naymanowski. F[amatum] D[ominum] Florianum Wadowski. F[amatum] D[ominum] Casimirum Reczkowicz. In Thesaurarium D[ominum] Petrum Stefanowski. In Notarium Stanislaum Bielecki. Procuratores F[amatum] D[ominum] Josephum Janowski. F[amatum] D[ominum] Jacobum Dudzicki. F[amatum] D[ominum] Benedictum Uznanski.

48 Materiały do dziejów Tuchowa In Cantores F[amatum] D[ominum] Stanislaum Sasakiewicz. F[amatum] D[ominum] Franciscum Paiąkiewicz. F[amatum] D[ominum] Josephum Janowski. F[amatum] D[ominum] Joannem Woytowicz. In Provisores Altaris D[ominum] Petrum Stefanowski. D[ominum] Bartholomaeum Hebda. In Sacristianum D[ominum] Casimirum Filipowicz. Servitorem Franciscum. Marszałkowie Stanisław Woynar. Jan Barnatowicz. Bartłomien Dygas. Szymon Stawarz. Virgines ad portandam Imaginem Panna Katarzyna Kruczkowska. Panna Zofia Woytowiczowna. Panna Barbara Janowska. Panna Barbara Ryngorowiczowa.

Księga uchwał Bractwa Różańca Świętego 49 Do Obrazu Noszenia Młodzienskiego Sebastyan Ryngorowicz. Sebastyan Dytkowicz. Jakub Ziębski. Michał Zatynski. Do Noszenia Obrazu w Kapach Czerwonych Grzegorz Wroblowski. Mikołay Ostecki. Andrzey Stayski. Antoni Dytko. Do Swiec z Wachlami Jan Barnatowic. Paweł Stawarz. Piotr Twardo. Jan Groch z Burzyna. Crucifer Jan Cich. Chorążowie Wawrzeniec Piątek, Błażey Cich.