INSTRUMENTY WSPARCIA EKSPORTU NA POZIOMIE REGIONALNYM

INSTRUMENTY WSPARCIA EKSPORTU NA POZIOMIE REGIONALNYM Informator Ministerstwo Gospodarki

INSTRUMENTY WSPARCIA EKSPORTU NA POZIOMIE REGIONALNYM Informator 2 Departament Instrumentów Wsparcia Ministerstwa Gospodarki Warszawa, 2011

Ministerstwo Gospodarki Informator 3 Informator został opracowany w ramach projektu systemowego pt. Sieć Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, lata 2007-2013.

Spis treści WSTĘP 5 1. ZESTAWIENIE INSTRUMENTÓW WSPARCIA EKSPORTU NA POZIOMIE REGIONALNYM 6 1.1. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE 8 1.2. WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE 8 1.3 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE 10 1.4 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE 10 1.5 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE 11 1.6 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE 12 1.7 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE 14 1.8 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE 16 1.9 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE 16 1.10 WOJEWÓDZTWO PODLASKIE 16 1.11. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE 18 1.12 WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 18 1.13 WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE 19 1.14 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE 21 1.15 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE 22 1.16 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE 22 4

Szanowni Państwo, Z przyjemnością przekazuję Państwu informator: Instrumenty wsparcia eksportu na poziomie regionalnym, stanowiący kompendium wiedzy o dostępnych instrumentach wsparcia dla przedsiębiorców w zakresie eksportu, przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Urzędami Wojewódzkimi. Publikacja wychodzi naprzeciw przedsiębiorcom w szczególności działającym w sektorze MŚP. Ma na celu w sposób syntetyczny i przejrzysty zaprezentować informacje dotyczące wsparcia eksportu w ramach Regionalnych Programów ch poszczególnych województw. Powstała jako odpowiedź na lokalne potrzeby, nakreślone w Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia. Na podstawie Regionalnych Programów ch udzielane jest dofinansowanie na projekty z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w latach 2007 2013. Uzyskane tą drogą fundusze mają wydatnie wpływać na podnoszenie rozwoju gospodarczego regionów. Warto odnotować, że w jedenastu Regionalnych Programach ch województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, lubuskiego, łódzkiego, małopolskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego przewidziano bezpośrednie wsparcie udziału przedsiębiorców w targach i misjach. Natomiast Regionalne Programy Operacyjne województw: mazowieckiego, pomorskiego, śląskiego i wielkopolskiego, oferują wsparcie pośrednie, m.in. poprzez dofinansowanie projektów jednostek samorządu terytorialnego lub ich jednostek organizacyjnych, instytucji otoczenia biznesu, organizacji pozarządowych, wyższych uczelni i podmiotów działających w oparciu o umowę partnerstwa publiczno-prywatnego. Oprócz tego w ramach większości Regionalnych Programów ch przedsiębiorstwa mogą z uzyskanych funduszy sfinansować m.in. rozbudowę firmy, dywersyfikację produkcji lub rozwój różnorodności oferowanych usług. Wyrażam nadzieję, że oddawana do Państwa dyspozycji publikacja będzie użyteczna dla zaznajomienia się z podjętymi działaniami na rzecz wsparcia eksportu na poziomie regionalnym, a także bliższego poznania mechanizmów pozyskiwania funduszy strukturalnych, służących dalszemu umiędzynarodowianiu gospodarki polskiej. Z życzeniami wielu sukcesów Waldemar Pawlak Wiceprezes Rady Ministrów Ministerstwo Gospodarki 5

1. ZESTAWIENIE INSTRUMENTÓW WSPARCIA EKSPORTU NA POZIOMIE REGIONALNYM Lp. Województwo Działanie/Poddziałanie w ramach poszczególnych Regionalnych Programów ch Departament/ Wydział odpowiedzialny za realizację Działania/Poddziałania 1 woj. dolnośląskiego (RPO WD) Działanie 1.2 C Dotacje dla MŚP w zakresie nawiązywania kontaktów gospodarczych (targi, misje) Karta Działania 1.2 C Dolnośląska Instytucja Pośrednicząca ul. Strzegomska 2-4 53-611 Wrocław tel: (71) 776 58 12/13/14 2 3 4 woj. kujawsko-pomorskiego (RPO WK-P) woj. lubelskiego (RPO WL) woj. lubuskiego (LRPO) Działanie 5.5 Promocja i rozwój markowych produktów Karta Działania 5.5 Działanie 2.4 Marketing gospodarczy schemat A Karta Działania 2.4 Działanie 2.3 Poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez doradztwo i wsparcie działań marketingowych Karta Działania 2.3 Urząd Marszałkowski Departament Polityki Regionalnej oraz Departament Planowania Strategicznego i Gospodarczego ul. M. Skłodowskiej-Curie 73 87-100 Toruń tel. (56) 656 11 00, 656 10 50 Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości ul. Graniczna 4 20-010 Lublin tel: (81) 462 38 00/31 Urząd Marszałkowski Wydział Informacji i Promocji ul. Kożuchowskiego 15 A 65-057 Zielona Góra tel: (68) 45 65 328/437 5 woj. łódzkiego (RPO WŁ) Działanie 3.2 Podnoszenie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw Karta Działania 3.2 Centrum Obsługi Przedsiębiorcy ul. Roosevelta 15 90-056 Łódź tel: (42) 230 15 50/55/56 6 woj. małopolskiego (MRPO) Działania 8.1 Promocja Małopolski na arenie międzynarodowej Karta Działania 8.1 Urząd Marszałkowski ul. Racławicka 56 30-017 Kraków tel: (12) 29 90 772/6/8/9 7 woj. mazowieckiego (RPO WM) Działanie 1.7 Promocja gospodarcza Karta Działania 1.7 Działanie 6.2 Turystyka Karta Działania 6.2 Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych ul. Jagiellońska 74 03-301 Warszawa tel. (22) 542 20 00 infolinia: 0 801 101 101 8 woj. opolskiego (RPO WO) W RPO woj. opolskiego nie przewidziano dofinansowania udziału przedsiębiorstw w targach i wystawach za granicą Urząd Marszałkowski ul. Piastowska 14 45-082 Opole tel. (77) 54 16 541 6

Lp. Województwo Działanie/Poddziałanie w ramach poszczególnych Regionalnych Programów ch Departament/ Wydział odpowiedzialny za realizację Działania/Poddziałania 9 woj. podkarpackiego (RPO WP) Działanie 1.4 Promocja gospodarcza i aktywizacja inwestycyjna regionu schemat B - projekty pozainwestycyjne Karta Działania 1.4 Urząd Marszałkowski Departament Wspierania Przedsiębiorczości ul. Grunwaldzka 15 35-959 Rzeszów tel. (17) 747 64 70/06/12 10 woj. podlaskiego (RPO WP) Poddziałanie 1.2.2 Promocja gospodarcza regionu Karta Działania 1.2 Urząd Marszałkowski Departament Zarządzania Regionalnym Programem m ul. Handlowa 6 15-399 Białystok tel. (85) 65 48 231/302/303 11 woj. pomorskiego (RPO WP) Działanie 1.1 Mikroprzedsiębiorstwa Poddziałanie 1.1.2 Małe i średnie przedsiębiorstwa Karta Działania 1.1 Agencja Rozwoju Pomorza S.A. ul. Piwna 36/39 80-831 Gdańsk tel: (58) 32 33 100/146 12 woj. śląskiego (RPO WSL) Poddziałanie 1.2.1 Mikroprzedsiębiorstwa Poddziałanie 1.2.2 Małe i Średnie Przedsiębiorstwa Karta Działania 1.2 Śląskie Centrum Przedsiębiorczości ul. Katowicka 47 41-500 Chorzów tel. (32) 743 91 60/65/67 13 woj. świętokrzyskiego (RPO WŚ) Działanie 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw Karta Działania 1.1 Urząd Marszałkowski Al. IX Wieków Kielc 3 25-516 Kielce tel. (41) 342-16-17 14 woj. warmińsko- -mazurskiego (RPO WiM) Działanie 1.3 Wspieranie wytwarzania i promocji produktów regionalnych Karta Działania 1.3 Urząd Marszałkowski Departament Zarządzania Programami Rozwoju Regionalnego Biuro Przedsiębiorczości ul. Kościuszki 83 10-950 Olsztyn tel. (89) 521 96 00/99 15 woj. wielkopolskiego (WRPO) Działanie 1.5 Promocja regionalnej gospodarki Karta Działania 1.5 Urząd Marszałkowski Punkt informacyjny WRPO ul. Strzelecka 49 61-846 Poznań tel. (61) 858 12 37 16 woj. zachodniopomorskiego (RPO WZ) Poddziałanie 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym Karta Działania 1.3 Urząd Marszałkowski Wydział Wdrażania RPO ul. Korsarzy 34 70-540 Szczecin tel. (91) 441 11 00 7

1.1. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Podstawa prawna: Województwa Dolnośląskiego 2007-2013, Działanie 1.2 Doradztwo dla firm oraz wsparcie dla Instytucji Otoczenia Biznesu, schemat 1.2 C Dotacje dla MŚP w zakresie nawiązywania kontaktów gospodarczych. Cel: Wzmocnienie potencjału dolnośląskich przedsiębiorstw, a w szczególności MŚP, poprzez udzielanie specjalistycznego wsparcia doradczego, ułatwianie nawiązywania nowych kontaktów gospodarczych oraz wzmocnienie potencjału usługowego instytucji otoczenia biznesu. Przykładowe projekty: Dofinansowanie udziału przedsiębiorców w międzynarodowych targach i wystawach oraz międzynarodowych misjach gospodarczych, również dofinansowanie udziału przedsiębiorców w targach i wystawach krajowych o znaczeniu co najmniej regionalnym. Odbiorcy pomocy: MŚP z obszaru województwa dolnośląskiego, ze szczególnym uwzględnieniem branż perspektywicznych, proinnowacyjnych. Wartość projektu / wydatków kwalifikowanych: min. 10 000 PLN, max 100 000 PLN. Poziom dofinansowania: 50% wydatków kwalifikowanych. 1.2. WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE Podstawa prawna: Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2007-2013, Działanie 5.5 Promocja i rozwój markowych produktów. Cel: Wzmocnienie pozycji rynkowej przedsiębiorstw, utrwalenie ich marek w obszarze rynku europejskiego, intensyfikacja międzynarodowej współpracy gospodarczej przedsiębiorstw, a tym samym kreowanie korzystnego wizerunku regionu na gospodarczej mapie Europy. Przykładowe projekty: wsparcie promocji produktów regionalnych i lokalnych, przygotowanie i prezentacja oferty handlowej i promocyjnej przedsiębiorstw bądź grup przedsiębiorstw, w tym udział w charakterze wystawcy lub uczestnika na targach i wystawach poza granicami kraju lub krajowych o charakterze międzynarodowym, dofinansowanie kosztów udziału w zagranicznych lub krajowych imprezach targowo-wystawienniczych o charakterze międzynarodowym, udziału przedsiębiorców i grup kooperacyjnych w wyjazdowych misjach gospodarczych poza granice kraju, tworzenie i rozwój sieci współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami i innymi podmiotami (w tym wsparcie dla klastrów i grup kooperacyjnych przedsiębiorstw). 8

Odbiorcy pomocy: jednostki samorządu terytorialnego, Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego (wyłącznie w przypadku projektu realizowanego na rzecz grup docelowych bezpośrednio korzystających z pomocy, tj.: mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, funkcjonujące minimalnie 12 miesięcy, mające siedzibę (dopuszcza się posiadanie filii lub oddziału, jeśli wynika to z dokumentów rejestrowych) i prowadzące działalność gospodarczą na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, grupy przedsiębiorców, grupy kooperacyjne (składające się z wymienionych powyżej przedsiębiorstw), instytucje otoczenia biznesu, w tym działające w imieniu grup kooperacyjnych jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, w tym Lokalne Grupy Działania. Dofinansowanie projektu (maksymalnie): do 100% Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego (wyłącznie w przypadku projektu realizowanego na rzecz grup docelowych bezpośrednio korzystających z pomocy), do 85% pozostali Beneficjenci (w tym grupy docelowe bezpośrednio korzystające z pomocy w ramach projektu realizowanego przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego). Granice wartości projektu: ustalane każdorazowo przy naborze wniosków o dofinansowanie projektu w ramach ogłoszonych konkursów, w zależności od wybranego przez Beneficjenta typu projektu. Przykładowe granice wartości projektu w konkursie z 2010 r. dla grup docelowych, m.in. przedsiębiorców wynosiły: 100 000 PLN dla indywidualnego przedsiębiorcy lub innych uprawnionych podmiotów (na 1 podmiot), w przypadku udziału w jednej imprezie targowo- -wystawienniczej w charakterze wystawcy, 40 000 PLN dla indywidualnego przedsiębiorcy lub innych uprawnionych podmiotów (na 1 podmiot), w przypadku działań informacyjno-promocyjnych, 40 000 PLN dla indywidualnego przedsiębiorcy lub innych uprawnionych podmiotów (na 1 podmiot), w przypadku udziału w jednej imprezie targowo- -wystawienniczej w charakterze uczestnika misji gospodarczej. Nowością i uproszczeniem w ramach Działania 5.5. Promocja i rozwój markowych produktów dla przedsiębiorców jest realizacja naborów wniosków o dofinansowanie projektu w ramach Projektu własnego Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego pn. Wsparcie promocji i rozwoju markowych produktów dla przedsiębiorców Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz pełna obsługa konkursu/ów przez Biuro Markowego Produktu w Departamencie Planowania Strategicznego i Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego. 9

1.3. WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Podstawa prawna: Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013, Działanie 2.4 Marketing gospodarczy, schemat A. Cel: Celem Działania jest promocja gospodarcza Województwa Lubelskiego. Realizacja Działania będzie prowadzić do promocji atrakcyjności regionu, rozpowszechniania informacji o regionie oraz możliwościach inwestycyjnych, współpracy i kooperacji. Wspierane projekty ukierunkowane będą na zbudowanie spójnego systemu regionalnej informacji gospodarczej dla przedsiębiorców i potencjalnych inwestorów, a także na opracowanie i wdrożenie przedsięwzięć z zakresu marketingu regionalnego, ukierunkowanego zwłaszcza na kreowanie dobrego wizerunku regionu i produktów regionalnych pod kątem potencjalnych inwestorów, kontrahentów i turystów. Przykładowe projekty: Udział przedsiębiorstw z sektora MŚP w wystawach i targach gospodarczych, w tym zagranicznych. Odbiorcy pomocy (Beneficjenci): Przedsiębiorcy z sektora MŚP działający na terenie województwa lubelskiego. Dofinansowanie projektu: Wartość wsparcia: min. 10 000 PLN, max 50 000 PLN. Wartość projektu: min. 20 000 PLN, max 200 000 PLN. Maksymalny udział środków publicznych w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 80% Minimalny wkład własny Beneficjenta: 20% 1.4. WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE Podstawa prawna: Województwa Lubuskiego 2007-2013, Działanie 2.3 Poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez doradztwo i wsparcie działań marketingowych. Cel: Realizacja Działania przyczyni się do wzrostu konkurencyjności MŚP poprzez nabycie umiejętności dostosowywania się do zmiennych warunków na rynku. Cel zostanie zrealizowany dzięki dostępowi do zróżnicowanych usług doradczych, w szczególności związanych z poprawą jakości, wdrażaniem systemów zarządzania, planowaniem strategicznym i operacyjnym, analizami ekonomicznymi, finansowymi i sektorowymi oraz poprzez internacjonalizację przedsiębiorstw. Przykładowe projekty: Typ I: Wsparcie projektów z zakresu specjalistycznego doradztwa związanego z procesami inwestycyjnymi, polegającego na zakupie usług doradczych od podmiotów zewnętrznych w zakresie jakości, dotyczących w szczególności: projektowania, wdrażania i doskonalenia systemów zarządzania jakością i zarządzania środowiskowego, uzyskiwania i odnawiania certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej lub kwalifikacji personelu, 10

wydawania deklaracji zgodności producenta w zakresie wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej lub kwalifikacji personelu, wykorzystywania zaawansowanych technologii informatycznych w przedsiębiorstwie, opracowania strategii rozwoju przedsiębiorstwa, projektowania, wdrażania i doskonalenia nowego produktu lub usługi lub opracowywania planów marketingowych, tworzenia i rozwoju sieci współpracy pomiędzy sektorem badawczo-rozwojowym a przedsiębiorstwami w zakresie transferu technologii i innowacji, przygotowania do uczestnictwa w programach badawczych i innowacyjnych, tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw, łączenia przedsiębiorstw, prowadzenia przedsiębiorstwa na terytorium Unii Europejskiej, wprowadzenia przez przedsiębiorcę produktów na nowe rynki zagraniczne, pozyskiwania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności gospodarczej. Typ II: Wsparcie projektów związanych z udziałem przedsiębiorstwa w targach i w misjach gospodarczych. Odbiorcy pomocy: mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, z wyłączeniem: osób podlegających ubezpieczeniu w KRUS, przedsiębiorców (inwestorów) zlokalizowanych na terenach, które zostały uzbrojone pod inwestycje w wyniku realizacji projektów w ramach Działania 1.2 LRPO tylko w przypadku projektów typu II (targi i misje), aż do całkowitego wykorzystania środków w ramach Działania 1.2. Dofinansowanie projektu: wielkość wsparcia na realizację projektów typu I (doradztwo): od 2 500 PLN do 30 000 PLN, wielkość wsparcia na realizację projektów typu II (targi i misje): od 2 500 PLN do 20 000 PLN. 1.5. WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE Podstawa prawna: Województwa Łódzkiego 2007-2013, Działanie 3.2 Podnoszenie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw. Cel: Wspieranie inwestycji w przedsiębiorstwach. Dotacja jest przeznaczona na wprowadzenie nowych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych, uzyskanie certyfikacji dla produktów i usług, wdrażanie najlepszych dostępnych technologii, udział w targach i misjach międzynarodowych itp. Przykładowe projekty: Wsparcie na bezpośrednie inwestycje w przedsiębiorstwie (w tym niezbędne działania szkoleniowe i doradcze), m.in. w zakresie: 11

zastosowania nowych rozwiązań technologicznych w produkcji i usługach, w tym prowadzących do zmniejszenia szkodliwego oddziaływania na środowisko, wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych, prowadzących do poprawy produktywności i efektywności (w tym np. marketingowych, logistycznych, w zakresie dystrybucji, systemów informacyjnych oraz zarządzania), uzyskiwania certyfikacji dla wytwarzanych produktów i świadczonych usług (w powiązaniu z przedmiotem inwestycyjnym projektu), transportu multimodalnego (przewóz towarów lub osób przez więcej niż jeden środek np. samochodowy i kolejowy lub morski, kolejowy i samochodowy), w tym m.in.: budowa lub przebudowa centrów logistycznych, budowa lub przebudowa terminali transportu multimodalnego, budowa, przebudowa lub unowocześnienie infrastruktury służącej do obsługi infrastruktury transportu multimodalnego, zakup lub unowocześnienie systemów teleinformatycznych związanych z transportem multimodalnym, zakup lub unowocześnienie urządzeń wykorzystywanych przy świadczeniu usług transportu multimodalnego, systemów zarządzania środowiskowego MŚP, wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT), udziału lub organizacji udziału w targach, misjach i imprezach gospodarczych za granicą, w tym przygotowanie, druk i emisja materiałów promocyjnych, marketingu, promocji produktów i marek regionalnych i lokalnych. W ramach Działania można przeprowadzić szkolenia pracowników, jeśli pozostają one w ścisłym związku z przedmiotem projektu. Odbiorcy pomocy: przedsiębiorstwa, partnerstwa małych i średnich przedsiębiorstw, organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, instytucje otoczenia biznesu. Dofinansowanie projektu: do 85% wydatków kwalifikowanych. 1.6. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE Podstawa Prawna: Województwa Małopolskiego, Działanie 8.1 Promocja Małopolski na arenie międzynarodowej. Cel: Wypromowanie regionu jako partnera gospodarczego i społecznego w przestrzeni europejskiej, wykreowanie wizerunku regionu na arenie międzynarodowej, opartego na silnym poczuciu tożsamości i atrakcyjności oraz stworzenie rozpoznawalnej marki Małopolska. Przykładowe projekty: Projekty realizowane poza granicami Polski, nie generujące zysku, w szczególności w zakresie: 12

realizacji wizerunkowych kampanii promocyjnych regionu i jego walorów z wykorzystaniem bogatego wachlarza narzędzi marketingowych, np. reklama prasowa, radiowa, TV, internetowa, reklama zewnętrzna (outdoor), organizacja akcji, prezentacji, festynów, koncertów, działania marketingu bezpośredniego (BTL), działania PR. Projekty powinny zawierać w sobie element badań efektywności podjętych działań marketingowych, realizacji produktowych kampanii promocyjnych skupiających się na określonej grupie walorów (np. kampanie oferty inwestycyjnej i eksportowej regionu, regionalnych i tradycyjnych produktów spożywczych, kampanie oferty naukowej i edukacyjnej regionu) z wykorzystaniem szerokiej oferty narzędzi marketingowych, np. reklama prasowa, radiowa, TV, internetowa, reklama zewnętrzna (outdoor), organizacja akcji, prezentacji, festynów, koncertów, działania marketingu bezpośredniego (BTL), działania PR. Projekty powinny zawierać w sobie element badań efektywności podjętych działań marketingowych, realizacji kampanii public relations, organizacji zagranicznych prezentacji promocyjnych, w ramach których odbędą się przedsięwzięcia kulturalne (koncerty, wystawy, festiwale) lub naukowe (konferencje, seminaria), prezentacji oferty regionu na zagranicznych imprezach promocyjnych o charakterze targowym i wystawienniczym, których tematyką jest kultura, nauka i edukacja, gospodarka itp., prowadzenia badań marketingowych z zakresu postrzegania regionu i jego walorów na rynkach zagranicznych, realizacji prezentacji i wydarzeń promocyjnych (typu event ) adresowanych do szerokiego kręgu odbiorców, w szczególności zagranicznych, odbywających się na terenie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Priorytetowo traktowane będą prezentacje korzystające z nowoczesnych technologii i innowacji, z wykorzystaniem najnowszych technik medialnych. W ramach Działania wspierane będą projekty promujące obszar co najmniej 4 powiatów regionu (warunek nie dotyczy powiatu grodzkiego Kraków oraz projektów promocyjnych). Koszty podróży służbowych w ramach projektu nie mogą przekroczyć 10% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu. Odbiorcy pomocy: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, jednostki naukowe, instytucje kultury, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, instytucje otoczenia biznesu. Dofinansowanie projektu: Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych na poziomie 13

projektu (%) - 75% (50% w przypadku projektów objętych pomocą publiczną). W przypadku projektów objętych schematami pomocy publicznej lub w ramach których wkładu własnego Beneficjentów (w minimalnym wymiarze określonym w pkt 25) nie można zaliczyć do krajowych środków publicznych, na ww. całkowity maksymalny poziom dofinansowania projektu może składać się, oprócz dotacji ze środków UE, dofinansowanie z krajowych środków publicznych (np. budżetu Państwa). Minimalny wkład własny Beneficjenta (%) (jeśli dotyczy) - 25% wydatków kwalifikowanych projektu (50% w przypadku projektów objętych pomocą publiczną). Minimalna kwota wsparcia wynosi: 400 000 PLN. Maksymalna kwota wsparcia wynosi: 1 600 000 PLN. 1.7. WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE Wsparcie podmiotów zlokalizowanych na terenie województwa mazowieckiego jest realizowane w ramach dwóch Działań: Działania 1.7 Promocja gospodarcza i Działania 6.2 Turystyka Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Podstawa prawna: Województwa Mazowieckiego 2007-2013, Działanie 1.7 Promocja gospodarcza. Przykładowe projekty: wsparcie i integracja działań w zakresie marketingu i promocji gospodarczej regionu poprzez: organizację imprez oraz kampanii promocyjnych i marketingowych, uczestnictwo przedsiębiorców w targach, imprezach targowo-wystawienniczych w charakterze wystawcy, udział w branżowych misjach gospodarczych mających na celu wyszukiwanie i dobór partnerów na rynkach docelowych, przygotowanie materiałów promocyjnych, budowę, rozwój i obsługę spójnego regionalnego systemu promocji regionu, jako miejsca inwestycji poprzez systemy informacji gospodarczej o regionie oraz zintegrowane bazy danych przestrzennych gromadzonych przez administrację publiczną w regionie, w tym: budowa i rozbudowa baz danych i systemów informacyjnych dla przedsiębiorców, budowa regionalnego systemu informacji o innowacjach, budowa systemu ofert inwestycyjnych i promocji terenów przygotowanych pod działalność gospodarczą. Odbiorcy pomocy: przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego posiadające osobowość prawną, instytucje regionalne wspierające promocję regionu, 14

organizacje pozarządowe działające na rzecz przedsiębiorców, podmioty, które wykonują usługi publiczne na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego, w których większość udziałów lub akcji posiada samorząd terytorialny. Dofinansowanie projektu: do 85% wydatków kwalifikowanych. Podstawa prawna: Województwa Mazowieckiego 2007-2013, Działanie 6.2 Turystyka. Cel: Wzrost znaczenia turystyki jako czynnika stymulującego rozwój społeczno- -gospodarczy regionu. Przykładowe projekty: Promowanie walorów przyrodniczych: działalność promocyjna (przygotowanie programów rozwoju oraz promocji markowych produktów turystycznych regionu, w tym m.in. wykonanie analiz, ekspertyz, badań rynkowych i marketingowych, inwentaryzacja oraz ocena potencjału turystycznego), określenie produktów markowych, rynków promocji, narzędzi i technik promocyjnych, udział w targach i imprezach promocyjnych, w tym udział w targach turystycznych, których celem jest promocja atrakcyjności turystycznej regionu. Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych: systemy/centra/ośrodki informacji turystycznej (w tym przygotowanie nieodpłatnych materiałów i publikacji służących informacji turystycznej jako element projektu), tworzenie i rozwój platform informatycznych i baz danych jako elementów systemu informacji turystycznej (w tym systemy e-informacji turystycznej). Odbiorcy pomocy: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, parki narodowe i krajobrazowe, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, przedsiębiorcy sektora turystyki, podmioty działające w oparciu o zapisy Ustawy o partnerskie publiczno-prywatnym. Dofinansowanie projektu: do 85% wydatków kwalifikowanych. 15

1.8. WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE W Regionalnym Programie m Województwa Opolskiego 2007-2013 nie przewidziano dofinansowania udziału przedsiębiorstw w targach i wystawach za granicą. 1.9. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Podstawa prawna: Województwa Podkarpackiego 2007-2013, Działanie 1.4 Promocja gospodarcza i aktywizacja inwestycyjna regionu, schemat B Projekty pozainwestycyjne. Cel: Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i wsparcie aktywności w zakresie współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej. Przykładowe projekty: schemat B Projekty pozainwestycyjne: przygotowanie kompleksowych ofert inwestycyjnych, organizacja i realizacja przedsięwzięć promocyjnych, w tym targów, imprez wystawienniczych, lub udział w targach, misjach gospodarczych, wizytach studyjnych, opracowanie i realizacja kampanii promocyjnych oraz planów marketingowych, tworzenie nowych i rozwój istniejących systemów informacji gospodarczej, promocja markowych produktów województwa, a także szkoleń i doradztwa w powiązaniu z ww. typami projektów. Odbiorcy pomocy: schemat B Projekty pozainwestycyjne mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, instytucje otoczenia biznesu, szkoły wyższe, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe, jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych (w tym jednostki samorządu terytorialnego), stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego posiadające osobowość prawną. Dofinansowanie projektu: schemat B Projekty pozainwestycyjne: 70% wydatków kwalifikowanych w przypadku projektów nieobjętych pomocą publiczną. Maksymalna kwota wsparcia 500 000 PLN. 1.10. WOJEWÓDZTWO PODLASKIE Podstawa prawna: Województwa Podlaskiego 2007-2013, Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom, Poddziałanie 1.2.2 Promocja gospodarcza regionu. 16

Cel: Tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości, powstawania nowych, innowacyjnych firm oraz podniesienie konkurencyjności podlaskich przedsiębiorstw, działających na rynku krajowym i międzynarodowym. Przykładowe projekty: budowa, rozbudowa, modernizacja terenów targowo-wystawienniczych, udział w imprezach targowo-wystawienniczych w kraju i za granicą, organizacja i udział w misjach gospodarczych w kraju i za granicą, realizacja kampanii reklamowych promujących region w kraju i za granicą, badania, analizy i ocena potencjału inwestycyjnego/eksportowego regionu, działania promujące wspólną markę powiązań kooperacyjnych/inicjatyw klastrowych. Wsparcie mogą otrzymać projekty powiązań kooperacyjnych lub projekty inicjatyw klastrowych, które będą realizowane w porozumieniu co najmniej pomiędzy 10 podmiotami. Powiązanie kooperacyjne/inicjatywa klastrowa, które otrzyma wsparcie, powinno funkcjonować w formie prawnej, umożliwiającej ubieganie się o dofinansowanie projektu, np. umowy konsorcyjnej, stowarzyszenia, spółki prawa handlowego, fundacji, projekty dotyczące tworzenia terenów inwestycyjnych o powierzchni od 5 do 40 ha. Projekty te mogą być realizowane jedynie w przypadku posiadania uregulowanego statusu prawnego (teren inwestycyjny musi być przeznaczony w planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod działalność gospodarczą), przedsiębiorstwo może otrzymać wsparcie maksymalnie na 2 imprezy (tj.: targi, wystawy, misje), w ciągu jednego roku kalendarzowego. W misji gospodarczej musi uczestniczyć co najmniej 10 podmiotów. Odbiorcy pomocy: jednostki samorządu terytorialnego, związki, porozumienia, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, agencje, fundacje i stowarzyszenia, samorząd gospodarczy, przedsiębiorstwa (jedynie w przypadku projektów dotyczących udziału w imprezach targowo-wystawienniczych oraz misjach gospodarczych w kraju i za granicą), porozumienia wyżej wymienionych podmiotów reprezentujących lidera, instytucjonalizowane inicjatywy klastrowe, zinstytucjonalizowane powiązania kooperacyjne. Dofinansowanie projektu: projekty dotyczące budowy, rozbudowy, modernizacji terenów targowo-wystawienniczych: max 1 000 000 PLN, pozostałe projekty: min 20 000 PLN/maksymalnie w przypadku: udziału w imprezach targowo-wystawienniczych w kraju i za granicą 20 000 PLN/ 1 podmiot, udziału w misjach gospodarczych w kraju i za granicą 8 0000 PLN /1 uczestnik, 17

realizacji kampanii reklamowych promujących region w kraju i za granicą 500 000 PLN, badania, analizy i oceny potencjału inwestycyjnego/eksportowego regionu 50 000 PLN, działania promujące wspólną markę powiązań kooperacyjnych/inicjatyw klastrowych 500 000 PLN. 1.11. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE Podstawa prawna: Województwa Pomorskiego 2007-2013, Działanie 1.1 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Cel: Wsparcie dla powstawania i rozwoju MŚP. Przykładowe projekty: budowa, rozbudowa lub rozszerzenie zakresu działalności przedsiębiorstwa, realizacja zasadniczych zmian procesu produkcyjnego lub zmiana w zakresie sposobu świadczenia usług, unowocześnienie składników majątku trwałego niezbędnego do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej firmy, racjonalizacja logistyki sprzedaży towarów i usług, budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do środowiska, informatyzacja, w tym m.in. systemy zarządzania przedsiębiorstwem, dostosowanie przedsiębiorstw do standardów norm krajowych i europejskich (certyfikacja wyrobów i usług), dotacje na udział w krajowych i międzynarodowych imprezach gospodarczych typu targi i wystawy w charakterze wystawcy. Odbiorcy pomocy: mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa. Dofinansowanie projektu: max wartość dofinansowania to 800 000 PLN. 1.12. WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE Podstawa prawna: Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, Działanie 1.2 Mikroprzedsiębiorstwa i MŚP, Poddziałanie 1.2.2 Małe i Średnie Przedsiębiorstwa. Cel: Zwiększenie zdolności inwestycyjnej małych i średnich przedsiębiorstw. Przykładowe projekty: utworzenie nowego lub rozbudowa istniejącego przedsiębiorstwa - max wartość dotacji do 750 000 PLN, działania modernizacyjne w przedsiębiorstwach - max wartość dotacji do 750 000 PLN, 18

rozpoczęcie lub rozwój działalności eksportowej - max wartość dotacji do 750 000 PLN, wdrażanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych podejmowanych przez 3-5 przedsiębiorstw - max wartość dotacji do 750 000 PLN/przedsiębiorstwo, zastosowanie i wykorzystanie technologii gospodarki elektronicznej (e-biznes) - max wartość dotacji do 750 000 PLN, zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych i komunikacyjnych (ICT) w procesach zarządzania przedsiębiorstwem - max wartość dotacji do 750 000 PLN, dostosowywanie technologii i produktów do wymagań dyrektyw unijnych, zwłaszcza norm zharmonizowanych i prawodawstwa w zakresie BHP, ochrony środowiska - max wartość dotacji do 750 000 PLN, udział przedsiębiorców w targach i wystawach międzynarodowych oraz misjach gospodarczych związanych z targami i wystawami za granicą - max wartość dotacji do 100 000 PLN, usługi doradcze w zakresie projektowania, wdrażania i doskonalenia: nowego produktu lub usługi, planów marketingowych, strategii rozwoju firmy, systemów zarządzania jakością, zarządzania środowiskiem, BHP oraz w zakresie certyfikacji wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej i kwalifikacji personelu - max wartość dotacji do 100 000 PLN, usługi doradcze w zakresie podejmowania i rozwijania działalności eksportowej - max wartość dotacji do 100 000 PLN, usługi doradcze dotyczące połączeń dokonujących się pomiędzy małymi i średnimi przedsiębiorstwami - max wartość dotacji do 100 000 PLN, usługi doradcze w zakresie zastosowania i wykorzystania technologii informatycznych w przedsiębiorstwie - max wartość dotacji do 100 000 PLN. Odbiorcy pomocy: MŚP z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw, partnerstwa małych i średnich przedsiębiorstw z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw. Dofinansowanie projektu: 60% kosztów kwalifikowalnych inwestycji dla małych przedsiębiorstw, 50% kosztów kwalifikowalnych inwestycji dla średnich przedsiębiorstw. 1.13. WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE Podstawa prawna: Województwa Świętokrzyskiego 2007-2013, Działanie 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Cel: Wzrost innowacyjności i konkurencyjności mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw poprzez wsparcie przedsięwzięć poprawiających poziom technolo- 19

giczny lub organizacyjny, związanych z rozbudową przedsiębiorstwa, zakupem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ułatwienie przedsiębiorcom nawiązywania kontaktów z potencjalnymi kontrahentami zagranicznymi oraz umożliwienie prezentacji swojej oferty eksportowej na targach i wystawach oraz związanych z nimi gospodarczych misjach zagranicznych, wsparcie inwestycji w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, gospodarki odpadami oraz realizacji przedsięwzięć służących wdrażaniu zasad zintegrowanego podejścia do zapobiegania i ograniczania (kontroli) zanieczyszczeń, a w szczególności dostosowywania się przedsiębiorstw do wymagań (BAT). Wsparcie tworzenia i wyposażania nowych miejsc pracy związanych z wytwarzaniem nowych produktów/usług lub wdrożeniem nowej technologii. Przykładowe projekty: dofinansowanie inwestycji związanych z rozwojem przedsiębiorstwa, unowocześnieniem wyposażenia związanego z działalnością gospodarczą, wprowadzeniem innowacji technologicznych i/lub organizacyjnych, zakupem wyników prac B+R i/lub praw własności przemysłowej, wdrażaniem i komercjalizacją technologii i produktów innowacyjnych. Projekt musi wiązać się z: rozbudową przedsiębiorstwa, wprowadzeniem nowego produktu, usługi lub zasadniczą zmianą procesu produkcyjnego. Jako uzupełnienie projektu inwestycyjnego istnieje możliwość dofinansowania organizacji lub udziału w imprezach targowo-wystawienniczych oraz misjach gospodarczych związanych z targami i wystawami za granicą, dofinansowanie inwestycji w zakresie ochrony środowiska, służących poprawie wskaźników i norm. Wsparcie uzyskają projekty inwestycyjne w przedsiębiorstwach z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, gospodarki odpadami oraz realizacji przedsięwzięć służących wdrażaniu zasad zintegrowanego podejścia do zapobiegania i ograniczania (kontroli) zanieczyszczeń. Wsparcia nie otrzymają firmy, którym minęły okresy dostosowawcze w zakresie wdrożenia i zgodności z unijnymi dyrektywami. W ramach Działania będą wspierane jedynie te projekty, które mają charakter innowacyjny lub w znaczący sposób wpłyną na wzrost zatrudnienia. Realizowane projekty muszą skutkować podniesieniem konkurencyjności przedsiębiorstwa w skali rynku lokalnego bądź regionalnego. Odbiorcy pomocy: Wsparcie w ramach niniejszego Działania uzyskają wyłącznie przedsiębiorstwa działające powyżej 6 miesięcy. Z dofinansowania w ramach niniejszego Działania wyłączone są projekty mikro- i małych przedsiębiorstw, działających nie dłużej niż rok, dotyczące świadczenia usług drogą elektroniczną i ewentualnego wytworzenia produktów niezbędnych do świadczenia tych usług. Ze wsparcia w ramach tego Działania wyłączone są przedsięwzięcia związane z produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów wymienionych w Załączniku I do Traktatu WE. 20

Wsparcie w ramach Działania będzie kierowane przede wszystkim do przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych i będzie mieć charakter dotacji, będącej refundacją części wydatków kwalifikowanych, poniesionych w ramach realizacji projektu. Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (definiowane według załącznika nr 1 do rozporządzenia Komisji (WE) nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001 i rozszerzające jego zakres w celu włączenia pomocy dla badań i rozwoju (Dz. Urz. UE L 63 z 28.02.2004, str. 22, Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8., t. 3, str. 64). Dofinansowanie projektu: Maksymalną wartość procentową dotacji w wydatkach kwalifikowanych projektu określono na poziomie 50% kosztów kwalifikowalnych. W przypadku mikroprzedsiębiorstw (z wyjątkiem prowadzących działalność gospodarczą w sektorze transportu), istnieje możliwość zwiększenia maksymalnej wartości procentowej dotacji o 20%. 1.14. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE Podstawa prawna: Województwa Warmińsko- -Mazurskiego 2007-2013, Działanie 1.3 Wspieranie wytwarzania i promocji produktów regionalnych. Cel działania: Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez pomoc finansową skierowaną na kreowanie produktów regionalnych i rozpoznawalnych marek oraz ich promocję z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi marketingowych. Przykładowe projekt: wspieranie kreowania produktów regionalnych związanych z województwem warmińsko-mazurskim, przygotowanie programów promocji markowych produktów związanych z województwem warmińsko-mazurskim, projekty związane z marketingiem regionalnym (promocja regionalnej gospodarki poprzez organizację wydarzeń regionalnych i ponadlokalnych), uczestnictwo w targach, konferencjach, seminariach, wystawach itp., organizacja i promocja wydarzeń lokalnych i regionalnych. Odbiorcy pomocy: mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia. Dofinansowanie projektu: min kwota wsparcia: 10 000 PLN - max kwota wsparcia: 1 500 000 PLN, do 200 000 EUR na zasadach de minimis. 21

1.15. WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE Podstawa prawna: Województwa Wielkopolskiego 2007-2013, Działanie 1.5 Promocja regionalnej gospodarki. Cel: Przybliżenie Wielkopolski potencjalnym inwestorom zarówno krajowym, jak i zagranicznym w celu wypromowania regionalnej gospodarki. Przykładowe projekty: schemat I: Udział małych i średnich przedsiębiorstw w targach/wystawach międzynarodowych i krajowych oraz misjach gospodarczych. Odbiorcy pomocy: mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, instytucje otoczenia biznesu. Dofinansowanie projektu: 50% - MŚP uczestniczące w targach, misjach, 75% - organizator misji, wyjazdu na targi. Maksymalna kwota wsparcia: 75 000 PLN - dla organizatora targów, 40 000 PLN - dla MŚP udział w targach i wystawach, 20 000 PLN - dla MŚP udział w misjach gospodarczych. 1.16. WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Podstawa prawna: Województwa Zachodniopomorskiego 2007-2013, Działanie 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym. Cel: Przyspieszenie procesu internacjonalizacji zachodniopomorskich przedsiębiorstw, jak również promocja regionu za granicą poprzez ułatwienie przedsiębiorstwom nawiązywania kontaktów z potencjalnymi kontrahentami z zagranicy oraz rozwoju działalności eksportowej, a także umożliwienie prezentacji oferty przedsiębiorstw podczas imprez targowo-wystawienniczych o międzynarodowym charakterze oraz o istotnym znaczeniu dla polskiej gospodarki. Przykładowe projekty: udział w targach lub wystawach o międzynarodowym charakterze (organizowanych w kraju, jak i za granicą), pod warunkiem że przedsiębiorstwo pierwszy raz uczestniczy w danych targach lub wystawach, udział w branżowych misjach gospodarczych organizowanych przy targach lub wystawach za granicą. Misja może zostać objęta dofinansowaniem, jeśli wezmą w niej udział przedstawiciele co najmniej 5 przedsiębiorstw (poza organizatorem). W przypadku projektów, w ramach których dofinansowaniem będzie objęty udział przedsiębiorców w branżowych misjach gospodarczych, organizatorem misji może być: 22

instytucja zrzeszająca przedsiębiorców, jednostka samorządu terytorialnego, instytucja otoczenia biznesu. Organizator misji gospodarczej, która zostanie objęta dofinansowaniem, również może ubiegać się o dofinansowanie udziału w niej. Organizator misji musi uzgodnić jej program z Wydziałem Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w danym kraju (www.trade.gov.pl), a pisemna opinia kierownika WPHI dotycząca przedsięwzięcia stanowi załącznik do wniosku. Odbiorcy pomocy: MŚP mający siedzibę na terenie województwa zachodniopomorskiego. Dofinansowanie projektu: max udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych w projektach 50%, min wartość całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu: 4 000 PLN. Max wartość dofinansowania projektu może wynieść: 20 000 PLN - udział w targach i wystawach, 10 000 PLN - udział w branżowych misjach gospodarczych. 23

Ministerstwo Gospodarki Departament Instrumentów Wsparcia Pl. Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Tel: +48 22 693 53 53 Fax. +48 22 693 40 23 www.mg.gov.pl 24