Informacje ogólne Co to jest kwalifikacja WOJSKOWA? Kwalifikacja wojskowa obejmuje całokształt przedsięwzięć mających na celu ustalenie zdolności do czynnej służby wojskowej i wstępnym przeznaczeniu do poszczególnych form powszechnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej. Przeprowadzają ją wojewodowie - każdy na terenie przez siebie administrowanym przy współudziale szefów wojewódzkich sztabów wojskowych oraz wójtów, starostów, burmistrzów i prezydentów miast. Kto podlega kwalifikacji wojskowej? Mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą dziewiętnaście lat życia, są obowiązani stawić się, w określonym terminie i miejscu, do kwalifikacji wojskowej. Obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej podlegają również kobiety, poczynając od dnia 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą dziewiętnaście lat życia, które w danym roku szkolnym lub akademickim kończą naukę: w szkołach lub uczelniach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych, albo są studentkami lub absolwentkami szkół wyższych na kierunkach: analityka medyczna, farmacja, lekarski, lekarsko-dentystyczny, pielęgniarstwo, psychologia, ratownictwo medyczne, weterynaria oraz szkół policealnych na kierunkach: farmacja, weterynaria, Do kwalifikacji wojskowej mogą się stawić również ochotnicy, w tym kobiety, do końca roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia cztery lata życia, niezależnie od posiadanych kwalifikacji i wykształcenia, jeżeli ukończyli co najmniej osiemnaście lat życia. Obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej, trwa do końca roku kalendarzowego, w którym osoba objęta tym obowiązkiem kończy dwadzieścia cztery lata życia. Osoby podlegające stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, które nie dopełniły tego obowiązku w określonym terminie i miejscu, są obowiązane to uczynić niezwłocznie po ustaniu przeszkody. UWAGA! Osoby, które podlegały obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej i z jakichkolwiek powodów nie stawiły się do niej, są obowiązane zgłosić się do wojskowego komendanta uzupełnień, właściwego ze względu na ich miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad trzy miesiące, w celu uregulowania stosunku do powszechnego obowiązku obrony. Obowiązek ten trwa do czasu ukończenia pięćdziesięciu pięciu Strona 1
lat życia, a w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, do czasu ukończenia sześćdziesięciu lat życia. Kwalifikację wojskową przeprowadza się corocznie, z zastrzeżeniem, że jej przeprowadzenie w kilku okresach danego roku kalendarzowego może nastąpić wyłącznie w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej określają corocznie, w drodze rozporządzenia, termin lub terminy ogłoszenia kwalifikacji wojskowej i czas jej lub ich trwania na terytorium państwa oraz roczniki i grupy osób podlegających obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej. Rozporządzenie powinno w szczególności uwzględniać osoby, które mają obowiązek zgłosić się przed wójtem lub burmistrzem (prezydentem miasta), powiatową komisją lekarską i wojskowym komendantem uzupełnień, a także przewidywać, że termin lub terminy ogłoszenia kwalifikacji wojskowej będą wyprzedzać, co najmniej o czternaście dni, dzień jej lub ich rozpoczęcia. NACZYM POLEGA KWALIFIKACJA WOJSKOWA? W ramach kwalifikacji wojskowej wykonuje się czynności związane z: sprawdzeniem tożsamości osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej; ustaleniu zdolności do czynnej służby wojskowej ww. osób; wstępnym przeznaczeniem do poszczególnych form powszechnego obowiązku obrony; założeniem ewidencji wojskowej; wydaniem wojskowego dokumentu osobistego (książeczki wojskowej); przeniesieniem do rezerwy; rekrutacją do ochotniczych form służby wojskowej. Jej celem jest określenie fizycznej i psychicznej zdolności do czynnej służby wojskowej, założenie ewidencji wojskowej osobom podlegających temu obowiązkowi oraz osobom zgłaszających się w trybie ochotniczym. Oceny zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej dokonują powiatowe i wojewódzkie komisje lekarskie (każda w swoim zakresie działania). KATEGORIE ZDOLNOŚCI DO CZYNNEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ Na podstawie badań przeprowadzonych przez lekarzy wchodzących w skład powiatowej komisji lekarskiej, osobie stającej do kwalifikacji wojskowej ustalona zostaje jedna z niżej wymienionych kategorii zdrowia: Strona 2
"A" "zdolny do czynnej służby wojskowej" - oznacza zdolność do odbywania lub pełnienia określonego rodzaju czynnej służby wojskowej, a także zdolność do odbywania służby w obronie cywilnej lub służby zastępczej; "B" "czasowo niezdolny do czynnej służby wojskowej" - oznacza przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostre lub przewlekłe stany chorobowe, które w okresie do 24 miesięcy od dnia badania rokują odzyskanie zdolności do służby wojskowej w czasie pokoju; "D" "niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, z wyjatkiem niektórych stanowisk słuzbowych przeznaczonych dla terytorialnej słuzby wojskowej"; "E" "trwale i całkowicie niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Skład orzekający powiatowej komisji lekarskiej bierze pod uwagę dostarczoną przez osobę podlegającą badaniu dokumentację medyczną. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba, przewodniczący powiatowej komisji lekarskiej może skierować daną osobę w trakcie trwania kwalifikacji wojskowej na dodatkowe badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) i/lub na obserwację szpitalną. Badania te są obowiązkowe. Na osobie wezwanej do kwalifikacji ciąży także obowiązek przedstawienia powiatowej komisji lekarskiej posiadanej dokumentacji medycznej, w tym wyników badań specjalistycznych, przeprowadzonych w ciągu 12 miesięcy przed dniem stawienia się do kwalifikacji wojskowej. Od orzeczenia, wydanego przez powiatową komisję lekarską zainteresowany może odwołać się w ciągu 14 dni od dnia jego wydania. Odwołanie kieruje się do wojewódzkiej komisji lekarskiej za pośrednictwem powiatowej komisji lekarskiej, która orzeczenie wydała. W takim przypadku przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej może wezwać osobę odwołującą się na posiedzenie wojewódzkiej komisji lekarskiej, gdzie zostanie ona poddana kolejnym badaniom lekarskim; może także zażądać przedstawienia posiadanej dokumentacji medycznej, a także skierować tę osobę na dodatkowe badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) i/lub na obserwację szpitalną. Na podstawie art. 127a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r Kodeksu postępowania administracyjnego, w trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję. Z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja (orzeczenie) staje się ostateczna i prawomocna. Założenie ewidencji wojskowej i wydanie wojskowego dokumentu osobistego (książeczki wojskowej) należy do wojskowego komendanta uzupełnień lub jego przedstawiciela. Na potrzeby ewidencji wojskowej osoby zgłaszające się do kwalifikacji wojskowej po raz pierwszy przedstawiają: aktualną fotografię o wymiarach 3 x 4 cm bez nakrycia głowy, Strona 3
dokumenty stwierdzające poziom wykształcenia lub pobierania nauki oraz posiadane kwalifikacje zawodowe, potwierdzenie zgłoszenia się do rejestracji w przypadku wprowadzenia takiego obowiązku. Osoby stające do kwalifikacji wojskowej i ubiegające się o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, które nie zostały przeniesione do rezerwy przedstawiają: wójtowi lub burmistrzowi (prezydentowi miasta); dowód osobisty lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości, powiatowej komisji lekarskiej; posiadane dokumenty lekarskie dotyczące zmian w stanie zdrowia, w tym wyniki badań specjalistycznych przeprowadzonych w okresie od ostatniej kwalifikacji wojskowej, wojskowemu komendantowi uzupełnień; wojskowy dokument osobisty oraz dokumenty stwierdzające poziom wykształcenia lub pobierania nauki oraz posiadane kwalifikacje zawodowe. PRZENOSZENIE DO REZERWY Osoby wobec których orzeczona zostanie kategoria zdolności A lub D do czynnej służby wojskowej, po uprawomocnieniu się orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej (co następuje po 14 dniach od wydania orzeczenia) zostaną przeniesione z urzędu do rezerwy, co oznacza, że tym samym będą miały uregulowany stosunek do służby wojskowej. Kto wzywa do kwalifikacji wojskowej? Do stawienia się do kwalifikacji wojskowej wzywa wójt lub burmistrz (prezydent miasta). P A M I Ę T A J! Nieotrzymanie wezwania imiennego nie zwalnia z konieczności stawienia się do kwalifikacji wojskowej osób do tego zobowiązanych, ponieważ o miejscu i terminie jej przeprowadzania na danym terenie informują rozplakatowane obwieszczenia wojewody. Strona 4
Osoba, która z ważnych przyczyn nie może stawić się do kwalifikacji wojskowej w wyznaczonym terminie i miejscu, powinna zgłosić ten fakt do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta), właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad trzy miesiące, który wyznaczy jej inny termin stawiennictwa. Wobec osób podlegających kwalifikacji wojskowej, które nie stawią się bez uzasadnionej przyczyny przed komisją lekarską lub do kwalifikacji wojskowej, będzie nałożona grzywna w celu przymuszenia, albo zarządzone przymusowe doprowadzenie przez Policję do Powiatowej Komisji Lekarskiej w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Osoby podlegające kwalifikacji wojskowej, które nie stawiły się do kwalifikacji wojskowej przed wójtem lub burmistrzem (prezydentem miasta), przed właściwą komisją lekarską lub przed wojskowym komendantem uzupełnień w określonym terminie i miejscu, albo odmówią poddania się badaniom lekarskim, albo nie przedstawią dokumentów, których przedstawienie zostało nakazane, podlegają grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Podstawa prawna >> Kwalifikacja wojskowa Strona 5