I PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2009;6(2) SPIS TREŚCI/CONTENTS 43 Dynamika zmian zaburzeń zachowania w otępieniu typu Alzheimera Dynamics of changes in behavioral disturbances in Alzheimer Type of Dementia Maria Pąchalska, Leszek Bidzan, Anna Pufal, Mariola Bidzan, Beata Łukaszewska 59 Transferazy glutationowe klasy Omega i ich znaczenie w neuropsychiatrii The Omega glutathione s-transferases and theirs significance in neuropsychiatry Dominika Berent, Janusz Szemraj, Antoni Florkowski, Piotr Gałecki 71 Decyzje związane ze sztucznym odżywianiem i nawadnianiem chorych na zaawansowaną demencję Artificial nutrition and hydration decisions in patients with advanced dementia Marzena A. Humańska, Kornelia Kędziora-Kornatowska 81 Upadki osób w podeszłym wieku przyczyny, konsekwencje i zapobieganie Falls in old age reasons, consequences, prophylaxis Agnieszka Borzym 89 Farmakoekonomika leczenia choroby Alzheimera a potrzeby pacjentów i ich opiekunów Pharmacoeconomics of Alzheimer disease treatment and patients and their caregivers needs Magdalena Ciałkowska, Andrzej Kiejna Zawiadomienia Announcements
II Redaktor Naczelny/Editor-in-Chief Andrzej Kiejna (Wrocław, Poland) Redaktor Międzynarodowy/International Editor Ralf Ihl (Düsseldorf, Germany) Rada Naukowa/Editorial Board Aleksander Araszkiewicz (Bydgoszcz, Poland) Stavros Baloyannis (Thessaloniki, Greece) Leszek Bidzan (Gdańsk, Poland) Jason Brown (New York, USA) Pasquale Calabrese (Bochum, Germany) Salvatore DiMauro (New York, USA) Knut Engedal (Oslo, Norway) Tomasz Gabryelewicz (Warszawa, Poland) Andrzej Górski (Wrocław, Poland) George T. Grossberg (Saint Louis, USA) Lars Gustafson (Lund, Sweden) Khalid Iqbal (New York, USA) Marek Jarema (Warszawa, Poland) Marek Jutel (Wrocław, Poland) Thomas Kallert (Dresden, Germany) Siegfried Kanowski (Berlin, Germany) Cornelius Katona (London, Great Britain) Iwona Kłoszewska (Łódź, Poland) Amos Korczyn (Tel-Aviv, Israel) Raimundo Mateos (Santiago de Compostela, Spain) Konrad Maurer (Frankfurt/Main, Germany) Carlos Augusto de Mendonça Lima (Rio de Janeiro, Brasil) Bruce Duncan MacQueen (Bydgoszcz, Poland) Janusz Moryś (Gdańsk, Poland) Grzegorz Opala (Katowice, Poland) Tadeusz Parnowski (Warszawa, Poland) Maria Pąchalska (Kraków, Poland) Michael Philpot (London, Great Britain) Ryszard Podemski (Wrocław, Poland) Martin Prince (London, Great Britain) Stanisław Pużyński (Warszawa, Poland) Jiři Raboch (Prague, Czech Republic) Barry Reisberg (New York, USA) Jarl Risberg (Lund, Sweden) Joanna Rymaszewska (Wrocław, Poland) Johannes Schröder (Heidelberg, Germany) Andrzej Szczudlik (Kraków, Poland) Nicoleta Tataru (Oradea, Romania) Jerzy Vetulani (Kraków, Poland) Kolegium Redakcyjne/Executive Board Andrzej Kiejna, Jerzy Leszek, Ralf Ihl, Joanna Rymaszewska, Aleksandra Zawadzka, Tomasz Adamowski, Patryk Piotrowski Sekretarz Redakcyjny/Editorial Secretary Aleksandra Zawadzka, Patryk Piotrowski e-mail: sekretariat@psychogeriatria.fozp.org.pl Adres Korespondencyjny Redakcji/Correspondence Address PSYCHOGERIATRIA POLSKA 50-119 Wrocław, ul. Nożownicza 4/8, Poland tel. (+48) (71) 343 21 52; faks (+48) (71) 343 21 55 Dział Reklamy i Marketingu/Advertising and Marketing Section Tomasz Adamowski e-mail: reklama@psychogeriatria.fozp.org.pl Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam Projekt graficzny/design: Paweł Jaszczuk Skład i druk/press: Mediacom sp. z o.o., www.mediacom.com.pl Wydawca/Publisher FUNDACJA OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO FOUNDATION OF MENTAL HEALTH 50-119 Wrocław, ul. Nożownicza 4/8, Poland http://www.fozp.org.pl nakład 500 egz. Copyright 2004 Fundacja Ochrony Zdrowia Psychicznego
III PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2009;6(2) Od Redakcji Drodzy Koleżanki i Koledzy, Czytelnicy Psychogeriatrii Polskiej Składam na Państwa ręce kolejny numer naszego czasopisma. Zgodnie z dotychczasową polityką wydawniczą periodyku Kolegium redakcyjne starało się wybrać prace zróżnicowane pod względem tematycznym. Poruszane zagadnienia skupiają się wokół obszaru psychiatrii wieku podeszłego, omawiając je z szerszej perspektywy. Mam nadzieję, że interdyscyplinarność materiału uatrakcyjnia ofertę naszego czasopisma. Korzystając z okazji, serdecznie zapraszam do uczestnictwa w organizowanym w dniach 3-4 grudnia 2009 VI Kongresie Polskiego Towarzystwa Psychogeriatrycznego, którego tematem wiodącym będzie w tym roku: Psychotyzm i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego. Zachęcam do zgłaszania propozycji tematów prezentacji ustnych oraz plakatowych. Streszczenia przyjętych wystąpień zamieszczone będą na łamach grudniowego numeru czasopisma. Życzę Państwu, aby podczas zbliżającego się okresu wakacyjnego znaleźli Państwo czas na wszystko to, na co brakuje Państwu czasu w okresie całorocznej intensywnej pracy. Natomiast kolegium redakcyjne dołoży w tym czasie wszelkich starań, aby jesienny numer Psychogeriatrii Polskiej spełnił Państwa oczekiwania. Redaktor Naczelny Prof. dr hab. Andrzej Kiejna
IV PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2009;6(2) From the Editor Dear Friends, Readers of Polish Journal of Geriatric Psychiatry, I am pleased to offer you the following issue of our journal. According to current editorial policy of the periodic, editorial board tried to choose diversified scope of papers to be included in the journal. The broached issues concentrate around issues of geriatric psychiatry discussed from a wider perspective. I hope that interdisciplinary content will make our journal even more attractive to you. Taking the opportunity I would like to invite you to participate in the VIth Congress of Polish Association of Geriatric Psychiatry taking place on 3-4th December 2009, with the leading subject: Psychotism and mental disorders of old age. I encourage you to submit the subject for oral and poster presentations. The abstract of accepted presentations will be printed in the December issue of our journal. I wish you to find some spare time during the holiday season for the activities, for which you may lack time during the whole year of intensive work. Editorial board on the other hand will make efforts so that the autumn issue of Polish Journal of Geriatric Psychiatry may satisfy your wishes. Prof. dr hab. Andrzej Kiejna MD Editor in Chief
KWIECIEŃ CZERWIEC 2009 VOL 6 NO 2 Organ naukowy Polskiego Towarzystwa Psychogeriatrycznego oraz Sekcji Psychogeriatrii i Choroby Alzheimera Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego An official journal of the Polish Association of Geriatric Psychiatry and of the Old Age Psychiatry and Alzheimer s Section of the Polish Psychiatric Association Indexed in EMBASE / Excerpta Medica INDEX COPERNICUS ICV 4,98 pkt PsycINFO KBN 4,0